lil jaargang.
S°. 90.
Donderdag 31 Juli 19M
FEUILLETON
Het slot Dynjeck
De meest gevoelige huiö laat zich volstrekt Pijnloos Scheren, öoor De baarD-
oppervlakte vóór het inzeepen éérst in te wrijven met een weinig PUROL.
BUITENLAND7
Provincie-Nieuws,
ABONNEMENT
Priis per kwart»*!, in Goes f 2,
buiten Goes f 2,
Afzoniierlijke imuamers 5 cent.
VerschijntMa&ndag-j Woensdag
en Vrjjdagayond.
GOESCHE
Uitgave Naaml. Vennootschap Ooesche Conrant
ADVERTENT1ËN
na 5 regels 1,20 elke regel
meer 24 cent.
Driemaal plaatsing wordt iweemaa 1
berekend.
Familieberichten 110 regels f 2,48
Bewijsnummers 5 cent.
en K leen wens Ross' Drukkers- en Uitgeversbedrijf Advertentiën worden aangenomen
tot 13 nar voormiddag.
COURANT
EEN JUBILEUM.
Het is tien jaar geleden dat de groote
oorlog, de Europeesche oorlog, waar
aan later ook Amerika deelnam, en
waarbij door de verschillende kolo
niën der oorlogvoerende mogendheden
ook contingenten van strijders werden
gezonden, uitbrak. Een oorlog, waar
door bijna de gansche wereld aan werd
deelgenomen.
En thans, 10 jaar na dien ongeluks
dag en bijna 6 jaar na het sluiten van
den wapenstilstand, bestaat er niet al
leen nog geen vredestoestand tusschen
Frankrijk cn Duitschland immers,
Frankrijk houdt Duitsch gebied bezet
maar is men nu te Londen nog
bezig met te trachten om een vredes
verdrag te 'formuleeren. En bij dit werk
zijn zooveel haken en oogen, dat men
zijn hart vasthoudt, dat ook ditmaal
alleen maar mooie woorden, doch geen
dito daden het resultaat zal zijn der
langdurige besprekingen. Het voor
naamste cement, dat de geallieerden in
Londen bindt is wel de vrees, zich
voor het publiek dat nu eindelijk
eens iets tastbaars op vredesgebied wil
aanschouwen te blameeren.
In de geheele wereld zucht men nog
onder de gevolgen van den vreesdij-
ken wereldbrand en het laat zich aan
zien dat het nog wel eenige jaren zal
duren voor op economisch gebied de
toestand van vóór 1914 bereikt zal zijn,
vóór het kapitaalverlies, door den oor
log veroorzaakt, zal zijn overwonnen.
Er zijn menschen, die den oorlog be
schouwen als een soort van moreele
ziekte, die op een bepaalden tijd moet
uitbreken, net als b.v. roodvonk, wan
neer de ziel der mensehheid daar vat
baar voor is, en voor welke ziekte nog
geen serum is uitgevonden. Anderen
vinden den oorlog een noodzakelijke
economische crisis.
Wij voor ons beschouwen den oorlog
als een kwaad, doch niet als een nood
zakelijk kwaad en behouden de illusie
dat er eenmaal een tijd zal aanbreken
dat dit mensehonteerend bedrijf tot het
verleden zal behooren.
Doch hoe dit nu ook zij: wanneer
we het geharrewar in de wereld tegen
woordig zien, dan moeten we ons toch
afvragen: Waartoe was het noodig dat
millioenen menschen gedood werden en
andere millioenen verminkt. Waarom
al dat leed?
Het is een verblijdend verschijnsel
dat thans, na tien jaar, meer en meer
de belangstelling groeit voor het vraag
stuk der beperking van bewapening,
dat tenslotte leiden zal tot ontwape-
ning.
Deze kwestie laat tegenwoordig geen
mensch meer onverschillig cn alom
wordt gezocht naar een oplossing. Dc
12
ILZE
DOOR
DORE TANNER.
(Nadruk verboden.)
