KUENA'
VERVANGT NATUURBOTER
Hartenvrouw,
H\ 135.
Donderdag 15 November 1923.
110 jaargang
UUITEJNJLAflD.
Binnenland.
FEUILLETON.
Pro vincie-N ieuws.
ABONNEMENT
Pr(js per kwartaal, in GoeB f 2,
buiten Goes f 2,
Afzonderlijke nummers 6 cent.
VerschijntMaandag-, Woensdag
en Vrijdagavond.
GOESCHE
Uitgave Naam). Vennootschap Ooesehe Course!
ADVERTENTIËN
van 15 regels f 1,20 elke regel
meer 24 cent.
Driemaal plaatsing wordt cweemas]
berekend.
Familieberichten i10 regels f 2,40
Bewijsnummers 5 cent.
en Kleeuwens Ross' Drukkers- en Uitgeversbedrijf. Advertentiën worden aangenomen
tot 12 nar voormiddag.
COURANT
De foesfand in Duifschland-
In Duilschland is een staking der
typografen uitgebroken, tengevolge
waarvan financieele moeilijkheden drei
gen te ontstaan, daar nu het papier
geld niet meer gedrukt kan worden.
Onderhandelingen zijn in vollen gang
om deze gewichtige groep van staats
burgers aan den arbeid te krijgen.
In Beieren is Hitier, de leider van
den mislukten staatsgreep, gevangen
genomen. Ludendorff, die weer op vrije
voeten gesteld was, heeft zich vrijwillig
ter beschikkiDg der justitie gesteld,
daar aan zijn invrijheidstelling een ver
keerde uitleg werd gegeven. In Thü-
ringen zijn de communistische leden
van het kabinet afgetreden. De zorgen
der Berlijnsche regeering ten opzichte
van hst Zuiden van 't Rijk hebben
dus een verlichting ondergaan.
Uit bet Roerbekken komt het be
richt dat de onderhandelingen tusschen
vertegenwoordigers van de fabrikanten
van kleurstoffen in het Rijnland met
Franscbe, Belgische en Italiaansche
deskundigen, onder aanwezigheid van
een Engelschen afgevaardigde, tot over
eenstemming hebben geleid. De fabri
kanten hebben zich verplicht tot de
geregelde hervatting van de leveringen
in uatura voor rekening van het herstel,
overeenkomstig de regeling, uitgevaar
digd door de hooge commissie, en
hebben de douane-controle op die
zendingen, als die hun fabrieken ver
laten, aanvaard.
De terugkeer van den
ex-kroonprins-
la antwoord op vragen van den
Gezantenraad betreffende den terugkeer
van den ex-kroonprins, heeft de Duitsehe
regeering geantwoord dat zij geen reden
van juridischen of feiteiijken aard kon
vinden, die een weigering van het ver
zoek van een Duitseh staatsburger om
naar zijn familie terug te keeren zon
hebben gerechtvaardigd. Daarom heeft
zij de bevoegde Duitscbe vertegenwoor
digers in het buitenland gemachtigd
den kroonprins een pas voor Dnitsch-
11nd uit te reiken.
Het Frausche blad de Liberté vreest
een In rstel op den troon der Hohen-
znilcitiis eu schrijft:
Als dit gebeurde zonden de geallieer-
il ij een kaakslag krijgen. DevreJezou
daardoor bedreigd worden. Een der
gelijk herstel zou waarschijnlijk volgen
op reu stelsel van militaire dictatuur.
Nu al i» Duitschland m 7 districten,
elk onder een generaal verdeeld. De ge
allieerden kunnen met in het oneindige
belachelijke en vergeefsche stappen her
halen, gelijk dien van den Haag, waar de
legeering hen voor den gek hield. Ze
verkleinen zich door waarschuwingen
zonder sanctie. Evenmin lust hun een
militaire expeditie om herstel van de
Hohenzollern of Wittelsbach er te voor
komen.
Een ontploffing.
