ijfJMLIlii
I
iV. 91,
Katerdag 2 Augustus 1934
111 jaargang.
BUITENLAND.
STADSNIEUWS.
Bij dit nummer behoort
een Bijvoegsel.
is FEUILLETON
Het slot Dynjeck
Wonden
Kloosterbalsem
ABONNEMENT
I'rij! per kwirUal, in Goe»?f 2,—^^IWWTjl
VerschijntMaandag-] Woensdag
en VriidacaTond Uitgave Naa«l. Venuootsckap ftoesche Conrant
ADVERTENT1EN
ran 1S regels f 1,20 elke regel
meer 24 cent.
Driemaal plaatsing wordt tweemaal
berekend,
familieberichten 110 regels f 2,40
Bewijsnummers 5 cent.
on Kleenwens A Boss' Drnkkers- en Uitgeversbedrijf Advertentiën worden aangenomen
tot 13 nar voormiddag.
mimm
DE CONFERENTIE
TE LONDEN.
Het begint te Londen te spannen.
Dc commissie van herstel is naar de
Engelsche hoofdstad vertrokken, 't wee
ontwerpen staan thans in het middelpunt
der belangstelling. Dat der Fransche
deskundigen i. z. de sancties in het
eerste.
De karakteristieke punten van het
Fransche voorstel zijn, dal het toestaat
zijn toevlucht tot arbitrage te nemen:
Ie. wanneer de leden van de commissie
van herstel niet tot overeenstemming
kunnen komen inzake het vaststellen
van een in gebreke blijven van Duifcsch-
land; 2e. als de Duitsche industneeicn
hun overeenkomst inzake de leveringen
in natura niet nakomen; geschillen van
dezen aard moeten tot 1930 in eerste
instantie door de commissie van herstel
behandeld worden, daarna door de com
missie van overdracht, welke de leve
ringen zal financieren; 3e. om in ver
zet te komen tegen elk besluit van de
commissie van herstel en de commissie
van overdracht, dat de Duitsche beta
lingen in specie op rekening van de ver
goeding beperkt.
De Fransche en Belgische militaire
deskundigen, ingenieurs en diplomaten,
bijgestaan door de italiaanschc verte
genwoordigers, li ebben voorts een plan
opgesteld voor de miiitaire ontruiming
van het Roerbekken, dat ontworpen is
in dcnzelfdcn stelselmatigen geest als
het plan voor de oeconomische ont
ruiming, dat de conferentie reeds heeft
aanva'ard.
Herriot wenscht alduis meljt het
Fransche Havas-bureau ondubbel
zinnig aan te toonen, dat Frankrijk geen
enkele bijgedachte van annexatie heeft,
maar evenzeer wenscht, dat Duitsch-
land gedurende een zekeren tijd onaan
vechtbare blijken geeft van zijn goeden
wil tot uitvoering van het plan-Dawes.
Om aan al deze overwegingen te vol
doen zou de plaatsing van de leening
van 800 millioen goudmark het signaal
geven tot de rectificatie van de bezet
tingszone. De ontruiming door Frank
rijk en België zou plaats vinden in drie
achtereenvolgende étappes, overeenko
mende met de plaatsing door derden
van 2 milliard goudmark in Duitsche
obligaties. Als dit resultaat verkregen
is zou de terugtrekking der Fransche
en Belgische troepen voltooid zijn, want
men meent, dat Duitschland, op straffe
van zijn crediet in de wereld vernietigd
te zien, zal voortgaan met aan zijn ver
plichtingen te voldoen. Als toevalliger
wijze de financieele wereldmarkt de
plaatsing der Duitsche waarden niet
zoo spoedig zou kunnen verwezenlijken
zou de ontruiming niettemin in Augus
tus 1926 plaats vinden, op voorwaarde
dat Duitschland zal hebben voldaan aan
de voorwaarden van het plan-Dawes,
die het betreffen.
