Donderdag 7 Juni 1923.
110 jaargang Ij
Flanel,maefpialpedrooadm/den
N#. 66.
Prins Petkoff's
Huwelijk
5i FEUILLETON.
BUITENLAND.
GOESCHE i MM KANT
Uitgave Nsanol. Vennootschap Goesche Courant en Klecuwens Ross' Drukkers- en Uitgeversbedrflf
ADVERTENTIËN
van 5 regels f 1,20 elke regel
meer 24 cent.
Driemaal plaatsing wordt tweemaal
berekend.
Familieberichten 110 regels f 2,40
Bewijsnummers 5 cent.
Uitgeversbedrflf. Advertentiën worden aangenomen
tot 12 nur voormiddag.
h
k
e 1
u 1
e
t
n j
- i
n
s
t
e
t
r
1
e
l
Nimmer had zij kunneo vermoeden,
toen zij baar blijde inkomste deed bin
nen de hooge muren van het trotsche
gebouw, dat zij daar nog eens zou
terugkomen, om treurig te staren op
de puinboopen van haar geluk.
Het Slot Ostende behoorde tot de
weinige goederen, die met den gravinne-
titel in 1428 aan de ongelukkige
Gravin Jacoba overbleven.
Arme Jacoba 1 We zien haar zitten
in een der nissen van de slotzaal.
Treurig mijmert zij over het geluk,
dat haar telkens zoo schitterend tegen-
straalde, maar telkens ook weer ver
keerde in donkere smart. Zij ziet zich
ah echtgenoote van Jan van Touraine,
kroonprins van Frankrijk en zij kroon
prinses. Maar haar gemaal werd ver
giftigd en diep bedroefd stond zij in
de kathedraal van Compiègne toen de
looden kist van baar gemaal in 't
graf werd neergelaten. Pas zestien jaar
oud verdwijnt voor haar de glans van
den Franschen koningskroon. Zij denkt
terug aan den strijd met Filips van
Bourgondië, die baar heur rechten
betwistte. Aan baar huwelijk met
Jan IV van Brabant, den karakter-
loozen zwakkeling, die haar mis
handelde voor 't oog van de hof
houding. En de daarop gevolgde vlucht
uit Henegouwen en de scheiding van
het rampzalige huwelijk. Maar zij, ge
hard door jacht en wapenspel, is veer
krachtig Zij zal de toekomst veroveren
door een huwelijk met Humphrey van
Glocester, broeder van den Engelschen
koning Hendrik V. Zij vlncht dwars
door Bourgondië, begeleid door veerl'g
ridders, in dollen rit dag en nacht en
bereikt door de bewakingsposten heen
Calais. De zon der hope schijnt weer,
want schitterend wordt ze aan 't -hof
te Londen ingehaald. Maar de kansen
keeren. Laf laat Humphrey haar in
den steek om haar te vergeten en te
hertrouwen. Dan zucht zij in 1425 in
r) q niforlnl fo fi-orif «la ™^n»>een»n
W, bestaat uit verschillende vezels en
elke vezel is bedekt met fijne schubbetjes welke
vêCt op vischschubbetjes gelijken.
Bij het wrijven of wringen van wollen
goederen worden de kleine schubbetjes vernield
en gaan in elkander zitten.
Dit is de oorzaak dat flanel krimpt,
tenzij U het met LUX wascht,
Bij het drogen moet flanel voorzichtig
in vorm getrokken en plat gedroogd worden.
LUX
DE LEVER'S ZEEP MAATSCHAPPIJ VLAARDINCEN
Fabrikanten van SUNLIGHT en TWINK.
Het Slot Ostende te Goes.
In het hart van het stedeke Goes,
daar waar de trotsche Gotische Kerk
bewondering afdwingt, bevindt zich de
bekende afspanning het »Siot Ostende".
Al prijkt ook het Slot niet meer in
zijn vroegere pracht, toch wekken de
overblijfselen van dezen ouden burcht
bij menigen vreemdeling de belang
stelling en niet zonder een gevoel van
weemoed zal de bezoeker zich terug-
deuken in een ver verleden.
Melis Stoke (1300) zegt in zijn
Rijmkroniek
„Ter Goes was een begin
Van eenen huize."
Vermoedelijk bedoelt de historicus
het Slot Ostende.
