N\ 30.
Zaterdag 8 Maart^1924
lil jaargang
Bij dit nummer behoort
een Bijvoegsel.
Zieke oogen.
FEUILLETON.
De Ondergang der
Bokruiters.
Smé 15SeptA9BSr
het merk mm nm
menvraogt!
Binnenland.
School en Kerk.
abonnement
Prije per kwartaal, in Goes f 2,
buiten Goes f 2,
Afzouderi|jke nummers 5 cent.
Tersch|jntMaandag- Woensdag
en Vrijdagavond.
GOESCHË
Uitgave Naawi. Vennootschap Goesche Conrant
ADVERTENT1EN
vaa 6 regels f 1,20 elke regel
meer 24 cent.
Driemaal plaatsing wordt weemaal
berekend.
Familieberichten 1IS) regels f 2,40
Bewijsnummers B cent.
en Kleenwens Boss' Drnkkers- en UitgeveribedrQt Advertentiën worden aangenomen
tot 13 nnr voormiddag.
JOIRANT
NADRUK VEEBODEN.
De mensohen van middelbaren leef
tijd, die zich hun eigen jeugd her
inneren, zullen opmerken, dat er tegen
woordig veel meer gebrilde menschen
loopen dan vroeger, toen het dragen
van een bril, onder de jeugd althans,
een uitzondering was.
Wie zoo tusschen al die gebrilde
menschen doorloopt, krijgt den indruk,
alsof het gezichtsvermogen er de laatste
halve eeuw op is achteruitgegaan.
Inderdaad is dit het geval en helaas
ook nog in ander opzicht dan wat
betreft het lichamelijk oog. Ook het
zielsoog heeft zijn scherpte verloren.
Men schrijft den achteruitgang van
het lichamelijk gezicht wel toe aan de
meerdere en langduriger krachts
inspanning, die onze tijd van de oogen
eischt. Het licht is fellerde kleuren
zijn schellerde wisseling tusschen
licht en donker is onrustiger, de nacht
korter en de schemering, verpoozine
voor het moede oog, bestaat niet meer.
Welk een verschil tusschen de flikke
rende lichtreclame en de stille straat
lantaarn tusschen de helle booglamp
en de zachtkleurige petroleumpil
tusschen den electrischen schijnwerper
en bet kaarsvlammetje. Wat een bont
heid van tegen elkaar vloekende,
sehreeuwerige, schrille kleuren ver
toont het stadsbeeld, bet schilderstuk,
de vrouwenkleeding. En de mensch
leeft bjj nacht, en de nacht is heller
en scheller gemaakt dan vroeger de
dag ooit is geweest. Geen wonder dat
de oogen vermoeid worden en bescher
ming van noode hebben.
Het zijn dezelfde oorzaken, die ook
het zielsoog ziek hebben gemaakt. „De
menschen knnnen niet meer zien",
verzachtte onlangs in mijn bijzijn een
schilder. En zoo is het, de menschen
kunnen niet meer zion.
Ze knnnen niet meer zien, juist
omdat ze zoo inspannend moeten zien.
Wat ze geleerd hebben, waaraan ze
zich moeten wennen van jeugd af aan,
is geen zien, maar turen, uitkijken,
opletten, en wel, naar bepaalde punten.
Hnn oogen staan gericht op de snelle
voertuigen, die het verkeer in gevaar
brengen, of wanneer zij zelf zulk een
voer.uig bedienen, op de voorwerpen
die in den weg staan. Een wandeling,
een fietstocht is geworden één besten
dig onafgebroken uitkijken, op zjgn
hoede zijn.
Zien is een kwestie van aandacht.
En aandacht vragen de rumoerige
dingende waarschuwingsseinen vau
trams, fietsen en autobussen. Aandacht
vragen de knipoogende lichtletters
boven op een dak, die de dengd van
zeep, margarine of chocolade verkon»
digen. Aandacht vragen de voorbij
schuivende trilbeelden op het doek
van de bioscoop.
Men beoordeelt de wereld zooals
men ze ziet. Men beoordeelt het leven
28
EEN ZONDEBL1NGE HISTORIE
DOOS
A. MÜTZELBURG.
Nadruk verboden.
