iV. 58. Zaterdag 5 Mei 1923. 110 jaargang Prins Petkoff's Huwelijk Bij dit nummer behoort een Bijvoegsel. Schuldeloos leven. FEUILLETON. BUITENLAND. ABONNEMENT Prijs per kwsrtaal, in Goes f 2, buiten Goes f 2, Afzonderlijke nummers 5 cent. Verschijnt: Maandag-, Woensdag en Vrijdagavond. GOESCHE Uitgave Naaml. Vennootschap Goesehe Courant ADV ERTENT1ËN van 15 regels f 1,20 elke regel meer 2d cent. Driemaal plaatsing wordt tweemaal berekend. Familieberichten 110 regels f 2,40 Bewijsnummers 5 cent. ea Kleeuwons Boss' Drukkers- en Uitgeversbedrijf. Advertentiën worden aangenomen tot 13 nar voormiddag. COURANT Dezer dagen las ik een overzicht van een boek, waarin een treffende waarhe:d beschreven wordt. Het bevat de geschiedenis van een man, die schuldeloos wou leven. De schrijver, Stefan Zweig, vertelt, hoe deze man leefde aan het hof van een oosterech koning, bij wien hij een hooge betrekking bekleedde. Als dienstknecht van den koning gaat hij in den strijd voor het rijk, doch in een veldslag overkomt hem hetzelfde, wat ten onzent de twee broeders voor Bom mel overkwamhij ziet zich in bet gevecht geplaatst tegenover zijn eigen broer. Na als trouw soldaat van zijn heer, zijn broeder te hebben verslagen, werpt bij het zwaard weg en verzoekt hij den koning hem een jandere taak op te dragen, daar bij voor krijgsman niet geschikt meer zal zijn. De koning benoemt hem tot rechter, en ook in deze betrekking oogst hij den lof van het volk, dat hem den bijnaam geeft van „bron der recht vaardigheid". Doch op zeker oogenblik moet bij een roover vonnissen, die een ander heeft doodgeslagen. De roover, die aan Volstrekt andere zeden en opvattingen gewend is dan de beschaafde rechter, vindt het vonnis gruwelijk onrechtvaar dig en als hij de gevangenis ingaat, treft den rechter een blik, die hem wederom zijn zelfvertrouwen ontneemt. Is hij werkelijk rechtvaardig geweest, of heeft hij zich jegens den wetsover treder, wiens leefwijze en levensopvat ting misschien toch even goed recht van bestaan heeft, vergrepen f De rechtvaardige kan het denkbeeld niet verdragen, dat hij een ander te kort zou hebben gedaan hij sluipt naar de gevangenis en neemt de plaats van den veroordeelde in. Deze echter vertelt na een maand aan den koning, hoe de zaak zich heeft toegedragen, en met eerbetoon wordt de gewaande misdadi ger ontslagen. Hij smeekt den koning, van zijn rechtersambt te worden ont heven, omd: t, wie een ander moet oor- deeleo, noodwendig dien ander (e kort doet. Nu trekt de rechtvaardige, ziju krach- ten tezamen op zijn gezin binnenshuis hoopt hij althans zijn ideaal te kunnen verwezenlijken door te leven zonder de kwellende gedachte aan schuld jegens zijn medemenschen. Maar als hij ziet, hoe zijn zonen een slaaf straffen, be grijpt hij opeens, dat ook het honden van slaven onrecht is. Onmiddellijk geeft hij al zijn slaven de vrijheid. Doch zijn zonen zijn hierover zeer 38 DOOR ËFFIE ADELAIDE ROWLANDS. Geautoriseerde vertaling. Haar man boog zich over haar heen en kuste haar. «Ik beloof 't je,» zeide hij. Lady Alicia loosde een zucht van verlichtingtoen stond ze op, ging even naar 't raam en kwam weer terug. «Ten eerste», zeide zij met ge dempte stem, «moet dat huwelijk van .Margaret waar je me over ge sproken hebt, voor iedereen absoluut geheim blijven. Je je herinnert je immers, dat je me gezegd hebt er ook niet met met Rupert's moeder over te zullen spreken. Je hebt het toch immers niet gedaan Hij schudde zijn hoofd. «Neen, zij is niet in een toestand om haar iets mee te deelen. Ze is een gebroken vrouw, ze is levend dood.» «Ze mag het niet weten. Niemand moet het weten behalve jij en ik, ook zelfs Dolly niet. Margaret heeft verkeerd gedaan, en al is Rupert dood, ik moet het toch zeggen, dat het niet het werk van