Het naspeurend oog, dat zich richt
op 't verst verleden van dezen burcht,
stuit op een ring van duisternis. Wel
weten we, dat de omgeving van het
kasteel met andere heerlijkheden een
deel uitmaakte van een afzonderlijk
eiland, dat ongeveer 900 de zuidelijke
grens was van 't Graafschap Holland
Dit gewichtige strategische punt werd
geweldig versterkt. De grondslagen van
dit kasteel zouden ongeveer het jaar
1000 gelegd zijn aan de oostzijde van
dit eiland, dicht hij den stroom de
Gosaba. In de schemering van het
verleden zien we lage landen aan zee,
bezaaid met poelen en plassen en be
dekt met uitgestrekte bo3schen. Ver
moedelijk is de burcht een bolwerk
geweest tegen Noorsche zeeroovers,
die onze rivieren opzeildeD, moordend
en plunderend en allerwege schrik en
outzettiug verspieidend, wanneer de
gevreesde vikings zich vertoonden
aan boord van hun hooge draken-
schepen.
Waarschijnlijk zal onder bescherming
van dezen burcht het dorp ter Gosaha
zich uitgebreid hebben, de nederzet
ting, die 't ontstaan is van het stadje
Goes.
In het begin der 14e eeuw behoorde
het Slot aan 't geslacht Van Borselen,
dat een verbitterden krijg gevoerd
heeft tegen den Hollandschen Graaf.
Aan het hoofd der Zeeuwrche edelen
stond FlorÏ8 van Borselen op tegen
Graaf Jan. Het geslacht Borselen werd
zjjn ridderburcht Ostende ontnomen.
Wel tiokken aanhangers van Borselen
op om Ostende te hernemen, maar de
belegeraars werden bij het slot Lodijke
verslagen door troepen, die onder den
Heer van Reimerswaal tot ontzet op
daagden. Van de hooge muren van
dezen grijzen burcht zijn de bewoners
getuige geweest der totale verwoesting
van kasteelen en landerijen, die deze
rampzalige guerilla tengevolge had. De
verdere geschiedenis van het Slot
blijft ten nauwste verbonden met de
geschiedenis der Stad Goes. Van
1300 1400 was voor het Slot een
rustige tijd zonder schokkende krijgs-
gebeurtenissen. De goederen der Bor-
selens werden verbeurd verklaard eu
door Graaf Willem III aan zijn broe
der Jan van Beaumont opgedragen.
Dan is in 1417 Ostende getuige van
de huldiging vau Jacoba van Beieren
als jeugdige landsgravinne en werden
haar „zeshonderd fransche kroonen" ter
verwelkoming aangeboden.
Nimmer had zij kunnen vermoeden,
toen zij haar blijde inkomste deed bin
nen de hooge muren van het trotsche
gebouw, dat zij daar nog eens zou
terugkomen, om treurig te staren op
de puinboopen van haar geluk.
Het Slot Ostende behoorde tot de
weinige goederen, die met den gravinue-
titel iu 1428 aan de ongelukkige
Gravin Jacoba overbleven.
Arme Jacoba 1 We zien haar zitten
in een der nissen van de slotzaal.
Treurig mijmert zij over het geluk,
dat haar telkens zoo schitterend tegen-
straalde, maar telkens ook weer ver
keerde in donkere smart. Zij ziet zich
ah echtgenoote van Jan van Touraine,
kroonprins van Frankrijk en zij kroon
prinses. Maar haar gemaal werd ver
giftigd en diep bedroefd stond zij in
de kathedraal van Compiègne toen de
looden kist van haar gemaal in 't
graf werd neergelaten. Pas zestien jaar
oud verdwijnt voor haar de glans van
den Franschen koningskroon. Zij denkt
terug aan den strijd met Filips van
Bourgondië, die baar heur rechten
betwistte, Aan haar huwelijk met
Jan IV van Brabant, den karakter-
loozen zwakkeling, die haar mis
handelde voor 't oog van de hof
houding. En de daarop gevolgde vlucht
uit Henegouwen en de scheiding van
het rampzalige huwelijk. Maar zij, ge
hard door jacht en wapenspel, is veer
krachtig Zij zal de toekomst veroveren
door een huwelijk met Humphrey van
Glocester, broeder van ded Engelschen
koning Hendrik V. Zij vlucht dwars
door Bourgondië, begeleid door veert-g
ridders, in dollen rit dag en nacht en
bereikt door de bewakingsposten heen
Calais. De zon der hope schijnt weer,
want schitterend wordt ze aan 't hof
te Londen ingehaald. Maar de kansen
keeren. Laf laat Humphrey haar in
den steek om haar te vergeten en te
hertrouwen. Dan zucht zij in 1425 in
de citadel te Gent als gsvangene na
veel leeds geleden en Heren wederstand
geboden te hebben. Maar nog in haar
fleren moed niet geknakt Als page
verkleed ontvlucht ze Gent en bereikt
orer de Schelde heen Geertruidenbsrg,
luide toegejuicht door de Hoekschen,
die zij opnieuw aanvoert in een ver
woeden burgerkrijg. Bij Alphen strijdt
zij geharnast te midden van haar troe
pen. Eindelijk moet zij bakken voor
't Verdrag van Delft in 1428.