Door de nalatigheid van een werk
man bij het demonstreeren van gas
bommen beeft een ontploffing plaats
gehad te Domnesci nabij Boekarest,
waarbij 9 werklieden gedood en ver
scheidene gewond zijn, terwijl er nog
5 vermist worden.
31
DOOR
HELLMUTH MIELKE.
Uit het Duitseh vertaald.
(Nadruk verboden.)
Frémoire klopte aan. EeD vrouw deed
open. Op de gang was het te donker
om te onderscheiden, of zij eigenlijk
oud of jong was. Op zijn waardigsten
toon vroeg Frémoire of zjj hier terecht
waren bij den armen Bashij was een
lid van de liefdadigheidsvereeniging en
had zyn metgezel, mijnheer Molenaar,
een edeldenkend man, van wien zij
stellig al veel goeds gehoord zou heb
ben, op den treurigen toestand van den
armen, braven klerk opmerkzaam ge
maakt.
In het vooruitzicht, geld voor den
zieke te ontvangen, werd de vrouw
buitengewoon vriendelijk en geleidde
De uitsluiting_in Twente
In 19 fabrieken te Enschedé, Lon-
ueker en Boekelo, derhalve aan onge
veer 14.000 arbeiders, is legen 24
November het werk opgezegd, hetgeen
zeggen wil, dal de Euschedésche
buigerij gedwongen wordt ongeveer
f 150.000 per week, welke aan werk-
loozensteuD verloren zullen gaan, meer
op te brengen.
De kabinetscrisis.
De N. R. Ct. verneemt dat mr. Koo
ien waarschijnlijk wel een poging zal
doen, een kabinet ie formeeren, maar
daarin vrij zeker geen zitting zal nemen
om de eerder genoemde (persoonlijke)
redenen.
De anti-revolutiounairen zouden zich
bereid hebben verklaard, een rechtsch
ministerie le leveren op voorwaarde,
dat de bezuinigingsplannen van minis-
ter Colijn onverkort (dus met intrek
king van art. 40 van hei Bezoldigings
besluit voor rijksambtenaren) worden
overgenomen.
De Tijd noemt dit bericht voor
barig.
Het vertrek van den Duitschen
kroonprins.
De Prausche pers is in 't algemeen
van oordeel, dat de Nederlandsehe
regeering niet anders kon handelen,
dan zij gedaan heeft. Toch zijn er wel
bladen die stekelige opmerkingen ma
ken. Zoo schrijft het Journaal des
Débats //de Nederlandsehe regeering
schijnt er^meer prijs op te stellen zich
van hinderlijke gasten te ontdoen dan
den geallieerden aangenaam te zijn of
de gevaren van een Ëuropeeacheu oor
log te vermindereu.» f&ii
In ^Engeland wordt ^de zaak vrij
kalm opgenomen.
vrij te pleiten en vindt hef toodig
waarborgen te verkrijgen tegen een
zelfde dubbelzinnige actie in verband
met den gewezen keizer.
De Westminster Gazette verdedigt
de Nederlandsehe holding. Nederland,
zegt het blad, was onzijdig gedurende
den oorlog en men kan liet niet vra
gen terug të komen op die onzij
digheid.
De Engelsche regeering heeft Poiu-
caré doen weten dat ze meent dat de
kwestie van den terngkeer van den
kroonprins in Duitschland niet door
den Gezantenraad moet wordeu gere
geld, doch laügs den gewonen diplo-
inatieken weg bij wijze van directe
gedachtenwisseling tusschen de gealli
eerde kanselarijen.
Kapelle. Maandagmiddag vergaderde
de gemeenteraad. Afwezig was de heer
v. d» Have met kennisgeving. Voorz.
is burgemeester Bierens, welke de verg.
met gebed opent.
De notulen der vorige verg. worden
goedgekeurd. Bij de Ingekomen Stukken
zegt de vooiz. dat op de gemeente de
zedelijke verplichting rust, bij te dragen
in de kosten van verpleging in Vrede
rust van een inwoonster der gemeente,
welke tijdelijk werd verpleegd in 's-H.
Abtskerke bij familie. Deze zaak zal
nader in orde gebracht worden.
