Zaterdag 12 Juli 1924: deTafel N\ 82e lil jaargang. Bij dit nummer behoort een Bijvoegsel. 4 FEUILLETON Het slot Dynjeck Om BUITENLAND. ABONNEMENT Prijs per kwsrt»»], in GoeB^f 2, buiten Goes f 2, Afzonderlijke nummers 5 cent. Verschijnt: Maandag-, Woensdag en Vrijdagavond. GOESGHE Uitgave Niuunl. Vennootschap Coesche Courant ADVERTENT1ËN van 1 regels f 1,20 elke regel meer 24 cent. Driemaal plaatsing wordt iweeoisaj berekend. Familieberichten 110 regels f 2,40 Bewijsnummers 5 cent. en Eleenwens Ross' Drukkers- en Uitgeversbedrijf Advertentiën worden aangenomen tot 12 uur voormiddag. OOIRAM FRITZ REUTER. Nadruk verboden. Het is vandaag vijftig jaar geleden, dat Fritz Reuier stierf, doch hoeveel er vooral ook in de waardeering van schrijvers en dichters veranderd moge wezen, ik geloof wel, dat deze gestor vene nog leeft in de harten van het j hedendaagsche volk. Wanneer men van- j daag te Eisenach, waar deze zwerver zijn avontuurlijk beslaan in behouden haven eindigde, den grooten Mecklen- j burger zal herdenken met een gedach- j tenisrede aan zijn graf, met een gods- dinstocfening in het Platduitsch en met enkele toespraken, waaronder een over de beteekenis van Fritz Reuter voor onzen tijd, mag een Rostocksclie schrij ver de plechtigheid terecht besluiten met te betoogen: „Fritz Reuter leeft". Ik weet niet, of onze jongeren, het thans opgroeiend geslacht, de Olie Ka millen nog kennen en nog smullen van de vesting- of den Franzosentijd; ook ben ik er niet zoo 'heel zeker van, dat de meer kritisch onderwezen kinderen van nu Hanne Nütte niet een weinig sentimenteel vinden en Kein Hüsung niet wat gezwollen, maar toch zou ik wenschen, dat onze jongens en meisjes bij de vele romans, die ze voor hun examens moeten doorvliegen en bij de vele brochures, die het vereenigings- leven hun als onmisbare lectuur voor hun maatschappelijk inzicht pleegt op te dringen, nog gelegenheid konden vin den voor een rustig uuirtje met den ouden, trouwhartigen vriend, die het geslacht hunner ouders en grootouders met zoo'n gulheid van levensvreugde verkwikt heeft. Natuurlijk ben ik niet voor censuur, en een lijst van verboden boeken zou mij alleen hierom reeds onraadzaam voorkomen, wijl zij het omgekeerde uil- werkt van hetgeen men er mee bedoelt. Maar wat ik een groot volksbelang acht, is een algemeen verkrijgbare en op in het oog vallende plaats aangesla gen lijst van aanbevolen lectuur. Nu wij onze openbare leeszalen, onze schooi en leesbibliothekenonze goedkoope boekenreeksen bezitten, staan zoovclen onzer tijdgenooten voor een moeilijke keus. Zij moeten een greep doen uit den overstelpenden voorraad; wat zul len zij lezen? Wanneer men lectuur met geestelijk voedsel vergelijkt, is het meer dan beeldspraak die men gebruikt. Het is geen vergelijking, maar letterlijk vast stellen van een feit. Er beslaat een zeer sterk doorgedreven parallelisme tusschen lichaam en geest. Hoe zou liet een jongen gaan, die voor de uitstalling van een banketbak kerswinkel staande, maar greep wal hem voor dc hand kwam en de ééne ^lek kernij na de andere ging verorberen? DOOR ILZE DORE TANNER. (Nadruk verboden.) Nadat vadertje mij naar het station had gebracht en afscheid van mij had genomen, vloog ik heel alleen in mijn damescoupé voort tot aan ons station Rodenstein. Toen ik onder het binnen rijden, in liet kleine, eenvoudige station netje uit het raampje keek, ontdekte ik dadelijk een heel ouden bediende in zeer voorname, bruine livrei en toen ik mij vooroverboog en probeerde het por tier open te maken was hij direct bij mij en hielp mij. Zonder een woord te zeggen, nam hij toen mijn bagage op en liep voor mij uit naar den uitgang. Ik moet eerlijk zeggen, dat hij een kolos salen indruk op mij maakte en er wilde mij ook maar niets te binnen