ij n
N\ 20.
Donderdag 14 Februari 1924
lil jaargang
Autobus en Spoor.
FEUILLETON.
De Ondergang der
Bokruiters.
BUITENLAND.
Binnenland.
ABONNEMENT
Prjjs per kwartaal, in Goes f 2,
bniten Goes f 2,
Afzonderlijke nnmmers 5 cent.
VerschijntMaandag- Woensdag
en Vrijdagavond.
GOESCHE
Uitgave Naaml. Vennootschap Goesehe Conrant
ADVERTENTTËN
van 1 5 regels f 1,20 elke regel
meer 24 cent.
Driemaal plaatsing wordt tweemaal
berekend.
Familieberichten 110 regels f 2,40
Bewijsnummers 5 cent.
Kleenwens Ross' Drukkers- en Uitgeversbedrijf. Advertentiën worden aangenomen
tot 13 nnr voormiddag.
COURANT
In het antwoord der regeering op
het voorloopig verslag van de Tweede
Kamer betreffende de Waterstaats-
begrooting 1924, wordt ook gesproken
over het autobusverkeer.
En dan treft ons het volgende
zinnetje
In alle gevallen schijnt op den
voorgrond te moeten komen de vraag,
of aatobossen, hoe nuttig zij ook als
aan- en afvoermiddel van spoor- en
tramwegen en voor afgezonderd lig
gende plaatsen kunnen zijn, niettemin
behooren te worden geweerd, voor
zooveel zij als schadelijke mededingers
tegen spoor- en tramwegen optreden.
Gelukkig spreekt de minister van
.schijn" en wil hij afwachten het
antwoord van de staatscommissie-Patijn
over deze kwestie.
Het uitschakelen toch van de auto
bussen uit hst verkeer wegens concnr-
renlie-vrees riekt naar een vervoer-
monopolie der spoorwegen. En het
lijkt ons toch toe dat dit niet in het
belang van het publiek zou zijn,
In den regel rijden autobussen vaker
en op geschikter tijden dan de treinen.
Door de antobnssen alhier b.v. is ook
voor de dorpen, welke aan de lijn
liggen, het bezoek aan Goes wel zeer
vergemakkelijkt.
En dit is ook geen wonder. De
autobussen rijden op vrij korte, drukke
trajecten Passen zich zooveel mogelijk
aau, aan de wenschen der bevolking.
De spoor mist een dergelijke soepel
heid, omdat ze zich te richten heeft
naar de behoeften van een veel grooter
traject.
De autobnsdiensten zijn in den regel
mtstaan, omdat de spoor geen reke
ning kon houden met allerlei belan
getjes en wenschjes der bewoners van
een betrekkelijk klein gebied.
Het zou nu misschien mogelijk zijn om
a«n de spoor alleen concessie te ver-
leenen voor het laten loopen van
autobussen. Dit echter lijkt ons niet
billijk tegenover de ondernemers die
reeds diensten hebben opgericht en die
sneller dan de spoor de behoefte van
het publiek hebben opgemerkt en er
aan zijn tegemoet gekomen.
WaDneer de spoor aan de behoefte
van bet publiek had willen tegemoet
komen, had dit eerder moeten geschie
den en niet thans, nn verschillende
particuliere antobusdiensten zijn ont
staan en met succes schijnen te werken.
Het gaat o.i. thans niet meer aan, deze
te weren,
Bovendien waar gaat men dan naar
toe Zou men dan billijkheidshalve
ook niet de scheepvaart moeten weren
en de vrachtrijders, „voor zooveel zij
als schadelijke mededingers tegen spoor-
en tramwegen optreden
Het schijnt ons toe, dat de vraag,
die de minister op den voorgrond wil
stellen, naar achter moet worden ver
schoven.
Doordat eenzelfde advertentie
3 maal geplaatst 2 maal
wordt berekend, is de prijs
per regel slechts 16 cznt.
