WAT HEB IK JE GEDAAN
Bij dit nummer behoort
een Bijvoegsel.
FEUILLETON
N°. AO
Woensdag I April 1923.
112° Jaargang.
ABONNEMENT
Prijs per kwartaal, in Goes f2.
buiten Goes 12,
Afzonderlijke nummers 5 cent.
Verschijnt: Maandag-, Woensdag
en Vrijdagavond.
GOESCHE fi COURANT
l¥: BBSM -
üitffavc Naaml. Venn. „Goesche Courant'* en iïlAfiDWAns Ross' Drnkkarn- en TTiteAvarfthAdrflf
en Kleeawens Ross' Drakkers- en Uitgeversbedrijf
ADVERTENTIEN.
van 15 regels f 1,20, elke regel
meer 24 cent.
Driemaal plaatsing wordt tweemaal
berekend.
Familieberichten 110 regels f2,40.
Bewijsnummers 5 cent.
Advertentiën worden aangenomen
tot 12 our voormiddag.
EEN RECHTSCHE TERREUR.
De rechtsche meerderheid van den ge
meenteraad van Krabbendijke schijnt het
er den laatsten tijd op toe te leggen om.
de niet-rechtsche inwoners van* deze ge
meente te prikkelen.
Men laat daar „mot geweld van stem
men" zijn haankorang kraaien. De argu
menten der minderheid welke in den raad
ook naar voren worden gebracht, worden
niet geteld, en nog minder beantwoord.
Over alles wat vrijzinnig denkt wordt het
„la mort sains phrase" uitgesproken.
Het geheel geeft .een droevig beeld
van wat den inwoners van een kleine ge
meente te wachten staat bij een rechtsche
overheersching. Un homme averti envaut
deux, d.w.z. een gewaarschuwd man telt
voor twee.
In 1922 is er in Krabbendijke een wei
nig verkwikkelijke schoolstrijd geweest.
Sedert twintig jaar bestonden daar naast
elkaar twee uitstekende sckolen, een open
bare en een school met den bijbel.
De ouders die voor hun kinderen Christ.
Onderwijs verlangden, konden dus terecht.
Toch moest er een Hervormde School
worden gèsftddht. De splijtzwam moest
worden ingevoerd en natuurlijk dreigt de
ze steeds verder door te werken.
Doch hierbij is het niet gebleven.
In de jongste raadsvergadering moet
de voorzitter verklaren dat „de belangen
van het openbaar onderwijs worden ge
schaad", terwijl het lid de heer Wouter-
sen als zijn meelning te kennen geeft, dat
er hier telkens besluiten genomen wor
den „ten gunste van de Hervormde School
De openbare school moet wijken voor de
Hervormde School."
Men spreekt wel eens van pacificatie!!
In allen gevalle lijkt het ons toe, dat het
niet de bedoeling van den wetgever is ge
weest, dat er een bevooorrechting zou
plaats vinden der bijzondere scholen. Dat
dit geschiedt te Krabbendijke, meenen we
uit de woorden van den heer Woutersien
te mogen afleiden. De gelijkstelling van
bijzonder en openbaar onderwijs, ontaardt
hier in een achterstelling van het laatste.
In de zelfde vergadering is verder beslo
ten tot invoering van een vioekverbod.
Van het vloeken zijn ook wij tegenstan
ders. Wij zien daarin een uiting van on
beschaafdheid evenals in het bezigen van
ruwe taal. Dubbel onaangenaam is ons bij
den vloek het uitspreken van God's naam,
zonder eerbied of ontzag. Echter meenen
wij dat zij, die van oordeel zijn, dat door
het vloekende majesteit van God zouwor
den gekrenkt, te ver gaan. Wij achten
dien Majesteit onaantastbaar.
Bovendien is de bedoeling om Gods hei
ligen naam te lasteren bij dengene diei
34
van
H. CourthsMahier
met autorisatie vertaald door
Mevr. J. P. WesseÜnk—van Rossum.
