N\ 184.
Dinsdag 18 November 1928.
HO jaargang
BUITENLAND.
Binnenland.
STADSNIEUWS.
ABONNEMENT
Prijs per kwart aai, in Goes» f 2,
buiten Goes f 2,
Afzonderlijke nu miners 5 cent.
Verschijnt Maandag-, Woensdag
en Vrijdagavond.
GOESCHË
Uitgave Na&ml. Venuool>cö*|> Goesche Courant
advertenties
van 16 regels f 1,20 elke regel
caeer '24 cent.
Drie-im.- piaafüg wordt tweemaal
berekend.
Famïlieberich en 10 regels f SM0
Bewijsnummers 5 cent.
en Kleeuwens Ross' Drukkers-en Uitgeversbedrijf. Advertentiën worden aangenomen
tot 12 uur voormiddag.
COURANT
Een mislukte staatsgreep
III Beiereii hebben de nationaal-
socialisten onder aanvoering van v.
Hitier en generaal Ludendorff een
staatsgreep beproefd.
De Lokal Auzeigtr beschrijft het
uitbreken der revolutie te Müuchen.
De dictator von Kahr had een openbare
vergadering uitgeschreven in den bier
kelder Rürgerbraun.
Hij wiLde ter gelegenheid van den
vijfden verjaardag der revolutie een
door hem ontworpen manifest tegen
het marxisme voorlezen. De talrijke
burgers van München, die de zaal
vulden, zaten rookend achter hnu biertje
te luisteren.
De kleine breede staatscommissaris
krijgt een ova'ie als hij op het spreek
gestoelte verscbijut. Von Kahr is geen
redenaar. Hij leest met weinig verhef
fing van stem zijn manuscript voor.
Af en toe betuigen de aanwezigen hun
instemming. Plotseling ontstaat er bij
den ingang van de zaal een tumult en
daarop volgt een oorverdovend
ramoer. Opgewonden stemmen roepen
*La t ze niet binnen Laat ze niet
binnen Een paar schoten vallen en
met revolvers in de hand dringen een
aantal nationaal-socialisten tot het
spieekgestoelte door. Vou Kahr is
doodsbleek geworden. Met beide handen
houdt hij zich aan zijn lessenaar vast.
De indringers staan onder leiding
van Hitier en Rossbach. Als Hitier
spreken wil, protesteeren de aanwezigen
eerst luid. De nationaal-socialistische
profeet springt echter op een tafel, balt
dreigend de vuist en roept met sten
torstem //Stilte, voor den duivel!
Anders laat ik een machinegeweer
op de galerij opstellen!' Het wordt
vrat kalmer in de zaal, en Hitier kan
verder spreken. De nationale revolutie
zegt hij is zooeven uitgebroken.
De stonde is aangebroken, waarop de
Deutsche mannen zullen afrekenen met
de Novembermisdadigers. Excellentie
von Kahr, exellentie von Lossow, ge
lieve Inij terstond te volgen. Ik sta er
borg voor, dat u niets geschiedt !a
Vod Kahr en v. Lossow deden, om
hun arrestatie te voorkomen, net alsof
ze met den staatsgreep accoord gingen,
maar den volgenden dag richtten zij
zich tegen de nationaal socialisten, met
behulp der Rijksweer. Er hadden ge
vechten plaats, waarbij eenige dooden
vielen, doch het slot was dat Luden-
dorff werd gevangen genomen en dat
v. Hitier gewond inoest vluch'en. In
de provincie hebben nog enkele bot
singen plaats gevonden, waarbij een
weinig bloed is gevloeid. Maar v. Kahr
schijnt den toestand thans geheel mees
ter te zijn.
Amerika doel niet mee.
Poibcaré heeft z'u zin. Kr komt geen
conferentie, om Duitscbland's draag
kracht vast te stellen, althans geen
waaraan Amerika zal deelnemen. De
beperkende voorwaarden, welke Poin-
oaré stelde, heeft Washington zich niet
laten aanleunen.
Poincaré zal nu wel in z'u vuistje
lachen. Hij zit aan den Roer en een
knap man, die hem er ait krijgt.
De Frar.sehe nijverheid komt tot
blcei doordat de Duitsche concurrentie
geheel is uitgeschakeld en een bloeiend
centrum van industrie geheel tot stil
stand gedoemd is.
