kabinet te zijn, de speelbal van de parle mentaire frakties, die alle geenerlei ver antwoordelijkheid voor zijn bestaan of handhaving dragen, zich alle los van zulk een kabinet gevoelen, zoodat het kabinet bezwaarlijk een ingrijpende politiek kan wagen. De katholieke partij wordt dus door haar houding, die veeleer gebrek aan houding is, de oorzaak van onvrucht baarheid van het parlementaire stelsel. Bij de huidige veelvuldige aanvallen op dat stelsel van reaktionaire zijde begaat de katholieke partij hiermee alleen reeds een misdaad jegens de demokratie. Het blad ziet dan een mogelijkheid, dat er pogingen gedaan zullen worden om van de gelegenheid gebruik te maken en „tegenover het door de houding der ka tholieke partij zeer verzwakte, wel tot negatieve, maar niet tot positieve daden in staat zijnde parlement te trachten, juist een „sterke" niet-parlementaire, veel eer anti-parlementaire regeering te stel len, met een „sterken" man aan het hoofd, die van zins is het parlement eens mores te leeren, het onder bedreiging met „staats greep "-achtige maatregelen te dwingen den wil van de regeering te volgen". En in dit verband noemt het blad de namen van Treub, van Leeuwen en Colijn om te vervolgen Het gevaar is niet denkbeeldig, dat men, in de huidige konstellatie, nu de katholieke partij het parlementaire regee- ringsstelsel verlamt, en in de huidige ge- dachtensfeer van anti-parlementarisme, die in de hoogere bourgeoisie snel om zich heen grijpt, tot zulk een „sterken man' zijn toevlucht zou nemen. De katholieke partij laadt dan ook doordat zij noch links, noch rechts uit wil of kan, onmachtig als zij is tengevolge van de klassentegenstellingen in haar midden, die zij niet kan of wil overwinnen door aan den wil van één dér klassen den doorslag te doen geven, een wel zeer zware verantwoordelijkheid op zich. SCHOOL EN KERK. Geref. Kerken. Aangenomen te Ierseke voor diaken (in de vacature P. Bustraan) door dhr. J. Meerman. Bedankt voor ouderling (va cature Jac. Rothuizen) door Jac. Bol. Goes. Tot ouderling der Geref. Kerk alhier in de vacature, voortdurend door het bedanken van den heer G. Eckhardt, is gekozen dhr. J. J. Oranje. (z.) BINNENLAND. De kabinetscrisis. Op 12 Januari heeft in het gebouw der Tweede Kamer de Katholieke Ka merclub vergaderd. Met algemeene stem men werd daarin besloten, aan minister Colijn, die gevraagd had, of de Katho lieke Kamerclub zich in haar geheel kon vereenigen met een voorstel „dat wegens het nationale belang, dat de minister van buitenlandsche zaken zoet in een vertegenwoordiging bij bet Vatieaan, de diplomatieke vertegenwoordiging al daar blijft gehandhaafd, doch anderzijds in het votum der Tweede Kamer van 11 November in zooverre berust wordt, dat de afzonderlijke gelden voor jaarwedde cn verblijfsvergoeding van den afzonder lijken gezant van de begrooting geschrapt blijven, maar dat een gezant elders, te vens bij het Vatieaan zou worden geac crediteerd", te antwoorden, dat de R.-K. Kamer club eenstemmig van meening was dat - constateerende, dat het gezant schap bij den Heiligen Stoel principieel gehandhaafd wordt, en er met toe zal worden overgegaan, het op te heffen, en voorts in de vooronderstelling, dat het kabinet ais parlementair kabinet zal aan blijven door haar op dit oogenblik en in de gegeven omstandigheden met de op-zich-zelf niet zeer gewenschte oplos sing kan worden meegegaan, mits de christelijk historischen hun stem aan even- tueele moties van afkeuring of teleurstel- stelling zullen onthouden. De knoei er ij en te Bergen op Zoom. „De Telegraaf" publiceert de hoofd zaken uil het „vertrouwelijk" aan de raads leden toegezonden rapport