N°. 182.
Dinsdag 7 November 1922
109 jaargang
EEN SAMENZWERING
iUX/
BUITENLAND.
FEUILLETON.
Binnenland.
Landbouw, Veeteelt en
Visscherij.
Sport.
Provincie-Nieuws.
ABONNEMENT
Prijs per kwartaal, in does fe2,
buiten jGoes fa2,
Afzo.derlijke nummers 5 cent.
Verschijnt Maandag-, Woensdag
en Vrijdagavond.
«OESCHE
Uitgave Naaail. Vennootschap Groeaehe Courant
OH K t vr
A9YERTENT1ËN
va» regels f 1,20 elke regel
meer 24 cent.
Driemaal plaatsing wordt tweemaal
berekend.
Familieberichten 110 regels f 2,4.0
Bewijsnummers 5 cent.
en Kleeuwens ft'Ross' Drukkers- en Uitgeversbedrijf. Advertentiën worden aangenomen
tot 19 nor voormiddag.
DE COMMISSI VAN
HERSTEL TE BERLIJN.
Minister Hermes heeft aan de com
missie van herstel een drieledige me
morie betreffende deD linancieelen
(oestand van Duitschland aangeboden,
waarover vermoedelijk Woensdag van
gedachten zal worden gewisseld, daar
de Dinsdagïergadering zal worden
besteed aan besprekingen over de kolen-
leveranties.
In de memorie staat de stabilisatie
van de mark op den voorgrond en
uitdrukkelijk wordt er de nadruk op
gelegd dat deze stabilisatie gelijktijdig
moet worden bereikt met bet evenwicht
in de Duitscbe begrooting. In bet bij
zonder betoogt de memorie, dat bin-
nenlandsche maatregelen zonder gelijk
tijdige hulp van buiten doelloos zijn.
Daarom is de eerste voorwaarde de
stabilisatie van den markkoers en de
buitenlandsche leening. Verder legt
bet voorstel van de Duitsche rijkare-
geeiing den nadruk op den samenhang
tusscben de mogelijkheid van een zoo
danige leening en de noodzakelijkheid
van een langdurig moratorium. Een
uitstel voor de leveringen in natura
vraagt de Duitscbe regeering alleen
voor materialen, welke niet dienen
voor den herbouw in Noord Frankrijk.
[n Duitsche kringen verwacht men
dat de goudleening niet zal worden
afgewezen. Wel verwacht men uitvoe
rige discussie over de kwestie der waar
borgen.
De rijkskanselier heeft een poging
gedaan om de arme mark, die aan
de beurs geweldig in den knoei komt,
te ontzetten.
In een onderhoud met den Berlijn-
schen correspoident van de Neue
Freie Presse heeft dr. Wirih gezegd
De paniek op de beurs wordt geens
zins door den economiscbeu toestand
gerechtvaardigd. De vrees voor een
bankroet van Duitschland is onzinnig.
Duitschland is slechts buiten staat
geraakt, schadevergoeding te betalen
bel herstel van zijn betaiingsvermogen
hangt af van de mogelijkheid om de
depreciatie van de mark te remmen.
Een Staatsgreep in Beieren
De Müochener Post publiceert ge -
ruchten over een op handen zijnden
slaitsgreep in Beieren.
Volgens het blad houdt zich, behalve
kapiteinErhardtook generaal v.Lüttwitz,
de bekende leider van de Kappisten,
te München op. Het artikel van de
Mtinchener Post is getiteld „Beieren
voor de dictatuur" en eindigt aldus
„Zullen de Beierscbe regeeringspartijen
inzicht toonen Is de regeering in
staat om de daden van geweld, die de
volgende week zijn te verwachten, te
voorkomen? Voor alle republikeinen,
maar in het bijzonder voor de arbei
ders moet gelden Woest op uw hoede,
houdt u be eid, bljjft verstandig."
Daarentegen bestrijdt de geueele
burgerlijke pers te München, dat er
van rechts een staatsgreep op touw
wordt gezet. Ook van officieele zijde te
Miincben worden alle geruchteD over
22
VIT MET SXSELS.U
VAN
HEADON HILL.
