N°. 139.
Zaterdag 24 No?ember 1923
HO jaargaog
feuilleton.
Hartenvrouw,
Bij dit nummer behoort
een Bijvoegsel.
BROOO,
BUITENLAND.
ABONNEMENT
Prijs per kwartaal, in Goes f 2,
huilen Goes f 2,
Afzonderlijke nummers 5 cent.
Verschijnt: Maandag-, Woensdag
en Vrijdagavond.
goesche;
Uitgave Naarai. Vennootschap Goesche Courant
A O V ERTENT1EN
van 15 regels f 1,20 elke regel
meer 24 cent.
Priemaal plaatsing wordt (.weemaal
berekend.
Familieberichten 110 regels f 2,40
Bewijsnummers 5 cent.
en Kleeuwens Boss' Drnkkers- en Uitgeversbedrijf. Advertentiën worden aangenomen
tot 12 nar voormiddag.
COURANT
nadruk verboden.
Ik was bezig met het maal vottr mijn
eenden te bereiden en brak het brood
in stukjes. Het was oud brood, dat de
bakker voor dit doel levert tegen
goedkoopcr prijs. Maar terwijl de witte
kruimels op de steeneu vielen, kwam
mij opeens een vreeselijke gedachte
kwellen.
Ginder in Duitschlaud, en nog ver
der in Ruslanden hier het kos
telijke, kruimige wittebrood voor de
eenden 1 Was het geen zonde, die ik
bedreef?
Het kan soms zijn, dat ouder bepaal
de omstandigheden een bekend woord
nieuwen inhoud krijgt. ffWerp uw paar-
len niet voor de zwijnen en geef het
heilige den honden niet", fluisterde het
in mij. Eu plotseling ervoer ik, dat het
brood heilig is.
Nog te kort ligger, de moeilijke jaren
achter ons, dan dat we vergeten zou
den zijn, wat zuiver, wit brood voor
een menrch keu beieekenen. We hebben
brood gegeien van allerlei mengsel en
de duffe, onzindelijke smack werkt nog
na op ouze tong Vrees-lijk, te be.d-n
ken, dat vlak naast ons een geiieei
volk van millioenen en millioeuen nog
aliiji hetzelfde on-inskelijke voedsel
eet. Wat zou een üuiische of een Ra—
sische moeder niet geven, om haar
kind één enkel sr.eedje te kunnen
doen proeven van het prachtige onver-
valschte brood, dat ik hier roekeloos
voor de eenden kruimel Hoe gauw
kan ook voor ons de tijd terugkeeren,
waarin wij zullen hunkeren naar dit
voedsel, maar niemand zal het ons ge
ven I
Brood is iets heiligshet is niet
zonder reden, dat het als symbool in
den godsdienst een rol speelt. Het hoog
ste en heerlijkste van den geest, datgene
wat de ziel moet voeden en onderhou
den, van ouds heeft men het met
brood vergeleken. Waarom juist met
brood Waarom niet met vieesch of
iets anders En waarom bidt de Chris
ten heid in haar volmaaksle gebed om
h' t, dagelijksch brood
Er moet een tijd geweest zijn, waarin
de inensch als een roofdier van bloed
leefde. Hij sloeg zijn vraatzuchtige tan
den in de prooi, die de jacht hem op
leverde zelfs ontzag hij zijn mede-
mensch niet. In een zijner mooiste ver
zen bezingt Schiller, welk een verande
ring de landbouw bracht, toen deze
den mensch leerde, zich te voeden met
brood. Toen was het uit met die tij
germaaltijden en bloedgelagen, waar
voor de lippen van den naar God's
beeld geschapene te rein moeteD
wezen.
Zoodra het veld zich met groene
halmen ging tooien en in den herfst
35
DOOR
HÊLLMUTH MIELKE.
Uit het Duitsch vertaald.
(Nadruk verboden.)
