iV. 4>>
Dinsdag 10 April 1023.
NAAR DE STEMBUS
BUITENLAND.
STADSNIEUWS.
110 jaargang
ABONNEMENT
Prijs per kwartaal, in Goes f 2,
buiten Goes f 2,
Afzonderlijke nummers 5 cent.
VerschijntMaandag-, Woensdag
en Vrijdagavond.
GOESCHE
Uitgave Naarui. Vennootschap ©oesehe Courant
ADVERTENT1ËN
v»a 5 regels f 1,20 elke rege
meer 24 cent.
Driemaal plaatsing wordt tweemaal
berekend.
Familieberichten 110 regels 2,-iO
Bewijsnummers 5 cent.
cn Klcenwans Rans' Drukkers- en Uitgcversbedrflf. Advertentiën worden aaugenom n
tot 13 uur voormiddag.
courant
Nog éen dag en we staan voor de
stemming voor de Provinciale Staten
in ons gewest.
En we willen nog eeu laatste opwek*
kend woord schrijven voor wise kie
zeressen en kiezers.
De stemming van Woensdag is n.l.
van eminent belang.
Omdat de Provinciale Stalen binnen
kort zullen overgaan tot de verkiezing
der Eerste Kamer. Deze verkiezing zal
geschieden op den grondslag van even
redige vertegenwoordiging zoodat de
uitslag der stemming in de verschillende
provincies een beeld zal geven van
de samenstelling der nieuwe Eerste
Kamer.
De huidige samenstelling is een
zoodanige dat de stem der vrijzinnig
heid er zoo ongeveer is gesmoord door
de rechtsche partijen.
Het is dan ook de taak der vrij
zinnige kiezers en kiezeressen met alle
kracht te trachten hun candidaten
zooveel mogelijk in de Staten te bren
gen opdat ock in de nieuwe Kamer
dan weer luide de stem der vrijzinnig
heid zal kunnen klinken.
En dit is broodnoodig.
Er moet eeu tegenwicht gevormd
worden tegen de onuitroeibare neiging
vaD minister Aalberse om met ruwe
hand in te grijpen in het particuliere
bedrijfsleven, op een zoodanige wijze
dat dit bijkans te gronde wordt gericht.
Dil ingrijpen dreigt thans ook voor
het boerenbedrijf door het ontwerp
Lar.dbonwarbeidswet.
Het behoeft geen nader betoog dat
het een ramp voor het land zou zijn
satineer in het boerenbedrijf, dat
ook een barden en dapperen strijd voert
tegeo de malaise, de moeilijkheden
reusachtig zouden worden vergroot.
Den inwoners van Zuid- en Noord-
Bevelaud zij gezegd dat hek wel in het
bijzonder ditmaal op hun weg ligt om
te stemmen vrijzinnig Teneinde een
ontwrichting van den landbouw af te
wenden, welke zeer zeker niet zou zijn
in 't algemeen belang.
De anti-revolutionairen en christ.
historitchen honden toch den Roomschen
minister Aalberse maar de hand boven
het stndeerkamer-hoofd. Ze moeten wel,
of 7,« wiil-n of niet, want de coalitie
mag niet verbroken En Nolens regeert
met ijzeren vuist en laat zelfs eeu
Colijn naar zijn soutane dansen.
Er moet een tegenwicht worden ge
vormd tegen het benepen protection-
nisme dat tot uiting is gekomen in het
bekende wetsontwerp tot beperking van
den in /oer van schoenen.
Eenmaal op het hellende vlak van
htt protectionnisme aangeland, moet
de regeering natuurlijk, wil ze conse
quent blijven, daarop verder glijden,
verder naar den afgrond.
Want wanneer goedkoope schoenen
en straks andere artikelen niet
meer in 't land mogen komen, dan
blijft er natuurlijk niets anders over
dan dure te koopen.
Bovendien zijn represaille-maatregelen
van het buitenland te vreezen.
En wie worden daar o a. weer de
dupe van f De boeren. Die hun pro
ducten dan niet meer zuilen kunnen
uitvoeren.
En ten derde zal een tegenwicht
gevormd moeten worden tegen het
ellendige domper-systeem der regeering,
zooals dat tot uiting gekomen is in
verbod van de Nathan der Weise en
de Faust aan de R. H. B. S. te Amers
foort en zooals het laatstelijk weer den
kop heeft opgestoken in het nieuwe
ontwerp bioscoopwet, tengevolge waar
van in plaatsen van minder dan 20.000
inwoneis de bioscoop geheel zal kun
nen worden verboden. Van een derge
lijke plaatselijke keuze moeten we
absoluut niets hebben.
