JIIRGENS7
VERVANGT NATUURBOTER
N\ 141.
Donderdag 29 November 1923.
110 jaargang.
Onze Prijsvraag.
A. J. P's Kerstpudding
Bij dit nummer behoort
een Bijvoegsel.
BÜITBJNLAND.
St. Nicolaasvertelling.
Pro vincie-N ieuw s.
ABONNEMENT
Prijs per kwart*»!, in Goes f 2,—,
builen Goes f 2,
Afzonderlijke nummers 5 cent,
herschijntMaandag-, Woensdag
en Vrijdagavond.
GOESCHE
Uitgave Naanil. Vennootschap Goesche Con rant
ADVERTENTIËN
van 15 regels f 1,20 elke regel
meer 24 cent.
Driemaal plaatsing wordt tweemaal
berekend.
Familieberichten 110 regels f 2,40
Bewijsnummers 6 cent.
en Kleeawens Ross' Drukkers- en Uitgeversbedrijf. Advertentiën worden aangenomen
tot 12 nnr voormiddag.
COURANT
Het blijkt nog eenige verwarring te
geven, dat enkele firma's meer dan één
advertentie hebben geplaatst in het
zelfde nummer, die alle gemerkt zijn
met een
Sommigen heboen gemeend, dat in
die zaken ook meer dan één caront
zou zijn geplaatst. Dit is echter niet
het geval. In elke winkel-étalage komt
maar één carton voor.
Wij hebben nog eens laten contro
leereu of de cartons overal in de 44
winkels aanwezig waren en ofschoon
niet overal even gemakkelijk te vin
den, zijn ze toch aangetroffen in de
étalages van al de in de courant met
een R gemerkte winkelzaken.
Er was ons reeds op attent gemaakt,
dat bij den heer P. de Graag op de
Markt geen carton aanwezig was, of
schoon wel de advertentie was gemerkt.
Deze adverteerder bleek bij onder
zoek ten onrechte geen kaart te heb
ben gekregen. Voor de deelnemers
is dit echter geen bezwaar, daar toch
de 44 andere, waaruit de zinnen
bestaan, in de andere étalages aan-
«ezig zijn.
Gelukkig schijnen de zoekenden in
dit geval ziclj, tot ons te wenden. Er
is daarover zoo vaak op het kantoor
van de courant nagevraagd, dat wij
vertrouwen, dat de heer Da Graag zelf
daar niet te veel last van zal hebben,
en zijn étalage juist daardoor zoo goed
is nagezocht, dat dit hem schadeloos
zal stellen voor dit verzuim, dat nu
niet meer kan worden hersteld.
De toestand.
Er is ditmaal weinig belangrijks te
vermelden. De Duitsehe kabinetsforma
teur is nog niet geslaagd met de
samenstelling van een kabinet en velen
betwijfelen of hij dit wel ooit voor
elkaar zal krijgen.
Inmiddels ziin op het ministerie van
financiën onderhandelingen begonnen
over de verrekening van ue ambtenaars-
salaiissen op goudbasis. De regeering
staat op het standpunt, dat den
ambtenaren, gezien den treurigen fiuan-
cietlen toestand, niet hun vorige
inkomens kunnen blijven gewaarborgd,
maar dat ook zij zich een „ontberings-
factor" zullen moeten getroosten, die
evenals bij de looueu der rijksarbeiders
ongeveer 30 pet. zou moeten bedragen.
Uit het bezette gebied komen nog
steeds berichten over relletjes.
Bij de Gute Hoffnungshuette te
Oberhausen, hebben werkloozen de
mannen, die daar wilden gaan werken
voor een werktijd van 10 uur, zulke
belet.
Bij de plunderingen te Rotthausen
is Zaterdag een man van 21 jaar
gedood en een meisje van 14 jaar ge
wond. Te Gladbach viel ook een doode,
te Gelsenkirchen 5. Te Essen hebben
de Franschen uitgebreide voorzorgs
maatregelen genomen om communis
tische onlusten te beletten.
