N\ 15,
Zaterdag 2 Februari 1924.
lil jaargang
BIJVOEGSEL
Binnenland.
Staten-Generaal
Uit de Pers.
Boeken en
Tijdschriften.
STADSNIEUWS.
Provincie-N ieuw s.
ABONNEMENT
Prijs per kwartaal, in Goes f 2,
buiten Gees f 2,
Afzonderlijke nummers 5 cent.
VerschijntMaandag-,Woensdag
en Vrijdagavond.
Uitgave Naml. Vennootschap Goesehe Courant
ADVERTENT1ËN
van 1 5 regels f 1,20 elke regel
meer 2i cent.
Driemaal plaatsing wordt tweemaal
berekend.
Familieberichten 110 regels f 2,40
Bewijsnummers 5 cent.
Kleouwens Ross' Drukkers- en Uitgeversbedrijf. Advertentiën worden aangenomen
tot 13 nnr voormiddag.
diiiAvr
Prof. Hartman, t
Te Leiden is op bijna 73-jarigeu
ouderdom overleden prof. dr J. J.
Hartman, van 1891 tot 1921 hoog
leeraar in Latijn en Romeinsche anti
quiteiten.
Mr. v. Hierop, f
Te Amsterdam is, bijna 80 jaar oud,
overleden mr. F. S. van Nierop, vroe
ger directeur der Amsterdamsche Bank
van 1899 tot 1921 lid van de Eerste
Kamer.
TWEEDE KAMER.
Indie.
Onder geringe belangstelling der
Kamer had de behandeling der Indische
begrooting plaats, waarbij de heer Al-
barda (s. d.) interpelleerde over de
spoorwegstaking in Mei 1923.
De Minister meende dat de slaking
niet noodig was geweest. Hij zegde toe
dat zoo mogelijk de slachtoffers der
staking weer in dienst zullen worden
genomen. Overigens is een en ander
nog in onderzoek.
Vermeldden we nog de pittige rede
van den heer Gerritsen (v. b.). Deze
betoogde uitt oerig dat de financieele
politiek per Regeering leidt tot ver
mindering van den import, wat weer
leidt tot daling van het algemeen eco
nomische peil der Indische bevolking.
Prinoipieele verandering in de politiek
acht hij dringend noodig en vooral
beperking van de bestuurstaak in Indië
De N. R. Crt. schrijft over de
nieuwe financieele plannen van minister
Colijn
Terwijl in de cijfers der miljoenen
nota dus nog de meeste nadruk werd
gelegd op de bezuiniging, is in de
memorie van antwoord de klemtoon
veip'aatst en naar de nieuwe bronnen
van inkomst overgebracht. Dit is de
zwakke stee van het nieuwe stuk.
Alom is men het er over eens, dat de
zwaie lasten, die reeds nu in allerlei
vorm op de burgerij zijn gelegd, mede
eenc belemmering zijn, om tot herstel
van het zakenverkeer en herleving van
welvaart te geraken. In de miljoenen
nota noch in de memorie van antwoord
wordt dit ontveinsd, al wordt in die
stukken dan ook vooral aandacht ge
vraagd voor de hooge directie be
lastingen.
Wij zullen zeker niet ontkennen,
dat de hooge directe belastingen dui-
leijker tot de massa, die de belasting
biljetten thuis krijgt, spreken, maar,
maatschappelijk beschouwd, zijn voor
het bedrijfsleven, voor het herstel van
üe productie, indirecte belastingen niet
minder kwaadaardig.
De Dokter in Huis. (Uitg. La
Rivière en Voorhoeve, Zwolle). Van dit
interessante maandblad onvingen wij
het 1ste nr. van den 5den jaargang.
Het streven van den hoofdredacteur,
dr. med. J. Voorhoeve, met dit maand
blad is„Vriend en Raadgever te zijn
in gezonde en zieke dagen, opmerk
zaam te maken op de gevaren die in
de hedendaagsche samenleving gezond
heid en leven bedreigen, maatregelen
aan te geven en wegen te wijzen voor
het behoud eener goede gezondheid en
het herstel eener geschokte gezondheid."
Inderdaad een loffelijk streven, waar'
aan door talrijke bevattelijke artikelen
uiting is gegeven. Bovendien bevat elke
aflevering een Medische Brievenbus,
waar abonné's vragen kunnen inzenden
Dat hiervan een druk gebruik wordt
gemaakt, behoeft geen betoog.
Uit den inhoud van dit nr. noemen
weEen nieuwe Geneeswijze bij Ca-
tarrhenDe schoonheidsslaap der
vronw Uit de Praktijk Lichaams
houdingEleetrisehe stroomen van
hooge frequentie, enz.