„O, mijnheer Meisner, hoe kunt u
zooiets denken riep de weduwe zeer
verschrikt uit. „Daarvoor zal toch de
chirurg wel zorgen, dat zooiets niet
gebenrt. Zij schijnen hem daar hoogstens
geschiedenissen over geesten en derge
lijke te verhalen. Ik heb George daar
over in zjjn slaap wel eens hooren
praten. Hij is altijd erg opgewonden,
als hij daar vandaan komt, Maar ik
maak me daar niet angstig over, omdat
de chirurg daarbij is."
„Nu, er zijn goede en kwade gees
ten," merkte Festenrath op. „Vertelt
George u daar dan nooit iets van
„Neen. Hij heeft immers ook met
zijn schoolwerk genoeg te doen. Ik ben
al tevreden, als h|j zich daarginds bij
de Tils een paar uurtjes vermaakt.
Wat kau ik dan levendigen knaap hier
zooals men het ziet. En men ziet. de
jacht, de onrust, de felle, schelle af
schuwelijkheid van onze moderne bar-
baarschbeid.
Wanneer kijken wij naar de lucht?
Wanneer een vliegtuig boven onze
hoofden ronkend, onze aandacht
vraagt. Dan gunnen wij ons, midden
ouder onze onverpoosde bedrijvigheid,
den tijd om het ding na te staren tot
het, iti de verte verdwenen is. Mi ar
wie krijgt het in zijn hoofd, de lucht
in te gaan staren, zoo maar midden
ouder zijn werk, een paar minuten lang,
wanneer er gfen vliegtuig voorbij snort
En toch, er is in de lucht zooveel
meer en zooveel mooiers te zien, dan
een vliegtuig. Er zijn de wolken, met
hun telkens wisselende gedaanten en
kleurschakeeringen. Er zijn de vogels,
ieder met zijn gewoonten en eigen
aardigheden. Maar wie kent nog de
bekoring, die de vlucht van de vogels
brengt voor den aaudachtigen mensch
Wie geniet nog, gelijk vroeger de een
zame eierzoeker, die den kievit bestn
deerde in 't vrije veld
De stille schoonheid van '1 land
schap. Kunnen wij, fietsende, vliegende,
motorende menschen haar nog zien
Terwijl wij al onze aandacht moeten
besteden aan het stuur en aan wat
voorbijsnort, ontgaat ons het genot, dat
den onderwetschen natuurliefhebber tot
vroomheid stemde. Zien wij ze nog wel,
wij handelende, winselende, ons amu-
seerende menschen, de pracht van onze
oude kerken en gebonwen, de stemmig
heid van onze oude grachten en pleinen?
Wij moeten opletten bij het oversteken
van de straatde schelle reclame trekt
onze oogen naar de moderne mode
paleizen en de schemering van de stille
grachten wordt doorflitst met felkleurige
lichtletters. Er bestaat geen gelegenheid
meer tot drooinend schouwen.
En daarom is ons zieisoog ontstoken.
Het is ziek door overspanning, door
oververmoeienis. Het zieke oog ziet de
wereld verkeerdhet neemt een on
juist beeld in zich op. Het ziet de
wereld, het ziet het leven opzichtig,
leelijk, banaal. Maar wereld en leven
hebben ook nog een andere zjjde.
Alles, waarvan de mensch genoot,
die op een vredigeu Zondagmiddag over
een landhek bing of op een rustige»
Zaterdagavond bij zjjn pijpje het venster
zat uit te turen, het is er nog.
Alle pracht en fijnheid alle stemming
en schoonheid van het grootsche,
wonderbare leven ligt nog voor ons.
Wij hebben slechts onze oogen af te
wenden van het opdringerige en opper
vlakkige der moderne banaliteit om het
terug te vinden, om het te her-ont
dekken in de geheimen van kuiist en
natuur. Op het wezenlijke te leeren
letten, en ons niet te laten misleiden
door valschen schijn, wordt de levens
kunst. Eerst als we het schouwen weer
kennen zullen onze oogen hun ge
zondheid herkrijgen.
Doordat eenzelfde advertentie
8 maal geplaatst 2 maal
wordt berekend, is de prijs
per regel slechts 16 cent-
aanbieden, waar het voor hem zoo
eenzaam zou z|jn, als er niet toevallig
een heer, die veel van kinderen hondt,
bij mij inwoonde."