schieten, dat ik hem zou kunnen zeggen, en ook nu nog heb ik, openlijk gezegd, een zeker ontzag voor den ouden Koen- raad; hij ziet er zoo onbeschrijfelijk gesloten en indrukwekkend uit met zijn lange, magere gestalte, met zijn baarde loos, scherp geteekend gezicht en het sneeuwwitte haar precies zooals ik mij een diplomaat had voorgesteld, hee- lemaal niet als een bediende. Het behoeven, niet juist slechte boeken te zijn, die onzen geest van streek bren gen, maar het is het stelsellooze lezen, het verslinden van alles, van het meest ongelijksoortige en tegenstrijdige door elkaar. Een boek werkt op onzen geest, ge lijk een stuk brood of een stuk vleesch op ons lichaamsgestel. Het voedt of vergiftigt ons en wij hebben voor onze geestelijke constitutie even zorgvuldig te waken als wij waken over onze maag. Ook de letterkunde heeft haar vergiftkast, en er zou veel zielsziekte zijn voorkomen, zoo het doodshoofd met de gekruiste doodsbeenderen ook prijkte boven een afzonderlijke af- deeling in onze leeszalen, waarvan de bibliothecaris den sleutel onder zich hield. Gelijk sommige omstandigheden een bepaald dieet noodzakelijk maken, heb ben wij thans, in deze moeilijke en samengestelde tijden één. soort geeste lijk voedsel dringend noodig en dat is de lectuur, waarvan Fritz Reuter een der kostelijkste vertegenwoordigers is. Wat wij op het oogenblik boven alles behoeven is eenvoud, opgeruimdheid, levenslust en goedlachschheid. Wij willen niet oppervlakkig leven en geen struisvogelpolitiek voeren te gen de verschrikkingen van het bestaan. Fritz Reuter heeft de bitterheid van het leven gekend. Oorlog en revolutie, gevangenschap, drank-ellende. Fritz Reuter stond niet als een droomerige schoolknaap voor 't leven, toen hij op 43-jarigen leeftijd te schrijven begon. Maar dc gruwelen, die hij in eigen omgeving en aan eigen lijf heeft er varen, en die zoo treffend gelijken op wat wij in het afgdoop.cn decennium hebben moeten doorstaan, hebben hem niet mismoedig gemaakt. De neerslag van zijn in vele opzichten ellendig le ven is de heerlijke humor, de innige levensliefde, die als uit een veldbou- quet opgeurt uit zijn onopgesmukte vertellingen. De kern van het leven is niet de uitwendige gebeurtenis of de omstan digheid; de kern van hel leven is het inzicht omtrent het gebeurde. Hoe men het opvat, en Reuter heeft het op gevat als een held; hij heeft hetgeen op hem aankwam hervormd tot blij, edel levensbezit. En zoo is te verkla ren, dat dc lectuur van zijn landelijke vertellingen werken als een desinfec- teerend zonnebad voor den tobbenden geest. Zeker, er zijn er meer, die geschre ven hebben als deze Mccklenburgsche volksdichter, maar Router's werk is maatschappelijk werk, doordat het de massa gevoed en gedrenkt heeft. Wat geeft het, zoo men onberispelijk schrijft, en men heeft geen lezers Reuter is dc man uit het volk en de man vóór het volk; ook nog voor het volk van den huidigen dag. Lezen is: zich onder suggestie stel len, en onder welke suggestie kan men zich beter stellen dan onder die van de Buiten wachtte een uiterst voorname equipage op mij met een witharigen koetsier, die bij mijn nadering zijn hoed lichtte een paar boerenkinde ren, die er omheen stonden, knikten. Nu moet ge uw dochter voorstellen alleen in het achterste gedeelte van het rijtuig zittend, met een koetsier en een bediende in livrei op den bok, nu en dan minzaam naar links of rechts groetend, wanneer eenige landlieden of arbeiders hun mutsen afnamen. Het landschap, waardoor wij reden, was geheel vlakik zou graag geweten heb ben, aan wie de landerijen aan weers zijden van den weg toebehoorden, maar ik durfde het niet te vragen. Eindelijk kwamen wij in een schaduwrijke kas tanjelaan en spoedig daarop lag het slot voor ons; dreunend reden wij