een man van eer was, om Margaret te doen han- verontwaardigd. Moeten zij nu voor hem werken f Wanneer het onrecht is, dat de ééae mensch aan den anderen onderworpen is, mag een vader even min van zijn kindeten diensten eischen als van zijn slaven. Zij weigeren zijn opdrachten uit te voeren, en mistroos tig ontvliedt de vader het huis. Wanneer hij als kluizenaar eenzaam leeft in de wildernis, zal het hem, denkt hij, mogelijk zijn, te leven zonder zijn naasten verdriet of moeite te be rokkenen. En waarlijk, thans vindt hij rust voor zijn overgevoelig geweten. Maar spoedig is het met de rust weer gedaan. De faam van zijn heilig heid heeft zich verbreid, en anderen voelen zich geroepen den rechtvaardigen kluizenaar tot voorbeeld te nemen. Eens krijgt de kluizenaar bezoek van een vrouw, die hem met woede verwijt, dat hij haar heeft beroofd van haar echtgenoot. Haar tehuis, voorheen zoo gezellig, is nu eenzaam, want haar man is de woestijn ingetrokken om den kluizenaar na te volgen. Door hem beeft zij haar levensgezel en haar kost winner verloten Helaas, zelfs als men zich aan de gemeenschap onttrekt, blijft men toch niet zonder schuld jegens zijn naasten 1 Droevig keert de rechtvaardige naar den koning terug en smeekt dezen, hem weer in dienst te nemen en hem het onwaardigste werk op te dragen. Als opzichter over de honden eindigt de rechtvaardige zijn triest bestaan, waarvoor niemand hem dankbaar is. Bij zijn dood werpt men hem iii den mest put voor slaven, en zelfs de honden, die aan zijn graf hebben gehuild, zijn hem na een paar dagen vergeten. Aldus deze geschiedenis, die ons leert, dat het ons nimmer zal gelukken, met een onbezwaard geweten fen grave te dalen. Gelijk wij, louter door te ade men reeds duizenden onzichtbare dier tjes dooden en met eiken pas dien we doen, als groot-moordenaar van insecten schuldig staan, vermeerdert elk woord, dat we zeggen of zwijgen, elke hande ling die we doen of laten, elk gevoei dat we koesteren of onderdrukken, de schuld jegens onze medemenBchen. Het is deze noodwendigheid, die het leven zoo nameloos smartelijk kan ma ken. Gevoelen wij allen wel niet eens hetzelfde als die twee oudjes uit Strind- berg's Droomspel, die hun leven beslui ten met de klacht„We hebben elkan der verdriet gedaan! Waarom? Dat weten we niet. We konden niet anders". Het zou rampzalig zijn, als dit besef van onvermijdelijke schuld ons belette, naar rechtvaardigheid te streven. Maar weldadig kan het voor ois wezen, zoo het ons leert, in het leed en de moeite die andren ons aandoen, niet aanstonds opzettelijk kwaad te veronderstellen. Meedcogen met hun onopzettelijke schuld zal ons het vergeven vergemak kelijken. delen, zooals ze gehandeld heeft.» Sir John fronste even zijn wenk brauwen. «We moeten hen niet te streng beoordeelen, lieve.» zeide hij. «Ze waren zoo jong en hadden elkaar zoo lief.» .«Het heeft me een ontzaglijken schok gegeven,» antwoordde Lady Alicia wier toon nu eenigszins koeler werd. «Ik stelde een onbeperkt ver trouwen in Margaret, en ik had hoogere gedachten van Rupert. Maar 't is nu gebeurd. We kunnen er niets aan veranderen maar wel kunnen we de zaak geheim houden. Niemand moet er iets van te weten komen, niemand Zij wond zich al sprekende zoo op, dat haar stem trilde. Sir John antwoordde niet dadelijk eindelijk zeide hij zacht en aarzelend «Vindt je niet, dat we moeten vragen, wat Margaret wenscht.» Lady Alicia antwoordde haastig en beslist «Neen zeker niet.» Toen vervolgde zij kalmer. «Beste John, begrijp je niet, hoeveel kwaad het ons kind zou doen, als het nieuws van dat geheime huwelijk de ronde in onze kringen deed. Iedereen zou geheim zinnige redenen voor zulk een zon derling huwelijk gaan zoeken. Laat mij de zaak met Margaret behandelen. Ik zal heel zacht