Daardoor wordt aau de bekrompen
heid gelegenheid geboden haar lusten
bot te vieren. En ontaarden in derge
lijke kleine gemeenten alle principieele
kwesties ten slotte niet dikwijls in per
soonlijke Het principe dient vaak tot
schild waarachter de persoonlijke af
keer schuil gaat.
Er dreigt gevaar voor de vrijzinnig
heid. Het is gedeeltelijk reeds losge
broken.
Het Nederlandsche volk wordt
onder den domper gezet, geestelijk zoo
wel als economisch. Nederland wordt
geregeerd door de wijwaterkwast van
dr, Nelens en d* calvinisten helpen
daarbij mede. Het is maar goed dat
Calvijn niet meer leeft om dat te
moeten meemaken.
Het is de taak der vrijzinnigen, aau
dit gevaar het hoofd te bieden
Dan willen we nog even wijzen op
den vasten wil der vrijzinnige» om op
de openbare uitgaven te bezuinigen
daar, waar dit. zonder schade mogelijk is
Het kan een ieder bekend zijn dat
aau de meeste takken van staatsdienst
zuiniger en economischer kan worden
gewerkt. Er worden nog vele belasting
penningen in letterlijken zin wegge
smeten.
De rechtsche partijen zeggen dat ze'
ook willen bezuinigen, maar ze doen
het niet I
Ze zitten aan 't roer, ze hebben de
gelegenheid om te doen wat ze zeggen
dat ze willen doen. En.,., er gebeurt
niets I
Is het dan te verwonderen dat de
beiastiugeu tot zulk een duizeling
wekkende hoogte gestegen z[jn f
Bezuinigen willen de vrijzinnigen.
En ongetwijfeld zonden zij het met
meer effect doen dan de partijen die
tbans de teugels in handen hebben.
Daarom in breede scharen op ter
stembus I Alle laksheid afgeschud.
Mannen en vrouwen moeten er van
overtuigd zijn dat het bij de stemming
van Woensdag gaat om groote zaken.
In 't bijzonder de vrouwen roepen
we nog eens toeBlijft niet thuis
Uw stem is evenveel waard als die van
een man
De vrijzinnigen willen geen stem
missen
Ge a.r. en de chr. h. eigenlijk toch
ook waren altijd tegen het vrouwen
kiesrecht. Maar nu het „over hen ge
komen is", nu zeggen ze niet royaal
we willen het niet hebben, neen, nu
maken ze er een allerdankbaarst ge
bruik van en sturen alle vrouwen naar
de stembus.
En ze weten wel wat ze doen, ae
recktscbe heeiea 1 Ze willen nu toch
maar liever het politiek voordeel bin
nenhalen en de leer verloochenen.
Gij, vrijzinnige vrouwen, die het
vrouwenkiesrecht wél hebt begeerd,
blijft bij die rechtsche vrouwen niet
achter.
Laten alle vrouwen en natuurlijk
ook de mannen gebruik maken van het
wapen, het stembiljet, om te strijde»
voor de vrijzinnige beginselen.
Engeland moeilijkheden
Bij de arbeidsconflicten in Engeland
zijn ongeveer 700,000 arbeiders in
totaal betrokken, mijnweikers, bouw
vakarbeiders en landarbeiders.
In Rhoudda (Zuid-Wales) staken de
mijnwerkers niet om grieven tegen de
ondernemers, maar n.b. omdat er een
vakvereeniging van technische arbeiders
en van arbeiders boven den grond is
gesticht, welke niet wil toetreden tot
het groote mijuweikersverbond. Een
ongehoord staaltje van dwang 1 Je
reinste bolsjewisme. En waardoor het
algemeen belang natuurlijk ten zeerste
wordt benadeeld, maar dat kan den
arbeiders niet het allerminste schelen.
In het bouwbedrijf is een uitsluiting
geproclameerd, waardoor 500,000 ar
beiders op straat komen. Er zijn hier
twee kwestiesle een meeningsverscbil
betreffende den uitleg van de overeen
komst tusschen werkgevers en werk
nemers i.z. uitsluiting de arbeiders
beweren dat die een half jaar te voren
moet worden aangekondigd en 2e
een geschil over werktijd en loonen.