Fortesoue, die hem voortdurend in
het oog hield zag nu hoe het gezicht
van den Amerikaan eensklaps veran
derde van uitdrukking. Daarop was nu
niets dan spotlust te lezen, maar de
jonge attaché zag nochtans duidelijk
in dat hij nu beslist een schurk voor
zich had.
„Geen woord meer, jonge dame",
antwoordde Delaval lachend, „ik zou
voor niets ter wereld u last willen
veroorzaken. Als mevrouw de baro
nesse zoo goed wil zijn een vigilante
te laten bestellen, zal ik dadelijk ver
trekken. Het doet mij nu zeer leed,
dat ik mij aan n opgedrongen heb".
„Wat zegt u nu van mijn takt
Zou ik geen eerste klasse ambassadrice
kunnen genoemd worden riep Laura
zovdra hij ie deur achter zich dicht^
een vo irgenomen staatsgreep tegen
gesproken.
Lloyd George.
Lloyd George is bjj enkele candidaat-
stelling als lid van het Lagerhuis
herkozen.
De conferentie te Lausanne-
Konstantinopel zal naar de confe»
rentie (e Lausanne, waar besprekingen
gehouden zullen worden tnsschen
Turkije, de geallieerden en Griekenland,
geen afgevaardigden zenden Deze
zouden door de nationale vergadering
te Angora (Kemalisten), welke den
sultan, zooals men weet, heeft afgezet,
toch niet zijn erkend.
Woningbouw.
De minister van arbeid heeft den
lsten dezer aan de gemeentebesturen
een brief gezonden betreffende den
woningbouw
Voorshands zullen voor het verleeneo
van steun voor woningbouw de volgende
regeleu gelden
1. De huur van woningen, te bouwen
met krachtens de Woningwet toegezegd
voorschot, moet ten minste 90 pet.
van de exploitatie-kosten bedragen.
Dit geldt voor alle woaingen, waarvan
de bouw op den dag der teekening van
deze circulaire nog niet is aanbesteed.
Hierbij valt te bedenken, dit de huur
zelve niet hooger mag zijn dan thans
met 80 pet. van de exploitatie-kosten
wordt bereikter moet zelfs naar
lagere huur gestreefd worden, nu de
loonen dalen. De oplossing moet ge
vonden worden door daling van de
bouwkosten, welke evenwel niet mag
worden verkregen ten koste van redelijke
soliditeit van de woningen.
De gemeentebesturen zijn aanspra
kelijk voor de minimum-huur en hebben
er dus groot belang bij, scherp tos te
zien op het huurbedrag, dat gevorderd
moet worden.
Indien dit eenigszins mogelijk is, zal
in den loop van 1923 de huur als
regel op 100 pet. van de exploitatie
kosten bepaald worden.
De minister wijst op de verkeerde
opvatting als zou de rege.'ring woningen
met 5 kamers vorderen. De 5e of z.g.
mooie kamer zal slechts bij uitzondering
"orden toegelaten.
De minister meent dit de bouw van
dit soort woningen moet worden over
gelaten aan het particulier bedrijf, dat
voor de woningvoorziening onmisbaar
is en de eerste plaats moet innemen.
Gehandhaaft blijft de stellige eisoh,
dat ouders, jongens en meisjes ge
scheiden slaapgelegenheid met reoht-
streeksche gemeenschap met de buiten
lucht moeteu hebben.
Te beginnen met 1 Januari 1923
zal een bedrag worden bestemd voor
het verleenen van premies voor het
bouwen van woningen van ten hoogste
225 Ms. inhoud, buitenwerks gemeten
boven den beganen grond vloer. Voor
één-gezinswoningen zal een aange
bouwde bijkeuken of bergplaats niet
worden medegerekend. Voorschot voor
hypotheken wordt niet meer verleend.
trok, terwijl Fortesoue met de baro
nesse sprak.
„Twee koffers?" boorde ze hem
zeggen. Dank u. Het is misschien goed
om ons te overtuigen dat hij die ook
weer meeneemt."
Fortescue ging voor het raam staan
en zag nu boe de Amerikaan zijn beide
koffers op de inmiddels aangekomen
vigilante liet zetten, en tevens hoe
-nspecteur Melton daar juist in een
open victoria langzaam voorbijreed,
maar den koetsier dadelijk tot spoed
aanzette toen het rijtuig waarin Dela
val gezeten was, wegreed.
