N0. 111.
Vrijdag 25 September 1925.
Ü2e Jaargang.
CRfavt Rttml. Venn. „Geesche Courant"
Bij dit nummer behoort
een Bijvoegsel.
40 FEUILLETON
„K"
Mijnhardt's
Salmiak
ABONNEMENT
Prijs per kwartaal, in Goes f2,
buiten Goes f2,
Afzonderlijke nummers 5 cent.
Verschijnt: Maandag-, Woensdag
en Vrijdagavond.
GOK
en Kleenwen» Bass' Drukkers- en Uitgeversbedrijf
ADVERTENTIEN
van 15 regels f 1,20, elke regel
meer 24 cent. Driemaal plaatsing
wordt tweemaal berekend.
Familieberichten 110 regels f2,40.
Dienstaanbiedingen en aanvragen 15
cent per regel. AdvertenLiën worden
aangenomen tot 12 uur voormiddag.
ZIJ, die zich met ingang van 1 October
1925, op ons blad wenschen te abonnee-
ren, ontvangen de tot dien datum ver
schijnende nummers KOSTELOOS.
SPEELGOED.
(Nadruk verboden).
Tot vervelens toe heeft men den lof
bezongen van onzen aan ontwikkeling en
beschaving zoo rijken tijd. Het is de tijd
van den vooruitgang; techniek en weten
schap behalen haar schitterendste triom
fen. In zijn auto, aan zijn draadlooze
gevoelt de moderne mensch zich eenheer-
scher; zelfs het onnoozelste boertje
kijkt niet meer op naar het vliegtuig, dat
boven zijn hoofd ronkt. Het is immers
mede van hem, dit reeds met eens meer
wonderbaar middel van vervoer! Ook hij
heeft aandeel in de zegepraal der cultuur.
Wij allen aanvaarden de wonderen van
techniek en wetenschap met een on
verschillig gebaar, alsof ze ons van
rechtswege toekomen. Zelden verdiepen
wij ons er in, hoe de uitvindingen zijn
tot stand gebracht en de ontdekkingen
zijn gedaan, die ons het gerief en het ge
not hebben verzekerd, waarop wij als
vanzelfsprekende zaken aanspraak maken.
Verwondering, bewondering, deze twee
drijfveeren tot een bewust en rijk leven.,
ontbreken ons te zeer. Reeds door de schep
ping loopen wij zonder besef van het ge
weldige werk, dat haar scfioon'heid heeft
voorbereid. Hoeveel sterker wordt ons
natuurgenot, zoo een kundig leermeester
ons heeft uitgelegd, met hoeveel vernuft
en volharding het een zich uit het ander
heeft ontwikkeld; hoe de doelmatigheid
van het Heelal is een vrucht van duizen
den eeuwen ervaring. Och, zoo we slechts
opletten op den ontwikkelingsgang van een
knop, die tot bloem wordt; zoo we het
proces volgen van bevruchting tot ge
boorte, komt er reeds een nieuw bestand
deel in onze verhouding tot de natuur.
Dan gevoelen wij eerbied, ook voor het
geringste schepsel en wij laten ons verdee
moedigen door het grootsche levensgeheim.
Maar nu al die werktuigen, die niet
rechtstreeks aan de natuur zijn gegroeid,
gelijk bladeren en vruchten aan den Tioom,
maar die het voortbrengsel zijn van den
bemiddelenden menschengeest. Hebben wij,
wanneer wij zoo klakkeloos profiteeren van
Besteedt steeds Uw geld op de
juiste manier.
Onze Portwijnen z\jn bijzonder fijn
van smaak en zeer concurreerend
van prijs.
Waarom heeft II ze nog niet geproefd
Fa. J A. L. G. Witte. Goes.
'door
MARY ROBERTS RINEHART.
Uit het Engelsch vertaald door
A. M. RÖOSENSTEIN.
Hij hoorde langzame voetstappen bo
ven, het sluiten van een schrijflade en het
ruischen van vrouiwenklèeren op de trap.
K. stond eenigszins weifelend op het
karpet, dat als een oase midden in de
verf lag, en ontdeed zich van zijn trui.