Op den grondslag van een uitgebreid
aantal gegevens, heeft het Fransche
Comité des Forges een index-cijfer
samengesteld voor de industrieele be
drijvigheid van elke maand van 1923,
waaibij 100 als het cijfer voor 1913
wordt aangenomen. Het blijkt dan, dat,
waar in Januari het index-cijfer 92.8
bedroeg en in Februari 91,6, in Maart
reeds een stijging was bereikt tot 93.6.
Sindsdien is een voortdurende verbe
tering waai te nemen, zoodat per einde
Augustus een cijfer van 102.9 kon
worden bereikt.
Voorloopig ziet hel er voor Duitsch-
land dus allertreurigst uit. Het eenige
lichtpuntje is het slagen der onder
handelingen van de Fransche autori.
teiten met de mij ndirecties in het be
zette gebied.
Doordat eenzelfde advertentie
3 maal geplaatst 2 maal
wordt berekend, is de prijs
per regel slechts 16 cent.
De Kabinetscrisis.
llei. Hdbl. verneemt, dat. in de
R.-K Kamerfractie volledige overeen
stemming is bereikt ren aanzien van
de deelneming der Roomschen in een
rechtsch kabinet. Ouk op het stuk der
gewensohte bezuiniging is men in de
fractie tot overeenstemming gekomen.
Van de zijde der leiding van de
fractie is de president der Tweede
Kamer, mr. D. A. P. N. Kooien, weer
op den voorgrond geschoven om rp
te treden als kabinetsformateur, maar
de heer Kooien heeft ernstige bezwaren
van persoonlijken aard. Het zou dan
ook, niettegenstaande den aandrang,
die daartoe op hem wordt uitgeoefend,
zeer de vraag zijn, of bij zich tenslottj
beschikbaar zal stellen.
Faillissementen in Nederland.
Volgens mededeeling van het Han
delsinformatiebureau van Van der Graaf
Co.'s Bureaux voor den Handel zijn
over de afgeloopen week, eindigende
9 Nov. in Nedirland uitgesprokeu 76
faillissementen tegen 79 faillissementen
in dezelfde week van bet vorige jaar.
Van 1 Januari tot en met 9 Nov.
1923 3562 faillissementen tegenover
2703 over hetzelfde tijdperk van bet
vorige jaar.
De ex-kroonprins naar Duitschland.
Zaterdagmorgen om halfvijf is de
Duitsche ex-kroonprins met twee zware
auto's van Wieringen naar Duitsch
land vertrokken. Zoowel de Duitsche
als de Nederlaudsche regeering hadden
hiertoe toestemming gegeven.
De ex-kroonprins vertrok van Wie-
riDgen in gezelschap van zijn adjudant,
majoor vou Müllner, en deu burge
meester vau Wieringen, de» heer Kolff.
Laatstgenoemde heeft den ex-kroon
prins tot de grens begeleidde adju
dant reist mee naar de plaats van
bestemming.
De ex-kroonprins zal zijn intrek
nemen op zijn bezitting te Oehls iu
Silezië, waarheen hij regelrecht is ver
trokken. De bagage, welke hij in een
volg-auto heeft meegevoerd, bestaat
uit de meest noodzakelijke costuums.
Het overige van zijn bezittingen zal
hem worden nagezonden.
De ex-kroonprins heeft den volgenden
brief lot de Wieringers gericht:
Lieve Wieringer vrienden,
Het doet mij leed, dat ik slechts
schriftelijk afscheid van u kan nemen.
Om geen onnoodige onrust te veroor
zaken, moest mijn terugreis naar
Duitschland jn alle stilte plaats vinden.
Wanhopig, belasterd en dakloos
betrad ik in November 1918 nw eiland.
Hier vond ik rust en meusehelijke
deelneming en kwam ik tot mijzelven.
De weken werden maanden, de maan
den jaren. Reeds 5 jaar lang leefde
ik in uw midden Gij bood mij gast
vrijheid iu uw woningen aan en liet
mij deelen in uw vreugde en leed.
Wij leerden elkander kennen, begrijpen
en waardeeren.