,tDe inspecteur der Volksgezondheid
deelt mede dat de Vleeschkeuringswet
voortaan niet meer soepel zal worden
toegepast.
^Besloten wordt deel ie nemen aan
de actie tegen de hooge kosten van het
M. O. Verschillende heeren meenen
tegen deze lasten die op de plattelands
gemeenten drukken, ernstig te moeten
protesteeren. De Ing. St. worden hierna
Aan de orde komen verzoeken van
het bestuur van de afd. Kapelle
van het Nut om voor cursussen ver
volgonderwijs te mogen beschikken over
het gebouw der o 1, school en om een
gemeentelijke subsidie van f 240-f 200.
Reeds heboen zich 21 leerlingen aan
geven.
Een dergelijk verdoek is ingekomen
van de vereenigiug tt t instandhouding
van een school met den Bijbel, om
f 150 subsidie.
De voorz. zegt, dat in verband met
den financieelen toestand der gemeente
voor dezen dienst onmogelijk; f 500 a
f 600 voor vervolgonderwijs kan worden
gegeveD. Voor dit jaar wil spr. dus
weigeren.
Dhr. Zegers noemt dit onderwijs
geen vervolgonderwijs, het is dus van
alles en nog wat. De gemeente mag
het vervolgonderwijs niet uit de hand
geven.
De voorz. wijst nog op de circulaire
van Ged. Staten i.z, het vervolgonder
wijs.
Dhr. Vereeke zou het ja nmer vinden
als er in de gemeente geen cursussen
waren voor de oude leerlingen. Voor
elke school pondspondsgewijze heeft
spr. gaarne een bedrag over.
Dhr. Zegers meent dat de onder
wijzers ook wat moeten doen. Ais allen
meewerken neeft de gemeente niet in
den zak te tasten.
Dhr. Eraan je is vóór een cursus die
komt in de plaats van het vervolg
onderwijs. Als men aan de wet gebon
den is, zijn de kosten te hoog. Daarom
Is in een vorige vergadering besloten
het vervolgonderwijs af te schaffen.
Spr. ziet er niets geen bezwaar in om
subsilie aan de vereenigiDg te geven,
maar dan kunnen we ook voorwaarden
stellen aangaande het onderwijs.
De voorz. wil de eenvoudige vakken
voorop stellen.
Dhr. Zegers wil dit jaar geen sub-
-vf. -- - -
DUKAAT MELANGE
63
Echter acht de Daily Chronicle het
feit, dat de Nederlanasche regeering
de geallieerden niet in kennis heeft
gesteld met het voorgenomen vertrek,
in strijd met de afspraak welke tot
nu toe tusschen de Nederlandsehe en
de geallieerde regeeringen bestond,
waarbij Nederland zijn verantwoorde
lijkheid erkende om te verhoeden dat
het Nederlandsehe gebied als basis voor
een Hohenzollernsche actie in Duitsch
land werd gebruikt.
Het blad acht het moeilijk de Ne
derlandsehe regeering van kwade trouw
hen zonder meer in het armzalige zie
kenvertrek. Hoewel de ramen in dit
kamertje open waren, kwam hen toch
zulk een verschrikkelijke lucht tegemoet,
dat het Alsen raar te moede dreigde
te worden.
De zieke lag in bed en steunde.
Een echt beeld van ellende, dit ver
magerde, gele gezicht, dat ook bij het
zien der vreemdelingen geheel onver
schillig bleef.
„Hij heeft van tijd tot tijd verschrik
kelijke pijnen en jammert ontzettend,»
zei de vrouw. „Ik denk, dat het niet
lang meer zal duren.»
„En hoe lang is de arme man al
ziek vroeg Prémoire, wiens blik
dadelijk het geheele armzalige meubi
lair overzien en gemonsterd had,
„Hij ligt al sinds een jaar op bed.
In het ziekenhuis wil hij niet, voor
geen geld van de wereld, en daar mijn
heer Pichet, zijn vroegere patroon, hem
zijn salaris net als vroeger uitbetaalt,
kan ik hem nog zoo'n beetje verplegem
Maar het is een verschrikkelijke last.
