Prins Petkoff's
Huwelijk
N°. 69.
Donderdag 14 Juni 1923,
119 jaargang
BUITENLAND.
FEUILLETON.
STADSNIEUWS.
ABONNEMENT
Prijs per kwartaal, in floes f 2,
buiten Goes f 2,
Afzonderlijke nummers 5 cent.
Verschijnt: Maandag-, Woensdag
en Vry dagavond.
GOESCHE i COURANT
Uitgave NeswI. Vennoot chap Goescha Contact i ea Hleeawtms Ross' DrnSkers-en Uitgeversbedrijf
ADVERTENT1ËN
ven 15 regels f 1,20 elke regel
meer 24 cent.
Driemaal plaatsing wordt tweemaal
berekend.
Familieberichten i10 regel» f 2,40
Bewijsnummers 5 cent.
:cversbedrflf. Advertentiën worden aangenomen
tot 13 imr voormiddsj.
- 2ij, die zich met ingang van
1 JULI 1923 op ons blad abon-
neeren, ontvangen de tot dien
datum verschijnende num
mers gratis
DE SWULDEISCHER5
IN BSRARD.
Nu de kogel doo" de ketk is, wacht
men in Duitschland iu angstige span
ning af, hoe dit laatste aanbod en de
waarborgen voor een goede uitvoering
zullen worden ontvangen. Er is na
tuurlijk niemand, die denkt, dat men
vanuit Frankrijk juichkreten zal hooren
opgaan, of een poging tot toenadering.
Waar het dan ook voor de Duit-
schets op aankwam was niet de op
vatting van Frankrijk en België, maar
van Engeland in de eerste plaats.
Nu was de eerste indruk van de
ontvangst te Londen bevredigend en
ook de berichten uit België maakten
geen slechten indruk. De stemming
in politieke kriugen was dan ook in
het laatst der week in Berlijn merkbaar
opgelucht. Het was dan ook hoog
noodrg dat een zonnestraaltje door
drong, want meu de crisis,
waarin Dnitschland zich op dit
«ogenblik bevindt, niet ondei schat
ten. Als er van nu af in twee maan
den geen beweging in het Roercooflict
kwam, zou men de naaste toekomst
niet zwart genoeg kunnen inzien. Wel
zijn de ongeregeldheden in het rijk
nog niet van rampspoedig karakter
geweest, maar de socialistische leiders
klagen, dal de druk van de ontevreden
arbeiders op hun aanvoerders wel heel
erg sterk wordt. De socialistische
politici staan nog steeds op het stand
punt, dat Cuno het zaakje maar moet
opknappen, maar voor eenige dagen
bij ten proefneming, hoever het geduld
van de socialistische rijksdaggroep nog
reikte, bleek toch dat een derde daar
van reeds gestemd was voor een
actieve politiek. Dit is op zich zelf
natuurlijk geen bezwaar, maar men
weet niet waar het heen gaat, als er
in een zoo sterk gespannen toestand
eenmaal beweging komt.
Al klinken de geluiden uit het kamp
der geallieerden niet bepaald onvrien
delijk na het ontvangen van het Duit-
sche memorandum, toch is er nog te
veel verschil in toon om daaruit een
spoedige overeenstemming te conclu-
deeren. Frankrijk ht?ut nog altijd
op zijn eirsh, dat alle lijdelijk ver
zet aau de Roer eei ,t moet worden
opgegeven, voordat tot onderhandelen
kan worden overgegaan en verlangt van
Engeland actieve medewerking aan de
Roer.
Engeland zon naar verluidt, indien
Frankrijk bereid gevonden mocht wor
den, op grondslag van de jongste
Duitsche nota besprekingen over een
regeling van het vraagstuk der schade,
vergoeding te voeren, van zijn kant
F- DOOK
EFFIE ADELAIDE ROWLANDS.
Geautoriseerde vertaling.
Er stonden tranen in de oogen van
Louise, de kamenier, die Marcns ont
ving. Zij was al sinds vele jaren een
trouwe.zorg voor Rachel Ducheron en
zij alleen wist met welk een buiten
gewone geestkracht de zieke vrouw vele
maanden lang pijnen gedragen had,
waar een ander haast onder bezweken
zou zijn.
„Ik vind het zoo vreeseiijk, mijnheer,
dat juffrouw Leah niet bij haar moeder
is. Ik heb mevrouw zoo gevraagd of
ik naar Parijs mocht telegrafeeren, dat
juffrouw Leah terug moest komen,
maar zij wil het volstrekt niet hebben
en zonder haar toeslemming durfde ik
't niet te doen."
Marcus lachte even, scherp en sar
castisch.