der raadscom missie over de knoeierijen in de gemeente- financiën. In 1919 en 1920 is de warboel in de administratie van den ontvanger nog veel grooter geweest dan daarna. Als één bewijs zij vermeld, dat de uitgelote obli gaties in de rekening 1919 staan vermeld voor f50.750,in het kasboek voor f 38.000,en in het grootboek voor f 10.500,De commissie meent, dat in zonderheid één lid van B. en W. heeft meegeholpen aan die malversaties: wet houder Ver linden. Deze zou o. a. zijn belasting niet hebben betaald, evenals familieleden van den ontvanger en een aantal ambtenaren. Doordat de draad van de knoeierijen niet meer is na te volgen, raadt de com missie een verder onderzoek af. Zij ver wacht dat bei door den accountant be rekend tekort v.n f 71.000, sp oedig door den ontvanger zal worden bijbetaald. Zij stelt voor haar rapport ter kennis van den strafrechter te brengen, opdat die tegen de in 't rapport genoemde personen kan optreden. STADS-NIEUWS. Veemarkt. Ter markt van Dinsdag 19 Januari 1926 waren aangevoerd: 3 loopvarkens en 34 biggen. Dans-Instituut Ant. van Dam. Ter viering van het eerste lustrum van de vestiging van dhr. Ant. van Dam als dansleeraar alhier, had Maandagavond in het Schuttershof alhier, een dancing plaats, welke bijzonder druk was bezocht. Tal van leerlingen en oudleerlingen waren aan wezig met him invité's. Op de voortreffelijke muziek van The Jolly Musical Band uit Breda werd aller gezelligst gedanst in de feestelijk ver sierde zalen. De clou van den avond was de Veme- tiaansche Tambourijn-dans, welke door 16 dames gracieus en keurig werd uitge voerd en zooveel applaus oogstte, dat een herhaling plaats vond. De piatfb-mu- ziek werd door den heer M. Sandijck op uitstekende wijze ten gehoore gebracht. Daarna werd dhr. van Dam een fraai bouquet aangeboden en werd de geliefde dansleeraar door de Venet.-dames in den kring getrokken, terwijl allen hem het: lang zal hij leven! toezongen. Nadat een foto was genomen werd nog menig dansje gemaakt. B. V. G. In de Prins van Oranje, alhier, had hedenmorgen de jaarvergadering plaats van den Bond van Ver. van Oudleerl. L. W. C. in Zeeland, onder leiding van den voorz., dhr. Jan Bom van Waarde, welke allen welkom heette, speciaal de heeren Stevens, v. d. Plassche en Boeren donk. De notulen, voorgelezen door den secr. den heer W. de Buck, worden goedj keurd. Een der aanwezigen corrigeert den voor zitter, die het jaar 1925 nog tamelijk be vredigend voor den landbouw noemde, en zegt dat dit voor Schouwen-Duiven- land niet het geval was. Hierna volgt het jaarverslag van den secretaris. Wij ontleenen hieraan dat over vier vraagpunten eindrapport werd uitge bracht. Het ledental vermeerderde van 573 tot 595. Uit de rekening en verantwoording van den penningmeester, dhr. W. van Liere, Kloetinge, blijkt, dat de ontvangsten be droegen f 587,70, de uitgaven f322,62, het batig saldo f265,08. De rekening wordt in handen gesteld van een oommissie, be staande uit de heeren Sinke en Mol. Tot bestuursleden worden bij acclama tie herkozen de aftredende heeren W. de Buck en C. A. Dees. Tot hoofdbestuurslid Z.L.M. en plaats vervanger worden e\eneens bij acclama tie herkozen de heeren Jan Bom en w. de Buck. Daarna is aan de orde het Eindrapport over het vraagpunt: ruilver kaveling. Rapporteur was de heer W. de Buck. Het rapport komt tot de vol gende eind-conclusies: le. dat de wet op de ruilverkaveling een eisch des tijds was, noodzakelijk dus, welke in een behoefte voorziet, door te bevorderen een betere bodem-exploitatie en bodemverdeeling. 