N\ 110,
Zaterdag 16 September 1922,
109 jaargang
Bij dit nummer behoort
een Bijvoegsel.
Herfst-impressie.
FEUILLETON.
Hoe de schooier
bruigom werd.
BUITENLAND.
Uit de Pers.
ABONNEMENT
Prijs per kwartaal, in Goes f2,—,
buiten Goes f*2,
Afzonderlijke) nummers 5 cent-
Verschijnt Maandag-, Woensdag
en Vrijdagavond.
tiOESCHE 1 COURANT
Uitgave Naam). Vennootschap),Goeache Courant lOlBIr en Kleeuwens Ross' Drukkers- en Uiteeverabedrilf
ADVERTENT1ËN
van 1 5 regels f 1,20 elke regel
meer 24 cent.
Driemaal plaatsing wordt tweemaal
berekend.
Familieberichten 1—10 regels f 2,40
Bewijsnummers 5 cent.
en Kleeuwens Boss' Drukkers- en Uitgeversbedrflf. Advertentiën worden aangenomen
tot 12 nnr voormiddag.
Zij, die zieh met ingang van
1 October op ons blad abon-
neeren, ontvangen de tot dien
datum verschijnende num
mers gratis.
Les sanglots longs des violons
de 1' automne.,.. (Verlaine).
De herfstwind vaart over de lage
landen en doet de boomkruinen rillen
en de bladeren dwarrelen over den weg,
waar liet gulden vlies, gelijk Guido
Gezelle het noemt, gespreid wordt.
Over den hemel zeilen de donkere
wolken en onderscheppen het zonlicht.
Soms ratelen de slagen van den donder
en maakt het scherpe licht winkelha
ken in het wolkengordijn.
Er zijn reeds dagen waarop zich de
naderende winter aankondigt door een
onaangename koude, die U den kraag
van jas of mantel doet opzetten. Er
komen reeds avondeD, dat gij gaarne
bij een knappend houtvuurtje zoudt
willen zitten. Edoch.... de kachel is
nog niet geplaatst. De Hollandsche
huismoeder doet dat op een bepaalden
dalum en stoort zich er niet aan of
het dan warm is of koud. Haar moeder
zette de kachel ook op dien dag en
zoo deed wellicht ook haar groot
moeder.
En dan die regenbuien, die verkil
lende en verstijvende nattigheid, die de
wegen slijmerig maakt en uw voeten
stijf en klam. Die regen, die zoo'n
lieden dag door naar beneden kan
druilen, in groote tranen langs de
vensters rollen, kletteren op uw open
gespannen parapluie.
Dat zijn de kwade metgezellen van
den herfst, gelukkig zijn er ook goede.
Enkele dagen weet de zon wel de over
hand te behouden op de voorhoede
van het wintersche leger. Zij giet haar
gouden stralen over de verwelkte bla
deren en neemt een weemoedig afscheid
van de kale booiben, op de stammen
waarvan zij streelend haar licht nog
glijden laat. En bloedrood gaat de zon
onder, als had ze een feilen strijd
gestreden.
September is de maand van het
kostelijkste ooft. Het is een genot te
smullen van de sappige peren, met hun
geel gebrande, hun bronzen huid, van
de druiven die in hun sap de herin
nering dragen aan de zomersche zonne
warmte, van de blozende appelen, van
de droge noten, later.
Dat is het geschenk van den herfst,
die de nalatenschap van den zomer
heeft aanvaard.
De herfst
Wie denkt nu niet aan den herfst
van het leven in melancholieke uren.
De herfst is het jaargetijde van de
grijzende haren, van de rimpeltjes aan
de hoeken der oogen, van de voren op
het voorhoofd en de groeven om den
mond. Men heeft zijn leven vol uit
geleefd in de zomer-jaren en nu komt
es
DOOR
C. DE BLY.
Schrijver van „Drie maanden Schooier"
Motto„Mensch durf te leven".
(Slot).
Eerst naar den Haag, dan op onze
huwelijksreis naar Zwitserland.
Doch bij elk telegram, dat de cere
moniemeester opende werd m'n keel
als dichtgeschroefd... 't Kon eens...
Mijn schoonvader stond op... sprak
ons hartelijk toe... hij had nu niet
alleen een dochter, maar ook een zoon,
waar hij veel van was gaan houden...
hij.
