tjK"
N°. 117.
Vrijdag 2 October 192&.
Ill6 Jaargang
Bij dit nummer behoort
een Bijvoegsel.
FEUILLETON
ABONNEMENT
Prijs per kwartaal, in Goes f2,
buiten Goes f2.
Afzonderlijke nummers 5 cent.
Verschijnt: Maandag-, Woensdag
en Vrijdagavond.
GOME g COURANT
üiftfsve fwiaml. V«m. «Goescfro Courant" en fi leen wens Rass' Rrntkers- en TTita'everaliAilrtil
en Kleeuwens Ross' Drukkers- en Uitgeversliedrtjf
ADVERTENT1EN
van 1-5 regels f 1,20, elke regel
meer 24 cent. Driemaal plaatsing
wordt tweemaal berekend.
Familieberichten 110 regels f 2,40.
Dienstaanbiedingen en aanvragen 15
cent per regel. Advertentiën worden
aangenomen tot 12 uur voormiddag
DE BROODKAART.
(Nadruk verboden).
Bij het opruimen van ouden rommel
vond ik een broodkaart, aandenken uit
don mobilisatie-tijd. En de vreemde oogen,
waarmee ik dit document beschouwde,
overtuigden mij, hoe spoedig een mensch
zijn ellende vergeten is.
Een gelukkige eigenschap! Het leven
zou ondragelijk wezen, zoo wij bleven
voorttobben over leed, dat goed en wel
tot het verleden behoort. Het heeft ons
genoeg gekweld, toen het heden en werke
lijkheid was. Waarom zouden wij onze
verbeelding met die smartelijke herinne
ring bezwaren?
Toch bracht die oude broodkaart mij
over iets anders aan 'l mijmeren. Hoe
ondankbaar zijn wij, als eenmaal het leed
is geleden, voor de terugkomst van het
geluk. Wij aanvaarden als vanzelfspre
kend, hetgeen eenmaal genade en gave
is geweest.
De thans weer gewone dingen van ons
dagelijksch menu: melk, versch brood,
thee, koffie, tabak, toen waren 't ver
snaperingen, met geen goud te betalen.
Wat zouden we hebben gegeven voor één
van de levensbehoeften, die wij nu weer
in overvloed gemeten. Het voorrecht van
warmte, voeding en kleedmg is nu weder
om iets, waarop we zonder uitzondering
aanspraak meenen te mogen maken. Wij
gaan er bekrompen mee omwe ver
spillen en verkwisten voorraden, waarvan
één kruimel, één druppel ons gelukkig
zou hebben gemaakt in dien barren tijd
van ontbering.
Zuilen wij zulk een tijd nogmaals be
leven? Zoolang bij niet voor de deur
staat, bekommeren wij ons er niet over;
voor rampspoed, zorg en gebrek is het
sleteds vroeg genoeg. Ook den vorigen
keer is de catastrofe ons over 't mat ge
komen een volgenden keer zal zij ons weer
over t mat komen.
Maar als wij de werkelijkheid in het
aangezicht durven zien, zuilen wij niet
kunnen ontkennen, dat herhaling van een
dergelijke ramp als in 1914 over ons
uilbrak, tot de mogelijkheden behoort.
Het gist en het rommelt nog steeds in
alle hoeken der wereld en de uitbarsting
behoeft wei niet weer geheel op dezelfde
plaats en op dezelfde wijze te geschieden,
Besteedt
steeds Uw geld op de
juiste manier.
Onze Portwijnen zijn bijzonder fijn
van smaak en zeer concurreerend
van prijs.
Waaroa heef! U ze nog niet geproefd
Fa. J A. L G. Witte, Goes.
43
door
MARY ROBERTS RINEHART.
Uit het Engclsch vertaald door
A. M. ROOSENSTEIN.
Beneden waren Christine en Palmer be
gonnen ie genieten van de genoegens, welke
een groote stad haar inwoners 's winters
biedt.
Er waren diners, bals en in het laatst
van de week uitstapjes naar buitenhuizen.
