AbdusTroOP
Hoesten is gevaarlijk
GOESCHE COURANT
I Uil'
BIJVOEGSEL
VAN DE
VAN VRIJDAG 11 DEC. 1925.
KALENDERS.
Als ons landje in het teeken
van de maand December staat
komt weer de kalenderregen
voor bet jaar dat komen gaat.
Eén kalender van den bakker,
één. kalender van liet bier,
twee, drie groote exemplaren
van den vasten kruidenier.
Heele dikke scheurkalender
premie bij een fissch Bordeaux,
driemaal scheren, dat beteekent:
zakkalendertje cadeau.
Allernieuwste Nieuwjaarspremie
van den assurantieman:
polis op een maandkalender,
die je huis versieren kan.
Dagkalender voor de kamer,
maand-dito voor den salon,
twee kalenders in de keuken,
als j' er één niet vinden kon.
Eén kalender op den zolder
tusschen ouwe rommel in;
op het prentje ligt een stoflaag,
op het cijfer tuurt een spin!
In de gang en in de kleerkast
hangen er een stuk of tien,
slaap-, logeer- en nog-een-kamer,
allen zijn ze ruim voorzien.
Doch steeds brengen die kalenders
weemoed, die geen mensch ontgaat,
immers, zijn ze niet het teeken
hoe dicht Nieuwjaar bij ons staat?
J. DE WIT.
LANDBOUW, VEETEELT
EN VISSCHERIJ.
Verdrijving van ratten door carbid.
In „De Kleinveeteelt" van 3 Decem
ber j.l. deelt P. Boidin te Oostburg (Z.)
mede, dat hij nu reeds ruim een jaar
lang ter verdrijving 'van ratten carbid on
der en om zijn kippenhok strooit. Hij kwam
indertijd op de gedachte dit middel toe te
passen door het feit, dat ratten een af
keer hebben van stoffen, die een sterke
lucht verspreiden, zooals teer e.d. Om de
4 a 6 weken wordt opnieuw gestrooid.
Van het oogenbiik af, dat B. met het
strooien van carbid begonnen is, hebben
zich geen ratten meer vertoond, dank zij
dit goedkoop, ongevaarlijke en gemakke
lijk aan te wenden verdrijvingsmiddel.
Paardenfokkerij.
Door Ged. Staten i,s de heer H. A.
Hanken to Wilhelm inadorp benoemd tot
lid van de Provinciale Regelingscommis
sie voor de paardenfokkerij m Zeeland.
BINNENLAND.
De Chris t.-H i storische Unie.
In de Woensdag te Utrecht gehouden
vergadering van het hoofdbestuur der
Christelijk Historische Unie, waarin op
grond van de statuten der Unie mede de
Eerste en Tweede Kamerleden der partij
zitting hebben en welke stond onder lei
ding van den onder-voorzitter der Unie,
prof. dr. Slotemaker de Bruine, is ook
de kabinetscrisis aan de orde geweest.
Dr. J. Th. de Visser woonde tot onge
veer Ihalf drie de vergadering bij. De
besprekingen waren van streng huishou-
delijken aard. Naar verluidt werd in deze
bijeenkomst in geen enkelen zin een be
sluit ben aanzien der onderhavige kwestie
genomen.
Verder zijn o.a. besprekingen gehouden
over statutenwijziging in verband met sa
menstelling en werkwijze van het hoofd
bestuur.
Bezoldigingsbesluit.
Bij de Tweede Kamer zijn ingediend
23 ontwerpen- van wet ter wijziging van
het Bezoldigingsbesluit 1923.
Aan »de memorie van toelichting ont-
leenen wij het volgende:
Gelijk is meegedeeld bij de behandeling
van de interpellatie van den heer J. ter
Laan, wenscht de regeering, zoodra de
herziening van het Bezoldigingsbesluit
1925 haar beslag zal hebben gekregen,
reeds over 1925 aan de ambtenaren ten
goede te doen komen de voordeelen, wel
ke uit die herziening voor hen zullen
voortvloeien. Dit kan hel best geschieden
in den vorm van toelagen, welke buiten
het genoten traktement omgaan en dus niet
meetellen bij de berekening van den pen
sioensgrondslag, waardoor tijdroovende be
rekeningen worden bespaard.