Belangrijk is de verwachting, uitge
sproken in den Belgischen kabinetsraad,
dat, in verband met de overeenkomsten
met de industrieelen, thans het uur
van de onzichtbare bezetting weldra
slaan zal. Generaal Degoutte zal de
noodige maatregelen nemen, om, naar
mate den werklieden het werk in de
mijnen en fabrieken gewaarborgd wordt,
de bezetting minder drukkend te maken,
(Vervolg).
Den derden avond ging Wilson wel
gemoed op stap. Uij was zoo verheugd
wegens het vinden van den eersten ring,
dat hij zich naar F. de Soomer in de
Papegaaistraat begaf om een groot
portret van zich te laten maken, dat
hij ingelijst aan z'n vrouw wilde geven
en waarvan hij tevens een exemplaar
zond naar alle geïllustreerde bladen.
Bij L. J. Visser werd Wilson's oor
getroffen door de muziek van een groote
spreekmachine, welke deed hooren
Yes, we have no ringen 1 De detective
trad biunen om nu juist even goed
overal te kijken. Maar het was waar,
er waren geen ringen. Tien kocht hij
een electrische zaklantaarn, die hem
van nut zou zijn bij z'n nachtelijke
bezigheden.
Bij W. Kanfmann in de Korte
Vorststraat voorzag de groote detec
tive zich van een tweetal koffie- en
theeserviezen, welke hij voor een paar
tantes bestemde, die groote, lief hebsters
zijn van deze geurige dranken.
Bij de Wed. B. Faberij de Jonge
in de Lange Kerkstraat, was het weer
eea heele toer om nauwkeurig na te
gaan of er nergens ringen lagen ver
scholen, maar hij kon ze niet bespeuren.
Wel zag hij tal van nuttige en fraaie
artikelen, geschikt voor St. Nicolaas»
cadeau zoowel voor daines en heeren
als voor jongens en meisjes en hij ein
digde met een tooverkntaarn te koopen
en besloot platen te laten maken van
zijn rondgang door Goes.
Vervolgens begaf de detective zich
naar de fa. A, Wilking, Klokstraat,
waar hij heel wat St. Nicolaasgeschen-
ken bezichtigde. Natuurlijk draalde hij
met het maken van een keuze, omdat
hij eerst overal wilde hebben rondge
snuffeld. H je hij ook keek, bij voDd
geen ringen. En hij was op het punt
weer neerslachtig te worden, toen hij
een fraaie collectie handwerken in 't
oog kreeg, wat hem weer opvroolijkte
en waarvan hij er verschillende kocht.
Bij J. Bos, Ganzepoortstraat, voor
zag de detective zich van een dozijn
sterke sokken, daar hij, wegens zijn
langdurige wandelingen, zijn voetbe
dekking aanmerkelijk versleet.^
In 't Magnz|jn „Poleij" bekeek
Wilson met welgevallen de verschillende
artikelen en koos zich tenslottejeenige
fraaie ceintuurs en mooibewerkte gespen
uit, benevens eenige keurige tafelloopers.
Toen merkte Wilson, daar hij een
met nieuwe rozijntjes en amandelen
EEN HEERLIJKE LEKKERNIJ!
.PÜddjngfabriek A. J. POLAK, Groningen
bijbehoorende handschoen en. Hij vond
dat hij dit wel had verdiend.
Vervolgens begaf Wilson zich naar
De Goedkoope Glaswinkel (Koning
straat) waar hij alweer veel te bekijken
vond. Het onderzoek duurde ook hier
geruimen tijd, want Wilson was nu
gebrand op het vinden van nog meer
dere ringen. Hij vond echter niets
Wel kocht hij een ontbijtservies voo.
een kennisje van hem, dat spoedig ging
trouwen.
Bij G. den Herder kocht Wilson
een partij handschoenen, die hij alweer
voegde bij zijn voorraad voor de nood
lijdende».
Wij mogen thans wel verklappen
dat op zijn verderen rondgang de be
roemde detective ue ringen niet vond.