De Straat geraakte er aan gewoon automo
bielen voor het kleine huisje te zien stilhou
den op alle uren van den nacht. Johnny
Rosenfeld, Palmer's chauffeur, viel soms
midden op den dag in slaap aan het stuur
rad en luchtte zijn ontevredenheid tegen
zijn moeder.
,,Je weet nooit waar. je blijft met die vo
gelverschrikkers," zei hij kortaf. „We
gaan uit om eea hialf uurtje te rijden
's avonds en komen terug met de melkwa
gens."
„En hoe meer sommigen van hen ge
dronken hebben, hoe meer ze willen stu
ren. Als ik eens een beter baantje kan krij
gen, smeer ik hem.
In tegenstelling met zijn woorden, was
er in Johnny Rosenfeld's hart geen voor
nemen om zijn heer in de steek te laten.
Palmer had hem Ihet werk van een man
gegeven en dat zou hij blijven doen, on
verschillig wat er gebeurde.
maar bedreigen doet zij ons toch voort
durend. Wij leven op een vulkaan.
Ik wii geen ongeluksprofeet wezen,
maar een verwijzing naar hetgeen dezen
zomer in hel Ooslen van ons land is ge
beurd. zal voldoende zijn om ons te over
tuigen, hoe hel noodlot ons kan over
rompelen. De bewoners van Borculo dach
ten des daags voor de ramp ook niet, dat
een dag later een dak boven hun hoofd,
een stoei om op te zitten, een brood of
een lamplicht voor hen een schat zou
beteekenen. Plotseling waren de gewoon
ste, alledaagsche dingen een kostelijk be
zit geworden.
Ik las op mijn broodkaart het rantsoen
van den dag, en vergeleek het mei de
overvloedige en zeldzame heerlijkheden,
die ik op het oogenblik in de kast had.
Met een onverschillig gebaar had mijn
vrouw juist de bestelling van den bakker
aangenomen: lieve hemel! moest zij niet
juichen, dacht ik, mij nog wanend in de
dagen der distributie. Welk een weelde,
blank, wit brood, versche kadetjes en een
rol beschuitEn dat werd zoo maar aan
vaard, alsof er geen wonder geschiedde?
Eensklaps begreep ik. waarom in het
Onze Vader gebeden w ordt voor het dage-
lijksch brood. Plet dagelijksch brood is een
gave en een genade. Nu nuttigen wij het
achteloos, maar eenmaal hebben wij de
waarde ervan aan den lijve ervaren en
eenmaal wie weet hoe spoedig zul
len wjj misschien nogmaals de waarde
ervan aan den lijve ervaren.
Gedragen wij ons ten opzichte .van onze
dagelijksche levensbehoeften niet als dat
meisje uit het sprookje van Andersen,
dat op het brood trapte? Wij gaan er roe
keloos kwistig mee om, wij verspillen en
verknoeien ze, wij behandelen ze niet
als kleinoodiën, die een plaats waard
zijn in ons gebed. Wij erkennen niet dee
moedig, dat wij er afhankelijk van zijn.,
met ons lichaam, maar daardoor ook miet
onzen geest.
Wat is het, dat ons thans met meer
blijdschap en kracht aan den arbeid houdt
dan in die gruwelijke oorlogsjaren? Wat
steunt onzen levenslust, draagt ons ide
alisme, schraagt ons geloof? Zijn het niet
de schijnbare kleinigheden, die wij toch
maar niet kunnen ontberen? Warmte, Mee
ding en voedsel, - zoo ze ons worden
toegemeten 111 een te schraal rantsoen, on
dermijnt hun tekort onze gezondheid, onze
geestelijke veerkracht, het evenwicht onzer
ziel. Zij zijn onze nederige dienaren, die
wij in hun trouw en bescheidenheid niet
op prijs stellen, maar die wij aanroepen
als verlossende engelen, zoodra ze ons
hebben verlaten.
Laat ons onze dienaren in eere houden,
zoolang ze bij ons zijn. Laten wij ons ge
lukkig prijzen over hun dagelijkschen bij
stand. denkende aan hetgeen er van ons
zou worden, zoo het noodlot ze ons nog
maals ontnam.