Ten einde de uitkeering ook overigens
zoo spoedig mogelijk te doen plaats vin
den, zijn de tot dit doel op de ontwerpen
tot verhooging van de onderscheidene
hoofdstukken der staatsbegrooling, fond
sen en staatsbedrijven aangevraagde gelden
slechts bij benadering uitgetrokken.
Gedurende de behandeling van de wets
ontwerpen worden de noodige berekenin
gen gemaakt, ten einde zoo spoedig moge
lijk nadat de gelden bij de wet zullen zijn
toegestaan, dc uitkeering te doen geschieden
De kabinetscrisis.
Naar aanleiding van de Woensdagavond
gehouden vergadering van de fractie van
christelijk historische leden der Tweede
Kamer, welke tot omstreeks middernacht
geduurd heeft, heeft dr. De Visser, die
door de Koningin is belast met de vor
ming van een parlementair ka
binet, Donderdag besprekingen gehou
den eerst met mgr. dr. Nollens, voorzitter
van de R. K. Kamerfractie, en daarna
met mr. Th. Heemskerk, voorzitter van
de fractie van anti-revolutionaire Tweede
Kamerleden.
SCHOOL EN KERK.
Geref. Gemeenten.
Tweetal te Vlaardingen ds. G. H.
Kersten te Ierseke en ds. H. Kievit te
Veenendaal.
De openbare school te Gapinge.
De gemeenteraad te Vrouwepolder heeft
met 4 tegen 3 stemmen besloten in be
roep te gaan bij de Kroon van de beslis
sing van Ged. Staten, waarbij goedkeu
ring is onthouden aan het besluit van den
gemeenteraad tot opheffing van de open
bare school te Gapinge.
De sprekende slang.
Ook voor wie in „de zaak Geelker
ken" gansch iets anders ziet dan een
anachronistisch mirakel, die daarin de bot
sing van twee onverzoenlijke levensbegin
selen ontdekt of meent te ontdekken
ook voor hen ontbreekt „da note gaie"
in deze historie gelukkig niet meer.
Tijdens een rede van den voorzitter
Woensdagavond ter vergadering der clas
sis Amsterdam der Gereformeerde kerken,
werd heel gewoon in dezen tijd van
surprises, een pakje binnengebracht. De
voorzitter maakte het open en er uit
gleedgeen sprekende slang maar
wél iets dat sprekend daarop geleek: een
groote glibberige aal, die, blijkbaar al
lengs vertrouwd met dogmatische kerke
lijke situdies, onder de paperassen van de
voorzitterstafel weggleed. Zijn bespiege
lingen hadden daar interessant kunnen wor
den, maar lange tijd daartoe werd hem
niet gelaten. Naar seheppingsordinantie
kwam, zoo weet „De Tel." te melden,
de kat van den koster zich van het beest
meester maken. Waarop de ouderling,
hoezeer na een jaar nog onthutst was over
een vermeende ontkenning van de authen
ticiteit van het boek Job door ds. Geel
kerken, ditmaal kordaat ingreep en zich
met aal en kat verwijderde.
Zal straks een „meerdere" vergadering
op een heusche slang getraoteerd worden?
STADS-N1EUWS.
Vo 1 ken bomd s 1 ezangen te Goes.
Woensdagavond vergaderde het Comité
van belangstellenden in het verkrijgen te
Goes van lezingen over den Volkenbond.
De heer J. J. de Bruijne opende de ver
gadering. Hij sprak er zijn voldoening
over uit dat 8 'leden tegenwoordig waren,
8 leden waren verhinderd, en belangstel
ling toonden voor iets, waarvan de meeste
menschen nog zoo weinig afweten. De
belangstelling te vragen voor den Volken
bond voelde spr. als een maatschappelijke
plicht in een tijd, waarin het passief langs
zich laten gaan van zulke veel beroerende
stroomingen onjuist moet geacht worden.
