Twink
N\ 7.
Dinsdag 16 Januari 1683
110 jaargang
DE HANDEN VRIJ.
48 FEUILLETON.
EEN SAMENZWERING
roergebied.
De Levers Zeep N?
Vlaardinóen
Binnenland.
ABONNEMENT
Prijs per kwartaal, in Goes f 2,
buiten Goes f 2,
Afzonderlijke nummers 5 cent.
VerschijntMaandag-, Woensdag
en Vrijdagavond,
GOESCHE
Uitgave Naaml. Vennootschap Geesche Courant
ADVERTENT1ËN
van 1 5 regels f 1,20 elke regel
meer 24 cent.
Driemaal plaatsing wordt iweeinaal
berekend.
Familieberichten 10 regels f 2,40
Bewijsnummers 5 cent.
en Eleenwens Eoss' Drukkers- en Uitgeversbedrijf. Advertenliën worden aangenomen
tot 12 uur voormiddag.
COURANT
Op het einde van het vo.-ige jaar is
er een einde gekomen aan een belang
wekkend experiment. In November 1922
zijn n.l. de r.k. werkgevers getreden uit
den r.k. Centralen Raad van Bedrijven.
Die Centrale Raad van Bedrijven was
een geesteskind van prof. Veraart, die
een twijfelachtige beroemdheid heeft
verkregen door meerdere geesteskin
deren, en in 1919 plechtstatig opge
richt in de groote Schouwburgzaal van
het Gebouw voor Kunsten en Weten
schappen te 's Gravenhage. De samen
werking der R.K. organisaties van
werkgevers, boeren, middenstanders en
arbeiders gaf aanleiding tot deze op
richting.
Als doel werd in art. 4 van de
Statuten o.a. genoemd „het bevorderen
van het tot stand komen van prijzen
voor diensten en goederen, waarbij een
maatschappelijk geo rrloofde winst en
rente en goede arbeidsvoorwaarden ge
waarborgd worden en de afnemers der
halve prijzen betalen kunnen, die' rede
lijkerwijze gevraagd kuunen worden".
In een brief, welke in de Maasbode van
13 November staat afgedruki, beeft het
li.K. Verbond van Werkgeversvakver-
eenigingen afscheid genomen van den
Centralen Raad en ontbinding voorge
steld. In dit epistel worden o.a. de
volgende conclusies getrokken „Regle-
menteering van de bedrijfspoliliek door
een wet is voor het grootbedrijf, dat
mee internationale mededinging te
maken heeft, onmogelijk en verwerpelijk.
„Iu bet grootbedrijf moeien de
arbeidsvoorwaarden worden vastgesteld
door een contract tusschen pariijen en
niet door een verordening afkomstig
ran een bedrijfsraad.
„Het Manifest en de Statuten zijn
aanleiding geworden tot groot misver
stand tusschen de betrokken standen,
onder meer omtrent
a. beteekenis en omvang van het
medezeggenschap der arbeiders in de
leiding van 1. het complex van onder
nemingen-bedrijven 2. de afzonder
lijke ondernemingen
b. de verdeeling van het maat
schappelijk inkomen
c. de openlegging der bedrijfsreke-
Ding vcor de arbeiders.
„Onder deze omstandigheden levert
het samen blijven in één verband door
middel van den R K. Centralen Raad
van Bedrijven het gevaar op, dat men
over en weer elkander gaat betichten
van kwade trouw, waardoor de geest
der solidariteit al meer en meer op
den achtergrond raakt.
Uit de laatste alinea's kan men
lezen dat de arbeiders-medezeggen -
schap slechts een zeer beperkte kan
zijn, terwijl vertrouweu in de patroons
leiding een eerste vereisehte is.
Van de samenwerking tusschen de
centrale organisaties van werkgevers en
werknemers hebben de r-k. werkgevers
voorloopig nog weinig verwachting.
In den brief staat; „Waar deze
samenwerking beproefd is in den
Hoogen Raad van Arbeid en in de
Staatscommissie voor de Economische
Politiek zijn de resultaten gering
gebleven. Ook in den R.K. Centralen
Raad heeft deze samenwerking geen
UIT HET ENGJSLSCH
VAN
HEADON HILL.