„Ik dank u zeer, mijnheer van Vil
lessen. Ik weet, dat u noch op geld
noch op iemands kleeding let en daarom
wil ik u nu ook eerlijk bekennen, dat
het mij buitengewoon verheugt u weer
eens ontmoet te hebben. Hetzelfde
zou ik stellig niet tot ieder van mijn
vroegere kennissen kunnen zeggen."
„Ik kan me levendig voorstellen,
dat je gevoelens ten opzichte van heel
veel dingen veranderd z\jn. Maar om
op een ander chapiter te komen*als
het je tenminste interesseert onze
vroegere bezoeker in het kleine pro
vinciestadje, die ons toen zoo reusachtig
geplukt heeft, heb ik hier weer ontmoet,
't Is toch een heel nette kerel, die
mijnheer von Flügge, en hij heeft ko
lossaal veel geluk in 't spel en naar
het schgnt, ook in de liefde.*
Alsen luisterde aandachtig toe.
„Ik heb hem hier ook al eens ont
moet, maar we deden alsof we elkander
niet kenden."
„Wel, dat zal hij wel niet met opzet
een gouden zee over de vlakte golfde,
weid ook het aanschija van de men-
schenmaatschappij anders. De landlie
den, die de halmen tot garven bonden,
waren geen wilden en menscheneters
meer een kalm en vroom volk keerde
des avonds na volbrachte dagtaak huis
waarts; orde en regelmaat maakte een
vredig samenleven mogelijk het brood
had de woeste zedeu getemd en de
onrust van het beweeglijke tentieven
vei vangen door de genoeglijkheid van
het eigen tehuis.
Er ligt in de. bede om het dagelijksch
brood een wereld van gedachten op
gesloten. De gezond makende geur van
het land de gave schoonheid van oogst
en oogstfeesten de frischheid van den
wind, die den molen drijft; de zuive
rende kracht van het vuur, hel
schijnt alles van magische werking voor
den mensch, die zijn voedsel met be
wustheid nuttigt. Niet als een beest
eet de mensch, wat men hem voorzet
der natuur. Men heeft den wilde, dat
spook uit den oertijd, teruggeroepen,
toen men brak met de orde, die het
brood had gesteld. Want het brood is
de overwinning op de ruwheid en den
bloeddorst vau den barbaar, voor wien
het geheim van den vredigen akker
bouw nog verborgen is gebleven en die
nog moet leven van roof en moord.
De wilde uit den oertijd is veront
schuldigd hij wisr, niet beter, maar
deze moderne wilde met zijn helsche
machines en geraffineerde vernielzucht
heeft het noodlot ontketent, toen hij
den band losmaakte met de ons allen
voedende moederaarde. Eerst als nog
maals, en nu voorgoed, Je speren tot
sikkelen en de zwaarden tot ploeg
scharen zullen zijn omgesmeed, zal de
herboren aarde, voor al haar kinderen
weer leveren het heil.ge dagelijksch
brood.
Men kan er dus arm bij worden in
Engeland, als men weinig tijd heeft
zijn eigen redevoeringen in elkaar te
draaien. En als men geen geld heeft?
Ook daarop is iets uitgevonden l In
dezelfde rubriek vermeldt de „Times"
„ArbeiderscandidatcnGij, die geen
geld hebt om uw redevoeringen ergens
te koopen of andere onkosten te maken,
in verband met de aanstaande verkie
zingen, gij kunt tegen billijke voor-
waardeu geld leenen daar en daar.
Allerscbappelijkste af betalingsvoorwaar
den zoowel bij verkozen worden als
bij niet-verkozen-worden."
Het is inderdaad niet onaardig. En
zouden bij ons nu werkelijk alle kamer-
candidaten rl hun redevoeringen zelf
gereed maken
We twijfelen er toch wel aan. Maar
hun aantal is te gering dan dat in
Nederland een redevoeringen-fabriek
redenen van bestaan hebben zou.
Onder degenen, die vermoedelijk hun
en mensch denkt na, de mensch mijmert,
de mensch laat zich drijven op herin-
dering en gevoel.
