N°. 101. Zaterdag 26 Augustas 1922. 109 jaargang Bij dit nummer behoort een Bijvoegsel. Daadwerkelijk verzet. FEUILLETON. Hoe de schooier bruigom werd. BUITENLAND. Michael Collins ABONNEMENT Prijs per kwartaal, in Goes f|2,— buiten Goes fu2, Afzonderlijke nummers 5 cent. VerschijntMaandag-, Woensdag en Vrijdagavond. G01SW Uitgave Naiml. Vennootschap Goesehe Courant ADVERTENTIËN van 1 5 regels f 1,20 elke regel meer 24 cent. Driemaal plaatsing wordt tweemaal berekend. Familieberichten 110 regels f 2,40 Bewijsnummers 5 cent. en Kleeuwens Ross' Drukkers- en Uitgeversbedrijf. Advertentiën worden aangenomen tot 12 uur voormiddag. COURANT Tusschen de vijf organisaties van het spoorwegpersoneel, welke 4.7000 leden omvatten van het ongeveer 50000 man sterke personeel, is samenwerking tot stand gekomen ten aanzien van even tueel gemeenschappelijk te nemen maat regelen tegen de dreigende verslechte ring in loon en arbeidsvoorwaarden. Van den grondslag waarop door de hoofdbesturen tot samenwerking is be sloten, valt vooral het slot op. Dit laatste is als volgt„Zij (de hoofd besturen) zijn bereid, hel, verzet van haar leden daartegen (tegen de ver slechteringen) indien zulks te zijnen tijd noodzakelijk mocht blijken, daad werkelijk tot uiting te brengen." Nu is het begrip „daadwerkelijk verzet" zeer ruim. Zoodra men niet meer door woorden, maar door daden uiting geeft aan bet verzet, is dit daadwerkelijk. Een optocht van het personeel langs het huis van den direc teur Kalff in Utrecht, waarbij nijdig gebalde vuisten in de lucht worden gestoken, demonstreert reeds een der gelijk verzet. Er zijn natuurlijk nog tal van andere vormen. Echter de woorden in bovengenoem de» grondslag beteekenen niets anders dan staking. Het is alleen wat mooier gezegd, 't Ts als 't ware een kleurige pistache, maar binnenin zit toch het knaleffect. Dat met „daadwerkelijk verzet" in derdaad wordt bedoeld „staking" valt ook af te leiden uit de haastige ver klaring, waarmede het hoofdbestuur van de R. K. vereeniging St. Raphael is komen aandragen dat „de noodzake lijkheid van alle te nemen maatregelen v»n tegenweer en de wijze waarop deze door St. Raphael tot uiting zullen worden gebracht, getoetst znllen worden aan de katholieke beginselen welke voor de handelingen van den Bond richtsnoer zijn en blijven." Dit beteekent vermoedelijk niets anders dan dat St. Raphael niet aan een eventueele staking deelnemen zal, op dit punt althans voorbehoud maakt. Van een groot gedeelte van het per soneel is er echter het vage dreigement van Staking. Dat is het spookbeeld dat de loonsverlaging moet verjagen. Een staking bij een dergelijk groot lichaam als de Spoorwegen is evenwel iels anders dan een staking in een particulier bedrijf. In het laatste gaat de strijd tusschen patroon en arbeiders en worden in den regel geen personen buiten bet bedrijf staande direct ge dupeerd, al blijft het natuurlijk te betreuren dat de productie een tijd lang tot stilstand is gedoemd en er das voor de gemeenschap waarde verloren gaat. Anders echter bij een staking van het Spoorweg- of bij een staking van 59 DOOR C. DE BLY. Schrijver van „Drie maanden Schooier" Motto„Menscb durf te leven». Alzoo „gehuurde Minstreel» of „Serenade uit de tweede hand» 1 Zittend op de treeplank van een wachtende auto, begeleidden me Ma en Us. Een roos werd me toegeworpen I 'k Gaf 'm aan Usje overdus ook tweede handsch 1 Den volgenden morgen op de boot..., Concurrentie Och nee, dat ook weer niet. 