„Hij wordt dus na goed in betoog
gehouden, maar Volborth moet ook met
het een en ander in kennis gesteld
worden," mompelde Fortescue nu bin
nensmonds en daarom nam hij een
haastig afscheid en keerde hij naar het
koffiehuis terug. Volborth was daar
echter thans niet, maar na zich verge
wist te hebben dat „de heer Winkei"
hier een kamer besteld had en terug
zou komen om te eten, ging hij kalm
zitten, om hem af te wachten.
VI.
Achtergelaten bagage.
Da keizerlijks psrieisn zouden den
DE
LEVER'S
3EEP fff
laiUVEN FIJftE WEEFSELS,
VAIELtGMflEDAnES.
ALS flIEUW
FABRI
KANTEN VAM
5UNUGKT ZEEP
De premie zal bedragen f 800 per
woning, onafhankelijk van het opper
vlak, Deze premie zal ook worden
verleend voor bescheiden winkel-wo
ningen.
Faillissementen in Nederland.
Volgens mededeeling van het Han
delsinformatiebureau vau Van der Graaf
5e Co.'s Bureaux voor den Handel zijn
over de afgeloopen week, eindigende
S Nov. in Nederland uitgesproken
84 faillissementen tegen 58 faillisse
menten in dezelfde week van het vorige
jaar.
Van 1 Jinuiri tot en met 3 Nov. 1922
3601 faillissementen tegenover 1813
over heizelfde tijdperk van het vorige
jaar.
De Land- en Tuinbouw-
OngevalleiMet.
Thans is bepaald
a. dat van bedrjjven van Landbouw,
Tuinbouw, Boschbouw en Veehouderij,
die reeds bestonden vóór 1 November
1922, aangifte gedaan moet worden
tusscheu 1 November 1922 en 1
December 1922
b. dat van bedrijven van Landbouw
enz, aangevangen op 1 November 1922
of later, aangifte gedaan moet worden
14) dagen na den aanvang van het
bedrijf.
Nu rust op ieder landbouwer, tuin
bouwer, boschbouwer en veehouder dus
de plicht om aangifte te doen en hij
moet dat doen, wil hij niet vallen
onder de strafbepalingen der wet.
Ieder moet nu gaan naar het post
kantoor en daar vragen: een aangilte-
formulier voor de Land- en Tninbouw-
Ongevallenwet,
Hij krijgt dan een formulier in
tweevoud, dat hij moet invullen hij
krygt er bjj een mooi couvert, waarin
hij de dubbele aangifte moet doen en
moet dit .mooi couvert, geopend, ten
dostkantore inleveren of bij den Baad
van Arbeid van zijn slreek.
Hij vraagt dan een bewijs, dat hij
die langifte ingeleverd heeft
volgenden morgen om negen uur te
Breslau aankomen en om bijtijds pre
sent te zyn, waren de baronesse cn
haar gasten nu vroegtijdig ter ruste
gegaan. Om de waarheid te zeggen,
hadden de dames een vrij vervelenden
avond doorgebracht, want lady Metcolfs
was geenszins gesticht over de rol, die
haar onbezonnen dochter, ten opzichte
van den zoogenaamden Amerikaanschen
millionair, had gespeeld, en waardoor
zij hun gastvrouw een lichte zenuw
overspanning had berokkend.
De sohuldige zelf ging echter vroolijk
te moede naar haar slaapkamer, in het
bewustzijn van den geliefde van haar
Irma uit de klauwen vaD den leeuw
gered te hebben en bij het vooruitzicht
haar vriendin zelve den volgenden dag,
al was het dan ook maar even, te zul
len zien. Zij was nog te jong en te
vroolijk om zich veel te bekommeren
om de ijskoude blikken van haar moe
der, en daar zij persoonlijk om zoo te
zeggen geen zenuwen had, had zij niet
bemerkt dat mevrouw Lindberg daar
zoozeer door bevangen was. Dat haar
verloofde niet was komen dineeren, wat
hij haar toch zoo half en half toege
zegd had, was wel een teleurstelling
gewsest, maar nochtans niet voldoende
In Zeeland moet dit couvert dus of
nasr den Raad van Arbeid te Goes of
naar dien te Middelburg gezonden
worden.
