mmmmmvm
N°. 108
Vrijdag II September 1925.
112° Jaargang.
Bij dit nummer behoort
een Bijvoegsel.
FEUILLETON
„K"
Een pot
KSoosierbalsem
in huis is een
groot gemak
ABONNEMENT
Prijs per kwartaal, in Goes f2,
buiten Goes f2,
Afzonderlijke nummers 5 cent.
Verschijnt: Maandag-, Woensdag
en Vrijdagavond.
«OESC
Uitgave Rund. Varo. „Goesche Cburaot"
en Kleeuwens Rass' Drukkers-' en Uitgeversbedrijf
ADVERTENTIEN
van 15 regels fl,20, elke regei
meer 24 cent. Driemaal plaatsing
wordt tweemaal berekend.
Familieberichten 110 regels f2,40
Dienstaanbiedingen en aanvragen 15
cent per regel. Advertentiën worden
aangenomen tot 12 uur voormiddag.
ZIJ, die zich met ingang van 1 October
1925, op ons blad wenschen te abonnee-
ren, ontvangen de tot dien datum ver
schijnende nummers KOSTELOOS.
HERFSTDRADEN.
(Nadruk verboden).
Walt Wilhinan, de Amerikaansche dich
ter, die het forsche en grootsche bezong,
dat er in de natuur en in den arbeid der
menschen valt waar te nemen, had ook
oog voor het teere en fijne. Eens in den
herfst, in de door hem verheerlijkte „Ne
gende Maand", zag hij „een stille gedul
dige sp.n, waar zij op een kleine vooruit
springenden hoek alleen zat". En hij zag,
„hoe zij, om de ledige groote ruimte
rond zich heen te onderzoeken,
Zich spinnende, spinnende, spinnende
langzaam liet afzakken aan zichtbare
draden,
Die zij steeds effende, die zij onver
moeid verlengde",
En deze herfstdraden hebben den dich
ter iets te zeggen.
„En gij, o mijn ziel, waar zijt gij?"
roept hij uit.
„Omgeven, los, in matelooze oceanen
van Ruimte,
Eindeloos peinzend, wagend, spinnend
zoekt gij de sferen om u er mee tc ver
binden.
Tot de tijd, tot de brug, die gij be
hoeft, zal gelegd zijn, tot het slepende
anker vasthoudt,
Tot de herfstdraad, die gij uitlaat, er
gens aan vast blijft, o ziel."
Er ligt iets eerbiedwekkends in het ge
heimzinnig spinrag, dat zich weeft door
den stillen, plechtigen herfst. S'eeds gaat
er een huivering door mij heen, als ik,
wandelend langs de tuinpaden of door
dringend tusschen de struiken, het brooze
werk van de noeste, geduldige arbeiders
schend. Herfstdraden, we kunnen ze niet
ongerept laten, want ze zijn overal, ja, ze
omspinnen ons zelf, onze kleeren, onze
haren, onze handen en vingers. Heel de
stille herfstwereld is één weefsel van
geheimzinnige draden, waaraan onzicht
bare werkers arbeiden, onverpoosd.
Zijn ze niet, deze kleine, geduldige
spinnen, het beeld van de menschenzielen,
die aanraking zoeken aan allen kant en
verbinding trachten te krijgen met gebie
den, waarvan zij tot nog toe gescheiden
schijnen Gelijk de dichter ze aanschouwt,
Besteedt steeds Uw geld op de
juiste manier.
Onze Portwijnen zjjn bijzonder fijn
van smaak en zeer concurreerend
van prijs.
Waarom heeft U ze nog niet geproefd
Fa. J A. L. G. Witte, Goes.
34
door
MARY ROBERTS RINEHART.
Uit het Engelsch vertaald door
A. M. ROOSENSTEIN.
„los in matelooze oceanen vaii Ruimte
zijn ze niets dan zwevende stofdeeltjes
in het Heelal. Wat is een mensch zonder
contact met zijn omgeving? Angst maakt
zich van hem meester, daar in het le
dige rondom hem, waar hij eenzaam is,
alleen met zijn krachten en gedachten,
die vruchteloos blijven in eenzaamheid.