Die Schöpfüng,
Woensdagavond gaf het Chr. Ge
mengd Koor, ouder leiding van den
heer W. 't Hooft, ter gelegenheid van
het 5-jarig bestaan, een welgeslaagde
uitvoering van „Die Schöpfüng", van
J. Haydn.
Het scheppings verhaal in tonen, en
daarna de schildering der beide eerste
menschen in het Paradijs. En welk
een pracht-schildering 1 Hoe weet
Haydn met enkele fijne trekjes het
essentieele te geveD, het wemelen der
visschen, het kirren der duiven, het
snorren der insecten, het trage kruipen
der reptielen Haydn's muziek-taal is
gevoelig en beeldend en tevens vol
zachten humor, en in het derde deel
bezingt hij op glorieuse wijze de liefde
der menschen. Wat is hem de mor-
genpracht, de bloeinendauw zonder de
liefde! Ook deze liefde is God's schep
ping, het is de culminatie der schep
ping. En het koor brengt juichend,
dankend en biddend lof aas den
Schepper.
Het koor heeft zeer goed gezongen,
er was glans en gloed in den zang
(h.v. uud es ward Licht, Die Himmel
erzahlenenz.), het tempo was uitstekend,
evenals de rythmiek, de uitspraak viel
te loten. De klank was mooi en vol
kleur, alleen in sommige fortissimo's
kon de klank der heerenstemmeu nog
wel beschaafder. Doodjammer dat het
in 't slotkoor even mis ging. Het zat
er overigens zoo uitstekend in en gaf
blijk van ijverige studie.
Den heer 't Hooft komt voor deze
uitvoering alle lof toe. Hij heeft dit
koor tot een flinke hoogte opgevoerd.
Vergelijken we de eerste uitvoering
van bet koor, nu 5 jaar geleden,
met deze, dan treft ons de enorme
vooruitgang van het koor, welke voor
een groot deel te danken is aan de
eminente leiding.
En niet alleen als koor-directeur,
ook als leider van het geheel was de
heer 't Hooft voortreffelijk. Hij had
alles zeer goed in de hand. En het
kleine orkestje deed het uitstekend
en was slagvaardig en mooi van klank.
Met mevr. Nonhebel-Faro aan den
prachtigen Toonkunst-vleugel, was de
begeleiding dus in orde. Mevr. Non
hebel-Faro heelt ons van de piano-
partitunr laten smullen. Dat was lijn,
muzikaal spel, geen nootje der illus
tratieve muziek, dat niet tot z'u recht
kwam, en welk een nuanceering in
den aanslag
Last not least de solisten. Mevr.
Sienna Masthoff heeft een koste1 ij k
sopraan-geluid, vol, warm, lenigen
ze beheerscht haar stem volmaakt. Het
is cf men een vogel hoort trillers,
voorslagen, coloratuur, het kwam er
alles even gemakkelijk uit. Welk een
techniek en welk een adembeheersching 1
Maar dit vergeet men bij het luiste
ren. Dit is waarlijk bel canto. En vol
temperament. We hopen haar hier
nog eens vaker te hooren.
Ook Ger. Le Cointre heeft zijn partij
mooi gezongen een heldere, krachtige
tenor, die echter in de hooge noten
nog wat smediger worden kan, 't klonk
soms wat stroef. De voordracht viel
zeer te roemen.
De heer v. d. Kamp is evenals de
vorige zanger een goede bekende voor
Goes, een bas van prachtige sonoriteit,
een rijk geluid, monumentaal, evenals
de voordracht.
De ver. had moeilijk een beter
drietal solisten kunnen kiezen. De
samenzang in de tertzetteu was een
voudig heerlijk.
De beide damessolisten outvingen
aan 'tslot een welverdieede bloemen
hulde. De heer 't Hooft bracht namens
het koor dank aan de dames en hee-
ren, die belangeloos instrumentaal en
vocaal hadden medegewerkt. Het
publiek dat de groote zaal geheel vulde
bracht aan leider, solisten en koor
warme hulde. De bijeenkomst werd
met gebed geopend en met dankzeg,
ging gesloten.
Op de wandeling.