De kellner bracht weer een telegram...
'k zag met starren blik naar den over
kant.., ik voelde... ik begreep den
inhoud..- ik moest weten, wat het
behelsde, k zag niets meer voor me
van die tafel vol groen en bloemen, de
muren vielen als 't ware op me...
de oogst binnenWat men
beeft op den levensakker, dat maait men.
September en October kunnen de
maanden zijn van vreugde om den bin-
nengebaalden oogst, om de volle voor
raadschuren November kan de maand
zijn van de kelders vol vleesch van het
pas geslachte vee. Maar het kunnen
ook maanden zijn van leed om schamel
gewin.
De gedachten gaan in den laten
herfst, in den sehemermiddsg vaak naar
den witten winter heen En in den
levensherfst gaan de gedachten naar
den dood, die nader komt, onafwend
baar. In menig grijzend hoofd komen
herinnerisgen op aan hen die reeds
heengegaan zijn
Toen we onderstaand gedicht lazen
vonden we daarin uitdrukking gegeven
aan een herfststemming der ziel. Daar
om besluiten we er ons artikeltje mede.
„Der Tag ging regenschwer, und
[sturmbewegt,
leh war an manch vergess' nem Grab
[gewesen,
Verwitten Sieia und Kreuz, die
[Kraenze alt,
Die Namen ueberwachsen, kaum zu
[lesen.
Der Tag ging sturmbewegt und
[regenschwer,
Auf allen Graebern fr. r das Wort
[Gewesen.
Wie sturmes-tot die Saerge
[schlummerten
Auf allen Griibern taute still
[Genesen."
OORLOGSGEVAAR EN DE
VOLKENBOND.
Mogen wij de Evening Standard ge-
looven, dan staat de wereld aan den
rand van don afgrond ran een nieu
wen grooten oorlog.
liet blad begint een bespreking over
den toestand in verband met de Turk-
sehe kwestie met de woorden „De
ernstigste crisis staat ons (Engeland) te
wachten die de mogelijkheid van een
oorlog kan meebrengen tenzij Enge
land en Frankrijk in sterke eensgezind
heid ten aanzien van het naburige
Oosten kunnen handelen".
Deze woorden zijn een uiting van de
vrees dat Parijs niet accoord zou gaan
met Engelands eisch betreffende de
vrijheid der zee-engten, tegenover den
wensch der Kemalisten om de Darda-
nellen te sluiten.
Edoch, de vrees van het Engelsche
blad lijkt voorbarig, want uit Parijs is
reeds bericht gekomen dat de minister
raad, die Donderdag zou bijeenkomen,
waarschijnlijk trouw zou blijven aan
het beginsel van de vrijheid der zee
engten.
Iets anders is dat de Balkan en
Klein-Azië een voortdurende bron
van gevaar vormen, zoolang de vrede
tusschen Turken en Grieken en Turken
en geallieerden niet tot onderling ge
noegen is gesloten. De Balkan lijkt in
dat opzicht een vat met ontplof-
tingsstoffen en ieder, die er een beetje
hard tegen stoot, kan de grootste onge.
slechts dat groene papier, dat telegram
zag ik...
Ik stond op, m'n klamme handen
klemden zich aan de tafel.. Ik hoorde
'n stem vragen, zonder recht te beseffen
wat er gebeurde: „Wat staat erin..?"
...//Kalm, kalm...!"
Doch nu wist ik.,2 „Geef hier, laat
me lezen".
Daar dansten de vurige letters
me voor de oogen. „Kom direct, Moe
der veel minder"... 't Was me, alsof
schroeiende banden mijn keel dicht
wrongen, mijn adem inhielden Ik
zou willen schreeuwen 't uitgie-
ren „Dus toch
„Neen, neen, duizend maal neen,
't kan niet waar zijn, 't is een leu
gen
„Zij wil haar jongste gelukkig zien,
zooals zij dat zoo graag gewenscht
had Zij zal nog levenik moet
haar nog omhelzen haar smeeken
om haar onontbeerljjken Moederzegen,
voor zij me verlaatMoeder
Doch wat ben ik in mijn
verdrieteen égoistdenk ik
dan niet, aan de mij juist door God
gegeven troostaan mijn vrouwtje
11 Daar staat zehoe droef, maar
toch, hoe bemoedigend ziet ze me aan...
lukken veroorzaken.