Naar de Franschen en Belgen mee-
nen, zouden de Engelsche troepen de
Keulsche zone na 10 Januari 1925 moe
ten blijven bezetten, zelfs met vermin
derd effectief, en tot het oogenblik
van de volledige ontruiming van de Roer
door de Fransch-Belgischc troepen.
Dit laatste houdt verband met een
bericht in de Daily Mail, dat de En-
gclschen na Nieuwjaar de Keulsche
zone willen ontruimen, omdat het trac-
taat zulk een ontruiming voorziet vijf
jaar na het van kracht worden van
het vredestractaat (10 Januari), in
dien de Duitschers hunnerzijds het ge
trouw hebben nageleefd. Frankrijk en
België ontkennen dat Duitschland aan
deze voorwaarden voldaan heeft en
zouden dus de bruggehoofden bezet
willen houden. Als de Engelschen ech
ter uit Keulen weg willen, verhezen
de andere bruggehoofden hun strategi
sche beteekenis, daar de Duitschers ze
dan door hun eigen gebied om kunnen
trekken, en heeft ook een militaire
bezetting van het Roer-gebied geen zin
meer.
Merkwaardig is ook de verklaring
van bet Fransche blad de Temps, dat
Frankrijk geen recht heeft, om troepen
in hei Roer-bekken te houden, naardien
deze er, volgens de uitdrukkelijke oor
spronkelijke verklaring, alleen gelegd
zijn om de technici en beambten van de
ingenieurs-commissie te beschermen en
aan Frankrijk zekerheid te verschaf
fen, dat het kolen zou krijgen. Daarom
verliest de militaire bezetting allen zin,
meent de Temps, van het oogenblik af
dat de oeconomische bezetting zal op
houden. Frankrijk moet de gelofte ge
stand doen, die het gedaan heeft,
toen het het Roergebied binnenging.
Luidt dit de nieuwe politiek van Her
riot misschien in?
BESCHERMING DER ENGEL
SCHE BEETWORTELSUIKER
INDUSTRIE.
Bij zijn uiteenzetting in het Lager
huis van de maatregelen ter bestrijding
van de werkloosheid heeft Snowden
meegedeeld, dat de regeering besloten
heeft de Engelsche beetwortelsuiker
industrie gedurende tien jaren te steu
nen door middel van een subsidie, dat
in den beginne 19 shilling en 6 stuiver
per cwt. zal bedragen en na vier en na
zeven jaar verlaagd zal worden. Voor
deze suiker zal de accijns verplicht zijn
volgens he t voorkeur tarief van 9 shil
ling en 9 stuiver per cwt.
Snowden ontkende, dat dit voorstel
in strijd zou zijn met het begrip van
vrijen handel en zeide, dat in geen enkel
land (ieze belangrijke nijverheid tot ont
wikkeling was gebracht zonder hulp van
den staat. Hij herinnerde daarbij aan
het voorbeeld van' Nederland, dat thans
niet alleen in staat is geheel in zijn
eigen behoeften te voorzien, maar ook
nog een surplus voor uitvoer beschik
baar heeft.
DE MOORD OP Dr. DE HAAN.
De correspondent van de Times te
Jeruzalem geeft den naam van den jou
gen Jood, die door de politie te Jeru
zalem in hechtenis is genomen in ver
band met den moord op dr. De Haan
op 30 Juni, op ais Gussman. Kort na
dat zijn hospita hem bij de politie had
aangegeven, welke een belooning van
200 Egyptische ponden had uitgeloofd,
heeft de vrouw een poging tot zelf
moord gedaan.
Gussman is sedert ongeveer twee jaar
Palestina. In den beginne werkte hij
op het land, maar leed veel aan malaria,
en, onder den invloed van de neerslach
tigheid die de ziekte ten gevolge had,
had hij onlangs getracht zichzelf te
verdoen. Men gelooft dat hij nog altijd
niet geheel bij gezonde zinnen is.
