INÏ0. 5.
Vrijdag 9 Januari 1925.
tiÜ8 Jaargang.
Wandelingen door Zuid- en Noord-Beveland,
Uigave Nfcaml. Venn* «Goesche Courant" en Kleeuwens Ross' Drakkers- en Ultenversbedrttf
BIJVOEGSEL
Uit de Staatscourant.
Serenade,
HoLniGiNG P A. dr LIGNY.
TRAMPRAATJE.
Zwem- en Badclub „'t Sas*.
in den ouden tijd,
ABONNEMENT
Prijs per kwartaal, in Goes f2,
buiten Goes f2,
Afzonderlijke nummers 5 cent.
Verschijnt: Maandag-, Woensdag
en Vrijdagavond.
GOËSCHË S COURANT
■V' t)/
en Kleenwens Ross' Drakkers- en Uitgeversbedrijf
'ADVERTENTIEN.
van 15 regels f 1,20, elke regel
meer 24 cent.
Driemaal plaatsing wordt tweemaal
berekend.
Familieberichten 110 regels f2,40.
Bewijsnummers 5 cent.
Advertentiën worden aangenomen
tot 12 uur voormiddag.
NABETRACHTING
GEMEENTERAAD
Een paar urgente zaken hadden Don
derdagavond de raadsleden bij elkaar ge
bracht. Een agenda met 2 punten voor
spelt een korde zitting, al faalt de waar
schijnlijkheidsberekening wel eens door de
eloquentie van de raadsleden, de een
korte agenda gaarne gebruiken voor breede
uiteenzettingen.
Ditmaal ging het eerste onderwerp er
vlug door. De verlaagde w aarborg voor de
leening van de vakschool liet de raad maar
vallen, uit vrees, dat anders de toestem
ming voor de verbouwing zou uitblijven
en daardoor van het heele plan niets ko
men. Gedachtig aan het spreekwoord„be
ter een lialf ei, dan een leege dop zal
dan nu ook zonder hyp. recht de leening
worden gesloten.
Bij het tweede punt verwachtten we
nog al eenige opmerkingen en bij de zee
van tijd, die om half negen nog voor ons
lag, zou men zich er eens voor kunnen
zetten. De voorzitter achtte dit echter
geen onderwerp voor openbare behandeling.
De keuze van een scheikundige aan de
Warenkeuring, waarbij de Candida ten moe
ten warden besproken en hunne qualitei-
tcn onder de loupe gelegd, kan niet pu
bliek gebeuren, en zoo zagen de belang
stellende tribunisten zich naar buiten ge
wezen.
Wij zouden anders gaarne die beslo
ten zitting hebben bijgewoond om te I100-
ren, hoe het met die aanbevolen candida-
ten is gesteld en of er onder deze drie
ook voorkomen, die reeds solliciteerden,
toen het salaris nog 600 gulden lager was
gesteld.
De directeur dhr. van Berk, heeft de
opgekomen sollicitanten bij de vorige op
roeping allen als ongeschikt gequalifi-
ceerd wegens te weinig ervaring en te
jeugdigen leeftijd.
Wij schreven daarover in onze nabe
trachting van 2 September:
Met den oproep voor een scheikun
dige voor den Warendienst is het een
vreemde geschiedenis. Onder de 25
sollicitanten, waaronder met zeer gun
stige aanbevelingen, is volgens het oor
deel van den directeur niemand geschikt
voor dit werk bevonden. De Raad is
met dit advies meegegaan en heeft het
aanvangssalaris verhoogd me t f 1000
Het komt ons voor, dat deze
heele opvoering had vermeden kunnen
worden, wanneer het gemeentebestuur
van den directeur dadelijk zijn voorne
men had vernomen om iemand aan te
stellen met ondervinding.
Het is toch duidelijk, dat men niet
licht een scheikundige met veel ervaring
in de praktijk, krijgt voor f 3000, I
Dat men dit aanvangssalaris aan
bood, hield al stilzwijgend voor de sol
licitanten in, dat pas afgestudeerde
scheikundigen hier een kans kregen.
Nu dit niet zoo blijkt te zijn, was
deze visscherij met een aas, waaraan de
groote visch niet bijt, een onbegonnen
werk.
Nu de directeur ditmaal bij een sala-
risverhooging tot f4000 wèl een aanbe
veling doet van 3 personen, zouden we
moeten aannemen, dat deze candidaten wel
aan die eischen voldoen.
Echter blijkt dat geenszins het geval
te zijn en is de qualiteit dezelfde gebleven.