Deze oude broodkaart, eigenlijk moest
ik haar inlijsten en te pronk hangen als
een voortdurende vermaning. Als ons da-
Er waren enkele dingen, welke Johnny
Roisemfeld niet aan zijn moeder vertelde.
Er waren avonden, waarop Howe's auto
mobiel niet met Christine en haar vrienden
gevuld was, doch met vrouwen van een
andere soort; avonden, waarop de bestem
ming niet een landhuis, doch een landelijke
herberg wasavonden, waarop Johnny Ro
senfeld, uit de chauffeursplaats geduwd
door het een of ander dronken jongmensch,
zich krampachtig vasthield aan het slin
gerende voertuig en de zinnetjes opzeide
uit gebeden welke hij zich nog herinnerde.
Johnny Rosenfeld, die het leven met wei
nig illusies begonnen was, liep gevaar dat
weinige te verliezen.
Op één van die avonden lag Christine
wakker in haar bed, terwijl de klok hel
eene uur na het andere sloeg. Palmer
kwam in het geheel niet thuis. Van zijn
kantoor zond hij den volgenden morgen
een briefje:
„Ik hoop dat je niet ongerust bent. De
automobiel geraakte defect bij de Country
Club gisteravond en we moesten daar wel
blijven. Ik zou bericht gezonden hebben,
maar ik wilde je niel wakker maken. Hoe
zou je 't vinden om vanavond naar den
schouwburg te gaan en daarna te sou-
peeren
Christine leerde. Zij telefoneerde naar
de Country Club dien morgen en vernam,
dal Palmer er niet geweest was. Doch
ofschoon zij nu wist, dat hij haar bedroog
zooals hij haar altijd bedrogen had en
zooals hij haar waarschijnlijk altijd zou
bedriegen, aarzelde zij hem te zeggen wat
ze wist. Zij deinsde er van terug, zooals
reeds vele vrouwen er van teruggedeinsd
gelijksch brood wordt gerantsoeneerd, als
onze nooddruft ons wordt onthouden, als
wij, rijken, tot armoe vervallen, als onze
krachten ons inzinken en onze gezond
heid ons verlaat, als ons leven ten einde
neigt en ons niets anders meer rest dan
terug te zien op hetgeen wij hebben ge
noten, dan is het te laat om erkentelijk
te zijn en met bew'ustheid ons voorrecht
te smaken.
Voordat het te iaat is. nu. midden in
onze weelde, bedacht, welk een geluk ons
is beschoren, op dit oogenblik, met het
geen wij achteloos en roekeloos als niets
waardige dingen aanvaarden. Besteden wij
nauwgezet en met aandacht, hetgeen ons
als genade geschonken wordt.
BUITENLAND.
De waarborg-conferentie.
Dc Duitsche regeering heeft de uitnoo-
diging tot bijwoning van de conferentie
over het waarborgverdrag onvoorwaarde
lijk aangenomen. Althans schriftelijk.
Echter hebben de Duitsche gezanten in
de West-Europeesche hoofdsteden bij de
overhandiging van dit schriftelijk ant
woord opnieuw voorbehoud gemaakt voor
Duitschland's toetreding tot den Volken
bond (op grond van art. 16 van het Hand
vest. die verplichtingen voor bijstad op
legt welke het ontwapende Duitschland
meent niet te kunnen nakomen). Zij wier
pen opnieuw de kwestie van de aansprake
lijkheid van Duitschland voor den oorlog
op en drongen aan op spoedige ontruiming
van de Keulsche zóne.
Engeland en Frankrijk hebben in een
schriftelijke nota geantwoord op deze mon
delinge opmerkingen en Duitschland heeft
nul op het rekest gekregen.
Het tractaat van Versailles kan al
evenmin gewijzigd worden als het oordeel
van de geallieerden over het verleden.
En de Keulsche zóne zal ontruimd wor
den zoodra Duitschland zijn verplichtin
gen i. z. ontwapening heeft volvoerd.