„Een oogenblik is ook voldoende,
want ik heb alles op papier gezet,"
antwoordde Fortescue, terwijl hij haar
een gesloten brief overhandigde. „Het
eenige wat ik u te vragen heb is, stipt
op te vatten, hetgeen ik daarin aan
geef. Is u zeker van uw moed in dezen,
freule
„Ja het geldt immers mijn ge
liefde vorstin, Laura, u en ook den
armen Boris," antwoordde Irma met
een weemoedigen glimlach. Aan moed
zal liet mij hensch niet ontbreken
wees u volkomen gerust."
„Goeden nacht dan, freule Vassili,"
zei Fortescue nu, „moge de dag van
morgen ons geluk aanbrengen."
Hij bleef nu op zijn plaats tot de
voorstelling afgeloopen was, zonder dat
hjj iets van Volborth ontdekt had, noch
resultaat opgeleverd. Deze ervaringen
brengen ons er toe tamelijk gereser
veerd tegenover deze samenwerking te
staan."
De r.k. werkgevers hebben bet drie
jaar lang geprobeerd te werken
onder de bepalingen van den bedrijfs-
raad bet is niet gelukt. Zelfs de
band des geloofs beeft deze breuk
niet kuunen voorkomen. En dat wil
wat zeggen
De conclusies zijn een slag voor
minister Aalberse, die wel met een
popelend hart den uitslag van dit
experiment moet hebben gade geslagen.
Minister Aalberse, die steeds regle-
menteerend en dus remmend op de
industrie gewerkt heeft, moeten nu toch
de oogen wel langzamerhand open gaan.
Het spreekt toch wel zelf dat door de
internationale mededinging een gede
tailleerde regeling een onmogelijkheid
is. Laat de staat zich bepalen tot het
tegengaan van uitwassen. Maar laat
de wetgeve.-overigens zijn handen vau
industrie en baudel afhouden. Een
keurslijf van voorschriften schaadt hier
en belemmert den bedrijfsleider in zijn
bewegingen. Juist thans, nu er een
nieuwe bloei zal moeten komen, moet
de bedrijfsleider zooveel mogelijk de
handen vrij hebben.
Theorieën als minister Aalberse er
op nahoudt zijn alleen toe te passen
op bedrijven, waar de evenlueele te
korten worden bijgepast uit de zakken der
belastingbetalers. In het gewone zaken
leven werken zij den dood van allen
ondernemingslust in de hand.
Moeten ook de arbeiders niet bun
loon ontvangen nit den bloei der
ondernemingen en is bet niet een nood
zakelijkheid om in de eerste plaats
deze mogelijkheid te bevorderen en
daarna de ministerieele wenschelijkheid
onder de oogen te zien en niet deze
zaken om te keeren Met het gevolg
dat dit wenschelijke heelemaal onmo
gelijk wordt.
Wanneer het enge keurslijf van den
tailleur Aalberse aan den handel en
industrie den adem heeft benomen, wie
zal nog lust voelen om zich een dergelijk
jasje te laten aanmeten, die kans ziet
in de ruime en gemakkelijke jas der
ambtenaren of arbeiders te kruipen?
De beste krachten onder de bevol
king zullen dan bun heil zoeken in
de veilige haven van de staats- en
gemeente-betrekkingen en verloren gaan
voor de medewerking aan den weder
opbouw der maatschappij.
Wat er dan van de welvaart, ook
van de arbeidersbevolking, terecht moet
komen, is wel te voorzien.
De liefde van den heer Aalberse
voor de arbeiders doet denken aan die
van een diersoort dat zijn jongen uit
liefde soms dood drukt.
Doordat eenzelfde advertentie
3 maal geplaatst 2 maal
wordt berekend, is de prijs
per regel slechts 16 cent.
in het Russische gevolg, noch onder
de mouchards Russische en Fran
sche waarvan het in de voorzalen
wemelde. Toen hij echter met twee
attachés van het gezantschap het theater
verliet, greep iemand hem bij den arm
en duwde die persoon hem een papier
in de hand, waarop gesehreven stond
„Voorzichtig, wij hebben Delaval uit
het oog verloren."