't Was een zangvereeniging, die op 't dek der tweede klasse, nu en dan zong. Ik houd heel veel van zangvereni gingen maar zóó 't schaadde me in m'n bedrijf 1 En 't vervelende wastelkens als wij aan 't zingen waren, begon men daar te zingen. Eindelijk gingen ze naar de kajuit, Nu speelden we ongestoord verder, 't Was ook hinderlijk.... „Bepaald onhebbelijkeen ander 't brood uit den mond te nemen» 1 vond Us. b.v, het Postpersoneel. Dan worden juist persouen, die buiten het conflict staan in de eerste plaats getroffen en worden totaal onschnldigen het slacht offer. Een dergelijke staking is ook geen strijd, immers de partijen zijn absoluut ongelijk, zij is eenvoudig een dwangmiddel. Een spoorwegdirectie, een regeering, zal toegeven, zal de maat- regelen welke noodzakelijk worden ge oordeeld en in het belang van het be drijf niet uitvoeren, niet omdat de directeuren persoonlijk, niet omdat de ministers schade ondervinden van de staking, maar omdat de gemeenschap er de dupe van wordt, omdat het alge meen belang er door wordt geschaad. Het algemeen belang Dit is een nieuwe factor die op den voorgrond treedt maar, zooals wij reeds zeiden, de gemeenschap staat buiten de zaak en mag dus niet in het conflict betrokken worden. Aan het algemeen belang mag men niet raken en een staking met dat be lang tot inzet moet ten zeerste worden afgekeurd. Het is niet meer of minder dau een aanslag op het leven van den staat. Evenzeer moet het dreigement dat „zoo noodig» zulk een aanslag zal worden ondernomen worden gelaakt. Het is eenvoudig de kreetJe geld of je leven. Natuurlijk mag geen regeering zich door zulk een dreigement laten intimi- deeren. De voormannen der S D.A.P. weten dat zeer goed. Wij willen er in dit verband nog eens aan herinneren wat de Vorwiirts, het hoofdorgain van de Duitsche S. D. A. P. schreef in het begin van dit jaar bij de Duitsche spoorwegstaking „Wanneer echter elke arbeiders- vakvereeniging zich driemaal beden ken moet of zij naar het uiterste middel grijpen zal of niet, een vak- vereeniging van beambten moet zich wel tienmaal bedenken. Vooral wan neer het gaal om een vakvereeniging van spoorwegbeambten, die het mes op de keel van den staat zet. Men bedenke, dat het een zaak van zeer groote beteekenis betreft. Als de beambten door bedreiging met staken of door staken hun loonen zelf kunnen vaststellen, dan zou dit het einde van den staat zijn en ook het einde van elk socialistisch En tijdens de jongste poststaking hier te lande schreef mr. Troelstra „Een regeering met een staking te dwingen tot toegeven is een uiterst moeilijk beginnen. Gelukt het, dan zal het in negen van de tien ge vallen tevens beteekenen het aftre den der regeering. En het aftreden der Regeering onder den invloed eener buiten-parlementaire macht schept in den grond een revoluli- onnaire situatie." „Echt Belgisch 1 Wal keken we dus vreemd op, toen we plotseling beneden een gejoel hoor den, en iu verwarde klanken „waarom zouewe treure en de bajes is zoo groot" omhoog daverde. Dit „hartroerende Rotterdamsch» lied, verraadde dat de zangers landgenooten waren 1 Wij naar beneden.... meegezongen Rotterdammers..., 't Was een leuke reis verder. Menige ffesch werd onder „Vaderlandsch-lievende" toosten sol daat gemaakt. Op den terugweg hadden we nog een ontmoeting met landgenooten. ja weer broeders in de kunst 1 'k Stond in de kajuit eerste klasse een praatje te maken met den immer vriendelijken controleur, ofeen lang jongmenscb, vioolkist op den rug, vuil pakkie aan, bestoven schoenen, kwam naar beneden om „geld te wis selen». Had ik nog getwijfeld, iu wist ik zeker, dat daar een collega voor me stond, 'k Ging Haar hem toe Hollander 1 „Jae, jae, we zijn met z'n drieën.... wij doen 't voor ons pleizier, zag we spelen hier vanmiddag op de boot I" „Dat zal moeilijk gaan maat want wij ('k wees