De werkgevers willen arbitrage over
beide kwesties, de arbeiders alleen over
de eersteover het 2e geschil willen
zij daarna onderhandelen,
Da bedoeling der arbeiders is natuur
lijk om de kat eerst uit den boom te
kijken wat het eerste punt aangaat
krijgen zij daarin hun zin, dan staan
zij op het 2e punt sterker. Om een
dergelijke taktiek-kwestie laten zij zich
kalm op straat zetten.
In verband met de malaise in den
Engelschen landbouw heeft een com
missie rapport uitgebracht omtrent
maatregelen om den bloei weer te doen
toenemen. De liberale bladen klagen
er over dat verschillende voorstellen
gecombineerd zijn met de instelling
van invoerrechten (b.v. op hop en op
gerst); de aardappelinvoer zou afhan
kelijk moetan werden gesteld van een
Hu hel voopjaa?» intrèecfï,
ziet U hoe doed TwinK te pas
komt om verscholen blouses en
japonnen ■weden een frissche
nieuwe kleun ie geven.
U kuni kiezen ui t 24
prachtige kleuren.
IWIREi WASCHT EM VERFT
TEGELUKERTDO,
06 LEVER'S ZEEP M? VIAAROINGEM
Fabrikanten van 5unligM en Lu*
permissie van den minister. Daarentegen
wordt voorgesteld om beetirortelsuiker
vrij te stellen van accijns lot men
den lijd gehad heeft de mogelijkheden
van eigen productie behoorlijk te onder
zoeken.
Voorts wordt aanbevolen dat de
regeering landbouwcredieten zal ver-
leenen en de betaling van plaatselijke
belastingen vergemakkelijken, terwijl
wordt aangedrongen op lagere spoor-
vraebfen.
Dulfschland gerehabiliteerd.
De New ïork Tribune meldt, dat j
de oud-admiraal Sims te Los Angelos
in de City Club een rede heeft ge
houden, waarin hij verklaarde, dat er
geen enkel authentiek rapport
bestaat over wreedhvtien, begaan tioer
een bevelhebber of een bemanning
van een Dnitscbe duikboot. Alle
berichten in de pers dienaangaande
zijn niets dan propaganda geweest. De
admiraal zeic eae Engelsche marine-
rapporten evenals die van onze eigen
vloot staan vol van mededeeliDgen,
waarnit blijkt, dat de duikbootcom-
tnaudaulen bij de redding van pas
sagiers en bemanning der door hen
getorpedeerde vaartuigen de behulp
zame band boden of althans door
draadlooze seinen hulp trachtten te
verkrijgen. Het blad meldt verder, dat
er van het departement van marine
te Washington geen tegenspraak van
deze uitlating was te verkrijgen.
Natuurlijk wekken de woorden van
Sims in Amerika groot opzien.
Jammer dat deze tegenspraak zoo
Iaat komt. Ook in Nederland is inder
tijd op de Duit8ckers geschimpt in
verband met den duikbootoorlog.
En ook hier zullen Sims' woorden
groot opzien wekken. Velen kunnen
in dit geval leeren hoe gevaarlijk het
is al te snel te oordeelen en te ver-
oordeelen.
De fransche zomertijd
De Fransche zomertijd is van de
baan. Tijdelijk, heet het officieel, maar
dit jaar komt er niets meer van. In
verband hiermede zullen waarschijnlijk
moeilijkheden ontstaan met de aan
sluiting van Engelsche en Fransche
spoor- en bootdieDsten, daar de
Engelsche dienstregelingen verband
honden met den zomertijd.
Past in Engelsch—Indlë.
Een pest-epidemie woedt vrijwel in
alle provincies van Indië. In de week,
die eindigt op 24 Maart, waren er
9000 gevallen, waarvan 8000 met
doodelijken afloop. De epidemie woedt
het ergst in de Punjab, de Vereenigde
Provinciën, de Centrale Provinciën, de
residentie Bombay en Delhi.
Het Zweedsche kabinet
geduikeld
Het Zweedsche kabinet van den soo.
democraat Branting, is geduikeld, daar
door de Eerste Kamer een compromis
voorstel over de nitkeering aan werk-
loozen is verworpen.
Vrijheidsbond.
Vrijdagavond spraken in het Schut
tershof, alhier, voor de afl. Goes van
den Vrijheidsbond mevrouw Boon v. d.
Staip en prof. B. D. Eerdinaus. De
zaal was tamelijk goed bezet.
De heer D. A. Constandee heette de
aanwezigen namens het bestuur van de
nfd. Goes van den V. 8. hartelijk wel
kom en in 't bijzonder de spreekster
en den spreker.