Een heer blijft staan op de stoep
voor een huis. Blijkbaar een reiziger,
want hij heeft z'n koffertje naast z'n
rechterschoen geplant. Bijzondere ken-
teekenen van den heergeene. Zooals
bijna iedereeneen slappe vilthoed
een gele regenjas, zwarte schoenen
Iedereen kan die heer zijn. U en ik-
De heer haalt met een trotsch ge
baar zijn sigarenkoker uit zijn zak,
steekt een sigaar in z'n mond, bergt
z'n koker weer aan z'n hart, knipt het
puntje van z'n sigaar, en zuigt met
innig genot de eerste smaak vag zoo'n
versche, nog niet opgestoken sigaar
op. 't Is lekker op de tong 't verhe
melte wordt aangenaam gestreeld.
Dan de lucifers. Rechterbroekzak,
linkerbroekzak. Niets Rechter en lin
ker buitenjaszak, linker en rechter
biunenjaszak. Niets. Vier vestjeszakjes.
Niets. Twee zakken in z'n overjas
niets, alsmaar niets.
üe heer beklopt zich nog eens heele-
maaJ, ausculteert zich op lucifers. Hij
is niet gezond. Hij mankeertlucifers.
Daar komt een jongen aan.
„Hei, kun je me ook aan lucifers
helpen
Goddank, de jongen heeft lucifers.
Met een triomfantelijken glimlach
op het gelaat strijkt de man een luci
fer aan. Edochhij heeft te hard
gestreken in z'n vrengde. Het stokje
breekt en het vlammetje valt uitdoo-
vend naar het trottoir.
Gelukkig zit er nog één lucifers in
het doosje.
De laatste der Mohikanen.
De heer zet zich schrap, met zicht
bare inspanning en buitengewone voor
zichtigheid strijkt hij den lucifer aan
Dan komt er plotseling een wind
stoot en die blaast plagerig den luci
fer uit.
Dat is wat men noemt pech.
De man had net een kwartier ge
marteld.
„Dan mot je maar 'n aanstekertje
nemen 1 Eigen schuld!" zou Nurks
TOMMÏ.
Vrijheidsbond.
Voor de afd. Goes van den Vrij
heidsbond sprak Donderdagavond in
hotel Centraal de heer Groenewout uit
Santpoort overIn onze crisisdagen.
De opkomst was tamelijk.
De heer Constandse als vootz. van
de afd. heette allen hartelijk welkom
en betreurde het dat de opkomst niet
grooter was. De tijd van voorbereiding
voor dezen avond was zeer gering
bovendien zijn er dezen avond nog
andere bijeenkomsten alhier vastgesteld.
De heer Groenewout zegt te zullen
spreken over de crisisdagen die het Ned.
volk thans doormaakt. Allereerst zegt
spr. dat het den Vrijheidsbond beter
gaat dan ooit, ondanks het feit dat
onze tegenstanders ons geen lang leven
voorspeld hebben. Het vrijheidsbeginsel
stelt spr. vervolgens tegenover het
dogma van de soc.-democraten en der
r.k.-zijde. Daarom zal het hun gemak
kelijker zijn hetzelfde te stemmen dan
bij ons. Daar tegenover staat dat bij
ons het zelfstandig denken op den
voorgrond staat. Het groote dat ons
verbindt mogen wij echter nooit ver
geten tegenover het kleine, dat ons
verdeelt. Dit kan onze historie ons
leeren.
Spr. wijst er vervolgens op hoe mr.
Boon op scherpzinnige wijze heeft ge
interpelleerd over den postcheque- en
giro-dienst. Bladen van alle richting
waren het eens over de intelligente
behandeling door den Vrijheidsbonder.
Dan heeft mr. Dresselhuys geageerd
tegen de Vlootwet, omdat bïlangrijker
onderwerpen dienden voor te gaan
Scherp heeft hjj dit ontwerp becriti-
seerd en hierdoor medegewerkt aan het
vormen van een meerderheid tegen dit
wetsontwerp. Bij belangrijke vraag-
stukkeu stonden wij dus vooraan.
De invloed van den Vrijheidsbond
in de Tweede Kamer gaat ver boven
het kleine aantal leden in de Kamer uit.
Spr. merkt vervolgens op dat ons
land een moeilijke tijd doormaakt, in
economisch en politiek opzicht. De
financiën zijn danig in de war, wat
het moeilijk maakt een goede politiek
te voeren. Zoo is nu b.v. het 7e leer
jaar voorloopig uitgesteld, de leertijd
op 6 jaar vastgesteld, de u.l.o. klassen
vergroot, de scholenbouw stopgezet,
omdat de landsfinanciën zoo in het
ongereede zijn geraakt.