op de dames en mij) doen 't niet voor ons pleizier, maar voor ons broodje' ziet Uwes enne..» 1 „Nu jae zag, dat zal ik wel met den Men wee'- hoe nauw het verband is tusschen de Staat en de Spoorwegen en het dreigement van staking vau bet personeel is zeer zeker tot de re geering gericht en heeft de bedoeling deze ein te schiichferu. Houdt het spoorwegpersoneel er ook niet van zich als een soort van rijksambtenaren te beschouwen en zich met deze te ver gelijken Bovenstaande uitlatingen echter, stip pelen duidelijk de door de regeering te volgen weg uit. Geen regecring die zichzelve respec teert kan het scheppen eener revolu- tionnaire situatie toelaten. De heer Troelstra weet dit bij ondervinding. Znlk een regeering zal zich dus niet laten dwingen. Zij kan dat niet want dau zou zij geen regeering meer zijn, maar geregeerd worden. En wanneer een regeeriug zou zwich ten, dan zou dat niet alleen haar vsl beteeken, maar ook „het einde van tik socialistisch streven zijn.'' De opperbevelhebber der strijdkrach ten van den Zuid-Ierschen Vrijstaat is door de republikeinen in een vuurge vecht gedood. Men kan hier niet spreken van een sluipmoord, zooals het telegram in ons vorig nr. deed ver moeden. Nadat Griffith, welke zich overspan nen had, tengevolge van een beroerte was overleden is binnen tien dagen de tweede leider van den jeugdigen ler- schen staat aan zijn volk ontvallen. Collins was nog maar 33 jaar oud. Het eerst vestigde hij de aandacht op zich als een handig en onvindbaar aanvoerder tegen de Britsche strijd krachten voor den Iersehen Vrijstaat in het leven was geroepen. Zijn on versaagdheid dwong zijn toenmalige vijanden hem te achten. Toen de wapenstilstand tot stand kwam, maakte hij deel uit van de Iersche delegatie, die besprekingen hield met Britsche ministersen spoedig bewees hij, even verstandig te zijn in den raad als hij zich onversaagd had betoond in het veld. Krachtig verdedigde hij het Engelsch-Iereche verdrag, dat hij had mee onderteekend, en dat de instem ming vond van de groote meerderheid der Ieren, ten spijt van het verzet van De Valera en diens onverzoenlijken. Kortom Collins was een man, die zoowel kon vechten als zijn woord houden. Hij was geëngageerd met een Iersch meisje maar het huwelijk was uitgesteld tot dat de dringende taak van het herstel der orde zou zijn volbracht. De tijding van den dood van Collins is door het opperbevel van het leger van Zuid-lerland bekend gemaakt in een proclamatie, onderteekend door Richard Mnlcahy, welke als volgt eindigt kapitein uitmaken,jullie spelen natuurlijk geen beschaafde, klassieke muziek, zag, een heel andere genre Bonjour 1» En 't ventje draaide zich om, ten- einde zich naar z'n mede „pleizierrei- zigers» te begeven 1 Haha, hoe vindt je 'm Edoch, wat keek de klassieke jongeling op z'n minder klassieken voorgevel, toen de kapitein hem barsch antwoordde „Non nous avons de bons musiciens(Neen we hebben goede muzikanten.) Arme Jochies, hoe droevig zat ge met Uw drietjes te kijken, naar de plaats waar ge dien middag, uwe won dere gaven dacht ten „beste" te geven en geld te verdienen. O neen, pardon, dal zou een insinuatie zijn ge deed 't voor Uw genoegen. Maar wat waren jullie naïef, toen ge naar beneden ia de kajuit gingt, en tooh muziek maak- tet 1 Jammer, dat 't alleen voor Uw pleizier was, want niemand kwam naar U luisteren. Doch wat had ik een pleizier, toen ge 's avonds ondanks 't verbod van de politie, voor een restau rant ging spelen en weggejaagd werd 1 Had ik den mij faekenden poli tieman niet bepraat, dan ware ge „eingespert"! Neen jongens, wanneer ge als „pseudo muzikanten" op reis gaat, moet ge 't „gemaekt