Dan komt zij uitrusten in het grijze
Ostende, zij de meest romantische
vorstin uit onze geschiedenis, staat
kundig geschoold zonder haars gelijke.
Vriendelijk is dan de verhouding tus-
schea vorstin en Goesenaar. Hoe ge
noot zij van den eerbied haar hier
bewezen en hoe trotsch was zij op den
titel van „koningin", dien zij verwierf
door haar overwinning bij het gaai
schieten, toen zij, de vrouw in 't harnas,
den hoofdvogel neerschoot van den
hoogen paal. Toen werd zij door de
edelen en het landvolk gehuldigd als
een echte vorstin. Vrouwen in de
hcsilderachtige Zeeuwsche dracht, kleu
rig uitgedost, kwamen haar verrassen
met geschenken.
Kinderlijk gelukkig over de trouw
haar bewezen, belooode zij de omlig
gende dorpen door ze vrijdom van
vlastienden te schenken. Vooral Goes
ABONNEMENT
Prijs per kwartaal, in Goes f 2,—,
huiten Goes f 2,
Afzonderlijke nummers 5 cent.
VerschijntMaandag-, ^Woensdag
en Vrijdagavond.
DOOR
EFFIE ADELAIDE ROWLANDS
Geautoriseerde vertaling.
LeahV laven was dus absoluut niet
het zalige beataan, dat zij zich geschil
derd had, als zij alleen zat te droomen
in den grooten ouden tuin te Highgate.
Toch verlangde zij geen oogenblik
terug haar die dagen, ja alles wat haar
aan haar oude leven herinnerde, was
haar een gruwel. Daarom was zij ook
zoo woedend op Vinsen en ergerde
het haar zoo onuitsprekelijk, dat hij
haar had durven opzoeken.
Toen zij zich dien avond kleedde
voor het feest, verbande zjj hem vast
beraden uit haar gedachten en ver
diepte zij Zich geheel in haar prachtige
kleedjj. Ontegenzeggelijk zag zij er
vorstelijk uit, toen zij haar toilet vol
tooid had, met de hooge Russische
kroon van brillanten, den langen sluier,
die achter haar neergolfde, en den
schat van edelgesteenten, waarmee haar
slanke gestalte letterlijk behangen was.
Toch vond zij zichzelf bijna ordinair,
toen zjj Margaret tegenkwam op de
trap, met een zachte witte stof om
baar heen gedrapeerd en haar heerlijk
goudblond haar neergolvend tot haar
knieën.
Leah keek naar de liefelijke verschij
ning mei brandende oogen, maar toen
zij bemerkte hoe teer Margaret er uit
zag en hoe droevig haar mooie blauwe
oogen stonden, voelde zij plotseling
iets van medelijden. Zij begreep niet,
waarom zij Margaret beklagen moest,
want ze wist niets van de geschiedenis
van Rupert Kentley, maar er was iets
zoo oneindig tragisch, iets zoo kinder
lijk jeugdigs, zoo teers in de zeldzaam
liefelijke verschijning, dat zij ondanks
haar jaloezie er door getroffen werd.
Dit was het eerste vriendelijke ge
voel, dat in Leah's hart opwelde voor
een van de personen, met wie zij onder
een dak vertoefde. Zij had al lang
begrepen, dat Lady Torrington een
reden moest hebben om prins Petkoff
toe te ataan, haar te gabruiken als
werd bevoorrecht. Poorten mochten
gebouwd en vestingwerken aangelegd
worden. En dan vooral het privilegie
van de vrije jaarmarkt, die beroemd
werd en 't aanzien der stad verheogde.
Met recht zong de dichter van 't
Slot Oostende
dat in vroeger stond
Graaf Willems spruit, door vriend
[en maag verraden,
En met des lijdens last tot stervens
[toe beladen,
Een welgemeend onthaal in uwe
[hallen vond."
