IJSCO
Hi jaargang.
M'. 55.
Donderdag 8 Mei 1924
Ons Parlement
FEUILLETON.
De Ondergang der
Bokruiters.
BUITENLAND.
Binnenland.
r
ABONNEMENT
Prijs per kwartaal, in Goes f 2,
buiten Goes f
Afzonderlijke nummers 5 ceni.
Verschijnt: Maandag- Woensdag
en Vrijdagavond.
«OESCHE
TJitesve Nscml. VennootscSup ftoesche Courant
ADVERTENT1ËN
vin 5 regels f 1,20 elke regel
meer 24 cent.
Driemaal plaatsing wordt cweeinaal
berekend,
familieberichten 110 regels f 2,40
Bewijsnummers 5 cent.
en Kleenirens dis Boss' Drukkers- en UitgeversbedrQ Advertentiën gorden aangenomen
tot 12 unr voormiddag.
COURANT
Er schijnt met ons parlemeut iets
niet in orde te zijn. Talrijk zijn de
vooraanstaande personen, die meenen
dat ons parlement de laatste decennia
hard achteruit geboerd is.
Het wil ons v orkomen dat deze
meening nfet geheel onjuist is
Terwijl'voorheen het kiesrecht we.-i
uitgeoefend door meer intellectueel r,
is dit recht thans uitgebreid tot vrij «el
iedereen en het is geen wonder jat
deze verandering van het kiezerscjrps
ook op het iehaam der gekozenen haar
uitwerkine niet heeft g-mist.
Wij achten dit evenwel niet het
ergste. Ook al behoort men niet tot
de meer intellectueelen, daarom kan
men toch een praktischen blik en een
helder oordeel hebben en door veelheid
van kennis (wat volgeus Frederik van
Eeden nog niet wijsheid is) worden beide
wel eens vertroebeld.
Maar o.i. vindt de daliDg van 't peil
van ons parlement zijn voornaamste
oorzaak hierin dat meer dan vroeger
zitting hebben leden, welken bet partij
belang gaat boven bet algemeen Delang.
Vele ieden zijn partij-mannen.
En de lange redevoeringen dienen
vaak nergens anders toe dan om de
goegemeente diets te maken dat het
partijbelang gelijk en gelijkvormig is
met het algemeen belang. Ook hier
dient het woord om de gedachten, die
men diep in zich bergt, te maskeeren.
Er zijn leden, die het in deze kunst
zoo ver gebracht hebben, dat zij zich
zelf bedotten.
Het de pariij, het den kiszers naar
den zin te maken, dat is veelal ge
worden tot het A. B. C van onze
volksvertegenwoordigers
De ondergrond van deze kiezersvtees
is vaak persoonlijk voordeel of ambitie.
Het baantje van Tweede Kamerlid
wordt tegenwoordig gesalarieerd inet
f 5000 per jaar, wat in dezen malaiee-
tijd voor menigeen een aardige ver
dienste is.
Bovendien voelt men zich in bet
politieke milieu zoo zeer thuis, is men
zoo gehecht aan zijn kamerzetel, dat
men het diep zou betreuren door den
verkiezingsuitslag niet meer in aan
merking te komen. In de verkiezings
dagen komt de waarde die de ieden aan
hun zetel hechten en de angst, dezen
te verliezen, eerst recht tot uiting.
En melt zou tot de paradoxale uit
spraak kunnen komen dat de beste
kamerleden die zijn, welke het minst
prijs stellen op hun zetel. Welke althans
niet uitgaan van het denkbeeld dat ze
a tout prix door fraaie verkiezingsbe
loften, vaak tegen beter weten ill gedaan;
door het verzwijgen van alles vrat den
kiezers onaangenaam zon zijn, hun
plaats op het Binnenhof moeten zien
te behouden.
Het volk heeft het parlement' dat
het verdient. Ongetwijfeld
Ook velen kiezers schemert bij het
uitbrengen van hun stem het lands
belang slechts zeer vaag voor oogen,
Eu talrjjjken denken: welke is de partij.
44
EEN ZONDERLINGE HISTORIE
DOOR
A. MÖTZELBÜRG.
r<7<
„Zoek jè^inij en door wien word je
gezonden, mijn zoon vroeg hij.
