N°. 59.
Zaterdag 17 Mei 1991
111 jaargang.
BIJVOEGSEL
De royale regeering.
Binnenland.
Provincie-Nieuw s.
Sport.
STADSNIEUWS.
ABONNEMENT
Prjjs per kwartaal, in Goes^f 2,
buiten Goes f 2,
Afzonderlijke nummers cent.
VerschijntMaandag- Woensdag
en Vrijdagavond.
GOESCHE
Citgnre NtittBil. Vennootschap Goesche Courant
ADVERTENT1ËN
van 1 5 regels f 1,20 elke regel
meer 24 cent.
Driemaal plaatsing wordt tweemaal
berekend.
Familieberichten 110 regels f 2,40
Bewijsnummers 5 cent.
en Kleeuwens A Boss' Drukkers- en Uitgeversbedrijf Advertentiën worden aangenomen
tot 12 nnr voormiddag.
COURANT
Dezer dagen is door minister Colijn
ingediend een wetsontwerp tot ver
hooging van zjjn begrooting voor 1924
met een totaal van f 627500, (renteloos
voorschot) tot dekking van een deel
van het verlies van de Coöperatieve
Groothandelsver. „De Handelskamer",
te Rotterdam.
Reeds in 1919 was aan de Neder-
landsche Baak een onvoorwaardelijke
regeeringsgarantie verleend tot een aan
vankelijk maximum van 3 millioen
gulden, voor alle verliezen, welke die
instelling mocht lijden tengevolge van
het verdisconteeren der promessen van
dezelfde coöperatie.
Niettegenstaande dezen steun der
regeering heeft de coöperatie het niet
kunnen bolwerken tegen het particulier
bedrijf, want haar verlies bedraagt in
totaal f 1.2 millioen.
Omtrent de oorzaken van dit verlies
lezen we in de Mem. v. Toelichting
bij het wetsontwerp van den heer Colijn
het volgende
„lu den eersten tijd, „dat het
kleedingbedrijf in exploitatie was, waren
de omzetten van dien aard, dat de
kosten ruimschoots gedekt konden
worden. Einde 1921 en begin 1922
liep de verkoop echter in zoodanige
mate terug, dat het bedrijf met verlies
werkte, Deze verminderde omzetten
werden veroorzaakt, eensdeels door de
vermindering der koopkracht van het
publiek en anderdeels door de con
currentie van buitenlandsche confectie.
Deze ongunstige bedrijfsomstandigheden
vielen samen met een enormen prijsval
der grondstoffen, waarvan ees belang
rijke waardevermindering van de aan
wezige voorraden het onvermijdelijk
gevolg was."
Het wil ons voorkomen, dat deze
oorzaken moeilijk als de juiste kannen
worden aangemerkt. Immers, de moei
lijkheden, welke hier worden opgesomd,
golden niet alleen voor de coöperatie
„De Handelskamer", maar tevens voor
de particuliere bedrijven, welke ze
veelal door een benijdenswaardige
energie en zakenkennis hebben over
wonnen.
Veeleer schuilt de oorzaak van het
verlies in het door de directie der
Handelskamer uitgeoefend beleid. De
prijzen waren te laag om een vol
doende reserve te kunnen vormen en
voorts werd een min voorzichtige
expansie-politiek gevoerd en het bedrijf
tot andere steden uitgebreid.
En de vraag rijst of juist door den
ruggesteun der regeering de directie
zich niet tot deze onvoorzichtigheid
heeft laten verleiden.
Het is een bekend verschijnsel dat,
wanneer de Staat zich voor een bedrijf
garant stelt, dit veelal ten gevolge
heeft een verslapping van het verant
woordelijkheidsgevoel van de leiders van
dat bedrjjf. Immers, de verliezen
worden gedekt, de vrees daarvoor, die
menigmaal werkt ais een rem voor
oaberaden stappen, ontbreekt. En de
derde ooizaak van het verlies is wel
hierin gelegen, dat de coöperatie niet
bestand is gebleken tegen de concur
rentie van het vrije bedrijf.
Dit is voor den middenstand een
heugelijk feit. En bij het cijfer van
1.2 millioen verlies zal vermoedelijk
menig zakenman even geglimlacht
hebben.
Wat de regeering betreft, wil het
ons voorkomen, dat haar toezicht op
het besteden van haar crediet alles te
wenschen over heeft gelaten. Afgezien
nog van de vraag of het verstandig
was een dergelijk crediet te verleen en
aan één enkel lichaam.