zijn. Ik heb erg met haar te doen maar Rupert is dood en zij leeft en wij, haar ouders moeten voor haar zorgen.» Lady Alicia liet toe, dat haar man NET DUIT5CHE AANBOD. Het Duitsche aanbod is thans ver schenen en de nota waarin het vervat is, is, behalve aan de ententemogend- heden ook aan de groote neutralen met inbegrip van Nederland, en aan den paus toegestuurd. Wij willen de kern van het Duitsche voorstel hier even herhalen De totale schuld van Duitechlaud aan betalingen in geld en in Datura volgens het verdrag van Versailles wordt vastgesteld op 30 milliard mark, waarvan 20 milliard vóór 1 Juli 1927, 5 milliard vóór 1 Juli 1929 en nog 5 milliard vóór 1 Juli 1931 door het uitschrijven van leeniDgen tegen normale voorwaarden op de internationale geld markt moeten worden opgebracht. De leening van 20 milliard gouden marken wordt onmiddellijk ter in schrijving aangeboden. De rente van de leening tot 1 Juli 1927 wordt betaald uit de opbrengst van de leening en door een onder toezicht van de Commissie van Herstel slaand fonds gewaarborgd. Voor zoover de 20 milliard gouden marken niet voor 1 Juli 1927 door de leening opgebracht kunnen worden, moet van dit tydstip af 5 pCt. rente worden betaald en 1 pCt. afgelost. Indien de beide bedragen van elk 5 milliard niet op de daarvoor aange geven tijdstippen door middel van een leening tegen normale voorwaarden kunnen worden opgebracht, moet een onpartijdige internationale commissie beslissen, of, wanneer en hoe de niet gedekte rest moet worden betaald. Dezelfde commissie moet voor Juli 19,31 ook beslisseD, of, wanneer en hoe voor de voor'oopig nog niet vastgestelde rente van 1 Juli 1923 af moet worden betaaid. De leeningen zullen worden gewaar borgd door een wet, welkt het Duitsche economische leven (dus niet alleen de industrie, maar alle economische krachten) borg stelt vjor de nakoming der verplichtingen. Als waarborg voor de veiligheid van Frankrijk wordt een verdrag aan geboden, dat voor den tijd van 99 jaar de onaantastbaarheid van alle Rijnstaten waarborgt en de beslissing in alle geschillen opdraagt aan een interna tionaal scheidsgerecht. Begrijpen wij het wel dan geschiedt het betalen van rente en silossing ge durende de eerste vier jaar uit de leening zelf, waardoor van de 20 miljard per saldo ruim 15 miljard ter beschik king van de commissie van herstel kan worden gesteld, bij wijze van waar borg, zoodat het verschil van 5 miljard later nog zal moeten worden bijgepast. Dit aanbod zal, naar de Paiijsche bladen melden, door de Fransche opnieuw zijn armen om haar heen sloeg en, wat zij haast nooit deed, zij kuste hem ongevraagd. «Je hebt beloofd me te helpen, John,» zeide zij, «en nu zal ik je zeggen, wat je doen moet. Ons kind gaat een schitterende "toekomst te gemoet. Ik weet niet, of je gemerkt hebt, hoe Prins Petkoff haar bewon dert Sir John maakte ontsteld een achterwaartsche beweging, maar zijn vrouw vleide zich tegen hem aan, «Petkoff heeft me Margaret's hand gevraagd. Hij heeft dat gedaan, voor ik wist, dat Margaret en Rupert het samen eens waren, en ik heb hem beloofd, dat Margaret met hem zou trouwen.» Sir John trachtte te spreken. «Maar maar Alicia, liefste «Neen neen,» zeide zijn vrouw, «je hebt me je belofte gegeven en je moet ze houden. Ik geloof, dat ik wel raden kan wat er in je om gaat, John. Je hebt zoo'n goed en nobel karakter en het is zoo door zichtig. Maar het is nu geloof ik het oogenblik niet, om je gevoel te laten spreken. Ten eerste héb ik mijn woord gegeven en ik kan het niet meer terugnemen. Natuurlijk zou ik in een vreeselijke positie zijn, als Rupert in leven was. Prins Petkoff zou me dan waarschijnlijk van bedrog beschuldigenmaar het ongeluk, hoe vreeselijk het ook is, heeft me ge red. Het is een zaak van eer voor