Dan zien we haar wandelen op een
zomeravond, zij de rijzige en welge
maakte gravin, in den tuin van het
Binnenhof, terwijl Frank van Borselen
haar het hof maakt en onder diepe
geheimhouding hun huwelijk wordt
voorbereid. Het plein, nu ontsierd
door paardenstallen, is er getuige van
geweest
„Hoe menig lieve maagd werd
[eenmaal hier gevleid
Koe menig schoone bruid ten
[blijden dans geleid
In de oude slotzalen heeft zij met
den man harer keuze nog menig gelukkig
uur doorgebracht, ook al moest zij later
afstand doen van haar gravinnetitel.
- Na het Dewonen door Jacoba ver-
chaperonne over zijn zoogenaamde pupil.
Waarom freule Torrington met Petkoff
trouwde, was eveneens gemakkelijk te
begrijpen, uit het gezichtspunt van de
moeder althans, maar niet uit dat van
het jonge meisje zelf. Leah zat dan
ook dikwijls over dat huwelijk te pein
zen. Als zij een middel had kunnen
vinden om het huwelijk te verijdelen,
zou zjj er zonder aarzelen gebruik van
hebben gemaakt, want ofschoon zij nu
een oogenblik medelijden met Margaret
voelde, was ze hevig jaloersch op haar,
jaloersch op haar hooge geboorte, op
haar positie in de maatschappij, op
haar aristocratische en zoo liefe'ijke
schoonheid en voor alles op de macht,
die zij hoewel onbewust, over Pet
koff had.
Ja, Lady Alicia's oogmerk was dui
delijk genoeg. Zij wilde niet alleen,
dat haar dochter een prinses werd, het
was Petkoff's geld, dat zij noodig had.
Eens had Leah zichzelf zoover ver-
geten, dat zij een zinspeling op den
toestand had gemaakt, toen zij met
Petkoff alleen was.
„Als ik een man was," had zij ge
zegd en daarbij had zij hem met
hartstochtelijke, verwijtende oogen aan
loor het Slot snel zijn aanzien. In 't
laatst der 16e eeuw is het in 't bezit
van de familie Van der Goes, terwijl het
in 1747 verkocht wordt aan den Raad
van State. De oude feestzalen der
machtige graven werden verbouwd tot
een militair hospitaal. In 1749 doet
het kasteel dienst als stadskazerne. In
1750 is het lot beslist en wordt
Ostende verkocht voor 400 ponden
Vlaamsch.
Het weleer trotsche gebouw is weldra
veranderd in een boerenherberg. Tegen
den ouden ringmuur, door welks schiet
gaten in vroeger glanstijdperk kanon
nen grimmig -keken, werden paarden
stallen gebouwd. In de zaal, waar vroe
ger edelen, jonkvrouwen in hoofsche
bewoordingen toespraken, kreeg de
eigenaar het recht bieT en drank te
mogen schenken aan de landlieden. Het
kasteel, waaraan Goes zijn oorsprong
te danken heeft, werd een boerenherberg.
Sic transit gloria mundi
Van het oorspronkelijk Slot is weinig
meer over. En toch is een bezoek aan
Ostende interessant. Wanneer we een
heel drogen zomer hebben ksn men
nog een deel der zware en diepe ge
welven bezoeken, die den burcht
schraagden. Deze gewelven zijn voor
eeH deel dichtgemetseld, opgehoogd en
gekeken, „zou ik, „hoe rijk ik ook zijn
mocht, nooit mijn vrouw willen koo-
pen 1"
Zij had de voldoening gehad Petkoff
een oogenblik asehgrauw te zien worden,
maar dat duurde geen seconde, en toen
had hij geglimlacht en haar aangekeken
met een zeer eigenaardige uitdrukking
in zijn oogen eu Leah was plotseling
van hem teruggeweken, alsof zij bang
was, dat hij haar zou slaan.
Hij had niets geantwoord op die
hoogst onverstandige woorden, maar
Leah begreep terstond, dat hij er haar
te eeniger tijd voor zou laten boeten.
Zoo groot was echter haar hartstocht
voor hem, dat zelfs de gedachte aan
zijn woede haar niet onwelkom was
alles liever dan zijn onverschilligheid.
Zij ging samen met Margaret de trap
af naar beneden, maar de beide meisjes
liepen zwijgend naast elkaar voor*.