,,'t Is hier vanmiddag niet druk", zei
hij tegen de vrouw op de trap. Toen zag
hij haar. Het was Tillie. Zij hield de
hand tegen het deurkozijn om zich te steu
nen. 't Was Tillie, maar een andere Til
lie. Met het haar eenigszins los om het
hoofd, een frisch-blauwe japon, uitgesne
den aan den hals, en een zwarten strik
op de borst, scheen zij meer gevuld' ert
veel aantrekkelijker dan vroeger. Doch
zij glimlachte hem niet toe. Haar gezicht
droeg, evenals dat van den hond kort
tevoren', öen berustende, doch vragende
uitdrukking.
„U hebt me dus gevonden, meneer
Le Moyne." En toen hij haar de hand
toestak, zei ze: „Ik moest het wel doen".
„En hoe gaat het hier? Je ziet er uit
stekend uit en gelukkig, Tillie."
„Ik maak het goed. Schwitter is naar
het postkantoor. Om vijf uur is hij terug.
hetgeen de uitvinders en ontdekkers voor
ons hebben klaargemaakt, ons er wel eens
rekenschap van gegeven, dat een voorbe
reiding van eeuwen aan de uitkomst vooraf
is gegaan Dat een reeks van geniale men-
schen, die elk op hun beurt hun lijd voor
uit zijn geweest, ieder voor zich een geheel
leven van onafgebroken inspanning hebben
gewijd aan de taak, de natuur te onder
zoeken en te ontleden en haar machten
en krachten dienstbaar te maken aan
menschelijk gerief en men schel ijk genot?
Kennen wij wel eenmaal hun namen?
Hebben wij aan hun nagedachtenis een enke
ie eerbiedige, erkentelijke gedachte gewijd?
Het is zoo vruchtbaar voor ons, ons
eens te laten overweldigen door den aan
blik van het inwendige eener groote fabriek
en ons te laten uitleggen, hoe de dingen,
die wij als vanzelfsprekendheden tot ons
nemen, tot stand komen. Het is zoo vrucht
baar voor ons, eens te hooren, welk een
langdurige en ingewikkelde denk-arbeid
vooraf is gegaan aan de schepping van die
zoo eenvoudig lijkende werktuigen. Vlieg
tuig, auto, draadlooze telefoon, de utopis
ten m de middeleeuwen, ja, in de oudheid
kenden ze reeds, gelijk wij de Marsbewo
ners kennen, maar het is een lange en moei
lijke weg van den droom naar de werkelijk
heid, van het ontwerp tot de voleinding.
Zijn wij groot, is onze tijd grooi,
omdat onze uitvinders en ontdekkers
groot zijn geweest? Heeft een kind re
den tot roem, wanneer het speelt met
het speelgoed, dat vernuuige men
schen voor hem hebben uitgedacht?
Onze tijd zal eerst groot zijn, wij zul
len eerst groot zijn, wanneer wij de
vruchten, die de uitvinders en ontdekkers
ons in den schoot hebben geworpen, oor
deelkundig hebben leeren gebruiken. Op
het oogenbiik zijn hun scheppingen nog
slechts grootendeels speelgoed voor ons.
Het is niet tot onze schande, want wij
staan als verwende kinderen op den Sin
terklaasavond, zoo rijk bedeeld, dat we
er brooddronken van worden. Telkens
kent de geschiedenis van die tijdperken,
waarin de beschaving verlegen staat met
haar nieuwe aanwinsten. Eerst langza
merhand komt het oordeelkundig gebruik.
Telkens en telkens weer moet de
menschheid zichzelf opvoeden tot het
doeltreffend gebruik van hetgeen haar
geniaalste vertegenwoordigers voor haar
op de natuur hebben veroverd. Maar zoo
lang wij nog de slaaf zijn en niet de
beheerseher van het nieuw verworven goed,
zoolang wij het misbruiken inplaats van
gebruiken, zoolang het ons onrustig maakt
en vermoeid inplaats van ons kalmte en
kracht te verschaffen, zoolang het ons
droefheid en ongeluk brengt inplaats van
vreugde, zoolang het oppervlakkigheid be
vordert inplaats van ons te verdiepen, zoo
lang het onze samenleving verdeelt inplaats
van den maatsc'happelijken vrede te stichten
zoolang het den rijkdom ophoopt inplaats
van den voorspoed tot gemeenheid te maken
hebben wij nog geen aanspraak op ons deel
in den door ons zoo geroemden vooruitgang.
tabletten. Rond Model
Bij Verkoudheid aangenaam en genees
krachtig. Flacons 4-0 en 60 cent. Bij
A.poth, en Drogisten.