Onwillekeurig vraagt men zich af of
de Volkenbond zich niet eens met de
kwestie zou kunnen bemoeien. De Vol
kenbond, waarvan indertijd gehoopt
werd, dat hij in de toekomst oorlogen
zou weten te voorkomen.
Onze oud-minister jhr. Loudon heeft
op de Volkenboidsvergadering te Genève
dezer dagen in een redevoering ge
sproken over de capaciteiten van den
Bond. Wat hij zeide belooft misschien
wat voor komende jaren, maar al heel
weinig voor het heden. Over het ver
hinderen van eventueele nieuwe oor
logen is in 't geheel niet gesproken
wel over het herstel van de gevolgen
van de oude.
Dhr. Loudon meende, dat het een
illusie was, dat de Volkeubond er in
zou kunnen slagen, de oplossing te
vinden van het finaneieele vraagstuk,
waardoor het economisch evenwicht
der wereld zou kunnen worden her.
steld. Wel zal de Volkeubond in
ruime mate tot de economische ge
nezing van de wereld kunnen bijdra
gen.
„Zonder twijfel", zoo zeide spr., „zal
hij aan Oostenrijk, 111 antwoord op het
roerend appèl van Monseigneur Seipel,
den steun van zijn gezag kunnen
schenken, opdat de mogendheden dit
ongelukkige land van den ondergaug
en de anarchie redden, die tevens een
zoo wezenlijk gevaar voor andere staten
zouden vormen."
Het gezag van den Volkenbond
wij vreezen dat dit gezag nog niet zoo
heel groot isin werkelijkheid moet
de steun aan Oostenrijk niet komen
van den Volkenbond, maar van de
mogendheden zelve. En de woorden
van jhr. Loudon bewijzen slechts de
onmacht van den Bond om te helpen.
Voorts zeide spreker: „De beper
king der bewapeningen staat op het
eerste plan van de maatregelen, die
wij geroepen zijn te bestudeeren. De
ontlasting der begruotingen die eruit
volgen zou, de vermeerdering van de
voortbrengende kracht der volkeren die
hieruit zou voortvloeien, zouden tot de
machtigste factoren ter bevordering
van het economisch herstel behooren.
Een ander middel, dat naar ik vrees
op het oogenblik niet te verwezenlijken
is, maar dat een vrijhandels land als
het mijne wel het recht heeft aan te
bevelen met alle mogelijke energie, zon
de verwijdering zijn van alle grens
palen, die het economisch verkeer
tnsschen de volkeren belemmeren."
Inderdaad, de Volkenbond kan nog
veel doen en misschien zullen onze
nazaten van het werk eens de vruch
ten plakken.
Dhr. London wees er aan het slot
van zijn rede op, dat de Volkenbond
nog slechts enkele jaren bestaat en
dat in dien korten tijd reeds veel
arbeid is verricht. Hij koesterde het
allergrootste vertrouwen in de
toekomst van den Bond, „we'ks
eenige fout wellicht is, dat hij nog
zeer jong is, en die zijn volmaakten
wasdom slechts bereiken zal, wanneer
hij „universeel is".
We dienen dus geduldig af te
wachteD.
geen woorden geen pogingen tot
troost, slechts dien enkelen blik
Dan werd ik kalmDe verzen
gende gloed van smartend-folterende
onzekerheid vlood van me een groote
kalmte een rust kwam over me
't Werd me, als uit den Hemel ge
zonden „de Heere heeft gegeven,
de Heere heeft genomen O hoe
werd dit Bijbelwoord bewaarheid
Letterlijk Eerstgegeven
daarna genomen om samen
te kunnen dragen 111
Zacht drongen de liefderijke woorden
van m'n schoonouders tot me door
Welk voorrecht bij die smart 1...
Het coupe'tje reed ons naar den
trein Alleen waren we, m'n vrouwtje
en ik alleen samen en
toch een elkaar steunend
hand in hand peinzend starend'.
hopend
Traag kroop de tijd, folterend lang
zaam doch elke seconde bracht ons
nader, dichter bij de verlossing uit de
verscheurende onzekerheid
Eindeljjk eindelijk Den Haag
een auto vloog, suisde, rende we
stonden stilde huisdeur ging open...
