fs AWj14T1 mijl gpp f AI ID I UT - -
IiIII'jlMilflllj Bp I i|98 Ii/I 18 w<""1''ttr*
OLDO
Zaterdag 18 November 1922 109 jaargang*
W. 137.
EEN SAMENZWERING
TABAK
25 CENT
Bij dit nummer behoort
een Bijvoegsel.
ZONDAGSVÊRÏÏRIET.
ie FEUILLETON.
BUITENLAND.
Binnenland,
Provincie-N ieuws.
ABVERTENT1ËN
Vf UM V4KJ11J ll\f vlliftl 1 A familieberichten 1-10 regels f 2,40
BsS&jjjilfeg Bewijsnummers 5 cent.
Uitgave Naam!. Vennootschap Goesclie Courant «-:• ifs»- en Eleenwens «S Roes' Drukkers- en Uitgeversbedrijf. Advertentiën worden aangenomen
tot 13 unr voormiddag.
ABONNEMENT
Prijs per kwartaal, in Goes f2,—,
bniten Goes f 2,
Afzonderlijke nummers 5 cent.
VerschijntMaandag-, Woensdag
en Vrijdagavond.
d—WM3HBMBWBP—Mmgg—
//Zes dagen in de week zult gij
arbeiden, maar den zevenden dag zult
gij rusten." De wekelijksche rustdag,
hij besluite als Sabbat of hij opene als
Zondag de week, heeft in de verbeel
ding iets feestelijks. Men denkt er
gaarne aan met gevoelens van innig
heid en zou het een ramp vinden, zoo
deze dag uit den kalender verdween.
Hoe komt het dan, dat in werke
lijkheid deze dag voor menigeen is de
dag van verdrietdat niet weinigen
een zucht van verlichting slaken, zoo
zij den volgenden morgen ontwaken,
en het is. Maandag
Een predikant heeft dezer dagen een
onderzoek ingesteld naar den ziels
toestand van jeugdige misdadigers en
verwaarloosde kinderen, die in opvoe
dingsgestichten zijn opgesloten, en bij
de vragen, die hij hun voorlei, was er
ook een over den Zondag.
Van de honderd jongens, over wie
zijn onderzoek liep, waren er vijf, die
zich niet over deze vraag uitlieten.
Drie vonden den 'Zondag //soms" een
prettigen dag, vier en veertig ver
klaarden rondweg, dat zij hem niet
prettig vonden. Tegenover deze zeven
en veertig stonden slechts acht en
veertig, die den wekelijkschen rustdag
met opgewekte gevoelens begroetten.
Men zon zoo zeggen, dat één enkele
dag van verpooziug tusscbeu de lange
rij grauwe werkdagen, één enkele uit
zondering op de eentonige regelmaat,
inzonderheid in een gesticht welkom
moest wezen. Waarom juichen niet
alle honderd jongens den Zondag toe
Om dezelfde reden, waarom de jon
gens die vrij zijn, en de meisjes die
vrij zijn en de volwassenen, die nog
ruimer gelegenheid hebben dan de
jeugd om hun eigen dag naar welge
vallen te besteden, den Zondag een
benauwenis vinden
Er bestaat een Zondagsziekte men-
schen die in de week opgewekt hun
werk doen, verzinken op den rustdag
in een gemelijke stemming menschen,
die in de week zelfs onder de hardste
inspanning niet klagen, lijden des
Zondags aan hoofdpijn of aan hun
humeur.
Hos toch deze verwonderlijke tegen
strijdigheid te verklaren f
De gestichtsjongens, onder wie dr.
Oberman zijn onderzoek instelde, ge
voelden op den vrijen dag hun gemis
aan vrijheid. Het heftig verlangen naar
het ouderlijke huis bekroop henze
werden verteerd van heimwee. //Ik vind
den Zondag geen prettigen dag", belijdt
er een, //omdat ik Zondags veel te
veel aan huis denk." En een Rotter-
damsch boefje, gewend aan de vroolijke
drukte van straten en winkels, ver
vloekte den Zondag, brommende //Je
hebt hier niets, je ziet hier maa* tegen
een groenen boom op te kijken
Het refrein van de jongens, die aan
Zondagsziekte leden, was telkens „Ik
werk liever!"
i/Ik werk liever 1" dit zeggen veel
Zondagslijders ook bniten de gestichten.
Hoe vaak hooren wij omtrent den
Zondag opmerken„Je hebt dan te
veel tijd om te denkenje kunt beter
werken."
