N\ 56.
Zaterdag 12 Mei 1923.
110 jaargang
De Bananenschil.
BUITENLAND.
VIRGINIA CIGARETTES
Rechtszaken.
Provincie-N ieuws.
ABONNEMENT
Prijs per kwartaal, in Goes f 2,
buiten Goes f 2,
Afzonderlijke nummers 5 ceni.
Verschijnt Maandag-, Woensdag
en Vrijdagavond.
GOESCHE
Ditgave Na»ml Vennootschap Guesche Courant
ADVERTENTIES
van 15 regels f 1,20 elke regel
meer 24 cent.
Driemaal plaatsing wordt tweemaal
berekend.
Familieberichten 1 10 regels f 2,40
Bewijsnummers 5 cent.
en Kleenwens Ross' Drukkers en Uitgeversbedrijf. Advertentiën worden aangenomen
tot 12 unr voormiddag.
COURANT
De bananenschil, achteloos wegge
worpen op straat en daar oorzaak
wordend van ongevallen, is wel het
zinnebeeld van ons tekort aan gemeen
schapszin.
Men zal opmerken, dat zij tevens
een tekort aan beschaving belichaamt,
maar is tekort aan gemeenschapezin
gen tekort aan beschaving Er bestaat
een uiterlijke beschaving en vele men-
schen minachten haar, waut, zeggen
ze, vormen hebben toch weinig betee-
kenis. Zij vergeten, dat vormen niets
anders zijn dan het uitwendig kleed,
waarin inwendigo gevoelens zich hullen.
Wie een bananenschil achteloos weg
werpt, verraadt, o zeker 1 ook
een gebrek aan uiterlijke manieren. Hij
weet niet, hoe 't boort. Hjj is een
barbaar, een onopgevoed mensch. Maar
hij is ook nog erger.
Want na zijn houger gestild of zijn
smaak gestreeld te hebben met de
vrucht, werpt hij de schil achteloos
weg. De bauaan was alleen zijn aan
dacht waard, toen er nog een eetbare
vrucht in zat, die beteekenis had voor
zijn tong en zijn maag. Maar wat voor
beteekenis heeft de leege schil voor
hem gehouden
Voor hèm heeft ze geen beteekenis
gehouden, maar er zijn meer menschen
in de wereld aan de man, die de banaan
at. Beteekenis kreeg de bananenschil
voor dat oude mannetje, dat ik dagelijks
mijü huis zag voorbij komen en met
wien ik bij gelegenheid een praatje
placht te maken. Wel een paar weken
zag ik hem niet, maar toen kwam hij
aanstrompelen. Hij steunde op een stok
en op zijn voorhoofd had hij een
blauw-groene buil.
„Die beroerde bananenschil zei
hij nijdig, toen hij me zijn ongeval
had verteld.
Ik zou graag willen weten, wie de
bananenschil had weggeworpen. Onge
twijfeld zal het iemand geweest zijn,
die zijn naaste niet graag kwaad wil
doen. Waarom zouden die kinderen,
die er zoo lekker in happen, een
vriendelijk oud mannetje een buil op
zijn hoofd en een stok in zijn hand
toeweuscLen? Waarom zou dat uitge
laten paartje, dat zoo vroolijk en innig
zijn Zoudag8ch uitstapje begint, het
gemunt hebben op het leven van een
onschuldig voorbijganger, die, tenge
volge van hun achteloosheid, aan her
senschudding overlijdt
Het is geen opzet, zegt men. Neen,
maar de gevolgen zijn even erg. Wat
het dan wel is Gebrek aan die inner
lijke beschaving, die den blik niet
alleen bepaalt bij het persoonlijk genot
en de persoonlijke behoeften, maar
verder ziet naar den broeder wiens
hoeder men is. Wie zijn banaan ver
orbert en verder denktGod moet maar
voor de rest zorgen I, is een egoïst. Er
is geen zachter woord voor deze laak
bare liefdeloosheid.
Men kan zich niet steeds verontschul
digen door te zeggen Ik heb er niet
bij gedachtEr zijn dingen, waarbij
men verplicht is te denken. De zelf
zuchtige mensch vergeet zijn naasten,
maar de liefderijke mensch denkt ook
aan hen, als hij persoonlijk geniet.
Wie achteloos stast tegenover de ge
volgen, die zijn daden voor zijn mede-
^lenschen hebben, heeft zijn medemen-
schen niet lief
Deze onverschilligheid jegens de maat
schappelijke verplichtingen, die ieder
lid van de samenleving heeft tegenover
de andere leden, is algemeener dan
men denkt. Vaak uit zij zich in klei
nigheden. Maar voor den medemensch
worden die kleinigheden soms van ge
weldig belang.