15
EEN ZONDERLINGE HISTORIE
DOOK
A. MÖTZELBURG.
Nadruk verboden,
Bokelmann vroeg, of gedurende het
korte oogenblik, dat de chirurg hier
waB geweest, de huisdeur weer gesloten
was. Neen, dat was niet het geval
„Dan moet de schurk op de loer
hebben gestaan en van deze gelegen
heid geprofiteerd hebben," zeide Bokel
mann. „Maar wat baat het onsp Ik
heb den kerel niet herkend. Zijn figuur
was groot en forsoh, zooals men ze
hier zoo veel aantreft. Mijn eenige hoop
berust nn nog hierop, dat de een of
ander den dief herkend heeft, toen hi
naar huis rende, 't Is waar het is
een heel zwakke hoop I Laat u den
rentmeester maar in 't geheel geen
bericht zenden, het zon hem maar ver
ontrusten. Het geld vergoed ik. Ik heb
Hef Amerikaansche petroleum
schandaal-
Het Amerikaansche petroleumschan-
daal neemt steeds grooter afmetingen
aan. Zooals bekend heeft de vroegere
minister van binneulandsche zaken,Fall,
zich door de petroleum magnaten Sin
clair en Doheny den zak laten spekken.
Zonder dat de terreinen openlijk op de
markt werden gebracht en zonder dat
iemand anders de kans kreeg een bod
te doen, heeft Fall daarop belangrijke
terreinen (250 miiiioen vaten petroleum)
aan Doheuy overgedragen. Het geval
Sinclair liep „slechts" over 25 milltoen.
Thans blijkt het dat de minister
van marine, Denby, heeft toegestaan
dat de terreinen met marine-reserve-
petroleum van zijn departement werden
overgebracht naar dat van binnenlaud-
sche zaken. De New York Times deelt
mede, dat de minister zijn ontslag reeds
heeft genomen.
Dan is een der slachtoffers van het
petroleumschandaal de heer Mc Adoo,
de schoonzoon van wijlen president
Wiison. Deze had als advocaat gewerkt
voor den Californischen petroienm-
magnaat Doheuy en daarvoor buiten
gewoon royale honoraria betaald ge
kregen. Wel is waar heeft Mc Adoo
thans zijn relaties met de üoheny-
belangen afgebroken, maar waarschijn
lijk te laat. Mc Adoo koesterde n.l. de
verwachting, te worden aangewezen als
candidaat der Democraten voor het
presidentschap der Unie. In die ver
wachting zal hij nu wel worden teleur
gesteld. Reeds heeft een blad als de
New York World ronduit geschreven,
dat Mc Adoo thans als eventueel
candidaat der Democraten voor het
presidentschap der Unie onmogelijk is
geworden, wijl hy „Doheny's 150,000
dollar lawyer" geweest is.
En William Jennings Bryan drukte
het al even vernietigend en nog tee
kenender uit, door te zeggen„De
candidaat der Democraten mag geen
vetvlek vertoonen en niet naar alkohol
rieken."
Een soc dem- gemeentebestuur
en een soc. dem. regeering.
Een soc. dem. gemeente- en arm
bestuur van een der volkrijkste buurten
in Londen ontwierp onder de vorige
regeering een steunregeling voor werk
loozen, die zoo royaal was, dat 100.000
pond meer van het door de belasting
betalers opgebrachte geld werd uitge
geven, dan volgens de wet is geoorloofd.
De vorige minister van volksgezond-
heid, ouder wien deze zaak ressorteerde,
trok de steunregeling in. De tegen
woordige soc. dem. minister heeft echter
de regeling weer san kracht verklaard.
De Weekly Dispatch geeft eenige
staaltjes van deze zonderlinge regeling.
Een gehuwd man met zeven kinderen
zou het dubbele krijgen van hetgeen
hij met werken in een week tijds zou
verdienen. Een ander man, ongehuwd,
die een legerpensioen van 12 sh. heeft,
krijgt een uitkeering van 8 sh. erbij
ofschoon het gezin van vijf personen
geen kinderen en door mijn schuld is
het verloren gegaau. We moeten Rie-
denburg zelfs voor den schrik vrijwaren
Ik denk, dat ik het bedrag der gestolen
som overmorgen reeds zal kunnen bei
zorgeD. Vermoedelijk zijn er bedragen
van anderen bij inbegrepen
„Stellig 1" zei mevrouw Riedenburg
zuchtend. „Wij hebben niet zooveel
eigen vermogen. Als u het ons ten
minste zoudt kunnen voorschieten
„Daarover geen woord 1" riep Bokel
mann. „Ik zal mij van mijn schuld
kwijten. En begeef u nu maar weer
ter ruste en praat u er niet verder
over. Ik ben toevallig voorbij gekomen
vergeet u dat vooral niet. Zou mijnheer
Meisner wel in staat zijn om mij te
vergezellen P"
„Och, laat u hem toeh hierver
zocht mevrouw Riedenburg, die weer
wat op haar verhaal was gekomen,
„Hij heeft immers in zekeren zin zijn
leven voor ons in de waagschaal gesteld!"
