N\ 109.
Donderdag 14 September 1922,
109 jaargang.
De minister-crisis opgelost.
FEUILLETON.
Hoe de schooier
bruigom werd,
BUITENLAND.
Binnenland.
ABONNEMENT
Prijs per kwartaal, in Goes f 2,
buiten Goes 02,
Afzonderlijke] nummers 5 cent.
VerschijntMaandag-, Woensdag
en Vrijdagavond.
G0ESCHE
Uitgave Naaml. Vennootschap!.Gtoesclie Courant
ADVERTENTlEN
van 5 regels f 1,20 elke regel
meer 24 cent.
Driemaal plaatsing wordt tweemaal
berekend.
Familieberichten 110 regels f 2,40
Bewijsnummers 5 cent.
en Kleeuwens Ross' Drukkers- en Uitgeversbedrijf. Advertentiën worden aangenomen
tot 12 uur voormiddag.
COURANT
Zij, die zieh met ingang van
1 October op ons blad abon-
neeren, ontvangen de tot dien
datum verschijnende num
mers gratis.
De minister-crisis is thans opgelost.
En de oplossing is een groote teleur
stelling.
Het nieuwe kabinet kan men niet
als zoodanig betitelen, er zijn slechts
twee nieuwe gezichten, de rest zijn
onde bekenden.
We hebben thans weer een minister
van marine, dhr. E. P. Westerveld
directeur-generaal van de posterijen en
minister Künig heeft de portefeuille
van Waterstaat moeten afstaan aan den
Delftsohen professor G. .1van Swaay
(r.-k.)
Minister van IJsselsteijn heeft, zoo
a's we reeds gemeld hebben, eervol
ontslag gekregen en hij is in navolging
van dr. Kuyper, die indertijd de Oude
Wereldzee bezocht, een groote reis gaan
maken.
De heer Ruys de Beerenbrouck zal
behalve Binnen'andsche zaken, nu de
portefeuille van landbouw, nijverheid
en handel ad interim aanvaarden.
Zal er nog een nieuwe minister van
landbouw komen f Door de crisis-op
lossing wordt het bericht dat dit depar
tement over eenige andere zou worden
verdeeld, nog niat bevestigd.
Wij zouden het gelukkig achten
wanneer het belangrijke departement
van landbouw, nijverheid en handel
zou blijven bestaan.
Het zou in dezen tijd van malaise
toch zeker niet wenschelijk zijn, om
het productie-departement op te heften
en te versnipperen over enkele andere,
het als 't ware onder te schuiven b.v.
bij arbeid en binnenlandsche zaken. De
toekomst van Nederland hangt af van
het weer tot bloei geraken van land
bouw, handel en industrie en een
krachtige persoonlijkheid zal noodig
zijn om de maatregelen te treffen,
wasrdoor de staat hiertoe zal kunnen
medewerken en vooral om de bevriezende
sfeer, die van Arbeid uitgaat, te ont
dooien.
Had men willen bezuinigen door
samentrekking van departementen, dan
had men beter oorlog en marine tot
een ministerie van landsverdediging
kannen samenvoegen (Dit lag trouwens
in de bedoeling van het oude ministe
rie en in de memorie van antwoord
werd zelfs betoogd, dat hierdoor de be
langen der departementen beter konden
worden behartigd en dat een vereen
voudiging kon worden verkregen, die
een noodzakelijke bezuiniging mee zou
brengen) of onderwijs voegen bij bin
nenlandsche zaken.
Behalve den minister X en de beide
nieuwelingen, treilen we allemaal oude
aan. De dure ministers van onderwijs
en arbeid zijn gehandhaafd. Zullen
ze in de nieuwe periode boete doen
voor wat ze in de eerste over ons land
gebracht hebben
We hadden hier gaarne andere per
sonen gezien en we hebben al meer
67
DOOB
C. DE BL.Y.
Schrjjver van „Drie maanden Schooier"
Motto„Mensch durf te leven".
Na enkele dagen kwamen we in
Namen terug
't Seizoen was zoo langzamerhand
afgeloopen De booten voeren nog,
maar 't was niet de moeite waard, te
blijven Daarbij onze drie maan
den waren bijna om We maakten
dus toebereidselen voor de terugreis
naar Holland
We hadden 't vol gehouden De
weddenschap was gewonnen
We zouden eerst naar Den Haag
gaan - Papa nam eenige dagen ver
lof en kwam van den Bosch over
27 September was 't feest in 't huis
van myn Moedertje
Besloten werd, den 12den October
aan te teekene»en de trouwdag
uiteengezel waarom.