En moet nu worden doorgegaan met
het verleenen van nieuwen steun in
den vorm van renteloos voorschot van
ruim 61/» ton Moet er weer opnieuw
geld van de belastingbetalers worden
gewaagd, en deze worden uitgekleed
omdat men indertijd anderen goedkoop
heeft aangekleed
Wij zijn van meening, dat er thans
stellig onvoldoende motieven zijn om
dezen steui te rechtvaardigen. Het
motiefprijsregelend optreden, is geheel
vervallen, daar de prijzen in het klee
dingbedrijf den laatsten tijd een heel
stuk gedaald zijn. Hierbij moeten we
nog de opmerking maken dat het al
heel gemakkelijk is prijsregelend op te
treden, waaneer men werkt met een
verlies van 1.2. millioen.
Het dient dns nergens voor om te
trachten kunstmatig een lichaam als
de Handelskamer in het leven te
houden.
De nieuwe salarisregeling voor het
Omtrent de voornemens van de
regeering met betrekking tot de nieuwe
salarisregeling voor het rijkspersoneel
deelt men aan de N. Ct. het volgende
mede
De nieuwe salarisschalen zullen be
dragen 80 pet. van het inkomen voor
burgerrijkspersoneel, 85 pet. van het
inkomen voor militair personeel beneden
den rang van adjudant en 80 pet, voor
het overige militair personeel.
Deze berekening geldt van het salaris,
dat op 1 Januari 1924 genoten werd.
De bestaande wachtgeldregeling zal
ook spoedig worden opgeheven, door
toekenning van een afkoopsom, welke
60 a 65 pet. van het totaal wachtgeld
bedraagt.
Ten aanzien van het op wachtgeld
gesteld personeel zullen binnenkort nog
andere maatregelen getroffen worden.
De statuten van „de Dageraad
niet goedgekeurd.
De statuten van de Haagsche ver-
eeniging „de Dageraad" zijn door den
minister van justitie niet goedgekeurd.
De beschikking van den minister
luidt als volgt
dat de vereeniging blijkens het be
paalde in art. 2 van de overgelegde
statuten zich ten doel stelt„naar de
vrije en volledige ontwikkeling der
menschelijke persoonlijkheid te streven
door de bevordering van het vrije
denken op elk gebied. Zij plaatst zich
daarbij op den grondslag van de steeds
voortschrijdende wetenschap en het
wijsgeerig denken en beschouwt de
critische waarneming en ervaring als
de eenige kennisbronnen. Uitgaande van
de rede plaatst zij zich op atheïstisch
standpunt"
dat alzoo de Vereeniging beoogende
een san uit atheïstisch standpuut na
te streven vrije en volledige persoon
lijkheid, de in God haar oorsprong
vindende normen voor het leven ter
zijde stelt, en mitsdien in beginsel zich
richt tegen de goede zedendat der
halve de overgelegde statuten Ingevolge
de wet voor goedkeuring niet vatbaar
zijn.
Een herdenking.
Zaterdag wordt in den Haag her
dacht dat aldaar de eerste vredescom
ferentie op 18 Mei 1899, dus 25 jaar
geleden, op initiatief van den toen-
maligen keizer van Rusland bijeen
kwam.
Ret Sportpaleis.
Als bewijs van de groote sprongen
waarmede de maatschappij „Nationaal
Sportpaleis" haar doei nadert, vermel
den wij, dat zij blijkens acte van heden,
verleden voor notaris Labberton, de
hypotheek gioot f 100.000, op hare
kostbare gronden rustende, heeft afgelost.
(Avondp.)
Groote tentoonstelling te Tilburg.
Men schrijft ons over de a.s. ten
toonstelling te Tilburg
De tentoonstelling heeft plaats, vanaf
18 Juli tot 18 Augustus e.k., de
terreinen zijn gelegen op ongeveer 5
minuten afstand van bet station der
N. S. en aan de spoorwegen van het
Nederlandsche en Belgische net. De
gebouwen der Tentoonstelling, derhalve
alleen de Tentoonstellingshallen waarin
de stands worden ondergebracht, zijn
ingedeeld als volgtHallen voor
machines- en bedrijven in werking, voor
Jextiel-industrie, voor handel, klein-
industrie en fijn mechanisme, diverse
kleine hallen voor speciale industrieën;
diverse buitenlandsche handelsinstel
lingen en bemiddelings-bureaux in
daartoe afzonderlijk in te richten pavil.
joeas, een huisvestingsbureau, een bu.
reau voor handelsbemiddeling, een
transport- en inklaringsbureau, een
inlichtingsbureau, een post-, telegraaf-
en telefoonkantoor, een tolkendienst,
een station voor draadlooze telegrafie,
benevens gebouwen voor Restaurants
en amusement.