Waar waren de acht andere ringen
Ze kwamen terecht. Hoe, dat ver
tellen wij in het slot van onze St.
Nicolaasvertelling.
Kloetinge. Vrijdagavond vergaderde
de ver. van Oud-leerlingen v.d. Land-
bouwwintercursus te Kloetioge. Op
komst bevredigend. In het bijzonder
heet de voorz. de heeren Stevens,
directeur der Landbouwschool en land-
bouwconsulent, van Dijk, 2en secr. der
Z.L.M. en van der Plassche, tuinbouw-
consuleit welkom.
Is het voor de prijzen gewenscht
dat onze landbouwproducten gecombi
neerd naar de maikt worden gezonden
(b.v. zooals de Z.L.M. het najaar 1922
in prijsbepaling verkrijgen.
2. De coöperatie ka controle uit
oefenen op de kwaliteit verpakkings
transport van het product dat zij
verhandelt, wat in den samengestelden
handel niet het geval is waardoor de
naam van het product lijden kan wat
ten nadeele van den prijs komt.
3. De weg vaD producent tot den
consument kan dikwijls heel wat ver
kort wordeu wat aan beiden ten goede
kan komen. De tusschenhandel kan
voor een gedeelte uitgeschakeld worden.
4. De coöperatie kan voor haar
product meer reclame maken, dus kan
beter vele handelaars of inkooplichamen
bereiken, waardoor zij beter op de
hoogte komt van den prijs en roept
tegelijkertijd meer concurrente op, wat
zeer zeker van invloed kan zijn. Ze
vormt tevens een vast en in breeden
kring bekend adres.
5. De coöperatie kan een zeer
gunstig gelegen centrum hebben, water
weg, spoor, tram, enz.
6. De coöperatie kan door een
deskundige worden vertegenwoordigd,
daar hij uit vele deelnemers of aan
deelhouders gekozen kan worden.
7. De coöperatie kan verdere studie
maken van het product zelve, als
veredeling, verpleging, oogsten, dor-
schen, reinigen en door het aanmoedi
gen van wedstrijden, door het beschik
baar stellen van prijzen, het opleiden
van bekwame technische leiders.
8. Kan studie maken over afzet
gebieden en de eischen, die aau het
product gesteld wordeu, om daarmede
zoo mogelijk rekening te houden.
9. De coöperatie kan krachtiger
sigaartje wilde opsteken, plotseling dat
zijn rookvoorraad was uitgeput. Via de
Groote Markt waar hij op den Opril
bij de fa. Meijering een onderzoek in
stelde en een partij wollen dassen en
truien voegde bij zijn voorraad voor de
noodlijdenden, ging hij daarom naar
dhr. A. A. Somer, in de Wijngaard
straat, waar hij eerst de smaakvolle
étalage bekeek en daarna binnentrad
en zjjn koker liet vullen met Keraco-
sigaren.
Daarop besloot de detective om,
onder het genot van een sigaartje, wat
te gaan uitrusten van zijn vermoeiende
wandeling en hij deed dit bij D. J.
B. one op de Beestenmarkt waar hij
in verrukking raakte van den schoonen
zang van den Edison-phonograph.
Gesterkt ging hij weer op stap en
trad het Centraal Kleeding Magazijn
in de Magdalenastraat binnen. Hier
vergat hij weer bijna om nit te zien
naar zijn ringen, bij het aanschouwen
van die prachtige toiletten en die keu
rige heeren-confectie. Werkelijk, Wilson
was te zeer een minnaar van hetschoone
om niet eerst geruimen tijd te bewon
deren, alvorens hij zich zette aan een
systematisch onderzoek.
En dit leverde resultaat op. Hij
vond een ring, wederom in een bruin
papiertje gewikkeld, listelijk geschoven
om een koperen roede.
Met bevende vingers rolde hij het
papiertje er af,en zijn oogen
fonkelden van vreugde schier even
sterk als de diamanten van den ring.