„U bent toch stellig mijnheer Meis-
ner ?u vroeg de knaap trouwhartig.
ffHeel zeker Niet waar, er woont
verder toch geen andere vreemde heer
hier in het huis van Vliet
,/Neen, mijn jongen antwoordde
de kapitein. „En ik ben degene, dien
je zoekt. Van wien kom je
De knaap toonde hem e'éü brief, dien
hij uit zijn borstzak te v.o8?schijn
haalde, inplaats van eenig rihiWnd te
geven. Eeslenrath hprkende ófltniddel-
lijk het eigenaardige handschrift van
Annette, een flinke hand want zij
had haar vader dikwijls met zijn schrijf
werk moeten helpen en toch dierlijk.
*Ja, ja, jé bent, aan het goede adres
riep hij tflt, den knaap naar binnen
trekkend. En toen voegde hjj er fluis
terend aan tóe„Je komt vanwege.
wie is de man, die mij of mijn pari jij
het meeste voordeel zal kunuen bren
gen? En het algemeen kiesrecht heeft
het aantal partijmannen in de kdmj.r
ongetwijfeld vergroot, doordat breede
scharen aan het kiezerskorps werden
toegevoegd, voor welke het stembiljet
vóór a'les her. middel was om in de
kamer eeu afgevaardigde te brengen,
die hun zaak behartigde.
Zoodoende hebben we dan ten par
lement gekregen ruet tal van zaak-
waarnem -rs er in gevolg van het
systeem dat dikwerf de zetel bij opbod
wordt, verkocht.
En vermoedelijk zal het nog erger
worden Tenzij men deu kiezers de
wetmschap zou kunuen bijbrengen dat
het invullen van het stembiljet, een
hoogst verantwoordelijke daad is, waar
bij het niet gaat om persooulijke of
partijbelangen doch om het hoogste
belang het landsbelang. Alvorens de
evolutie an het kiezerskorps zich heeft
voltrokken, za! nog wel eenigen tiid
verloopen.
Sunt homines 1
Het zijn menschen. Menschen die
nog zoo zeer aan het materialisme
vastzitten, dat ze wel alles moeten
bezien door den bril van het egoïsme.
Of wel menschen zoo verblind door de
partij-leuzen of de pariij-dogroa's dat
ze te vergelijken zijn met die Indische
fakirs, die zich levend begraven. De
politieke fanatiekelingen begraven even
wel piet zichzelf maxr den Staat.
En daarom zal het nog wel een
poos duren voor we uit het moeras
zullen geraken. Want dat we diep in
het politieke en financieele moeras
gezonken zijn, zal wel niemand durven
ontkennen. En nog altijd zijn er men
schen die uit persoonlijke of partij
overwegingen meenen, dat we in dat
moeras nog maar 'n tijdje moeten
rondspartelen.
We twijfelen er echter niet aan of
op den duur zal het gezond verstand
zegevieren tenslotte zullen de men
schen gaan inzien dat het algeueen
belang vóór moet gaan en dal dit',
zij het misschien ook indirect, toch het
belang ook der individuen «fzouder-
lijk is.
Dan zal de noodzakelijke evolutie
van het kiezerscorps hebben plaats
gevonden en zullen de kinderz-ekttn,
die het algemeen kiesrecht noodwendig
moesten aankleven, ziju te boven ge
komen.
En dan zal ons parlement ook weer
gezond worden.
De Duifsche verkiezingen
De uitslag der Duitsche verkiezingen
heeft een verschuiving gegeven uaar
uiterst links en rechts, welke versterkt
uit den strijd zijn gekomen. Wij geven
van de voornaamste partijen de zelel-
cijfers, met tussehen haakjes het aantal
zefels dat zij tot dusverre in den
Rijksdag bezet hebben.
Soc. democraten 99 (171), Duitsch-
nationalen 99 (65), Centrum 62 (68),
juffrouw Riedenburg
De knaap antwoordde slechts door
een teeken met de oogen. Eestenrath
deed de deur op slot en maakte haas
tig den brief open, dien hij toen in
koortsachtige haast doorvloog. Hij
luidde
Denkt u niet meer aan mij Ik doe
reeds verkeerd, door u dezen brief te
zenden. Maar ik kon het niet over mij
verkrijgen, u de waarheid te verzwijgen.
„Het is te laat. Ik heb vandaag mijn
vader de belofte moeten geven, om in
de verloving met K. toe te stemmen.
