Rheumatiek,Influenza,Gevatte koude,Kiespijn
omstandigheden van den kleiboer beletten
dus, dat hij dezelfde goede oefenschool
voor coöperatieve samenwerking kreeg, die
de zandboeren wel hadden. Op het zand
gaat de groei ongemerkt door. Dat zal
leiden tot een intensieve verbetering van
het bedrijf zelve» De vooruitgang op de
zandstreken in de laatste 15 jaren is reus
achitig, al is al de achterstand nog niet
ingehaald.
Hoe staat het met den kleiboer?
Het is een feit, dat de provincie
Overijssel van het Centraal Bureau onge
veer afneemt 20 pet. en de provincie
Zeeland 2 pet. Dat is geen vergelijking
van hetgeen er in de provincie werkelijk
wordt aangekocht.' Als de besturen der
vereenigingen zoo ,\yeinig beseffen, dat
zij bij het C. B. 'behooren, zullen dan de
leden der vereeniging beseffen, dat zij
bij de vereeniging beihooren? Spr. ziet in
de toekomst een steeds krachtiger worden
der organisaties in de zandstreken en in
die kleistreken, waar men dezelfde kant
uitgaat als in Friesland. Dat is niet
in 't belang van den kleiboer1, dat is niet
in 't belang van ons volk.
Hun belang is dat de landbouw op één
lijn, gesloten opmarcheert. Dat kan al
leen als over de boeren wakker wordt de
geest van samenwerking, van rechtvaardig
standsbewustzijn, en vertrouwen in eigen
kracht, op eigen organisatie. Spr. ziet
in zijn geest de boeren in geheel Neder
land, wat hen dan ook anders moge schei
den, in de verdediging van het belang van
him beroep optrekken, als een groote doel
bewuste eenheid, om den landbouw, de
bron van alle welvaart en zijn beoefena
ren, tot nut van 't algemeen te geven wat
hem toekomt. Dit zal alleen bereikt wor
den door een landbouwer die de school
der samenwerking geheel heeft doorloo-
pen. Deze school is de Coöperatie in 't
algemeen en ispeciaal de dorpsvereeniging.
Dat is de groote betekenis der coöperatie
voor den landbouw.
Bij de bespreking antwoordde dhr. Lou-
wes nog uitvoerig op een vraag van dhr.
Philipse over het aanbestedingssysteem.
Spr. wekte de. vereenigingen met kracht
op, daarmede te breken, maar de waren te
betrekken van het Centr. Bureau. Men kan
misschien door een aanbesteding momen
teel een kleinigheid verdienen, maar men
verwerpt de groote voordeelen van samen
werking. De ontwikkeling van de gemeen
schappelijke aankoopbeweging wordt er
door belemmerd en toch is deze beweging
op den duur het goedkoopst, mits er
zij een groote, regelmatige omzet.
Dhr. v. Oeveren vraagt aan de aan
wezigen of ze hun tekortkomingen in de
zen gevoeld hebben. Spr. vindt telkens de
groote fout terug onder de Zeeuwsche boe
ren: ze staan te veel op zichzelf en willen
te weinig van anderen leeren. De Zeeuw
sche Landbouw kon veel sterker zijn, als
maar meer de kracht gezocht werd in
sterk vereenigingsleven. Nog te veel wordt
gevraagd bij actie en coöperatiewat geeft
het? Dat inzicht getuigt van groote fouten.
Spr. hoopt, dat de prachtlezing van dhr.
Louwes mooie resultaten zal afwerpen.
De voorz. brengt ook den spr. harte
lijk dank voor zijn rede en hoopt, dat
vooral in den a.s. winter, over dit onder
werp nog veel zal worden gesproken en dat
allerwegen tot daden zal worden overgegaan
Rondvraag. De Commissaris der Ko
ningin brengt den voorz. hartelijk dank
voor de uitnoodiging en het vriendelijk
welkomstwoord. Het is voor de eerste
maal, dat spr. op den vruchtbaren Zuid-
Bevelandschen bodem in vergadering met
de Z. L. M. mag bijeen zijn. Spr. wenscht
in 't bijzonder den- Zuid-Bevelandschen
landbouw het beste voor de toekomst.