KONINKLIJK BEZOEK OP
7 AUGUSTUS 1924.
V erkeer sregeling.
De Burgemeester van Goes brengt
het volgende ter openbare kennis:
De Koninklijke stoet wordt aan de
grens der gemeente aan den nieuwen
Rijksweg bij de Voorstad verwacht
te circa 4,45 uur namiddags. Onmid
dellijk wordt zonder oponthoud doorge
reden langs de Wilhelminastraal naar
het Rimmelandplein, tot het bijwonen
der ringrijderijvandaar na eenige mi
nuten langs Wilhelminastraat, L. P. v.
d. Spiegelstraat, Wijngaardstraat, Wa
terstraat, Beestenmarkt, Opril Bees
tenmarkt, Magdalenastraat, Opril Groo-
te Markt, Groote Markt (westzijde)
naar het stadhuis.
De terugtocht vindt plaats door Lan
ge Kerkstraat, Klokstraat, Ganzepoort-
straat, Ganzepoortbrug, Jacob Valcke-
straat en Stationsweg naar het station.
De straten, waarlangs de Koninklijke
stoet zal passeeren, worden een kwar
tier voordat deze verwacht wordt, voor
ALLE VERKEER GESLOTEN,
zoomede de uitgangen van alle zijstra
ten aan de zijde van de straten, die door
den stoet worden gevolgd. De afslui
ting vervalt nadat de stoet in zijn geheel
is gepasseerd. Gedurende het tijdvak
van sluiting van het verkeer mogen zich
geen rij- of voertuigen bevinden langs
de door den stoet te volgen route, uit
genomen die van de deelnemers aan de
ringrijderij.
De stoet wordt geopend en gesloten
door politie per rijwiel. Het is verboden
met den stoet mede te loopen of te
rijden.
Gedurende den tijd dat H.M. de
Koningin zich op het stadhuis bevindt,
wordt het publiek op de geheele Groote
Markt toegelaten, uitgezonderd het be
strate gedeelte voor het stadhuis, de
houten vloer, waarop de reiendansen
zullen worden gehouden en de ingangen
van Lange- en Korte Kerkstraat.
Omnibussen en dergelijke voertuigen
moeten gedurende den geheelen dag van
de Groote Markt verwijderd blijven.
De omnibussen, welke komen uit de
richtingen 's Heer Hendrikskinderen,
Wilhelminadorp, en Kattendijke of in
die richtingen zullen vertrekken (die
welke in doorgaand verkeer rijden uit
gezonderd) moeten standplaats inne
men op de z.g. Speelplaats aan den
Oostsingel bij de Strafgevangenis.
ZET 'T VAN JE AF!
Nadruk verboden.
In een onlangs in Engeland uitgeko
men en onder invloed van den oorlog
geschreven boek van John Hargrave
komt de hoofdpersoon, Harboltle, na
verschrikkelijke verliezen en nameloo-
ze ellende te hebben doorleefd, als een
gebroken man thuis, en gaat, nu hij het
ook op zijn oude plek niet langer kan
vinden, steeds peinzend over de groote
catastrofe, de wereld doorzwerven. Hij
komt bij zijn gepeins tot een slotsom,
die ook wij ons stellig stuk yoor stuk
hebben aan te trekken.
Wanneer wij over oorlog en revo
lutie, over malaise en werkloosheid en
over alle overige kwalen, die de maat
schappij tot een folterplaats maken,
gaan spreken, plegen wij de schuld op
anderen te werpen en vergeten, dat wij
voor ons persoonlijk aandeel mede voor
den gang der wereldgeschiedenis aan
sprakelijk zijn.
Tot deze ontdekking komt ook Har-
bottle, wanneer hij aangaande zichzelf
het volgende verklaart:
„Ik ben", zegt hij, „of was dc ge
wone, gemiddelde huis- of tuinmensch,
die 'het gewone leventje geleid heeft. Ik
deed wat andere menschen deden, ik
werkte, ik speelde bridge, tennis, golf.