Spr. behandelt daarna den moei
lijken flnaneieelen toestand. In Decem
ber is de opbrengst der rijksfinantiën
30 millioen minder geweest, dan in die
maand over 't vorig jaar, wat wijst op
een te grooten druk op het zakenleven,
Dat toont ook de toename der faillis
sementen aan; in 1918 werden er 941
faillissementen uitgesproken, in 1919,
1021; 1920, 1350; 1921, 2082;
1922, 2998 en 1923, 4068. De baro
meter staat slecht. Hiertegenover past
geen struisvogelpolitiek. Ben bezuini-
gingspolitiek is thans de eenig moge
lijke, in beperking moeten wij onze
kracht zoeken.
Spr. geeft eenige cijfers uit de mil-
lioenennota van September 1923
voor 1924 wordt een tekort geraamd
van 116 millioen verdwijnt dit niet
dan zal dit tekort in 1925 tot 140
millioen zijn aangegroeid.
Wanneer de begrooting niet sluit,
maakt men schulden en groeit de
onrust. Dan gaat het vertrouwen in
de credietwaardigheid ontbreken. Spr.
wijst op Duitschland. EeDgondmark in
papier gaat in 5000 treinen van 50
wagons van 10 ton. In Duitschland is
een belangrijk deel van den middenstand
verloren gegaan en de arbeiders onder
vinden de ellende op ontzettende wijze
aan den lijve.
In de oorlogsjaren hebben wij reus
achtig moeten leeneD, wij zitten er
dik in. Moeten wij bu nog meer leenen?
Dat gaat maar tot een grens. Hel
leenen is afgeloopen, wanneer wij niet
toouen een betrouwbaar volk te zijn.
Dit moeten wij doen door beperking
in onze uitgaven.
De regeering heeft nu een aantal
bezuinigingsmaatregelen voorgesteld. Zij
had daarmee een slechte pers. De
regeering heeft iu de eerste plaats een
'arisverlaging van 10 pet. (aanvan
kelijk zelfs 20 procent) der ambte
naren voorgesteld, die 35 millioen moet
opbrengen. Spreker noemt dit een
plomp en gemakkelijk middel. Thans
zal dan ook niet 10 procent van ieder
genomen worden, doch de verlaging
meer naar draagkracht worden ver
deeld. Het wordt zoo smakelijk mogelijk
opgediend.
Spr. laakt hel bureaucratische in onze
wetgeving, speciaal de sociale wetge
ving (zegeltjesplakkerij), waarop Treub
reeds gewezen hseft. Wil de regeering
het bureaucratische hiervan inktimpen,
zonder dat de arbeidersbelangen ge
schaad worden, dan zullen wij dit ten
zeerste toejuichen. Maar dit is een
perspectieve bezuiniging.
De regeering heeft niét den weg
gezien om zich uit het financieel moeras
te trekken. Spr. verheugt zich in
zekeren zin dat deze Chr. regeering
met fin. moeilijkheden te kampen heeft,
omdat een Chr. minister, mr. S. de
Vries, ons in den put geduwd heeft.
Het is gemakkelijker critiek te oefenen
op een liberaal bewind, dan om zelf
het beter te doen.
Reeds prof. van Gijn zeide, dat de
Ned. staatsburger niet in de eerste
plaats is belasting object (zooals thans),
maar dat hij wat over wii houden om
voor zijn ouden dag te zorgen (applaus),
Thans teert het kapitaal in en daaruit
volgt verarming. De minder bevoor
rechten voelen dit het hardst. Na een
korte pauze ontwikkelt spr. dit nader.
Per jaar worden in Nederland 80 h
100.000 menschen geboren, elk
jaar moet dus voor 30.000 maa-
nelijke arbeiders per jaar werkgelegen
beid gevoaden worden. Hiervoor is
een jaarlijksche toename van kapitaal
met 500 millioen noodig.
De inspanning van alle krachten
van allen is noodig om aan de ko
mende geslachten datgene te kunnen
verschaffen wat noodig is. De kapita-
liseering komt niet van de kleine, maar
van de groote inkomens. Belast men
dus deze laatste te zwaar (en er zijn
gevallen, dat men van 50 70 pet.
van het inkomen aan belasting betaalt)
dan brengt men de toename van het
kapitaal in gevaar. Dan zal dus de
komende aangroeiende bevolking niet
tot behoorlijke welvaart kunnen komen.
Ook Het Volk erkent dat onze directe
belastingen thans onmogelijk meer
kunnen worden verhoogd.
De grens is bereikt.
Er is dus alleen door bezuiniging
een uitweg te vinden. De regeeting
zoekt het echter niet, waar het moet.
Zij zoekt het ook in nieuwe
(rijwielen, thee, bier, herziening
tarieven, luxe- en omzetbelastiig). Spr.
maakt tegen deze heffingen bezwaar.