Nu het oogenblik gekomen is, dat
ik van Wieringen afscheid neem, zou
ik u allen gaarne nogmaals de hand
willen drukken en u voor alles
danken, wat gij mij gegeven hebt.
Oneindig moeilijke jaren zijn het voor
mij geweest, ver van het vaderland en
gezin, maar ze zijn mij veraangenaamd
en dragelijk gemaakt door de vriend
schap van de Wieringer bevolking.
Zoo neem ik dus afscheid van u en
wensch mijn eiland van ganscher harte
het beste toe voor de toekomst. Hebt
dank en tot ziens.
WILHELM.
De gezanten van Frankrijk, België,
Engeland, Italië en Japan hebben
Zaterdagochtend kwart vóór twaalven
aan onzen minister van buitenlandsche
zakeD, in opdracht| van hun regeerin
gen, een nota overhandigd. Deze
regeeringen spreken daarin het ver
trouwen uit, dat de Nederlandsche
regeering zich bewust is van de ver
antwoordelijkheid, welke zij op zich
genomen heeft, toen zij aan den
voormaligen Duitschen kroonprins een
verblijfplaats heeft aangewezen, en
tegelijkertijd, in verband met de be
richten, volgens welke de gewezen
kroonprins op bet punt zou staan
Nederland te verlaten om naar Duitsch
land terug te keeren, verklaren over
Een weinig V I M
op een vochtigen
doek maakt in
een oogwenk Uw
vaatwerk prachtig
helder.
De Lévèr's Zèep Maatschappij, Vlaardingen
Fabrikanten van LUX en TWINK-
Vraagt ons Geschenken-album.
tuigd te zijn, dat de Nederlandsche
regeering niet zal aarzelen, onverwijld
alle buitengewone maatregelen van
bewaking te neinen, welke in de tegen
woordige omstandigheden noodig
schijnen.
De minister van buitenlandsche zaken
heeft bij deze gelegenheid uitdrukking
gegeven aan het standpunt der regee
ring. Aan den gewezen Duitschen
kroonprins werd na zijn komst voor
den duur van zijn verblijf in ons land
een vaste woonplaats aangewezen, maar
de regeering mist de bevoegdheid om
zijn vrijheid het land te verlaten, te
verkorten en zijn vertrek feitelijk te
beletten. De positie van den voorma
ligen Duitschen kroonprins wordt ge
regeld door de hier te laDde geldende
wetgeving, terwijl overigens ten deze
geen internationale rechterlijke ver
plichtingen bestaan.
De gezanten-conferentie heeft Ie
Berlijn om inlichtingen gevraagd.
li de textiel-industrie in Twente is
de uitsluiting, ingaande 24 November,
aangekondigd.
Raadsagenda.
Openbare vergadering van den Raad
der gemeente Goes, op Woensdag den
14 November 1923, des namiddags
twee uur.
Punteu van behandeling1. Inge
komen stukken. 2. Verzoeken om af
schrijving van belasting. 3. Verzoeken
om uitkeering der vergoeding, bedoeld
bij art. 100 der Lager Onderwijswet
1920. 4. Voorstel tot onderjiaudsche
verhuring van een stukje grond in
Bouwplan II aan den heer J. van Luijk.
5. Rekening van het Gasthuis over
1922. 6. Voorstel tot intrekking der
Verordening op de Veemarkten, vast
gesteld bij Raadsbesluit van 13 April
1893. 7. Voorstel tot vaststelling eener
instructie voor den opzichter bij Ge
meenteweiken. 8. Verzoek van het
Bestuur der R.K. Jongensschool om
beschikbaarstelling van gelden voor
aanschaffing van schoolbanken en leer-
en hulpmiddelen. 9. Voorstel tot wij
ziging der gemeentebegrooting voor
1923. 10. Voorstel tot wijziging der
begrooting van het Grondbedrijf voor
1923. 11. Verzoek om machtiging tot
verkoop van een aantal op s'am
staande boomen welke moeten worden
gerooid in verband met de voorgenomen
uitbreiding van het stations-emplace
ment. 12. Vaststelling van het 2e
suppletoir-kohier der hondenbelasting,
dienst 1923. 13. Voorstel tot het
openen eener rekening-courant voor
het jaar 1924. 14. Voorstel tot wijzi
ging der verordening, regelende den
aard, den omvang en de samenstelling
van het personeel, verbonden aan den
keuringsdienst van waren. 15. Voorstel
betreffende de salaneenng van het
personeel, verbonden aan den Keu
ringsdienst van Vee en Vleesch voor
de combinatie Goes. 16. Voorstel tot
het verleen en eener vaste aanstelling
aan den Directeur-Veearts van den
Keuringsdienst van Vee en Vleesch.