De gewone routine. En 't zijn wij Ge
wone Menschen, die de wereld dezen
of genen kant opdrijvenDuizenden,
millioenen hebben door den oorlog ge
leden als ik. En hebben zij hun pro
blemen opgelost? Hebben zij een uit
weg gevonden? Werken zij om voor
de toekomst een erger ramp te verhoe
den? Neen zij zijn in staat weer
precies als voorheen door te gaan. Zij
schijnen 't van zich af te hebben gezet".
„Zet 't van je al!" Dit was de raad,
dien dominee Jebb gaf, toen hij Har-
bottle na diens thuiskomst kwam opzoe
ken, nadat deze zijn oudsten zoon had
zien sneuvelen, zijn vrouw van zich had
zien vervreemden en zijn tweeden zoon
na afschuwelijk lijden aan zijn wonden
had zien bezwijken, alles tengevolge van
den wereldoorlog. „Zet 't van je af!"
En nu peinst Harbottle over clczen
raad van den dominee: „Natuurlijk",
zegt hij. „Dat is 't. Zij nemen allen
den raad van dien Jebb aan. Zet 't van
je af niet piekeren. - Zij schijnen
't inderdaad op de een of andere manier
van zich te hebben afgezet. Jebb's raad,
Jebb's patentgeneesmiddel voor be
droefde ouders, 't Is de raad van den
Duivel zelf. Het is een zonde tegen
den vrede van dc wereld, tegen dein
ordelijken vooruitgang van de maat
schappij. Ik ben mij ten minste van die
zonde bewust geworden. Dat is iets.
Ze zullen mij een Idealist of een Her-
vormingsmaniac noemen.... Maar ik kan
niet anders. Ik wil pro boeren iets be
ters te vinden. Ik zou liever gek wor
den, stapelgek, dan terugkeerëft tot de
zwakke, laffe onverschilligheid en lui
heid van vroeger
DOOR
ILZE DORE TANNER.
Toen zij naar beneden ging, trof zij
tante Klarissa, zooals steeds, wanneer
zij gasten verwachtte, in een zwart zij
den, met kostbare oude kant versierde
japon. Zij keek haar nicht door haar
gouden lorgnet van onder tot boven
onderzoekend aan en zooiets als een
glimlachje van tevredenheid vertoonde
zich op haar koel gelaat. Daarna wenk
te zij Henny om naderbij te komen.
Zij trok een ouderwetsch, klein kistje
naar zich toe en nam daaruit een prach
tig gouden kettinkje, waaraan een aan
hanger bevestigd was, bestaande uit
diamanten en paarlcn in den vorm van
een sierlijk bloemruikertje. Zij beval
Henny haar hoofd te buigen ene legde
het om haar hals.
„Ziezoo, dit kettinkje, dat ik reeds
als jong meisje heb gedragen, zal jou
nu toebehooren, Henriëtte", sprak zij
met ongewone vriendelijkheid en Henny
die behalve een zilveren horloge met
Tiet is zulk een afschuwelijke nacht
merrie-achtige gedachte, dat ons een
nieuwe wereldoorlog boven het hoofd
hangt, nog afgrijselijker dan die, welke
wij nauwelijks zijn te boven gekomen.
Een oorlog, waarbij niet alleen de le
gers, maar ook de non-combattanten,
de gewone burgerij, weeriooze ouden
van dagen, vrouwen en kinderen door
de stikgassen en den straal des doods
op wvreede en geniepige wijze zulien
worden uitgeroeid. Reeds rommelt het
boven den Stillen Oceaan; reeds grom
men Japan en Amerika tegen elkander,
en deskundigen, onder de politici,
de diplomaten en de militairen, gelijk
ten onzent nog onlangs generaal Snij
ders, spreken over den komenden we
reldoorlog als over een vaststaande ge
beurtenis.