Spr. huldigt daarna den voorzitter, die
aan de Z. L. M. zulk een krachtige
leiding geeft. Op 31 Augustus mocht
hij de hoogste Kon. onderscheiding ont
vangen. Dat was een erkenning van groote
verdiensten. Spr. wenscht den heer Diele-
man toe, dat hij nog vele jaren aan het
hoofd der Z.L.M. mag staan (Applaus).
De burgemeester van Goes, dhr. Haje-
nius, zegt namens het gemeentebestuur van
Goes dank voor de uitnoodiging en het wel
kom. Spr. hoopt dat de vergaderingen van
de Z.L.M. nog vele malen inGjpes zullen
mogen worden gehouden en dat dhr. Die-
leman er nog vele - moge presideeren.
De voorz. spreekt Jaarna het slotwoord
en brengt den Commissaris der Koningin
dank voor de woorden persoonlijk tot hem
en tot de Mij. gericht. Den bürgem. van
Goes wenscht spr. algeheel herstel toe.
Spr. roept de aanwezigen toe: prent
daep in uw geheugen de woorden van
dhr. Louwes en van dhr. v. Oeveren. De
pit en de kern van een volk is de land
bouw. In den landbouw schuilt de volks
kracht. Van uw arbeidzaamheid en samen
werking zal dus vee).- voor ons volk afhan
gen. S'taat daarom schouder aan schouder)
Vergadert dezen winter niet al te vaak,
maar regelmatig en bespreékf vooral de co
öperatie en wat daarmee in verband staat.
Daarna sluiting.
Brandweer.
Tot Adjunct Generale Brandmeester
bij de Brandweer alhier, is benoemd dhr.
G. M. den Herder en tot Hoofdman bij
de Brandwacht de heer J. J. Stokmans.
Tot brandgast bij de Motorspint is be
noemd de heer A. Reijerse Azn. alhier
en tot brandwacht de heer Jan van Hoorn
alhier. (N Z.)
Serenade.
Maandagavond bracht het muziekge
zelschap „Euphonia" een serenade aan
zijn president, mr. J. H. M. Stieger, ter
gelegenheid van dien 50sten verjaardag.
Si aChtcffkks der samenleving.
Dinsdagavond gaf het Ned. Tooneel-
gezelschap in „de Prins van Oranje" een
uitvoering van het bovengenoemde stuk,
Het programma vermeldt omtrent den
inhoud: „Slachtoffers" zijn het, die door
onwetendheid langzaam maar zeker ten
gronde gegaan, in hun vaak roekelooze
manier van uitleven.
En in dit stuk waarin o.i. de dingen
wel eens wat al te crue gezegd worden
zien we den val van zoo'n onwetend jong
mensch.
Het stuk werd over 't algemeen goed
gespeeld. De jonge Alex Faasen verloo
chende het oude tooneelbloed niet en beel
de z n moeilijke hoofdrol voortreffelijk
uit. Ook Gerard Vrolijk, als levendige
en beweeglijke (Belgische) dokter, viel
zeer te loven. Joh. te Wechel als ouder
wetsche vader gaf solied en krachtig spel
te genieten, terwijl we ook in het spel
van Marie Schapstad, als Gaby veel te
waardeeren vonden.
De zaal was matig bezet.
Er was na iedere acte krachtig ap
plaus.
Ver. van Vrijz. Godsdienstigen.
Wij verwijzen naar de annonce in dit
nr. blijkens welke mej. Pino Vrijdag 21
dezer in het gebouw dèr ver. een voor
dracht zal geven over het tooneelwerk
„Mara' van Herman Middendorp. Onge«
twijfeld zal deze sympathieke spreekster
op een talrijk en aandachtig gehoor kun
nen rekenen.
Peen beter middel hiertegen dan Mijnhdrdt's Sanapirin-tabletten
RECHTSZAKEN.
Kantongerecht te Goes.