't Merkwaardige is, dat het niet
steeds de ijverigste leden der maat
schappij zijn, niet de levenskrachtige
naturen, die zich zoo moeilijk bij de
rust kunnen neerleggen. Vaak zijn 't
juist de zwakkeren, de tobbers, de
onevenwiohtigen, die de ledigheid het
moeilijkst verduren.
Voor hen is geschreven, dat ledig
heid des duivels oorkussen is. Tot
hen komt de zielsarts met het genees
middel arbeid.
Want, hoe ongerijmd het klinkt, om
te rusten heeft men meer kracht noodig
dan om te werken. Het vieren van
Sabbat of Zondag vergt meer van de
gezondheid dan de inspanning tijdens
de week. Om den rustdag te genieten,
heeft men een gaaf gestel noodig, een
evenwichtig gemoed, een kalm hart en
een helder hcofd. De Zondag is de
dag voor de blijmoedigen, vcor de
heldhaftigen. Het zijn de moedeloozeD,
die hem vreezen.
Stellen wij ons eens even in het
geval van de gestichtsjongens, die op
Zondag door heimwee worden gekweld.
Waarom hebben zij op Maandag geen
heimwee en op Zaterdag niet Omdat
de werkdagen afleiding verschaffen
de arbeid neemt den geest in beslag
en als de arbeid is afgeloopen, is de
geest vermoeid en slaapt in.
De rnst van den Zondag brengt den
mecsch tot zichzelf. Dan is de wacht
van afleidende daden afgetrokken en
de gedachten, die de ziel willen
besluipen, hebben vrij spel. Het komt
er nu maar op aan, welke gedachte
wij in onze nabijheid koesteren. Helaas,
vaak vertoonen zich de gedachten, die
ons leven als een schaduw begeleiden,
niet in de gedaante van engelen, maar
in duivelgestalte. Ze komen in 't
rouwkleed en 't zorgengewaad, haar
stem klinkt somber en baar oogen
staan dof.
In de week kunnen wij ze niet
thuis geven, onze gedachten. Dan
zeggen we „Vandaag heb ik geen tijd
om u te ontvangen." Maar onze ge
dachten zyn trouw en z(jn geduldig;
wachten tot we den tijd wél hebbeD,
en als de Zondag ons ledig vindt,
sluipen de gedachten den drempel van
ons bewustzijn over. Hoe graag zouden
we ze door harden arbeid verjagen,
maar machteloos maakt ons de rustdag.
De Zondag is de dag, die den menscb
aan zichzelf openbiart. Het Zondags-
verdriet is een aanklacht jegens de
menschenziel.
Moeten we dankbaar zijn, dat we
zoo weinig vrij hebben Maar wij allen
haken naar vrijheid. En wij stellen
ods in de toekomst een maatschappij
voor, waarin meer ontspanning zal zijn
naast inspanning, meer verpoozing tus-
schen den arbeid.
Wie deze maatschappij voorbereidt,
bereide zichzelf voor om zijn vrijen
tijd waardig te ontvangen. Het 'eere
met zijn eigen hart omgaan hij gewenne
zich aan de stilte, waarin hij met zijn
ziel alleen is. Hij bonwe in zijn
binnenste op een haard van blijheid en
zielskracht, die hij tot een vreugde
vuur ontsteken kan zoodra de feestdag
UIT HET ENGELSCH
VAN
HEADON HILL.
Laura zag nu met verbazing den
spottenden glimlach, waarmee Irma
deze woorden aanhoorde, maar zij
haastte zich nu de overdreven dank
baarheid van den jongen man af te
wijzen. Toen zij even later het post
kantoor passeerden, vroeg Boris aan
beide dames hem even te verontschu'-
digen, daar hij even esn brief in ont
vangst giig nemen. Irma, die nog
altijd den schijn wilde bewaren, zei
dat ze even op hem zouden wachten
eh toen hij even later weer bij hen
kwam en den brief dien hij reeds ge
lezen had weder in de enveloppe stak,
wilde zij aanvankelijk ook nog doen
of zij niet opmerkte, dat hij nu zoo
geheel veranderd van stemming was.