Wanneer het des winters geijzeld
heeft, zijn er menschen, die terstond
zand voor hun huis strooien. Maar er
zijn er ook, die dit laten en eerst als
de politie hen aan hun plicht herin
nert, vervullen ze dien. Zij zien niet
in, dat het strooien van zand veel meer
is dan het opvolgen van een politie
verordening J het kan openbaring zijn
van gemeenschapszin, die ook eens aan
een ander doet denken.
Wie een water verontreinigt, een
landschap ontsiert, een buurt hindert
door wangeluiden is niet alleen een
vervelende buurman maar ook een slecht
mensch. Want de mensch zonder ge
meenschapszin is slecht.
Niet alleen door achteloos het leven
of het levensgeluk onzer naasten in
gevaar te brengen, maken wij ons aan
liefdeloosheid schuldig. Wij kunneu ons
blootgeven als een onmaatschappelijk
mensch door onverschilligweg iets te
doen, maar ook door onverschilligweg
iets te laten.
We zien op den hoek van de straat
een baksteen, die van een wagen is
gevallen. Wij Ledenkeu, hoe tegen den
schemer een fietser dien steen niet zal
opmerken en kans loopt een ongeluk-
te krijgen. En als vnnze'f schoppen we
dien steen op zij, totdat hij ergens ligt,
waar hij geen kwrad kan.
De bananenschil, waarover de naaste
uitglijdtde steen, waarover hij strui
kelt door onze schuld, omdat wij die
schil hebben weggeworpen, omdat wij
dien steen hebben laten liggen, leent
zich tot zinnebeeld voor tal van ver
grijpen, in achteloosheid begaan. Ik
wil de vergelijking niet uitwerken, maar
laat aan den lezer over, voor zichzelf
een opsomming te maken van dergelijke
schillen en steenen, waarmee de maat
schappij als bezaaid ligt.
Een betere samenleving wie daar
naar streeft, kent zijn plicht. Hfj weet
hoe er voor de liefde geen kleinigheden
bestaan, want hoe kleinigheden en
grootigheden slechts behandeld mogen
worden uit één beginsel
Wat gij niet wilt, dat u geschiedt,
Doe dat ook aan een ander niet
Met,.SUNLIGHT "Cigarettes ,7
is den Virginia rooker
'n licht opgegaan!
Koop één doosje
ervU bent voor
„SUNLIGHT'gewonnen.
ZACHT-GEURIG-
LICNT- NIET
PRIKKELEND
ENGELAND EN FRANKRIJK
In de beide Britsche parlementshuizen
hebben regeeringsvertegenwoordigers
aan Frankrijk 'n formeelen uitbrander
gegeven over de afzonderlijke beant
woording van het Duitsche aanbod.
Natuurlijk is de Fransche pers hierover
gepiqueerd. De verhouding tusschen
beide landen is momenteel niet zeer
vriendschappelijk te noemen.
De Times schrijft o.m.
In Frankrjjk is de schade zichtbaar
in de met puinhoopen bedekte streken.
In Engeland is het geleden verlies
minder in het oog vallend, maar niet
minder tastbaar. Wij hebben aan onze
bondgenooten 1947 millioen pond ster
ling voorgeschoten, waarvan nog geen
stuiver terug is betaald. Wijzelf be
talen rente en aflossing van bijna dui
zend millioen pond aan de Vereenigde
Staten voor verplichtingen, die wij
indirect voor onze bondgenooten hebben
aangegaan. Deze twee bedragen te zamen
maken een som van bijna 3000 millioen
pond sterling, hetgeen niet veel ver
schilt van wat Poincaré opgeeft als
schade vooi het verwoeste gebied.
Engeland en Rusland.
De Engelsche regeering heeft aan
de sowjet-regeering een nota gezonden,
waarin zij de voorwaarden bekend
maakt, waaraan Rusland binnen 10
dagen zal moeten voldoen wil men niet
dat Engeland het handelsverdrag opzegt,
dat het met dezen staat gesloten heeft.
De voornaamste grief, die Engeland
tegen Sowjet-Rusland heeft, behalve
het uitblijven van schadevergoeding
voor mishandelde en zelfs vermoorde
Britsche onderdanen, geweldenarijen
tegen Britsche treilers en onhebbelijke
antwoorden op Engelsche vertoogeu
tegen de godsdienstvervolgingen, is
dat Sou jet-Rusland de anti-Britsche
propaganda in Azië voortzet, terwijl
het zich in den aanhef van de handels
overeenkomst plechtig verbonden had,
haar te staken.