Naar alle waarschijnlijkheid zou
juffrouw Leah toch niet gekomen zijn",
zeide hij.
Hij wachtte om te hooren wat de
dokters zouden zeggen, maar hij voelde
bereid zya, ten opzichte van de Roer-
bezetting zijn bonding te wazige»,
in dier voege, dat het bij de Duitsche
regeering erop zal aandringen, dat
Berlijn zich zal onthouden van alles,
wat het lijdelijk verzet van de bevol
king in her Roergebied kan aanmoe
digen.
Aan den andereu kant vraagt men
zich echter af, of deze beweging zonder
meer zal ophouden, zelfs indien Berlijn
e;toe zou besluiten, zijn houding te
wijzigen; fn o a. di tot dusver uitge
vaardigde bevelen e,n voorschrift u aan
de ambtenaren, het spoorwegpersoneel
enz, zou willen intrekken.
Ook schijnt de eiseh van Poincaré
vasthouden aan het Pransche pro
gramma van schadeloosstelling, zooals
dit in Januari te Parijs werd vastge
steld, n et voor inwilliging van Engel-
sclie zijde vatbaar, aangezien Engeland
de Fransche eischen toen Reds te lioog
vond en de gebeurtenissen sedert dien
tijd er zeer zeker niet toe hebben
medegewerkt om Duitsrhlanda betaal-
kracht te verhoogen.
Sfinnes' aankoopen in Polen.
Een medewerker van de Gazeta Wars-
zawka heeft aan den Pooischen minister
van koophandel de vraag gerteld, welke
maatregelen de regeering dacht te tref
fen tegen het opkoopen van mijnen,
fabrieken enz. in Polen door Hngo
Stinnes. De minister antwoordde, dat
de regeering van plan was, gebruik te
maken van het haar door den gezan-
teniaad verleende recht en over te gaan
tot liquidatie van anti-Poolsch kapi
taal in Po'en.
De omwenteling ia Bulgarije
BERLIJN. Naar de bladen vernemen,
is de omwenteling in Bulgarije toch
niet zoo zonder bloedvergieten afgeloo-
pen, als de eerste berichten lieten voor
komen. De revolutie ging in hoofd
zaak uit van de oppositiepartijen, met
steun van het ieger. De regeering deed
een pogiDg om de beweging te onder
drukken en in de botsingen, die toen
volgden, zijn ongeveer dertig lieden
gedood, terwijl een groot aantal min
of meer ernstig is gekwetst. Ontevre
denheid, dat Stamboelinski niet genoeg
rekening hield met de wenschen en
belangen van de partijen, die niet tot
zijn groep behoorden, schijnt de drijf
veer te zijn geweest tut de beweging.
lenin.
In ten toespraak te Moskou heeft
Kamenef Zaterdag meegedeeld, dat
Lenin's gezondheid goed vooruit is ge
gaan, sinds bij oulangs vau het Krem
lin overgebracht is naar een villa bui
ten de stad.
Omwenteling in China.
De crisis in China schijnt zich te
ontwikkelen in de richtiug van een
staatsgreep. De beweging is gericht
tegen president Li Joean-Hoeng en
beoogt, dat deze zal worden vervangen
door Tsao-Koen.
instinctmatig, dat hij hun deskundig
oordeel niet noodig had, om hem te
zeggen, dat het nog slechts een quaeslie
van uren was.
Terwijl hij in het vriendelijke salon
zat te wachten, besloot hij plotseling
Leah te laten weten, wat er gebeurd
was.
„Eergisteren," schreef hjj, „heb je
gedaan alsof je me niet kende en gis
teren heb je positief gezegd, dat mijn
naam je vreemd was. Natuurlijk wil ik
niet voorwenden, dat ik je niet begrijp.
Ik weet heel goed, dat je denkt, dat
je me zonder meer eenvoudig uil je
leven kunt schrappen. Je bent een
schrander meisje, be3te Leah, maar je
schranderheid heeft hasr grenzen, en
je zult merken, dat je je "niet zoo ge
makkelijk van me kunt losmaken. Ik
schrijf in het huis van je moeder. Van
morgen heeft zij een zeer gevaarlijke
operatie ondergaan. Haar toestand is
hoogst ernstighet is twijfelachtig of
zij herstellen zal. Dat ik je gisteren
opzocht, was, om je met het feit in
kennis te stellen, dat je moeder op het
punt stond geopereerd te worden. Het
was haar uitdrukkelijke wensch, datje
onkundig zoudt worden gelaten omtrent
haar toestand, maar er kunnen gevallen
zijn, waarin men ondanks een bepaalden
wensch toch handelen moet, en daar
je moeder me de eer heeft aangedaan
me in een positie van verantwoordelijk
heid tegenover jou te plaatsen, achtte
Uil de Roer.