Zelfs was no. l naar we vernemen nog niet
eens afgestudeerd, toen de oproeping werd
gedaan. Deze persoon, aan wiens be
kwaamheden we overigens niet willen twij
felen, bezat dan toch zeker niet de eigen
schappen, die voor deze betrekking door
den directeur noodig geacht worden en
waarvoor de vorige sollicitanten allen zon
der onderscheid en zonder verder onder
zoek zijn verworpen.
Als de directeur van zijn eisch om een
man van ervaring te krijgen, is afgestapt,
dan zou men met een der candidaten uit
de sollicitatie, die f600 minder salaris
beloofde, kunnen volstaan.
We begrijpen in deze de gedachten-
gang van dhr. van Berk niet.
Er was n.l. een vacature door vertrek
van mej. B. de Wolff, adjunct-directrice
en schei kundige, die een salaris van 5500
gld. toucheerde. Dacht de directeur nu,
dat dergelijke personen met ervaring en
geschiktheid zich op een salaris van 3400
of 4000 gld. aanbieden in Goes.
Dat is vrijwel onmogelijk. Hoe breed de
voordeden van ons stadje ook worden uit
gemeten, kunnen we ons dat toch niet voor
stellen.
Toch is. dat klaarblijkelijk de verwach
ting. Nu die verwachting bij 3400 gld. niet
werd vervuld, had men het zich voor ge
zegd kunnen houden en niet door 600 gld.
verhooging het onmogelijke trachten te
bereiken. Voor dit salaris krijgt men een
afgestudeerd iemand, misschien met eenige
routine en de directeur Van Berk zou het
beste doen zich daarbij neer te leggen en
onder de sollicitanten den geschikste voor
een proeftijd aannemen.
Het is wel veilig door anderen beproef
de krachten te laten kweeken en deze dan
aan te stellen, maar daarvoor moet worden
betaald en kan dat niet, dan is de eenige
manier om zelf te onderzoeken, wat er in
de menschen zit.
Natuurlijk zijn onder deze 25 of 30
sollicitanten, die allen de bevoegdheid heb
ben, ook eminentie toekomstige adj.-direc
teuren en zelfs directeuren,. Ze wachten er
eenvoudig maar op om te worden ontdekt.
Laat Goes dan dit dankbare werk Ier hand
nemen.
Bij de rondvraag kwam nog eens het
electrificatie-vraagstuk ter tafel, waarop'
door den voorzitter in zijn openingsrede
reeds was gewezen als nu om een oplos
sing vragend.
Nu het meer en meer blijkt, dat de zaak
in handen van het Provinciaal Bestuur niet
tot uitvoering komt, is het tijd voor de ge
meente Goes om zelf het werk ter hand
te nemen.
De behoefte aan electriciteit uit zich
nu reeds bij verschillende ondernemingen,
die daarin zelf hebben voorzien en waar
van enkelen hun capaciteit meer produc
tief hebben gemaakt door stroomverkoop
aan anderen. Er bestaan nog meer derge
lijke plannen en een langer dralen zou nu
voor een toekomstig gemeentebedrijf ver
schillende afnemers verloren doen gaan.
Gelukkig hebben B. en W. en de Raad
dat ook ingezien en zal op voorstel van
dhr. Van Bommel van Vloten de gascom-
missie in die richting stappen doen.
Wij mogen dus verwachten, dat het duis
tere Goes binnen niet te langen tijd zal
plaats maken voor een verlicht Goes,
„La ville lumière".
STADS-NIEUWS.
Met de staatscourant van 6 Januari zijn
verzonden afdrukken van de statuten be
treffende de Zeeuwsche politiehonden-
dresseervcreeniging „Algemeen Belang",
gevestigd te Goes.
Dinsdagavond werd door het muziek
gezelschap „Ons Genoegen" van Kapelle
een muzikale ovatie gebracht aan den
heer E. Vervaat, als waardeering, wat hij
als vice-voorzitter der fanfare is ge
weest. Wegens vertrek uit die gemeente
had hij daarvoor bedankt; wat de heer H.
Blok president der fanfare in hartelijke
bewoordingen naar voren bracht; mede
in-verband met de 50e jaardag van dhr.
Vervaat. Als blijvend aandenken werd hem
door den president namens het gezelschap
een prachtige wandelstok met zilveren
knop en inscriptie aangeboden, welk ge
schenk dankbaar werd aanvaard.