Geen spier van zijn gelaat verried, dat
dit Gerjald onaangenaam was* Maar zijn
verbazing kon hij niet geheel verbergen.
„Je wilt mee gaan naar de fabriek?"
Zij lachte schalks. „Natuurlijk!"
„Maar gisiteren nog zeide je, dat de
lucht in de fabriek afslchuwelijk was".
„Ja, de lucht is afgrijselijk. En toch
heb ik lust gekregen om weer eens naar
buiten te rijden en daar alles te bekijken.
In jouw gezelschap zal het stellig ook
belangwekkender zijn."
Gerald verried niets van zijn ontstem
ming. Hij wendde zich tot Calutta Bay.
„Doe het portier open Calutta Bay. Miss
Sahib wil instappen."
Daarop bracht hij Beatrix naar de auto
Beleefd hielp hij Beatrix bij het instap
pen en beval daarna den Indiër naast den
chauffeur plaats te nemen. Zelf bleef hij
bij het portier staan en keek de straataf.
„Stap je niet in?" vroeg Beatrix ver
baasd over zijn aarzelen.
Gerald keek op zijn horloge. „Je moet
nog een minuut geduld hebben."
„Waar wacht je op?" vroeg zij.
„Op Hans, hij kan elk oogenblik hier
zijn."
Beatrix keek teleurgesteld. Zij had er
op gerekend alleen met Gerald te rijden.
Het ergerdie haar al, dat de „lastige In
diër" meereed, die haar steeds zoo strak
vloekt, met aanwezig, wat ook al blijkt uit
de vloekwoorden zelve, die in den regel
een wensoh of een zelf ver vloeking in hou
den.
Men moet aan „de vloek" ook weer niet
een overdreven groote beteekenis hechten.
Het vloeken geschiedt veelal onbewust.
Hetzij uit gewoonte, hetzij bij drift of
dronkenschap.
In al deze gevallen is van een vioekver
bod geen heil te verwachten.
Wat trouwens van zelf spreekt. Want
tegen onbeschaafdheid is slechts een en
kel kruid gewassen: opvoeding. Of zooals
door enkele heeren in de bewuste raads
vergadering dan ook naar voren is ge
bracht: het goede voorbeeld van anderen.
Voor ouders en onderwijzers is de schoo-
ne taak weggelegd om het opgroeiend ge
slacht een tegenzin in te boezemen tegen
het gebruiken van ruwe en liederlijke taal,
tegen het vloeken; om het kitnd te leeren
steeds gekuischte taal te bezigen.
Het kind loopt vaak maar al te zeer het
gevaar om zijn reinheid van taal te verlie
zen. Gezin en school moeten in het hart
van het kind een scherm tegen deze geva
ren opstellen. Het moet zóó worden, dat
het kitnd een blos van schaamte op de
wangen krijgt, wanneer het ruwe taal hoort
bezigen. Die blos zal voor den onbeschaaf
de het baken zijn, dat hem den verkeer
den koers, welken hij volgt, aangeeft. Het
kind zal d an den volwassene kunnen lee
ren, het komende geslacht zal een gunsti-
gen invloed uitoefenen op het tegenwoor
dige.
In de derde plaats - het schijnt dat
niet alleen goede dingen uit drieën bestaan
heeft de rechtsche raadsmeerderheid
de Zondagsslui'ting voor de café's veror
donneerd.
We veronderstellen dat de rechtsche
inwoners van Krabbendijke des Zondags
niet in de café's komen. Is deze veronder
stelling juist, dan is deze maatregel speci
aal gericht tegen het niet rechtsche deel
der bevolking. Dan wordt eenvoudig de
minderheid door de meerderheid onder
drukt en geringeloord.
Het café-bezoek op Zondag in Krab
bendijke is zeer matig, er komen geen ex
cessen voor, welke aan een dergelijk dras
tisch ingrijpen door den raad ook maar
een schijn van rechtvaardiging zouden kun
nen geven.