„Zoo zoo, vriend Volborth,"
mompelde hij toen hij de richting naar
het dichtst faijzijnde telegraafkantoor
insloeg, „dat ge juist van avond onder
vindt hoe weinig onfeilbaar ge zijt,
doet mij genoegen, maar ik moet het
mijn speurhond op Blairgeldie laten
weten, voor het geval dat de Yankee,
zooals Laura hem noemt, daar terug
komt.
De gedachte aan de mogelijkheid
daarvan nam hem geheel in beslag en
hij liep een poos in gepeins verdiept
voort, tol hij bedacht, dat hij toch
ook op zjju omgeving moest letten
op hetzelfde oogenblik werd hij gewaar,
dat er iemand achter hem aankwam,
en toen hij het hoofd omkeerde, zag
hij dat zijn bezoek aan het telegraaf-
BUITENLAND.
de bezetting van net
Het schijnt den Franschen met de
bezetting van het Roergebied niet mee
te vallen. De troepen zijn niet verder
getrokken eD Bochura is nog niet
bezet.
Poincaré heeft in de Fransche Ka
mer gezegd dat Frankrijk in de eerste
plaats hout en steenkolen verlangt en
verder maatregelen voor het herstel
van de Duitsche fn nciën en Poincaré
voegde er aar. toe, dat hij steeds be
reid is met Duitechland onderhande
lingen te voeren en het te helpen bij
het openen van een bnitenlandsche
leening.
Men vroeg zich al af wat de reden
van Poincaré's plotselinge vriendelijk
heid kon zijn.
Het geheim zit hem in het feit dat
de commissie van herstel besloten
heeft den vervaldag der Dnitsche be
talingen voorloopig van 15 Januari
op 31 Januari te brengen, of liever
in de oorzaak van dit besluit. Som
mige Fransche bladen verklappen dat
er een geschil iu de commissie van
herstel is uitgebroken en België en
Italië het niet meer met elkaar eens
zijn. Deze landeu zouden Duitschlaad
gedurende de eerste jaren van het te
verleenen moratorium eens willen laten
uitblazen, terwijl Frankrijk terstond
reeds het eerste jaar 3 milliard wil
hebben. Bovendien is Itahë het met
de militaire maatregelen niet eens eu
heeft het slechts een tiental ingenieurs
gezonden.
Op deze wijze kan de Zondag van
rouw in Duitschland een inleiding zyn
tot den zonneschijn na den regen.
De tegenspoed heeft de rijksregee-
ring vaster in het zadel gezet en een
motie van vertrouwen in de regeering
werd in den Rijksdag met 283 stem
men tegen 12 en 16 onthoudingen
aangenomen.
Merkwaardig is de strijd tusschen
de Fransche overheetschers en de lei
ders van het Rijnsch-Westfaalsche
kolensyndicaat.
De Fransche generaal had de leiders
uitgenoodigd tot een bespreking met
de Fransehe ingenieurs. De Duitsche
leiders echter verschenen niet, doch
stuurden eenige afgezanten van minde
ren rang.
Hiermede waren de Franschen niet
tevreden en de generaal beval nijdig
dat de mijnen in het geheele Roer
bekken voortaan de bevelen van de
centrale overheid in Berlijn niet meer
hebben op te volgen. Van dit bevel
begreep niemaad wat, daar het syndi
caat een vereeniging van particuliere
ondernemingen is.
Tenslotte heeft tcch een bespreking
plaats gehad, waarbij de groot-indus
trieel Fritz Thijsseu tegenwoordig was.
Besloten werd, dat de Duitsche mijnen
in het bezette gebied Maandag hun
kolenleveringen zullen hervatten, maar
er door Frankrijk in baar geld voor
betaald zullen worden.
De internationale toestand.
De bekende Engelsche economist
Sir George Paish heeft in ons land
kantoor niet meer noodig was, want
een gaslantaren wierp baar stralen
juist op het gezicht van den man die
achter hem liep en toonde hem het
valsche uiterlijk van Delaval.
De straat, die Fortescue ingeslagen
was lag rustig en leidde naar stillere
steegjes, waar naar hij meende een
aanval op hem gedaan zou worden.