Een muzikale wandeling door „Nieuw
Goes", waarbij een massa volk tegenwoor
dig was, bcslool deze huldiging. (N.Z.)
i >oüj'SG&7.1n D f, (t km Kknt k
Zondag 11 Januari 's avonds half acht
Ds. Koekebakkcr van Middelburg, zal
spreken over de Taak der Jongeren, On
derwerp: „Parsival".
lb.nscoxceuks
Wij vestigen de aandacht op de an
nonce, blijkens welke de heer Ant. van
Dam te Breda in de speciale danszaal
van „Concordia", aldaar, een danscon-
cours voor het gewest Noord-Brabant en
Zeeland zal houden. De jury bestaat uit
dc gediplomeerde dansleeraren, de heeren
J. J. Constandse, Den Haag; J. Waldek-
ker, Rotterdam en W. Becht, Bergen op
Zoom. Ili ->
Wij vernachten op dit concours ook
groote deelname uit Zeeland.
Hedenmiddag om 3 uur had in het
Weeshuis alhier, de huldiging plaats van
den heer P. A. de Ligny, welke dien dag
25 jaren de functie van lid van het Bur
gerlijk Armbestuur bekleedde.
De familie van den jubilaris, was bij
deze huldiging tegenwoordig.
Dc heer de Ligny werd op hartelijke
wijze toegesproken door den voorzitter
van het Burgerlijk Armbestuur, den heer
D. D. van den Bout, welke de verdiensten
van den jubilaris uiteenzette en hem hulde
en dank bracht voor hetgeen hij voor het
Burgerlijk Armbestuur heeft gedaan.
Als blijk van waardeering werd den ju
bilaris een fraai bloemstuk aangeboden.
Het was in lijn 3 der Amsterdamsche
Gemeente tram. Echo s van hoestende
lieden. Juffrouw tot mede passagier
»Kunt U nu begrijpen, Mijnheer, dat
er in Amsterdam nog zooveel hoestende
en kuchende menschen zijn, waar men
toch in elke tram kan lezen, dat Akker's
Abdijsiroop daar zoo goed voor is Op
mijn woord, ik begrijp soms de men
schen niet
(Historisch)
Naar wij vernemen, organiseert de Zwem
en Badclub ,,'t Sas" op Woensdag 14
en Donderdag 15 Januari e.k. feestavon
den met attracties in de Schouwburgzaal
van het Schuttershof.
Deze jonge vereeniging, welke in den
zomer van het vorig jaar werd opgericht
en reeds circa 100 leden telt, beoogt het
beoefenen en bevorderen van de zwem-
sport en hoopt door de opbrengst van deze
avonden in staat te zijn aan het Goesche
Sas een behoorlijke kleed gelegenheid te
bouwen.
Ongetwijfeld zullen velen door hun be
zoek aan het welslagen hiervan medewer
ken; ja, wij verwachten, dat 14 en, 15
Januari de Schouwburgzaal te klein zal
zijn, daar ,,'t Sas" doet wat zij kan, om
deze avonden zóó aangenaam en prettig
mogelijk te maken. Niet alleen zullen in
de zaal talrijke mooie stands worden inge
richt, doch ook het groote tooneel wordt
door vaardige handen in een „Japanschen
Tuin" herschapen, terwijl vele attracties
deze feestavonden zu-llen opluisteren.
Wij mogen alvast verklappen dat Mevr.
SdlevisOkiker eenige zangnummers ten
beste zal geven, Thomasvaer en Pieternel
komen ons hun Nieuwjaarswensch bren
gen en Mr. X met zijn gedresseerde wilde
dieren zal ons krasse staaltjes van zijn
dresseerkunst toonen.
Onder de verdere verrassingen zal ze
ker het graf van „Toet-Ank-Amen" bij
zondere aandacht trekken; deze interessan
te bezienswaardigheid zal echter alleen
voor personen boven 14 jaar, onder lei
ding van een betrouwbaar gids, te bezich
tigen zijn.
Wij wenschen de Zwem- en Badclub
,,'t Sas" van harte succes tot heil van
de zwemsport!
PROVINCIE-NIEUWS.
's Heer Arendskerke. Woensdagavond
hield de Werkliedenvereeniging Algemeen
Belang haar twntigste jaarvergadering.
Uit het verslag van den penningmeester
bleek dat de kas steeds vooruit gaat. Als
bestuursleden werden herkozen de heeren
M. Mol en P. J. Carels, die beiden hun
benoeming weder aannamen. Verder was
aan de orde verkiezing van 15 nieuwe le
den, die allen werden gekozen. In het
afgeloopen jaar was de vereeniging met 9.
leden vooruit gegaan; een lid heeft be
dankt, zoodat de vereeniging op 1 Jan.
1925 90 leden telt. Besloten werd om
het 20-jarig bestaan op 29 Januari feeste
lijk te herdenken. Hierna sluiting.