Heel het werk van den mensch is ten
slotte soiet anders dan het zoeken naar
verbinding. Al zijn arbeid richt zich op
dit ééne doel: gemeenschapsvorming. Welk
een moeilijkheden heeft hij bij dit pogen
te overwinnen! Stil en geduldig spint hij
zijn draden; duizendmaal knappen ze af;
onvermoeid herhaalt hij zijn proef. Toeval
of boos opzet vernielen zijn werk; maar
alweer peinst hij op nieuwe middelen;
alweer waagt hij een nieuwe poging, en
hij rust niet, tot de herfstdraad, dien hij
uitlaat, ergens aan vastblijft.
Heel de menschenmaatschappij zit vol
herfstdraden. Teer, broos, onzichtbaar,
maar van beteekenis om het eerbiedwek
kend streven dat zij belichamen. Streven
naar contact, naar alzijdige gemeenschap.
Draden van mensch tot mensch, draden
van groep tot groep, van volk tot volk.
Draden van vriendschap, van verstand
houding, van liefde. Duizendmaal door
broken, tienduizendmaal afgeknapte, maar
honderdduizenclmaal weer aangeknoopte
draden.
Als een stille geduldige spin zit de man
der wetenschap in zijn werkplaats, en uit
dat verstolen hoekje, dat de geruchtma
kende menigte voorb ijgaat, zendt hij zijn
gedachten uit over de wereld. Langen tijd
drijven zij rond met de wisselende win
den, maar eens krijgen zij vat en hechten
zich vast, hier, daar, overal.
Als een stille geduldige sp.n weeft de
dichter aan het teere web zijner verbeel
dingen en hi) weet niet, waar hij weer
klank vindt. Maar onzichtbare draden ver
binden onderling de menschen, die zich
opgebeurd voelen door zijn woord en be
koord door zijn beeld.
Herfstdraden hangen tusschen de torens
van de hoofdsteden der verschillende lan
den. Hoe broos en teer, maar ook hoe
veelvuldig zijn de draden, die de pacifisten
uitlaten, om de volkeren met elkander in
aanraking te brengen. Zij moeten wel bij
uitstek „stil en geduldig" zijn. deze vre
destichters, die voortdurend hun weef
werk verstoord zien. Zij moeten wel „ein
deloos peinzen «en wagen". Maar hoevelen
hunner zitten heden, in deze „lieflijke Ne
gende Maand", in hun hoekje verscholen
en weven en weven Talloos en tal
loos zijn zij als de herfstspinnenonver
moeid herhalen zij, dag in, dag uit, hun
zwakke pogingen, tot eindelijk hun herfst
draad zal houden en de volkeren één zijn.
Neen, de menschenziel is niet eenzaam.
Een ramp treft een klein stadje en dc
slachtoffers van de cycloon weenen op
puinhoopen. Maar onmiddellijk gaan de
stille, geduldige spinnen aan het werk om
het geschondene te herstellen. Er is wel
geen huis, geen gehucht in Nederland,
van waaruit niet een verbindingsdraad uit
gaat, om zich vriendschappelijk te hechten
j HOEST
aan Borculo.
Wij allen zenden onze herfstdraden uit
en op ieder onzer hechten zich herfstdra
den. Draden van vriendschap, van gemeen
zaamheid, van menschlievendheidDuizen-
de draden. Ze zijn zoo broos en zoo fijn,
dat wij ze niet merken. Maar als de Sep-
temberzon schijnt, schittert heel onze
arme, bedroefde wereld van filigraan. Een
netwerk van teer, troostend gouddraad.
Gemeenschap, aanrakin verbinding: het
doel van het leven. Zelfs volstaat de
mensch met gemeenschap op aarde n et
langer. Van planeet naar planeet schieten
de stoutmoedigste spinnen neer, vruchte
loos voorloopig, maar volhardend, totdat
ook op Mars hun herfstdraad zal houden.