2e. dat de provincie Zeeland deruil- verkaveling minder inoodig heeft dan an dere deelen van ons land, dat in Zeeland de omstandigheden niet van dien aard zijn, om op uitgebreide schaal deze wet toe te passen, daar het slechts hier en daar enkele kleine complexen grond zijn, die er voor in aanmerking zouden komen. Dientengevolge zal er in de naaste toe komst nog wel weinig door deze wet in Zeeland tot stand kunnen gebracht worden. De commissie van rapporteurs bestond uit de heeren: I. A. Risseeuw, Oostburg; A. C. Zandee, Kloetiinge; T. Burger, We- meldinge en W. de Buck, Meliskerke. Dhr. de Buck klaagt er nog over dat de afdeelingen zoo weinig stof ter beschik king der commissie van rapporteurs stel len. Spr. hoopt op beterschap. Dhr. Sinke, Wolf aartsdijk, meent dat de vraagpunten wel eens moeilijk te be handelen en weinig aantrekkelijk zijn. Dhr. le Clercq, Retranchement, acht ruilverkaveling voor Zeeland toch wel van belang. Dhr. v. Bloois, Dreischor, sluit zich hierbij aan. Spr. wijst ook op minne lijke schikking. Dhr. C. Stevens, Goes, wijst op de verschillende kwaliteiten van grond in Zeeland, zelfs van één perceel. Spr. acht dit het grootste bezwaar, en ziet voor Zeeland weinig heil in de ruilverkaveling. Dhr. I. A. Risseeuw, acht voor Z. Vlaanderen ruilverkaveling wel van belang ten de kwestie het overdenken waard. Dhr. Sinke bepleit eerst het overden ken van een goede bedrijfsmethode. De algemeene indruk is, dat men ver der komt met minnelijke schikking, dan met de roilverkaveliagswet. De voorz. geef' in ovcr.veging dat die deelen, waar behoefte bestaat aan ruil verkaveling, daarvoor propaganda zullen maken. De vergadering gaat accoord met het rapport der rapporteurs. De Bond staat in deze achter hen. Besproken wordt de wenschelijkheid om het Eindrapport voortaan vóór de alj_ meene vergadering nog eens ter inzage aan de afdeelingen te zenden, alsmede om de vraagpunten aan alle leden per soonlijk te zenden. Een en ander zal door het bestuur en de commissie van rapporteurs nader wor den overwogen. Hierna werd gepauzeerd. In de middagvergadering voerde het woord dhr. J. van der Velde te Scher- penisse over het onderwerp: „De daling van onzen bodem en in verband hiermede de polderuit- en -afwatering. Vooraf werd nog besloten de zomer vergadering te Zaamslag omstreeks half Juli te houden. Dhr. v. d. Velde, het woord verkrij gend, wees er op, dat het dalingsvraagstuk al heel oud is. Voorheen was Zeeland een haff. Rivieren bestonden in Zeeland nog niet. Het was één zeevlak. Langza merhand werd het waterland ondieper. Zoo ontstond achtereenvolgens de ter tiaire en diluviale formatie. Vooral die diluviale formatie vormt op vele plaat sen een flinke laag. Toen is gekomen de alluviale formatie. Een duinenrij ontstond en ;n het min of meer ondiepe en gedeeltelijk afgesloten bekken stortten de rivieren hun slib uit. Zoo ontstond eerst een spierlaag en daarna een veenlaag of derrie. Ook groeide er veel houtgewas, waarvan b.v. bij den bouw van de schutsluizen te Ter- neuzen de resten in grooten getale ge vonden zijn. Geschiedkundig zeker is, dat vóór Christus' geboorte Zeeland bewoond was, al wash et toen nog een onherbergzaam oord. De eilandjes werden door de aanslib bing steeds hooger. Tenslotte raak'en de eilandjes elkander en ontstonden grootere. In de 12e eeuw was Zeeland nog groo- tendeels onbedijkt. Toen is langzamerhand de moeilijke strijd begonnen tegen het water. Wat betreft de polders, zegt spr. dat het vaststaat, dat de oudste polders d Laagsté- zijn. Over de oorzaak hiervan ioopen de verklaringen uiteen. Is het zee- peil gestegen? De geleerden bevestigen en bestrijden dit. Het meest aanmerkelijk acht spr. dat de oorzaak ligt in een inwendige wer king van onzen aardbol. Spr. geeft