praeten thuis (in Utrecht laten en nooit anderen hinderlijk zijn. Weer heb ik een tegenstelling! „Ieder donker uur dat Collins door leefde, scheen zijn schitterende kracht nog te stalen en zijn vroolijke dapper heid nog te sterken. Zijn onafgedaan levenswerk moet door u allen worden voortgezet. Laat uw eer niet worden besmet door wreede daden van weerwraak." De Dail Eireann, is onverwijld bij eengeroepen. Lloyd George beeft aan den waar- nemenden voorzitter van de Iersche regeering een telegram ges'uurd, waarin hij z(jn diepe droefheid betuigd over het feit dat Ierland dezen „briljanten zoon» heeft verloren. De moord op Collins geeft antwoord op de vraag van den bekenden Iersehen schrijver Georges Shaw, die in de Irish Times zich afvroeg wat De Talera kan beginnen tegen Collins, daar de leider der republikeinen bij gebrek aan steun onder het volk niet de minste kans op succes had. En Shaw vervolgde „Natuurlijk kan hij zich de weelde veroorloven om voor Ierland te sterven, na het zooveel nadeel te hebben be rokkend als hij kan. „Wat hindert het, of wij voor 't dierbare Ierland sneuvelen is nog steeds het lijfliedje van den malloot, die deze dwaasheid dan tracht goed te praten met herin neringen aan den tijd, toen voor de Iersche vrijheid werkelijk niets anders kon worden gedaan dan er voor te sterven. Maar thans is voor de Ieren de tijd gekomen om voor hun land te leeren leven. In plaats daarvan rich ten zij verwoestingen aan, zonder er iets bij te winnen. De Iersche zaak is steeds benadeeld, doordat de Ieren zulk een noodlottige gave hebben iets belachelijk te maken.» Thans is Collins voor Ierland ge storven. Nog slechts enkele dagen geleden heeft hij aan de Valera te verstaan gegeven, dat de regeering van Zuid Ierland het nog niet te laat vond voor pogingen tot toenadering van den kant der opverzoenlijken. Deze hebben echter de aangeboden hand niet aanvaard. Over den aanslag worden nader de volgende bijzonderheden gemeld Collins had een inspectietocht ge maakt door het graafschap Cork, Dinsdagavond bevond hij zich met generaal-majoor Dalton en twee andere officieren in een open auto op weg van Bandon naar Makroom. Zijn lijf wacht volgde in een tweede aulo. Men was juist het dorp Midjay, tusschen Bandon en Makroom voorbij, toen men in een hinderlaag viel. Er klonk zonder waarschuwing, een volle laag schoten, afkomstig van een groep ongeregelden, welke het voordeel had van het heuvel achtig en boschrijk terrein. De eerste schoten leverden geen treffers op, Dadelijk zocht het gezelschap van Collins dekking en beantwoordde het vuur. Het vuurgevecht, waaraan Collins een levendig aandeel nam, duurde onge- t Was op een Zondagmorgen Vier booten voeren er dien dag alle vier propvol. Vóór 't wegvaren zei de heer Atout tot me: „Monsieur De Blij, er zijn een paar muzikanten aan boord., ik heb geweigerd, dat ze mogen spelen U heeft alleen vergunning." We waren voorbij de eerste sluis La Plante hadden gespeeld rond geweest, gingen 't „nikkel» bij 't buf fet beneden inwisselen. Twee types kwamen op me af. In vloeiend Eransch zei de een. „Zoo, collega, je zult vandaag meer verdienen dan wij." „Hoezoo?... Maar jullie bent ook geen Belgen of Eranschen „Neen Hollanders... „Nou, dan kunnen we ook wel Hollandsch praten, wat De dames waren er bij gekomen, algemeene pret. „Ja", begon de een, die als een „echte" zwerverboliemien, ge kleed was, reuzen flambard, zwart ge- veifd overhemd, flodderdas, fluweelen jas, heusch 't leek echt, alleen handen verraadden hem, „'t spijt ons, dat we niet spelen megen, we hadden al gehoopt iets te verdienen „Nu" lachte ik, „beroeps-muzikan ten bent U niet». „Dat geef 