Door den Kantonrechter te Goes zijn
veroordeeld wegens:
Op Zondag jagen: C. P. M. te Kats
f 10 b. of 10 d. h.
Het ten verkoop voorhanden hebben
van waren die ondeugdelijk van samen
stelling zijn: N. K. te Kruiningen f 100
b. of 100 d. b.
Na sluitingsuur bezoekers in herberg
hebben: J. P. te Ierseike f 5 b. of 5 d. h.
's Avonds op openbaren weg plaatsen
van een voorwerp en dit niet verlichten:
P. v. E. te 's Heerenhoek f 3 b. of 3 dJb.
StraatschenderijJ. W. P. te Goes,
terug aan ouders.
Wielen Van wagen niet van slijk en
klei zuiveren: J. d. J. te Ovezande, terug
aan oüders, P. J. S. te Borssele, J. T.
te Ellewoutsdijk, P. R. An. te Nisse,
allen f3 b. of 3 d. h.
Met motorrijwiel niets links uitwijken
bij het inhalen van een ander voertuig:
C. v. B. te Goes f 1 b. of 1 d. h.
Met motorrijwiel rijden zonder num
mer en rijbewijs op eerste vordering te
kunnen vertocnrcn: C. v. B. te Goes 2
maal f 1 b. of 2 maal 1 d. h.
's Avonds fietsen zonder licht: L. d.
J. te Baarland, G. V. te 's Heerenhoek,
ieder f3 b. of 3 d. h.
Dronkenschap: C. Q. te Hansweert
f5 b. of 5 d. h., M. L. te Hansweert
f10 b. of 10 d. h.
Een martelares.
Voor de rechtbank te Winschoten heeft
terecht gestaan een 58-jarige vrouw uit
Boerfcange, die de vrouw van haar neef,
die bij haar inwoonde, met slaag heeft
bedreigd, als ze niet deed, wat beklaagde
haar oplegde, n.l. om in elke hand een
steen boven het hoofd te houden en in die
houding geruimen tijd te blijven staan. In
Aug. j.l. heeft beklaagde haar nicht tegen
den mond althans tegen het hoofd gestompt.
Twee uren heeft de jonge vrouw
ongeveer zoo met een steen in elke hand
gestaan en viel toen flauw.
Het O. M. eischte negen maanden
gevangenisstraf.
De man van de mishandelde stond
terecht omdat oo-k hij zijn echtgenoote
heeft mishandeld. Hij heeft haar in Juli
geslagen en geschopt en 7 September
met een bord op het hoofd geslagen.
Uit het verhoor bleek, dat men de
jonge vrouw wilde dwingen een rotten
aardappel te eten.
De eisclh was eveneens 9 maanden
gevangenisstraf.
De petroleumkachels van Jamin.
De Hoogen Raad heeft verworpen het
cassatieberoep van den officier van ju
stitie te 's Gravenhage, tegen een vonnis
der Haagsche rechtbank, waarbij is be
vestigd een vonnis van den kantonrech
ter te Leiden, die de tegen de Gebr. Ja-
min, wegens overtreding der Arbeidswet
(de petroleumkacheltjes) uitgebrachte dag
vaarding nietig had verklaard.
m welk stadium thans het besluit is ge
komen tot het richten van een aanvrage
tot de regeering om een voorstel van wet
betreffende ihet heffen van buitengewone
opcenten voor verbetering der wegen, doen
Ged. Staten mededeeling van de met den
Minister gevoerde correspondentie, waar
uit h.i. de stand der zaak voldoende dui-
deltijk is. D.d. 21 December 1923 deel
den Ged. Staten aan den Minister van
Binnenlandsche Zaken en Landbouw me
de, dat de Prov. Staten bovenbedoeld be
sluit hadden genomen, en verzochten zij
aan eene delegatie uit hun midden de ge
legenheid te geven, deze aangelegenheid
nader toe te lichten. D.d. 18 Januari
vroeg de Minister schriftelijke toelich
ting van hetgeen men mondeling wilde
toelichten. D.d. 25 Januari richtten Ged.