„Is Moeder
„Neen, kalm, zij leeft nog, beter dan
En inmiddels moeten we maar hopen
dat de omstandigheden niet leiden tot
een nieuwen oorlog of tot vergrooting
der bestaande ellende.
Het is wel treurig dat meer en meer
blijkt, hoe de regeeringen uit den
jongsten grooten oorlog niets hebben
geleerd en dat het oorlogsgevaar nog
steeds bestaat en in niet geringe mate.
De Belgisch—Dulfsche
onderhandelingen.
De Belgische eisch om uiterlijk 15
September bij een door de regeering
te Brussel aan te wijzen bank een
gouddepót van 100 millioen goudmark
te storten heeft een storm van veront
waardiging in de Duitsche pers gewekt.
De Lokal Anzeiger schrijftDe
rijksregeering kan na alles wat er
gebeurd is, de Belgische eischen slechts
met een weigering beantwoorden. Dit
klemt te meer daar bet haar nauwe
lijks mogelijk zou zij» tegen 15 dezer
100 millioen goudmark bijeen te
brengen.
In gelijken geest uit zich het Beri.
Tagebl., 't welk herinnert, dat de
rijksbank korten tijd geleden op ver
langen van de Geallieerden in een
autonome instelling is veranderd, waarop
de rijksregeeriug geen vat meer heeft.
Het blad voert verder aan, dat de
president van de rijksbank heeft gewei
gerd de schatkistwissels te waarborgen,
tenzij de looptijd van zes tot achttien
maanden werd verlengd.
Ook de Vossische Ztg. zegt dat de
k viisen op een redelijk vergelijk door
de besluiten van het Belgische kabinet
zijn verkeken.
De Duitsche regeering schijnt vaBt
besloten de Belgische eiscben te weige
ren. Men hoopt te Berlijn dat de
Belgen niet bij hun voorwaarden zullen
volharden. Doen zij dit wel, dan brengt
dit mede dat Brussel aan de commissie
van herstel zal verzoeken maatregelen
tegenover Duitsckland te treffen.
De val van Smyrna-
De correspondent van de Daily Mail
meldt over den val van Smyrna.
Zaterdagochtend rukte de Turksche
voorhoede Smyrna binnen, zonder op
eenigen tegenstand te stuiten. De
Grieksche staf was den avond tevoren
naar Chesme vertrokken. De Turksche
officieren deelden den militairen autori
teiten van de geallieerden mee dat zij
hoopten dat de geallieerden zonden
blijven helpen bij de handhaving van
de orde, tot de Turksche gendarmerie
was aangekomen. Middelerwijl reed de
Turksche ruiterij langs den zeekant.
Kemal moet zijn troepen strikte be
velen hebben gegeven, want zij ge
droegen zieh uitstekend, hoewel de
Grieken hen uitgetart hadden met het
verbranden van dorpen. Zij toonden
niets van de aanmatiging van over
winnaars. Zelfs toen een jonge Griek
in het wilde weg een revolver afschoot
en de kogel een Turksch officier licht
kwetste, oefenden de Turken geen
weerwraak en hun officieren riepen de
menigte toe, dat zij niets te vreezen
had. Toch ontstond er nog een oogen
blik een paniek, waarbij eenige Grieken
aan de kade in het water werden
gedrongen.
van morgen Wat ziet U er uit..."
.„Kalm 1" Doch ik hoorde niet
meer
„Den Hemel zij dauk zij leeft nog".
Toch bonsde mijn hart en hamerde
het in m'n hersens
Hand in hand, stonden we voor
mijn ten doode toe afgetobd Moeder
tje
Zwaar vermoeid, opende ze haar
oogen dan lachen die ons toe
met een hemelschen glans van Moeder»
geluk Moedervreugde
Ze strekte haar fijne, blanke, uitge
teerde handen naar ons uiten met
het oor vlak bij haar mond, hoorden
wij het stamelende „Mijn jongen,
mijn kinderen,
God ik dauk U
Met geweld trachtte ik m'n tranen
te weerhouden maar vruchte
loos
We knielden voor haar bed, zooals
ze ons beduiddeen gaf ons, sta
melend, haar „Moederzegen"
„O I God, ik dank U voor dat
oogenblik 't Zal me steunen, schra
gen, in tijd van strijd als moei
lijke dagen komen Die stonde was
te heilig om over uit te weiden.