De heer Vogelaar verklaarde dan ook,
dat er op Zondag zelden van de herberg
gebruik wordt gemaakt en dat er dan al
leen maar een enkele verdwaalde jongeling
achter de café-ramen zit.
Nu zou men kunnen verwachten, dat de
heer Vogelaar er wat voor zal voelen om
de zaak te laten zooals het is. Doch dan
heeft men buiten den waard der partij
politiek gerekend. (Het woordje waard
klinkt in dit verband een weinig ondeug-
gend.)
De heer Vogelaar stemde vóór de Zon
dagssluiting.
met zijn donkere oogen aankeek. Nu zou
Hans ook nog meegaan.
„Hans? Wil die ook meegaan?" vroeg
zij.
„Ja."
„Maar voorzoover ik weet heeft hij
toch les."
„Slechts tot drie tuur. Hij zal dadelijk
hier zijn. Wij hebben met elkaar het uur
afgesproken."
„Neeng dan toch vast plaats, wie weet
of Hans stipt op zijn tijd is. Hij kan ons
dan op zijn fiets volgen."
„Ik heb beloofd op hem te zullen wach
ten 1 daar komt hij den hoek al om."
Hants kwam aanrennen toen hij de
auto zag staan, wierp den knecht, die bij
de voordeur stond zijn boeken toe, en
begroette Gerald met stralende oogen.
„Daar ben ik, oom Gerald een halve
minuut te laat Ik werd nog opgehouden
door den rector. Nu kunnen wij gaan."
„Ja Hans, stap in."
Nu pas zag Hans zijn zuster.
„Wat nu, Beatrix jij? Wil je soms
ook mee naar de fabriek?" t
„Ja", antwoordde Beatrix kortaf.
„Heb je er soms iets op tegen?"
Hans haalde de schouders op. „Al
zou ik er iets op tegen hebben, dan zou
het je toch niet van je plan afhouden",
zei hij, zoo weinig hoffelijk als broers
soms zijn.
„Juist. Maar stap nu eindelijk in!"
Hans en Gerald stapten in en de auto
stoof heen. Door het raam zagen de in
zittenden den breeden rug van den In
diër, die naast den chauffeur zat.
Beatrix keek ontstemd, en op de een
of andere manier moest zij lucht geven
aan haar ergernis.
„Gerald, ik begrijp niet, dat je dezen
Het gevolg is, dat de argelooze tourist
of wielrijder, die op Zondag in Krabben
dijke komt, verstoken moet blijven van
spijs en drank en dus wijs zal doen zelf
zijn boterhammen en zijn thermosflesch
mee te nemen.
We hebben hier o.i. te doen eenerzijds
met een ontoelaatbare benadeeling van
particulieren (de caféhouders) anderzijds
met een evenzeer onduldbare vrijheids
beperking van vrije burgers van Neder
land. (De eventueele Zondagsche bezoe
kers en de caféhouders beide).
BUITENLAND.
In afwachting.
De kwetslte van de „veiligheid" in
Europa, houdt nog s'teeds de gemoederen
bezig. In de Senaatscommissie voor bui-
tenlandsche aangelegenheden heeft Her-
riiö't Zaterdag verklaard, dat alle veron
derstellingen, welke in de pers zijn ge
opperd betreffende overeenkomsten, wel
ke zouden zijn gesüloten, onjuist zijn. Wel
worden op het oogenblik besprekingen ge
voerd en bestudeert de regeering met den
grootsten zorg de bestaande problemen.
Zij zal echter nimmer het sluiten van
welk pact dan ook overwegen, of een vei-
Ingheidsvoorstel aanvaarden, dat min of
meer de belangen van Frankrijk's bond
genooten raakt, zonder dat deze laatsten
het goedkeuren. Zoo heeft niemand er
ooit aan gedacht te tornen aan de gren
zen van Polen, zooals die in het Vredes
verdrag zijn vastgesteld. Ieder nieuw
verdrag kan süechts tot standkomen als
aanvulling van het bes'taande, wanneer
Polen zulks noodJig mocht oordeelen in
verband met zijn veiligheid.