Aan wie de schuld, als straks de
vlammen van den wereldbrand opnieuw
uitbreken en* feller oplaaien dan ooit
tevoren? „De geheime diplomatie",
zegt de een. „Het militairisme", ver
klaart een ander. „De groot-industrie
en de wereldhandel", leeraart een der
de. Maar wat zouden al deze inderdaad
zeer sterke machten vermogen,, zoo zij
bij hun plannen niet steeds weer konden
rekenen op dien betrouwbaren factor:
de groote massa, die zich laai paaien
met den raad„Zet 't van je af!"
Harbottle heeft gelijk: zij zijn de
ware schuldigen. Al die duizenden en
millioenen menschen, die het gewone le
ven van vóór den oorlog weer hebben
hervat, alsof er niets was gebeurd en
niets meer te gebeuren stond. Al die
duizenden en millioenen menschen, die
hun werk weer hebben opgenomen, of,
zoo zij in hun voormalig werk zijn be
lemmerd, nieuwen arbeid hebben ge
zocht, cn nu kost verdienen en zich ver
strooien; die werken en spelen, eten
en slapen, en, wanneer angstwekkende
toekomst visioenen dreigend zich aan
kondigen, trachten, het van zich af te
zetten.
Harbottle heeft gelijk: ,„'t Zijn wij,
gewone menschen, die de wereld dezen
of genen kant opdrijven".
Maar wij, als we dit toegeven, stel
len ons geweten gerust met te zeggen:
Zeker, 't zijn de gewone menschen,
maar de gewone menschen in Engeland,
in Frankrijk, in Japan, in Amerika.
Wat trekt de wereldgeschiedenis zich
aan van 'hetgeen wij, gewone menschen
in Nederland, doen of niet doen?"
Vergeten wij niet: zoo spreekt de
gewone Engelschman ook, en de ge
wone Japanner of Amerikaan. En dat
is juist het noodlot der wereld.
Zoodra wij, stuk voor stuk en ieder
voor zich, beginnen met onszelf, en,
ons ontworstelend aan de „zet 't van
je af "-houding, met Harbottle beslui
ten, liever alles te doen, dan in onze
roekelooze gemakzucht te volharden, zal
de wereldvrede verzekerd zijn en de
maatschappij eens en voorgoed gezond.
Doordat eenzelfde advertentie
3 maal geplaatst 2 maal
wordt berekend, is de prijs
per regel slechts 16 cent.
ketting en een paar kleine waardelooze
broches geen andere sieraden bezat,
boog zich in een opwelling van spon
tane vreugde en dankbaarheid over de
gele gerimpelde hand van haar tante.
„Zoo, ga nu naar de eetzaal en rang
schik de bloemen wat op de tafel, de
tuinbaas doet dat nooit zooals ik het
graag wil hebben", beval zij, terwijl
Koenraad reeds de beide vleugeldeuren
voor graaf Roleneck opensloeg.
Er was vandaag een grooter aantal
gasten bij gravin Dymeck verzameld
dan gewoonlijk het geval was. Behalve
de graaf, de opperhoutvester en diens
neef bovendien nog de landheer von
Wehla met zijn zeer schuchtere jonge
vrouw, majoor Bergman en gemalin,
die 'het bevel voerde over het in het
naburig stadje liggende bataillon en
een kapitein en twee luitenants van liet
zelfde regiment.
Er was niet één onder de nieuwe
gasten, die niet met een gemengd ge
voel van nieuwsgierigheid en bewonde
ring de bekoorlijke meisjesgestalte had
gadegeslagen en èens hoorde Henny
heel duidelijk, hoe een van de jonge
officieren den houtvester von Molhagen
met een beteekenisvollen blik op haar
in het oor fluisterde:
„Drommels! Met alle achting! Erf
gename waarop Molhagen veelzeg
gend de schouders ophalend, ant
woordde:
„Weet men dat ook al weer te ver
tellen! Maar in ieder geval zal het wel
waar zijn, andere familieleden zijn er
in 't geheel niet, behalve de familie
König; zij zou anders al haar bezittin
gen aan stichtingen moeten laten ver
vallen".