Staten daarop weer een schrijven tot den
Minister, waarin zij er op wezen, dat het
duidelijk is, dat de voorgenomen wegen-
verbetering der Provincie op aanzien
lijke financieele offers zal komen te staan,
welke niet kunnen bestreden worden uit
de geldmiddelen, waarover de Provinciale
kas thans beschikt, zoodat belastingver-
hooging noodzakelijk zal worden; waar
evenwel de opcenten door de Provincie
geheven op de Rijksbelastingen, alle het
wettelijk toegestane max-imum bereikt
hebben, werd eene heffing van extra-op
een ten, zooals in de provincie Friesland
onder den naam van Bemalingsbelasting
bestaat, overwogen en door de Staten
aanvaard. Ged. Staten wilden deze aan
gelegenheid mondeling met den Minister
bespreken, en daarbij in bijzonderheden
uiteen zetten, dat de toestand van vele
wegen in Zeeland thans onvoldoende is,
dat het onderhoud daarvan te wenschcn
overlaat, dat verbetering dringend nood
zakelijk is, dat daartoe eenige wegen door
de provincie zullen moeten worden over
genomen. D.d. 25 April antwoordde de
Minister, dat hij het gevoelen van zijn
ambtegenoot van financiën had gevraagd,
die als zijn meening te kennen ga.f, dat
in het algemeen in een tijd waarin naar
vermindering van den druk der directe
belastingen moet worden gestreefd, tot
het heffen van buitengewone opcenten op
de hoofdsommen van een of meer der
Rijks directe belastingen alleen in de
uiterste noodzakelijkheid zoude moeten
worden overgegaan. Deze Minister wees
ook op het aangekondigde wetsontwerp
tot heffing van eene belasting op het ge
bruik van kunstwegen, en meende dat in
ieder geval de verdere voorbereiding van
dat wetsontwerp behoort te worden af
gewacht. Hiermede vereenigde zich de
Minister van Binnenlandsche Zaken, die
daarom eens mondelinge toelichting voor
alsnog onnoodig achtte. D.d. 17 Qct.
hebben Ged. Staten opnieuw zich' ge
richt tot den Minister en medegedeeld,
dat de plannen tot verbetering van onder-
icheidene wegen in zooverre vasteren
vorm verkregen hebben, dat zij in de a.s.
zitting aan de Staten te dier zake nadere
voorstellen zullen kunnen doen. Waar
voor de economische ontwikkeling van
dit gewest deze verbeteringen h.i. drin
gend gevorderd worden, hebben Ged. Sta
ten gemeend deze zaak niet te mogen la
ten rusten, ook al zal niet aanstonds tot
de uitvoering der plannen worden over
gegaan. Zoodra evenwel de algemeen©
omstandigheden de uitvoering toelaten, wen
schen Ged. Staten gereed te zijn. Daar
om moet alsdan ook het vraagstuk van
de financiering der verbetering opgelost
zijn. Ged. Staten vreezen, dat daartoe de
opbrengsten ten behoeve van de Provin
ciale kas uit eene eventueele belasting
op het gebruik van kunstwegen, volstrekt
ontoereikend zullen zijn en zij blijven aan
dringen op eene wet als oorspronkelijk
gevraagd, die ten hoogste f 125^.000 per
jaar zou moeten opbrengen, ofl op een
rijksbijdrage, die over 20 jaar de op
brengst van de wegenbelasting toft dat be
drag verhoogt.
Autobusdienst Wolferts-
d ij k s c h e veer.
Ingevolge het desbetreffend besluit van
de Staten d.d. 21 Juli 1924, om een in
schrijving te openen voor uitvoering van
bovengenoemden dienst met een maximum
subsidie van f 6000 per jaar, deelen Ged.
Staten mede, dat het laagst werd inge
schreven door L.Goedbloed te Vlissingen
en wel voor f200 subs, per jaar, waarvoor
hem de de uitoefening van den dienst tot
en met 31 December 1927 werd gegund.