over de brug, terwijl mijn hart plotseling uit louter angstige spanning geweldig begon te kloppen. Boven aan de trap stond een oude vrouw in een zwarte japon, met een klein wit mutsje op^en een zwartzijden schort voor. Het eerste oogenblik daclït ik, dat het zeker tante zelf was, maar ook slechts een heel klein oogenblikje, want zelfs voor mijn ongeoefend oog bad zij toch veel te weinig grafelijks over zich en nadat ik tante eerst had leeren kennen, scheen mij mijn eerste gedachte zelfs kwetsend voor tante Klarissa toe. De oude maakic een soort buiging en zei: „Ik ben juffrouw Scliroth, de inden- oprechte, gulle en onbegrensde levens liefde? Na deze lectuur keert men als een herboren mensch in de wereld te rug, en de spoken en schrikbeelden zijn daaruit verdwenen. De zon is op gegaan, het hooi geurt en menschen en dieren omringen ons als vroolijke, trouwhartige gezellen. Het is de reali teit, die ons uit deze autobiografische vertellingen tegemoet treedt, maar de realiteit, zooals een dapper, blijmoedig man die behoort te zien. die behoort te zien. Als ik heden een krans zou leggen op Fritz Reuter's graf, zou ik een garye nemen van versch gesneden hooi met al de kruidige veldbloemen, waar mee de landen zijn overtogen, en die voor het grijpen liggen, maar wij, klein zielige tobbers, slaan er geen acht op! aan den maaltijd is dik wijls het eenige oogen blik van den dag, dat het geheele gezin bij een is. Laat dan dit moment voor elk zoo aangenaam mogelijk zijn door aan ieders smaak tegemoet te ko men. Dat bereikt men volkomen met Gefabriceerd wet Honig's Maïzena. ..ml I' De Fransch-Engelschel besprekingen. j Over de besprekingen tusschen Mac Donald en Herriot is weinig bijzon ders uitgelekt. Volgens dc Matin heeft Herriot bij zijn uiteenzetting van het Fronsche me morandum geweigerd goed te vinden, dat de Duitschers aan de besprekin gen te Londen zouden deelnemen, vóór zij de voor toepassing van liet plan Dawes noodige wetten hebben goed gekeurd. Tusschen de beide besprekingen met Mac Donald in heeft Herriot nog kans gezien een toespraak te houden aan tante. Mevrouw de gravin heeft mij opgedragen u te ontvangen en u naar uw kamer te geleiden". - Ik gaf haar een hand en stotterde iets, want ik kan het niet helpen, juffrouw Schroth heeft precies als Koenraad een zoo merk waardig stroef, koud gezicht, dat ieder vriendelijk, vertrouwelijk woord mij op de lippen bestierf. Wij gingen door de groote, hooge met hertengeweien versierde hall, toen de steenen trap op en door een lange, breede gang met verbazend veel deu ren, waarvan juffrouw Schroth de laat ste opende en mij het eerst liet binnen gaan. Ik kon een uitroep van blijde verrassing niet bedwingen en ik voelde, dat ik direct daarop purperrood werd, omdat het mij leek, alsof juffrouw Schroth spottend glimlachte. De kamer is echter in een woord schitterend en zoo prachtig ingericht, als voor een echte prinses. Sofa's, leunstoeltjes, kussens, alles met roode zijde overtrokken. Maar hoe luxueus ook gemeubileerd, het mooiste van alias is toch het heerlijke gezicht uit mijn venster! Ik kijk namelijk vlak op het prachtige, dichte, eenigszins verwil derde park, dat zoo :^cht romantisch is, als voor een droomcnland gescha pen. En wanneer ik uit het raam leun, dan zie ik rechts de half ineenge- gevallen muren en toren van het oude slot Dymeck, die aan het thans be woonde nieuwe slot aansluiten en ook met elkander in verbinding staan. Dat wil den maaltijd van de Fransche afdee- ling van het Internationale universitaire verbond. Daarin zeide hij o.m. als ver- j tegenwoordiger van Frankrijk met al zijn krachten te zullen strijden voor den Volkenbond. Het is noodig, zeide Herriot, dat de geest van nationalisme, door den oorlog in het leven geroepen, wat wordt