ESSEN. Te Heme is op 8 Juni een
vrouw, Klein genaamd, duo- Fransche
soldaten zoo zwaar gewond, dat zij
intusschen gestorven is. De bezettings
overheid heeft de familie een schade
vergoeding van 500.000 mark aange
boden, die echter geweigerd is. Bij
zonderheden over het gebeurde zijn
niet te krijger..
ESSEX. Te Mulheim-Speldorf zijn
82 spoorwegmïnnen met bun gezinnen
uitgezet. Een verzoek om de uitzetting
op te schorten voor -en vrouw in het
laatst van haar zwangerschap wezen
de Franschen van de hand.
ESSEN. In den afgeloopen nacht
zijn te Dorlmund twee Fransche offi
cieren doodgeschoten. De Fransche
bevelhebber heeft het gemeentebestuur
verwittigd dat dit is geb urd na een
twist met drie Duitscbers De eene
officier was dadelijk dood, de andere
stierf bij het vervoer naar het zie
kenhuis.
Tengevolge hiervan zijn de oude stad
en de voorsteden Dorlfeld en Körae
in staat van beleg verklaard. Van
negen nur 's avonds tot 5 uur 's och
tends is bet straatverkeer verboden.
Ook de tram en de spoor mogen in
deze uren niet rijden.
Tenzij de daders worden ontdekt, is
de stad aansprakelijk gesteld voor het
gebeurde. Als gijzelaars zijn de waar
nemende burgemeester dr. Fischef, de
wethouder dr. Flnhme en de waarne
mende commissaris van politie Martinius
gevangen genomen.
Het gemeentebestuur heeft een be
looning vau 5 millioen mark uitge
loofd voor de ontdekking der daders.
De Fransche overheid dreigt met
verdere sancties. Zij weigert alvast h -t
afstempelen van passen, behalve in
dringende gevallen. Tal van inwoners
zijn gefouilleerd om na le gaan of zij
wapens bij zich hadden. Eenigen zijn
in hechtenis genomen.
Te Dortmund hebben de Franschen
Zondagavond op de inwoners, die na
verboden tijd nog op straat waren, ge
schoten en vijf ervan gedood. De doo-
den werden neergelegd op de plaats
waar de twee Fransche officieren ver
moord zijn. Vandaar zijn de iijken
later naar het ziekenhuis overge
bracht.
Maandagochtend hebben de Fran
schen het stadhuis bezet. Men verwacht
de bezetting van andere openbare ge
bouwen.
Over den moord wordt nader gemeld,
dat twee Duitscbers de lijken der twee
Fransche officieren vonden en de Fran
sche wacht daarvan verwittigden. Deze
twee Duitscbers zijn gevangen ge
nomen.
Doordat eenzelfde advertentie
3 maal geplaatst 2 maal
wordt berekend, is de prijs
per regel slechts 16 cent.
ik het mijn plicht je niet langer on
kundig te laten vau haar toestand. Je
•peelt een zeer genoeglijke rol en je
verbeeldt je zeker, 'dat je alles, wat
vroeger je leven uitmaakte, van je af
kunt trappen. Maar aan ieder spel komt
eens een eind mijD kind 1 Ik heb nu
eindelijk begrepen, dat je nach hart,
noch geweten, noch eergevoel hebt,
maar ik geloof, dat ik je op andere
meer kwetsbare plaatsen toch wel zal
weten te treffen. Hoe het zij, deze brief
is o m je mee te deelen, wat er met
je moeder gebeurd is, en ik laat het
aan jezelf over om die moeder te too-
nen, dat je weet, wat je verplicht bent
aan haar, die je haar geheele leven
gewijd heeft."
Hij stuurde dien brief met zqn
chauffeur naar het huis van Sir John
Torrington.
„Zeg, dat men hem freule Slivinski
persoonlijk in handen moet geven,"
beval hij, en toen hij de auto weg zag
rijden, glimla dite hij even, ditmaal met
een gevoel van voldaanheid en van
macht. Toen ging hij in den tuin en
wachtte daar, tot de doctoren consult
gehouden zouden hebben en ook tot
chauffeur terng zou zijn.
Toen hij onder de oude hooge hoo
rnen op en neer liep, betrapte hij er
zichzelf op, dat hij tegen alle waar
schijnlijkheid in toch bleef hopen.
Misschien zou het toch nog blijken,
dat hij Leah verkeerd beoordeelde. Hij
Ver. van oitdl. dek R.L.W.S.