Eerbiedwaardige aanblik van den stil
len, plechtigen herfst!
De zaak kon een normaal verloop heb
ben en op een huwelijk uitloopen een
jaar van geluk voor haar en dan hetgeen
een huwelijk met Max, zooals hij hem
kende, onvermijdelijk zou beteekenen: af
dwalingen, berouwvolle terugkomsten, on
trouw, ellende. Of het kon minder ernstig,
doch bijna even ongelukkig voor haar wor
den. Max kon alle omzichtigheid overboord
werpen, haar een tijd lang het hof maken
K. had hem dit eerder zien doen
en dan, als hij er genoeg van had, aan
een andere attractie gevolg geven. Inheide
gevallen kon hij slechts wachten en toe
zien, verteerd door verdriet, gedurende
de lange avonden als Anna haar „Dage-
lijksche Overpeinzingen" boven las en hij
alleen met zijn pijp op het balcon zat.
Kort na haar aanneming had Sidney
nachtdienst. Haar geheele jeugd was in
twee deelen verdeeld geweest; de dag,
waarop gewerkt of gespeeld werd en de
nacht, waarin men sliep. Nu was zij ge
dwongen tot een nieuwe regeling's nachts
werd er gewerkt en overdag geslapen. Het
scheen onnatuurlijk en werkte verwarrend.
Aan het slot van haar eerste nachtrapport
schreef zij, hetgeen zij zich nog van een
gedicht van Stevenson herinnerde. Zij liet
het volgen op het einde van haar alge
meen rapport, waarin werd medegedeeld,
dat alles rustig was geweest, behalve de
buurt.
Sidney schreef:
„And does it not seem hard to you,
When all the sky is clear and blue,
And I should like so much to play,
To have to go to bed by day?"
De dagassistente kreeg het rapport toe
vallig in handen en was zeer geërgerd.
„Als de nachtzusters hun tijd mogen
doorbrengen in het maken van gedichten",
zei ze knorrig, „konden we beter een jon
gedames-kostschool van dit hospitaal ma
ken. Als ze wil klagen over het lawaai in
de straat, moet ze dat in behoorlijken
vorm doen".
„Ik geloof niet, dat zij het gemaakt
heeft," zei het Hoofd, terwijl zij haar
lachlust trachtte te bedwingen.^ „Ik heb
zoo iets wel eens ergens gelezen en ik be
grijp ook niet hoe een van kaar kan slapen
in deze temperatuur en bij zoo n straatla-
waai,"
Doch, daar de discipline gehandhaafd
moest worden, schreef ze op een strookje,
dat de assistente bezorgde: Verzoeke de
nachtrapporten in proza op te maken.
Sidney sliep niet veel. Op die dagen liet
ze zich na gebeden te hebben om negen
uur 's ochtends in haar laag bed rollen, het
haar in een nette vlecht op haar rug; on
middellijk vulde haar jonge werkzame
BUITENLAND.
De toestand van Oostenrijk.
De toestand van Oostenrijk is den laat-
sten tijd zooveel verbeterd, dat de Vol
kenbond er over denkt het toezicht op de
Oostcnrijksche financ.ën grootendeels op
te heffen. In December zal men hierover
een beslissing nemen en waarschijnlijk zal
dan van 1 Januari af de controle worden
beperkt tot de administratie der onder
panden en het restant van de leening des
tijds aan Oostenrijk verstrekt. In verband
met een en ander is bet niet onmogelijk,
dat de taak van onzen landgenoot mr.
Zimmerman, met 1 Januari a.s. zal zijn
volbracht.