Zeker, in de laatste maanden had
den beide ministers hun oezuiuigings-
draaitje gemaakt, het bezuinigen was
toen in de mode. Maar geschiedde dit
geheel uit eigen vrije beweging f Werd
Aalberse b.v. niet gedreven door de
bisschoppen, die de Nieuw Katholieken
weer in het oude gareel wilden bren
gen
Het zuinig zijn is een karaktereigen
schap en beide heeren hebben niet
getoond deze te bezitten, integendeel
Iemand dwingen een zuinig beheer
te voeren, is een gevaarlijk experiment.
Bovendien, den heer Aalberse hebben
we als practicus nooit kunnen bewon
deren.
Hij heeft ongetwijfeld een bijzonder
groote werkkracht en is een zeer ver
dienstelijk man, maar we zien hem
maar liet liefst veilig in een studeer
kamer opgesloten.
Hij is te zeer theorethisch idealist
om de lastige problemen van dezen tijd
te kunnen oplossen.
We zijn thans buitengewoon be
nieuwd naar het programma der nieuwe
regeering, speciaal wat betreft de plan
nen voor onderwijs en arbeid.
Misschien dat zal blijken dat de
ministers de Visser en Aalberse zich
in eenige nieuwe bochten zullen weten
te wringen, dat de uitgaven der be
grooting voor Onderwijs ingekrompen
zullen worden, dat de industrie het
moeilijke leven zal worden vergemak
kelijkt. Voor den deplorabelen toestand
van 's lands financiën zullen de heeren
toch niet blind zijn, die is evident, en
zal bovendien door minister de Geer
nog wel nader uiteengezet zjjn
We hadden hier echter werkelijk
liever twee krachtige nieuwe figuren
gezien, mannen welken het bezuinigen
in het bloed zitzij zouden de herin
nering aan de ongelukkige, want dure,
politiek van deze twee departementen
hebben kunnen uitwisschen.
Wij vreezen echter dat, evenals de crisis
oplossing, het programma van het
tweede kabinet Buys een ontgoocheling
zal zijn. De wijze waarop de crisis is
opgelost, maakt, dat onze verwachtingen
niet hoog gespannen kunnen zijn.
Dat de heer Ruys een Van Karne-
beek, een De Geer heeft willen behou
den, achten we van zei'sprekend. Beide
heeren zijn mauuen van voortreffelijk
talent en hebben hun sporen verdiend.
De heer v. Karnebeek heeft een wereld
naam op het gebied der internationale
politiek, terwijl de heer De Geer ge
toond heeft én als burgemeester van
Arnhem én als minister den weg der
bezuiniging, dat is den weg naar her
stel, te willen bewandelen. Als minister
heeft de heer De Geer zijn volle kracht
nog niet kunnen toonen. Over de min
dere grootheden zullen we maar niet
verder spreken. Alleen is het verwon
derlijk dat de minister van koloniën,
de heer De Graaff, ondanks de stellige
verzekering van zijn vrouw, is aange
bleven. Zijn hoogst eigenaardige hou
ding in de Djambi-kwestie maakte een
indruk van slapheid en niet op de
hoogte zijn. Misschien dat juist om
deze eigenschappen prijs op zijn behoud
wordt gesteld en dat inderdaad een
werd bepaald op den zeven en twin
tigsten
Wat waren we vol illusies... Wat
was m'n lieve Moeder intens gelukkig
haar jongen getrouwd te zien 't Was
haar liefste wensch
Zij toch gaf me haar zegen, vóór
ik op m'n „Schooiersreis" ging
Haar moederbede vergezelde mij dage
lijks en werd ten slotte ver
hoord
Zij zou haar zoon gelukkig getrouwd
zien
Welk een feestdag, die twaalfde
October Papa zat aan de piano,
toen we van het stadhuis terugkeerden...
als „Bruidspaar"
De tonen van 't „Bruidskoor" klon
ken ons jubelend tegemoet
Bloemenoveral.... Bloemen....