voor beelden, waarbij is vastgesteld, dat hier de aardbodem wat rijst, ginds wat daalt. De polders in Tholen ingedijkt in de 11e eeuw liggen IV2 M. lager dan die in de 17e eeuw zijn ingedijkt. Dat maakt dus een daling van gemiddeld 25 c.M. per eeuw. De gevolgen van de daling'van den bo dem zijn vele. De lage ligging van de oude polders maakte, dat de loozing van het water door de sluizen niet meer goed ging. Eerst kwamen daarom windmolens, later stoomgemalen. Spr. betreurt het, dat velen nog zoo blind zijn voor de gevolgen van een s'echte uitwatering. Op vele plaatsen zijn de waterleidingen te smal. De toestrooming naar de sluizen laat veel te wenschen over, wat spr. op grond van een 50-jarige er varing durft zeggen. De zeesluis mag niet te klein zijn en moet zoo aangebracht zijn, dat er bij laag water een flink verval is. Op deze interessante lezing, afgewisseld door enkele mededeelingein uit de practijk van en het bodemonderzoek door spr., vo}g de een onderhoudende discussie, waarbij dhr. v. d. Velde bleek veel studie van dit onderwerp gemaakt te hebben. De voorz. bracht den heer v. d. Veilde dank voor zijn leerzame voordracht. Bij de rondvraag werd nog eens gewe zen op de noodzakelijkheid om goedge keurd zaai- en pootgoed te gebruiken. Dit schijnt hier en daar nogal wat te wenschen over te laten, naar vanuit de vergadering vordt medegedeeld. Besloten werd f25 te geven aan de slachtoffers van den watersnood. (Zeker een goed voorbeeld. Moge het door vele andere organisaties gevolgd worden!) Canada. Dinsdagmiddag had in de Lam d bouw- Bioscoop, de aangekondigde lezing van wege de Canadian Pacific Railway Co. (C. P. R.), over Canada plaats. De zaal was overvol, geen plaatsje was onbezet. Na een openingswoord van den spre ker, baron v. Heekeren van Keil, uit Den Haag, kregen de aanwezigen eerst op de film een kijkje in Canada en wel in Alberta. We zagen het stadje Lloyd- minster en tal van beelden uit het boe renbedrijf, ook de school en de spelende jeugd kwamen op het witte doek. Daarna volgde een film van de groote bevloei ingswerken in het Zuiden van Albena. Vervolgens besprak baron van Heekeren het emigratie-vraagstuk in het algemeen, de Cankdeesche toestanden en de vooruit zichten aldaar. Spr. vestigde den vollen nadruk op de moeilijkheden welke den emigrant wachten, doch welke met ijzeren energie kunnen worden pverwonnen. Emi gratie moet wel overdacht worden. Waar om emigreeren f Spr. wees op de overbevolking in ons land, waar het moeilijk is om op land bouwgebied vooruit te komen. In Canada, het rijke land, met z'n vrucht baren bodem (geen mest) zijn de bestaans mogelijkheden veel beter. Men moet het reisgeld hebben, maar dan kaïn men zonder verder kapitaal terstond werk vinden. Men verdient 25 a 30 dollar per maand plus de kost. In vrij korten tijd kan men voor zichzelf beginnen, daar men op gemakke lijke vöorwaarden grond kan koop en. Spr. merkte ook nog op dat in Zuid- Aiberta de laatste jaren veel bielenbouw voorkomt. Inlichtingen verschaft het departement voor kolonisatie der C. P. R. Nadat een film van het veeteeltbedrijf was vertoond, werden nog eenige punten bes23roken, waarhij dhr. Hennequin, be stuurder van een Hollandsche kolonisatie- vere miging nog verdere gege\ ens verstrekte Tenslotte was er gelegenheid tot het stel len van vragen. Nij ten go II. Op de gisteravond gehouden vergade ring is besloten dit jaar weer een tentoon stelling met daaraan verbonden verloting te houden. Waar het comité voor het algemeen welzijn werkzaam wil zijn, is besloten f 100, - bij te dragen voor de Water snoodramp, te verdeelen f 50, aan de commissie in Zeeland en f 50, - aan de algemeene commissie. Benoemd. Tot buitengewoon waterbouwkundig opzichter aan de Zuiderzee-werken is be noemd onze stadgenoot dhr. J. M. van den Berge, met standplaats Den Helder. Watersnood. De inzameling door den R.