N\ 39,
Donderdag 30 Haart 1922,
109 jaargang
Smokkelen
FEUILLETON.
Een beduidend mensch.
BUITENLAND.
Binnenland,
School en Kerk,
Boeken en
Tijdschriften.
Stadsnieuws,
ABONNEMENT
Prijs per kwartaal, in Goes f 2,
huiten Goes f 2,
Afzonderlijke nummers 5 cent.
VerschijntMaandag-, Woensdag
en Vrijdagavond.
üoesche e (bum
Uitgave Naaml. Vennootschap Goesche Courant en Kieeuwens Boss* Drukkers-en Uitgeversbedrijf.
ADVERTENT1ËN
van 5 regels f 1,20 elke rege
meer 24 cent.
Driemaal plaatsing wordt, tweemaal
berekend,
familieberichten l10 regels f 2,40
Bewijsnummers 5 cent.
evershedriJf. Advertentiën worden aangenomen
tot 12 unr voormiddag.
De Nederlanders hebben van ouds
her een bijzondereu aanleg gehad voor
het smokkelen. Daaronder moet dau
niet alleen verstaan worden het over
de giens breugen van de een of andere
aan uit- of invoerrecht onderhevige
waar, maar men moet het begrip smok
kelen opvatten i:i den meest uitge-
breiden zin en daaronder verstaan het.
„beduvelen» van personen, van licha
men en van de overheid. Voor het
smokkelen ten aanzien van particulie
ren schrikken de meeste Nederlanders
terug, in de eerste phats omdat het
eventueele lijdend voorwerp bijzonder
goed uit zijn oogen kijkt en verder
omdat het goede hart dat de meesten
toch wel bezitten, van onder de dikke
isolatie van het egoïsme zijn stem doet
hooren. Maar in het besmokkelen van
instellingen en van de overheid, waar
het, zoo pleegt men te zeggen „van
den grooten hoop» gaat, daarin heeft
ons volk een angstwekkende virtuosi
teit bereikt, die aan het ongelooflijke
grenst. Hoe verkneukelt men zich van
de pret, wanneer men zijn belasting
biljet iets niet te veel te laag
invult. Het is echter niet eens ver-
eischt dat de delinquent voordeel (rekt
uit zijn handeling. Hoe vaak wordt,
ofschoon het verboden is, op ons eiland
geen water gegeven aan een niet aan
de waterleiding aangeslotene. De daad
is hier in 't uaieel van dengene die
deze bedreef immers, hoe meer aange
slotenen, hoe goedkooper het water kan
worden echter men wordt gedreven
door het, hierboven vermelde, goede hart,
maar ook door de zucht, tot smokkelen.
liet is wonderbaarlijk waaruit al
niet de sm ikkelzin van den Neder
lander blijkt.
Versehilier.de staaltjes van smokkelen,
wél om voordeel, ontleenen we aan het
verslag van den directeur-generaal,
hoofd van de afdeeling Volksgezond
heid, betreffende de financieeie controle
van woniDgbouwvereenigingen, werken
de met steun uit's Rijks kas over 1921.
Voor administratie, inrichting van
kantoren, het feest der eerste steen
legging enz. zijn de kosten vaak hooger
geweest dan met de eischen van een
zuinig beheer overeen te brengen is.
Bij de Delftsche Coöp. Woningbouw
vereniging Volkshuisvesting werden
o m. de volgende uitgaven aangetroffen:
kosten eerste steenlegging f 22-3.98,
reis- en verblijfkosten f 458.10, zaal-
huur en consumptie f 234.15.
Een drietal heeren uit Leeuwaréen
maakten een studie- (snoep-reisje) naar
het Duitsche bezette gebied, waarvoor
per persoon en per dag f 40, dat is
in marken een heel kapitaal, in reke
ning werd gebracht.
We lezen van een architect, die een
zeker percentage van de werkelijke bouw
som in rekening heeft gebracht, in plaats
van de bouwsom van 1914 tot grondslag
te nemen. In strijd met de bepalingen
van de honorariumtabel 1916 heeft
hij bovendien in de bouwsom begrepen
de kosten van den grond en zijn eigen
honoiarium, ten gevolge waarvan hij
eenbeloouing van ruim f 16.400 eischte,
terwijl hem volgens de honorariumtabel
slechts ruim f 5500 zou toekomen.