U zegt, dat hij zulke vreesehjke
voor kennisgeving aangenomen. De
voorz. deelt mede verzoeken van be-
woaers van den BiezelingschenStraatweg
om rioleering en van bewoners der
Ooststraat om een lantaarn (bij de Wed.
G. Baas). Deze stukken worden in
handen van B. en W. gesteld.
Aangenomen wordt een wijziging der
invorderingsverordening van de plaatse
lijke inkomstenbelasting.
Aan de heeren de Keyzer en W onder-
gem en mej. Rottier wordt eervol ont
slag verleend als leerkrachten bij het
vervolgonderwijs.
pijnen heeft," viel Prémoire haar in
de rede.
„Ja, dat is slim, heel slim. Maar
heeft de dokter hem nooit iets voor
geschreven
„Ja zekerH(j schrijft van tijd tot
tijd iets voor, daarna gevoelt hij zich
beter.»
„Zoo, zoo. Wanneer heeft hij dan
voor het laatst wat voorgeschreven
„Eenige dagen geleden was hij weer
hier. De voorgeschreven medicijn is
nog niet verbruikt.»
„Och, laat u ons de medicijn en het
recept eens zien.»
De vrouw nam een doosje en een
papiertje.uit de kast en gaf deze din
gen aan Frémoire, die zich tevreden
stelde een snellen blik op het recept
te de'dokter heeft zeker wel meermalen
zulke recepten voorgeschreven,» zei hij
op zal venden toon. „Het is een heel
mooi recept. Kan ik de andere ook
niet eens zien
„Ik weet het niet er liggen nog
een paar in de keuken in een schuilla,»
sidie geven. In vorige vergaderingen
zijn verschillende voorstellen i.z. ver
volgonderwijs naar den kelder gegaan.
Spr. vindt dat de raad op laag peil
zou staan als hij thans de verzoeken om
snbsidie zon inwilligen.
Dhr. Zuidweg ziet niet in dat het
geven van onderwijs getuigt van laag
peil.
Dhr, Ganseman heeft op grond van
onhelderheid gestemd tegen de f 200
en f 250. Spr. zegt dat de onderwijzers
hun bezoldiging wel kunnen verlagen
tegenover vereenigingen maar niet
merkte de vrouw op, eenigszins ver
wonderd, dat die vreemde heeren in
die recepten zooveel belang stelden.
„En mijnheer Pichet, die bezoekt
toch zeker nog dikwijls zijn armen
zieken klerk f"
„Vroeger kwam hij vaker de
laatste weken echter niet meer.»
„Dus tot voor eenige maanden kwam
hij zeker heel geregeld Ja, mijnheer
Pichet heeft in den laatsten tjjd veel
te doen. Die arme man daar Hij ziet
al heelemaal geel.»
Toen hij op dit oogenblik gerucht
vernam in bet naaste vertrek,^ vroeg
Frémoire snel „Is daar nog iemand
in de keuken
„Jules, het zoontje van den zieke
slaapt daar,» antwoordde de vronw,
„hij zal nu zeker opstaan.,/
„Wel, wel, is Jules dus nog niet
op. Die lnie bengel 1 Daar schiet mij
te binnen, dat ik met Jules nog een
appeltje te schillen heb.»
En Prémoire liep brutaal op de
keuken toe, terwijl hjj Alsen een be-
teekenisvollen blik toewierp. Alsen
tegencver openbare lichamen.
Spreker wil terstond gelden geven
voor herhalingsonderwijs. Spr. vindt
het treurig dat we tot hiertoe gesuk
keld zijn, de aanvragen dateeren al
van September. Alle onderwijzers, ook
van het bijz. onderwijs, willen voor een
miniem bedrag les geven. Maar de
vereenigingen kunnen niet beginnen
zonder steuntje van de gemeenten. De
bijz. cursussen (b.v. Esperanlo) bedrui
pen alle zichzelf. Waarom moeten we
wel betalen voor het middelb. onder
wijs der meer gegoeden en zouden we
niet voor onze eigen minder gegoede
kinderen hetalen
Dhr. Zegers zegt nog niet tégen
het onderwijs te zijn. Spr. meent dat
de animo niet zoo groot is. Men heeft
met de bel geloopen.