De rampen in en na de oorlogsjaren zijn
toch te verschrikkelijk om die maar als
onvermijdelijk te aanvaarden. Spr. wees
er op dat toch immer kalm overleg en
uitwisseling van gedachten misverstanden
en geschillen konden oplossen en nooit
bruut geweld een strijd afdoendé kon be
slechten. Door voorlezing van eenige pas
sages uit de brochure van Prof. van Ha
mei: De macht van den Volkenbond tot
het bevorderen van de vrede, vestigde spr.
er de aandacht op, dat de algemeene
publieke belangstelling en het verkrijgen
van een goed inzicht op de vele vraag
stukken, met deugdelijke voorlichting der
pers, van zulken machtigen invloed zijn
voor het bevorderen van de vredes-ge
dachte en het wegnemen van de oorzaken
van nationaliteitenhaat, wantrouwen en
nervositeit. Het is dus van overwegend
belang dat de belangstelling voor het Vol
kenbond s werk groeit en dat een toenemend
vertrouwen voor zijn nuttige werkzaamhe
den ontstaat. Door bekwam© sprekers
over den Volkenbond en zijn vele vraag
stukken uit te noodigen kan dit gpede werk
worden bevorderd. Het is het doel van dit
comité d it te verkrijgen en de lezingen op
neutraal standpunt te houden, waardoor
een ieder met belangstelling kan komen
hooren en men aldus door eensgezinde sa
menwerking kan verkrijgen die groote op
komst, die evenredig is aan het goede doel
der 'lezingen.
De vergadering benoemde hierna bij ac
clamatie Mr. H. J. M. Stieger tot voor
zitter van het comité, terwijl eveneens
aldus de heer De Bruijne tot secretaris-
penningmeester werd benoemd. Daar dhr.
want het forceert de adem
halingsorganen, hetgeen ern
stige gevolgen kan hebben.
Akker's Abdijsiroop is het
hoeststillende middel bij uit
nemendheid, doordat het de
slijm oplost en de ademhaling
ruimer maakt.
Neemt daarom voor Uw
hoest, bronchitis, catarrh,
kinkhoest of «athma.
vrijheidsbonders en enkele vrijz. dem.).
Minister Kooien vroeg voor deze school
suppletoir nog f27.500 aan, waardoor
voor dat jaar het rijkssubsidie stijgt tot
f 236.000!!
PROVINCIE-NIEUWS.
Stieger verhinderd was deze vergadering
bij te wonen nam op verzoek de heer P. C.
Labrijn het voorzitterschap voor dien
avond waar. Dhr. Labrijn bracht den sec
retaris hulde voor zijn doortastend initia
tief om hier in Goes lezingen over den Vol
kenbond te verkrijgen. Spr. onderstreepte
ook het groote bellang van algemeene waar
deering voor het Volkenbondswerk.
Alsnu werd besproken het houden der
eerste lezing, die dadelijk in de keuze van
spreker een zeer belangwekkende belooft
te worden. Prof. Mr. Dr. J. A. P. Fran
cois, Referendaris, Chef der afdeeling
Volkenbondszaken aan het Departement
van Buitenlandsche Zaken te 's Graven-
hage, Gedelieg. ter 6e Volkenbondszitting
te Genève in September j.l., had zich be
reid verklaard te Goes op 22 December
a.s. over den Volkenbond te komen spre
ken. Nadat de regeling dezer lezing, die
nader aangekondigd zal worden, was be
sproken, sloot de waarnemend voorzitter
met een hartelijk woord ter algemeene op
wekking van bezoek op de lezing, deze
vergadering.
Vereeniging van Vrijzinnig
Godsdienst!ge n.
Gaarne vestigen wij de aandacht op de
belangwekkende lezing van den heer Chr.
Berger op Maandagavond a.s. over het
onderwerp „De Melkweg".
Vereeniging van V r ij zinnig
Gods diens ti ge n.
Zondagmorgen om half elf uur zal een
godsdienstoefening gehouden worden on
der 'leiding van Dr. J. P. Cannegieter,
van Middelburg.
Overgeplaatst.
Met ingang van 16 December a.s. is
onze stadgenoot B. Olree, thans commies
aan de Directe Belastingen alhier, als
zoodanig overgeplaatst naar Tilburg.
Dansinstituut Ant. van Dam.
Maandagavond had in het Schuttershof
in besloten kring, een verlengde dansavond
plaats van het Dansinstituut Ant. van
van Dam. Er werd op de bekende keurige
en gezellige wijze gedanst.