'k toe, maar tocb zijn we op reis, om wat bij te verdienen," Ik stelde 't op hoogen prijs, en maakte ook ons bekend, veer een half uur. Juist toen de aan vallers voor den dag kwamen om terug te trekken viel Collins doodelijk ge troffen neer. Een kogel had hem in het hoofd geraakt, achter een der ooren. Spoedig blies hij den laatsten adem uit. laatste woorden waren „Vergeef bnn Het gevecht duurde voort en gene raal Dalton werd licht gewond. Het lijk van Collins is te Ccrk aan boord van een schip gebracht, dat het naar Dublin zal overbrengen, waar den leider een nationale begrafenis ten deel zal vallen. Begrijpelijkerwijze heerscht overal in Ierland groote verwarring. Over den opvolger van Collins, als leider van den Vrijstaat, verkeert men Dog in twijfel. Het bevel over het leger zal waarschijnlijk overgaan op Richard Mulcahy, die in een bekendmaking heeft medegedeeld het werk dat Collina onvoltooid achterliet te willen beëindi- D. De reis van den öasfen- njkschen bondskanselier- De Oostenrijksche bondskanselier, Seipel, bevindt zich, na bij Tsjecbo» Slowakye om steun te hebben aange klopt, te Berlijn, met hetzelfde doel. Of Seipel in Praag resultaten bereikt heeft is nog niet bekend,enkele Duitsche bladen beweren dat Benesj steun aan Oostenrijk heeft toegezegd in den vorm van kolen en textiel-goederen. Duitschland zou met kolen steunen. Het Praagsche regeeringsblad schrijft dat Tsjeoh-Slowakije zich evenals Italië stipt aan de vredesverdragen zal houden. De Weensche correspondent van het Berl. Tagebltt. bericht dat het plan van een oeconomische aansluiting van Oostenrijk bij Italië in beide landen zeer onpopulair is. Men krijgt den indruk dat geen der regeeringen, waarloe Seipel zich wendt van zins of in staat zal zijn iets voor Oostenrijk te doen. Blijft nog een beroep op den Volkenbond. Maar de Times meldt dat ook de Volkenbond zijn handen van Oostenrijk aftrekt. De Temps verneemt uit W eenen dat de Eransche regeering aan Benesj ver zocht heeft het kabinet Seipel te steunen in zijn pogingen om het politiek en oeconomisch bestaan van Oostenrijk te redden en is Seipel uitgenoodigd om in Parijs te komen. Dit is het eenigste lichtpuntje aan den bewolkten Oostenrijkschen hemel. Dwangmaatregelen opgeheven. De Eransche dwangmaatregelen in Elzas-Lotharingen zijn opgeheven. De Eransche regeering is van mee ning op de bijeenkomst te Londen voldoening te hebben gekregen in zake de betaling van de vergoeding van de particnliere schulden door Duitschland. In een courant, die wordt gelezen, komen ook be scheiden advertentiën tot haar recht. „Hé, Uw naam heb ik meer gehoord MevrouwIs Uw man niet Kapitein bij de infanterie». „Juist, dat heeft U goed». „Ik bewonder U.... Ik..,, ben ook officier, en m'n collega.... leeraar aan een Hoogere Burgerschool». 't Spreekt van zelf, dat ik deze twee kranige kerels, graag een kansje gunde. Lui, die er voor uit kwamen in deze moeilijke tijden, wat bij te willen verdienen al was 't dan ook, op onge wone wijze Ik gaf hun in Dinant tal van adres sen Later ontmoette ik een hunner in den Haag. Ze hadden zich dol ge amuseerd, en zóó hunne belastin gen kunnen betalen. Wat een bende op die booten des Zondags. Op elkaar gepakt, zoowel op 't dek als in de kajuit, zitten en staan, de Zondagsreizigers. 't Grootste genot vinden de meesten in 't zwelgen van bier. De restaura teur, vertelde me tooh, dat zoo'n dag op elke boot minstens drie a vier vaten leeggetapt worden. 'k Raad dan ook landgenooten, die 't volgend zomer, die prachtige reis maken, daarvoor een dag in de week te kiezen. Wordt vervolgd)

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1922 | | pagina 1