Ten slotte was dit echter zoozeer
opvallend, dat zij niet kon nalaten hem
te vragen
„Heb je slechte tijding ontvangen,
Boris
„Ja a's het aDans slechte tijding
is, als men hoort dat men door
iemands ongevraagde bemoeiingen in
een valsche positie komt'. Bij deze
woorden zag hij Laura nu zoo driftig
aan, dat deze hem vroeg
Hebt u wellicht nu gehoord dat
overste Deiaval een echte gentleman
en uws gelijke is, kapitein Dn-
brofski
„Ik heb vernomen, dat hij mij door
een vriendin is aanbevolen, en
zoodoende is het nu ook voor mij een
beleediging, dat men hem aan de deur
heeft gezet", gaf de jonge man nu op
norschen toon ten antwoord. Deze brief
is van een dame uit de hoogste kringen
van Petersburg, die borg voor hem
blijft en mij verzoekt, alles voor hem
te doen wat in mijn macht staat, zoodra
hij te Breslau komt. Je vriendin is
blijkbaar even wantrouwend als jij
bent, Irma".
Men zag het hem aaD, dat hij zich
niet langer beheerschen kon ei Irma
poogde om haar vriendin weg te trekkeD,
maar het geduld van de jonge Engelsche
is aangebroken. Zorgen en verlangens,
droefheid, begeerte en getob, het kan
alles omgezet worden in brandstof voor
de feestelijke vlammen, die het getijde
zullen verlichten, dat thans voor de
meesteu zulk een triest en somber
aanzien bezit, wijl het de schrikge
stalten oproept, die in het daister
plegen te dwalen.
Zoolang de zwakke, onevenwichtige
zie! geen meester is van het eigen
terrein, geldt voor haar het wcord van
den oudeu Cato
//Wie zijn rust niet kaD gebruiken,
heeft veel groot er onrust dan
Wie voor al zijn bezigheden haast den
tijd niet vinden kan."
De Duifsche regeringscrisis-
Het Kabinet van Wirth is afgetreden.
In de gistermiddag gehouden bijeen
komst verzocht de rijkskanselier de
socialisten met ja of neen te antwoor
den op de vraag of zij iu een uitb-ei-
ding der regeeringscoalitie met de volks
partij toestemden.
Toen de socialistische Rijksdsggroep
daarop met 150 legen 20 stemmen
//neen had geantwoord, besloot het
rijkskabinet af te treden.
De kwestie van de groote coali'ie,
die al zoo lang in de lucht hangt, is
nu zij opnieuw te berde komt, pas voor
de sociaal-democratische pirtij de aan
leiding geworden, om aan Wirth hun
meewerking op te zeggen, en die op
zegging voor den rijkskanselier weer de
aanleiding om er nu den brui van te
geven.
De crisis komt op een zeer onge
legen oogenblik, met name tegenover
het buitenland dat zich zal afvragen
of de nieuwe regeering de plannen tot
stabiliseering van de valuta zal over
nemen en genegen zal zijn de toezeg
gingen aan de Comm. van Herstel ge
stand te doen.
Vandaar dat alle bladen, hoe zij
verder over de crisis ook oordeelen,
aandringen op een spoedige oplossing.
Ec worden ook reeds namen ge
noemd in verband met de kabinets
formatie die van het Rijksdaglid Marx
en van den eersten burgemeester van
Keulen Adenauer, Beiden behooren tot
het Centrum, .van welke partij Marx
voorzitter is.
De sfebiliseering der Merken.
De bedoeling van het nieuw ont
worpen plan voor de raarkstabilisatie,
waaraan de Rijksbank voor de helft en
b itenlandsche geldinstituten voor de
andere helft zouden deelnemeD, bestaat
volgens bericht uit Berlijn, voorname
lijk daarin, dat een afhankelijk lichaam
was ten einde en nu zij zich de avon
turen van den vorigen nacht weer voor
den g est haalde, had zij geenszins last
om zich door iemand, voor wien zij
zooveel gewaagd had, te laten beleedi-
gen, vandaar dat zij hem nu antwoordde:
//Veroorloof mij dan u den raad te
geven, den naam van deze vriendin
zoo spoedig mogel.k aan de politie te
vermelden, kapitein. Wij mijn
vriendin en ik, wilden het ter wille
van Irma geheim houden, maar nu
acht ik het beter n te zeggen, dat de
vriend van uw Russische vriendin, een
helsche machine in den schoorsteen
van zijn kamer heeft geplaatst, met de
bedoeling zeker om den czaar te ver
moorden, want de muur van het ver
trek dat hij betrokken had grenst aan
dien van het stadhuis".
Irma slaakte een gil en legde haar
hand op den arm van Laura.