De Grondbeginselen en
ontwikkeling der radio..
Voor de vereeniging voor Algemeene
Weten schappelijke Belangen hield Don
derdagavond in het Schuttershof dhr. R.
Swierstra uit Eindhoven een lezing over
bovenstaand onderwerp.
Voor vele menschen, aldus spr., is het
wel uiterst moeilijk om eenig inzicht te
krijgen in de wonderen der radiotechniek.
Wil men tot dit inzicht komen, wil men
althans iets van dit geheimzinnige ver
keersmiddel begrijpen, dan moet men uit
gaan van verschijnselen die van meer al
gemeen bekenden aard zijn. Daarom be
gon de spreker zijn onderwerp met een
beschouwing over de triiiingsverschijnse-
len van slinger, breinaald en snaar, aan
de h and waarvan hij de begrippenperiode,
golflengte, resonantie en afstemmen be
handelde. i
Geleidelijk werden we op het gebied
der electrische trillingen ontstaan van elec-
trische golven, het zenden en ontvangen
der radioteekens gebracht.
Het ontvang- en het zendschema ont
wikkelde zich als het ware van zelf, zon
der dat de spreker zich verdiepte in de
détails van deze. Ongetwijfeld werd door
den historischen draad, welke de heer
SvVferstra door zijn geheeie betoog heen
voerde een aardig licht geworpen op üe
enorm snelle ontwikkeling tier radiotech
niek. In het bijzonder werd de aandacht
gevestigd op de invoering der radiolam
pen, waardoor de radiotelefonie groeide
en uitdijde tot de proporties, die wij thans
kennen. Geheél' het betoog van den
spreker werd toegelicht door een groote
serie lantaarnplaatjes, waarbij we ook en
kele kiekjes van Pihilipslampen, o.a. de
wereldberoemde Philips mietalen zend-
lamp en Philips Laboratoria te zien kre
gen. Hier bleek wel ten duidelijkste, dat
het Philips bedrijf niet alleen op het ter
rein der gioeilamptechniek maar ook op
dat der radiolampen een belangrijke rol
vervult.
Na de pauze !sf>rak dhr. Swierstra
de practische toepassing der radiohij wees
op de radio telegrafische verbindingen tus
schen Amerika en Duitschland, tusschen
Nederland en Indië, op de groote beteeke-
nis van radio bij scheep- en, luchtvaart.
Spr. wees op de succesvolle toepassing
yam de raam-atennes bij de z.g. peiling;
hierdoor is het toch mogelijk met groote
nauwkeurigheid de plaats van een schip
of vliegtuig te bepalen en deze eventueel©
aanwijzing van koersen te geven.
Tenslotte werd nog gewezen op de
overdracht van foto's door middel, van de
radio. Toen in 1924 de eerste pogingen
in dit opzicht werden gedaan om een foto
van Londen naar New-York over te sei
nen was aanvankelijk een tijd van een uur
noodig, thans is deze teruggebracht tot
slechts enkele minuten.
De spr. besloot zijn voordracht met en
kele karikatuurbeelden, die niet nalieten
de lachspieren in beweging te zetten.
En tot slot werd nog een film vertoond,
die zeker een aardig besluit vormde. We
kregen eerst op het doek het ophijschen
van de radiomasten, die in 1924 door de
N.V. Philaps' Radio ten behoeve van
den Nederlands chen Omroep aan den H.
D. O. werden geschonken. Doordat deze
film in een traag tempo werd opgenomen,
ziet men op het doek de mannen als kat
ten naar boven klimmen; al de versnelde
bewegingen geven een aller vermakelij k-
sten indruk. Tevens gaf deze film een
paar kijkjes in het zendstation van de
N. S. F. Na dezen ernstigen film volgde
de kluchtfilm: „Radioleed en radiovreugd"
Deze film, vervaardigd naar teskeningen
van den grooten Engelschen teeltenaar
Heath Robbinson, is werkelijk buitenge
woon koddig en besluit met een aardige
reclame voor Philips radiolampen.
Er was een talrijk en belangstellend
publiek. Een der bestuursleden bracht den
spr. dank voor zijn interessant betoog.