Sedert 16 October j.l. wordt de dienst
door hem uitgeoefend met omnibussen,
die, volgens het rapport van: den met de
keuring belasten deskundige, aan alle
daarvoor gestelde eischen voldoen.
PROVINCIE-NIEUWS.
Stukken voor de Provinciale
Staten van Zeeland.
De wegenverbetering.
In antwoord op de onlangs gepubli
ceerde vraag van den heer Welleman of
1. S fel bereid zijn mode to doelen
Autodienst op
N oord-B e vel an d.
Naar aanleiding van de vraag van den
heer Onderdijk in de zomerzitting of de
autobus van den dienst Kortgene-Wis
sen kerke niet kan doorrijden tot het Kam-
perlandsche veer in aansluiting met den
veerdienst Veere—Kamperland, heeft de
commissie van toezicht op de Provin
ciale stoombootdiensten een ond erhoud ge
had mot den directeur dier onderneming,
waarvan het gevolg is geweest, dat een
nieuwe dienstregeling aan de goedkeu
ring van Ged. Staten werd onderworpen,
volgens welke op verzoek op eiken rit
met den autobus van den dienst tot Kam
perland sche veer zal worden doorgere
den voor het brengen of afhalen van pas
sagiers aldaar. Na het hooren van de ge
meentebesturen van Kortgene én Wissen-
kerke, hebben Ged. Staten die dienstre
geling goedgekeurd.
Proces gewonnen.
Inzake de aanvaring tusschen het stoom
schip „Walzoorden" van den Provincia
len stoombootdienst op de Oosterschelde
en de sleepboot „Noord-Holland" op 10
Januari 1922, heeft de rechtbank bij von
nis van 30 Juni j.l. dat in kracht van
gewijsde is gegaan, de door de N.V.
sleepdienst „Cornells" te Dordrecht te
gen de provinciale ingestelde vordering
betreffende bedoelde aanvaring afgewezen.
Subsidie o m n i b u s d ien s t
Ierseke Stations Kruinin-
genIerseke en V1 ake.
Ged. Staten stellen voor aan A. Fre-
derikse te Ierseke ook voor 1925 eene
subsidie van f500 te verleenen voor bo
vengenoemden omnibusdienst, daar ook
Ierseke weer f200 geeft, en Ged. Staten
van meening zijn, dat de instandhouding
van den dienst nog alleszins wenschelijk
moet worden genoemd. Omdat de moge
lijkheid niet is uitgesloten, dat binnen niet
te langen tijd de thans gebruikt wordende
verouderde omnibus door eenen meer ge-
iefeltijken autobus wordt vervangen, ver
dient het naar Ged. Staten meenen, even
als verleden jaar ook thans aanbeveling,
dat het subsidie voorloopig weder slechts
voor één jaar wordt verleend.
Geen subsidie.
Ged. Staten stellen voor afwijzend te
beschikken op het verzoek van den Zeeuw-
schen Bond van Veehandelaren, afd. van
den Nederlandschen Bond van Veehan
delaren, om voor de jaren 1924 en 1925
een jaarlijksche subsidie te verleenen van
f 1000 voor te houden handels vee-tentoon
stellingen. Door Ged. Staten is advies
gevraagd aan de Z.L.M.; den R.K. Boe
renbond in Zeeuwsch-Vlaanderende afd.
Zeeland van den Chr. Boeren en Tuin-
dersbond; de Prov. commissie tot bevor
dering van de rundveefokkerij en den
Rijkszuivelconsulent in Zeeland. Uit die
adviezen blijkt, dat vrijwel algemeen niet
kan worden ingezien, dat het streven vani
bedoelden bond van veehandelaren van
onmisbaar nut voor den Zeeuwschen vee
stapel zou zijn. Naar de meening van Ged.
Staten kan bovendien niet gezegd worden,
dat met het houden van tentoonstellingen
van handelsvee een specifiek Provinciaal
belang zou zijn gemoeid.
Nisse. Dinsdagavond jl. vergaderde de
raad dezer gemeente; aanwezig alle leden.
Besloten werd vanwege de gemeente in te
stellen een cursus voor vervolgonderwijs.