gematigd. Herriot bevestigde opnieuw, dat bij voornemens is met Mac Donald in September naar Genève te gaan. Hij voegde er aan toe, dat Mac Donald en hijzelf dezen zelfden avond den eer sten grondslag voor een stabielen we reldvrede zullen trachten te leggen en hij was vol vertrouwen te zullen slagen. Frankrijk, zoo besloot hij, wenscht natuurlijk dat deel der rechtvaardig heid, waarop het recht heeft, maar zoo dra hieraan is voldaan, zal Frankrijk gehoor geven aan den gebiedenden plicht om zijn actie en streven aan te wenden om de menschheid vrede te brengen. Alles heel mooi, natuurlijk, wanneer nu de praktijk maar gelijk is aan de theorie. Inmiddels wordt gemeld, dat tusschen Engeland en Frankrijk overeenstem ming is bereikt. De gemeenschappelijke Fransch- Engelsche nota aan de geallieerden, welke als een gevolg van de bespre kingen tusschen Mac Donald en Her riot verzonden zal worden, verklaart dat het voornaamste doel van de confe rentie te Londen is het plan der des kundigen tot uitvoering te brengen. De geallieerden zullen opnieuw verklaren het plan te aanvaarden. De commissie van herstel zal de datum moeten vast stellen, waarop de oeconomische be zetting van het Roerbekken zal ophou den tengevolge van het in uitvoering brengen van het plan. In geval vaneen moedwillig en flagrant in gebreke blij ven van Duitschland zal de commissie dit moeten vaststellen. Bij de 'behande ling van de vraag of dit geval zich al dan niet voordoet, zal de oommissie den Amerikaanschen agent-generaal aan zich moeten toevoegen. De regeeringen zullen de moeilijkheden, welke zich mochten voordoen bij de uitlegging van de getroffen regelingen, voorleggen aan de juridische deskundigen. De deskun digen van beide landen zullen het vraag stuk van de onderlinge schulden der geallieerden bestudeeren, ten einde tot een billijke oplossing te geraken. De beide regeeringen dienen het vraagstuk van de veiligheid te behandelen, in af wachting van de mogelijkheid van toe passing van de verdragen, welke in studie zijn bij den Volkenbond. De Engelsch-Russlsche onderhandelingen i De Vossische Zeitung weet belang rijke mededeelingen te doen omtrent de Engelsch-Russische conferentie. Het blad verneemt van welingelichte zijde, dat tijdens Litwinof's verblijf te Lon den de onderhandelingen in een nieuw stadium zijn gekomen. Aanvankelijk had zeggen, dat het thans bewoonde slot ook nog gedeeltelijk uit die oude mu ren bestaat, maar van binnen is het meer dan 100 jaar geleden geheel nieuw ingericht; dat vertelde tante mij allemaal. Maar nu is mijn brief al zoo lang geworden en nog steeds schreef ik niets over de hoofdzaak, over tante Klarissa en jullie bent zeker al erg boos. Nadat ik dus wat toilet had gemaakt, ging ik met een kloppend hart weer naar beneden naar de groote hall, waar de oude Koenraad al op mij wachtte. Hij opende een deur, die toegang gaf tot een groote zaal met een parket vloer, groote spiegels en kristallen kronen, maar verder geheel leeg; toen kwamen wij door de bibliotheek, daar na door de eetzaal, die volgens mijn begrip ook echt vorstelijk was inge richt en daarop liet hij mij eindelijk in tante Klarissa's kamer binnentreden. Ik zag de eerste oogenblikken niets anders dan de groote, magere, zwarte gestalte met het gele gelaat, die heel stijf in een hooge, fraai bewerkte stoel zat en ik moet eerlijk bekennen, dat ik het gevoel had, alsof mijn hart in een ijzeren ring bekneld zat, en ik bleef doodstil en als verlamd bij de deur staan. „Kom toch wat dichter bij, Hen- nette", zeide zij, en ik gehoorzaamde willoos; ik geloof, dat ik beefde, toen ik voor haar stond. Daaïpp stak tante mij met een glim- de Russische regeering de valorisatie tpt 15 pet. van de vroegere keizerlijke Russische papieren aangeboden, doch Donderdag