Festenrath brak hier het gesprek
af, dat hij, zonder opvallend te worden,
nauwelijks voort had knnnen zetten en
trok zich op zijn kamer terng. Hij
bestelde thans voor de eerste maal ook
een halve flesch goeden wijn en zijn
hospita verheugde zich daarover van
harte, want zij beschouwde dit als een
teeken van volledig herstel. Tegen
zeven uur kreeg hij ziju wijn en zijn
avondeten.
Toen juffrouw Mertens de tafel had
opgeruimd, ging hij bij het raam staan
en staarde langen tijd naar buiten in
de duisternis.
De weg naar het klooster en de
daarbij behoorende gebouwen liep langs
het huisje van de weduwe, en het
scheen den kapitein toe, dat er vandaag
meer mannen dan anders voorbij kwa
men. Hjj hoorde ook door de voorbij
gangers een paar maal den naam Til
noemen. Festenrath luisterde inge
spannen, maar tevergeefs. Eindelijk,
alsof hij door een hevige onrust ge
dreven werd, waartegen hij zich niet
wist te verzetten, begon hij zich lang
zaam aan te kleeden om een luchtje
te scheppen, stak zijn pistolen bij zich,
BUITENLAND.
De Belgischs Kabinetscrisis.
Aan den afgetreden premier Tlieunis
is de vorming van het nieuwe mini
sterie opgedragen en in parlementaire
kringen wordt verwacht dat verschil
lende ministers uit het vorige kabinet
in hst nieuwe zullen terugkeeren. Alle
vraagstukken, die voetangels en klem
men bevatten, zai men laten rusten en
getracht zal worden het verkiezingsjaar
1925 te halen. Tout comme chez nous,
alzoo.
Met de Viaamsche katholieke fractie
is door Theunis overeenstemming be
reikt. Wil hij door hen niet meei in
de wielen worden gereden, dan zal hij
o.a. moeten voldoen aan de volgende
voorwaarden
Op het afgestemde douaneverdrag
met Frankrijk zal men niet terugko
men. België onthoudt zich in de
toekomst van alle eenzijdige pro-
Franschc politiek, op ontruimiug van
het Roergebied wordt voorioopig niet
aangedrongen, maar na het indienen
van het rapport der deskundigen zal
België zijn houding geheel onafhanke
lijk van die van Frankrijk bepalen.
De katholieke democraten, Vlamin
gen, zoowel als Walen, hebben een
soortgelijke houding in de kabinets
crisis aangenomen als de Viaamsche
katholieken. De liberalen hebben een
motie van vertrouwen in Theunis aan
genomen, waarin gezegd wordt, dat hij
alleen het noodige gezag heeft om uit
deze crisis te geraken.
De Duitsche Rijksdag,
groot kabaal.
De Duitsche Rijksdag zal vermoe
delijk vandaag of morgen worden ont
bonden. De rijkskanselier loopt al met
de machtigiug daartoe van p: evident
Ebert in zijn zak. De aanleiding hier
toe is, dat de sociaal-democraten wij
ziging van de derde noodbelastiDg-
verordening blijven eischen en de
regeering daarvan niets wil weten. In
art. 18 van deze verordening werd
bepaald, dat rentebetaling en aflossing
in rijks-, staats-, provincie-, gemeente
en andere openbare leeningen niet
verlangd kan worden, voordat aan alle
sloot de schrijftafel, waatin bij z|jn
papieren van waarde had geborgen en
verliet zijn kamer. Hij ging naar juf
frouw Mertens en zei haar, dat hij er
behoefte aan had nog een beetje te
praten en dat hij naar den heer Bokel-
mann wilde gaan, of dat hij ook nog
een eindje ging wandelen, maar in de
eenzame kamer kon hij het onmogelijk
langer uithouden. De weduwe verheugde
zich, dat bij zich weer zoo goed als
beter gevoelde en wenschte hem een
prettige wandeling.