(Slot).
Vermelden wij nog, dat lijdens de
lunch nog verschillende felicilatiewoor-
den werden gesproken aan 't adres der
20-jarige vereeniging en dat mt, P.
Dieleman o a. den voorzitter huldigde.
De maaliijd deed zich zeer goed smaken
en bewees, dat dhr. v. Liere zij» pasfen
op waardige wijze kan ontvangen,
In de middag-vergadering hield dhr.
C. K. van Daalen, L i. te Bilthoven
(voor de Zuid-Bevelanders geen onbe
kende) een lezing over „De landbouw
in Frankrijk".
Spr. wees eerst op de weinig dichte
bevolking van Frankrijk. Het komt bij
vele landen in dit opzicht achter. Zoo
had in 1910 België 252 inwoners per
vierk. K M., Nederland 171 en Frank-
rijk 74. Het geboortecijfer in Frankrijk
is de laatste jaren nog aanmerkelijk
Het getal inwoners is sedert 1910
(ondanks de teruggave vaD Elzas-
Lotharingen) van 39,6 millioen gezakt
op 39,2.
Wat den grond betreft, daarvan is de
kwaliteit voor den vreemdeling vaak
moeilijk te beoordeelen en leelijke ver
gissingen zijn hier wel voorgekomen.
De Fransche regeering heeft nn een
geologische kaart van Frankrijk doen
vervaardigen en, al is ze niet speciaal
voor den landbouw gemaakt, ze kan
toch goede diensten bewijzen.
Er zijn in Frankrijk enkele zeeklei
streken, maar daar zijn de grondprijzen
hoog. Hetzelfde is het geval met de
rivierkieigronden, waar de afwatering
bovendien niet altijd goed is. De grond
in de veenstreken is niet van beste
kwaliteit.
Een veel in het Noorden voorkomen
de grondsoort is te löss (die wij in
Nederland kennen als Limburgsche
klei). Met deze löss is wel 5000 H.A.
in Noord-Frankrijk, ook in 't gebied
van de slagvelden, bedekt. De laag
löss is hier en daar bijzonder dik.
Voor wie zich in Frankrijk wil gaan
ves'igen als landbouwer, is dit de meest
gewenschte grond. De ondergrond van
die löss is kalk, die hier en daar door
afspoeling bloot komt.
In N.W.-Frankrijk vjndt men nog
verweerde krijtgrond, met vuursteen
gemengd, die voor bouwland echter
niet deugt.
Wat het verkeerswezen in Frankrijk
betreft, het rivieren-stioomeu- en
kanalennet is klein. De spoorwegen
hebben echter dezelfde dichtheid als
in Nederland. Van tramwegen heeft
echter Nederland er weer 5 maal
zooveel. Alleen de dienstregeling op
de hoofdspoorwegen is zeer gunstig.
De reiskosten zijn, mede door den
lagen frankenkoers, veel geringer dan
in Nederland.
Komende tot den landbouw, zegt
spr.; Omstreeks 1800 was bijna alles
voelde, dat het haast een onmogelijk
heid zou zijn, dat zij tegeuover de
tijding, die hij haar gezonden had,
onverschillig zou blijven.
De uitspraak van de doktoren be
vestigde zijn bang vermoeden. Er had
een plotselinge verandering ten kwade
bij de patiënte plaats gehad en Rachel
Ducheron zon naar alle waarschijnlijk
heid den nacht niet meer doorkomeD.
Marcus vroeg of hij naar haar toe
mocht gaan. Toen hij meegedeeld had,
dat hij haar vertrouwde was in al haar
zaken, gaven de doktoren hun toestem
ming. Maar de vrouw, die hij zoo goed
gekend had, met wie hij zoo lang reeds
had gewerkt, was er zich niet van
bewust, dat hij voor haar stond; zij
lag bleek en roerloos op haar kussen,
met gesloten oogen en een trek van
vrede op haar gezicht.
De tranen kwamen den jongenman in
de oogen. Hij besefte nu, dat hij deze
vrouw de genegenheid, de toewijding
had geschonken, die hij zijn moeder
zou hebben gegeven als zij geleefd had.
Hij voelde, dat hij een onherstelbaar
verlies had geleden en toen hij zich
omkeerde om de kamer te verlaten,
wankelde hij, zoodat een der verpleeg
sters hem zacht naar de deur geleidde.