Tranen van geluk en Dank
baarheid
Onze bruidsdagen begonnen zoo mooi,
zoo vol van vreugdige beloften
Doch't was als een herfstzon
netje, dat wel glanzend overgiet den
gouden bruinen bladertooidoch-
helaas, spoedig schuil gaaten dan
dor doet lijken, wat daar juist nog vol
levenskracht geleek
Den 14den October kreeg ik het
Mijn handen zijn thar 3 niet meer
rood en ruw zooals vroeger,
omdat ik nu LIFESUOY-ZEEP
gebruik die de huid absoluut
rein houdt en beschermt.
DE LEVEE'S ZEEP 11»
VLAARDIMGEM
kracht'ger persoonlijkheid achter dezen
minister zal staan.
In het kabinet hebben zitting 4
Roomsch katholieken, 2 anti-revolution-
nairen en 2 christelijk-historischen.
Minister v. Karnebeek is een inter
nationale iiguur en de heer Westerveld
behoort, voor zoover ons bekend, tot
de gematigden in de politiek.
Of de anti-revolutionnairen met de
oplossing der crisis hun wenschen ten
volle in vervulling zien gaan, meenen
we te mogen betwijfelen.
DE QRIEK5CHE DÈBACLE
De Turken zijn Smyrna binnenge
rukt en hiermede is het pleit van den
oorlog in Kleio-Azië feitelijk beslecht.
Deze havenstad is de trophee, die de
Kemalisten stempelt 'rj algeheele over
winnaars.
De Turksche troepen zijn zoo snel
voorwaarts gedrongen, dat het grootste
deel der Grieksche troepen is afgesne
den van de schepen; dat deel dat de
schepen wèl heeft kunnen bereiken,
is tot muiterij overgeslagen en heeft
zijn bevelhebbers gedwongen koers te
zetten naar den Piraeus, de haven van
Athene.
Begrijpelijk is, dat zij aldaar aange
komen zijn, niet bijzonder vriendelijk
gestemd tegenover koning Konstantijn
en zijn aftreden geëischt hebben. De
royalisten willen hiervan echter niets
weten.
De oorlog blijkt voor de vorsten
toch steeds een allergevaarlijkst spel
letje en in hun eigen belang zouden
de staatshoofden al groote voorstanders
van den vrede moeten zijn. Immers,
wordt het leger door de tegenpartij
verslagen, dan wordt de koning of pre
sident, die door het volk instinctief
verantwoordelijk gesteld wordt voor het
gebeurde, inet den nek aang'zien.
Dat de Turken na hun overwinnin
gen geen lichte vredesvoorwaarden zou
den stellen, deden berichten uit Engel
sche bladen, welke wij in ons vorig
nr. reeds hebben gemeld, vermoeden.
bericht, dat m'n Moedertje ziek was,
zéér ziek, nog wel met levensgevaar..,
maar toch al was zij oud, zij had
zoo'n sterken geest, zoo veel levens
moed, zoo veel leed had zij krachtig
't hoofd geboden
Men kon niet weten
't Was als een felle bliksemflits uit
den helderen hemel van zorgelooze
zwoele zomerweelde
Verstard lszen mijn bruidje en ik
de treurmare, die onze harten angstig
deed bonzen, eerst tot berstens toe vol,
kloppend voor onze groote illusies.,
„Moedertje zwaar ziek
„Kom jongen", sprak eindelijk Us,
„ga direct naar haar toe wellicht
doet haar dat goed
En ik ging achterlatend m'n
aanvallige bruidjede bloemen
de vreugde Doch ik vond trooBt
in den blik, waarmee ze me bij 't af
scheid aankeek „God zal je helpen 1"
zei ze
De reis leek me 'n eeuwigheid
tartend langzaam kroop de tijd
Eindelijk eindelijkbereikte
ik Den Haag
„SsttMoeder slaaptzei
m'n zuster, toen ik met angstigen blik
binnen stapteDoch, als voelend,
Inderdaad eischen zij de teruggave
van Adrianopol en willen afzonder
lijk met de Grieken onderbandelen,
zonder dat de geallieerden zich er in
mengen.