Dhr. Vereeke meent dat er toch
wel meer liefhebberij is dan vioeger.
Tegen een voorstel Zegers om dezen
winter geen subsidie te verleeneu stem
men de heeren Ganseman, Fraaaje en
Zuidweg. De stemmen staken, zoodat
deze kwestie in de volgende vergadering
weer aan de orde komt.
Met algem, stemmen wordt besloten
om aan het Nut voor de z.g. gewone
cursussen af te staan de o. 1. school,
zonder de voorwaarde van betaliug van
de kosten van vuur en licht, zooals
door den heer Zegers werd gewen scht.
Z. h. s. wordt aan het Chr. school
bestuur te Biezelinge de vergoeding
toegestaan ingev. art. 101 der L.O.-wet
1920, (totaal f 985,36.)
Aan de orde is daarna het verzoek
om beschikbaarstelling der gelden voor
de verbouwing der Chr. school te
Kapelle.
De voorz. licht toe, dat na overleg,
het aangevraagde bedrag van f 8000
ruim, is gedaald tot f 6000.
Dhr. v. Wingen vraagt wie het werk
uitvoert.
De voorz. zegthet Schoolbestuur..
Dhr. v. Wingen meent dat het beter
zou zijn dat de Raad en B. en W. het
werk uitvoeren. We nebben geen toe
zicht hoe met de gelden wordt omge
sprongen.
De voorz. meent dat dit alleen voor
nieuwbouw kan.
Dhr. Vereekebij herbouw ook.
Dhr. Fraanje zegt dat B. en W. op
bestek en ieekeuing aanmerkingen knu
llen maken.
Dhr. Vereeke acht de begrooting van
dit werk zeer hoog. Voor betrekkelijke
kleinigheden komt men nu om veel
geul Spr. is voor vernieuwing der
gang en voor het schilderen, in één
«oord dat de zaak in orde gebracht
wordt. Spr. meent dat de waterclosets
kannen geplaatst worden in de be
staande gelegenheid. De burgemeester
dacht van niet. Maar de inspecteur
vindt van wel. Dit advies der inspectie
lag niet bij de raadslukken. Het ver
wondert spr. dat het verschil in kosten
maar f 37,50 zou zijn. Spr., gelooft
dat het een groot bedrag zou schelen.
Men zou nu meenen dat het School
bestuur de gelegenheid zou aangrijpen
om de bestaande privaten te behouden,
maar nu gaat men deze verplaatsen.
De heer Potjewijd, aldus spr. is niet
goed op de hoogte van de gemeente-
flnanciën. Ook meent spr. dat de gang
breed genoeg is. Spr. zou willen dat
de gemeente zelf bouwde, en dit kan.
In het Schoolbestuur zitten niet de
begreep dezen wenk. Toen de vrouw
zijn metgezel wilde volgen, hield hij
haar door een vraag aan de praat eu
wikkelde haar in een gesprek over haar
ziekenverpleging, waarmee hij haar een
welkome gelegenheid verschafte, haar
zware, doch ondankbare taak, haar
onvermoeide zorgen voor den zieke
tegenover den onbekenden weldoener
eens flink op te hemelen. Het was een
handige zet van Alsen, want over dit
onderwerp was zij niet gauw uitge
praat. En Frémoire kon naar hartelust
snuffelen.
In de keuken kon men hem met
Jnles hooren praten het had wel wat
van een woordenwisseling. Na eenigen
tijd verscheen de detective echter weer
zijn gezicht toonde weer dat komische'
lachje, dat als vriendelijkheid bedoeld
scheen.
„Ik geloof, dat wij nu van alles
voldoende op de hoogte zijn,» zeide
hij bedachtzaam. „Niet waar, we kun
nen nn immers wel gaan?»
(Wordt vervolgd.)