K\ 107.
Dinsdag 9 September 1924
111 i
BUITENLAND.
FEUILLETON
Het slot Dynjeck
Binnenland.
abonnement
Prij» per kwarta.l, is Goes^f 2,
builen (foes f 2,
^Afzonderlijke numiners b cent.
Verschijnt: Maandag- Woensdag
en Vrijdagavond.
GOME
Uitgave Naaml. Venuootecfeap Ooescho Conraiit
ADVERTENT1ËN
van 1 regels f 1,20 elke regel
meer 24 cent.
Driemaal plaatsing wordt tweemasl
berekend.
Familieberichten 110 regels f 2,4#
Bewijsnummers 5 cent.
en Kloenwens Ross' Drukkers- en Uitgeversbedrijf Advertentiën worden aangenomea
tot 13 nnr voormiddag.
C01MVT
RIJKS-RECLAME.
Het oordeel van een
postdirecteur.
Over de ook door ons herhaaldelijk
besproken „Rijks-reclame", die vooral
met haar laatste vinding een zeer ge
vaarlijke vorm heeft aangenomen, blij
ken zeer velen in den lande ontstemd
te zijn, getuige de ingezonden stukken
daarover, in de groote bladen van de
laatste dagen.
Wij treffen daaronder ook het oor
deel van een postdirecteur aan, dal
wij hieronder laten volgen:
Nu vele zakenmenschen hun oordeel
hebben uitgesproken over de vrijwel
ongepaste reclame op andermans eigen
dom, zij het vergund deze zaak ook
eens in het licht te stellen, zooals een
postaal oog haar ziet.
Allereerst zij opgemerkt, dat ook in
deze zaak wederom geen advies werd
ingewonnen bij de ambtenaren derprac-
tijk, doch dat de directeuren eenvoudig
een aanschrijven ontvingen, dat iemand
ten kantore zou komen om den stempel
der machinale stempelwerk tuigen te voor
zien van bovenbedoelde reclame. Ware
hun advies wel ingeroepen, geen enkel
rechtgeaard postman zou hierin gunstig
geadviseerd hebben, en wel op de vol
gende gronden:
le. De staat heeft volgens het K.
B. van uitvoering der postwetten. het
recht de zegels, geplakt op brieven en
andere stukken, te vernietigen door
stempeling enz. Van het plaatsen, bo
vendien van mededeelingen, aanbeve
lingen, adverteeren enz. op ter post
bezorgde stukken, of wel daartoe de
gelegenheid open te stellen aan derden,
is in geen enkele wet of K. B. een
woord te vinden. We hebben hier dus
te doen met een aangematigd recht, en
dus vrijwel een onwettigheid.
2. Voor het per post verspreiden
van mededeelingen, circulaires enz. is
port verschuldigd. Er beslaat nergens
een bepaling, dat iemand dit port tegen
betaling van een betrekkelijk lagen prijs
kan afkoopen of wel gratis mededee
lingen per post kan verspreiden zonder
betaling van port in een onbeperkte
hoeveelheid en een jaar achtereen. Hier
bestaat een porlontduiking, uitgevon
den door het hoofdbestuur der poste
rijen zelf. Mijns inziens een nog groo-
tere onwettigheid dan de eerstgenoemde.
Verdei" commentaar acht ik hier
overbodig.
EEN SALOMO's OORDEEL.
In de vergadering van den Volken
bond is door Mac Donald een rede
gehouden, waarin hij o.a. de schuld
vraag bij evenluecle conflicten tusschen
twee natie's. die tol een oorlog zouden
kunnen leiden, heeft besproken.
Hij zegt dan: „De kortste weg om
te bepalen wie de aanvaller is, is het
middel van arbitrage. Wanneer er oor
log dreigt, dient de toets' te zijn .dat
men vraagt: Wilt gij arbitreeren?Wilt
gij voor ons verschijnen en u>ve zaak
uiteenzetten? Zoo niet, dan zijt gij
de aanvaller".
Dit heeft werkelijk wel iets van het
27
DOOR
ILZE DORE TANNER.
Nadruk verboden.
Henny legde den brief weer in het
kistje: zij kende haar tante voldoende
om te begrijpen, hoe diep de woorden
uit dezen brief haar gegriefd moesten
hebben, liet vernietigende oordeel van
den man, dien zij zoo vurig had lief
gehad. Zeker was deze brief eerst na
den dood van oom Kaspar in handen
van haar tante gevallen, gelijktijdig met
het geschrift, behoorende bij het testa
ment, en haar haat, door den brief tot
het uiterste aangewakkerd, had haar in
dit geschrift een goede gelegenheid doen
zien, om wraak te nemen op Jürgen
von Wackerath.