Allermerkwaardigst is de toevoe
ging bij ile officieU9e verklaring die de
Engelsclie regeering zich gehaast heeft
af te leggen, dat zij er niet aan denkt
de viijheid der zeeëngten prijs te geven
„die een van de dingen was waarom
de oorlog met Turkije werd gevoerd
en dat er geen sprake van is los te
laten, wat gewonnen is.»
Wij hebben er al eens meer de aan
dacht op gevestigd, dat Engeland, toen
het aan den grooten Europee-
schen oorlog deeloam daarbij een
zelfstandig oorlogsdoel nastreefde,
en dat het dus belang bad bij den
oorlog. Het blijkt ook weer eens bier.
De geallieerden hebben zich vaak in
den schoonen schijn gehuld, als zouden
zij zich ter wille van de menschheid
in de hel van den strijd gestort heb
ben, als wilden zij paal en perk stellen
aan het Duitsche imperialisme, dat op
machts- en gebiedsuitbreiding uit was.
Thans komt teikens de aap uit de
mouw gluren en verraadt, dat de zucht
naar expansie aan den anderen kant
heeft gezeten.
De Turksche nationalistische afgezant
te Parijs, Ferid-Pasja heeft zeer ad
rem |op de Britsche bedreiging geant
woord; hij heeft verklaard dat de Turken
Adrianopel terug wildeu hebbeu en dat
„indien de Britsche regeering weigerde,
de zekerste weg voor de nationalisten
om hun doel te bereiken door Meso
potamia gaat."
Deze toespeling op de jongste
nederlaag der Britten aldaar, is voor
John Buil een hittere pil om te slikken.
Ook in Britsch-Indië hebben de
overwinningen der Turken beroering
gebracht in Muzelmansche kringen,
zoodat dit Grieksch-Turksche muisje
nog een onaangenaam staartje voor
Engeland kan hebben.
In Griekenland heeft Triantaphilakos
een nieuw ministerie gevormd, de
premier krijgt zelf de departementen
van oorlog en marine en kan dus
terstond aan deslag om te trachten
orde in den chaos te brengen. En
Koning Konstantijn tracht door een
proclamatie met beloften het gedeel
telijk verloren vertrouwen te herwinnen.
Duifschland-
De N. R. Crt. geeft enkele interes
santé cijfers over de daling van de
mark in Augustus. Deze heeft een
prijsstijging tengevolge gehad, zooals
nooit te voren is waargenomen.
In deze maand stegen de prijzen der
importartikelen van het 138.5-voudige
van den vredesstand tot het 324,9-
voudige of met 134.5 pel. terwijl
de prijzen van de binnenlandsche
artikelen met 62.2 pet. van het 98-
voudige tot het 150.8-voudige stegen
O.a. stegen graan en aardappelen van
het 93.3-voudige tot het 161.7-voudige
vet, suiker, vleescli en visch van het
86.8-voudige tot het 159.2-voudige,
koloniale waren van het 130.8-voudige
tot het 333.4-voudige, levensmiddelen
van het 94.4-voudige tot het 173.1-
wie er was, opende m'n Moedertje de
oogen
„Ben jij het, jongen?... Lief, dat
je gekomen bent
Daar lag ze in enkele dagen
sterk verouderd doodsbenauwd
„En wanneer trouwen jullie, m'n
lieve bruigom Voel je je erg ge
lukkig
M'n keel was als dichtgeschroefd....
'k kon slechts stamelen "Moeder",
'k Voelde m'n adem als een snik
Doch haar zei dit alles „Zoo is
het goed Moeder wordt nog wel
wat beter... ze zal haar jongen
nog getrouwd zien
Na enkele dagen leek het werkelijk,
of er beterschap was ingetreden
Zij stond er op, dat ik naar m'n bruidje
terugkeerde Het huwelijk moest
door gaan 1
Lieve onbaatzuchtige Moeder
Was heel uw leven niet één opoffering..
gelnk te vinden in dat uwer kinderen,
't geen U beschouwde als hoogste loon
voor zelf geleden leed Zijn de grijze
lokken, die uw hoofd sieren, niet als
een diadeemde Kroon uwer Moe
derzorgen f
27 October reed ik met gemengde
gevoelens van geluk en vertwijfe
voudige, verder huiden en leder van
het 126.7-voudige tot het 395 4-voudige,
textiele goederen van het 170 voudige
tot bet 352.1-voudige, metalen van het
108.3-voudige tot het 256.7-voudige
kolen en ijzer van het 96.5-voudige
tot het 123.6-voudige.