„Maak n toch niet bezorgd om mij,
liefste, hij is niet goed bij zijn hoofd»,
riep zij gejaagd nit, //ik heb mij al
zooveel moeite gegeven om hem te
redden, maar hij wil niet luisteren.
Als hetgeen je zegt bewezen kan worden, j
waaraan ik na je woorden overtuigd
ben, wacht hem immers de dood of
op de groote buitenlandsche beurzen
papiermarken zou aankocpen, waardoor
aan den koers de noodige vastheid zou
worden verleend. Zoodra aldus het ver
trouwen in de mark is teruggekeerd,
zou de binnenlandsche leening volgen
en, indien de omstandigheden daartoe
gunstig zouden blijken, ereneens een
bnitenlandeche.
De Commissie van Herstel
Volgens berichten uit Parijs is men
in de Commissie van Herstel algemeen
van meening, dat de DuitBche voor
stellen de aandacht ten volle waard
zijn, omdat het nu eenmaal noodig is,
Duitsehland te redden van het dreigend
bankroet.
Nieuwe bedreigingen van
poincaré?
Aan de Tel. wordt uit Londen ge
seind
Men verwacht, dat Poincaré a.s.
Vrijdsg in de Kamer een belangrijke
verklaring omtrent de schadeloosstel
ling zal afleggen. Naar gemeld wordt,
zal hij verklaren, dat '■et geduld van
Frankrijk uitgeput is geraakt, en dat
het na de vele teleurstellingen en na
het negatieve resultaat van de reis der
Commissie van Herstel naar Berlijn zijn
toevlucht zal moeten nemen tot krach
tiger maatregelen, wanneer de confe
rentie van Brussel niet het vooruitzicht
op een oplossing opent.
Inflatie.
De banknotenomloop in Duitsehland
is in de eerste week van November
met 47,6 tot 517 milliard toegenomen.
Clemenceau naar Amerika.
Clemenceau zal in de Vereenigde
Staten een landgenoot vinden, die er
eveneens lezingen houdtJean Longuet.
Bet bekende vroegere socialistische
Kamerlid heeft in zijn eerste lezing
over den toestand vaD Europa na den
wereldoorlog gesproken en daarbij een
heftigen aanval op het verdrag van
Versailles gedaan, dat hij als verant
woordelijk beschouwde voor de finan-
cieele crisis, zoowel in Frankrijk als in
het overige Europa.
Naar aanleiding van een aanbod van
Longuet om daarover in Amerika te
debatteeren, seinde de père de la Vic-
toire (ook wel Perd la Victaire ge
noemd) dat bij naar Amerika gaat om
aan te toonen dat Frankrijk noch mili
taristisch, noch imperialistisch is, en
verdere questies in Frankrijk moeten
worden uitgevochten.
De lersche opstandelingen
De actie der rebellen heeft zich nu,
volgens bericht uit Londen, ook uit
gebreid tot het graafschap Roscommon,
waar tot dusverre de Vrijstaalsehe
regeering vrijwel de rust had weten te
handhaven. Diefstal van vee uit de
weide op groote schaal is aan de orde
van den dag.
Nederland en Belgiè.
De Bru8selsehe correspondent van de
N. R. C. meldt:
De Clercq, de afgevaardigde van de
frontpartij, heeft tot de regecring de
volgende vraag gericht
Prof. Burvenich van de universiteit
te Gent, heeft op een openbare ver
gadering van katholieke nationalisten
te Renaix gezegd, dat de taalbeweging
afkomstig is van Duitsehland en van
door Duitsehland betaalde priesters.
België, zoo zei de professor, heeft twee
vijandenDuitsehland en Nederland,
in het buitenland en de activisten en
hun volgelingen in h t binnenland.
Wat prof. Burvenich zegt over de
betaalde priesters laat ik daar, zeide
De Clercq, mrar ik zou van de regee
ring willen weten, of het prof. Bur
venich vergnnd is, in eene openbare
vergadering een bevriend land Neder
land, den vijand van België te noemen.
Colijnsplaat. In de Woensdagna
middag gehouden vergadering van den
gemeenteraad waren alle leden tegen
woordig. Ingekomen was een verzoek
van den heer S. J. Hoogstra, alhier,
om eervol ontslag als keuringsveearls -
hoofd van dienst tegen.l December a.s.
Besloten werd dit ontslag overeenkom
stig het verzoek te verleenen, terwijl
mededeeling werd gedaan, dat reeds
een oproeping gedaan is voor een nie-
wen functionaris.
