iMa
N\ 110.
Dinsdag 16 September 1924
lil jaargang
FEUILLETON
Als ik koning was!
Eene week van macht.
BÜlXEJNLAflD.
Binnenland,
ABONNEMENT
Prije pet kwirtul, ia Goes f 2,
buiten Goes f 2,
Afzonderlijke nummers 6 cent.
Verschijnt: Maandag- Woensdag,
en Vrijdagavond.
«OME
Uitgave Nasaal. Vennootschap ©ooscbe Courant
ADVERTENT1ËN
eau 1S regels f 1,20 elke regel
meer 24 cent.
Driemaal plaatsing irordt iweemaal
berekend.
Familieberichten 110 regels f 2,40
Bewijsnummers 6 cent.
en Meeuwen* Boss' Drukkers- en Uitgeversbedrijf Advertentiën worden aangenomea
tot 13 uur voormiddag.
COURANT
Zij, die zich met ingang van 1
OCTOBER 1924 op ons blad abon-
neeren, ontvangen de tot dien datum
verschijnende nummers GRATIS.
TWEE KARAKTERS.
Teneinde te kunnen geraken tot een
juister begrip der politieke slroomin-
gen op internationaal gebied is het
van belang wat meer te weten omtrent
het karakter der persoonlijkheden, die
op dit gebied een eerste rol spelen.
De Europeesclie politiek slaat thans
in de eerste plaats onder invloed van
Ramsay Mac Donald, den Brilschen
eerste minister en van zijn Franschen
collega Herriot.
Uit een boek van Mary Hamilton,
over Mac Donald, dat werd besproken
in het weekblad „De Amsterdammer"
blijkt dat. de Britscbc premier in het
persoonlijk verkeer bijzonder gereser
veerd is. Met zijn innerlijk leven komt
men alleen in contact als men hem
hoort spreken op groote vergaderin
gen. Dan geeft hij zich geheel en wordt
deze Schot impulsief.
Mac Donald is vóór alles pacifist
en dus zeker een mam, dien Europa op
't oogenblik noodig heeft. Hij schreef
m de voorrede der Duitsche vertaling
van liet zoo even genoemde boek de
volgende woorden neer: Wij moeten
ervoor waken, dat het Duitsche volk
niet verpletterd, niet tot slaven en pa-
rias gemaakt wordt, omdat dat een
onrecht zou zijn en een gevaar voor
Europa.
Deze woorden zouden als motto kun
nen dienen voor de politiek welke Mac
Donald ten opzichte van Duitschland
voorstaat.
Er mag ook wel eens aan herinnerd
worden, dat Mac Donald op 3 Aug.
1914 in het Lagerhuis een rede hield,
waarin hij betoogde, dat Engeland on
zijdig moest blijven in den grooten oor
log. Wanneer het land in -gevaar ver
keerde, zou hij aan de regeering alles
willen toestaan, wat zij vroeg; maar
Grey had hem er niet van overtuigd,
dat dit het geval was. Ook als de eer
van het land vereischte, dat Engeland
ten oorlog ging, zou hij zich niet ver
zetten, maar hij ontkende dit: een
beroep op de eer werd steeds gedaan,
bij den Krim-oorlog, bij den Boeren^
oorlog. Hij zou bereid zijn de regee
ring te ondersteunen, wanneer deze
kon verklaren, dat België gevaar liep
en zij tevens de zekerheid kon geven,
dat Engeland's deelneming aan den
oorlog zich zou beperken tot het ver
dedigen van België's onzijdigheid;maar
het was voor iedereen duidelijk, dat
het: verleenen van hulp aan België be-
teekendehet zich mengen in een Euro-
peeschen oorlog.
Blijkbaar zag Mac Donald in dat de
plicht om de neutraliteit van België te
beschermen voor Engeland slechts een
voorwendsel was en dat de werkelijke
aanleiding voor Engeland om aan den
oorlog deel te nemen was gelegen, in
de vrees voor de toenemende macht,
mil'tair en economisch, van Duitschland.
De rede pleit voor Mac Donalds
OF
NAAR HET ENGELSCH
door
Justin Huntly Mc. Carthy.
EERSTE HOOFDSTUK.
In de herberg „De Dennenappel"
De warme Junilucht scheen in de
sombere gelagkamer der herberg „de
Dennenappel" al hare frischheid en
zuiverheid te hebben verloren. Die
heerlijke, warme lucht was hier altijd
bezwangerd met wijndampen, rook naar
ham en kaas en werd dicht en zwaar.