Maar hoe was het mogelijk geweest,
dat tante Klarissa de erfenis, die na
het eerste, den neef ontervende testa
ment, aan haar ten deel viel, kon aan
vaarden, zonder dat notaris Bachmüller
ei van Columbus, maar zoo eenvoudig
zal ilit toch niet altijd zijn. Wanneer
alle regeeringen er van overtuigd zijn,
dat er een voldoende dwingende macht
achter den Volkenbond slaat, zoui er
kans zijn, dat de vrees daarvoor onder
werping aan arbitrage tot een. nood
zakelijk gevolg had.
Is dit niet het geval dan zou ook een
door anderen bedreigd land, zich uit
zelfbehoud aan arbitrage moeten ont
trekken, wanneer het aan zijn tegen
standers daardoor tijd gaf zich beter
tot den aanval te preparceiren, dan bij
dadelijk toeslaan het geval zom zijn.
Zooals de geschiedenis heeft geleerd,
is deze vrees vaak de reden van een
oorlogs-verklaring van den kant van
het bedreigde land.
Het zal ook hier afhangen van de
eendracht, die macht maakt, onder de
leden van den Volkenbond. Deze een
dracht zal in het eerste jaar al een
zware proef moeten doorstaan, bij de
dan te behandelen gedeeltelijke ontwa-
penings-voorstellen.
De Fransche minister-president Her-
riot heeft in zijn rede, te Genève ge
houden gezegd
Wij staan voor onze grootste taak
jegens de menschelijke gemeenschap;
arbitrage mag geen valstrik zijn voor
een land te goeder trouw en moet de
eerlijkheid vooropstellen van de klein
ste mogendheid, zoogoed als van/ de
grootste. Een groot land kan zich des
noods zelf beschermen, een klein niet.
Voor ons Franschen, heeft hel volk,
dat de arbitrage aanvaard heeft, on
danks het risico van het oogenblik,
dit volk zij klein of groot, recht op
veiligheid. De wet mag geen geweld
missen. Herriot herinnerde aan het
woord van Pascal: „Recht zonder ge
weld is onmachtig, geweld zonder
recht is tyranniek".
De boodschap van vrede en, broe
derschap, eertijds aan de wereld ge
geven in het Evangelie, de teederste
boodschap der menschheid geschon
ken, was niet genoeg om de volken in
veiligheid te laten leven. Men moet op
redelijke wijze realisme en idealisme
in evenwicht brengen.
Na Herriot heeft Salandra ver
klaard, dat de regeering van Italië
voorstander is van arbitrage enwenscht
mede le werken aan dei ontwikkeling
van het bondsverdrag ter verzekering
van den wereldvrede en het komen tot
ontwapening. Het is echter van; oor
deel, dat men naast de arbitrage een
stelsel van strafbepalingen dient te
stellen, ten einde de beslissingen van
den arbiter uitvoerbaar te maken.
Theunis, de Belgische afgevaardig
de is het met Mac Donald en Herriot
eens, dat men de waarde van hel bonds
verdrag niet moet onderschatten.
Na alle mogelijke feitelijke waar
borgen te hebben gegeven en onze
weermacht verminderd te hebben, zoo
besloot hij, eischen wij deugdelijke ver
zekeringen en, practisch gesproken, on
verwijlde en doeltreffende veiligheid
in geval van een aanval.
Duitschland's goede wil.
Owen Young, heeft te Berlijn ge
zegd, dat de commissie van herstel
geen beteren algemeenen agent voor de
zulks verhinderde? Daarover kon Hen
ny het niet eens worden, zij voelde zich
ook niet in staat, daarover nog verder
te tobben, alleen stond bijl haar vast,
dat de Wackerath's deze geschriften
moesten lezen. Zij nam ook de andere
papieren uit het kistje; er Jag nog een
oud couvert in, waarin een; verbleekte
photo stak: een jonge, slanke man in
uniform met energieke gelaatstrekken
en trouwe, verstandige oogen, sprekend
gelijkend op Eckart von Wackerath.