En hierom is de eerbied voor het
dagelijksch brood een opbouwende fac
tor iu het m3Hseheabestaan. Wij zien
ze zitten, de eenvoudige lieden, die
voordat zij het brood tot zich nemen,
hunne oogeu sluiten en bun handen
vouwen, één oogenbhk maar, als een
stille hulde aan den Schepper en uit
erkentelijkheid, dat hun het rantsoen
van den dag weder wordt toegemeten.
Zijn zij waarlijk bekrompener dan
die grootestadsliedeo, die alles als van
zelfsprekend beschouwen en geen won
der meer kennen Zoodra de eerbied
uit ons leven is verdwened en de oot
moed tegenover de onmisbare gaven
van de natuur, loopt het mis met de
maatschappij.
Dat het dagelijksch brood voor mil
lioenen onzer medemenschen een on
bereikbaar genot is geworden en dat
ook ons dagelijksch brood wederom
gevaar gaat loopen, is te wijten aan
het gabrek aan beziuning tegenover de
eenvoudige, eeuwig geldende regelen
gedaan hebben. Hij is namelijk erg
bijziende. Wij hebben hem indertijd
wel wat voorbarig verdacht. Hij heeft
inderdaad goede familie in de provincie
en hij wil zich daar ook een of ander
buiten koopen, zoodra hij zicb verloofd
heeft. Zijn schoonvader heeft het geld
wel die ie directeur van een rijke
firma of maatschappij bij wien ik ook
eeis op een diner geweest ben. Een
pracht van een dochter heeft hij
wij beiden komen helaas overal te laat.
Maar neem me nu niet kwalijk, beste
Alsen, ik moet het perron op. Een
paar dames, die ik moet afhalen,
arriveeren dadelijk met den trein,"
Mijnheer van Villessen nam bijzonder
hartelijk afscheid van Alsen, echter
niet zonder hem eerst zijn kaartje te
hebben gegeven en hem zijn adres te
hebben gevraagd, want zij moesten in
ieder geval op een avondje nog eens
gezellig met elkaar in een of ander
restaurant zitten babbelen, daar stond
van Villessen nu eenmaal op.
Het was te laat op den middag voor
Aken geworden om zich nog naar de
bureaux van de „Sirius" te begev3n
en zich bij de directeuren aan te
melden. Hij ging dus naar huis, waar
zyn welgedane hospita hem vroolijk
begroette.
Hij had de goede vrouw in Brussel
niet vergeten en wat kleine cadeautjes
voor haar meegebracht, waarvoor zij
hem nu tot dank de nieuwtjes uit de
De verkiezin^sfrijd In
Engeland-
In Engeland is de verkiezingsstrijd
in vollen gang. En de strijd is daar
feller dan de laatste jaren in ons laud
het geval placht te zijn. O >k de wijze,
waarop de strijd wordt gevoerd wijkt
aanmerkelijk af van die waaraan wij
hier gewoon zijn.
Wij kennen b.v. niet advertenties als
de volgende, die voorkomen in de
//Times"
«■Conservatief stemmenwerver met
groote organisatorische talenten biedt
zich aan heeft reeds verscheidene ver
kiezingscampagnes meegemaakt met
succes; prachtige referenties kunnen
worden overgelegd brieven onder num
mer, enz." Of ook wel
,/Gelegenheidsaanbieding I Schitte
rende redevoeringen, kant en klaar
gemaakt voor conservatieve verkiezings-
candidaten I Piekfijn in orde. Billijke
prjjzen per 500 woorden 36 gulden,
en 60 gulden per 1000 woorden."
buurt, die zich gedurende zjjn afwezig
heid hadden afgespeeld, in geuren en
kleuren vertelde.
Hij stelde in die dingen zoo goed
als geen belanghij dacht aan heel
iets anders.
Zoo was dus deze leeglooper, deze
speler, die door de wereld avouturierde,
op het punt zijn doel te bereiken
Want het leed geen twijfel, dat met
de rijke partij, waarover de luitenant
gesproken had, niemand anders dan
Ottilie Dehnhardt bedoeld was.