De onrustig flikkerende vlammen van
het in den haard brandende vuur vorm
den in den nevel onrustige schaduw
beelden, die er uitzagen als lange,
dorre handen, en het scheen, alsof zij
zich nu eens openden om to grijpen,
dan weer samenbalden, om verraderlijk
een dolkstoot toe 4e brengen.
De stamgasten schenen zich echter
behagelijk genoeg te gevoelen in de met
miasmen bezwangerde lucht, en Robin
Turgis, de dikke waard, half bedwelmd
idoor zijn eigen wijn en in zweet ba-
scherpzinnigheid zoowel als voor zijn
moed.
Een geheel andere persoonlijkheid
schijnt de Fransche eerste minister
Edouard Herriot te zijn, de beminne
lijke ex-burgemeester van Lyon„
In een scherp artikel van Alexander
Cohen, eveneens in „De Amsterdam
mer verwijt deze Herriot te zijn een
jammerlijk politicus, een dier partij
leiders, aan wie een ironist deze ver
ontschuldiging voor hun karakterloos
heid in den mond legde: Ik ben hun
aanvoerder en ik moet dus wel doen
wat zij willen.
De vrees voor de ongenade der
socialisten drijft Herriot tot -een poli
tiek, die hij in z'n hart hevig veraf
schuwt.
Zoo heeft Herriot cenige jaren ge
leden zijn voorganger Briand gewaar
schuwd vóór diens vertrek naarChec-
quers, voor het innemen van een mild
standpunt ten opzichte van Duitsch
land.
En Herriot zou dus thans a contre-
coeur in hel kielzog der Engelschen
varen, daartoe gedwongen door de so
cialisten en verleid door zijn eerzucht:
het gezag gedurende eenige maanden
te mogen uitoefenen.
Volgens het oordcel van den heer
Cohen, dat misschien wel wat hard is,
zou alzoo Herriot geen speler, maar
slechts een pion in liet politieke spel
zijn.
Wanneer Herriot nu maar in de
goeie richting wordt geschoven en dat
is ten opzichte van de builenlandsche
politiek in de richting van de verwe
zenlijking van den vrede, in de ware
betcekcnis van dit woord, dan is dit
nog niet zoo erg.
Voorloopig en laten we hopen
voorgoed is de Poincaré-politiek
van de baan en daarmede lijkt - en
een vergelijking van de bovenstaande
karakterschetsen geeft daar wel aan
leiding toe ook verdwenen de sup-
prcmatic van Frankrijk in de interna
tionale politiek. Het wil ons voorko
men, dat thans Engeland de eerste
viool speelt in het Europeesch concert.
Mogen de klanken hiervan harmo
nischer klinken ,dan de laatste jaren
het geval was.
WANNEER MEN AAN DE
PORTEMONNAIE KOMT.
Wanneer men aan de portemonnaie
komt, worden de meeste menschen on
aangenaam gestemd en kribbig. Zoo
ook de Engelschen.
Het ontworpen Russisch-Engelsch
verdrag, waarvan Mac Donald een
voorstander is, ondervindt steeds meer
tegenkanting. De conservatieven zijn er
natuurlijk vanwege den bolsjewistischen
boeman en bloc tegen. Ook de liberalen
die in het Engelsche parlement op de
wip zitten. Lloyd George heeft dezer
dagen nog ongezouten zijn meening over
het verdrag gezegd.
Volgens het verdrag zullen de Rus
sen gedeeltelijk hun vooroorlogscho
dend van de hitte, keek meesmuilend
toe en waggelde slaperig heen en weer.
Te midden van het gebabbel en het
gekletter van bekers en kannen weer
klonk een luid gelach en gejoel, schelle
uitroepen en kreten, hetgeen alles den
waard kon bewijzen, hoezeer zijne
stamgasten zich in „de Dennenappel"
op hun gemak gevoelden. Robins gees
telijke vermogens waren uiterst be
perkt, en zijne gedachten bewogen zich
langzaam op effen banen. Mochten de
Bourgondiërs met gewapende vuisten
aan de poorten van Parijs kloppen,
mocht ook de spiksplinternieuwe kroon
van Lode wijk XI weer van zijn voor
hoofd vallen den alles behalve
achtbaren Robin was het geheel onver
schillig, zoolang hot maar den „Den
nenappel" niet aan gasten ontbrak.