Aan het gunstig rapport, door de Vol
kenbond sgedelegeer den over Oostenrijk
uitgebracht, ontleenen wij het volgende:
Wij zijn tot de overtuiging gekomen, dat
de omstandigheden, waaronder de nijver
heid in Oostenrijk werkt, niet slechter
zijn dan in de naburige landen, en dat er
mitsdien geen aanüeidmg bestaat aan te
nemen, dat de Oostcnrijksche fabrieken
op de wereHdmarkt niet zouden kunnen
concurreeren. Het is ons gebleken, dat
de meeste fabrieken met moderne machi
nes zijn uitgerust, en ook de technische
organisatie van het bedrijf niets te wen
schen laat. De wijze van werken in de
Oostcnrijksche fabrieken verschilt niet
veel van die in de Duitsche nijverheid,
en ook de Oostenrijksche ingenieur is vol
komen op de hoogte van alle uitvindingen
op het gebied, waarop hij werkzaam is.
En wat de verdeeling van arbeid aangaat,
die voorheen minder goed was, wij hebben
gezien, dat zij zich in alle bedrijven, die
daarvoor geschikt zijn, goed ontwikkelt
De prestatie van den arbeider, die in
de eerste jaren na den oorlog sterk was
gedaald, is sindsdien gestadig toegenomen.
De goede wil van den arbeider, en He
tucht onder het arbeiderspersoneel is de
laatste jaren veel beter gewordeh
Het is zoo prettig goed te
kunnen helpen als iemand
zich verwondt. Akker's
Kloosterbalsem zal de pijn
stillen en U snel genezen.
Akker's Klooster
balsem is door zijn
bijzondere eigen
schappen onover
troffen bij ontvel
lingen. schrammen
brandblaren, puin-
ten, wonden, zwe
ren, insectenbeten»
win tervoeten .Ook
bij spierverrekkin-
gen, spit, spier
pijnen, rheumatiek
Groote pot van 20 gram 50 cent. Alom verkrijgbaar.
Potten v> 50 gr. i 1.—100 gr. f 1.75. nog vootdecllgcr.
invloed heeft gehad. Naar ons werd mede
gedeeld is de productie in de spinnerijen
b.v. sedert 1923 met 30 pel. toegenomen,
In de metaalindustrie is dc prestatie per
man en per uur ongeveer dezelfde als
voor den oorlog, in bet spoorwegbedrijf
nog immer iets minder.
Omtrent de belastingen zijn de gedele
geerden tot het resultaat gekomen, dat zij
in Oostenrijk 17.3 pet. van het nationaal
inkomen bedragen. Dat is ongeveer even
veel als voor den oorlog, wat toen zeer
hoog was, terwijl de belastingen thans in
Frankrijk, Duitschland en Italië hooger
zijn, in Zwitserland iets lager. Per hoofd
der bevolking bedraagt de belasting in
Oostenrijk thans 133 goudkronen, tegen
over 110 goudkronen in de nabuurlanden.
Marokko.
In Marokko staan de Spanjaarden en
Franschen gereed om slag te leveren te
gen de Rifbewoners. Havas meldt; Het
begin van de belangrijke gebeurtenissen
op het Noordelijk front komt nabij. Overal
zijn de staven en de troepen gereed.
Maarschalk Pétain, die op het oogenblik
te Fez vertoeft, is met generaal Naulin
druk aan het werk. Het is waarschijn
lijk, dat de eerste actie op een vrij na
bijgelegen doel zal zijn gericht. Belang
rijke hulptroepen zullen aan den strijd deel
nemen, op dezelfde wijze ingedeeld als
de Europeesche eenheden. De eerste
tocht van de Goliaths naar Ajdir heeft de
verwachtingen bevestigd omtrent het ge
bruik van groote vliegtuigen, die een aan
zienlijke lading projectielen kunnen mee
voeren en een groot veld van actie kun
nen bestrijken, en waarmee men een groot
moreel en materieel effect kan bereiken.
De Oeled Hanaur hebben hun onderwer-
werping aangeboden. Abd el Krim moet
alle stammen aan de Wergha gedwongen
op ook het weer ingevoerde stukwerk veel j hebben afdeehngen af te staan voor het
Spaansche front. De vliegtuigen hebben
2100 K.G. projectielen op Toberrant uit
gestrooid. Een eskader heeft 14 bom
bardementen op Tsjetsjoean uitgeoefend.