Prof. Dr. Hendrik Antoon
L o r en tz.
11 Dec. 1875—11 Dec. 1925.
Ter gelegenheid van het gouden feest,
dat Prof. Lorentz te Leiden heden viert,
een dag, dien niet alleen de geleerden in
ons land, maar ook die van den geheelen
aardbol, zullen eeren, is aan de R.H.B.S.
de vlag uitgestoken. Hoewel ook de leer
lingen. aan de H.B.S. de grondbeginselen
van Lorentz's electro theorie leeren ken
nen, kunnen slechts de ingewijden begrij
pen, welk een zeldzaam groot genie Lo
rentz is, wiens naam, evenals die van Co1-
pernicus of Newton, tot in lengte van da
gen genoemd zal worden.
Vijftig jaar geleden promoveerde Lo
rentz op een proefschrift, getiteld: Over
de theorie van de terugkaatsing en breking
van het licht, waarin hij op bijzonder hel
dere wijze de ingewikkelde mechanische
lichttheorie uiteenzet.
Van zijn latere werken kunnen we nog
noemen Theory of electrons en Abhand-
lungen über theoretische Physik, terwijl
zijn lessen, die hij op onovertrefbare hel
dere wijze op het beroemde Maandag-
ochtendcoliege te Leiden voordroeg, door
zijn leerlingen en onder Lorentz's toe
zicht gepubliceerd worden, waarvan nu al
acht dieelen verschenen zijn.
Even groot als geleerde is Lorentz als
mensch steeds hartelijk en vriendelijk en
tot helpen bereid, zoodat niemand ont
komt aan den diepen indruk, dien zijn
groote geest en persoonlijkheid, op hem
maakt.
De eerbewijzen, die hem al te beurt zijn
gevallen, zijn overtalnjk. Komt er een
Congres van Physici bijeen, dan is het
als vanzelf sprekend, dat Lorentz voor
zitter wordt.
Eeredoctoraten en eerevoorzitterschap
pen en ridderorders vielen hem rijkelijk
te beurt. Zoo is hij door onze Koningin
benoemd tot Commandeur in de Nederl.
Leeuw en heden zal Z. H. de Prins hem
persoonlijk komen gelukwenschen, terwijl
de verschillende redevoeringen om half
drie per radio overal te hooren waren.
Inderdaad is het heden een internatio
nale feestdag, des te meer dus een natio
nale dag. En daarom hangt dan ook de
nationale vlag, hem ter eere, uit.
STATEN-GENERAAL.
TWEEDE KAMER.
De Kamer nam Donderdag met 5822
stemmen het wetsontwerp aan, waarbij
het Fransch op de lagere scholen waar
dit nog gelieerd wordt, nog een jaar wordt
toegestaan.
Aangenomen werd ook de 5-jarige nieu
we overeenkomst met de Kon. Pakket
vaart Maatschappij.
Tenslotte werd het wetsontwerp i. z.
de Vroedvrouwenschool te Heerlen aan
genomen met 6812 stemmen (tegen de
Dammen.
Voor de competitie van den Zeeuw
sehen Dambond speelde Woensdagavond
het eerste tiental van de Mid-
delburgsche Damclub tegen het eer
ste dier Goesche Damclub; Middelburg
won met 13 tegen 7 punten. Bij de on
langs te Goes plaats gehad hebbende ont
moeting won Middelburg met 17 tegen 3.
Mr. M. Jacques de Witt Hamer, f
Mr. M. Jacques de Witt Hamer, de
zer dagen te Den Haag overleden, was
11 Jan. 1843 te Goes geboren, vestigde
zich ook daar als advocaat en bleef er
tot de opheffing van de rechtbank. Toen
vestigde hij zich in 1879 te Middelburg.
Niet zoo zeer als verdediger in strafza
ken, maar in de civiele rechtspraak heeft
de ontslapene naam gemaakt, vooral in
scheepvaartaangelegenheden. Als jong ad
vocaat deed hij van zich spreken door
zijn verdediging van Domela Nieuwcnhuis,
toen deze vervolgd werd wegens beleedi-
ging van den Koning. Hij was oprichter
van de vereeniging Kindervoeding te Mid
delburg en van de vereeniging Zeeland,
die zich ten doei stelt voogdij over ver
waarloosde kinderen in vrijzinnigen geest.