Voorts van een anderen architect die
49
DOOIt
ANTHONY HOPE.
De vlek, waarop de Presideat zoo
breedvoerig had gewezen, bestond in
het feit dat van de driemaal honderd
duizend dollars, die op den heilloozen
avond in de Bank lagen, nooit een
enkele cent te voorschijn is gekomen.
Het algemeen oordeel was, dat de
Overste ze had weggeborgen, en de
President gaf zich veel moeite, om te
bewijzen, dat de herstelde Regeering
volgens de grondbeginselen van het
Volkenrecht voor die gebeurtenissen
niet aansprakelijk kon gesteld worden.
Van het Volkenrecht weet ik even
weinig, als de President, maar zeker
weet ik, dat, wat dit verheven wetboek
ook zeggeu mag (en het schijnt ge
woonlijk de handelingen van alle par
tijen te rechtvaardigen) er nooit een
cent van dat geld in de zakken
als grondslag voor de berekening van
zij n honorarium een bouwsom voor
1914 aangenomen heeft, welke ruim
tweemaal zoo hoog is als voor anders
dergelijke woningen gewoonlijk aange
nomen wordt. Voorts heeft hij het
percentage iets te hoog gesteld en ten
slotte op het aldns berekende honora
rium een bijslag gelegd vau 45 pGt.,
ofschoon tot dusver nog slechts een
bjjslag van 25 pC'. was toegestaan.
Wij laten het hierbij het rapport
bevat nog enkele dergelijke staaltjes
voorts voorbeelden van ondeugdelijke
uitvoering, waarbij door den aannemer
is gesmokkeld.
Bij de woningstichting Patrimonium
te Appingedam bleek f 500 te zijn ver
duisterd, welk bedrag de penningmees
ter later aanbood terug te stonen.
Uit dit alles blijkt wel, dat de ver-
eenigingsbouw aanleiding geeft tot tal
van minder gcwenschle bijkomstigheden.
Misschien heeft de minister dit ook
gevoeld toen hij het particulier initia
tief aanwakkerde door het beschikbaar
stellen van bijdragen voor den parti
culieren bouw.
Het is een algemeen menschelijke
eigenschap dat men het niet zoo nauw
neemt ais het van de gemeenschap
afgsat. Wat hindert het. Iedereen doet
het immers, en omdat iedereen het toch
doet, zullen we er maar aan meedoen
en zoo draaien we in een cirkel en is
het. langzamerhand een algemeen gang
bare opvatting geworden, dat een ieder
het dofit, omdat iedereen het doet.
Ja, zelfs als er geen voordeel bij is te
halen, zooals we boven met een voor
beeld aantoonden, dan doen we het
nog als een soort van sport, oui het
prikkelende van het gevaar van het
bedotten van de overheid, van de ge
meenschap, waarbij we zoo licht ver
gelen, dat we zelf daar ook bij hooren.
Wij hebben ditmaal speciaal de
woningbouw aangehaald als een bewijs
dat de menschen nog niet geschikt zijn
voor hoogen gemeenschapszin, doch wij
kunnen dezelfde verschijnselen overat
vinden, waar de gemeenschap als werk
gever optreedt, reden waarom sociali-
satie-theorieën vooreerst (de eerste
duizend jaar b.v.) nog maar 'het beste
theorie kannen blijven.
DE HERSTELLENDE ZIEKE MAX
DE IERSCHE SPLIJTZWAM.