VrywilJtge Landstorm.
Woensdag hield het Vrijw. Land'
storm-Korps Motordienst in Zeeland
onder buitengewoon groote belang
stelling een ééndaagsche oefening in
Noord-Brabant onder leiding van den
commandant J. C. Persant Snoep.
Onder de belangstellenden zagen we
ook den kapitein Ten Broeke Hoekstra.
De oefening bestond uitle. Een
vossenjacht voor automobilisten en
motorrijders over een afstand van on
geveer 70 K.M.
2e. Een behendigheidsrit voor motor
rijders door boschachtig terrjia.
3e. Een behendigheidsrit voor auto
mobilisten bestaande uit onder het
jn 2 maal van plaats verwisselen
door den chauffeur en hulpchauffeur.
Voor bovengenoemde nummers waren
vele en mooie prijzen beschikbaar ge
steld.
De oefening is uitstekend geslaagd
en alle deelnemende leden waren ten
hoogste voldaan.
's Gravenpolder. Woensdagmiddag
spanden de Gebrs. De Wilde alhier een
vierjarig paard voor een landrol. Het
paard werd schichtig, met het ongeluk
kig gevolg, dat de 44-jarige L. d. W.
onder de landrol geraakte, waar hij
bewusteloos werd van onder gehaald.
De ontboden geneesheer Dr. Brakels
kon slechts een dood constateeren.
{trainingen. De door den sneltrein
overreden 40-jarige M. G. laat een
weduwe met drie kinderen achter.
Kapelle. Voor de betrekking van
gemeente-veldwachter hebben zich 114
sollicitanten aangemeld.
Onder voorzitterschap van dhr.
H, Blok kwam het Nutsdepartement
Kapelle in jaarvergadering bijeen. In
het afgeloopen vereenigingsjaar werden
vjjf Nutsavonden gegeven, zeer ten
genoegen van bestunr en leden.
Een ontwikkelings-cursus werd ge
vormd, waarin les werd gegeven door
dhr. De Keijzer en een in boekhouden
waarin les werd gegeven door den heer
Drinkwaard. Ook werd herhalings-
onderwijs gegeven ilat met 24 leerlin
gen is begonnen.
Het aftredende bestuurslid, dhr. B.
de Jonge werd herkozen. De bibliothe
caris, dhr. L. Willeboer, deed verslag
van de boekerij, die 167 werken be
vat. Hiervan werd druk gebruik ge
maakt: niet minder dan 617 boekwer
ken werden uitgegeven in dezen winter.
Evenals het vorige jaar zullen o.s.
nieuwe boekwerken aangekocht worden,
Een commissie werd benoemd tot
regeling van bewaarschoolonderwijs,
bestaande uit de heeren notaris J. C.
Kram, den hoofdonderwijzer J. C.
Drinkwaard en P. Smit.
De vereeniging van oud-leerlingen
der Tuinbouwcursussen kwam Donder,
dagavond onder voorzitterschap van
dhr. W. Glas in jaarvergadering bijeen.
Met genoegen mocht de voorz. den
bloei van de ver. constateeren en de
activiteit der leden, ook bleek vooral
de animo voor den verpakkisgscursus
die in dit afgeloopen vereenigingsjaar
tot stand kwam.
Ook was de Rijkstuinbouwconsulent,
dhr. v. d. Plassche, mede tegenwoordig,
die mededeeling deed, gaarne in dit
seizoen (a.s. najaar) kalibemesting op
proefvelden toe te passen, gewezen
werd op onoordeelkundige bemesting,
De secr., dhr. L. Willeboer, bracht
jaarverslag uit, de penningmeester, J,
de Jonge, deed verantwoording over
gehouden beheer.
Besloten werd een excursie te maken
naar Pernis.
Rilland-Batb. Donderdagmorgen
vergaderde de Raad voltallig. Konin
klijk was goedgekeurd de verordeniag
op de heffing van haven» en liggelden.
Door den voorz. werd daarop ver
slag uitgebracht van het verhandelde
in de laatstgehouden vergadering der
Waterleiding-Maatschappij. Vervolgens
stelde de voorz. aan de orde het vraag
stuk der wegsverbetering. B. en W.
wilden thans een principieele beslissing
uitlokken van den Raad. In hun
toelichting merken B. en W. op, dat
naar hun meening de thans gebruikte
methode van weguonderhoud voor dat
gedeelte van den weg, waarover het
drukste verkeer gaat, niet meer kan
voldoen. De weg, die nooit systema
tisch is aangelegd, is tegen den sterken
druk niet meer bestand. Hoewel jaar
lijks zeer groote bedragen worden uit
gegeven, houdt men desondanks nog
een slechten weg. Alleen een gedeel
telijk nieuwe aanleg kan de gewenschte
verbetering brengen en gezien de groote
bedragen, die nu feitelijk worden weg
geworpen, zijn daarmede geen aan
merkelijk grootere kosten gemoeid.