-K. Vrou wenbond te dezer stede gehouden ten bate van de slachtoffers van den water snood mag buitengewoon geslaagd heeteo. Een rijke voorraad van goederen en le vensmiddelen zal nog deze week ter be stemder plaatse gezonden worden. Het Bestuur verzoekt ons reeds nu bij de burgerij de tolk te willen zijn van zijn groote erkentelijkheid. „K unst vriend en' Voor een geheel gevulde zaal van de Prins van Oranje gaf Dinsdagavond bo vengenoemde vereeniging een welgeslaagde opvoering van het aardige blijspel „Neef Adriaan". Doordat vader en zoon onder de be koring komen van een charmante huis houdster, die echter reeds gehuwd is met een anderen zoon, welke dit z'n vader niet dorst bekennen, ontstaan een aantal dolle verwikkelingen. Neef Adriaan, een goedmoedige oude heer, die door allen in het geheim geno men wordt, haspelt den boel door elkaar, verpraat zich, verwisselt brieventot dat tenslotte alles op z'n pootjes terecht komt. Het stuk werd zeer verdienstelijk ge speeld. Dhr. C. K. was een leuke neef Adri aan, en gaf heel. goed het goedmoedig karakter en de onhandigheid weer. Ook had hij voor een aardige typeering ge- :orgd. Dhr. P. B. v. S. gaf een verdienste lijke vertolking van den vader. Mej. P. S. was liet verliefde doch tertje, jaloersch op de huishoudster en daardoor kattig. Mej. A. T. was een waardige huishoud ster en viel op door haar rustig en beschaafd spel. De jeugdige Theodoor werd niet on-, aardig gespeeld door dhr. H. d. L. Van de décors was veel werk gemaakt. Heel mooi was de tuin van het tweede bedrijf met al de groene planten. Het talrijke publiek genoot. Er werd hartelijk gelachen en dankbaar geapplau- diseerd. In de pauze's kwam het mondorgel - orkest onder de ferme directie van dhr. Verest „aan het woord". Vooral de mar- schen werden pittig gespeeld. Bevolking. Gedurende de le helft der maand Ja nuari 1926 zijn ingekomen: J. T. de la Court, kleermaker, van Parijs, Westsan gel 123; Ca. Schipper, huishoudster, van Nijmegen, Oude Singel 52; M. B. Wa felbakker,, hulp in de huishouding, van Amersfoort, Oostsingel 92; A. L. Ver burg, naaister, van 's Gravenhage, Voor stad 45. Vertrokken: M. P. Kramer, reiziger, naar Middelburg, Lange Delft B 149; L. Groenenberg, stoffeerder, naar Mid delburg, Lange Burgt C 106; C. Berger, hoofd U,L.O.-school, naar Schoonhoven, Haven 17; N. C. de Jonge, onderwij zer, naar Hellendoom, Groote Straat. Besmettel ij ke ziekten. Gedurende het jaar 1925 hebben zich deze gemeente voorgedaan 7 gevallen van besmettelijke ziekte, n.l. 5 gevallen van roodvonk, 1 geval vain typhus en 1 van diphtheritis. Watersnood. De alhier gehouden collecte ten bate der slachtoffers van den watersnood heeft opgebracht f 4373,35. Bovendien is ont vangen van het gezelschap, hetwelk straal- muziek heeft gegeven, f278,18, van de buurtvereenig'ingen St. Jacobs traat en Nieuw Goes resp. f 30 en f 50, van de be zoekers van een dansavond van den lieer Van Dam f 55,32V2 en van B. v. Z. f25, alzoo te zamen f4811,85 V2. Besloten is, hiervan f 480,— te bestem men voor de slachtoffers in Zeeland en het overblijvende zijnde f4331,85V2 af te dragen aan de Algemeene Vereenigde Com missie tot leniging van rampen door wa tersnood in Nederland, welke alle ver- eeni gingen en corporaties bevat, welke zich met de hulpverleening bezig houden (o.a. ook het Ned. Roode Kruis). Zij die nog niet in de gelegenheid wa ren hun gave af te zonderen, of alsnog steun wenschen te