Driewegen. Woensdagavond hield de
Landbouwvereeniging „E, M. M." haar
jaarlijksche vergadering in de herberg van
J. van de Guchte. Uit de rekening bleek
dat de ontvangsten bedroegen f 16.257,22,
uitgaven f 16.159,97 en een half, goed slot
f 97,24 en een half. Herkozen werd tot
bestuurslid dhr. W. Westveer. Daarna
sluiting.
Nisse. Dinsdagavond j.l. werd alhier
in de openbare school de eind-les van de
cursus voor verpakken en sorleeren v. fruit
gehouden door den onderwijzer dhr. W'.
J. Robijn te Ovezand. Dc eindles werd
gehouden in tegenwoordigheid van den
Rijkstuinbouwconsulent dhr. A. W. van
de Plassche, Aan het eind van de les werd
door hem aan een twaalftal leerlingen een
diploma uitgereikt, n.l. aan de heeren: P.
Hoogesteger, G. J. Kloosterman, G.
Nieuwenhuijse Jacsz., Joos Mol, G. M.
de Back, Mars. Eckhardt, Mars. Nieu
wenhuijse, A. Nieuwenhuijse Gzn., A(.
Vette, C. Fierloos, B. Boudens, allen te
Nisse en J. Tolhoek te 's Heer Abtskerke.
Woensdagavond j.l. was het jaar
vergadering van de Landbouwvereeniging
„Eendracht Maakt Macht". Uit de re
kening en verantwoording bleek dat er
1Q70 balen kunstmest waren afgeleverd
en dat de inkomsten waren f 9091,24,
en de uitgaven f9020,36 en een half, een
goed slot van f70,87 en een half. Beslo
ten werd het baalgeld met twee cent te
verminderen en te brengen van 10 cent op
8 cent en de contributie met 10 cent te
verminderen en te brengen van 50 cent
DOOR J. AB UTRECHT DRESSELHUIS.
(Nadruk verboden.)
MISLUKTE AANVAL DER SPANJAARDEN.
Terwijl wij thans op onzen ouden weg terugkeeren, wil ik u
nog eene geschiedkundige bijzonderheid mededeelen, uit welke
gij den geest onzer vaderen al weder zult leeren kcnnefti. Niejtt
minder dan andere legden, sedert de herleving der wetenschap
pen, ook de Zeeuwen zich in vredestijd op de beoefening der
letteren toe. In geen der Noordelijke Gewesten werden zoo
vele Rederijk-kamers gevonden als in Zeeland, en in Zeeland
zelve waren zij nergens zoo menigvuldig als in Zuid-Bcveland.
Niet alleen vond men te Reimerswaal de kamer de „Drie ko-
renen bloem kens" met de zinspreuk: „In minuien versaeimt",
die in Mei 1496 te Antwerpen den tweedien prijs behaalde,
en te Goes de „Nardusbloem" onder de spreuk: „Met gan-
sch.r herten", maar ook op de voornaamste dorpen bestonden
er zoodanige vereenigingen. Dit blijkt uit eani stuk, ten jare
1577 door de laatstgenoemde kamer bij den magistraat inge
diend, waarin met dezelfde woorden gezegd worcljt3 „end|e
voorts soo esser qualyck een Dorp in Zuytbouelant daer een
earner van Rethorica in essen es, of zij sijn begift jaerlicks van
haeren Ambachls Heer met luttel of veele", Djfczei Rhetoi-
rijkers oefenden zich in de bijzondere bijeenkomsten der ka
mers in het geven van berijmde en zoo mogelijk geestige ant
woorden op de eene of andere opgegevene stoffel; en bij de
meer of min algemeene vergaderingen „Landjuwelen" en
„Haagspelen" geheeten, dongen zelfs geheele kameirs naar de
opge'hangene prijzen mede. Zoo behaalde de MiddeJburgsche,
het „Bloemkcn Jessen' in 1507 den prijs te Reimerswaal, be
staande in 7 tinnen stoopen en 10 tinnen kannen. De meeste
dezer Rederijkers waren, zoo als elders, ook hier warme voor
standers der Godsdienstige en burgelijke vrijheid. Getuige onder
andere het volgende.
Ten jare 1627 verzamelden de Spanjaarden te „Zandvliet"
zes en dertig sloepen met 500 Vlaamsche en Brabandsche ma
trozen en bovendien nog eenige ponten met geschut, benevens
andere vaartuigen ter overzetting van 1300 soldaten. Men had
verspreid, dat het op Lillo gemunt was, doch inderdaad had men
het oog op Goes. Op den 18 Augustus landden zij met 1400
man b:j Vinkenisse en trokken terstond voort op Krabbendijke.