Dat was de vroegere verloofde van
haar tante. Verder was er nog een oude
verlovingskaart in steendruk, van den
eersten luitenant A. D. von Wacke
rath met mejuffrouw Lize Ulmann en
de geboorte-aangifte van een zoon, den
tegenwoordigen eigenaar van den Ol
menhof. i
Henny deponeerde deze papieren
weer in het kistje, de beide andere
stak ze bij zich en haastte zich daarna
haar koffers zroo snel mogelijk te
pakken. I
Het kistje, beroofd van zijn, beide
gewichtigste stukken, bracht Henny, na
dat zij zich overtuigd had, dat er nie
mand in de buurt was, moedig naar de
torenkamer op het oude schuilplaatsje
terug.
betalingen had kunnen benoemen dan
Parker Gilbert. Hij verheugde zich
pver het bewijs van goeden wil, door
Duitschland door do storting van» de
eerste 20 millioen goudmark gegeven
en was overtuigd dat thans ook de ge
allieerden van hun zijde de noodige
stappen voor de uitvoering van het
Dawes-rapport zullen doen.
De Poolsch-Russische
grens-incidenten.
Ondanks de beloften van de sowjet-
uniie, houden invallen van gewapende
benden aan. De laatste dagen hebben
or drie invallen plaats gehad, te Ho-
reoz, Krasna Wola en Dcmoszkow,
met de gebruikelijke plunderingen en
wreedheden jegens de inwoners. Plet
onderzoek ter plaatse heeft niet alleen
aangetoond, dat bolsjewieksche over
heidspersonen tot deze aanvallen op
stoken, doch ze ook steunen, door den
aftocht van de benden te dekken door
het vuur van hun geregelde troepen.
Mee hoeft plannen ontdekt, die duide
lijk aantoonen, dat een plaatselijke
opstand voorbereid was, door de sow-
jets aan de grens, welken deze zouden
steunen met geregelde gewapende ben
den, maar die voor de leus
onder bevel zouden staan van Otto-
maansclic rooverhoofd 1 icden.
Een Letlandsch-Russisch
grcns-incident.
De Letlandsche regeering heeft te
Moskou krachtig verzet aangeteekend
tegen het bombardement gedurende 10
minuten van een plaatsje in Letland,
dat dicht bij de grens gelegen is.
Een verklaring van Duitschland
aan de geallieerden over de
schuld aan den oorlog.
De eerste ministers van Frankrijk,
Engeland en België hebben van den
Duitschcn Rijkskanselier een brief ge
kregen, waarin hij hun laat weten, dat
hij zich verplicht ziet reeds thans een
proclamatie uit te vaardigen, dat
Duitschland elke verantwoordelijkheid
aan den oorlog afwijst. Marx voegt
eraan toe, dat dege publicatie is uitge
steld om de onderhandelingen te Lon
den niet te hinderen en dat zij geen
enkele verandering in de politiek van
Duitschland zal teweeg brengen, met
betrekking tot de verplichtingen, on
langs te Londen onderteekend.
Zoodra hij den brief had ontvangen
heeft Herriot aan de Duitsche regee
ring den ongunstigen indruk laten we
ten, die deze publicatie op hem maakte,
en diat de Fransche regeering elk voor
behoud maakte omtrent de gevolgen
van die publicatie.
Nat onale ontwapening
De openbare vergadering, waarin de
heeren prof. dr. D. van Emden en
generaal C. J. Snijders het1 pro en
contra zullen behandelen van de natio
nale ontwapening, zal, naar de Vrijz.
Democraat meldt, Dinsdagavond 30
September in de groote zaal, van den
Dierentuin te 's Gravenhage gehouden
worden.
Toen liep zij, reedis in reiscostuum
gekleed naar den tuin, en vroeg den
tuinman, haar koffers naar het sta
tion te brengen en daar in bewaring te
geven. Daarna liep zij, met een klein
reistaschje in de hand, het park uit
en vervolgens langs het smalle pad
door de wei naar het dennenboschje.
Alles in haar verzette er zich tegen,,
om na alles wat zij nu te weten ge
komen was, tante Klarissa nog eens
te ontmoeten.
Henny was zoo in gedachten ver
diept, dat zij bijna werktuigelijk den
haar welbekenden weg ging. Zij had
de grenzen tusschen Dymeck en den
Olmenhof reedis overschreden, toeneen
groote bruine jachthond plotseling naast
haar opdook, op den voet gevolgd door
een heer in jagerscostuum, het geweer
over den schouder. Henny s hart stond
bijna stil van verrassing en zij kon
zelf niet nagaan of die verrassing ver
oorzaakt werd door blijdschap of door
schrik. Eckart von Wackerath werd
donkerrood, toen hij haar groette.
„Ik heb U iets heel, heel gewichtigs
te vertellen,, mijnheer von Wackerath",
zeide Henny met bevende stem en leg
de in de opwinding van het oogenblik
haar hand op zijn arm.