Henny kon zich de gedachte maar
niet uit het hoofd zetten, dat zij in de
oogen der familie von Wackerath, die
haar zooveel vriendelijkheden had be
wezen, als onbeleefd en ondankbaar
zou beschouwd kunnen worden. Mis
schien geloofde de heer von Wackerath,
dat zij niet wilde groeten, omdat zij
met graaf Roleneck liep, ofwel, hij
wist van de vijandschap van de gravin
van Dymeck jegens zijn familie en
dacht nu zeker, dat de gravin haar
nicht verboden had iemand van zijn fa
milie te groeten. Dat zou zij ook stellig
wel gedaan hebben of te gelegener tijd
nog wel doen, maar Henny nam zich
vast voor haar tante in dat geval be
scheiden, doch met groote stelligheid
tegen te spreken. Zij kon haar den om
gang verbieden, maar niet bevelen, on
beleefd tegenover iemand te zijn, die
zoo vriendelijk en behulpzaam voor
haar was geweest. Zij kon zich trou
wens in 't geheel niet voorstellen, dat
deze eenvoudige, bescheiden, vriende
lijke familie haar tante een zoo groot
onrecht kon hebben aangedaan, dat zulk
een vijandschap rechtvaardigde, mis
schien berustte alles wel op een misver
stand. En zij overlegde maar voortdu
rend bij zichzelf, wat zij toch wel kon
doen, om te toonen, dat haar niet-
groeten geheel zonder bedoeling was
haat tegen den oorlog in 't algemeen is
door den laatsten strijd ongetwijfeld
gegroeid.
Laat men zijn oogen vooral niet slui
ten voor de vreesclijkc ellende van den
modernen oorlog. Laat men ze lezen
boeken als: La vie des Martyres van
Duhamcl
Door alle menschen zonder uitzon
dering moet als 't ware het woordje
oorlog uit hun geest geschrapt worden.
En naast den haat tegen den oorlog,
moet de liefde voor den medemensch
grooter worden. Naast het negatieve
het positieve!
DE CONFERENTIE TE
LONDEN.
Dc conferentie te Londen heeft be
sloten zoowel Duitschland als de com
missie van herstel uit te noodigen aan
haar werk te laten deelnemen. De uit-
noodiging aan Duitschland wordt ver
moedelijk Donderdag of Vrijdag ver
zonden.
Havas verzekert uit officieele bron,
dat de ontruiming van het Roerbekken
niet door de conferentie als zoodanig
behandeld zal worden.
Belangwekkend in dit opzicht is het
rapport der commissie van juristen,
welke schrijft dat het herstel van dc
fiscale en economische eenheid van
Duitschland niet een zaak is die de
commissie van herstel aangaat.
Niet deze commissie heeft de bezet
ting van Duitsch gebied gelast en even
min kan zij besluiten tot ontruiming.
Dit vraagstuk gaat aan den eenen kant
de geallieerde regeeringen aan, die nu
het plan Dawes in werking willen stel
len, terwijl aan den anderen kant de
Duitsche regeering cr bij betrokken is.
Dientengevolge is dit een aangelegen
heid, die door een overeenkomst tus
schen de geallieerden en de Duitsche
regeering moet worden geregeld. Ten
slotte brengt het in werking treden van
het plan Dawes mede, dat er overeen
stemming op bepaalde punten tusschen
dc geallieerde regeeringen moet worden
verkregen. In het bijzonder is dit het
geval wat betreft de maatregelen, die
eventueel zouden moeten worden ge
troffen als Duitschland in gebreke bleef.
Dit is een zaak van de bondgenooten,
doch niettemin kan men nauwelijks ont
kennen, dat ook de Duitsche regeering
ten zeerste bij het vraagstuk der sanc
ties is betrokken, omdat de eenige hoop
voor het welslagen eener leening, die de
uitvoering van het plan-Dawes mogelijk
kan maken, berust op het vertrouwen
geweest. Als de Wackerath's rijk en
voornaam waren, dan zouden zij nauwe
lijks aan een opzettelijke beleediging
denken, maar aangezien zij arm waren
en schijnbaar bij hun buren niet bijzon
der hooggeacht werden, konden zij mis
schien gemakkelijk op die gedachte ko
men en dat wilde Henny in geen geval.
Eindelijk besloot zij een paar regel
tjes aan den heer von Wackerath te
schrijven
Zeer geachte heer von Wackerath.
Ik zou niet graag willen, dat u mij
voor onbeleefd hield, omdat ik onlangs
uw zweepgroet niet heb beantwoord.
Ik kende deze wijze van groeten met,
maar graaf Roleneck maakte er mij
opmerkzaam op, en gaf mij een ver
klaring; ik had gedacht, dat u mij niet
herkend zou hebben. Ik dank u tevens
nogmaals hartelijk voor uw vriende
lijke hulp en verzoek u ook uw moeder
mijn dank en mijn groeten te willen
overbrengen.
HENNY KöNIG.
I - J i 1 i
Toen adresseerde zij den brief en
bracht hem tegelijkertijd met een brief
aan haar moeder persoonlijk naar het
dorp op het postkantoor.