Hij liep nog een poos door, sloeg toen
een hoek om en ging daarop het dichtst
bijzijnde huisje binnen, om daar te
wachten tot Delaval voorbij zou zijn,
en als deze dan verbaasd bleef staan
en om zich heen keek, zon hij zoo
vlug mogelijk weder nit het huis naar
de verlichte boulevard zien te komen,
waar hij zich dan in de menigte zon
kunnen verliezen.
Twintig, dertig seconden gingen voor
bij, eer dat Delaval zijn slachtoffer
passeerde, zéé dichtbij, dat Fortescue
zijn, naar jenever riekenden, adem be
speurde. Hij liep nog eenige passen
door, bleef dan aarzelend staan en
begon langzaam terug te gaan, terwijl
hij telkens bleef staan om te luisteren.
Fortescue begreep dat het oogenblik nu
voor hem gekomen was en hij vormde
Laat U niet meer>
afschrikken,de kleur»
van Uw kleenen te
veranderende
behandeling met
IS 2.00
eenvoudió moqelvk
en levert alty'd
óoede resultaten op.
13. krvj§t steeds e^ale
en vaste kleuren,
welke nod; herhaaldelyk
me t Lil X <3ewasschen
kunnen wonden.
A
REINIGT
EN YERFT
EGELyKERTyD
fabrikanten varv Lü)f
eenige lezingen gehouden over „een
internationale leening" en daarin merk
waardige dingen gezegd.
Allereerst al, dat het totaal bedrag
van de internationale schulden de
duizelingwekkende som van 14- milliard
ponden sterling bedraagt
Omtrent het vraagstuk van Europa's
herstel, is de meening van Sir Paish
de volgende
De groote moeilijkheid van het
vraagstuk bestaat hierin, dat Duitsch
land, evenals Engeland, Amerika en
andere industrieele landen te lijden
heeft niet aan overproductie van zijn
industrie, maar aan onderconsumptie
bij zijn afnemers, door gebrek aan
koopkracht en armoede. Vijf-en-zeventig
percent van de Duitsche industrieele
productie werd in Europa afgezet en
van deze 75 pet. weer het overwegende
deel in de landen, die nu geruïneerd
of sterk verarmd zijn (Rusland, PoleD,
Roemenië en den Balkan). Het afzet
gebied van Frankrijk en Italië heeft
Duitschland voor het overgroote deel
verloren, ook Engeland is niet in staat
hetzelfde quantum Duitsche goederen
van voor den oorlog te koopen. De
actie van Frankrijk is niet geschikt
dit te herstelleD, doch integendeel om
verdere verwarring te brengen.
Want de eenige wijze waarop Duitsch
land in staat gesteld kan worden een
(redelijke) schadevergoeding te betalen,
is opvoering van zijn uitvoer. Op het
oogenblik echter kan het daarmee niet
nit de voeten, omdat het overal de
reeds het plan om het op een loopen
te zetten, toen er iets voorviel dat
hem aan den grond nagelde. Twee
groote fliannen gleden lange hem heen,
hij zag degens flikkeren en toen deze
beide mannen Delaval bereikten hoorde
hij hen met Iersch accent zeggen
„Verrader 1 Dat is voor Boulogne
En een andere stem voegde er aan
toe;
„En dat voor dengene, dien je in
Antwerpen verraden hebt".
Daarop volgde een zacht gekreun
en Fortescue zag nn, van uit zijn
schuilplaats, dat zijn vervolger leven
loos op den grond lag uitgestrekt. De
beide mannen keerden nu terug en
Spencer, die bemerkte, dat hij gezien
was, bleef staan.
„Wij hebben u een onaangename
ontmoeting bespaard", zei één hunner.
„Wat hij voor reden had, weten wij
niet, maar wel dat hij u wilde geven
wat hij nu zelf gekregen heeft. Zou
het veel van u verlangd zijn om u te
vragen deze zaak geheim te houden
„Ik wil niets gezien hebben, maar
ik zou u toch raden een heenkomen te
zoeken", antwoordde Fortescue, »u hebt
grenzen versperd of gesloten vindt, ten
minste in de landen, die van Duitsch
land zouden kunnen koopen.