De avond was tamelijk donker daar
echter de sterren aan de lucht schit
terden en er uit tal van huizen licht
scheen, meende Festenrath wel den weg
te kunnen vinden. Hij liep langzaam
en voorzichtig, had de kraag van zijn
jas het was het kleediugstuk, dat
Bokeluiann hem had geleend hoog
opgeslagen en een gemakkelijke reismuts
tot over zijn ooren getrokken. Zoo
hoopte hij niet zoo gemakkelijk dooi
een zijner weinige bekenden, die hij
in Hertogenrade had, berkend te
worden. Eerst ging hij in de richting
van het klooster, voorbij het huis
van Til. Een man, die hem ontmoette,
vroeg hij naar de woning van den
chirurg. Toevallig stond hij er b|jna
vlak voor. Het was een klein huisje,
dat Kirchhoff heel alleen bewoonde.
verplicht ngen voor het herstel is
voldaan. Voor kleine renteniers een
doodsoordeel 1
Wanneer de ontbinding nog in den
loop van deze week plaats vindt, zullen
de verkiezingen misschien reeds op 6
April a.s. worden gehouden.
In de laatste vergadering van den
Rijksdag vond een niet onvcmakeljjk
incident plaats, dat we niet onvermeld
willen laten.
De heeren Craemer, Duitsche Volks
partij, en de anti semiet Wulle, kregen
het aan den stok. De eerste slingerde
den laatste het woord landverraders"
toe en deze kaatste den bal in den
vorm van een uitdaging voor een
dnel terug.
Graemer zeide toen niet te kunnen
weten dat Wnlle en de zijnen door
het woord hoogverraders onaangenaam
getroffen zouden worden, daar zij im
mers het hoogverraad bij wijze van
beroep beoefenen. (Stormachtige toe
juichingen. Geroep zeer goed. Luid
gelach.) Toen een afgezant van de
beleedigden kwam om hem te vragen
het woord terug te nemen, antwoordde
hij, da) hij buiten het parlement geen
rekenschap wilde afleggen van hetgeen
hij in het parlement gesproken had.
(Toejuiching). Maar dat hij de be
schuldiging in het parlement wilde
herhalen en voor den rechter de waar
heid bewijzen. (Stormachtige toejuichin
gen). De beschuldiging terugnemen
weigerde hij. (Toejuiching). Toen kwam
de uitdaging op het duel met pistolen
tot buitengevechtstelling. (Stormachtige
vroolijkheid. Kabaal dat eenige minu
ten aanhoudt) Craemer acht zich ver
plicht, van deze terroristische methode
om de vrijheid van het woord in deze
vergadering te beperkeu mededeeling
te doen, in het bijzonder daar deze
poging uitgaat van leden, die er zelf
altijd zoo gauw bij zijn om zich voor
zichzeli op de immuniteit te beroepen.
(Toejuichingen. Zeer goed).
Von Graefe weigert mei Craemer, die
het officiersuniform heeft gedragen, over
zaken van eer in den Rijksdag te
dispute eren. Daar zal misschien wel
een andere gelegenheid voor zijn.
(Enorm kabaal. Geroep Jawel, net als
met Erzbeiger en Rathenan),
Door de gesloten blinden zag Festen
rath nog licht. Hij hield zich daarom
wat op een afstand, achter een hoop
brandhout, die daar pas opgestapeld
scheen te zijn. Hier bleef hjj wel een
half uur staan.
Wat wilde hij eigenlijk, wat voerde
hem eigenlijk hierheen Met zekerheid
had hij het zich zelf niet kannen zeg
gen. Het was een vermoeden, dat nu
eens meer, dan weer minder vaste vor
men aannam, een onrust, waarover hjj
zich niet nauwkeurig rekenschap wist
te geven. Iemand in vertrouwen nemen
was natuurlijk uitgesloten. Men zou
hem hebben bespot en zeer waarschijn
lijk zijn verdenking aan den desbetref-
fenden persoon hebben meegedeeld. Hij
had alle reden, om iedereen te wan
trouwen, misschien den heer Bokelmann
uitgezonderd. Wat hij in dien bewnsten
nacht bij de eenzame, vervallen kapel
gezien en gehoord had, deed hem stel
lig gelooven, dat de bende der bok
ruiters haar medeleden zelfs onder
zoodanige personen telde, van wie nie
mand het minste kwaad kon denken.