De atmosfeer voor dc a.s. conferentie
die de volgende week te Locarno gehouden
zal worden, is er door een en ander niet
beter op geworden.
De sowjetcensuur.
Als het niet een sowjetblad was, dat
het verleide, zou men kunnen meenen, dat
het tendentieus anti-bolsjewieksche bespot
ting was. Maar Larin vertelt het in de
Prawda. Hij doet daar mededeelingen
over de jongste besluiten van de commis
sie, die belast is met bet keuren van de
repertoires der schouwburgen. Hij deelt
mede, dat die commissie onder meer de
uitvoering verboden heeft van de volgen
de stukken: Wagner s Lohengrin, een too-
neeibewerking van Goethe's Werthcr,
Schiller's Maria Sluari en een bewerking
van De broeders Karamazof van Dosto-
jefski. Lohengrm vond de commissie „te
mystiek"; Werther werd verboden, omdat
het „ongewenscht is de Werther-neigingcn
waren, om hem zijn leugen voor te houden.
Doch de tweede keer dat het gebeurde
werd ze zenuwachtig. Het was toen bijna
Kerstmis en Sidney was bijna geheel her
steld zij was magerder en zeer bleek doch
ging langzaam aan K.'s arm de trap op
en af en zat tusschen Harriet en K. aan
tafel. Zij had het er steeds over met Kerst
mis weer in dienst te zijn en K. gevoelde,
dat hij haar spoedig zou moeten laten
gaan.
Om drie uur in den morgen werd Sid
ney uit een lichten slaap wakker door een
zacht getik op haar deur.
„Bent U daar tante Harriet?" riep ze.
„Christine. Mag ik binnen komen?"
Sidney ontsloot haar deur. Chris tine
kwam binnen. Zij droeg een kaars en voor
ze sprak keek ze op Sidney's horloge op
de tafel bij het bed.
„Ik hoopte, dat mijn klok vóór was",
zei ze. „'t Spijt me, dat ik je gewekt heb,
Sidney, maar ik weet niet wat ik doen
moet."
„Ben je ziek?"
„Neen, Palmer is niet thuis gekomen."
„Hoe laat is het?"
„Over drie."
Sidney had het gas aangestoken en
haar ochtendjapon aangetrokken.
„Wanneer ging hij uit?" zei ze.
„Hij zei niets. We hadden woorden
gehad. Sidney, van morgen ga ik naar huis"
„Dal meen je toch niet?"
„Zie ik er uit, alsof ik hel niet meen
de Hoeveel moet een vrouw wel van
deze soort dingen verdragen?"
„Misschien is hij opgehouden. Zulke
dingen schijnen altijd vreesèlijk in het
midden van den nacht, maar tegen den
bij de huidige jeugd aan te wakkeren";
Maria Stuarl draagt een religieus en een
monarchistisch karakter, en de Broeders
Karamazof wordt eenvoudig „van onge-
wenschte slreklang" verklaard!
Nog een andere beslissing der commis
sie verdient vermelding. Een Moskou-
sehe uitgeversfirma bood aan de com
missie ter keuring aan een tooneelstuk,
tusschen twee groepen apen. die respec
tievelijk de „blauw-achterlijvigen" en de
„rood-achterlijvigen" genoemd worden. De
commissie keurde het stuk goed onder voor
waarde, dat de benaming „rood-achter
lijvigen" zal worden vervangen door „geei-
achterlijvigen", aangezien zij het onge
wenscht achtte, dat in dit verband de sym-
bolieke roode kleur in het geding wordt
gebracht
Het congres der Engelsche
arbeiderspartij.
Hel congres der Engelsche arbeiders
partij is een nederiaag geworden voor do
communisten en radicalen.
De radicalen hebben in hun verbittering
nogmaals de beruchte brief van Zinowjef
op het tapijt gebracht, welke zooals be
kend een der indirecte oorzaken was van
den val van de regeering Mac Donald.