Tot haar groote vreugde overhandig
de de postambtenaar haar daar een
brief van Bruno, die met de middagpost
voor haar aangekomen was. Het was
ee"n antwoord op haar epistel, waarin
zij van haar twee avonturen had verteld
en zij was zoo nieuwsgierig om te we
ten, wat hij haar te schrijven had, dat
zij niet kon nalaten hem op den terug
weg naar het slot vluchtig door te
lezen.
der geldschieters, dat het oeconomisch
leven van Duitschland niet in verwar
ring zal worden gebracht door een on
verwacht optreden van deze of geene
mogendheid. Derhalve moet de over
eenkomst tusschen de bondgenooten
aangaande de sancties aan de Duitsche
regeering worden medegedeeld op dus
danige wijze, dat de Duitsche regee
ring er iets aan heeft bij haar onder
handelingen met de bankiers.
De geest van dit rapport lijkt ons in
strijd met het Havas-bericht.
We vermoeden dat het nog geruimen
tijd zal aanhouden voor te Londen een
werkelijk waardevol resultaat zal zijn
bereikt.
ELECTRICITEIT UIT DE
GETIJDEN.
Er is een maatschappij opgericht om
het systeem van Leonard Weavers le
exploiteeren, bestaande uit het produ-
cccrcn van clectrischen stroom uit de
getijdewisseling waarvan de kosten zou
den bedragen 3 en een half penny per
eenheid. Duizenden acres land aan de
Engelsche kust zijn aangekocht en de
oprichting van een station te Mersey
zal de volgende week plaats hebben.
De maatschappij heeft op zich geno
men, de stad Colchester vanaf 1 Aug.
1925 van electrischen stroom te voor
zien.
volge van het plotseling wassen van het
water gedurende den nacht, de bevol
king in de huizen gevangen zat. Zij werd
met booten gered. i 1
Later zijn meer dan tienduizend hui-
OVERSTROOMINGEN IN
BRITSCH-INDIE.
Uit Calicut wordt geseind, dat tenge-
zen ingestort. Duizenden personen zijn
dakloos. De schade bedraagt meer dan
drie honderd duizend pond sterl.ng.
Te Cheruthuruthy in Cochin, een van
de inlandscbo Britsch-Indische staten
in het presidentschap Madras, is tenge
volge van de overstroomingen een jon
gensschool ingestort. Een leeraar en 64
leerlingen zijn er bij omgekomen en tal
van anderen gekwetst.
DE DROOGTE IN
ZUID-AFRIKA.
De dag van Zondag jl. is in de ge
heele Unie, ingevolge een proclamatie
van de regeering, beschouwd als een
„dag van verootmoediging en gebed" in
verband met de droogte en de sprink
hanenplaag. De kerken van alle gezind
ten hebben bijzondere bidstonden ge
houden.
De graaf van Atlilone, gouverneur-
generaal van de Unie, en generaal Hert-
Bruno dreef in het geheel niet den
spot met haar, hij schreef integendeel
vol belangstelling en deelname en bracht
Flenny zelfs op een geheel nieuwe,
naar het haar toescheen, zeer waarde
volle gedachte, het licht in de toren
kamer betreffende.
„Dat de een of andere bewoner van
het slot het nachtelijk spook is, staat
bij mij onwrikbaar vast. Tante Klarissa
kunnen we natuurlijk gerust uitscha
kelen, want het zou te dwaas zijn om
te denken, dat de meesteres van den
burcht, die ten allen tijde overal kan
komen, juist bij nacht en ontij haar be
zoeken in den toren zou afleggen, nog
wel geheel afgezien van het feit, dat
zij met haar meer dan 80 jaren bang
zou zijn voor kouvatten of overspan
ning. Juffrouw Schroth schijnt mij ook
geheel uitgesloten, omdat je dan toch
wel haar deur moest hooren gaan. Wel
houd ik het echter voor heel goed mo
gelijk, dat deze Koenraad met het 'di-
plomatengezicht of de een of andere
dienstbare geest van het slot de toren
kamer als bergplaats voor gestolen za
ken heeft uitgekozen om daar geld of
andere waardevolle dingen te verbergen
om ze bij een gunstige gelegenheid te
transporteeren. Juist omdat tante Klaris
sa al zoo oud is en haar oogen niet
meer overal rond kan laten gaan, is het
zeer wel mogelijk, dat zij bestolen
wordt. Onderzoek toch eens nauwkeu
rig de vensterbanken, de planken en de
muren, klop overal eens, of je geen
holle plekken kunt ontdekken. Je kunt
stellig op groote dankbaarheid van de
zijde van tante Klarissa rekenen, indien
je het geheim van den nachtelijken to-
rengast weet te ontsluieren. Ik voor mij
zou er een genoegen in vinden om, zoo
zog, de eerste minister, met andere le
den van zijn kabinet, woonden den bij
zonderen dienst bij in de Nederlandsch
Gereformeerde kerk te Kaapstad.