Invordering van de Rijksbelastingen.
Het onderwerpelijke wetsvoorstel
heeft ten doel vermindering van het
aantal vervolgingsstukken, door de thans
bij art. 13 der wet voorgeschreven waar
schuwing te doen vervallen, alsmede ver
eenvoudiging van enkele van de bij de
executie van dwangbevelen in acht te
nemen formaliteiten.
Volgens de bestaande regeling ont
vangt de belastingschuldige, die in ge
breke blijft het verschuldigde op den
vervaldag te betalen, een waarschu
wing, en als hij daaraan geen gevolg
geeft, nog een aanmaning om binnen
drie dagen te betalen. Eerst daarna
kan tot het uilvaardigen en be teeke
nen van een dwangbevel worden over
gegaan.
De geringe waarde, die het zenden
van twee vervolgings stukken bee f tmoge
blijken uil een overzicht van het aan
tal in 1923 te Amsterdam, Rotterdam,
'sGravenhage en Utrecht opgemaakte
w aarschu w in genaanni an in gen en dwang
bevelen. Uit dit overzicht blijkt n.l.
dat het aantal aanmaningen 61 pet.
bedroeg van het aantal waarschuwingen
en voorts dat van de 743.878 personen,
legen wie een vervolging werd inge
steld, er 289.019 of 39 pet. betaalden
na de waarschuwing en 171.803 of 23
pet. na de aanmaning en tegen 282.974
personen of 38 pet. een dwangbevel
moest worden uitgevaardigd.
Op grond van het vorenstaande is
de minister van oordeel, dat, de waar
schuwing behoort te worden afge
schaft. Voor de belastingschuldigen zal
die afschaffing geen bezwaar ople
veren indien, zooals wordt voorgesteld,
de termijn van drie dagen, in de aan
maning genoemd, tot tien dagen ver
lengd wordt; voor de belasting-admini
stratie beteekent zij een belangrijke be
sparing van arbeid, die ertoe zal bij
dragen, dat de vervolgingen voortaan
tijdig en regelmatiger zullen kunnen
plaats hebben.
De salarieering van de onderwijzers
Onlangs zijn de heeren Ossendorp
en Lamers, resp. voorzitter ep secre
taris van den Bond van Nederlandsche
Onderwijzers, op audiëntie geweest bij
den minister van onderwijs, kunsten en
wetenschappen, ten einde met den mi
nister de mogelijkheid te bespreken,
de onderwijzers-organisaties in de ge
legenheid te stellen, invloed te oefenen
op de te verwachten wijzigingen in de
salarisregeling voor de onderwijzers,
nu het overleg in de centrale commis
sie tusschen regeering en ambtenaren-
centralen is afgesprongen. De minister
beloofde het denkbeeld in den minister
raad ter sprake te zullen brengen en
heeft Vrijdag j.l. de toezegging gedaan,
de vertegenwoordigers der verschillen
de onderwijzersvereenigingen op kor
ten termijn bijeen te zullen roepen, ten
einde de door de regeering voorge
stelde wijzigingen in bespreking te bren
gen. Voorts zegde de minister toe, in
overweging te zullen nemen het instel
len van -een bijzondere commissie van
overleg voor onderwijzers.
Het hoofdbestuur van den Bond van
Nederlandsche Onderwijzers heeft be
sloten, de verschillende onderwijzers-
organisaties tot een bijeenkomst uit te
LIij keek met verbaasden blik naar
haar reiscostuum en reistaschje, en
Henny, dien blik begrijpend, zeide
haastig: „Tante Klarissa heeft mij weg
gezonden, omdat ik mijn verloving met
graaf Roleneck verbroken heb".
„Is dat waar, is dat werkelijk waar,
Henny?" riep Wackerath verrast uit,
en een blijde glans gleed over zijn
sympathiek, mannelijk gelaat.
Henny was bleek geworden, toen
zij,, hem met haar mooie, groote oogen
ernstig aankijkend, zeide: „Geloofde
U werkelijk, mijnheer von Wackerath,
dat ik, na hetgeen gij mij van graaf
Roleneck verteld hebt, nog zijn vrouw
zou kunnen worden?"
,„Ik weet niet, wat ik geloofd heb,
ik weet alleen,, dat ik het niet verdra
gen zou hebben, jou als zijn vrouw te
zien", riep Wackerath uit, met zoon
nadruk, dat Henny diep blozend haar
oogen neersloeg.