De cursus zal beginnen 15 November a.s.
en eindigen 1 Maart a.s. De begrooting
1924 werd gewijzigd tot een bedrag van
f 199,39 voor bijdrage aan het Rijk voor
kosten R.H.B.S. te Goes. Vastgesteld
werd de verordening houdende voorschrif
ten tot voorkoming van brand in gebouwen
van oudheidskundig belang. Suppletoir
kohier hondenbelasting werd vastgesteld
tot een bedrag van f 18. Herbenoemd werd
tot lid van het Burgerlijk Armbestuur dhr.
A. Slabbekoorn.
zeres mej. F. M. H. Hemmekam, werd
op verzoek eervol ontslag als zoodanig
verleend per 1 Febr. 1925.
's Heerenhoek. De bisschop van Haar
lem heeft benoemd tot kapelaan alhier,
de heer J. L. Wortel.
Wilhelminadorp. Herkozen werden tot
kerkvoogd de heer J. C. Brandt en tot
notabelen de heeren M. van der Weele
en P. Verhage.
Krabbendijke. De Haagsche Courant
schrijft over den kunstschilder Raayttia-
kerso.m.Men ziet hier enkele doeken van
grooten omvang, waaronder de haven van
Krabbendijke met het gedurfd-roode schip
in de tonige en stemmige schemering, die
ons het meest aantrekt. In het groote Bra-
bantsche heidelandschap zijn die gebon
denheid van kleur en die rust minder goed
bereikt, hetgeen temeer treft, als men het
mooie, blanke duinlandschapje ziet, dat er
naast hangt en van dichterlijke stemming
is. In het algemeen doet dit werk, breed'
en vlot geschilderd, goed v^n toon, kleur
en harmonie, zeer aangenaam aan; het is
gezond en vaïi een zekere rijpheid.
Vooral de haventjes en schepen, die at
mosfeer hebben en vaak heel mooi van
kleur zijn, verscheidene gevoelige land
schappen, het forsche gezicht op het stadje
Tholen, de spelende kinderen, het fijn van
kleur en licht gehouden po-ortje, de roode
huisjes achter grijs-groene wilgen, enz.
mogen geslaagd heeten.
Het werk van Raaymakers verdient on
getwijfeld belangstelling.
Baarland. Zaterdag vergaderde de ge
meenteraad. Het loon van den gem. kan
tonnier werd voor het tijdvak 1 Dec.
19241 Maart 1925 vastgesteld op f2
daags zulks met 4 tegen 3 stemmen. De
minderheid wenschte dit bedrag óp f2,25
te zien bepaald. Het vaststellen van een
verordening ter voorkoming van brandge
vaar voor oude gebouwen word voorloo
pig aangehouden. Besloten werd de toe
treding tot de regeling vervat in het
werkloosheidsbesluit 1917, wederom voor
»één jaar te verlengen. Aan de on der wij -
Ierseke. Bij de Maandagavond gehou
den stemming voor notabelen der Ned.
Herv. Kerk alhier, werden gekozen de
heeren P. J. Lavooij 107 st., en W.
Honders 90 st. Op de heeren J. Mar-
teijn waren 42 en op G. Schouwenburg
23 stemmen uitgebracht.
Alhier is door een 24-tal leden der
Ned. Herv. Kerk alhier, opgericht een
kerkelijke kiesvereeniging „Calvijn", doel
der vereeniging is bij eventueele vacatures
in kerkeraad, kiescollege of notabelen Can
dida ten van Geref. richting te stellen.
Voorloopig secretaris is dhr. G. Schou
wenburg.
Hedenmorgen is geheel onverwachts
overleden, de heer D. Rietveldt de Hondt,
hoofd der openbare lagere school I al
hier. De overledene die 61 jaar oud was,
was oolf kassier der Boerenleenbank en
ontvangpr-griffier van den Olsendepolder.
Kapelle. Op de N. V. Z. B. Groen
ten en Fruiitculturen alhier, had een der
werkmeisjes het ongeluk om in een scherp
mes te vallen, zoodat de handpalm door
boord werd. De ongelukkige werd direct
per auto vervoerd naar den plaatselijken
geneesheer Dr. Pfeiffer, voor geneeskun
dige behandeling.