Op dezen avond bevond zich zulk
een groot gezelschap in de gelagkamer,
dat hij zich bevredigd voelde. Het
strooide het geld met volle handen
uit. Volgens Robins meaning ging het
hem evenmin aan, vanwaar het geld
kwam, dat hier van bezitter verwis
selde, als hoe de rijkelijk gebruikte
drank op de hoofden en magen zijner
klanten werkte. Had een dienaar der
wet "hem naar zijne betrekkingen tot
de geheimzinnige „Broederschap der
Mosselen" gevraagd, wier rooverijen en
diefstallen de trots van den „Hof der
schulden erkennen, maar Engeland moet
dan door hel plaatsen van een leening
zorgen dat er geld in het Laatje komt.
Natuurlijk moeten de bankiers dat geld
verschaffen, maar en zie hier het
cardinale punt onder garantie der
regeering.
En nu zijn velen in Engeland van
oordeel dat het geven van deze garan
tie voor de regcenng te veel risico mee
brengt, dat het wel eens kon gebeuren
dat de schatkist, d.i. de belasting
betaler voor Rusland zou moeten op
dokken.
Men verwacht niet dat, wanneer het
Lagerhuis het verdrag verwerpt, Mac
Donald zijn politieke leven daaraan
zal verbinden.
Ook de uitvoering van het bekende
rapport Dawes komt den Engelschen
trouwens hun niet alleen aan de
portemonnaie, in verband met de aan
Duitschland te verschaffen leening van
800 miilioen mark. En velen hopen
dat andere landen het leeuwendeel hier
van zullen bijeenbrengen.
De Engelsche industrie althans
voor een deel is er tegen dat met
Engelsch geld de Duitsche concurren
tie gelegenheid zal krijgen het hoofd
op te steken.
Men vergeet hierbij dat, wanneer
Duitschland op de been wordt gehol
pen en er weer eenige welvaart onder
de bevolking zal komen te heersclien,
ook de Engelsche export daarvan zal
profiteeren.
Flet belang van Europa en niet enkel
van Duitschland wordt door de uit
voering van het rapport Dawes gediend.
De Spanjaarden in Marokko.
De positie der Spanjaarden in Ma
rokko wordt met den dag hachelijker.
Flet sterke Spaansche garnizoen te
Sjesjoean is afgesneden van de hoofd
macht te Teloean, welke stad door de
Marokkanen wordt belegerd.
Thans is de 83-jarige generaal Wey-
ler, de man van Pruisische afkomst
wiens naam verbonden is aan zijn mee-
doogenlooze maatregelen tegen de Cu-
baansche opstandelnigen, in langdurig
gehoor bij den koning geweest, blijk
baar om zijne Majesteit van raad te
dienen in den moeilijken toestand.
De burger-oorlog in China.
Men meent dat Tsjang-tso-lin hon
derdduizend man tegen de provincie
Tsjili kan zenden zonder gevaar te
loopen, het toezicht op Mantsjoerije
te verliezen. De strijdkrachten van
Tsjili zijn bijna even sterk. Zij om
vatten o. a. 25000 Christenen, onder
generaal Feng-joe-siang, die volkomen
voor den oorlog zijn toegerust, goed
gewapend en gedisciplineerd.
De opstand in Georgië.
Berichten uit Konstantinopel melden
dat de Zwarte Zee-vloot der Sowjet
te Batoem is aangekomen met een ster
ke macht reserve-troepen, die Georgië
heroveren met verschrikkelijke repre
sailles en executies in menigte.
Revue.
Uit wraak voor den moord op
Wonderen" (Vrijplaats der Parijsche
schelmen en bedelaars, waar de blinden
kunnen zien en de lammen kunnen gaan)
en de schrik der welgestelde burgers
waren, dan zou hij zijn vleezige schou
ders hëbben opgehaald, zijn rond hoofd
geschud en elke betrekking tot zulk
eene onwettige vereeniging geloochend
hebben. En toch trok zijn gelaat zich
in duizend glimlachende rimpeltjes,
Wanneer zijn blik rustte op sommige
bijzonder verdienstelijke leden dezer
broederschap woest uitziende man
nen in kale, elegante, geheel met wijn
vlekken bemorste kleederen.
Zij waren met hun vijven; vier zaten
aan eene tafel in het gezelligste hoekje
van het vertrek, in den hoek, die door
de bank met hooge leuning tegen de
hitte van het vuur was beschermd, in
den hoek, die het dichtst bij den hoofd
ingang was, zoodat men, in geval men
het wenschte wat dikwijls gebeurde
vlug naar buiten kon sluipen, en
dicht bij de met roode gordijnen be
dekte vensters, zoodat men, ingeval
men het wenschte wat hoogst zel
den gebeurde een mond vol frissche
lucht uit de eerste hand kon krijgen.