Slechts opdat u mij niet zult verach
ten, slechts opdat u mij niet voor licht,
zinnig en trouweloos zult houden
Wit ik niet. zon kunnen verdragen 1
deel ik u de nadere bijzonderheden
mee, die anders een diep 'auiiliegeheim
zouden moeten blijven
„K. heeft reeds op den dag, wsarop
hij mijn vader in Beek ontmoette, het
jawoord van hem gekregen. Mijn vader
der 1de mij dat vandaag mee. Zooals ik
u reeds beloofd had, maakte ik verder
geen tegenwerpingen, doch verzocht
hem alleen mij acht dagen bedenktijd
te geven.
Hij nam deze verklaring, die ik zeer
rustig aflegde, met een heftigheid op,
die mij doodelijk verschrikt maakte.
Hij vroeg mij, of ik hem ongelukkig
Communisten 61 (16), Duitsche Volk-
partij 45 (66), D. Völkischen (de
Ludendorff-partij) 32 (2), Democraten
24 (39), Beiersehe Volkspartij 15 (20).
Voorts zijn er nog eenige kleinere
partijen. In totaal zijn er 465 afge
vaardigden.
Zooals men ziet hebben de sociaal
democraten een kolossabn klap gehad,
waarvan de communisten geprofiteerd
hebben. Wanneer men van oppositie-,
regeeringspartij wordt en aan de op
gewekte verwachtingen niet kan vol
doen, j leegt het aantal aanhangers
sterk te verminderen. De soc. democr.
hebben dit ondervonden. Ook de uiterste
rechtervleugel, de Dnitach-nationalen
eu de D. Völkischen zijn ontzaglijk
gegroeid.
De Duitscbe verkiezingen waren
ditmaal daarom zoo belangrijk omdat
voor de voorstellen der geallieerde
deskundigen, grondwetswijziging noodig
is en daarover met 2/a meerderheid
moet worden beslist. Nu is '/v van
4155, 155 wanneer de oppositie over
dit aantal zetels beschikt, zal zij deze
voorstellen dus kunnen tegenhouden.
Tot de oppositie rekent men de D.
nationalen, de Völkischen en de Com
munisten. Deze cppositie heeft nu 192
zetels, zoodat zij ver over de 155
komen.
Of de voorstellen er zullen door
gaan, hangt nu af van de houding
der Dnitsch nationalen. En deze zullen
hun houding hiernaar regelen of zij
al dan niet in de regeering zullen
komen.
Zij hebbe i de rapporten onuitvoerbaar
genoemd, wat nog niet hetzelfde is als
onaannemelijk.
De huidige regeeringscoalitie was een
minderheidscoalitie, (zij had 193 man
daten) die slechts kon regeeren bij de
gratie vao het toeval of van de soc.
oem. Thans haalt de regeeringscoalitie
slechts 145 mauda en (de voornaamste
partijen dezer coalitie zijncentrum,
D. Volkspar. ij en democraten). Zij
moet thans zeker kunnen rekenen op
de soc. democraten, teneinde een meer
derheid te kuunen halen of op de
D. nationalen, de antipoden der soc.
dem.
Het zal dus een zeer lastige toestand
worden en een nieuwe regeering zit
o.i. nog niet zoo gemakkelijk in elkaar.
Daar komt nog bjj dat, wanneer men
de D. nationalen passeert, zij met hun
aanhang de voorstellen der deskundigen
kunnen doeu kelderen.
Revue.
Een Portngeesche kipitein en een
Indische wacht van motorschepen, die
van Kongmoen naar Kanton gingen,
ziju in den nacht van 1 Mei doodge
schoten door zeeroovers, die als passa
giers verkleed waren. De zeeroovers
hebben 40 passagiers meegevoerd, na
de booten te hebben geplunderd.
wilde maken, of ik htm door mijn
ongehoorzaamheid aan de schandpaal
wilde brengen. Genoeg, ik bemerkte
nit zijn woorden, dat hij bij K. diep
in het krijt staat en dat hij, al heeft
hij ook niets verkeerds gedaan, toch in
de grootste moeilijkheden, ja zelfs ge
varen zou kannen geraken, indien K.