Onder Middelburg behooren Walcheren
en Zeeuwsch-Vlaanderen, onder Goes
Zuid-Beveland, Noord-Beveland,Schou
wen en Dniveland, Tholen en St.
Philipsland. Z. L. bid,
Z. L. M.
Op de agenda voor de Msandag 27
November te Middelbnrg te houden
algemeene vergadering der Z. L, M.
zijn o.a. geplaatstde contributie-re
geling de begrooting en de rapporten
over het Landbouwonderwijs, over 't
voorechrift dat alleen notariseen be
voegd zijn tot bet houden van open
bare verkoopingen van ontroerend
goed over het remissie-recht en over
de premie-kwestie bij verkoopingen en
verpachtingen.
Mond en klauwzeer.
Nadat eerst bij het vee van een
lanlbouwer onder Aroemuiden mond
en klauwzeer geconstateerd was, is
deze ziekte thans op e>n tweede hoeve
op Walcheren, namelijk van den
landbouwer D. aan den Seisweg onder
Middelburg, onder het vee uitgebroken.
Voetbal.
3e KI. A. V. B.
Te Middelburg hadden twee wed
strijden voor de derde klasse N.V.B.
plaats, Zei ndii-Goes had tot uitslag
8O en Middelbnrg IIWalcheren
07. Bij dezen laatsten wedstrijd ging
het vrij ruw toe, een der spelers kwam
te va'len en blesseerde zijn linker
schouder, waardoor hij zich onder ge
neeskundige behandeling moest stellen.
Competitie Z. V. B.
Ie klasse.
Goes 2Rood Wit, Veld afgekeurd
T.O V.l.D.O.Z.M.V. 4—1.
Veere Zeelandia II, 11.
Vlissingen III—K. D. O. I 22.
2e klasse.
D-E.T.O.—T.O.V.l.D.O. 3—1,
Rood Wit IIVlissingen IV 4—3.
M.l.D.I.O.8.O.D.A. 2—0.
Walcheren IIIGoes lil 21.
lerseke. Donderdagavond verga
derde de gemeenteraad. Aanwezig waren
9 leden, afwezig de heeren Kooman
en Willemsen.
Op twee adressen om ontheffing
van schoolgeld op grond van inkom
stenvermindering werd afwijzend be
schikt.
De commissie voor 't nazien van de
rekening der gasfabriek bracht yerslag
uit, zonder aan- of opmerkingen.
Ontvang f45.771,60, uitgaaf147.184 66
kwaad slot f 1413,06. De raad keurde
goed.
Van drie gemeentebeamoten werd de
pensioensgrondslag vastgesteld, aldus
v. Hertum (veldw.) f Ï653, Soeters
(concierge gem. huis enz.) f 1310,
Loggers (gasmeester) f 2613.
om haar moreel evenwicht te storen.
Mama had zeker een weinig koude
gevat, meende zij en Spencer zou
waarschijnlijk eenige Russische groote
beestjes ontmoet hebben, waarmee hij
door de stad zwalkte
Na zich uitgekleed te hebben, besloot
zij nog een half uurtje te lezen vóór
zij naar bed ging, maar het boek was
zoo interessant dat het ééne halve uur
vier heele werden voordat Laura het
uit de haud legde, en of hel spannende
van den roman haar verbeeldingskracht
ontvlamd had of dat een geheimzin
nige macht deze jonge Engelsohe noopte
om in te grijpen in een der gevaar
lijkste samenzweringen, die ooit Europa
in beroering hebben gebracht, is het
zelfde, maar zij begon nu in ieder
geval ernstig na te denken over den
Yankee, dien zij aan de denr had
gezet en zij vroeg zich af, of hij wer
kelijk iets kwaads in zijn schild voerde
,/Hij zag er niet uit als iemand, die
iets kwaads van zin was," meende zij
in zichzelve sprekend. „Hij deed bijna
alsof hij graag wegging. Hij had wel
licht zijn doel al bjj na bereikten was
nu blij een voorwendsel te vinden om
de plaat te poetsen, missohien heb ik
hem nu de moeite bespaard om iets te
De voorzitter (de burgemeester) la»
de pas van Ged. Staten ontvangen
wijziging der jaarwedderegeling vin
burgemeesters en ontvangers voor. Voor
lerseke heeft deze voerloopig geen
gevolgeo. De heer Poley wilde vóór
22 November een vergadering houden
om deze regeling te bespreken. Voor
den heer Huibregtse had ze nog ta
weinig het karakter van bezuiniging.