Het toetreden van Duitschland tot den
Volkenbond blijft nog steeds de essenti-
eele voorwaarde voor ieder definitieve
overeenkomst, en zonder eenige verplich
ting of belofte. De regeering, getrouw
aan de Fransche gedachte, blijft alle op
lossingen bestudeeren, die haar eenige
kans schijnen op te leveren in Europa een
duurzamen vrede te vestigen, onder vol
komen eerbiediging van de verdragen.
Frankrijk vindt bij zijn bondgenooten in
zichten, die met de zijne overeenjstem-
men, en verzekeringen van een samenwer
king, die liet werk van het verleden in
de toekomst zal voortzetten.
Na deze rede zal het geen verwonde
ring baren, dat Herriot met een delegatie
tiit de Kamer is overeengekomen geen vei
ligheids verdrag te teekenen, zoolang
Duitschland niet zonder voorwaarden tot
den Volkenbond is toegetreden.
Van Engelsche zijde wordt gewaar
schuwd tegen de berichten volgens welke
de voorstellen, welke weliswaar worden
overwogen, reeds geheel zouden zijn uit
gewerkt. Chamberlain's jongste groote
rede bevatte alles wat te Londen bekend
is omtrent de Duitsche voorstellen en de
houding welke de Engelsche regeering
ten aanzien van die voorstellen en het ge-
heele veiligheidsprobleem, inneemt. Met
nadruk wordt er op gewezen, dat men bij
de behandeling van een zoo belangrijk
vraagstuk, dat bovendien nog zeer inge
wikkeld is, langzaam en voorzichtig te
werk moet gaan.
De „Daily Telegraph" wijst er op
dat de onderhandelingen ongetwijfeld
moeilijk en langdurig zullen zijn. Het
blad zegt, dat er gegronde reden bestaat
om aan te nemen dat de diplomatieke
besprekingen tusschen de regeeringen van
Engeland en Frankrijk voorloopig niet ver
der zullen gaan dan tot het bestudeeren
van de middelen, waardoor de Duitsche
voorstellen aannemelijk kunnen worden
gemaakt voor de geallieerden.
De heksenketel op den Balkan.
Op den Ballkan leeft men in polilieken
zin, nog altijd, als op een vulkaan.
De geweldpolitiek van Yoego-Slavië en
de kortzichtigheid der groote geallieer
den dreigen ni. de verhoudingen op den
Balkan ernSftig te verscherpen. Servië,
dat zidh aan alle kanten bedreigd ziet
door de ontevreden Kroaten, Slovenen,
Macedoniërsi, Montenegrijnen en Alba-
neezen, doet wanhopige pogingen om de
ze bedreiging weg te nemen. De gansche
politiek van Belgroldio is daarop gericht.
De regeering probeert de ontevreden
Kroatische Sloveensche partijen te ver
nietigen en in samenwerking met de Bul
gaar sche regeering is zij doende een
-moord-campagne te organiseeren tegen
de Macedoniërs. Met de Montenegrijnen
probeert de regeering te Belgrado het op
een accoordje te gooien en heeft daartoe
het reeds zoover gebracht, dat de oude
Montenegrijnsche dynastie Petrowitsj
Njegoes afstand heeft gedaan van haar
Indisichen knecht steeds om je heen moet
hebben. lik kan hem niet uitstaan. Hij heeft
zoo 'iefs aanmatigends en opdringends",
Gerald dacht er aan, dat deze antipa
thie wederkeerig was.
„Ik heb bij Calutta nog niets van deze
eigenschappen gemerkt. Hij bezit slechts
den aangeboren trots van een edele af
stamming".
Beatrix lachte schril. Zij had zich reeds
vaak over Calutta geërgerd omdat hij
geen fooien aannam en haar eenvoudig
het antwoord schuldig bleef als zij hem
over zijn meester wilde uithooren.
„Je zegt een edele afsta'mming? Is
Calutta Bay misschien een betooverde
prins?" vroeg zij spottend.