Doch dan heeft men tevens een goeden
weg, wat nu niet het geval is. Aan
de hand van een tweetal rapporlen
van deskundigen worden den Raad
enkele nieuwe methoden van wegsver
betering aangeboden. De bedoeling is,
dat de raad zich eerst over de al of
niet wenschelijkheid van deze wegs
verbetering uitspreke, opdat B. en W.
in het laatste geval hier en daar een
persoonlijk onderzoek kunnen instellen
en met definitieve voorstellen kunnen
komen. De vraag, welke methode dient
te worden gekozen, kan dan eventueel
in een latere raadsvergadering worden
aan de orde gesteld. De heer Van
Boven is van meening, dat nu we een
nieuwen teerketel hebben, alsnog het de
voorkeur verdient de resultaten van
dit jaar af te wachten. Voorts vecht
hij enkele cijfers aan uit een der
rapporten, die te duur zouden worden.
De heer van de Sande is van meening,
dat de Raad hier weinig heeft te doen.
Er had een bepaald voorstel dienen te
zijn. Hiertegen komt de heer Kalle
op, die het standpunt van B. en W.
jnist acht. Hij prijst het dat eerst "net
gevoelen van den Raad werdt gevraagd,
waarmee B. en W. hun voordeel kun
nen doen.
De voorz. herhaalt zijn verzoek om
niet in cijfers af te dalen, daar dit
thans nog zonder vrucht is. B. en W.
kozen nog voor geen enkele methode,
dit zullen zij pas doen als de Raad hun
verzoekt een voorstel te doen voor
andere wegsverharding.
Dhr. Butijn is tegen elke verande
ring, hij wil zich maar houden aan het
oude. Welke reden hebben B. en W.
voor wegsvernienwing
Dhr. Van de Sande is nog wel een
goedkooper procédé bekend, wat hij
echter niet wenscht te noemen. Nu
echter een nieuwe ketel is aangekocht,
heeft hjj bezwaar om nog grootere
sommen aan den weg te besteden.
Wethouder Blok geeft nogmaals te
kennen, dat B. en W. expresselijk geen
bepaalden weg nog willen inslaan om
eerst te vernemen hoe de leden er over
denken. Het goedkoopste lijkt hem het
best.
De voorz, antwoordt dhr. Butijn, dat
de redenen voor deze bespreking liggen
in het feit, dat de weg op het verkeer
van thans niet is aangelegd. Het bie-
tenvervoer is zeker verdubbeld en door
gaand verkeer was er voorheen in het
geheel niet. Men moet zich niet be
roepen op den aankoop van den teer;
ketel, want deze bedoelde enkel be
zuiniging op loon en teerverbruik.
Wijziging in het procédé wordt er niet
door verkregen. Ook gaal het argument
van de groote kosten niet op. Thans
Worden er schatten verspild aan een
slechten weg (hetgeen ook de rappor
teurs erkennen). Als de zaak goed
wordt aangepakt, behoeft dat nog geen
beteekenende vermeerdering van uit
gaven ten gevolge te hebben. En waar
het slechts een wegvak betreft, be
houdt de teerketel zijn volle waarde.
Na nog eenige discussie constateert de
voorz-, hoe nit de besprekingen is
duidelijk geworden, dat buiten de
Wethouders de meerderheid der Raads
leden geen verbetering wenscht. en
W. kunnen zich dus de moeite van
nader (onderzoek en inlichtingen en
definitieve voorstellen besparen.
Aan L. Nagelkerke wordt voor een
half jaar ontheffing verleend van den
aanslag in de hondenbelasting.
Daarna sluiting.
Bevorderd tot kommieB le kl.
dhr. G. van der Leeden, ontvanger der
Invoerrechten en Accijnzen, alhier.
Dhr. A. P. Dansen, kantoor
bediende 2e kl. bjj den Post- en Tele-
graafdienst, slaagde voor het examen
kantoorbediende le kl.