Louise kwam hem op het portaal te
gemoet en vroeg hem dien nacht te
blijven. De chauffeur was al lang terug,
hij had de boodschap meegebracht, dat
freule Slivinski uit was, naar
deelbouw. Spr. geeft van dim deelbouw
een nadere beschrijving. De grond
bewerker krijgt den grond in gebruik,
dikwijls oolf den inventaris, maar de
helft van zijn pioducten is slechts vo""
hem. Dit is een systeem, waardoor de
inleusiteit niet bevorderd wordt en dat
alleen voor den eigenaar voordeelig is.
Van de ilollandsche arbeiders, die
in Frankrijk werken, h eft spr. veel
klachten gehoord. De kost vie) tegen,
van liet tcegezegce loon werd een deel
achtergehouden als waarborg, dat de
arbeider niet weg zou loopen, door het
verschil in taal ontstaat dikwijls mis
verstand, de arbeidsdagen zijn lang,
zelfs op Zondagen wordt nu en dan ge
werkt, enz. Ook vernam spr., dat er
Hollandsche arbeiders zijn, die onder
(je markt werken.
De Fransche arbeiders worlen meestal
genomen voor het paardeuvreik, het
ruwe werk is voor de buitenlanders.
Drankmisbruik komt echter onder de
Franschen niet zelden voor. Dit komt
voor een deel door de drinkgewoonten.
De suikerbieten worden in de z.g.n.
distilleerderijen voor een deel tot alco
hol verwerkt. Ook wordt aan de
arbeiders per dag eea groote hoeveel
heid appelwijn en (of; appeibrandewijn
gegeven. Als gemiddeld kwsutum
noemde spr, per dag en per arbeider
7 Liter.
Voor den oorlog waren in Frankrijk
5,3 millioen personen (ondernemen en
arbeiders samen) in den landbouw
werkzaam. Na den oorlog slechti 3.7
miljoen. Niet minder dan 1 miljoen
waren gesneuveld. Vooral in de oorlogs
zone is het gebrek aan landarbeiders
nijpend.
Die gaaf van lijf en leden is, werkt
in de fabiiek, in de mijn of bij den
wederopbouw. Voor landarbeid moet
men dikwijls genoegen nemen met
vrouwen, en gedeeltelijk-invaliden.
Bij vele boeren zijn de arbeiders in den
kost, zoodat een boerenvrouw soms
voor een groote groep voor den kost moet
zorgen.
Er zijn in Frankrijk 27 milli ten
H.A. bouw- en weiland, verdeeld in
boerderijen van beneden de '40 fl.A.
en 22 millioen H.A. in boerderijen van
hoven de 40 H.A. Sommige boerderijen
zijn verbazend sterk versnipperd, maar
nu is de ruilverkaveling mogelijk ge
worden en hebben de pachters het recht,
onderling van perceel te rui'en zonder
toestemming van den eigenaar.
De prijzen van de gronden waten er
voor den oorlog lager dan iu Neder
land. Daarvan is ook wel door Zeeuwen
gebruik gemaakt. Is den oorlog zijn
enkele boerderijen tegen ongekend lage
prijzen verkocht. Ook na den oorlog
bleef de grond goedkoop. In 1920 was
de grondprijs wel met 2550 pet.
gestegen en verleden jaar bedroeg hij
wel ongeveer het dubbele van vóór den
oorlog, maar de franc is nog steeds
gedaald, zoodat de prijs nog betrekke
lijk laag is.
Wel merkt spr. op, dat de regietra-
Hurlingham, om een match bij te wonen
had de knecht hem gezegd, maar zoodra
zij terugkwam, zou de brief haar over
handigd worden.
En zoo zat Marcns in den tuin,
totdat de gloed van de middagzon
had plaats gemaakt voor de zachte
koelte van de avondschemering, hopend,
wachtend, verbeidendbij elk geluid
denkend, dat het misschien de wielen
van de auto zouden blijken te zijn, die
Leah naar haar stervende moeder bracht.
De schemering ging over in het
nachtelijke duister, maar Leah kwam
niet. Vinsen zond zijn chauffeur naar
zijn kamers om eeniee benoodigdheden
te halen. Hij besloot den geheelen nacht
op te blijven zitten opdat hij, zoodra
hij geroepen werd, klaar zou staan. In
dien nacht kwam een gedachte bij hem
op, die hem bitter deed lijden mis
schien was hij zelf wel de oorzaak van
Leah's onverschilligheid Want als hij
haar niet aangemoedigd had om haar
moeder te bedriegen, als hij niet zoo
voetstoots haar wenschen vervuld had,
misschien zou dan nu alles anders zijn
geweestDoor die geheime uitgangen
waren wellicht allerlei gedachten en
wenschen in Leah's hart opgekomen,
en Marcus schaamde zich nu diep over
het aandeel, dat hij in het bedrog had
gehad.
(Wordt vervolgd.)