De conferentie van geallieerde minis
ters, welke te Parijs is gehouden, heeft
het tractaat van Sèvres met Turkije
zoodanig gewijzigd, dat dit geheele
tractaat eigenlijk niet meer bestaat, het
lieeft een geheel ander uiterlijk gekregen
evenals de jongedame, die men VMlduag
in een wiatereostuum en morgen
in een zomerpakje ziet. Geheel Klein-
Azië blijft met inbegrip van de haven
Smyrna, Turkscb de Sultan herkrijgt
zijn gezag over Konstantinopel, alleen
wordt de Europeesche grens een weinig
in zijn nadeel verlegd en wordt getrok
ken van Rodosto aan de zee van Mar
mora naar Midia aan de Zwarte Zee,
waardoor Adrianopel buiten het Turk-
sche gebied blijft. Thraeië zal gedeelte
lijk door de Grieken ontruimd worden.
Vermoedelijk zal de Sultan weer zeg
genschap over de heilige plaatsen in
der Directeuren terecht zal komen.
Ik moet het uitspreken, dat Zijn
Excellentie in die aangelegenheden
zeer inschikkelijk tegenover mij han
delde nooit kwam er een woord
over zijn lippen betreffende die tweede
leening, het onzalige telegram of een
van die andere geldzaken. Mijn on
middellijk na mijn vertrek aan de
Directeuren gezonden bericht over deze
zaak, werd door niets, wat hij zeide,
gelogenstraft. De Directeuren hadden
niettemin een andere opvatting dan de
President, en de toestand werd zoo
gespanneD, dat ze de opheffing van de
geheele filiaalbank in Whittingham in
overweging namen, toen er gebeurte
nissen voorvielen, die weder verande
ringen brachten in hun besluit. Voor
dat ik mijn pen uit de hand leg, moet
ik deze aangelegenheden meedeelen, en
ik kan dat niet beter doen, dan door
hier een brief in te lasschen, dien de
President mij vereerde, nadat ik onge-
voor twee jaren van hem gescheiden
was. Ik had aan zijn wensch voldaan,
en hem mijn standplaats meegedeeld.
Tot nu toe heb ik slechts een kort
briefje van hem gehad, waarin hij mij
Azië krijgen. Voor de rechten der min-
fierheid, in 't bijzonder der Armeniërs,
zal de Volkenbond opkomen. Het toe- i
zicht over de zee-engten en de
demobilisalie van de kuststreek, waarbij
de Grieken Gallipoli houden, wordt j
geregeld. Het stelsel van de Tu'ksche
schuld wordt gehandhaafd een schade
vergoeding zou door Turkije aan de
bondger.ooteu be'aald wolden.
Dit zijn de voornaamste bepalingen.
De zieke man wordt door den WOU
(lerdoliter, liet Sutente-boertje, aar
dig opgelapt, alleen zal hij ervoor
moeten dokken.
Engeland heeft hier een aardige over
winning behaald en de rust zal door
deze wijzigingen in bet tractaat wellicht
in Britsch-Indië eeuigszins terugkeereu.
Het wakkcrschuddeu der Engelsche
regeering door den onderkoning van
lndië, via den ex-minister Montagu,
die zijn tong voorbij bnlletinerrde
en daarom moest aftreden, heeft dus
resultaat gehad.
Het republikeinsche lersche leger
heeft te Dublin een conventie gehouden,
welke door de volgelingen van de
splijtzwam de Valera was belegd.
De voorloopige regeering heeft, of
schoon zij jhad bekend gemaakt, dat
allen die haar bij zouden wonen, uit
het leger zouden worden ontslagen,
deze conferentie niet kunnen verhin
deren.
Misschien zullen er nu binnenkort
vjjf legers in Ierland zijn, n.l, het
Vrijstaatsche leger, de burgerwacht, het
Republikeinsche, het Britsehe en het
Ulster-leger.
Dc conventie heeft twaalf oren
vergadjrd en dus aanmerkelijk over
gewerkt. Met algemeene stemmen werd
een motie, van trouw aan de lersche
republiek aangenomen. Verklaard wordt
dat de republiek ODder een bijzonder
uitvoerend bewind zal blijven.
Voorts werd besloten de boycot in
Zuid-Ierland tegen Belfast te hand
haven en uit te brefdeo tot een bewe
ging tegen alle. zes Uistersche. graaf
schappen.
De lersche splijtzwam ondermijnt
steeds.
Een afzonderlijke liberale lijst.