17. Aanbieding der gemeente-begroo
ting voor 1924 met de bijbehoorende
bedrijfsbegrootingen.
Stukken voor den Gemeenteraad.
Uitkeering bijz. scholen.
Door het R.-K. parochiaal kerkbe
stuur der H. Maria Magdalena en hel
bestuur der ver. tot bevordering van
christelijk schoolonderwijs te Goes,
wordt gevraagd om de gemeentelijke
vergoeding als bedoeld in art. 100 der
1 o.-wet 1920, zulks over het jaar
1921.
Tn totaal beloopt de te ontvangen
vergoeding f 1927,411!,. De gemeente
heeft geen nadeel bij de uitkeering
daar de aftrek der Rijksvergoeding met
dit bedrag mag worden verminderd.
B. en W. stellen voor de verzoeken
i» te willigen.
Verhuring grond.
B. en W. stellen voor met ingang
van 1 Januari 1924 tot wederopzeg
ging onderbands te verhuren aan J.
van Luijk een stuk gtoud plin. groot
225 M*. aan den Westsingel, voor een
pachtsom van f 10 per jaar. Deze strook
grond, benoorende tot het grondbedrijf,
is wegens haar ligging onverkoopbaar
als bouwterrein.
Rekening Gasthuis.
De rekening van het Gasthuis over
1922 heeft tot geen opmerkingen aan
leiding gegeven.
Verordening op de Veemarkten.
Nu de koninklijke goedkeuring is
verleend aan de bij Raadsbesluit van
29 Augustus 1923, no. 7, vastgestelde
Verordening op de Veemarkten in de
gemeente Goes, stellen B. en W. den
Raad voor de gelijknamige verordening
van 13 April 1893 in te trekken.
Instructie opzichter gemeentewerken.
B. en W. bieden den Raad ter vast
stelling aan een concept-instructie voor
den in 1922 in functie getreden op
zichter bij gemeentewerken en in
verband daarmede een wijziging der
instructie voor den dir. van gemeente
werken.
Leermiddelen R. K. Jongensschool.
Het bestuur der R. K. Jongensschool,
alhier verzoekt den raad om te willen
beschikbaar stellen een totaal bedrag
van f 420,20 voor de aanschaffing van
scboolmeubelen en eenige leer- en
hulpmiddelen.
Deze aanvrage vindt haar grond in
bet bepaalde bij artikel 72 der L. O.-wet
1920, zooals dit artikel bij de laatste
technische herziening dier wet is ge
wijzigd en volgens hetwelk ook voor
nieuwe sehoolmeubelen, de leer- en
hulpmiddelen daaronder begrepen, door
het bestuur eener bijzondere lagere
school de benoodigde gelden aan den
gemeenteraad kunnen worden aange
vraagd.
Voorts merken B. en W. op, dat
voornoemd bestuur zijn oorspronkelijk
ingediende aanvrage na gepleegd over
leg, in dien zin heeft gewijzigd dat
het totaal bedrag dat wordt aange
vraagd thans, in plaats van f 639,
slechts f 420,20 bedraagt.
Aange/ien B. en W. overigens geen
omstandigheden bekend zijn, ingevolge
welke het verzoek niet zon kunnen
worden ingewilligd, geven zij den raad
onder overlegging van de adviezen
van den heer Inspecteur van hetL.O.
in de Inspectie Middelburg in overwe
ging, gunstig op het verzoek te be
schikken.
Verkoop van boomen.
Wegens de uitureioiiug van het
si ationsem placement alhier komt de
zuidelijke parallelweg te vervallen en
moeteu de zich daaio,, bevindende
31 olmeboi men'eu 11 populieren, welke
eigendom zijn der gemeente, wo-rieu
gerooid.
Tevens bevindt zich aan de Wester
straat een olmebooin, die wegens groole
beschadiging (de geheele. top is uitge
waaid) verwijderd zal moeten worden.