En nu is door het afbreken der
Duitsch-Belgisehe onderhandelingen de
toestand van den patiënt nog zorg
wekkender geworden. Uit Brussel wordt
gemeld dat de Belgische regeering ten
snelste zal nagaan welke wijze van
sanctie kan worden toegepast indien
de termijn van 15 September niet zal
worden betaald. Waarschijnlijk zal zij
besluiten tot waarborgen in goud, d.w.z.
den goudvoorraad van de Rijksbank
De Dnitschers voorspellen dat België
zich tot de commissie van herstel zal
wenden en deze zal uitnoodigen een
beslissing te treffen, i.z. de verlenging
van de prolongatie der schatkistbiljetten
die dan nauwelijks nog deze week zou
kunnen worden verwacht. Is er voor
DuitsclPand nog hoop?
De Vossische Ztg. drijft den spot
met de menschen, die meenen dat
Dnitsehhnd, nu het Westen zich afkeert,
zich nieuwe wegen naar het Oosten
moet banen om daar redding te vinden
en schrijft
„Ziet, het Oosten snelt naar ons
toe, nog voor die wegen gebaand zijn
Dat is zoo met zes beestevellen
en dertien bundels Btroo. Tenminste
daarmee was Rnsland vertegenwoordigd
op de Leipziger Messe. Er stonden twee
Russische heeren bij, waarvan één een
toespraak tot de journalisten hield, die
een kijkje in dit veelbesproken Rus
sische tentoonstellingsgebouw kwamen
nemen. Deze meneer vertelde in het
Russisch, dat de journalisten toch zoo
verkeerd ingelicht waren omtrent Rus
land en al maar verkeerde berichten
over de toestanden in dat land rond
strooiden, veel te pessimistische be
richten. Inderdaad viel niet te ont
kennen, dat de economische toestand
in Rnsland eenigszins geleden had.
Dat was echter het gevolg van die
domme pogingen, om het sowjetbewind
ten val te brengen. Nu ging het dan
ook al weer veel beter. Rusland begon
zijn krachten al naar buiten te ont
plooien (met zes beestevellen en dertien
stroobundels). Maar spreker begreep
wel, dat de heeren niet veel tijd haddeD,
hij gaf daarom maar het woord aan
zijn collega. Ook deze begreep dat de
heeren Biet veel tijd hadden. Daarom
wilde hij een groote redevoering in de
Duitsche taal, welke hij had voorbereid,
maar niet uitspreken. Maar wie zich
er voor interesseerde kon deze rede
voering, in brochnrevorm, over twee
dagen in het Russisch gebouw in de
Maassenstrasse te Berlijn afhalen".
De Minister-crisis opgelost,
Woensdagavond verschijnt in de
Staatscourant het Koninklijke Besluit
waarbij met ingang van Maandag 18
dezer aan de leden van het demissionaire
kabinet ontslag wordt verleend en bet
ling, naar 't huis van m'n bruid.
Zij wachtte mij in den als bloemen
hof herschapen salon Haar gestalte
in 't reine, teere, witte kleed, leek me
een symbool der Liefde
Toen, na de plechtigheid, 't koetsje
door de bijeengestroomde menigte reed,
drukte ze me de hand en fluisterde.
„Moed m'n jongen, straks zijn we bij
Moedertje... Ze is immers veel beter l"
Doch een somber voorgevoel wilde
niet wijken... 't klopte en hamerde in
m'n hersens... Ga... ga... ga Doch
dan weer kwam 't over me, als zachte
waze van geluksmysterie... God besliert
.Zijn wil geschiede 1
„Moeder zal je huwelijk nog zegenen»
OWaarom... waarom... in dit uur,
dat me 't heiligst geleken had... dat
ik verbeid had vol hope,... die vertwijfe
ling... die strijd.
En toch stroomde 't geluk me door
de leden... ik bad gevochten, gestreden,
om mijn bruidje m'n vrouw te mogen
noemen. Mijn ideaal was verwezeulijkt.
...Aan de lunch stroomden de tele
grammen, toast na toast werd geslagen,
om half vier zouden we vertrekken.
{Slot volgt).