Hoe gemakkelijk kon in die kringen
een vertrouwelijk woord bij den ver
keerden persoon terecht komen en tot
waarschuwing dienen I Mocht het blij
ken, dat Festenrath's vermoedens op
waarheid berustten, dan moest hij met
Terwijl nn| Breitscheid het woerd
begint te voeren en zegt, dat de heercu
hier de beschuldiging van hoogver
raad heel anders opnemen dan te
Munchen, blijken er twee ouderwttsche
ruiterpistoolen op de tafel te zijn ge
legd met een papier erbij „den heeren
anti-semieten voor huiselijk gebruik".
De president laat ze onder groole
vroolijkheid verwijderen.
Hiermede was deze galavoorstelling
voorioopig geëindigd.
De val van hef kalifaat
De Daily Telegraph meldt, dat de
Mohamedanen in Indië zeev weinig
gesticht zijn over de afschaffing van
het kalifaat en over de verbanning van
den kalief door de regeering vao Angora.
Zij hebben besloten een delegatie naar
Angora te zenden om met de nationa
listen aldaar over een wijziging te
spreken,
De begrooting van oorlog
Uit de Memorie van Antwoord van
minister v. Dijk blijkt dat het veld
leger zal blijven bestaan uit vier divi
sies. Het vestingsstelsel blijft bestaan.
Door concentratie van het militair
onderwijs, waarvan de inspectie wordt
opgeheven, inkrimping van het beroeps
kader en meerdere gebruikmaking van
het verlofspersoneel, verwacht men dat
de oorlogsbegrooting geleidelijk zooveel
zal kunnen worden verminderd, dat het
eindcijfer omstreeks f 6 millioen lager
lager zal kunnen worden gesteld, ter
wijl dan jaarlijks ongeveer f 4 millioen
beschikbaar zal zijn voor aflossingen
ten behoeve van aanschaffing van nieuw
materieel, waarvoor thans ongeveer
millioen op de begrooting is uitgetrok
ken.
Verschillende maatiegelen ter ver
betering van de verdere vorming van
veilofsofficieien zijn al genomen en
andere in voorbereiding.
Het ia het voornemen een stelsel in
het leven te roepen, waarbij, zooveel
mogelijk rekening houden Tie met de
peraoonlijke belangen der verlofsofficieren
het eene jaar herhalingsoefeningen in
den troep, het andere jaar korte ver
plichte theoretische cursussen zullen
worden gehouden.
Uit het voorioopig verslag omtrent
het wetsontwerp tot wijzigiug en aan
vulling der Njjverheidsouderwijswet
bljjkt, dat verschsidene leden erkenden,
dat de kosten van dit ooderwijs te
huog zijn. Zij weten dit vooral hieraan,
dat het nijverheidsonderwijs veel te
grootsch is opgezet. De exaineneischen
zijn te zwaar, het aantal diploma's veel
te groot, het leerplan overladen, de
salarissen te hoog, de opleiding te duur.
Met nadrnk vroeg men aan de regee
ring, zoo spoedig mogelijk een com
missie te willen benoemen, om op
korten termijn de regeering van advies
de grootste voorzichtigheid te werk
gaan, ten einde het ontsnappen der
meest schuldigen te voorkomen. Of hij
ontdekte het geheim, bf niemand zou
ooit te weten komen, wat hij had
vermoed.
Na verloop van ongeveer een half
nar ging de hnisdeur van den chirurg
open en deze trad met eenige andeie
mannen naar buiten. Zij spraken luid
en Levendig onder elkaar, maar, zooals
het scheen, slechts over aangelegen
heden hun kennissen betreflende, die
zij schertsend bespraken. Het was dat
echte gesprek van klein-steedschen, die
elkander allemaal precies kennen en
niet vrij van humor zijn. Festenrath
volgde hen op een Hinken afstand tot
aan Tils huis. Hij hoorde, hoe de huis
deur achter de mannen gegrendeld werd
en stelde zich thans op korten afstand
van het huis verdekt op. De luiken
waren hermetisch gesloten. Nu en dan
hoorde hij stemmen uit het eene ver
trek, dat tamelijk helder verlicht was,
want uit de kleine hartvormige ope
ningen in de vensterluiken drong een
felle lichtstraal naar builen. Maar deze
openingen waren vee) te hoog om het
geen daar binnen gebeurde, te bespieden.
(Wordt vervolgd