j.l. is tijdens een conferen tie tusschen Londensche bankiers en Rakofsky dit aanbod verhoogd tot 25 pet. Ook de obligaties van de spoorwegen en andere staatsdiensten uit den tijd van voor den oorlog zouden tot 25 pet. worden gevaloriseerd. De sowjet- regeering zou verder bereid zijn 10 mil- lioen pond sterling als schadeloosstel ling te betalen aan de Engelsche eige naars van industrieele ondernemingen in Rusland die door de nationaliseering der bedrijven waren geschaad. Voorts zou- dên 5 of 6 groote overeenkomsten wor den gesloten met Engelche ondernemers op dezelfde wijze als indertijd met de Duitsühe groot-industrieelen Stinnes en Wolff waren gesloten. Zoodra een en ander definitief is geregeld, zou Rus land een leening krijgen van 60 mil- lioen pond sterling. Volgens de indertijd tusschen Horne en Krassin gesloten overeenkomst zou den de bedragen, welke ten tijde van d© Russische keizerlijke regeering in Engeland zijn gedeponeerd en een deel van het goud aan Duitschland betaald na het verdrag van Brest Litofsk, dat thans in Engeland is, ter beschikking komen van de sow jet-regeering. Hier door zouden onmiddellijk na het sluiten eener overeenkomst 15 a 20 millioen pond sterling van de sowjet-regeering komen. Engeland zou echter eerst dan een leening aan de sowjet-regeering ver ken wanneer de sowjet-regeering met de Engelsche belanghebbenden van voor den oorlog tot overeenstemming zal zijn gekomen. Men verwacht dat bin nen vier weken wel een overeenkomst met Rakofsky tot stand zal zijn ge komen. De graanoogst in Rusland. De „Izwestija" medt, dat in het gouvernement Saratow 18 graanpak- huizen door de boeren volkomen leeg zijn geplunderd. Deze voorraden aldus de „Chicago Tribune", waren een jaar geleden bijeengebracht uit requisitie bij de plunderaars van thans en lagen op uitvoergelegenheid te wachten! Een droogte, welke 50 dagen aan hield ruïneerde echter den oogst van dit jaar op de velden langs den bene den-Wolga en had een paniek onder de bevolking daar ten gevolge. De boeren verkochten hun vee, en kochten tegen woekerprijzen zaaikoren van de regeerings-organisatie. Op een gegeven moment stopte deze nuttige instelling echter de verkoopen, om eeni ge dagen later wederom graan tegen 100 pet. hoogere prijzen aan te bieden. Toen echter was het met het geduld van de boerenbevolking gedaan. Er wer den massa-vergaderingen gehouden in de buurt van de elevators en ten slotte werden deze bestormd en leeggehaald. Intusschen heeft Krassin de leider lachje haar hand toe en ik maakte een diepe buiging en kuste haar hand. „Dus,jij bent nu mijn achternicht", zeide zij daarop en haar sombere, groote oogen zagen mij doordringend van onder tot boven aan. „Nu ik hoop, dat wij het goed met elkander zullen kunnen vinden en dat je mij wat vroo- lijkheid en zonneschijn in mijn eenzame ouderdom zult verschaffen". Het was toch heel vriendelijk, wat ze zei, maar toch bleef mijn hart maar angstvallig kloppen en ik geloof, dat mijn stem trilde, toen ik haar beloofde al het mogelijke te doen, om haar tevre den te stellen en haar wat op te vroolij- ken. Ik denk dat het komt, omdat tante zoo'n bijzonder eigenaardig gezicht heeft. In het begin ben je verschrikt, zoo leelijk is het, maar als je haar dan nauwkeuriger bekijkt, dan kun je toch zien, dat ze vroeger mooi geweest moet zijn. Zij heeft zulke wonderlijke oogen, bijna onaangenaam zou ik haast zeg gen, en een heel kleine mond en een lange, smalle neus; haar geheele gezicht is trouwens smalletjes en erg geel en de handen ook. En als zij glimlacht, wat maar heel zelden gebeurt, dan is het heelemaal geen echte glimlach zoo als bij een ander, het maakt haar ge zicht niet vriendelijk. (Wordt vervolgd).

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1924 | | pagina 1