Wolfertsdyk. Woensdagavond hield
de ijsvereeniging „de Weel* haar jaar
vergadering, die wegens ongesteldheid
van den voorzitter, werd geleid door
den vice-voorz. M. Kloosterman. Uit
het jaarverslag van den secretaris bleek
dat de vereeniging in ledental is toe
genomen en thans 140 leden telt. Uit
de rekening van den penningmeester
bleek, dat is ontvangen f 164,151
uitgegeven f 120,40j, batig saldo
f 43,75. Als bestuursleden werden her
kozen A. den Herder, H. Nouse en S.
Berrevoet. Op voorstel van L. de
Jager Gz. werd in beginsel besloten als
vereeniging toe te treden bij den Ne-
derlandschen Schaatsenrijdersbond.
Hansweert. De met graan geladen
Engelsche zeeboot „Anglo Cilean", is
alhier in het schaar van Waarde ge
ankerd, teneinde een gedeelte der ladmg
te lichten, daar het schip ruim 3 voet
te diep ligt, om Bath te kunnen pas-
seeren.
Lichters en werkvolk zijn reeds daar
voor aangekomen.
Een onbekende Engelsche zeeboot
voer hedenmorgen in het schaar van
Ossenisse omhoog, doch kwam later op
eigen krachten vlot. Na het schaar te
hebben uitgevaren voer hetzelfde schip
bij Walzoorden op een zandbank om»
hoog en is door de Belgische sleepboot
„Thames" vlot getrokken en naar
Antwerpen opgestoomd.
Kortgene. Het Nutsdept. Noord-
Beveland vergaderde 13 dezer alhier.
Bij de opening, aldus meldt de M.Crt.,
herdacht de voorzitter den heer C. N.
v. d. Heijde door wiens verscheiden
aan 't dept. een zijner beste krachten
is ontvallen. Zijn verdiensten als ad
ministrateur der Nuts-Land verhuring,
zijn ijveren voor de belangen der Am-
bachtsteekenschool en zijn krachtige
deelneming in alles, wat verder Nuts-
belang geacht kan worden, verdienden
de dankbaarheid en hulde van 't dept.
Deze woorden vouden warme instem
ming bjj de leden.
Besloten werd van departementswege
een brief van rouwbeklag aan de ipeduwe
te doen toekomen. De Ambachtsschool
zou deageljjks doen.
Tot afgevaardigde ter distiictsverga-
dering werd benoemd de heer H. J. v.
Strien, tot id. ter algemeene vergade
ring de heer J. C. Sohuilwerve.
Woensdagavond ontstond een
begin van brand bij den beer Over-
beeke, doordat door een buurjongetje
eenige bossen hooi met een lucifer aan
't branden waren gemaakt.
Met vereende krachten konden be
woners en buren met enkele emmers
water erger voorkomen.
Er doet zich alhier een ernstig
geval van diphteritis voor,
's-Heer Arendskerke. Geslaagd j te
Leiden voor het doctoraal examen in
de wis- en natuurkunde, de heer J.
M. Goeman, alhier.
Coiyosplant. Bij Kon. besluit van
12 dezer is aan deze gemeente een
voorschot verleend tot een maximum
van f 4000, ter verstrekking aan de in
die gemeente werkzame vereeniging,
uitsluitend werkzaam ter bevordering
van de verkrijging van onroerend goed
door landarbeiders, ter verkrijging van
onroerend goed, om dit, hetzij dadelijk,
hetzij later, als los land in pacht uit
te geven.
Voor de vacante betrekking van
ontvanger-griffier van de polders Oud
en Nieuw-Noordbeveland hebben zich
4 sollicitanten aangemeld.
Op het hulppostkantoor alhier
werd een valsche rijksdaalder outvangen.
Hjj was nauwkeurig nagemaakt en
droeg het jaartal 1874. Het geldstuk
is bij de politie gedeponeerd.
Voetbal.
Aan de seriewedstrijden der R.V.V.
Volharding te Rilland-Bath op Don
derdag 29 Mei nemen de volgende
vereenigingen deelAjax Ierseke, II.
V,V. Hoogerheide, en O.D.S. Goes. De
uitgeloofde prijzen zijn le prijs Zilveren
Lauwertak, 2e prijs verguld zilveren
kruis, Se prijs zilveren kruis, 4e prijs
bronzen medaille.
v
Stukken voor den Gemeenteraad,.
Ingekomen zjjn nog gs'
Verzoek van den heer J. Mr.-,Kooien
om by de perceelen 's Heer Hendriks-
kinderenstraat 7 tot en met 11 van
gemeentewege te doen aanbrengen een
rioleering met zinkput, alsmede een
klinkerbestrating.
Verzoek van den heer A, R. Breet.