Toen^kocht Wilson eens iets voor zich-
zelve en wel een heerlijk warme, ge
heel met bont gevoerde en van een
bontkraag voorziene ja® en een Paar
deed met aardappelen). Het rapport
luidtGecombiaeerden verkoop zien I
we hier in onze provincie met succes
toegepast maar dan in een eenigszins
anderen vorm, n.l. verbonden met
coöperatieve verwerking vaa het rnwe
product gevolgd door de coöperatieve
verkoop van het eindproduct tot
suikerbietensuiker. In andere provincies
hetzelfde met aardappelen tot aardappel
meel, stroo tot carton enz. Maar ge
combineerde verkoop als vrager be
doelt wordt hier niet of heel weinig
aangetroffen. Dezelfde provincies voor
noemd leveren echter het bewijs dat
ook dat in de praktijk van den land
bouw mogelijk is. (Groningen verkoop
van granen) Friesland gecombineerde
verkoop van aardappelen, exportslage-
rijen, alsmede in de zuivelindustrie.
Heeft een dergelijke coöperatie reden
van bestaan Kan zij gunstige resul
taten afwerpen in het stabielhouden
zoo mogelijk verhooging der prijzen
ten gunste van den producent Zeer
zeker kan een dergelijk lichaam, ge
grond op een fundament van leden,
doordrongen van den coöperatiegeest
voornamelijk voor hun plichten tegen
over de coöperatie, werkzaam zijn in
het belang en van producent en van
consument beiden. Ze biedt ons de
volgende voordeelen.
1 Grooter hoeveelheid van het pro
duet De onkosten van transport worden
hierdoor per H.L. voordeeliger. We
kunnen met grooter hoeveelheid ge
makkelijker op de beurs terecht of
kunnen leveren aan groote lichamen
als gemeenteinstelliagen, consumenten-
vereenigingen. We kunnen door het
groote kwantum soms medezeggenschap
optreden tegenover den weigever, haar
klachten en bezwaren tegelijk en aan
het goede adres hekend maken.
10. Zij kan verschillende statistieken
bijhouden,
Bij deze voordeelen kan nog zeer
gevoeglijk samengaan het propaganda
maken voor het coöperatie-wezen. Dit
komt niet alleen ten goede aan haar
zelf, maar tevens aan den gebeelen
boerenstand. Hier wacht haar een
uitgebreid arbeidsveld. Zeer zeker zijn
er aan een dergelijke onderneming ook
bezwaren of nadeelen verbonden. Zoo
noemen wij
1. De risico, door prijsdaling,
transportmoeilijkheden of ongelukken
en verdere onkosten kan de coöperatie
stroppen treffan.
2. Concurrentie van den handel
zal niet uitblijven. Als aandeelhouder
kan dat geld kosten, terwijl degeen,
die buiten de geheele beweging blijft,
daarvan profiteert. De handel is sterk
georganiseerd en heeft een grooten
invloed.
3. Niet gemakkelijk om aan die
éénvormige goede kwaliteit te komen.
4. De producent geeft het product
voor korteren of langeren tijd niet uit
zijn handen, kan er dus zelf over
beschikken wanneer hij dit wenschelijk
acht.
Zoo we zien zijn de voordeelen in
de meerderheid, uitgegaan zou een
coöperatie gevormd door leden, trouw
aan hun coöperatie, aan bun plichten
tegenover dezelve, en hierin ligt naar
de meening der vraagpuntencommissie
het groote struikelblok vooreen groote
coöperatieve verkoop-vereeniging in
Zeeland,
De Zeeuwsche boer is, hoe zeer het
ons spijt het te moeten constateeren,
te weiuig geuieenschapsmenseh, voelt
te weinig voor de coöperatie, heeft te
weinig vertrouwen in de leiding (hoe
wel door hemzelf gekozen) en wil zelf
de teugels in handen houden. Slechts
door verloop van tijd, door meer ont
wikkeling, door meer mee te leven
met landbouwers van andere gewesten,
kan daarin verbetering komen. Ook
aan de leerlingen van landbouw-
cursussen en -scholen is de taak
hieraan mede te werken.