„Wie weet, misschien vloeit er vorste
lijk bloed door zijn aderen", antwoordde
Gerald kalm.
„Och, je wilt mij voor den gek hou
den, Gerald!"
„Neen zeker niet, Calutta stamt wer
kelijk uit een edel geslacht."
„Maar hij Is toch een heel gewone
knecht."
Gerald glimlachte. „Ik vind, dat hij een
zeer buitengewone knecht is. Hij neemt
bijvoorbeeld nooit een fooi aan.
Beatrix kleurde even. „Niettegenstaan
de dat is hij maar een knecht^'
„Zeker, maar dat is in Indië niets on
gewoons. De politieke omstandigheden zijn
oorzaak dat edele geslachten arm werden.
Ik heb je immers al gezegd, dat Indië het
land der wonderen is. En al is Calutta
arm, en al bezit hij nietfr dan hetgeen hij
bij zich heeft, hij is toch trotsch. Maar
dat is niet aanmatigend zooals jij het
noemt. En al is hij mij in onwankelbare
trouw genegen, hij zal toch nooit opdrin
gerig zijn. Hij bezit zulk een fijnvoelende
aanspraken op den troon. Met hetzelfde
doel heeft de Servische regeering in Al
banië de vrijheidspartij van Fan Noli ten
val gebracht en met de hulp van de troe
pen van Wrange! heeft zij Achmed Zogoe
aan het bewftmd weten te brengen, die
thans de aanhangers van Fan Noli uit
den weg ruimt op de meest krachtdadige
manier, n.l. met het zwaard. De onder
drukte Balkanvolken weten niet tot wie
zij zich moeten wenden om steun, want
de geallieerden zien kalm toe op alles
wat er gebeurt zonder hulp te verleenen
of op te treden tegen Servtië. In verband
daarmede is het te begrijpen, dat zij zich
tot sowjet Rusland wenden, dat zich bij
zonder interesseert voor alles wat op
den Balkan gebeurt. Men spreekt reeds
van een op handen zijnde Balkanconferen-
tie, die dan te Moskou zou worden gehou
den en waar de onderdrukte Balkanbewo
ners zich zouden aaneensluiten voor een ge-
zamenlijken krijg tegen de regeering te Bel
grado. Mogelijk zal deze conferentie ook te
Praag of te Boedapest worden gehouden.
Luchtfordjes.
Uit Washington wordt gemeld, dat
Ford voornemens is te beginnen met de
vervaardiging op groote schaal van be
stuurbare luchtschepen voor een persoon,
die 8000 dollar per stuk zullen kosten.
De „ballon", die met helium gevuld zal
worden, zal van allumiinium wordejn ver
vaardigd. De luchtschepen zullen een
snelheid van 100 Engelsche mijlen per
uur moeten kunnen bereiken. Ford heeft
groot vertrouwen in zijn plan en heeft de
verwachting uitgesproken, dat de lucht
weldra even vol van deze miniatuur lucht
schepen zal zijn, als thans de straten van
Ford-auto's.
De internationale vakbeweging.
De afvaardiging van de Russische vak
beweging, die met het Engelsche vakver-
eenigingscongres stappen zal beramen tot
herstel van de eenheid in de internatio
nale vakbeweging is Vrijdag naar Londen
vertrokken.
PROVINCIE-NIEUWS.
Kloetinge. Maandagavond kwam al
hier de Commissie belast met het onder
zoek of combinatie der beide bewaarscho
len in deze gewenscht is. bijeen. De Bur
gemeester opent deze eerste bijeenkomst,
waarna tot voorzitter benoemd wordt de
heer J. M. Straub en tot secretaris de
heer J. Wisjkerke. In deze commissie heb
ben zitting de dames: S. Buitenhuis
Kiel; A. C. Dekkerde Witt, en de hee-
ren J. M. Straub, Joh. Schipper (Groe)
Jac. van Liere, L. Beenhakker, D. J.
de Vrieze en J. Wissekerke. De taak der
Commissie is de volgende vragen te be
antwoorden: 1. Is combinatie der beide
bewaarscholen in deze gemeente mogelijk
en gewensicjht? a. uit een oogpunt van be
zuiniging? b. in het belang van het be-
takt, dat menigeen er een voorbeeld aan
kan nemen. Hij is er altijd als ik hem, noo-
dig heb, en verdwijnt als hij weet dat ik
niets voor hem te doen heb."