ophield zijn vriend te zijn. Hij was
hem reeds sinds jaren aanzienlijke som
men gelds schuldig. Indien K. deze
sommen terugvorderde, dan was hij
verloren en zou zijn betrekking verlie
zen en dus broodeloos worden, daar
men hem, als de zaak ruchtbaar
werd gemaakt, voor eeu lichtzinnig
persoon zon houden. O, wat moest ik
toen verder zeggen. Mijn vader dreigde,
smeekte, weende. Hij weende, mijn
eigen vader 1 En ik gaf mijn woord,
dat ik de vrouw van den man zou
worden, dien ik weliswaar niet bemin
nen kan, die echter san mij» vader
zulke groote offers heeft gebracht I
„Vergeet u mij 1 Het heeft niet mo
gen zijn. Ik zal denken, dat u in den
slag gevallen bent. Ook u zult mij
leeren vergeten. Ik wasu niet waardig I
O, wat dank ik u hartelijk, dat u
steeds aan mij hebt gedacht, dat u mjj
zelfs hier hebt opgezocht! Maar ik
had al reeds zoo lang de gedachte op
gevat, datu voor mij voor altijd verloren
De Fransche vlieger-luitenant
Pelletier, den 24 April uit Parijs ver
trokken voor een vliegtocht om de
wereld, heeft 5 Mei Calcutta bereik1:
en hiermee het grootste gedeelte van
den afstand Parijs-Tokio achter den
rug.
De Belgische ministers Theunis
en Hjmaos hebben in den minister
raad verslag uitgebracht vaD hun ont
moeting met den Engelschen eerste-
minister. Deze outmoeting heeft slecbts
geleid tot besprekingen, voorafgaande
aan een mogelijke internationale con
ferentie, die in Juni zou kunnen plaats
hebben. De ministers hebben het wer
kelijke verlangen naar verzoening vast
gesteld, dat Frankrijk zoowel als Enge
land bezielt. Wel bestaan er tosschen
de Fransche eo Engelscbe zienswijze
min of meer ernstige verschillen, maar
men denkt toch tot een oplossing te
zullen komen.
Naar de
autobusver keer.
De afd. Gelderland van de Ver-
eeniging van Nederlandsche Gemeenten
heeft alle aangesloten gemeenten opge
roepen mede te werken om zooveel
mogelijk eenheid in het au'obusverkeer
te brengen. Waar de wet van 1880
niet voldoet aan de eischen- van de
practijk van 1924, tracht men door
samenwerking de leemten aan te vollen.
De afdeeling stelt voor alle auto
bussen in Gelderland door één man
(ir. H. Zoetelief Norman te Oosterbeek)
en naar vaste regels te laten keuren.
Ook wordt vuorgesteld bij het ver-
leeaen van standplaatsen voor alle
gemeenteu dezelfde eischen te stellen.
't Gaat wel heel vreemd met de
auto mskwestie. De minister overweegt
nog of het wel wenscbelijk is de auto
bussen, die concurrenten zijn voor tram
en spoor, te tolereeren, maar de ge
meenten voelen wat noodig iseeu
stevige, landelijke organisatie
Goedkoope rijwielkaarten by de
Ned. spoorwegen.
Met ingang van 15 Mei a.s. worden
voor afstanden tot en met 40 K.M.
rijwielkaarten verkrijgbaar gesteld kos
tende f 0.30 (in bundels van 10 stnks
f 2.50). De kieur van deze nieuwe
rijwieikaajten is lichtgrijs.
Voor sneltreinen gelden deze kaarten
niet. Tot dusver was de prijs der rij
wielkaarten voor niet-sneltreinen, on
geacht den afstand, 60 cent
Naar „het Vad." verneemt zal eer
lang een wetsontwerp worden inge
diend, waarbij een belangrijke wijzi
ging op de Pensioenwetten wordt ver
kregen.
De pensioengrondslag zal niet meer
2 pet. doch 1.75 pet, bedragen van
was. Ik zal ook nu maar denken, alsof
ik u nooit had teruggezien.
„Wees u niet boos op mij. U zou
in mijn geval eve nzoo handelen. Vaar
wel 1 A, R."
Festenrath las den brief nog eens
over als versuft. Zijn blikken staarden
strak op het papier, maar begrepen had
hij den inhoud nog niet. Hij kon hem
ook niet begrijpen. Wat hij hier las,
was onmogelijk kon niet waar zijn
Eindelijk keerde hij met een schok tot
de werkelijkheid terug
„Moet je een antwoord meenemen
vroeg hij den knaap.
„De joffrouw heeft mij alleen gezegd,
dat ik haar moest berichten, of ik den
brief stipt aan u ter hand had gesteld,"
antwoordde de jongen.
Festenrath snelde naar de tafel en
schreef haastig de volgende woorden
op een vel papi er
„Ik wanhoop niet. Overmorgen om
dezen tijd bent. n de mijne 1 Laat u
intusscheu alles zijn gewonen gang
gaan bied geen tegenstand. Ver
trouw slechts op mij Overmorgen op
zjjn laatst werp ik dit ongelukkige
masker af, dat ik thans nog gedwongen
ben te dragen. Tracht de verloving tot
overmorgen te verschuiven.