„Ik moet U nog van ganscher harte
danken, dat U mij den afgrond hebt
getoond, dien ik tegemoet ging, gij
hebt mij een oprechten vriendendienst
bewezen", zeide zij met licht bevende
stem. t i
Een vriendendienst? Henny, je moet
het toch wel begrepen hebben, dat het
noodigen, ten einde gemeenschappelijk
de door de regeering voori te stellen
regeling te bespreken.
laiumementen m Nederland.
Volgens mededeeling van het Han
delsinformatiebureau van Van der Graaf
Co.'s Bureaux voor den Handel zijn
over de afgeloopen week, eindigende
5 Sept. in Nederland uitgesproken 77
faillissementen tegen 74 faillissementen
in dezelfde week van het vorige jaar.
Van 3 Januari tot en met 5 Sept.
1924- 3086 faillissementen tegenove
2694 over hetzelfde tijdperk van het
vorige jaar,
UIT DE PERS.
Controle door de Vakbeweging.
Over deze kort geleden bedachte
vorm van arbeidsbesparmg voor de ar
beid s-inspectie, door de besturen van
den Nederlandschen R. K. Bond van
handelskantoor- en winkelbedienden en
van de Ned. Ver. van Chir. Kantoor-
en handelsbedienden, 'heeft minister
Aalberse daarna in een audiëntie aan
de heeren Kupers en Stenhuis van het
N. V. V. het voorstel gedaan hem in
overleg met de andere vakbonden maar
eens een bepaald plan aan de hand te
doen, ter uitvoering van het geopperde
denkbeeld.
Zooals men weet is de bedoeling
om de naleving der arbeidswet op te
dragen aan de vakbonden.
De daarvoor in aanmerking komende
personen zullen dan politie-bevoegd-
heid moeten erlangen.
De vakvereenigingen doen het voor»
komen alsof hier van een gemeenschap
pelijk belang sprake is, doch de re
dactie van de „N. R. Crt." is van
andere meening en schrijft „Zijn de
belanghebbenden werkgevers en werk
nemers dan is het op/ zijn minst zon
derling, dat alleen voor de vakbonden
der arbeiders de controleerende taak
wordt opgeëischt".
Zij meent, dat er hier een groot ver
schil is met de uitvoering van de soci
ale verzekeringswetten, waarbij twee
partijen de kosten dragen en zegt dan:
Men zal echter gevoelen, dat men
met ons het Lex dura, sed lex kan
toepassen, zonder nu maar een ieder
en iegelijk, die op het constateeren
van overtredingen tuk is, op de onder
nemers los te laten. Wij' komen hier
mede tot een practisch bezwaar, dat
zich tegen inwilliging van het gedaan
verzoek verzet. Er is voor den contro
leerenden functionnaris meer te doen,
dan alleen feiten constateeren en, pro
ces-verbaal opmaken. Wie tot de ar-
beids-inspectie behoort, komt an ge
regeld contact met de ondernemers.
Van de takt en de coulance der contro
leerende of inspecteerende functionna-
rissen hangt veel af. Daarom ware het
uit psychologisch oogpunt reeds fout
den ondernemers vertegenwoordigers
van vakbonden, met politiobevoegdhe-
den toegerust, op het dak te sturen.
Stel u bovendien voor, dat die onder
nemer juist met den betrokken vakbond
overhoop ligt in verband met een ge
schil over de loonsvoorwaarden. Men,
behoeft van de vakvereenigingen nog
niets kwaads te denken, zoo men het
niet alleen vriendschap was, die mij
zoo deed spreken, besef je dan niet,
dat mijn hart niets anders» voelt, en
ik zelf over niets anders denk dan
over jou, dat ik je liefheb warm
en innig
Hij greep haar hand en ging diep
bewogen voort: „Ik weet, het is ver
metel van me, je nu reeds van liefde
te spreken, want ik ben je weet
het arm en heb je geen huis aan
te bieden, dat je waardig is maar
wij zijn beiden jong, gezond en moedig
zou er niet een weg zijn, die ons te
zamen brengt, wanneer ik maar weet,
Henny, dat jij ook iets voor mij voelt".
Henny had haar tasch op den grond
laten vallen. Zij leunde tegen een boom
stam, sloeg haar handen voor haar
oogen en brak in een heftig snikken
uit. De spanning, de opwinding der
laatste dagen en dit overweldigende ge
luk het was te veel.
Wackerath werd er verlegen onder,
hij trachtte met zacht geweld haai'
handen voor haar betraande gelaat weg
te nemen. t
Wordt vervolgd.