Wilt U een kop thee of iets anders?"
Het fatsoen van de Straat was nog
sterk in Tillie. De Straat zou iets anders
niet goedkeuren.
„Whisky en soda", zei Le Moyne.
„En zal ik een knipkaart van je koopen?"
Zij glimlachte slechts flailwtjes. Het
speet hem, dat hij zoo dom was geweest.
Blijkbaar was de Straat en hetgeen er
bij behoorde een teer onderwerp.
Dit was dus Tillies nieuw tehuis. Hier
voor had zij dus haar ongerept leven bij
juffrouw Mc. Kee vaarwel gezegd
voor dit door den wind omspeeld, nat-
leelijk en eenzaam huis. Er hingen twee
vergroo ringen in potlood boven een schoor
steenmantel. De een was blijkbaar van
Schwitter. De andere van de vrouw met
de papieren poppen. K. vroeg zich af,
welke soort van instinctmatigen smaak
Tillie er toe bewogen had de vrouw daar
ongestoord te laten hangen. Hij vergeleek
die eereplaats met de positie die Tillie
bewust innam. Op den houten schoor
steenmantel, juist in het midden tusschen
de twee portretten, stond nog een vaas
met droge bloemen.
Tillie bracht de whisky, reeds ver
mengd, in een groot glas. K. zou ze lie
ver zelf vermengd hebben, doch de whis
ky was goed. Schwitter steeg in zijn ach
ting.
„Ik schrok eerst van U", zei Tillie.
„Maar het doet me genoegen, dat ik U
weer eens zie, meneer Le Moyne. Nu
de wegen slecht zijn, komt er bijna nie
mand. Het is eenzaam."
Vroeger hadden K. en Tillie, als ze
elkaar zagen, in den regel over het voed
BUITENLAND.
Frankrijk Engeland
en den Volkenbond.
De tegenstelling Frankrijk—Engeland,
aldus het „Vad.", d;c bij het ontwape
ningsdebat in Genève' to'l uiting kwam,
is in een compromis schuilgegaan. Frank
rijk verdedigde achter de borstwering van
de motie Qumonos de LoonLoudon, de
voorbereiding van een ontwapeningscon
ferentie in verre toekomst. Die conferen
tie zou bijeenkomen als de veiligheid ste
vig gefundeerd was; maar nu reeds zou
aan een Volkenbondseommissie de voor
bereiding van de conferentie worden op
gedragen en een program voor de voorbe
reidende werkzaamheden zou worden vast
gelegd. Aldus zou de ontwapeningsconfe
ren tie vastgekoppeld worden aan den Vol
kenbond, die zonder medewerking van
niet-Vo'Ikenbondsleden het program zou
opstellen. Hierdoor werd de kans op deel
neming van Amerika miniem, wat Enge
land aanleiding gaf om zich tegein de
voorgestelde procedure te verzetten. De
nu door de derde commissie aangenomen
motie bevat, voor zoover men uit verschil
lende berichten kan opmaken, een uit
noodiging aan den raad om een ontwape
ningsconferentie voor te bereiden. Zij laat
echter aan den Raad over het tijdstip te
bepalen, waarop hij zal gaan studeeren.
Kort gezegd komt dat neer op uitstel.