Omtrent het rapport merkt de heer
Oustiiigh op, dat gecombineerde ver
koop van zuivelproducten minder juist
als voorbeeld is aangehaald.
De heer Sinke is die meening niet
toegedaan.
De heer Oostingh zegt liever in de
plaats van zuivelindustrie melkinrich
ting te noemen.
De heer Stevens merkt op dat de
gecombineerde verkoop van granen in
Groningen niet bijzonder g.slaagd mag
heeten.
De heer van Dijk zegt dat het rapport
wel eenigszins oppervlakkig is en wijst
er op, hoe moeilijk en ingewikkeld de
kwestie is waarop de heer Zandee heeft
moetea antwoorden. Hij behandelt het
rapport in onderdeelen en licht met
feiten en voorbeelden, voor zoover hij
daaromtrent gegevens heeft het rapport
toe. Als voorbeelden noemt hij gecom-
bineerden verkoop van tarwe, bieten,
fijne zaden, uien, boter eD eieren. Ieder
onderdeel zet hij kort uiteen.
De heei Stevens vindt den heer van
Dijk te pessimistisch, hij vindt dat op
het gebied van fijne zaden niet veel
coöperatiefs te bereiken is, nien vindt
hij een speculatief product. Met aard
appelen is volgens hem wel iets te be
reiken indien men dat in het klein doet.
Alles samengevat is er voor landbouw-
en massaproducten voor ons voorloopig
op dat gebied niet veel te doen.
De heer van Dijk vraagt of suiker
dau niet speculatief is, waarop de heer
Stevens antwoordt dat dit een wereld-
product is.
De heer vaujder Plassche vindt het
vreemd dat het rapport niets van tuin
bouw naar voren brengt, hij vindt dat
er toch wel verband bestaat tusschen
laad- en tuinbouw. ■:Jsf
De voorz. licht hem daaromtrent in.
De Rapporteur, gehoord de vele
bezwaren, welke door de toelichting vali
den heer van Dijk tusschen zijn uit
eenzetting te voelen waren, zegt dat de
commissie niet uit deskundigen bestaat.
De heer Sinke zegt dal het onmogelijk
is alles in één rapport samen te vatten,
wat de" heer van Dijk toegeeft en zegt
dat het niet te doen is om den heer
Zandee te kleineeren, doch dat hij zijn
meening naar voren heeft gebracht, zoo
hem die vraag van de commissie eens
gasteld was.
Nadat dhr. van der Plassche nog een
en ander omtrent den tuinbouw heeft
uiteengezet dankt de voorz. den Rap
porteur voor zijn rapport en zegt dat
de heer Zandee ten volste waardeering
verdient.
Besloten wordt Woensdag (heden) bij
voldoende deelname een excursie naar
de suikerfabriek Zeeland te Bergen op
Zoom te maken.
De voorz. deelt mede dat geïafor-
meerd wordt of het mogelijk zou zijn
hier een cursus ia landbouwhuishoud-
kunde te openen. Men zal daaraan
medewerken.
Hierna sluiting.
Schore. Als no. 1 op de voordracht
voor hoofd der O. L. school te Zoeter-
meer is geplaatst de heer G. Geijten-
beek, b. d. s. alhier.
De collecte voor „steun aan
hongerend Duitschlanda heeft in deze
gemeente f 80,16 opgebracht.
De heer J. Verhaagen heeft be
dankt als secretaris van de orgel
commissie.
Baarland. Bij de Maandag gehouden
herstemming voor 2 notabelen der Herv.
kerk verkreeg J. Mnrre (aftr.) 16 stem
men en C. Haasdonk (aftr.), A. W.
Spruit en L. Melio elk 22 stemmen.
Bij loting werden verkozen verklaard
de heeren C. Haasdonk en A. W. Spruit.
Van de 62 stemgerechtigden namen er
43 aan de stemming deel.