Er waren verscheidene personen te
dineeren gevraagd ei zooals gewoonlijk
zat Margaret naast Petkoff. Leah's
plaats was geheel aan het andere einde
van de tafel. Zij zat hen voortdurend
gade te slaan. Het kwam haar voor,
dat freule Torrington feitelijk een auto
maat was, dat ze sprak en zich bewoog
tot kelder ingericht.
De paardenstallen op 't plein van
den voormaligen opperhof staan tegen
den ringmuur, waarin nog eeuige schiet
gaten te herkennen zijn.
En is de moerbeiboom op den noord
westelijken hoek van den ouden opperhof
niet bezienswaardig De boom is door
onderdom enkel schors en zou door
Jacoba zelve geplant zijn. Zeer zeker
is deze boom een der eerste moerbei-
boomen, die in ons land geplant zijn.
Nog geeft de boom ieder jaar heerlijke
vruchten en wordt zorgvuldig bewaard
aohter een steenen muur en goede
ondersteuning is noodig om de onge
veer vijf eeuwen oude takken te leiden.
Vanuit den kelder van 't Slot loopen
onderaardsche gangen, die evetwel
dichtgemetseld zijn, in verschillende
richtingen onder de stad Goes. Zij
eindigen in de kelders van woningen
op de Groote Markt en op de Grcote
Kade.
De legende, die menige historie met
een dichterlijk waas omhult en graag
vergroot, vertelt dat er een onder»
aardsche gang loopt naar 't gehucht
's Heer Hend-ikskinderen, op een half
uur afstand van Goes.
Het zou interessant zijn als men eens
kon doordringen tot ver ouder Goes.
Wie weet welke verborgen schatten
gevonden worden. Welke rijke oud-
heidlievenden hebben een flink bedrag
over tot 't mogelijk maken van die
plannen 1
De penningmeester van het oudheid
kundig genootschap „Gosaha" te Goes
zal de gelden goed beheeren.
Goes, 6 Juni '23. A. J. DE HAAS.
HET LOSGELD.
Het is aan het overwinnende Frank
rijk tot dusver niet gelukt, om ondanks
alle schoppen en tiappen aan het diep
vernederde Duitsehe rijk de nakoming
van de bij het verdrag van Versailles
bepaalde betalingen af te dwingen.
Wel zijn de daarin ook genoemde
reusachtige hoeveelheden aan spoorweg
en ander materiaal, de schepen van de
groote en kleine vaart en zooveel meer
aan losse bezittingen als maar mogelijk,
reeds uitgeleverd moeten worden ook
fabelachtige sommen voor een dergelijk
verarmt' land, reeds belaald, maar bij de
nog onuitsprekelijker millioenen-retk-
sen, die het z.g.n. vredesverdrag noemt,
zijn steeds de betalingen ten achter.
Ook of liever juist de daarom toe
gepaste bezettingen van de rijkste Jee-
len van Duitschland hebben geen
finantieele baten opgeleverd aan het
bezettende Frankrijk en België.
Wanneer het werkelijk alleen om het
verkrijgen - van die aan de Duitsehers
opgelegde betalingen te doen is, dan
zou deze methode, die in dat opzicht
geen resultaten oplevert, kortzichtig
schijnen.
Het is echter moeilijk om een zoo ver
gaand gebrek aan practischen zin aan
te nemen en komt daardoor ook bij
velen de twijfel of niet (le bezetting
op zichzelf liet doel en de onmoge
lijkheid der geëlschte betalingen
bet middel en de aanleiding zijn.
als iemand, die onder den wil van een
ander stond.
Leah's hart kromp ineen, telkens als
zij zag hoe Petkoff's oogen op de be
koorlijke schoonheid van het meisje
naast hem bleven rusten. Zij kende
dien blik in zijn oogen zoo goed
Maar wat haar nog meer pijn deed,
was de eerbied, waarmee hij Margaret
behandelde. Met haarzelf ging hij, als
zij alleen waren, op zeer vrije manier
om, maar met Margaret was hij altijd
de Prins. En dien avond was hij zicht
baar onder den indruk van haar schoon
heid, die in liefelijkheid en bekoring
die van al de andere vrouwen overtrof.
En zij zou hem toebehooren. Zijn hart
klopte heftig bij die gedachte. Maar
toch ging zijn verrukking met een
gevoel van bitterheid gepaard, want hij
zag evengoed| als Leah, dat Margaret
sinds zij met hem verloofd was, als in
een droom voortleefde. Er waren geen
woorden noodig om Petkoff te zeggen,
dat haar hart en geest ver weg waren
van het leven, dat zij uiterlijk mede
leefde.
(Wordt vervolgd,-)