Hef proces-Krupp.
De veroordeeling door den Fran-
schen krijgsraad, der Kruppdirecteuren
en van Krupp v. Bohlen zelve welke
lsatste tot 15 jaar gevangenisstraf en
100 millioen mark boete veroordeeld is,
is niet alleen een onrechtvaardigheid,
maar ook een domheid. Dat het een
onrechtvaardigheid is, heeft de verde
diger uit Genève aangetoond, die er
o.a. op wees dat de afspraak om de
fabriekssirenes Ie laten huilen voor het
geheele Roergebied gold en reeds bij
verschillende buitengewone gebeurte
nissen had plaats gevonden. Een dom
heid is het omdat de Roerbevolking er
ten zeerste door wordt geprikkeld. De
Duitsche regeering, pers en volk zijn
één in hun verontwaardiging over het
vonnis.
tot het goederenvervoer, dat zoo goed
als geheel stóp is gezet, en de arbeiders
van telefonie en telegrafie. Verdere
uitbreiding is echter ieder oogenblik
mogelijk. Antwerpen is bijDa geheel ge
ïsoleerd.
Het centraal-comite van het nationaal
syndikaat van spoorwegpersoneel be
weert de arbeiders niet meer meester
Ie zijn en heeft een lijdelijke houding
aangenomen, hoewel het geen genoegen
kan nemen met de Donderdag in de
Kamer door de regeering afgelegde ver
klaring. Het comité ia blijkbaar bang
7oor de gevolgen vnn een aigemeeDe
staking en durft dan ofjk geen besluit
te nemen.
D« staking in België.
In [België is de toestand vrjjwel
onveranderd. De staking bljjft beperkt
Gerechtshof te 's Gravenhage.
Het hof heeft het vonnis van de
rechtbank te Middelburg, waarbij R. A.
van A., arbeider te Koewacht, gedeti
neerd, is veroordeeld tot 4 jaar ge
vangenisstraf, wegena mishandeling den
dood tot gevolge hebbende, bevestigd.
Raad van State.
In de gehouden vergadering van de
afdeeling voor de geschillen van bestuur
van den Raad van State is voorlezing
gedaan van het volgende Kon. besluit
Beschikkende op het beroep van het
R.K. kerkbestuur van de parochie van
de Onbevlekte Ontvangenis te Hans-
weert, gemeente Kruiningeu, uitoefenend
het bestuur over de R.K. bijzondere
lagere school aldaar, aan de Kerklaan,
tegen het besluit van Ged. Staten van
Zeeland, waarbij ongegrond is verklaard
het beroep van A. Caré e.a. tegen het
besluit van den raad der gemeente
Kruiningen, houdende afwijzende be
schikking op de door het bestuur
ingediende aanvrage tot het ontvangen
van de bencodigde gelden voor a.
ophoogen en verharden van de speel
plaats, b. bijbouwen van een overblijf
lokaal en c. het inrichten van een
centrale verwarming, is thans beslist,
dat de raad medewerking had behooren
te verleenen voor het inrichten van de
centrale verwarmingvoor het overige
is het beroep ongegrond verklaard.
geweest zijn waarop de voorz. antwoordt
dat zulks uit het verslag niet blijkt.
De heer Straub verzoekt een volgenden
keer een vollediger verslag.
Aan de orde is het concept beslnit
van Ged. St. tot verlaging der jaar
wedden van de Wethouders. Het voor
stel van B, en W. is dat ze we.l voor
bezuiniging zijn iadien die bezuiniging
over de geheele linie wordt doorgevoerd.
De heer Straub is tegen dit voorstel
want, zegi hij er moet eenmaal een
begin zijo om te bezuinigen en te meer
flaar die verlaging (van f 150 tct f 100)
eerst ingaat op 1 September 192.3 om
dat dan nieuwe wethouders moeten
worden gekozen. Daarna wordt het
voorstel van B. en W. in stemming
gebracht en aangenomen met 5 tegen
2 stemmen (voor de heeren Eversdijk,
Trimpe, Lenshoek, van Liere en van
der Voort tegen de heeren Straub en
Hoogstraate). Vervolgens wordt het
Raadsbesluit lot verkoop van grond
san de N. V. Spoorwegmaatschappij
Zuid-Beveland voor een gedeelte inge
trokken (het betreft hier een stukje
openbare wegde Molenweg).