Was het mogelijk, dat zij voor dezen
man ook maar iets kon gevoelen Zou
zij niet bemerkt hebben dat er van
geestelijke ontwikkeling bij hem niet
veel sprake was en dat zijn Zedelijke
levenswijze op een bedenkelijk peil
stond, zij; wier rustige, trotsche blik
volgens zijn begrippen bij ieder men-
schelijk wezen bet echte van het
valsche moest kunnen onderscheiden
Hij wist ten slotte geen andere afleiding
aan deze gedachten te geven, dan door
in den loop van den avond bij de
Kiekers een bezoek af te leggen. Voor
zichtig droeg hij in twee groote pakken
de geschenken bij zich, die hij voor
de familie bestemd had.
Hij had geluk ze waren allemaal
thuis. „Schoonpapaatje" danste bij al
zijn dikte als een gummibal van ge
noegen, toen hij Alsen terugzag, en
hij omhelsde hem bijna, en toen kwamen
met mama de meisjes aan de beurt,
redevoeringen wél zelf zullen maken,
althans er zeker toe in staat zijn, be
hoort de oorlogspremier, Lloyd George.
Deze heeft er in zijn laatste redevoe
ring op gewezen, dat protectie aller
minst ten waarberg is vior weivaart.
Engeland heeft groote welvaart gekend
als vrijhandel-land en heeft tijdens den
oorlog aan allerlei JandeD, die een
pro'ecti mistische politiek volgden,
enorme bedragen geleeud. Thans, nu
de oms'audigheden zoo moeilijk zijn en
Engeland volgens Baldwin bij bescher
mende rechten heil zon moeten zoeken,
kunnen deze protectionistische i landen
geen cent van hun schulden aflossen
en is het eenige land, dat daartoe wel
in staat is, Groot Britannië, hoewel
hier de industrie en alle bedrijven een
zware crisis doormaken. Niettemin blijft
Engeland de eenige oorlogvoerende
mogendheid, wier crediet ongeschokt
is. Hij wees er ten slotte op dat de
werkloosheid niet bestreden kan
worden do rr knnstmatlge bevorde
ring der industrie, doch alleen door
bcrstel der markten, d.i. door het
scheppen van geordende toestanden in
centraal Europa.
die hem allen op de haar eigen wijze
begroetten Anna en Sophie, de beide
onderwijzeressen met een vriendelijken
hauddruk, Paula en Emilie, de bak-
vischjes met gelach en handgeklap
Klaartje, de typiste en Marie, de tele
foniste, opvallend terughoudend en
verlegen, want achter deze beiden ver
toonden zich nog twee jeugdige man-
nengestalten, de een zelfs in een uni
form der posterijen, die aan Aisen
werden voorgesteld als de koopman
Meijer en de assistent bij de post
Rutten en heel stijve buigingen maakten
Maar al heel gauw was het ijs gebro
ken en ging het weer ouderwets vroolijk
toe. Alsen deelde zijn geschenken uit,
wat een luid gejubel veroorzaakte.
Men verbaasde zich en bewonderde alles
telkens opnieuween ieder roemde zijn
goeden smaak en de gelukkige keuze
zijner geschenken, die onmogelijk pas
sender hadden kunnen zijn. Alsen moest
daarna van Brussel vertellen en van
het vergiftigingsproces, waarvan ze
allemaal gehoord en gelezen hadden.
Men wenschte hem van alle kanten
geluk met zijn groot succes en men
wilde nog maar steeds meer bijzonder
heden weten over die vreeselijke ge
schiedenis. „Schoonpapa" echter sleepte
de eene batterij bierflesschen na de
andere aan, maar had tusschen de
bedrijven door toch nog tijd om Alsen,
met een beteekenisvollen blik op den
jongen koopman en den postassistent,
De Gezanfenraad-
De gezantenraad is tot overeenstem
ming gekomen. Hij heeft besloten aan
de Duitsche regeering te-laten weten,
dat de geallieerde militaire controle
zonder verwijl hervat zal worden.