Spr. constateerde dal de vrijzinnigen
de betreurenswaardige gewoonte hebben
om bij de verkiezingen alles uit te
stellen tot het laatst? oogenblik. Van
daar dat het bureau in Oen Haag den
laatsten tijd is overstelpt met aanvra
gen voor spreekbeurten. Onder applaus
daukte spr. mevrouw Boon dat zij een
gemakkelijke spreekbeurt heeft laten
varen om in Goes te komen spreken.
Spr. wekte op om Woensdag, wan
neer de oogst moet worden binnenge
haald, te doen wat we kunnen. Het
graan van den Vrijheidsbond is van
superieure kwaliteit. Met alle macht
moet worden gewerkt.
Mevrouw Boon begon met te zeggen
dat zij slechts een eenvoudige huismoe
der is met twee km .'eren. Spr. zon
zich n'et beschikbaar stellen om te
spreken ais het n'et broodnoodig was.
Bovendien heeft spr. haar overtuiging.
Vrouwen zeggen bij intuïtie dikwijls
het goede. Zij denken met het hart.
Spr. zou de vrouwen, die zij in
de politiek heeft leeren kennen, willen
verdeelen in drie soorten le vrouwen,
die va* de politiek niets weten, en er
haar neus voor ophalen.
Spr. geeft haar hetzelfde antwoord
als zij eens aan den vroegeren Goeschen
burgemeester Wesselink heelt geschre
ven als de politiek onwelriekend is,
dan moeten de vrouwen er maar eens
groote schoonmaak honden. Bovendien
is de politiek, de staatkunde op zich
zelf, natuurlijk niet slecht. Het is de
plicht der vrouwen om zich op de hoogte
te stellen van de politiek en er voor
te werken.
Ook is het dom om er niet aan te
doen, omdat de politiek zich toch
met ons, gemeenschapsmensehen, be
moeit en in het leven ingrijpt. Spr.
noemde daarvan enkele voorbeelden.
Spr. schaamt er zich voor dat er
onder de huidige jeugd nog zoo weinig
vrouwen zijn die de fakkel van de
politiek verder dragen en overnemen
van haar, die zoo hard voor het vrou
wenkiesrecht hebben gewerkt.
De tweede soort vrouwen, die spr.
ontmoet heeft, zijn de vrouwen die
maar stemmen op den spreker, dien zij
het laatst gehoord hebben.
Zij stemmen zonder oordeel des
onderscheids en dit is waarschijnlijk de
oorzaak van het betrekkelijk geringe
succes bij de jongste kamerverkiezingen.
Een groot atntal stemmen zijn daar
door uitgebracht op kleiDe partijtjes en
verloren gegaan.
De vrouwen moeten dus zich wat
meer veldiepen in de politiek.
Helaas komen de kleine partijtjes
weer terug. Het gaat weer den ver
keerden weg op wanneer wij liberalen
er niet ernstig voor waken.
Het spijt spr. dat juffrouw Van Dorp
in de Tweede Kamer zit, zij is niet
liberaal en spr. memoreerde haar hou
ding tegen de bioscoop en de H'.ar-
lemsche loopjongens. Als juffrouw Van
Dorp over Thorbecke spreekt, moet
spr. altijd denken aan een aardappel,
waarvan het beste deel onder den grond
ligt
Het 8e deel zijn de beste vrouwen,
n.l. die, welke ontzettend hard voor
de politiek gesjouwd hebben. Maar toen
er niet 20 afgevaardigden in de Tweede
Kamer kwamen, doch slechts 10, heb
ben er velen het bijltje bij neer gelegd.
Het liberalisme is zoo ontzettend
moeilijk. Wij hebben geen dogma's,
maar redelijkheid en het gevoel dat
ieder zich vrij moet kunnen ontwikke
len. Ons heele staatsleven is feitelijk
gebaseerd op liefde voor de vrijheid.
Als we ons liberaal voelen, dan moe
tan we ons ook dragers van die leer
roeien en ons afvragenwat moeten
we doen om ons mooie vrijheidsbegin
sel te verbreiden.
In de Tweede Kamer zit de recht
sche meerderheid en stemt maar alles
wat links wil af.
En men hoort allerwege gemopper,
over den ellendiger) toestand en de
malaise.