Kruiningen. De Kring O.Z.B. van de
Z.L.M. hield Zaterdag 1.1. een vergadering
op de bovenzaal van Hotel Korenbeurs
te Kruiningen, onder voorzitterschap van
dhr,, J. Welleman van Krabbendijke. Na
behandeling der agenda van de alg. verg.
der Z.L.M. deelde de voorz. mede, dat
de Landbouwtentoonstelling in 1925 te
Kruiningen zal worden gehouden. Het
Bestuur wordt door de vergadering ge
machtigd de noodige stappen te doen
voor het tot s tandkomen daarvan. Bij
de omvraag brengt de asbelasting der voer
tuigen de gemoederen der aanwezigen nog
danig in beweging, zoodat hier nog een
druk gevoerde discussie door ontstaat.
ColiJnsplaat. Maandag trad in het
kerkgebouw der Ned, Herv. Gemeente
alhier, op uitnoodiging van #Het Groene
Kruis', op de bekende schrijver L. Pen
ning, om te spreken over*Zuik-Afrika
en mijn reiservaringen aldaar.' Het kerk
gebouw was goed gevuld. Spreker begon
met te verhaleu van z^jn reis naar Zuid-
Afrika en vertelde daarna, toegelicht door
lichtbeelden, veel over 't land en zijn
bewoners. Op boeiende en vaak geestige
wijze schetste spreker het leven der Boeren
en hun taaie volharding in den strijd om
de vrjjheid. Duidelijk stelde spreker in
het licht den band tusschen de Neder
landers en de stamverwanten in Zuid-
Afrika, terwijl hij ook menigmaal mede-
deeiingen deed uit gesprekken, die hij met
Zuid-Afrikaansche leiders had gevoerd.
Aandachtig luisterde de menigte naar
den spreker, die zoo onderhoudend en
geestig wist te vertellen. Prachtig helder
en duidelijk waren de beelden, de nieuwe
projectielamp van de openbare school vol
deed uitstekend.
De toestanden in Schwerte
(Duitschland).
De Nederlandsche Centrale voor nood
lijdende Düitscbe kinderen afdeeling Goes
schrijft ons
Hoewel wy reeds een jaar van meening
waren, dat de nood in Duitschland nu
wel het toppunt had bereikt, bewijzen
ons de zoo talrijke dagelijks inkomende
smeekbeden om hulp, die ons uit alle
deelen van Duitschland, tegenwoordig ook
veel uit Zuid-Duitschland, de Palts, Aken
enz. bereiken, dat wij juist dit jaar alle
krachten zullen moeten inspanneh, om
ook maar eenigszins onze actie op peil
te hondéh en aan de noodlijdende kinde-
ïfen een steun te verleenen, die van eene
beteekenis is.
Terwijl kort geleden nog de aanbie
dingen voor huisvesting van Doitsche
kinderen binnenstroomden, is plotseling
stilstand ingetreden, juist nu, waar hon
derden kinderen uit alle klassen der
maatschappij niet alleen op onze lijsten,
maar ook in werkelijkheid er verlangend
naar uitzien, naar Nederland te kannen
gaan.
Hierbij wil ik U een en ander mede»
deelen hetgeen ik zelf heb gezien en
onde/vonden in Schwerte (Ruhr).
Schwerte heet 15000 inwoners, 2000
kinderen lijden honger en gebrek. De
rapporten van schoolartsen en onderwijzers
bevestigen dit. Dagelijks komen in 8chwerte
700 kinderen naar school zonder te
hebben ontbeten, 1000 deser kinderen zijn
geheel ondervoed. In een enkele volks
school die ik bezocht en waardoor ik door
de onderwijzers werd rondgeleid werden
niet minder dan 185 gevallen van rug-
gegraatsverkroraming geconstateerd. In
Schwerte zijn ontelbare slachtoffers van
den heerschenden nood, slechts 25 pet.