Deze ure staat geschreven binnen in
Zondagmiddag werd in de buiten
wijken van Smyrna een gevecht geleverd
tusschen het 18e Grieksche regiment
infanterie en de Turken. Er vielen
eenige projectielen op het Turksche
hoofdkwartier in de stad. De Grieken
gaven zieh ten slotte over en werden
gevankelijk de stad binnengevoerd. Dit
regiment, ter sterkte van ongeveer
3000 man, was op de vlucht achter
gelaten, om den spoorweg Aidin
Smyrna te vernielen. Deze spoorweg
is Britsch eigendom. Zjjjn vernieling
was volmaakt onnoodig, daar dit voor
militaire doeleinden onnoodig was.
Generaal-majoor de Caudolle, de direc-
teur—generaal, vertelde aan den cor
respondent dat over een uitgestrektheid
van 200 K.M. alle bruggen in de
lucht gevlogen, de stations in braDd
gestoken en de dorpen langs de lijn
brooddronken in de asch gelegd waren.
Zondagochtend lagen ongeveer een
dozijn lijken te Smyrna op straat. Het
schijnt dat een bejaard Nederlandsch
paar, gïnaamd de Juug (de Jong?)
dat in de voorstad Boeja woonde,
Zondagmiddag bij vergissing door Turk
sche ruiterij gedood is.
De
•-erisis
De N. R. Ct. (lib.) schrijft over de
oplossing der Kabinets-crisis
Wij aarzelen niet, de gevonden op
lossing ongelukkig te noemen. Zij past
niet op den uitslag der verkiezing Een
kabinet uit «Ie rechter partijen lag voor
de hand, en wij hadden geen ander
verwacht. Maar dan een, dat vrij stond
tegenover het regeeringsbeleid, dat in
de laatste jaren gevoerd was, en niet
aan tal van antecedenten, redevoerin
gen en opvattingen gebonden was, die
in strijd zijn met den koers, die in de
naaste jaren zal ingeslagen moeten
worden.
Niet alleen wij zagen de wensehe-
lijkheid hiervan in. Bij de verkiezing
had niemand het voor het zittend ka
binet opgenomen. Men was het er ove
eens, dat het aftreden moest. Ook in
het eigen kamp der regeeringspartijen,
met name in het orgaan der Christe
lijk historische partij, werd dit stand
punt ingenomen.
Bezninigiag zal wel de leus werden.
De ministers, die nu opnieuw aan het
roer komen, hebben zich tot nu toe
aan bezuiniging niet overveel gelegen
laten liggen. Geen oogenblik toonden
zij zich in dit opzicht eene stuwende
kracht. Zullen zij het nu ineens wor
den, omdat liet punt in het overleg
der rechter partijen op het program is
gebracht f
Men houde het ons ten goede, maar
veel vertrouwen kunnen wij in het oude
nieuwe kabinet niet stellen.
Het Bbld. (lib.) schrijft
Op den uitslag van de stembus
paste, onzes inziens, een rechtsch ka
binet onder protestanlsche leiding en
met een veerkrachtige figuur aan finan
ciën als premier. Maar quand on n'a
pas ce qu' on aime, il taut aimer ce
que l'ou a en wij zullen waarlijk niet
m'n ziel, om nooit te worden uitgc-
wischt
Dagen, die volgden... Wrren het
dagen 't Leken eeuwen door
gebracht aan de sponde van een ster
vende Moeder.
Ons huwelijk was op den 27sten
ingezegend... op den Sisten...
stierf Moedertje
Zij de heldhaftige, lieve, onbaat
zuchtige, die ons haar Moederzegen
medegaf, haar bede voor ons geluk,
zal 't uit den Hemel zegenend gade
slaan
De nacht scheen mijn ziel duiste
rend, te beklemmen De zon was
ondergegaan Doch neen, haar stra
lende Majesteit deed nu de wolkrenraud
gulden die boven ons nog grooter
glorie en schittering verbergt
Zóó werd de „Schooier Bruide
gom „Mensch durf te leven
Ja, hoe zwaar de slag ook viel
'k Gord aan weer het zwaard tot den
stiijd.
Ben nu niet meer alleen Samen
zullen we „Schooieren om een beetje
Geluk 1 1"
EINDE,