EEN SPOORWEG-ONGELUK
IN SCHOTLAND.
Bij een botsing tusschen twee trei
nen zijn vier wagons als harmonica's
in elkaar gedrukt. Tot dusver heeft men
vier lijken en 29 gewonden te voorschijn
gebracht.
EEN SCHIPBREUK IN
STRAAT LA PEROUSE.
Reuter meldt het vergaan van het
stoomschip Tairei Maros van de
Noord- Japansche stoom vaartmaalsch.
ter hoogte van kaap Notoro (Zuidpunt
van Sachalien). Men vreest, dat 138
passagiers en 50 leden van de beman
ning zijn omgekomen, 18 passagiers en
5 leden van de bemanning zijn in een
reddingsboot te Notoro aangekomen.
Men weet nog niet of de boot op een
klip geloopen is of in aanvaring is ge
weest met een ander vaartuig.
Zeeuwsche Polder- en Water-
schapsbond.
Zaterdag hield bovengenoemde Bond
zijn algemeene vergadering te Ter-
Neuzen, in het „Hotel Centraal De
voorzitter, dhr. mr. P. Dieleman, de
vergadering openende, betuigde zijn vol
doening over de groote opkomst, daar
zelfs de leden uit het Noorden van Zee
land de verre reis naar Zeeuwsch-
Vlaanderen niet hadden ontzien. Voorts
heette hij welkom de vertegenwoordi
gers van het Gedeputeerd college (de
Commissaris der Koningin was wegens
drukke ambtsbezigheden verhinderd),
de vertegenwoordigers van de Zeeuw
sche Landbouwmaatsch., den hoofd
ingenieur van den rijkswaterstaat en
den ingenieur te Terneuzen en het Da-
gelijksche bestuur dier gemeente.
Uit het jaarverslag blijkt, dat ver
schillende inlichtingen werden verstrekt
en adviezen gegeven over de nieuwe
pensioenwet en dat een onderzoek is
aangevangen ten einde Ged. Staten op
hun verzoek in te lichten omtrent noo
dig geachte wijzigingen in de water
staatswetgeving. Ook werden inlichtin
gen verstrekt over de onderhouds
plicht eener dreef en is door de be
moeiingen van het bestuur het wegha
len van schelpen op de slikken van
Rengerskerke beëindigd. Het aantal le
den verminderde en bedroeg aan het
eind van het jaar 81, terwijl dat der
persoonlijke leden steeg tot 64. De
dra ik het licht ontdekte, over het plat
vorm in de gang te sluipen en het
„spook" beet te pakken, maar jou als
.meisje kan ik het niet kwalijk nemen,
als je daarin geen lust hebt en ik
acht het zelfs beter, als je het nieit
doet. Maar kun je je niet eens achter
dien vooruitspringenden muur verdekt
opstellen en van daar uit het „spook"
beluisteren?'
Op haar ander avontuur ging Bruno
slechts heel vluchtig in, het torenspook
scheen hem aanmerkelijk veel meer be
lang in te boezemen. Hij schreef alleen
maar: „Misschien heeft tante vroeger
eens een proces tegen de Wackerath's
verloren want je weet, dat papa
altijd zegt, dat niets de haal zoo hevig
aanwakkert als juist zoon proces."
Flenny nam zich voor, voorloopig
Bruno's meening betreffende een schuil
plaats voor gestolen voorwerpen te
aanvaarden en op een geschikten, on
gestoorden tijd eens heel nauwkeurige
nasporingen in het torenvertrek te on
dernemen. Zij borg Bruno's brief zorg
vuldig weg en haastte zich om thuis te
komen, want tegen den avond ver
wachtte tante weer gasten.
Op de trap naar haar kamer kwam
Henny juffrouw Schroth al tegen, die
een zeer verontwaardigd gezicht trok:
„Ik zocht de freule al, want ik moet
straks mevrouw de gravin ook nog
kleeden", zeide zij verwijtend.
„Ik heb brieven naar de post ge
bracht ik kan mijzelf trouwens heel
goed alleen kleeden, als u daarvoor
geen tijd meer hebt, juffrouw Schroth"
merkte Henny vriendelijk op.
„Mevrouw de gravin heeft bevolen,
dat ik de freule bij haar toilet moet
helpen. Mevrouw de gravin heeft opk in
inkomsten bedroegen f2094,94 en de
uitgaven f 1398,47, goed slot f609.