In den Volkenbondsraad zuilen Frankrijk
en Engeland den strijd moeten uitvech
ten over de ontwapeningsconferentie met
of zonder Amerika. De Nederiandsche
afgevaardigde Jhr. Loudon vond bij de
beschouwingen nog gelegenheid uit te la
ten komen, dat Nederl md met zijn motie
in andere richting had gestreefd dan de
motie Quinones de Leon door den nadruk
op te leggen op liet universeele karakter
der beoogde conferentie. Nederland ver
wacht van een conferentie, waarop de
niet-Volkenbondsleden zouden ontbreken
weinig heil. Een andere tegenstelling tus
schen Frankrijk en Engeland kwam uit
bij het voorstel van Loucheur om een
economische wereldconferentie te gaan
voorbereiden. De methode en het doel
van dit Fransche voorstel liepen parallel
met die van het ontwapeningsvoorstel
Quinones de Leon. Ook hier rees En
geJsch verzet tegen het vastleggen van de
economische conferentie aan den Vol
kenbond. Engeland wilde zich liever vrij
houden. Het formuleerde ook bezwaren te
gen den groo'tschen opzet der conferen
tie, en ook al weer met het oog op zijn
connecties met een grooten niet-Volken-
bondsstaat en de verhoudingen in het
Empire, betoogde Lord Cecil, dat op
sel gesproken. Nu ging dat niet meer en
tusschen hen lag hun laatste gesprek als
een slagboom.
„Ben je gelukkig, Tillie?" vroeg K.
plotseling.
„Ik verwadhtte die vraag en heb over
bet antwoord al nagedacht."
Haar antwoord deed hem haar aanzien.
Haar gezicht was beslist aantrekkelijker,
maar geluk lag er niet op. Haar mond
had iets peinzends en dat verwonderde
hem.
„Is hij goed voor je:?"
„Een betere man is er niet. Hij heeft
nog nooit een verkeerd woord tegen me
gezegd zelfs inhet begin niet, toen ik
bang was en bij elk geluid schrok."
Le Moyne knikte peinzend.
„In het begin liet ik veel voedsel ver
branden, omdat ik wegliep en me ver
school als ik menschen hoorde. Het scheen
mij toe, dat wat ik gedaan had op mijn
gezicht le lezen stond. Maar hij zei nooit
iets".
„Is dat
r?" 1
een economische wereldconferentie niet
gesproken zou kunnen worden over inter-
geallieerde schulden of de wetgeving der
staten ten aanzien van immiigratie- en emi-
gratiequaesties. Daarnaast meende hij, dat
over internationalisatie in de quaestie der
verdeeling van grondstoffen en over de
betrekkingen tusschen kapitaal en arbeid
niet onderhandeld zou mogen worden. Het
slot is ook hier een compromis geweest.
Er zal geen speciale voorbereidingscom
missie voor de economische conferentie
worden ingesteld. Maar de Volken
bondsraad zal zelf deze conferentie
ter gelegener tijd samenroepen.
Prinses Mafalda.
Woensdag is het huwelijk gesloten van
de Italiaansche prinses Mafalda met prins
Philip van Flessen. Men schrijft hierover
uit Milaan aan het „Vad.": Nu is ook
de, tweede dochter van den Italiaanschen
koning en de koningin getrouwd, 't Is als
in een sprookje. Een "week lang hebben
er feestelijkheden, tuinfeest, opvoeringen,
illuminaties, banketten, tooncelopvoerin-
gen, enz. plaats gehad. Men heeft gedanst
tot in de ochtenduren. Rome en de andere
groote steden hebben schitterende geschen
ken gezonden; de senaat en de regeer mg
deden hetzelfde. Prinsen en prinsessen
kwamen uit het Noorden en uit het Zui
den. Racoc ligi, het oude slot in Piemont
met het heerlijke park en diep in het
groen verscholen, het tuinhuis Le Verne,
waar anders alles zoo rustig en verlaten
is, was thans vol drukke beweging. Sinds
jaren had net oude slot, het lievelings-
bezit van het huis van Savoye, iets der
gelijks niet meer meegemaakt. Zelfs de
oude Giolletti, die daar in de buurt woont,
herinnert zich niets meer van het prach
tige feest, dat hier in 1845 plaats vond.
ook ter gelegenheid van het huwelijk eener
prinses. Er was toen een grootsch tour-
nooi. De tijden van het tournooi zijn nu
wel voor altijd voorbij, maar ook nu nog
zijn er aartshertoginnen. Er waren prin
sessen uit België, Servië, Griekenland en
Roemenië. Ailen logeerden op Racconigi,
ook Immaculata, de Habsburgsche. De
jonge echtgenoot, prins van Hessen, is
een neef van Wilhelm II, den gewezen
keizer van Duitsch'land. Hij is een blonde
enthousiast. Mussolini, die tien jaar ge
leden nfcg in de loopgraven lag tegen
Habsburg en Flohenzoliem, fungeert thans
op Racconigi, als ambtenaar van den
burgerlijken stand. Is het een sprookje
voor kinderen of voor grijsaards Mafalda
heeft haar man voor de eerste maal ont
moet op een schilderijententoonstelling.