Bij hunn 1 landing was echter het getij reeds merkelijk verloopen
en hadden de krijgslieden op de glibberige schorren eenigen tijd
verloren. Daardoor nu was het berigt hunner landing hun verre
vooruitgesneld. De zwakke bezetting van Goes trok terstond uit
cn den vijand tegemoete, want de ware Nederlander is in de ure
des gevaars niet gewoon zijne aanvalleren te tellen, maar de
middelen te bezigen, die ter zijner beschikking staan om hem
afteweren. De kleine bende ontving intusschen gedurig verster
king. D j brave landlieden, van het gevaar verwittigd, grepen de
wapenen, vereenigden zich onder de vaandelen der Rederijkers
cn snelden, door dezen voorgegaan, van alle zijden hunne be
dreigde broederen ter hulpe. Het gezigt dezer, zich overal ver-
toonende banieren bragt den vijand in het denkbeeld, dat er
tegen overmagt te strijden zoude vallen in plaats van weer-
loozo burgers te verrassen en nu liep hij met echt belgischen
moed naar de schepen terug. Bij den overtogt werden deze ech
ter bestookt door eenige Zeeuwsche jagten onder kapitein Eeu-
vvigrrk en niet zonder aanmerkelijk verlies bereikten zij ojpj
nieuw den BrabandscShen oever. Op dusdanige wijze
doden uwe Vaderen wanneer een verradelajk vijand hun erf be-»
dreigde, of hunnen vrijen hals onder het juk wilde krommen.
Zoo gij u zulk een voorgeslacht waardig wilt toonen, handelt
dan, wanneer nieuwe vijanden u belagen, gelijk zij deden.
Zijt gij niet Bato's edel bloed,
Een roemrijk heldenkroost
Nog schenkt u God dien eigen moed:
Vindt in dien moed uw troost.
Is 't aantal, dat u toegrimt, groot,
Beeft voor geen slavenhand;
Grijpt naar 't geweer, en vreest geen dood;
Maar, valt voor 't Vaderland. 1
EedtL
IV.
BIJZONDERHEDEN UIT DE
GESCHIEDENIS DER
STAD GOES.
Eerste rampen.
Tot dus ver hebben wij ons bezig gehouden met de beschou
wing van die gedeelten dezes eilands, welke het oorspronke
lijke Zuid-Beveland uitmaakten, of er reeds in zeer verwijderde
tijden mede verbonden werden. Hetgeen ten N. en ten W. ter
bezigtiging nog overig is stond, meer nog en langer, op zich
zelve, gelijk met Noord-Beveland zelfs bij voortduring het geval
is. Alvorens echter onze wandelingen aan die zijden te vervol
gen, zullen wij ons wederom eenigen tijd in dc stad Goes op»
houden en ons sommige harer meest merkwaardige lotverwisse
lingen herinneren.
1. De ongelukkige gebeurtenissen, door welke de „Oost-
watering" te gronde ging, en de andere naburige bedijkingen
zoo vreeselijk geteisterd werden, oefenden ook op harem wel
vaart eemen hoogstschadelijken invloed. Bij de overstrooming
van 1536 werden niet alleen hare zeeweringen op drie plaat
sen, maar ook een gedeelte der Gianzenpoort weggeslagen en
alles zoo zeer door het water geperst, dat men niet dan met
inspanning van alle krachten en opoffering van aanzienlijke som
mem der verwoesting perk kon stellen. Hare ingezetenen waren
dien ten gevolge zoo verarmd, dat men zeven jaren later be
zwaarlijk personen kon vinden voor het Rentmeesterschap,
waarvoor, bij een ouderdom van 36 jaren, eene bezitting van
200 Engelsche NobeJen gevorderd werd, weshalve Keizer
Karei V bepaalde, dat voortaan de helft dier som voldoende
zou zijn en de ouderdom niet zoo streng in aanmerking worden
genomen. De stad zelve was reeds duizenden ten achter, cm
deze verachtering werd schroomelijk vergroot door dem ont-
zettenden brand vam 1554. Hij ontstond den 28 Mei in eene
zoutkeet buiten den wal en tastte weldra ook verscheidene
andere en sommige meestoven aan. Bij den gebrekkigen staat
dei' bluschmiddelen van dien tijd, kon men denzei ven niet stuift
ten. Dc hevige N. O. wind deed de vlammen ook naar binnen
overslaan, waar z;ij niet ophielden te woeden^ voor dat wiel
drievierde der huizen en eenige openbare gebouwen in de ascK
lagen I
r - (Wordt vervolgd).