verleenen, kunnen hun gelden afdragen aan den heer G. Geijsen, Westwal 34a. PROVINCIE-NIEUWS. Breede Watering bewesten Ierseke. Waterstand Stoomgemaal Kapelschestraatweg Molenweg 's Gravenp. straatweg Derrie wegje Poelweg Wissekerke Baarsdorp 's Heer Abtskcrke Sinoutskerke Langewegje Schore Ierseke 12 Jan. plus 24 plus 27 plus 34 plus 41 plus 50 plus 59 plus 64 plus 67 plus 65 plus 65 plus 66 plus 49 plus 43 19 Jan. plus 9 plus 10 plus 14 plus 19 plus 22 plus 28 plus 37 plus 41 plus 39 plus 40 plus 41 plus 7 plus 8 Landbouw-onderwijs. Door den heer J. Welleman, lid der Pirov. Staten van Zeeland is tot den Commissaris der Koningin een schrijven gericht, waarin hij verzoekt de volgende vragen aan het college van Ged. Staten te willen overbrengen: Is het juist, dat door Ged. Staten be zwaren zijn gemaakt tegen besluiten van gemeenteraden, waarbij een lokaal van een Openbare School gratis ter beschik king werd gesteld voor het geven van landbouwonderwijs Zoo ja, is het college dan niet met onderge te e ken de vain meening, dat dit het geven van landbouwonderwijs belemmert, en dat dit ook indruischt tegen het be sluit der Staten, waarbij aan de land- bouwonderwijzers een surplus wordt toe gekend boven het losgeld, dat het Rijk uitkeert, juist om het landbouwonderwijs aan te moedigen Stukken voor de Kamer van Koophandel en Fabrieken voor de Zeeuwsche Eilanden te Middelburg. Vrijdag a.s. des avonds te 8 uur houdt bovengenoemde Kamer haar eerste ver gadering in dit jaar in de raadszaal te Middelburg. T ij d e 1 ij k e hulp. Reeds gerulmen tijd was het bureau van oordeel, dat liet gewenseht ja noodza kelijk is ei.n systematische controle uit te oefenen om hen, die, hoewel ver plicht tot inschrijving in het Handelsregis ter, dit alsnog verzuimden, op te sporen. Ook in de vergadering der Kamer werd daarop reeds een paar maal gewezen. Voor dit werk zal echter tijdelijke hulp noodig zijn en het bureau heeft naar een geschikt persoon uitgekeken en meent dien thans te hebben gevonden. Het bureau wijst er op, dat het moeilijk te zeggen is hoeveel tijd deze controle zal vorderen en stelt daarom voor de bezoldiging te bepa len op f 100 per maand, waarbij dan nog wat reis- en verblijfkosten komen. Deze extra-uitgaven wilt het bureau uit onvoor zien vinden. De commissie voor de financiën kan zich niet met het voorstel vereenigen en acht het niet gewenseht nieuwe betrekkin gen te creëeren. De commissie vraagt of het bestaande personeel hel systeem ont duiken der wet op te sporen niet kan toe passen en of de kosten van een tijdelijk ambtenaar niet hooger zoudeai zijn dan de revenuen uit het onderzoek verkregen. De commissie meent, dat den ambtenaar ter secretarie van iedere gemeente tegen een bepaald bedrag per 1000 inwoners, met verhooging voor elk aangebracht ge val van ontduiking, veel beter kan con troleeren. Een der leden der commissie meent, dat men ook eens na moet gaan of geen ingeschrevenen voor schrapping in aanmerking komen bv. de boerenleenbanken Stoppen Parijsche treinen' te Roosendaal. Naar aanleiding van een verzoek der Bredasche Kamer om adhaesie te betui gen aan haar verzoek aan de Directie der Nederl. Spoorwegen om de Parij sche treinen weer als voorheen te Roo sendaal te doen stoppen, zegt het bureau, dat dit niet stoppen voor de reizigers naar Zeeland zeker eemigen last geeft, aangezien zij nu verplicht zijn te Esschen over te stappen, doch voor de reizigers naar Rotterdam, Den Haag en Amster dam is het toch een veel grooter voordeel, dat zij een paar vlugge verbindingen heb ben van Parijs. Verreweg de meeste rei

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1926 | | pagina 2