Robin Turgis kende ze allen en was
bang voor allen. Toch kon hij goed
met hen overweg, omdat zijn Beauner-
wij.i zoo goed drinkbaar was, en omdat
hij het verstond zijn mond te houden.
Malteotli is het Italiaansche kamerlid
Casalini* door een communist dood
geschoten.
Bij de-algemeene beschouwingen
in de derde commissie van den Vol
kenbond heeft minister van Karne-
beek's leer over de groote beteekenis
van het Volkenbonds ver drag ook voor
het vraagstuk der nationale veiligheid,
gezegevierd. Aan een sub-commissie is
nu opgedragen met voorstellen te ko
men i. z. arbitrage en vermindering der
bewapening.
Rupsen hebben groote verwoes
tingen aangericht in de dennenwouden
van Oost-Duitschland. De schade aan
het hout is reusachtig en men vreest
voor uitbreiding.
Hoeveel er in ons lai.d wordt gerookt.
Flet met de tabaksbelasting inge-
voerde banderolle-systeem steil in staat
na te gaan, hoe en hoeveel door de
Nederlanders wordt gerookt.
Flet Augustusnummer van het Maand
schrift van het Centraal Bureau voor
de Statistiek bevat hieromtrent eenige
belangrijke cijfers over 1923.
j In totaal blijken over dit jaar onge-
i veer l.OóO.000.000 sigaren te zijn af-
geleverd, vertegenwoordigend een to
taal kleinhandelsprijs van bijna 80 mii
lioen gulden. Sigaren van 10 cent blij
ken het meest te worden gerookt (ruim
227 miilioen stuks), daarop volgen de
sigaren van 8 ct. (ruim 218 mil. stuks.)
De bijna 2,000.000.000 afgeleverde
sigaretten hadden een totale waarde
van ruim 36 miilioen gulden.
De grootste aantallen treffen we
hier aan voor de 1 centsi sigaretten
(bijna 644 miilioen), hierop volgen de
anderhalf cents sigaretten (31ö mii
lioen), 295 miilioen van twee en halve
cent, 250 miilioen van 2 cent en 218
miilioen van 3 cent.
Wat de tabak betreft kan worden
medegedeeld, dal in totaal ruim
12.800.000 K.G. is afgeleverd meteen
totaalwaarde van ruim 29 miilioen
gulden.
De totale kleinhandelsprijzen van alle
over 1923 gebanderolleerde sigaren,
sigaretten en tabak bedroeg bijna 145
miilioen gulden.
Het rooken van sigaren blijkt aan
zienlijk verminderd te zijn. Kon men
vroeger rekenen dat gemiddeld 6 mii
lioen sigaren per dag werden gerookt,
dan kwam men voor een jaar op on
geveer 2000 miilioen sigaren, terwijl
dit aantal nu is teruggeloopen tot
1060 miilioen.
Flet Duitsche vakblad Der Zigarren
und Zigaretten-Spezialist geeft o. m.
eenige cijfers, aangaande het gebruik
van tabak in verschillende landen in
1923:
Het gemiddeld verbruik per inwoner
Daar was de slanke Renó van Mon-
tigny in een kaal, verschoten, purper
rood fluweelen buis, met zijn boos
aardig Italiaansch gezicht en zijne Ita-
liiaanische bevalligheid; de ronde Guy
Tabarie, log, rood en kaal; de groote,
op een vogel gelijkende Casin Cholet
met zijne ooievaarsgestalte en zijn
roofvogclgelaatverder Jehan le Loup,
Johan de Wolf, die zijn scheldnaam eer
aandeed al deze lieden beschouwde
en rangschikte Robin met eene soort
van trots. Toch was het een gevaar
lijk voorrecht van den „Dennenappel
dat hij op zulke gasten kon roemen.
Op de bank lag, met het gezicht naar
het vuur gewend, vergetend en verge
ten, Colin van Cayeux uitgestrekt:een
schelm met een onschuldig en goedig
uiterlijk, die echter noch onschuldig
noch goedig was. Verder waren er nog
enkele meisjes.
Daar was Jchanneton, de mooie mut
senmaakster, dan Denise, Blanche, Isa-
bcau en het dochtertje van den waard,
Guillemelte. De zesde vrouw was om
streeks vijf en twintig jaar. Haar stem
verhief zich plotseling boven al dat
lawaai zoo helder als de zang eener
lijster, en het scheen, alsof het heete
vertrek koel, alsof de zware lucht
Licht en zuiver werd door haar zingen.