„Dus een juweel van een knecht", zei
Beatrix ontstemd omdat Gerald de par
tij van Calutta nam.
„Ja, dat is hij werkelijk, en ik zal hem
nooit laten gaan", zei Gerald kalm.
„Dat zou ik in uw plaats ook niet
doen, oom Gerald. Calutta is een pracht
kerel, en ik heb vriendschap met hem ge
sloten", zei Hans als protest tegen den
aanval van Beatrix op Calutta.
„Jij hebt nu eenmaal de neiging om
familiaar met ondergeschikten om te
gaan", zei Beatrix minachtend.
Hans keek haar aan met oogen fonke
lend van strijdlust. „En jij vergeet, dat
ondergeschikten ook menschen zijn. Bo
vendien ben je om de een of andere reden
uit je humeur, mijn zuster, de prinses.
Het was daarom leter geweest als je thuis
waart gebleven, dan had je de stemming
van anderen niet bedorven. Ik begrijp
trouwens niet wat je ginds wilt. Gewoon
lijk krijg je het al op je zenuwen als er
maar over de fabriek gesproken wordt,
en vandaag wal je er naar toe. Eigenlijk
kunnen wij je in het geheel niet gebruiken,
want wij willen naar de machinekamera
en in alle hoeken kruipen waar een dame
niet kan komen."
„Nu, ik denk, dat Romana Gerald zelf
zal willen rondleiden. Zij is toch ook een
dame".
„Ja, Romana! Dat is heel iets anders.
Die heeft verstandige kleeren aan, die niet
overal aan blijven hangen. Ik zeg je voor
uit, je zult je afschuwelijk vervelen. Het
verstandigst is, dat je in de auto blijft en
dadelijk weer naar huis rijdt."
„Ik za 1 precies doen, wat ik wil, mijn
beste broeder."
GeraM wislt niet waarom het hem zoo
onaangenaam was, dat Beatrix meeging.
Wel drukte hem de scène van den vorigen
dag nog, maar zij was zoo ongedwongen,
dat hij dat voorval best als nliet gebeurd
zou hebben kunnen beschouwen. Klaar
blijkelijk was het moeder en dochter toch
duidelijk geworden, dat hun plan, om hem
tot een huwelijk met Beatrix te bewegen
schipbreuk had geleden. En, clat moest
hij bekennen, zij hielden er zich goed on
der. Dat kon hem niet anders dan aange
naam zijn. Hedenmiddag bij den maaltijd,
had hij het gezelsfchap van Beatrix ook
heel goed kunnen verdragen. Nu verstoor
de zij zijn stemming zeer beslist, en
hij wist niet waarom.
HOOFDSTUK XII.
Romana was, als gewoonlijk, na tafel
naar de fabriek gereden. Een oogenblik
had zij er over gedacht den heer von Rho-
den te vragen dadelijk met haar mede te
rijden opdat de auto niet tweemaal den
weg zou behoeven af te leggen. Maar zij
had het toch niet gedaan.
Toen zij aan de fabriek kwam had zij
dadelijk een rondgang gemaakt door het
geheele gebouw ómi er zich van te over
tuigen, dait alles in orde was.
Toen zij hiermede klaar was sprak zij
enkele oogenblikken met Hoyer. Zij ver
telde hem dat de heer von Rhoden een
nieuw verdoovingsmiddel had uitgevonden
en dat hij het uit een Indische plant, die
hij in elke hoeveelheid kon verkrijgen, en
waarvan hij reeds een groote voorraad
had besteld, in Duitschland wilde laten
bereiden.
Daarna namen zij afscheid.
Wordt vervolgd.