In een motie betoogden de radicalen dat
de brief vervalscht was en het partijbe
stuur zijn verontschuldigingen aan Zi
nowjef moest aanbieden.
De motie werd echter met groote meer
derheid verworpen.
Mac Donald hield daarna een rede,
waarin hij .rkende dat de arboidersregee-
ring talrijke en zelfs grove fouten had i
maakt. De allergrootste fout zou echter
zijn om de grondbeginselen der partij te
verlaten en een communistische zwenking
te maken terwille van enkele ontevrede
nen. Een programma van ophouw is air-
tijd te verkiezen boven een stelsel dat
uitsluitend zijn kracht zoekt in persoon
lijke aanvallen en afbreken van het be
staande.
De strijd in Marokko.
Dezer dagen hebben de Franschem reeds
"en voorproefje gehad van wal hun te
achten staat bij het aanstaande winter
zoen met zijn vele regens. Den heelen
rgen stortregende het in de buurt van
va, zoodat de troepenbewegingen er
gszins onder te lijden hadden. In een
o nblik waren de rivierbeddingen ver
anderd in niet te overschrijden stroomen.
De paden waren eensklaps ravijnen ge
worden, in modderpoelen herschapen,
waarin vrachtauto's wegzonken. De groote
weg van Fez naar Taza verdween oinder
een dikke laag glibberige modder, waar
door het verkeer met zware voertuigen voor
het transport van troepen en materiaal,
moest gestaakt worden. De snelheid.waar-
mee aldus vertelt een correspondent
van het „Journal'' het land na enkele
uren regen een geheel ander aanzien krijgt,
is schier ongeloofelijk. Daar het 's mid
dags bleef regenen moesten de voorbe
reidende operaties gestaakt worden. Hier
morgen Christine draaide om haar
heen.
„Dit is niet de eerste keer. Je herin
nert je den brief, dien ik op mijn trouw
dag kreeg?"
„Ja."
„Hij is naar haar terug".
„Christine! Ik ben zeker, dat je je
vergist. Hij houdt van jou. Ik geloof het
niet!"
„Gelooven of niet gelooven", zei Chris
tine halsstarrig, „het is gebeurd. Ik heb
iets uit dien snaak van een jongen, dien
Johnny Rosenfeld gekregen en de rest
weet ik, omdat ik Palmer ken. Hij is van
avond met haar uit".
Hel hospitaal had Sidney één ding ge
leerd: dat er vele mensehen noodig wa
ren om een samenleving te vormen en dat
daaronder onvermijdelijk eenige slechte
waren. Doch slechtheid was haar nog een
onbepaaLd begrip gebleven. Er waren: zul
ke menschen en omdat men in de wereld
was om te helpen, zorgde men voor hen.
Zelfs de Zaligmaker was goed geweest
voor de vrouw van de Straat.
Doch thans ontdekte Sidney plotseling
het groote onrecht in de wereld dat
om deze slechtheid de goeden meer lijden
dan de kwaden. In haar jongen geest
steeg heftig verzet.
„Dat is onbillijk!" riep ze. „Ik haat
er alle mannen in de wereld om. Palmer
houdt van jou en toch kan hij zoo iets
door zal het begin der voorgenomen ope
raties enkele dagen worden uitgesteld.
De Britsche politiek
in het Oosten.
Het Japansche blad „Jitsji Sjimpo" had
in begin September een hoofdartikel over
„het Britsche prestige in het Verre Oos
ten". In dit artikel gaf hel veelgelezen en
nvloedrijke blad de waarschuwing dat de
huidige regeering te Londen niet tc star
moest blijven vasthouden aan haar hoog
hartige houding ten opzichte van China en
de Chineesche vraagstukken. Indien zij
den Britschen invloed in China blijft over
schatten en zij de anti-Britschc beweging
in dat land met geringschatting blijft gade
slaan, zou het Britsche prestige daarvan
op den duur het grootste nadeel ondervinden
Maar de ernstigste fout, die de huidige
Britsche regeenng in haar buitenlandschc
politiek had gemaakt, was het plan van
de oorlogshaven in Singapore. Dat plan,
't welk db „Jitsji Sjimpo" gericht acht
tegen Japan, werd' door de Japanners
niet begrepen en daarbij bitter grievend
geacht, nu het zóó kort kwam na de af
breking van het Britsch-Japansche ver
drag. Een en ander heeft geleid tot wan
trouwen bij Japan tegen Engeland. Om lc
resumeeren acht het Japansche blad de
huidige Britsche politiek in het Verre
Oosten een volkomen vergissing.