Een besluit werl niet genomen.
Nu kwam de gemeentebegrooting in
behandeling. Bij de algemeene beschou
wingen ze: de heer Huibregtse dat Mi
bij alle posten voor ambtenaarssalaris
sen 10 pCt. verlaging zou voorstellen,
Dit werd krachtig door den voorzitter
bestreden en met 8 tegen 1 stem ver
worpen.
De heer Poleij had nog meer be
zuiniging verwacht en zag de eerst
volgende jaren donker in vooral voor
den landbouw.
De heer Scheele was voor bezuini
ging maar ook voor billijkheid. Hij
zou zich met geen salarisvermindering
vereenigeu behalve voor den secretaris
en den burgemeester. Hij had een
woord ran lof voor de begrooting.
Nu begon de behandeling der pos
ten. Het salaris van den burgemeester
kwam door den heer Huibregtse in
stemming maar bleef onveranderd, 't
8alaris der wethouders volgde. De
heer Poley stelde voor dezen post
(f 600) te halveeren wat aangenomen
werd.
Alle volgende salarisposten bleven
bjj 't oude.
Met alle andere posten ging 't
eveneens hoewel verscheidene sange-
vochtea werden. Zoo stelde de heer
Poley Voor 'i presentiegeld voor de
raadsleden af te schadende heer
Scheele wilde den leden van 't stem
bureau vergoeding geven, b. v. f5
per lid. De beer Huibregtse wenschte
den nachtwachtpost te schrappen en
den fungeerenden nachtwacht een
andere betrekking te geven. De f 50
voor de burgerwacht bleef ook be
houden. De heer Hartog achtte het
noodig voor onderhouden van den
teren vooral meer geld te bestemmen.
De iteun (f 200) aan „Mozart" werd
door den heer de Koeyer aangevallen.
Voor subsidie voor 't Groene Kruis
thans f 50, was f 100 geraamd, 't
welk werd goedgekeurd.
De heele begrooting werd met ont
vang- en uitgaaf cijfer groot f124,800,80
goedgekeurd. Alleen de heer Huibregtse
stemde tegen.
De f 300 van de wethouders was bij
onvoorzien gevoegd.
Daarna werd de begrootiog voor de
gasfabriek aangeboden in ontvang en
uitgaaf op f 31,821,74 en met een
post voor onvoorziene uitgaven groot
f 980,32.
Besloten werd op drie plaatsen bui
ten de kom der gemeente bij sterke krom
mingen van den weg waarschuwings
borden met de woorden „Zeer ge
vaarlijk" te plaatsen.
De heer Hartoog verzocht om ver
nieuwing van straatnamenbordjes op de
hoeken der straten.
De voorzitter deelde mee dat deze
al in de maak zijn.
verzinnen.
Daarop herinnerde zij zich hoe ernstig
Fortescue hen gewaarschuwd had voor
de gevolgen als Delaval daar nog langer
in huis bleef.
„Zonder zelfs dat ik zeker ben, dat
hjj iets in zijn schild voert," waren de
woorden waarmee Fortescue nu ook
zijn preek begon, zette zij nu haar
alleenspraak voert, „maar daaruit blijkt
toch voldoende dat Spencer een mis
daad verwachtte en daar de Yankee
toch een half nur lang alleen in die
kamer is geweest, mag ik daarin wel
eens goed rondkijken.
Zjj deed nu haastig de deur open
en bleef op de gang staan luisteren.
Zij hoorde niets en alles was in duis
ternis gehuld. Zij wist echter wel welk
kamer de Amerikaan betrokken had,
aan hel einde van de corridor was
deze gelegen. Bij Laura Metcolfs was
zich iets voor te nemen en dit ten
uitvoer te brengen een, en even later
stand zij dan ook reeds met een bran
dende kaars in de hand, in het vertrek
dat overste Delaval eenige uren tevoren
verlaten had.
[Wordt vervolgd.