me, John....» Lady Alicia zweeg even en zeide toen«ik ben te zeer in deze zaak betrokken, John, om regeering worden afgeslagen. Zooals te ver wachten was! Want zeker zal nie mand hebben verondersteld, dal de Duitsche voorstellen zoo maar voet stoots zouden worden aangenomen. Frankrijk weigert omdat het het Roer gebied bezet wil houden. Maar deze afwjjziog moet men niet terstond al te tragisch opvatten. Men moet niet vergeten dat, naar verluid', Londen over het Duitsche aanbod is geraad pleegd. Ook Amerika zal er ,vel wat van weten. En ten slotte stelt Duitsch- land vosr om, wanneer men niet meent dat Duitscblanel met dit aanbod tot de uiterste grens van zijn betalingscspaei- teit is gegaan, om liet geheele schade vergoedingsprobleem te onderwerpen aan een van eiken politieken invloed vrij zijnde internationale commissie. Hierdoor wordt al eenigszins voorzien in Frankrijk's weigering. Een Engelsehe vlootbasis. Het Engelsehe lagerhuis heeft het voorstel der conservatieve regeering om »'/i wülioen ponil sterling te geven voor een v!c ttbasls te Singapore aangenomen. Er was een sterke liberale oppositie tegen dit ontwerp, dat, naar hun meening, zooal niet de letter, dan toch den geest van het verdrag van Washington schaadt. Dit verdrag heeft beperking der bewapening ten doel en verhieJt de uitbreiding der haven van Honkong. Daarom kiest nu de slimme Engelsehe admiraliteit de haven vaa Singapore, die buiten de vastgestelde zóne ligt. Kapitein Hay achtte dit een prikkel voor Amerika en een uit daging aan de gele volken en verweet de regeering dat zij hier de zuinigheid niet betracht. Asquith meende, dat dergelijke bases geen belang hebben en dat niemand kan zeggen of over tien jaar de groote linie-slagschepen nog iets te bcteekenen zullen hebben. Hij noemde het geval een onzekere dob- belarij. Het heeft er werkelijk wel wat van of Engeland zich gaat voorbereiden op een volgenden oorlog. De lucht vaartminister heeft dezer dagen ook al een rede gehouden over de onvoldoende sterkte van de luchtmacht. De aanneming van dit Engelsehe vlootbasis-voorstel zal wel koren op den molen zijn van de voorstander» van de Nederlandsche vlootwet. Zij moe ten echter niet vergcteD dat Nederland Engeland niet is en dat de Engelsehe begrooting met een batig saldo sluit, terwijl Nederland, volgens de vlootwet commissie zelve, jaarlijks 120 millioen zal moeten bezuinigen. Tenslotte zal de Nederlandsche vlootwet 500 mil lioen kosten, wat 5 maal zooveel is als het Engelsehe voorstel. Persstemmen over het Duitsche aanbod- De Duitsche bladen keuren het Duit- ze op zijde te kunnen schuiven.» Ze was er niet zeker van of haar man haar begreep. Dat deed hij in werkelijkheid dan ook niethij was trouwens te zeer met zijn gedachten bij Margaret, om aan iets anders te denken. Hij zeide dan ook op doffen toon «Margaret zal er nooit in toe stemmen.» Lady Alicia kneep haar lippen samen en antwoordde zeer beslist «Margaret's toestemming hebben we niet noodigwij beslissen voor haar.» Toen begon ze met ongewone levendigheid uit te leggen, wat dat huwelijk voor Margaret beteekende Ze sprak van Petkoff's rijkdom. Zij deed ook uitkomen, welk een ont heffing van zorg er voor hen in op gesloten lag. Zij wist precies, welke woorden ze gebruiken moest, om sommige waarheden onder 't oog van haar echtgenoot te brengen, en voor alles kende ze de waarde van haar eigen invloed, van haar hand druk, haar glimlach, van de bedekte toespeling op hun gelukkige toe komst, als die schuldenlast van hen afgewenteld was. En Sir John scheen werkelijk ten slotte onder den indruk van haar welsprekendheid te komen, terwijl ze daar hand in hand zaten en zij hem ongewone liefdebewijzen gaf. Toen ze eindelijk zweeg, keek hij haar droevig aan en zeide «Ik heb je mijn