Voorts hebben eenige af- en over
schrijvingen van de begrooting 1922
Kloetlnge. Woensdagmiddag kwam
de Raad dezer gemeente bjjeen. Aan
wezig alle leden.
Ingekomen is o.a. een schrijven van
de vereeniging tot bestrijden van het
vloeken om van gemeentewege daar
tegen maatregelen te nemen.
De voorz. zegt dat dit reeds in de
algemeeue politieverordening is opge
nomen. Van den heer C. van Liere M'z.
een schrijven dat hij zijn benoeming
tot schatter aanneemt. Van Ged. St.
dat zij het besluit tot verhuring van
den tnin achter het gemeentehuis
goedkeuren. De verschillende ingek. st.
worden door kennisgeving aangenomen.
Bij het verslag van <de commissie
tot wering van schoolverzuim vraagt
de heer Straub hoeveel verzuimen er
Aan de orde is een betere regeling
van het verkeer met anto's en motor
rijwielen, zulks naar aanleiding van de
vragen gesteld door den heer van der
Voort in verband met het eenigen tijd
geleden gebeurde ongeluk.
B. en W. stellen voor om den
Achterweg van de Zuidzijde in te
rijden te verbieden. De heer Hoogstraate
zegt dat de weg over het dorp veel
gevaarlijker is voor het verkeer dan de
Achterweg hij zou het betreuren wan
neer de Achterweg geheel zou worden
afgesloten. De heer van der Voort zegt
dankaan B. enW. voor deheantwoording
van zijn vragen. Het voorstel wordt
zonder stemming aangenomen.
Voorts worden nog vastgesteld een
suppletoir kohier voor de hondenbe
lasting over 1922, en het kohier van
de hondenbelasting 1923. Hierbij maakt
de heer Straub de opmerking dat het
niet gewenscht is dat personen die
honden houden voor hun bedrijf, be
lasting moeten betalen. De voorzitter
antwoordt hierop, dat dit in de ver
ordening is opgenomen en er dus niet
van afgeweken kan worden.
Bij de Rondvraag vraagt de heer
Lenshoek of er geen pogingen in het
werk kunnen worden gesteld om de
afgeschafte middagbestelling weer in
gevoerd te krijgen. Besloten wordt om
zich dienaangaande tot den Minister te
richten. Ook acht hij het gewenscht
dat de lantaarns w«t langer zullen
branden. De heer Straab zegt dat de
deuren en vensters van de Bewaar
school dikwijls open staan. De voor
zitter zegt dat er in de toekomst ver
betering zal worden aangebracht.
Nlsse. Toen Woensdagmorgen j.l
twee arbeiders van den landbouwer J.
van Eikeren, uit 's Heerenhoek, met
paard en driewielskar door het dorp
kwamen gereden uaar een weide, p
legen in deze gemeente, om stekels te
gaan kappen, werd het paard even
buiten het dorp schichtig en sloeg op
hol. Het paard met kar rende den
Zwaakweg in, terwijl de arbeiders op
de kar bleven zitten, met het gevolg,
dat paard en kar met geleiders in een
sloot terecht kwamende geleiders
wisten zich te redden. Door spoedig
toegeschoten hulp werden paard an
kar uit de sloot gehaald, gelukkig liep
alles zeer goed af. Persoonlijke onge
lukken kwamen niet voor. Het paard
bekwam eenige lichte ontvellingen, de
kar werd gedeeltelijk vernield zoodanig
dal |zij die hier achter moesten laten.
Nieuwdorp. Een ons gezonden ver
slag van de uitvoering van „De Lof-
stem" kunnen wij niet plaatsen, daar
de uitvoering per advertentie wel in
een ander blad, doch niet in het onze
is aangekondigd.
Tentoonstelling te Middelbare.
In verband met het slechte weer was
het bezoek aan de tentoonstelling op
Donderdag nog vrij goed te noemen.
Onder de aanwezigen waren talrijke
Goesenaars. Het was des middags werke
lijk gezellig en velen verdrongen zich
langs de fraaie stands.
In Oud-Middelburg spee'de de ten
toonstellingskapel onder leiding van
de heer Rei Head, die aan zijn talenten
als dirigent die van een komiek paart.
Wij vestigen ook nog even de aandacht
op den interessanten politiestand.
Zaterdag is het de laatste dag der
tentoonstelling. Hopelijk werkt dan
het weer wat mee en zal er dan een
druk bezoek zijn. Wij bevelen een
uitstapje er heen gaarne aan.