De Fransche schuld aan Amerika.
Te Washington verwacht men een spoe
dige overeenstemming ten aanzien van d
Fransche schuld aan Amerika.
Een zilveren huwelijksfeest.
Het Belgische koningspaar heeft heden
onder groote belangstelling zijn zilveren
huwelijksfeest herdacht.
Christine liep zenuwachtig de kamer op
en neer. Dat er nu iemand bij haar was,
had haar gekalmeerd. Ze was nu, ten min
ste oppervlakkig, minder opgewonden dan
Sidney.
UIT DE PERS.
Het ontwerp-Bioscoopwet,
De Haagsche correspondent van de
„Zutphensche Crt." (lib.) gaal nog eens
de geschiedenis van het ontwerp-Bioscoop
wet na, en schrijft dan naar aanleiding
van de jongste nota van wijzigingen:
Waar wij tegen opkomen, is, dat de
tegenstanders van de bioscoop de voor
standers zouden mogen dwingen. Dat is
dwingelandij, anti-liberaal en even ongemo
tiveerd als wanneer men zou willen ver
bieden tooneeluitvoeringen te geven of.
sterker nog, zou willen reageeren tegen de
drukpers- en vergadervrijheid. terwijl wij
de eerste zijn om toe te g^ven dat ook
daarvan lang niet altijd een goéd gebruik
wordt gemaakt. Hier is echter geen keuze
öf men late een ieder (behoudens ieders
verantwoordelijkheid voor de wet) schrij
ven en zeggen wat hij wenscht. óf men ver
valt in de ergerlijkste dompcrij en dwin
gelandij door een toevallige meerderheid.
En zoo staat het ook met den bioscoop.
Bepalingen om dc jeugd te beschermen
tegen al te vroegtijdig bewonderen van niet
voor de jeugd geschikte films stuiten ner-
„Ze zijn niet allen zooals Palmer, God
dank," zei ze. „Er zijn ook fatsoenlijke
mannen. Mijn vader is er een. en jou K.
hier in huis, is er ook een."
Om vier uur in den morgen kwam Pal
mer Howe thuis. Christine kwam hem be
neden in de gang tegemoet. Hij was cenigs-
zinis bleek doch geheel nuchter. Ze stond
voor hem in haar zachte witte japon en
wachtte totdat hij sprak.
,,'t Spijt me, dat ik zoo laat ben, Chris,'
zei hij. ,,'t Is mis met mij. Ik reed met de
automobiel naar de Seven Mile Run. Eer.
band sprong en de wagen sloeg om."
Toen merkte Christine op, dat zijn rech
ter arm slap aan zijn zijde hmg.
HOOFDSTUK XVI.
Het gelag wordt betaald.
Op zijn trouwdag had de jonge Howe
het kloeke besluit genomen om voorgoed
met zijn vrijgezellen gewoonten te breken.
Op zijn indolente, tamelijk zelfzuchtige
manier, hield hij veel van zijn vrouw.
Doch met de onvermijdelijke misverstan
den in de eerste maanden van zijn huwelijk,
was de wensch gekomen om weer naar zijn
uiterlijk beoordeeld te worden. Grace had
hem genomen niet om hetgeen hij was.
maar om wat hij scheen. Voor Christine
was de sluier gescheurd. Zij kende hem nu
met zijn vadsigheid, zijn aanstellerigheid
en zijn zwakheden. Later zou ze, gelij'k
andere vrouwen vóór haar, leeren veinzen,
zich houden alsof zij hem voor iets hieiu
wat hij niet was.
Wordt vervolgd.