Annette wilde met dit verzoek haar
instemming betuigen, doch de woorden
bestierven haar op de lippen.
„Hij moet zelf maar beslissen zeide
Bokelmann en begaf zich al naar de
logeerkamer.
Daar trof hij Festenrath reeds zit
tend op zijn bed aan. De kapitein, die
in Uw rug, lendenen of spieren. Pijn
door rheumathiek, jicht, podagra, ischias,
stramheid, stijven nek eu rheumatische
zenuwpijnen. Probeer eens Akker's
Kloosterbalseaü. Hij maakt uw spieren
lenig, geneest alle ongemakken en lij
den, die door bovengenoemde ziekten
ontstaan. Neem heden eens een proef.
Morgen zijt gij verbaasd en tevreden
over de uilwerking er van.
waarvan hij deel uitmaakt, een totaal
wekelijksch inkomen van 8 pd.st. 18 sh.
2 st., dus van ruim honderd gulden
heeft.
Intusschen is gebleken dat de minis
ter de oveiige leden van het kabinet
niet heeft geraadpleegd over dit geval.
Zoodat feitelijk met de regeering, maar
de minister alleen de verantwoordelijk
heid draagt.
Engeland en Frankrijk-
Ia de Fransch-Britsche betrekkingen
is thans weer eens een gunstige wen
ding gekomen. De Engeïsche minister
Henderson heeft in een rede gezegd dat
er reeds een heilzame verandering be
gonnen is haren invloed te oefenen in
de betrekkingen tusschen Engeland en
Frankrijk en dat deze verandering
spoedig 'volledig tot uiting zal komen
in een conferentie niet alleen tus
schen deze twee landen, maar laat ik
zeggenvoor zoover wij er invloed op
kunnen hebben, t >.sschen alle landen
in Ëuropa en de Verccnigde Staten,
en dat zulk een conferentie een zeer
doeltreffend en bevredigend begin s
zijn ten behoeve van de instelling van
een nieuwe internationale orde, die
berusten zal op samenwerking en wel
willendheid.
Het is te hopen dat het zoover zal
komen. Als eerste jescheiden stap in
de nieuwe richting is thans een oplos
sing verkregen in de kwestie der spoor
wegverbindingen tusschen de Franscb
Belgische zone in het bezette gebied.
Het verkeer is er aanzienlek door ver
gemakkelijkt.
In de eerste plaats is een doorgaand
verkeer tusschen Keulen, Trier en
Saarbrücken ingericht. Ook het verkeer
KeulenAken in de richting naar
België loopt vlot.
De treinenloop Keulen-Dueseldorp en
verder in het Roergebied zal binnen
enkele dagen worden hervat, zooals de
directe verbinding KeulenFrankfort.
Er zijn ook onderhandelingen be
gonnen om spoedig de internationale
treinen van Nederland naar Zuid-
Duitscbland te laten loopeD. De Ne-
derlandsche staatsspoor heeft daaraan
deelgenomen.
Uit hef bezette gebied.
Et heerscht een pessimistische stem
ming ten aanzien van het resultaat der
onderhandelingen tusschen de ver
tegenwoordigers van den Roer-mijn-
bouw en de Micum (het consortium
van Fransche industrieelen). De N. R.
reeds veel krachtiger sprak dan een
half uur geleden, verklaarde, dat hij
direct met den rechter wilde vertrekken
In zijn eigen woning kon hij zich meer
rust gunnen dan hier, waar slechts
vrouwen in huis waren, wien de zorg
over hem toch in zekeren zin last
moest veroorzaken.
Bokelmann stemde hiermee in en de
smeekbeden van de eveneens binnen
getreden mevrouw Riedenburg bleven
vruchteloos. Festenrath drukte haar
hartelijk de hand en dankte haar voor
haar goedheid.
„Zoodra ik weer beter ben, kom ik
nog eens terug om u nogmaals mijn
dank te betuigen," zeide hij.
Toen verliet hij het vertrek, gesteund
op Bokelmann's arm. Op de gang zag
hij Anneite in een deur staan. Zij leunde
tegen den deurpost en zag zeer bleek.
„Goeden nacht, tot weerziens," zeide
Festenrath bijna vroolijk en lachte het
jonge meisje toe. „Ik hoop, dat u nog
een van mijn beste klanten zult worden."