Rilland-Bath. Men schrijft ons
Nadat vóór eenige maanden de Gemeen
teraad met 4 tegen 3 stemmen had
besloten om het verzoek van de Ver
eeniging tot Stichting en Instatidhou
di tg eener Chr. School op Geref.
grondslag in te willigen en gelden voor
den bouw eener Chr. school toe te
staan, (de 3 stemmen tegen vonden
dat een dergelijke subsidie de finan-
cieele draagkracht der gemeente zou te
boven gaan) kwam, terwijl de Tech
nische herziening van de Schoolwet
intusschea was tot stand gekomen, van
den Minister van Onderwijs via den
Inspecteur van het L.O. een schrijven,
dat om bezuinigingsredencn geen nieuwe
school mocht worden gebouwd en tot
het afstaan van 2 lokalen der Openbare
school moest worden overgegaan. Hierbij
valt op te merken, dat met dit minis
terieel schrijven tegelijkertijd de Inspec
teur van het L.O. van meening ver
anderde, immers tevoren had deze
ambtenaar als zijn meening te kenneu
gegeven, als entwoord op een gedane
vraag, dat het afscheiden van 2 lokalen
van de Openbare school onmogelijk was.
Naar aanleiding van dit ministerieel
schrijven is nu onlangs het 2de Raads
besluit gevallen om 2 lokalen der
Openbare school af te staan tot het
stichten van een Chr. School.
Wat zijn nu de redenen dat in Rilland
hierdoor de gemoederen zoodanig in
beweging zijn gekomen, dat men tot.
een verzoek om vernietiging tot Ged.
Staten van Zeeland is overgegaan P
le. Ongeveer 2 jaren geleden is
door de Oud-Gereformeerde kerk, waar
van het ledental en das ook het aantal
leerlingen voor een Chr. School aan
merkelijk grooter is dan dit van de
Gereformeerde kerk, een verzoek ge
richt om één lokaal der Openbare
school af te staan teneinde hierin een
Chr. School te vestigen. Toen heeft
dezelfde Burgemeester zieh er fel tegen
gekant en vond tegenover het betref
fende schoolbestuur verwezenlijking van
het plan onmogelijk. Thans springt het
hoofd der gemeente voor zijn eigen
kerk op de bres door het afstaan van
niet tin, maar tioee lokalen wel goed
te vinden.
2e. Een nieuwe 2-mansschool bouwt
men thans volgens de laatste aanbe
stedingen voor f 15.000,En hoe is
't nu met de manter, waarop thans een
Chr. School tot stand zal komen.
Achter de Openbare school staat een
zaak met woonhuis. Dit gebouw zal
gekocht moeten worden teneinde een
vrijen uitgang naar den openbaren weg
te verkrijgen en een speelplaats in te
richten.
De aankoop hiervan zal zeker niet
onder de f 10.000,gelukken. Hierbjj
komt de verbouw vsn de school, de
inrichting van de speelplaats etc. wat
we op plm. f5000,kunnen schatten.
3e. Worden de gevraagde 2 lokalen
afgestaan, dan moeten tot 1925 7
leerjaren met 6 leerkrachten onderge
bracht worden in 5 lokalen. Dus meer
dere klassen in één lokaal, wat nood
zakelijk verslechtering vau 't onderwijs
met zich zal brengen. Bovendien moet
nogworden afgewacht met hoeveel leerlin
gen de Openbare school inderdaad zal
blijken te verminderen. De Technische
herziening zonder meer zou alleen één
leerkracht overbodig maken van het
beschikbaar komen van 2 lokalen der
O.L. school is in 't geheel geen sprake.
De 2 lokalen zullen ontruimd moeten
worden.
4. De aantallen leerlingen van de
Openbare school zoowel a's van de te
stichten Chr. School zullen steeds varia
bel blijven. De te bouwen lusschenmuur
zon dus wel op rolletjes moeten staan,
willen ieder oogenblik de Openbare en
Chr. School over voldoende plaats
ruimte beschikken.
Gebeurt dit niet dan is het geens
zins uitgesloten, dat binnen afzien baren
tijd weer een lokaal der Openbare school
van bestemming zal moeten worden ver
anderd, hetgeen met kosten en nieuwe
wrijving zal gepaard gaan.
Pleiten deze motieven niet voldoende
om te trachten dit raadsbesluit onge
daan te krijgen en tot het bouwen van
een nieuwe school over te gaan