De economische politiek van België.
De „Werkgever", het orgaan van de
eeniging van Nederlandsche werkgevers en
van het Centraal Industrieel Verbond, be
vat een beschouwing over de economische
politiek van België van de hand van graaf
Carton de Wiart, den vroegeren gezant
van België in Den Haag. Aan het slot
van zijn beschouwing zegt Carton de Wiart
Voor den nadenkenden waarnemer, die
geen overdreven belang hecht aan uiterlijke
oneenigheid, is een vertrouwen in de eco
nomische toekomst van België dan ook
niet meer een eenvoudige uiting van opti
misme, maar wel van wijsheid en door
zicht. Het is een zeer gelukkig verschijn
sel, dat alle partijen het financieele vraag
stuk vooraan plaatsen en vaste wisselkoer
sen bevorderd willen zien door gezond
making van de munt. Het evenwicht op
de begrooting verzekeren; leeningen voor
de gewone uitgaven vermijden; strenge be
perking van alle improductieve uitgaven;
afzien van een drukkende en plagerige
belastingpolitiek, die het sparen belem
mert het wachtwoord, dat door allen
is aangenomen. De uitoefening van het
gezag heeft overigens het groote voordeel,
dat zij de verantwoordelijke mannen tegen
over een zeker aantal waarheden plaatst,
die zelfs bekwame geesten niet leeren uit
pennestrijd en critiek. Onder deze waar
heden ziet men er een, die altijd een der
grondslagen van de politieke econome
zal blijvendat de materieele welvaart
van een land logisch voortvloeit uit den
groei van zijn productie en dat de kosten
van levensonderhoud, waar alle maatschap
pelijke klassen belang bij hebben, door
gaans alleen bij overvloed kunnen dalen.
De overheid moet dus de nationale pro
ductie in eiken vorm aanmoedigen en, verre
van haar door verkeerde inmenging te
hinderen, vrijheid, veiligheid en vertrou
wen verzekeren.
Het Engelsche
vakvereenigingscongres.
Het Engelsche vakvereênigingscongres
heeft met 2.456.000 tegen 1.218.000 slem-
men een voorstel aangenomen om in alle
bedrijven bedrijfsraden aan te stellen om
te voorkomen ,dat enkele arbeiders, die
als vertegenwoordigers van hun kameraden
optreden, kunnen worden ontslagen.
Schipbreukelingen.
Van de beide vermiste Fransche wa
tervliegtuigen, zijn in de Middellandsche
Zee de wrakstukken gevonden. Men heeft
thans de zekerheid, dat de beide vliegers
in den storm van Zaterdag gebleven zijn.
Bij het zoeken naar de vermiste vliegtui
gen heeft een Italiaansche torpedobooi,
die er ook aan deel nam, een eigenaardige
vondst gedaan. Zij pikte een flesch op
met een briefje erin van de luitenants
Smith en Brandt, die een reis om de we
reld maken per kano. Zij melden in dat
briefje, dat zij gewond, uitgeput en ster
geest zich met beelden Christine's hu
welijk, Dr. Max aan de deur van haar zaal
en zij er niet, Joe zelfs Tiüie, wier ge
schiedenis nu de Straat in opschudding
bracht.
Enkele maanden te voren zou ze niet
lang over Tillie gedacht kunnen hebben,
want de:;e zou haar spoedig in het land der
droomen geleid hebben. Toch hielden de
conventioneele vormen van de Straat haar
nu niet bezig. Zij peinsde lang over Tillie
en ook over Grace en haar soort.
Gedurende haar eersten nachtdienst,
werd er een meisje binnengebracht uit de
Laan. Zij had vergif genomen niemand
wist wat het was. Toen de dokters tracht
ten het te weten te komen, had zij slechts
gezegd,,'t Geeft niet.
En zij was gestorven.
Die morgens, wanneer ze niet kan sla
pen, drong altijd dezelfde vraag zich aan
haar op: Waarom? Dc menschen waren
vriendelijk de mannen waren vriende
lijk en toch waren die dingen er om de
een of andere reden. Waarom?