„Wat een flink gebouwde, knapp
man 1" zei mevrouw Riedenburg, toen
de deur zich achter de drie mannen
had gesloten. „Noor een linnenhande
laar heeft hij wel een heel voornaam
uiterlijk 1"
Annette antwoordde niet. Zij liet
Ct. meldt dat de Micum Zaterdag
den eisch gestel dheeft, dat de
mijnen met ingang van 1 lJaart
de door de Commissie van her
stel bepaalde hoeveelheden kolen
zullen leveren. Die hoeveelheden be
dragen 1,853,000 ton per maand, waar
van de Roermijnen 1,730,000 ton
hebben te leveren. De vertegenwoor
digers der mij n en hebben daarentegen
aangedrongen op bestendiging van de
huidige regeling, die bepaalt, dat de
mijnen voorloopig 27 pot. van hun
productie op schadevergoedingsrekening
te leveren hebben.
De Micum haeft echter aan dezen
wensch geen gehoor willen geven en
iB gebleven bij zijn eisch.
Ernstige toestand in Canton-
De toestand te Canton is zorgwek
kend. De koelies der rijstvelden zijn
angs in staking gegaan en deze
beweging heeft zich inmiddels uiige-
breid. De administrateur en zijn vrouw
zijn vermoord. De aanvoer van rijst, het
voedsel bij uitnemendheid in deze stre
ken, is zeer verminderd. De zaken
staan stil. Kooplieden kunnen dien
tengevolge hun aanstaande credieten
niet betaald krijgen en zij weigeren de
uitgegeven spoorwegobligaties, welke
de plaatselijke regeering hun ter be
taling heeft aangebodeD, aan te nemen.
De burgeroorlog in Mexico.
Naar gemeld wordt hebben j.l.
Zaterdag bij Ocotlan de regeerings-
troepen, in een slag die 11 uur heeft
geduurd, een beslissende overwinning
behaald. Er waren aan beide zijden
zware verliezen. De regeeringstroepen
verloren 300 man.
De verkiezingen in Ihuringen
en Lubeck.
Bij de verkiezingen in Thuiingen en
Lubeck hebben de bnrgerlijke partijen
groote wiusten behaald.
Oost-Indic.
Gevecht tusschen inlanders en politie,
Nabij Weltevreden heeft een ernstig
treffen plaats gehad tnsschen politie
en inlanders.
De controleur van Tangerang, de
heer Rhemrev, ontving Zondagmorgen
een telfonisch bericht van den assistent
wedana uit de kampong, vier paal
voorbij Tangerang, meldeud, dat een
groep beruchte personen onder leiding
van een geestdrijver nabij zijn woning
was gesignaleerd. De heer Rhemrev
ging derwaarts met twee Europeesche
en twee inlandsche gewapende politie
dienaren, Gewapende lieden onder aan
voering van zekeren Kiah werden daar
aangetroffen, die een allerverwardst
verhaal ophingen, dat Kiah pangeran
worden zou en dat toestemming ver
kregen moest worden voor de stichting
van een nieuw rijk.
Controleur Rhemrev belde den assis
tent-resident te Batavia, den heer Van
Helsdingen, op, die arrestatie ontried
en versterking toezegde, waarvan de
komst moest worden afgewacht. Hij
zich, zoodra zij alleen was, op haar
bed neervallen en weende tevreden, dat
zij tenminste de onrust van haar hart
onder het masker van schrik over de
nachtelijke gebeurtenissen kon ver-
Hij was gekomen maar onder
een vreemden naam, in het geheim, en
hij had den politierechter vergezeld
om haar familie voor een diefstal te
behoeden 1 Wat moest dat beteekenen
En kwam hij niet te laat P Vreugd
en zware zorgen drukten op haar
overvol gemoed.
HL
Eenige dagen later zat Festenrath
op zijn kamer bij de weduwe Mertens.
Het was een van die behaaglijke, niet
al te groote kamers met oude, maar
kunstig gesneden meubelen, zooals men
ze tegenwoordig nergens meer vindt,
of het moest in den een of anderen
uithoek van het land zijn, waar onze
moderne cultuur met haar modern
huisraad nog niet is doorgedrongen.