De wereld lijdt op het oogenblik
aan gebrek aan wederzijdsch ver
trouwen tusschen de staten, aan gebrek
aan productieve kracht en koopkracht.
Dat is een kwaad, dat de welvaart van
alle Europeesche landen en indirect
ook van de landen buiten Europa aan
tast. Algemeene verarming is reeds
ingetreden en zal nog verder gaan, tot
dat alle landen niet ver meer zijn van
het bankroet. Dit is alleen te keeren
wanneer alle landen zich rekenschap
geven van hetgeen de wereld voor haar
welzijn noodig heeft en de handen
ineen slaan om Europa te herstellen.
Volgens Paish zou dit kunnen ge
schieden door het bijeenbrengen van
een groot crediet voor de kosten van
den wedeoropbouw. Een bedrag van
1500 miljoen pond sterling zou naar
zijn meening toereikend zijn. Amerika
en Engeland zouden voor een groot
deel de garantie voor hun rekening
moeten nemen.
Tegen 4 pet. berekend zou de af-
ossing jaarlijks komen op 75 miljoen
pond. Dit bedrag zou Duitschland
kunnen opbrengen.
Volgens Paish zal Duitschland zich
vanzelf weer herstelleDiudusirieel
heeft het geen herstel noodig, is tiet
krachtig. Wat het echter wel noodig
heeft is het herstel van de koopkracht
zijner afnemers.
Tot zoover sir Paish. Wij meenen
dat hij dit laatste te gemakkelijk
inziet. De koopkracht van Duitschlauds
afnemers is niet zoo maar een, twee,
drie te herstellen. Ook niet door een
internationale leening.
Dit herstel hangt in de eerste plaats
af van de landen zelf en van de energie
en werklust van de bewoners.
Ierland
Het mooie landhuis van president
Cosgrave in de buurt van R&thfsrnham
is in brand gestoken door rebellen,
die met geweld binnendrongen en den
inboedel met benzine besprenkelden.
Het huis was op het oogenblik niet
bewoond. De brandweer was vier uren
bezig, maar kon alleen de dienst>
vertrekken en een klein deel van de
meubels redden.
Namens de Centrale Commissie voor
Bezuiniging van deNed. M. voor Nijv.
en Handel is door de heeren Boissevain
en Reynen aan de Tweede Kamer een
rapport aangeboden, waarin op verschil
lende noodzakelijke bezuinigingen in
verband met de begrooting over 1923
wordt aangedrongen, dewijl de tot dus
ver genomen maatregelen nog volstrekt
onvoldoende zijn, en een sterke daling
der opbrengst van 's Rijks middelen in
aantocht is, en het behoud van een
gezonden gulden moet worden verze
kerd. De Commissie noemt o.a. als
bezuinigingsmaatregelen opheffing van
de ministeries van Arbeid en van On
derwijs vermindering aantal ambtena
ren langer werktijdafschaffing of
niet-invoering van dure wetten gebruik
maken van de diensten van pariieulie-
mij zeer zeker voor 'n onaangename ont
moeting bewaard maar ik geloof
nooit, dat dit alleen uit liefde voor mij
geschied is*.
„We wetea verder niets van u, dan
dat iedereen, die dezen schurk vijandig
gezind is, onze hoogachting verdient",
antwoordde de vreemdeling. Deze man
heeft zijn landslieden aan de Engelsche
politie verraden, ten eerste naar wij
gelooven om zijn eigen leven te redden
en ten tweede om een samenzwering
te bevorderen, waarbij alleen vreemde
lingen betrokken zouden zijn. U is
geen getuige geweest van een moord
aanslag maar van een terechtstelling
op bevel van de Iersche revolutionarie
broederschap".
Met een theatraal gebaar nam de
spreker nogmaals den hoed af en ver
dween hij met zijn metgezel in de daar
tegenover gelegen zijstraat. Fortescue
haaBtte zich nu ook de gevaarlij e
omgeving van de op de straatsteenen
uitgestrekte leveulooze massa te verlaten.
(Wordt vervolgd).