Een eigenaardig gevoel doortrilde
Henny zou het dan werkelijk moge
lijk kunnen zijn, dat zij nog eens de erf
gename van tante Klarissa zou worden?
Dat zij voortaan steeds in weelde en
zorgeloosheid zou kunnen leven zij
en de haren! Och, men raakte immers
zoo gauw gewoon aan zulk een leven
in de hooge kringen en de tijd, dien
zij thuis voor haar broers kousen stopte
en voor het fornuis stond te koken,
scheen voor haar al zoo lang vervlo
gen en als zij eerlijk wilde zijn.wenschte
zij ook werkelijk niet meer naar dien
vroegeren toestand terug.
Slechts naar haar ouders, broers en
zusters voelde zij dikwijls een groot
verlangen en zij had bij zichzelf reeds
een plannetje gevormd, dat zij toch ten
minste met het Kerstfeest in ieder ge
val naar huis zou gaan.
Aan tafel zat Henny met de jongere
Eizaakt dooi branden, snijden
)ten, builen euinsectenbeten
ijlt behandeleu met AKKER'.
heeren van het gezelschap aan het be
nedeneinde en zoo, eenigszins buiten
het bereik van de koude, scherpe oogen
van tante Klarissa, fleurde zij op en
praatte en lachte onbevangen, zooals zij
dat thuis steeds gewoon was.
Meerdere malen bemerkte zij, dat de
blik van graaf Roleneck onderzoekend
op haar rustte en toen hun oogen elkaar
eenmaal ontmoetten, hief hij met een
lichte buiging zijn champagne-glas om
hoog en ledigde het in één teug.
Henny kleurde, zij was dergelijke
huldebetuigingen niet gewoon en toen
de kleine luitenant Zielow naast haar
een verwonderenden blik nu eens op
haar, dan weer op graaf Roleneck
wierp, werd zij nog meer verlegen.
„Óch ja, de heeren, voor wie een
goedgunstig lot dadelijk een graven
kroon in de wieg heeft gelegd, hebben
het toch veel beter dan een van ons
meende hij toen na een pauze tamelijk
ongemotiveerd.
Henny keek hem verbaasd aan: „Dat
ben ik zonder meer in t geheel niet met
u eens, het komt er toch in de eerste
plaats op aan, wat het lot hun boven
dien nog in de wieg heeft gelegd
„De freule bedoelt geld
Zij lachte. „Neen, dat ook niet
hoewel bij een titel hoort dat eigenlijk
toch maar ik bedoel gezondheid, be
gaafdheid, karakter en dergelijke".
De kleine luitenant trok een komisch
gezicht: „De freule heeft stellig nog
niet veel in de wereld rondgekeken
neemt u mij niet kwalijk maar wan
neer iemand graaf is, geld heeft en nu
bepaald geen idioot is, dan......" hij
maakte een handbeweging, alsof al het
andere dan geheel en al bijzaak was.
Dat wilde zij echter in 't geheel niet
toegeven en zoo ontstond er een tame
lijk levendig dispuut, waarin zich ook
de andere jongelui mengden.
Tenslotte viel het den ouderen hee
ren op, dat er zoo'n levendig gesprek
gevoerd werd aan het andere einde van
de tafel en er werd gevraagd, wat het
onderwerp der schijnbaar zoo belang
rijke conversatie vormde.
Henny werd vuurrood van verlegen
heid, evenals luitenant Zielow en een
oogenblik stokte het gesprek, toen zeide
vrijheer von Molhagen glimlachend:
„De geachte freule beweert, dat zij
rijkdom en voorname geboorte niet al
te hoog schat".
(Wordt vervolgd).