Een zwaar gordijn scheidde een klein
slaapvertrek van de woonkamer. Zinde
lijkheid, ja zelfs een zekere welgesteld
heid sprak uit iedere bijzonderheid van
het vertrek, want de weduwe Mertens
was de echtgenoote van een bemiddeld
vertrok uit Weltevreden met 22 mare
chaussees, onder luitenant Drost en
kapitein Reterink, plus stadspolitie. De
heer Van Helsdingen vond krachtdadig
optreden niet verantwoord en stelde
aan Kiah voor, daar hij toch radja was,
in te stappen in de gereedstaande auto
en naar Buitenzorg te rijden voor zijn
erkenning als radja. Dit was een krijgs
list, om den aanvoerder af te snijden
van zijn gewapende volgelingen. Kiah
stemde aanvankelijk toe, doch even
later, blijkbaar lont ruikend, weigerde
hij. Hierop werd voorgesteld, gezamen
lijk naar Buitenzorg te wandelen, waarin
werd toegestemd. Aldus was men aan
geland op den grooten weg Tangerang-
Weltevreden. Intusschen was de duis
ternis ingevallen. De heer Van Hels
dingen begreep, dat ingrijpen noodza
kelijk was. Een krijgsraad werd belegd
en besloten werd de gewapenden aan
te mauen kalm de wapens over te
geven.
Plotseling deed de bende een on-
verhoedschen aanval op de bestuurs
ambtenaren, en een salvo in de lucht
was niet voldoende de waanzinnige
massa, die in drie dagen en drie nach
ten niet gegeten of gedronken had, tot
bedaren te brengen. Er ontstond een
handgemeen, waarop de marechaussees
vuurden. De marechaussees werden
gedwoögen, eenigszins te retireeren.
De heer Rhemrev wetd aangevallen
door acht gewapenden, die hem een
houw met een kapmes over den sche
del en een krissteek in den duim toe
brachten. Hij werd niet gevaarlijk
gekwetst. De leider werd neergeschoten.
Een gewapende diende den politie—
opzichter Scheepmaker een houw over
den rug toe. Scheepmaker stortte in
de rivier. De heer Rhemrev sproig in
de rivier om Scheepmaker te helpen en
tevens dekking te zoeken voor zijn
achtervolgers. Hoofdcommissaris Tref
fers en assistent-resident Van Hels
dingen verdedigden zich met klewang
en revolver. De marechaussees vielen
aan, overal vurend en klewangslagen
uitdeelend.
Veertien verzetslieden, onder wie
een vrouw, werden neergeschoten, zes
tien verzetslieden, ouder wie drie
vrouwen, werden gewondenkelen
hunner zijn stervende. Vijf mare
chaussees zijn licht, één marechaussee
is ernstig gewond. De politieopziener
Scheepmaker is zeer ernstig gewond,
één inlandsche veldpolitieman werd
gedood door eigen vunr.
AmDulance-auto's met verplegend
personeel zijn uit Weltevreden ver
trokken. Resident Schenk de Jong is
eveneens naar de plaats van het ge
vecht vertrokken.
Marechausees zijn uitgezonden om
te patrouilleeren in de omliggende
kampongs.
De administrateur van de Tange-
rangsche afdeelingsbank heikeude onder
de dooden vele beruchte personen.
De Tangerangsche bevolking is iustig.
Er zijn aanwijzigingen dat dit geval
van zeer geringe beteekenis is, wijl de
bevolking volgelingen van Kiah haat.
Het bestuur en de marechaussees be-
heerschen den toestand volkomen.
koopman geweest, die plotseling buiten
zijn schuld verarmd en van verdriet
gestorven was. De weduwe woonde
met haar kind, een knaap, in een
armoedig vertrekje. Hier echter, in. de
andere helft van haar woning, die zij,
indien mogelijk, aan den een of anderen
ongehnwden ambtenaar of officier ver
huurde, had zij de laatste overblijfselen
van betere dagen bewaard en slechts
zelden verliet degene, die dat gedeelte
een tijdlang bewoond had, zonder
leedwezen het vertrek.
Ook het uitzicht was aardig. De
weduwe woonde bijna op het einde der
stad. Het huisje lag op een helling en
men kon zijn blikken vrij rond laten
gaan over een uitgestrekte vlakte, die
het oog thans weliswaar nog niet veel
aangenaams bood. Intusschen was dit
vrije uitzicht altijd nog verre te ver
kiezen boven het beperkte uitzicht in
de nauwe, hoekige straten, en Festen
rath zat daarom bijna den geheelen
dag in den gemakkelijken, ouden leun
stoel voor het raam en keek naar
bniten naar de ontwakende natuur.
Niet ver verwijderd lag het klooster
met eenige bijbehooreode gebouwen
in een daarvan woonde Kirchhoff.
{Wordt vervolgd.)