Bezwaar ook, omdat verschillende niet
naar evenredigheid drukken. Spr. be
pleit voorts den vrijhandel tegenover
de protectie. Laten wij dus waakzaam
zijn bij de technische herziening der
der
tariefwet.
Spr. vraagt of het mes niet gezet
kan worden in de leger- en vlootbe-
grooting. Coljjn wilde verleden jaar
hierop krachtig bezuinigen. Nn vergeet
hij dit. Spr. is geenszins voor geen
maa en geen cent, maar kunnen deze
departementen niet worden verminderd
Wij staan op het standpunt dat er
bezuinigd moet worden, maar wij staan
niet sympathiek tegenover de Bezuini
gingsplannen der regeering. Wanneer
wij op allerlei dingen moeten bezui
nigen, dan willen wij dit zeker op die
departementen, waarvoor wij het minst
graag ons geld geven.
Spr. zegt tot slot dat we allen ons
best moeten doen om tot versobering
over te gaan, allen voor ons zelve.
Want spr, ziet nog zeer moeilijke jaren
in de toekomst. Er kan niet meer royaal
worden geleefd, ook niet in de publieke
lichamen.
De rede werd met applaus begroet.
Daar niemand vragen wensebte te
stellen, sloot dhr, Constandse de bij
eenkomst, met een wooru van dauk
aan den spieker.
Wijkverpleging.
Met hartelijkeu dank ontvingen de
beide wijkzusters vour verleende hulp
de volgende giftentwee van f 10,
vier vau f 5, een van f 2,50, een van
f2, en f 2,23 van gespaarde halve
centen voor het zieken busje.
Hulpbehoevende Nederlanders in
Duitschland.
Nog levendig ligt in aller geheugen
de actie tot steun van hulpbenoevende
Nederlanders in Duitschland, welke in
het begin van December des vorigen
jaars door een comité uit de ingezetenen
onder leiding van den heer J. Donner Sr.
werd ondernomen en succesvol slaagde,
zoodat een groote hoeveelheid levens
middelen en kleeren door bemiddeling
van den grenscommissaris der Rijks
politie te Zevenaar aan onze hulpbe
hoevende landgenooten in Rijnland kon
worden overgemaakt, nadat de secre
taris van het comiié, de weledel gestr.
heer v. d.ojBerge, zich door een bezoek
te Zevenaar ervan had overtuigd, dat
de liefdegaven der Goesenaren op ratio-
neele wijze zouden worden besteed.
Thans heeft de heer v. d. Berge van
het Nederlandsch Oudersteuuings-
comilé te Dusseldorf onder dagteeke»
ning van 30 Januari twee lijsten ont
vangen met dankbetuigingen van Ne
derlanders, die van de GoeBsche lief
degaven hebben genoten. De eene lijst
prijkt met 99 handteekeningen van hen
die een of meer kleedingstukken ont
vingen, de andere met 777 handteeke
ningen van personen, aan wie levens
middelen zijn uitgereikt en wel 276
porties meel h 2 pond, 720 porties rijst
h 2 pond, 619 porties erwten h 2 pond,
86 porties boonen h 2 pond en 50
porties vet h 2 pond.
De rest der gezonden levensmiddelen
en kleeren ziju naar Keulen gezonden
en gedeeltelijk te Zevenaar aangehouden
ter verdeeling onder hen, die zelf een
en ander kwamen halen.
De ljjst met de 99 handteekeningen
draagt tot opschrift
„De ondergeteekenden, allen steun-
behoeftige Nederlanders, wonende in
het Consulaatsressort Dusseldorf,
danken hiermede hartelijk voor de
door de gemeente Goes zoo bereid
willig ter beschikking gestelde
kleederen."
De lijst met de 777 handteekeningen
draagt tot opschrift
„De ondergeteekenden, allen steun-
behoeftige Nederlanders, wonendein
het Consulaatsressort Dusseldorf,
danken alle inwoners der gemeente
Goes, den heer v. d. Berge, Majoor
der luteodance N. I. L. te Goes, den
heer C. de Jongh, Grenscomunssa.is
te Zevenaar en verder allen die er
toe hebben bijgedragen, dat ons door
tussohenkomst van boveBStaand
Comiié in zoo ruime mate levens»
middelen en kleeren ter beschikking
konden worden gesteld."
Biezelinge. Alhier is Donderdag
op ruim 84-jarigen leeftijd overleden
de heer W. Slabbekoorn Hz., vroeger
gedurende vele jaren raadslid en wet-
houder(a.r.) der gemeente Kapelle-Bieze-
linge.