Tot bestuurslid werden herkozen de
heeren P. Dumon Tak te Middelburg
en W Kakebeeke te Goes. In de vaca
ture van wijlen den heer van der Heij-
de te Wissenkerke werd herkozen de
heer Th. de Maat te Kats en in plaats
van den heer Hendrikse te IJzendijke,
die niet meer in aanmerking wenschte
te komen de heer P. W. Maarleveld te
Biervliet.
De heer A. van der Weijde deed
eenige mededeelingen namens dc com
missie aan welke is opgedragen een
onderzoek te doen naar den invloed
van mosselcultuur op de voor-oevers
van polders.
De commissie achtte vele proef ter
reinen noodig, daar behalve de verschil
lende aard van den bodem ook in aan
merking komt de soort van mosselzaad.
De commissie heeft zich nu per circu
laire tot verschillende polderbesturen
gewend met verzoek om medewerking
door het beschikbaar stellen van hun
voor-oevers. Als de toeslemmingen zul
len zijn ingekomen, zal de commissie
de mosselkweekers te hulp roepen.
Maar dan zullen de polders bij hun toe
stemming om te zaaien ook moeten
voegen een verlof om de mossels te
mogen ophalen. De commissie hoopt
dat vele polderbesturen gevolg zullen
geven aan het verzoek in de circulaire
gedaan.
Door dhr. Jhr. C. E. W. van Pan-
huajts, directeur van het Rijksbureau
voor ontwatering te 's-Gravenhage,
werd een interessante voordracht ge
houden over ontwatering in verband
met het landbouwbedrijf in het alge
meen en het Zeeuwsche in het bijzon
der. Hij wees er op, dat de toeneming
der bevolking noodig maakt uitte zien
naar een steeds hoogere opbrengst van
den bodem en naar het in cultuur bren
gen van gronden die daarvoor in aan
merking kunnen komen, doch die onder
water liggen of in moerastoestand ver-
keeren. Het bureau geeft daarvoor raad
en voorlichting aan belanghebbenden
en aan de regeering. Verschillende
droogleggingen zijn reeds met subsidie
der regeering (en tevens als middel tot
werkverschaffing) uitgevoerd. De staat
krijgt de daaraan besteede uigaven op
indirecte wijze ruimschoots terug. Niet
overal kan men tot het uitvoeren van
de noodzakelijke werken komen. Eige
naars van hooggelegen landen komen
er niet spoedig toe, toe te stemmen in
werken ten behoeve van lager gelegen
landen, waaraan ze dan ook moeten bij
dragen. 'Hij wees op de noodzakelijk
heid van verbetering der afwatering op
Walcheren en ook in het Oosten van
Oostelijk Zeeuwsch-Vlaanderen is de
toestand niet zooals het behoort. Ont-
,t geheel niet graag, dat de freule zelf
haar brieven post", antwoordde Schroth,
met een sterk afkeurende toon in haar
stem. i
Henny wierp het hoofd in den nek:
„Tante heeft mij daaromtrent nog niets
gezegd en ik vind het fijn om naar het
dorp te gaan", zeide zij eenigszins uit
de hoogte en liep juffrouw Schroth
zonder verder een woord te zeggen
voorbij en ging naar haar kamer.
Schroth volgde haar met een boosaar-
digen blik.
Henny deed vandaag voor het eerst
een der nieuwe toiletjes aan, die tante
Klarissa voor haar had laten komen.
Een licht japonnetje van fijne, zachte,
als zijde glanzende wollen stof, dat
hoogst modem, zonder evenwel op
vallend te zijn, correct om haar ele
gante, slanke gestalte sloot en tot op
kniehoogte met een apart borduursel
van prachtige blauwe zijde, met goud
en zilverdraden doorweven, getooid
was. Toen Henny in de spiegel keek,
was zij zelf verbaasd, hoe geheel an
ders, hoe bevallig zij er uitzag. En zij
dacht eraan, wat haar moeder wel zou
zeggen, als zij haar zoo eens kon zien
en al haar vriendinnen en kennissen
daarginds. Dat was werkelijk een heel
groot onderscheid tusschen de kleeren
van de brave juffrouw Specht, die den
geheelen beteren stand in haar geboor
testadje van japonnen voorzag en dit
kunstwerk, dat van fijne smaak ge
tuigde en Henny dacht, hoe mooi of
het zou zijn, als zij zich altijd met
zulke prachtige toiletten kon tooien en
zooveel keus had, zonder zich ooit
beangst behoeven te maken of zich te
moeten ontzien»
t Wordt vervolgd).