Verder was hij adviseur van de Zeeland,
commissaris van The Vitrite Works en
20 jaar president-commissaris der N.V.
Middelburgsch© Courant.
Beperking vervoer.
Wegens ingevallen dooiweder zal met
ingang van middernacht tusschen 10 en
11 Dec. het vervoer beperkt zijn:
op alle rijkswegen in heel Zeeland;
en op alle niet bij het Rijk in be
heer zijnde wegen op Zuid-Beveland en
in Zeeuwsch Vlaanderen.
Biezelinge. Dinsdagavond vergaderde
de werkliedenvereeniging „Eendracht
Maakt Macht" onder voorzitterschap van
dhr. M. Verhulst Mz. Aanwezig 27, le
den. Tot bestuursleden werden herkozen
de h eeren M. Verhulst, J. van de Lin
de en J. Goud, terwijl tot bestuurslid
van het ziekenfonds onderafd. Werklie
den vereeniging, werd herkozen dhr. A.
van Liere. De subsidie Wijkverpleging
werd vastgesteld op f 25,De uitkeering
bij ziekte werd vastgesteld op f 1,25 per
werkdag of f 7,50 per week. Aan de
orde kwam nu het voorstel van 't be
stuur verhooging contributie Werklieden-
eeniging. Voorheen bedroeg deze 25 ct.
per lid en per jaar en. werd nu gebracht
op 50 cent. Het bodeloon blijft ais voor
heen. Daarna sluiting.
Ierseke. Benoemd tot hoofd der met
1 Januari a.s. te openen Chr. Bewaar
school Kakeldans Mej. J. Cornelisse,
thans onderwijzeres te Kapelle.
In de laatst gehouden raadszitting
werd, overeenkomstig de L. O. wet, be
sloten met ingang van 1 Januari 1926
het Uitgebreid Lager Onderwijs aan school
I op te heffen. Oorzaak: vermindering
van het aantal leerlingen.
Thans wenden de vereeniging ter bevor
dering der belangen van het Openbaar
Onderwijs in de gemeente Ierseke; de
Oudercommissies van school I en II en
het Nutsdepartement alhier, gezamenlijk
pogingen aan den cursus in de moderne
talen, die vóór het U. L. O. alhier
30 a 35 jaren aaneen van gemeentewege
gegeven werd, weder hersteld te krijgen.
Zij achten dit onderwijs noodzakelijk voor
onze handelsgemeente en een bedoelden
cursus levensvatbaar, waarom zij d.d. 9
dezer per request den Raad verzoeken ge
zegde cursus op 1 Januari a.s. weder te
willen oprichten, zulks ook uit het oog
punt van meerdere onitwikkelingsgelegen-
heid in het algemeen.
's Heer Arendskerke. Terwille van
het voorkomen van Roodvonk is het Be
stuur der Christelijke Bewaarschool al
hier, op medisch advies genoodzaakt ge
worden, de school tijdelijk te sluiten.
Kloetinge. Openbare vergadering van
den raad dezer gemeente, gehouden op
10 December 1925, des namiddags ten
5 uur. Aanwezig alle leden. Bij de inge
komen stukken is een schrijven van B.
en W. van Goes, waarbij zij mededeelen
dat de Raad dier gemeente heeft besloten,
om niet tot verlichting van de Willem
Zelleweg over te gaan, zoolang deze weg
particulier terrein is. In verband daarmee
zegt de voorz. dat dus ook dezerzijds niet
tot verlichting van dien weg zal worden
overgegaan. In behandeling komt een schrij
ven van Ged. Staten waarbij zij hunne
goedkeuring onthouden aan het raadsbe
sluit tot het ingebruik geven van een school'
lokaal ten behoeve van een cursus in
plantenziekten. Zij zullen dit besluit a
leen goedkeuren wanneer de vereemgmg
een vergoeding betaalt aan de gemeen ie
voor schoonhouden, verwarming en ver
lichting. B. en W. stellen daarom voor i 5
vergoeding te vragen, hetgeen met alge-
meen© gteaunen wordt goedgevonden, lot