Het mooie voorbeeld van
oorlogsberichjtgeving.
Het Loaidensche weekblad, The Na
tion bevat een brief van A. Ponsonby
met het volgende mooie voorbeeld van
oorlogsberichtgeving uit het eerste jaar
van den oorlog:
Kö'lnische Zeitung. „Toen de val
van Antwerpen hier bekend werd, zijn
de klokken geluid" (namelijk in Duitsch
land).
Matin. „Volgens een bericht in
de Kö'lnische Ztg. heeft de geestelijkheid
te Antwerpen bevel gekregen lot het lui
den der klokken nadat de plaats door
de Duitschers bezet was."
Times. „Volgens een bericht uit
Keulen aan dc Matin zijn al de Belgische
priesters, die geweigerd hebben de klok
ken te liuiden na don val van Antwerpen
uit hun ambt ontslagen".
Cornera de la Sera. „Volgens een
bericht uit Keulen via Parijs in de Ti
mes zijn de ongelukkige Belgische pries
ters, die geweigerd hebben de klokken
te laten luiden na den val van Antwerpen,
tot dwangarbeid veroordeeld.
Matin. „Volgens een bericht uit
Keulen via Londen m de.Cornera. de la
Sera is het inderdaad waar dat de bar-
baarsclie veroveraars van Antwerpen de
ongelukkige priesters die weigerden de
klokken te laten luiden, gruwelijk gestrait
hebben om die heldhaftige weigering. Zij
werden als levende klepels m de klokken
gehangen met hun hoofd naar omlaag.''
Lord Ponsonby heeft al die mooie
uitknipsels bewaard.
Een nieuwe Landru.
Te Praag heeft de politie een 32-ja-
rige kerel aangehouden, die bekend heeft
drie weken geleden in het Tatzagcgebergte
eerst zijn vrouw vermoord en beroofd le
hebben, den volgenden dag een ander meis
je en ten slotte getracht te hebben een
derde meisje te vermoorden door eerst
twee irevolverschoten op haar te lossen
en haar vervolgens met benzine te over
gieten en in brand te steken. Dit meisje
is deerlijk gewond naar hot ziekenhuis ge
bracht. Het mislukken van dezen laatsten
moord, is oorzaak geweest van 's mans
aanhouding. Men vermoedt, dat 'hij nog
meermoorden op zijn geweten heeft. In
zijn koffer zijn kicedingstuikken en ju-
weelen van vermoorden gevonden.
De Fransche leening mislukt?
De „Daily Mail" meldt uit Parijs:
Groote ontstemming heerscht in Parijsohe
financieele kringen over het mislukken
van de 4 pet. regeeringslecning. Naar ver
wacht wordt zal slechts voor een kwart
gedeelte ingeteekend zijn. Hierdoor zullen
noodmaatregelen genomen moeten worden
na den terugkeer van Caillaux uit Amerika.
Dr. van Gijn zou affreden als adviseur
der Oo&tenrijksche Nationale Bank.
Volgens een bericht uit Genève van de
Neue Freie Presse zal dr. van Gijn, de
adviseur van de Oosten rij ksche Nationale
Bank aan het eind van het jaar als zoo
danig ontslag nemen, daar hij dringende
zaken in Nederland heeft en volgens de
laatste besluiten van den Volkenbond voort
durend te Weenen zou moeten vertoeven.
Er zijn nog geen besprekingen gevoerd
over een opvolger.
De waarborg-conferentie.
Berlijn heeft Locarno voorgesteld als
waar de waarborg-conferentie zal
worden gehouden.