Hei suppletoir kohier der honden
belasting 1922 werd vastgesteld op f 9.
Tot lid van 't Burg. Armbestuur werd
herkozen de heer A. D. Snoep tot lid
der oommissie van toezicht op het lager
onderwijs de heer J. Slotemi.
Thans kwam aan de orde het be
kende schrijven vanIGed. Staten inzake
de salarisregeling van burgemeesters eu
ontvangers.
Door B. en W. wordt voorgesteld
het salaris van den burgemeester en
ook dat van den secretaris met ingang
van 1 Januari 1928 te wijzigen, vol
gens de regeliïg, zooals die in meer
genoemd schrijven van Ged. Staten
wordt voorgesteld. (Daarin wordt niet
over wijziging van 't salaris van dea
secretarie gesproken.) Dit voorstel wordt
verworpen.
Door het lid Dees wordt daarop
voorgesteld om het salaris van den
burgemeester en den secretaris met in
gang an 1 Januari 1923 met 15 pet.
te verminderen, welk voorstel met 4
tegen 8 stemmen wordt aangenomen.
De jaarwedde van den gemeenteont
vanger wordt vastgesteld overeenkom ilig
de missive van Ged. Staten.
Ter sprake wordt gebracht het feit,
dat Donderdagmorgen vele ingezetenen
naar den rijksontvanger waren gegaau
om hun belasting te voldoen eu dat
daar een belangrijk aantal personen,
waarvan sommigen wel een uur hadden
moeten wachten, en ten slotte om 12
uur werden weggezonden met de bood
schap, dat de tijd verstreken was.
Algemeen was men van meening dat
die toestand onhoudbaar was, waarop
aan B. en W. werd opgedragen zich
tot den Inspecteur der belastingen te
wenden met het verzoek het daarheen
te willen leiden, dat de kantoortijd
van den rijksontvanger hier wordt
verlengd, of dat anders meerdere zitda
gen per maand worden ingesteld.
verbanning".
Laura beheerschte zich nu zooveel
mogelijk en voegde haar vriendin nu
in het Engelsch toe
z/Ik zal hem niet verraden, daar kun
je op vertrouwen, lieveling, maar ca
de moeite die ik gehad heb om dat
gevaarlijk projectiel te verwijderen,
vind ik het optreden van jou vriend
toch wel wat heel erg".
Toen zij dit zei, had zij geen reke
ning gehouden met Dubrofski. De
spottende woorden, met betrekking tot
de schrijfster van den brief, hadden
zijn bloed nu eenmaal aan het koken
gebracht en hij was blijkbaar op het
punt om zijn beleedigingen te herhalen,
toen hij de gelegenheid waarnam om
van taktiek te veranderen. Hij zag
namelijk op dat oogenblik Volborth
en Fortescue gearmd naar hem toe
komen, en hoewel Boris den Engelsch-
man niet kende, deed zij n woede hem
nu alle vormen uit het oog verliezen
en riep h(j Volborth met gejaagde stem
toe
z/Kom eens hier, Panl, je schrijft
immers romans f Hier is een j'onge
Engelsche dame met veel verbeeldings
kracht, die je uitstekende stof kan
leveren.
Zij gelooft iets bijzonders ontdekt te
hebben, iets van een Amerikaan. Deze
zou, na zich in een naast het stadhuis
gelegen woning te hebben ingedrongen,
zich vermeten hebben, een helsche
machine te plaatsen in een muur, die
tegen de vertrekken van den ctaar
aankomt. Deze wanhopige misdadiger
zou zelfs een aanbevelingsbrief van
mij gehad hebben. Wat denk jij van
dit verhaal
»Dat het voor mij een genot zou
wezen om zulk een realistisch komplot
uit te werken," was het lachende ant
woord van Volborth, in wien Laura nu
onmogelijk den kleinen, burgerlijken
Duitscher kon herkennen. „Wie weet
of ik het later niet nag eens probeereu
zal Maar in ernst, Boris, je moet dat
niet zoo overluid vertelleD, als iemand
van de derde sectie het hoorde, zou je
heel wat last daarvan kunnen hebben."
z/In 's hemelsnaam, freule Vassili,"
riep Eortescue opspringend, ten einde
Irma voor neerstorten te bewaren, want
liet jonge meisje zakte bewusteloos
ineen.
(Wordt vervolgd.)