Betreffende den kroonprins heeft de
raad acte genomen van de verklaring
van het Duitsche Rijk, dat de prins in
December 1918 afstand gedaan heeft
van ziju rechten op den iroon en van
zijn belofte aan de Duitsche regeeriug
om zich buiten de politiek te houden.
De geallieerde regeeringen zullen over
leg plegen over de maatiegelen, die de
gebeurtenissen noodig zullen maken.
Beteekent dit laatstede komende
gebeurtenissen En zouden dus voor-
loopig geen sancties worden toegepast
De verantwoordelijkheid voor
den oorlog.
In de Belgische kamer is een debatje
ontstaan over de kwestie der verant-
oordelijkbeid voor den oorlog. Wij
lezen in de „N. R. Ct
Vaa Ssveren, een Vlaming van de
froutpartij, spreekt iu bet Vlaamseh.
Hij is de eenige, uie dat tot nu loe
gedasn heelt. Hii zegt, dat wauueer het
bewezen was, dat Duitschlaud alleen
verantwoordelijk is voor den oorlog,
meu gelijk zou hebben te eiechen, dat
het betaalt. Maar het is niet bewezen.
Geheel Europa is verantwoordelijk voor
den oorlog.
Fieullieu (katholiek): En de Belgen
dan ook
Van Severen België is het minst
verantwoordelijk.
Jaspar rijst op en zegt met verhef
fing van stem Het is een schande zulke
woorden te spreken. Zoo iets te moeten
hooren uit den mond van een Belgisch
Kamerlid I Ik ween voor mijn land bij
het hooren uiten van zulke afschuwe
lijke dingen.
Demblon (radicaal socialist): Alle
kapitalisten zijn verantwoordelijk.
Van Severen verwijt vervolgens nog
aan de katholieken, dat zij hun begin
selen van vrede niet toegepast hebben.
De pijnlijke roman van een
oorlogsmonument-
De Fransehe bladen bevatten het
volgende bericht
De weduwe E. Morieau te Burey
(Seine et Marne), moeder van een eeni-
gen zoon, die in den oorlog gesneuveld
is, kon de gedachte niet uitstaan, dat
het plaatselijke monument voor de ge
sneuvelden, vlak voor de deur barer
woning zou worden opgericht. Zij zag
daarin een echte marteling.
Sinds Augustus echter was men be
gonnen met het bouwen van dit ge-
denkteekenwanneer de arbeiders
7ertrokken waren, ging de arme vrouw
echter aan 't werk om weer af te
brekea. Herhaaldelijk is er tegen haar
proces-verbaal opgemaakt. De weduwe
staakte echter haar actie tegen het
oorlogsmonument niet. Ten slotte heeft
men ze in een gevangenis opgesloten.
meermalen heimelijk in het oor te
fluisteren
„Zgn het geen paar prachtkerels?
En kijk toch eens, hoe verliefd ze
beiden zijn."
De kleine, dikke lieer was gelukkig.
Ditmaal was het geschied, alhoewel
geheel zonder zijn toedoen, dat zoowei
op het bureau als op het postkantoor
bij de uitoefening der gemeenschappe
lijke beroepsbezigheden in alle stilte
twee paar harten elkander hadden ge
vonden. 't Was waar, tot een officieele
verloving was het nog niet gekomes.
Ook Alsen had veel te vragen en
hij kon ten slotte niet nalaten te in-
formeeren, hoe het met den directeur
Dehnhardt ging.
„O, het gaat onzen directeur uit
stekend. Hij gaat nu pretcige dagen
tegemoet. In Maart vieren wij zijn
25-jubiIeum als directeur, het zal
schitterend worden, want er zal tevens
nog een andere belangrijke gebeurtenis
meegevierd worden" schoonpapaatje
kuchte eens even „een gebeurtenis,
die weliswaar sleehtseen familiefeestje is,
maardan ook tot de heerlijkste familie
feestjes behoort."
„Niet zoo lang van stof, papa, maak
het kort," viel de resolute onderwijze
res Anna hem in de rede, „er-zal bij
de Dehnhardts een verloving worden
gevierd."
Wordt vervolgd.)