,Ik loop niet meer weg. Maar de vrees
heb ik nog."
„Het bevalt je dus goed?"»
Tillie zag op naar de twee portretten
boven den schoorsteenmantel.
„Soms, wanneer hij vermoeid thuis komt
en ik een kip klaar heb met gebakken eie
ren en ham voor zijn avondeten en ik
zie, dat hij er van opknapt. Dan steekt
hij zijn pijp aan en helpt mij dikwijls met
het omwasschen. Hij is gelukkig: hij
wordt dik."
„Maar jij?" hield Le Moyne vol.
„Ik zou niet terug willen keeren.maar
gelukkig ben ik niet. Het geeft niets, al
zou ik het beweren. Ik verlang naar een
kind, altijd verlang ik naar een kind.
En hij ook, Dit huis is zijn eigendom en
hij zou gaarne een jongen hebben om
hem op te volgen als hij er niet meer is.
Maar, mijn God!" Als ik een kind had,
wat zou het dan zijn?"
K.'s oogen volgden de hare naar de
portretten en de immortellen er onder.
„En zij is er nog geen vooruitzicht
dat zij
„Neen."
Tillie's probleem was onoplosbaar. Ter
wijl Le Moyne bij de haard stond en haar
aanzag kwam hij tot de conclusie, dat
Tillie slechts zich zelf kon redden. Hij
kon haar niet helpen.
Zij praatten tot het bijna donker was.
Tillie hunkerde naar nieuws van de Straat:
ze moest hooren over Christine s trou
wen, over Flarriel en over Sidney in haar
hospitaal. En toen hij haar alles verteld
had ,zat ze stil met haar zakdoek in de
handen. Toen zei ze plotseling:
„Neem ons vieren, Christine Lorenz,
Sidney Page, juffrouw Harriet en mij,
en met wie zoudt U gedacht hebben dat
het verkeerd zou loopen, zooals met mij
Naar de uiterlijke dingen te oordeelen,
zouden de meeste menschen dc dochter
van Lorenz dat toegedacht hebben. Ze
zouden Harriet Kennedy bestemd hebben
voor een hospitaal, mij voor naaister en
Sidney Page zouden ze hebben latein
trouwen en een automobiel gegeven heb
ben. Zoo is het leven.
Zij zag K. scherp aan.
„Er waren hier onlangs eenige men
schen. Ze kenden mij niet en ik hoorde
hen praten. Ze zeiden dat Sidney Page
met Dr. Max Wi'lson ging trouwen."
,,'t Is mogelijk. Maar het is nog geen
engagement, geloof ik."
Hij had zijn glas leeg. Tillie stond op
om het weg te nemen. Terwijl zij voor
hem stond zag zij hem in het gezicht.
„Als U haar zoo goed moogt als ik
denk, meneer Lc Moyne, zult U niet
toelaten, dat hij haar krijgt."
„Ik geloof, dat dat niets voor mij is.
Wat zou ik met een vrouw doen, Tillie?"
„U zoudt haar trouw zijn. Dat is meer
dan hij zal wezen. Ik geloof, dat dit op
den langen duur meer waard is dan geld."
Dat nam K. mee naar huis van zijn
ontmoeting met Tillie. Hij peinsde er
over, toen hij op zijn terugweg naar de
tram tegen den harden wind in liep. Het
weer was veranderd. De wagensporen op
den weg stonden vol water cn het was
begonnen te vriezen. De natte sneeuw
was droog geworden en sneed hem in het
gezicht. Halverwege de tram sloeg de
hond een zijweg in. K. miste hem niet.
De hond staarde hietm na van den zijweg
met één voorpoot opgeheven. Zijn oogen
geleken weer op die van Tillie. Zij had
hem nagewuifd aan de deur.
Met gebogen hoofd legde K. de mijlen
van den weg met zijn lange, slingerende
Stappen af, den ouden strijd strijdende.
Had Tillie toch gelijk en hij ong 'J
Waarom zou hij zich zelf wegcjJ ren,
indien dal Sidney's ongeluk «eeten e.
Waarom zou hij Wilson s aanbod met
aannemen en opnieuw beginnen
(Wordt vervolgd;.