Verder 7 buomen aan de L. P. van
de Spiegelstraat, die ook gerooid zullen
moeten woiden, omdat de -nilere 15
Stuks boomen aldaar of zeer ziek ziju-
of geheel dood en het be er is alle
boouren ie verwijderen en dan een
nieuwe rij in te planien. B. ei. W.
verzoeken' machiigiug om gemelde
boomen ter rootïug te do. n verkoopen.
De opbrengst is geraamd op f 785
waarLij neg komt een bedrag van ver
moedelijk f 85 voor eveneens te rooien
doude biomeu, in totaal dus f 870.
B. en W. geven den Raad iu over
weging hiervan een bedrag van f 250
te bestemmen voor vernieuwing van
aanpianiing en wel Westhavendijk 5
boomen, M. A. de Ruijrerlaati 10 boo
men, L. P. v. d Spiegelstraat 22
boouien, 's II. Hendrizskiitdeiendijk
6 boomen, Speelplaats (Oostwa!) 6 boo
men, Westwal en Westsingel 7 boomen,
Wilhelminastraat 2 boomen, Schelde-
straat 2 boomen, Noord-Paral.elweg
1 boom, Oostwal 1 boom. Totaal 62
boomen. Voor het leveren en inplanten
dezer 62 boomen, voor het leveren en
planten van eenige lage heesters op de
belling van bet Gedempte Kleine
Vestje (zijde Opril) en voor het aan
leggen van een zeer eenvoudig plant
soentje met lage beplanting achter de
jubileumbank zal een bedrag van f 250
noodig zijr,.
Rekening -courant,
B. en W. verzoeken, evenals vorige
jaren, machtiging om naar gelang van
behoefte, voor 1924 tijdelijk bij een
bankinstelling in rekening-courant gel
den op te nenten tot een maximum
bedrag van f 100.000,tegen een
maximum-rente van 2 pet. boven pro-
messendiscontoder Nederlandsche Bank.
Keuringsdienst van Waren.
B. en W. bieden den Raad ter
vaststelling aan een tweetal concept
verordeningen, welke beoogen ingaande
1 Januari 1924 wijziging te brengen
in de samenstelling van het personeel
van den Keuringsdienst van Waren
voor het gebied Goes.
Aan de toelichting ontlcenen wij het
volgende
I. Het is niet wen«cbelijk, dat
personen, die nog slechts korten tijd
in het bezit zijn van he. diploma vau
analist, onmiddellijk iu het genot, worden
gesteld van het salaris van analist 2e
klasse ad f 1600. Voor dergelijke_per-
sonen kan aanvankelijk met e u jaar
wedde van f 1000 worden volstaan,
terwijl dan bijzondere ijver, bekwaam
heid en geschiktheid te zijner tijd
kunnen worden beloond met toekenning
van een hoogeren rang. Hierdoor wordt
tevens besparing verkregen.
II. Volgens de geldende regeling
bestaat de bevoegdheid tot aanstelling
van klerken le en 2e klasse op jaar
wedden resp. vau f 1400f 260U en
f 1000f 1800. De ervaring leert
thans, dat met één klerk, althans ge
durende afzienbaren tijd, kan worden
volstaan, mits deze is een flink persoon,
voor zijn laak berekend en eenigszins
bekend met cummercieele boekhouding.
Voor een dergelijk persoon is een aan
vangssalaris van f 1000 te gering, doch
een van f 2600 wat hoog. Voorgesteld
wordt daarom, de twee categorieën
van kletken te laten vervallen en enkel
te scheppen de functie van klerk op
"een belooning van f 1400f 2000.
ILI. De geldende regeling kent niet
de functie van laboratoriumbediende
voor hulp in het laboratorium zijn
daarbij aangewezen apoeijongens. Ieder
die wel met jeugdig personeel heeft te
maken gehad, weet echter, dit men
aaa dergelijke personen bitter weinig
heeft In den regel moeien ze aan
houdend worden „nagereden" en vaar
in casu veel met glaswerk moet worden
omgegaan, leidt hun jeugdige spedsch-
heid en onnadenkendheid ertoe, dat
nog al wat materiaal door breken ver
loren gaat. Daarom is het de bedoeling
een meer bezadigd persoon aan te