Steeds uw K. F."
Hij verzege Jde den brief en overhan-
van vValcheria" is als genotmiddel
nog niet overtroffen.
het inkomen, in verband waarmede
eerst na 40 jaar, in plaats van 35 jaar,
recht op vol pensioen zal worden ver
kregen. VootB zal een minimum dienst
tijd van 10 jaar iu plaats van 7 jaar
worden geëischt voor toekenning van
pensioen.
Geen recht op pensioen wordt ver
leend aan
Los personeel
Tijdelijke ambtenaren met minder
dan 2 jaren dienst
Ambtenaren met een salaris minder
dan f 500 per jaar.
Op wachtgeld gestelde ambtenaren
kannen met hnn weduwen en weezen
alleen blijven verzekeren, indien zij
daarvoor een speciaal vastgestelde
premie betalen.
Het wachtgeldpensioen zal met 50
pet. verminderd worden, waarmede even
wel rekening wordt gehouden met het
thans in dienst zijnde personeel.
Provincie en waterschap.
Bij Kon. besluit van 1 dezer, is, in
afwijking van het advies van den Raad
van State, ongegrond verklaard het be
roep, ingesteld door het bestuur van
het waterschap Oosterzee, in de ge
meente Lemsterland, tegen het besluit
van Ged, Staten van Friesland hou
den de vernietiging, wegens strijd met het
provinciaal belang, van het besluit van
de ingelanden van het waterschap tot
aanschaffing van een windmotor. (Ged.
Staten wilden electrisehe bemaling.)
Dat Kon. besluit berust in hoofd
zaak op de volgende overwegingen
dat de voordeelen, die waterschap
pen als het onderaeroelijke en in het
algemeen kleine waterschappen van de
electrisehe bemaliDg kunnen trekken,
des te grooter znllen kunnen zijn,
immers de voorwaarden, waaronder de
beschikking over de electrisehe energie
kan worden verkregen, voor de ver
bruikers des te gunstiger znllen kun
nen wezen, naarmate het gebruik van
de energie in de provinoie meer alge
meen en meer intensief is, en dat het
gebruik belangrijk veel algemeenei en
intensiever za] kunnen worden, onder
aodere in het geval, dat daarvan voor
de bemaling van de Friesche water
schappen een ruim gebruik wordt
dat dus het besluit van de inge
landen van het waterschap Oosterzee
tegen de belangen van de provinciale
electrieiteitsvoorziening ingaat.
dat het immens rechtstreeks de ont
wikkeling daarvan tegenhoudt, doordat
het aan de streek, waarin het water
schap is gelegen, voor wellicht geruimen
tijd de gelegenheid beneemt, ook voor
andere doeleinden dan de bemaling op
aannemelijke voorwaarden van de elec
trisehe energie gebruik te maken,
waarmede het dus die strdek voor dien
tijd voor den stroomtoevoer afsluit,
dat het ook te verwachten zon zijn,
digde hem aan den knaap, gaf hem een
goede fooi en drukte hem op het hirt,
den brief aan niemand anders te laten
zien en aan niemand anders af te geven
dan asn juffrouw Riedenburg. Hij
maakte hem er bovendien nog opmerk
zaam op, dat ook Vliet getracht had
hem uit te hooren en waarschuwde hem,
zich door niemand, wie ook, te Laten
ondervragen. De knaap beloofde het
trouwhartig en Festenrath vergezelde
hem zelf een eiudweegs tot de plaats,
waar Vliet nog steeds stond.
„Je bent wat al te nieuwsgierig 1"
zeiile Fesfhnratb, toen de knaap ver
trokken was.
„Ik dacht werkelijk, dat u was uit
gegaan," antwoordde de waard. „En
bovendien deed die domme jongen ook
zoo geheimzinnig U weet, iedereen
heeft zoo zijn portie nieuwsgierigheid 1*
„En iedereen kan onder bepaalde
omstandigheden zijn portie lood daar
voor te slikken krijgen," zeide de ka
pitein somber.
„Oho de brief schijnt u niet
bepaald riendelijk gestemd te hebben 1"
merkte Vliet spottend op.
Festenrath antwooride niet, maar
keek den knaap na, totdat deze onder
de stadspoort verdwenen was. Nu wist,
hij tenminste, dat hij door niemand
was opgehouden. (Wordt vervolgd