De om de tafel verzamelde mannen
en vrouwen luisterden zwijgend en za-
bodrocg in Nederland 3400 gram. Ame
rika 2100 gram, Duitschland 1552
gram. Oostenrijk 1400 gram, Noorwe
gen 1135 gram, Denemarken 1125
gram, Frankrijk 1000 gram.
Nederland staat dus bovenaan.
Het nieuive bezoldigingsbesluit
Naar „Het Volk verneemt, verkeert
de voorbereiding van hét ontwerp van
het nieuwe bezoldigingsbesluit voor de
rijksambtenaren in een zoodanig sta
dium, dat de afkondiging ervan over
eenige weken kan worden tegemoet ge
zien.
De accijns op sigaren
Ook het bestuur van den Anti-Ta
baks-Accijns-Bond heeft vernomen, dat
vanwege het departement van financiën
aan vooraanstaande indushrieelen in de
sigareninduslrie is bericht, dal de ver
hooging van den accijns op sigaren
geen voortgang zal hebben.
Tevens wordt verzekerd, dat de re
geering 'het voornemen moet hebben,
het banderolleeren van de sigaren te laten
vervallen.
Een tramlijn Antwerpen.
Bergen op Zoom r
De Brusselsche correspondent der
„N. R. Crt." schrijft:
Tusschen de Belgische Maatschappij
van Buurtspoorwegen en de administra
tie van Nederlandsohe buurtlijnen zijn
besprekingen gaande, betreffende inter
nationalisatie van een buurllramweg
Antwerpen-Nederland. In een eerste
bijeenkomst is onder meer de kwestie
van een directe verbinding Antwerpen-
Bergen op Zoom ter sprake gebracht.
Men hoopt spoedig tot een definitieve
overeenkomst te geraken.
Scheuring in den Plattelandersbo?id.
In het officieele bondsorgaan „De
Plattelander" van Braat's organisatie,
den Plattelandersbond, deelen redactie
en commissarissen mede, dat al hun
„pogingen om de eenheid te herstellen,
schipbreuk hebben geleden. De scheu
ring is niet te vermijden geweest".
Een vergadering van het centraal be
stuur sprak eenparig den wensch uit,
dat de heer Braat méér samenwerking
zou zoeken met den heer De Boer en
meer in diens geest handelen".
Braat heeft daarop geantwoord:
„Ik wil de leider blijven, en geen
lijder worden, zal mij daartoe desnoods
met de nagels verdedigenik weiger
om achter De Boer te staan, ga jelui
uit den Bond; het laken moet maar
doorgesneden worden".
Vliegterrein nabij Middelburg.
Ingediend is een wetsontwerp strek
kende tot aankoop van een terrein van
ongeveer 17 H.A., dat het rijk op
het oogenblik reeds van de gemeente
Middelburg als vliegveld in huur heeft.
Dit terrein is gelegen aan den weg
van Middelburg naar Vlissingen en
werd bij een vanwege het departement
van financiën gehouden taxatie geschat
op een waarde van f81.300.
Opgemerkt wordt, dat door over
gave aan het domeinbestuur van een ge
deelte rijksgrond, niet tot het eigen
gen haar aan. Zelfs de slaperige Colin
spitste de ooren, zoo ook Robin Tur
gis, die wel wist, dat het de moeite
waard was te luisteren, wanneer 'het
Huguette du Hamel behaagde te zin
gen. PI aar stem was zoet ei> had een
teederen, smeekenden klank; in de me
lodie, die zij zong, klonk eene om
floerste klacht, die tranen in liet oog
der zangeres deed opwellen. Toen zij
geëindigd had, trad er eene stilte in.
Eindelijk verbrak een der meisjes het
zwijgen: „Wel, wel, dat was een treu
rig lied!" zuchtte Isabcau.
„Francois Villon heeft het eenige dagen
geleden voor mij gedicht", "antwoordde
zij. „Ook jij zult eenmaal oud worden,
zeide hij en ik heb dit lied
voor je gemaakt, om je de waarheid
te leeren kennen!"
Er ontstond een stilte, waarna de
aandacht van allen zich concentreerde
op 'het spel en den wijn. Niemand lette
op het zachte gedruis ch, hetgeen ver
ried, dat eene hand de klink van de
naar de straat leidende deur oplichtte,
niemand lette op het zachte geknars,
hetgeen verried, dat zij zacht werd
geopend; niemand lette op den man,
die voorzichtig het hoofd door de ope
ning stak en onderzoekend om zich
heen zag.
I Wordt vervolgd.