belofte gegeven, Alicia en ik mag die niet terug nemen maar liefste, ik zou zoo graag het arme' kind tenminste de sche aanbod in 't algemeen goed, al meenen sommige dat de regeering te gemoetkomend is, daar h. v. geen schadevergoeding wordt gevraagd voor J" Roerbezetting. De üuitsch-nationale Tag. meent, dat de verlangde internationale commis sie Duitscbland voor nog meer dan de voorgestelde 30 milliard zal kunnen belasten. Het lot van Duitschland zai dus aan een dergelijke commissie wor den toevertrouwd en aan de uitspraak dezer commissie zal Duitschland zich wel moeten onderwerpen. Er bestaat dus reden om zich ernstig ongirust te te maken. Wat de Belgische bladen betreft: De Soir spot met het voorgestelde be drag van dertig milliard, waardoor Bel gië volgens de huidig bestaande over eenkomsten slechts twee en een half milliard zou bekomen en dus zoo goed als niets meer zou ontvangen. Dit vol« staat, zegt het blad, als bewijs, dat wij met dergelijke voorstellen geen genoe gen kunnen nemen, te meer nog waar van onderpanden bijna geen sprake meer is. Tenslotte logenstraft de Soir nog het bericht van de Daily News als zou de Belgiache regeering het niet eens zijn met de Fransche inzake het Duitsche aanbod. De Indépendance Beige constateert, dat na lezing van het Duitsche docu- mmt de stemming te Parijs, Londen en Brussel allesbehalve optimistisch is. De Chesfer-consessies De Britsche regeering heeft naar aanleiding van de door de Turken aan de Amerikanen verleende Chester-con- cessies de volgende verklaring afgelegd: Zoover een onderzoek tot nu toe heeft uitgewezen, hebben de Engelsehe han delsbelangen alleen betrekking op deze zaak wat betreft het bouwen van ha venwerken te Samsoen waaromtrent een Britsche Mij. beweert reeds een voor- loopig contract met de Turksche re geering te hebben gesloten in het jaar 1911. Voorts zijn ook Britsche belan gen betrokken bij de verlenging van den spoorweg in Irak naar Mosoel en Suleimanieh en de mjjnconcessies in de buurt van die lijn. De waarnemende Engelsehe hooge ooinmissaris te Kon- stantinopel is geïnstrueerd nadrukkelijk te protesteeren tegen het verleenen van eenige concessies door de Tnrksthe regeering binnen de grenzen van Irak en heeft verder bevel ontvangen te verklaren dat de geldigheid van zulk een concessie door Zr. Ms. regeering niet zou worden erkend. Doordat eenzelfde advertentie 3 maal geplaatst 2 maal wordt berekend, Is de prijs per regel slechts 16 cent. herinnering laten aan den man, dien zij liefhad.» Toen stond hij op en bedekte een oogenblik zijn oogen met zijn hand en toen hij weer sprak, was zijn stem heesch. «Vraag me niet, om met Margaret te gaan spreken,» zeide hij. «Ik zal je helpen, Aliciamaar nu naar het arme kind te gaan, is me onmogelijk.» «Laat dat maar aan mij over,» antwoordde Lady Alicia. Maar be denk, John, dat zij naar jou zal komen, als jij niet naar haar gaat. Ze zal je naar alle waarschijnlijkheid vragen, je macht tegenover mij te gebruiken, en dan verwacht ik, dat je sterk zult zijn. Want bedenk John, nu is het meer dan ooit noodig, dat Margaret met Petkoff trouwt. Je weet, hoe de wereld is, hoe gauw een gefluisterd woord verspreid wordt. Het is mogelijk, dat Rupert het ge heim van zijn huwelijk aan den een of ander heeft toevertrouwd. Moeten we afwachten tot ons kind het voor werp wordt van allerlei praatjes Ik zal vandaag nog met Margaret spreken. Als het je te veel aandoet, blijf dan niet hier, ga een paar dagen naar buiten. Laat alles maar aan mij over.» Daarop zeide zij nog een paar teedere woordjes tot hem en toen hij eindelijk wegging, wist ze, dat ze wat hem betreft, overwonnen had. Met Margaret zou ze een andere tactiek moeten volgen {Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1923 | | pagina 1