En wat doet men om te helpen
De vrouwen der s. d. a. p. werken
hard. Dat moeten wij ook doen. Niet
futloos zijn, maar werken j
Spr. leest het volgende, door een
Zeeuw gemaakt, gedicht voor
Politiek Hoe zal ik stemmen
Op iets dat rood en zwart kail
[remmen,
Liberaal is dus mijn geloot,
Ik ben voor Bolsjewieken doof,
Tioelstra kan me niet bekaren,
Ik ben liberaal geboren.
En omdat, ik Zeeuwsch ben en goed
[rond,
Kies ik steeds den Vrijheidsbond.
De Vrijheidsbond heeft vaak last van
zijn eerlijkheid omdat wij geen mooie
beloften voorspiegelen. Wij hebben het
eerst den kreet bezuinigen aangeheven I
Maar niemand wil aau zichzelveu be
zuinigen. Men wordt van bet kastje
naar den muur gestuurd.
Dat wij gezegd hebben op alle tak
ken van dienst moet bezuinigd worden,
beeft o is veel teleurstellingen bezorgd.
Zoo bij de ambtenaren.
Het wordt verkeerd begrepen. Wij
willen niet bezuinigen op de salarissen
der ambtenaren, maar op de ambtenarij.
Zie het rnpport Rink.
Spr. haalt hieruit verschillende voor
beelden aan. Zoo werd er op een
departement 1161 riem cyclostiiepapier
gekocht, terwijl per jaar hoogstens 75
riem gebruikt worden. Aau het dep.
van bu'.tenl. zaken zijn 11 ambtenaren
en een chef bezig om de brieven die
inkomen te sorteeren. (plm. 80 p. dag.)
Wat het militairisme nu betreft, ook
daarbij heeft de Vrijheidsbond last van
zijn eerlijkheid en verantwoordelijk
heidsgevoel. Wij zouden ook voelen
voorgeen man en geen cent. Maar
dat kan niet. Wanneer wij niet hebben
een klein en goed leger, zouden wij
morgen aan den dag den oorlog hier
binnenhalen. En de soc, dein. leiders
weten dat heel goed.
Spr. memoreert dat Troelstra in 1914
de regeering complimenteerde over de
schitterende mobilisatie en zijn zoon
afstond als vrijwilliger.
Wél moeten de vrouwen internatio
naal voor den vrede werken en in het
bijzonder de moeders.
Spr. gelooft dat de vrouwen zeer
veel goed werk kunnen doen in de
politiek, er is zooveelop 't gebied
van kinder-hygiëne, moederschapszorg,
onderwijs, verzorgiug van ouden van
dagen.
Spr. spoort tenslotte aan tot ver
draagzaamheid. En wat doen de christe-
lijken en de katholieken op het gebied
van onderwijs Spr. vertelt klachten
van christelijken en katholieken, omdat
de openbare school zoo dicht bij hun
bijzondere scholen stian. De katholie
ken gaan in r. k. tennisclubs, enz.
Het is het toppunt van onverdraag
zaamheid.
Ook op dit gebied kunnen de vrouwen
heel wat doen.
De mannen moeten de vrouwen
helpen en haar opvoeden in de politiek
en niet op de krant gaan zitten.
(Applaus.)
Spr. spoort allen aan om voor deze
belangrijke verkiezingen te doen wat
men kan.
Spr. wijst er nog op dat steeds
wanneer de libeialeu succes hadden er
geluk en voorspoed in 't land was.
Eenheid moet er komen in het vrij
zinnige kamp. Eén moeten we zijn in
de groote gedachte van vrijheid. Vrij
heid en liefde, (daverend applaus.)
Nadat tien minuten was gepauseerd
kreeg prof. Eerdmans het woord.
Spr. zet uiteen dat de Vrijheidsbond
de ware democratie wil beveiligen. Zij
wordt van twee kanten aangevallen.
Van rechts en van links. Rechts is bet
met den liberalen grondslag van onzen
staat niet eens. Vrijheid van denken,
gelooven, drukpers enz., nu n ig grond
wettig gewaarborgd, is tegen de be
ginselen van de sterkste der rechtsche
partijen. Uit de encycliek „Dwalingen"
van Pans Pius IX haalt spr. aan dat
als een waanzinnigheid veroordeeld
wordt de bewering dat. vrijheid van ge
weten en eeredienst een vrijheid zou
zijn die iedereen toekomt. De r.k.
kamerleden zijn onderworpen aan het
gezag der kerk en in hoogste instantie
zullen de bisschoppen beslissen. Lang
zaam maar zeker worden de liberale