Na eenigen tijd viel Sidney meestal in
een onrustige sluimering. Tegen drie uur
stond ze altijd op en kleedde zij zich. Vrij
spoedig gevoelde zij de gevolgen van in-
spannenden dienst. Het gemis van slaap
deed holten onder haar oogen ontstaan en
nam iets van haar frissche kleur weg.
's Ochtends tusschen drie en vier uur werd
ze altijd bijna overweldigd door slaperig
heid. Slapen gedurende diensttijd werd met
boete gestraft. De oude nachtwaker wist
iemand, die zat te knikkebollen, zoo stil
te naderen. De wachtzusters zouden hem
gaarne een bel aangebonden hebben.
Gelukkig werd het om vier uur in den
morgen altijd iets koeler; dat wekte haar
op. Daarna kwam het geratel van vroege
melkwagens en de rose tinten van den da
geraad boven de huizen. Tweemaal gedu
rende den naclht, eerst bij het avondmaal
en dan tegen den morgenstond, dronk zij
zware zwarte koffie. Doch na enkele we
ken waren haar zenuwen gespannen als
koorden.
Haar plaats was in een kleine kamer,
dicht bij haar drie afdeehngen. Doch uit
den aard der zaak zat ze weinig. Haar
verantwoordelijkheid drukte zwaar op haar.
In het laatst van den zomer waren de
nachten onrustig, koortsachtig; het zwakke
licht bij de deur gaf de zalen een spelonk-
achtig aanzien. En uit deze spelonken
kwamen gemelijke en klagende stemmen,
de geluiden van onrustige bewegingen en
het getik van een kopje tegen een ledi
kant, dat het signaal voor dorst was.
De oudere zusters ontzagen zich zoo
veel zij konden. Voor hen beteekende het
getik van een kopje niet zoo zeer dorst
als wel lastigheid. Zij zochten Sidney
op en waarschuwden haar.
„Vlieg zoo niet, kind; zij verdorsten
niet hoor!
„Maar als je koorts hebt en dorst
„Geen kwestie van dorst. Zij verve
len zich. Zij willen iema id zien".
„Dan zullen ze mij zien", zei Sidney
vastberaden opstaande.
„Langzamerhand begrepen He pudeie
zusters, dat zij zich niet ontzien wilde.
Zij hielden veel van haar; zij waren ook
begonnen met gewillige voeten en teedere
handen, doch de duizend en één eischeu
van den dienst had hun ijver uitgeput. Zij
waren flinke, koelhoofdige, vlugdenkende
machines, die natuurlijk hun 'best deden,
doch zij verschilden in zoover van Sid
ney, dat hun dienst door het hoofd en
de hare door het hart geleid werd. Voor
hen was pijn iets, dat op het rapport moest
worden geschreven, doch Sidney werd het
in de ziel gegrift.
Carlotta Harrisson had terzelfdertijd
nachtdienst; het was haar laatste nacht
dienst. terwijl het Sidney's eerste was.
Zij vatte het stoïcijnsch op. Zij was be
last met de drie zalen juist onder die van
Sidney en van de afdeeling waarin alle
spoedgevallen ondergebracht werden. Het
was een moeilijke dienst, misschien de
moeilijkste van het geheele huis. Bijna
geen nacht ging voorbij, zonder- dat de
ambulance of de patrouille iemand binnen
bracht. In den regel had deze afdeeling
een afzonderlijke zuster. Doch het huis
was overvol. Vertraagde vacanties en ziek
te hadden den opleidings-cursus ontvolkt.
Carlotta, die dus dubbel werk kreeg, haal
de haar schouders op.
„Ik heb het hier altijd tamelijk zwaar
gehad", klaagde zij kort. „Als ik er uit
ga, ben ik in staat den dienst van een ge
heel hospitaal alleen te doen of ze »a-
gen er mij met de voeten vooruit
Sidney was blij. dat zij haar zoo dicht
'bij zich had.
(Wordt vervolgd).