Een door mr. S. van Houten geleid
verkieziDgscomité heeft het plan bij de
a.s. verkiezingen met een afzonderlijke
liberale lijst uittekomen.
In zijn laatsten staatkundigen brief
ontwikkelt mr. van Houten een viertal
punten die z.i. behooreu voor te komen
op een liberaal program
le. herziening der kieswet, zoadat
weder volksvertegenwoordigers in de
Tweede Kamer zittiög nemen, die
tegenover een bepaalden kiezerskring
verantwoordelijkheid gevoelen
2e. vrijheid van werktijd voor vol
wassenen, behalve in uil den aard van
den arbeid ongezonde bedrijven;
3e. geen overheidsbemoeiing met
huurprijzen, en met den bouw van
woonhuizen slechts krachtens de gewone
beginselen van politietoezicht
4e. terugkeer ten aanzien van armen
zorg tot de vóór den oorlog geidende
praktijk.
zijn huwelijk met de Signorina mee
deelde, en den wensch uitsprak, dat
het mij in mijn nieuwen werkkring goed
zou gaan.
De aangelegenheid waarop de Pre
sident doelt, werd spoedig daarna
openlijk bekend gemaakt.
De brief luidde
Beste Martin 1
Als gewezen burger van Aureataland
zullen de nieuwtjes, die ik je ga mee
deelen, je zeker interesseeren. Ook leef
ik in de hoop dat, niettegenstaande al
het voorgevallene, je vriendschappelijke
gevoelens voor mij je toch belang
zullen doen stellen in mijn lot.
Zonder twijfel ben je wel op de
hoogte gebleven van de algemeene
toestanden hier. Over jou bijzondere
kennissen kan ik je eigenljjk niet veel
vertellen. Je zult wel niet erg ver
baasd zijn, als je hoort, dat Johnny
Carr (die steeds met de meeste hoog
achting van je spreekt) de verstandig
ste daad van zijn heele leven gedaan
heeft door Donni Antonia tot vrouw
te nemen. Ze is een door en door goed
Examen Acte L.O.
Tot deskundigen hij het afnemen
van hei examen voor o'e acte L.O.
te Middelburg zijn benoemd
Voor Nederlandsehe taal en lezen
de heeren G, Weeda te Middelburg, C.
de Kok te Oosterland, Y. Sterringa te
Middelburg, D. A. van Huute te Axel
en plaatsvervanger de heer Th. Over
maat te Uzendijke.
Voor rekenen de heeren R. van der
Welle en N. Jongepier en plaatsver
vanger de heer K. Dekker allen te
Middelburg.
Voor natuurkennis de heeren F.
Maijs te Goes, A. de Smidt, C. Hack
en J. K. van Drunen te Middelburg,
tot plaatsvervanger de heer M. T. van
Sta-ilen te Dreischor.
Voor zang de heeren A. Lijeen
Middelburg,G. ten Brink te Koudekerke
en tot plaatsvervanger de heer A. P.
Varel te Vlissingen.
Yoor geschiedenis inejuf. M, M.
Jungius le Middelburg en de heer P.
van der Reve te Zierikzee ca tot plaats
vervanger de heer E. J Remeijn te
Goes.
Voor aardrijkskunde de heeren K.
Huizinga Middelburg en P. H. van
Leeuwen Middelburg en plaatsvervan
ger de heer W. 't Hooft te Goes.
Voor teekenen en s;lirijven de heeren
J. Vreeken Middelburg en A. II.
Kastel le Zniddorpe, plaatsvervanger
de heer L. Heijmaus te Middelburg.
Voor opvoeding en onderwijs de
heeren G. Jurry Vlissingen, A. Zuider-
veld Middelburg, plaatsvervanger de
heet W. A. van Wijk, Wolphaartsdijk.
Vrije- en ordeoefeningen de heer
W. de Graaf en mej. A. S. Beugel,
beiden te Middelburg en plaatsvervanger
de heer A. C. Kievit te Oostburg.
Nuttige handwerken de dames M.
J. de Haan, Middelburg, mevr. van
den Doolvan der Harst te Goes en
plaatsvervangster mevr. Van 't H'ff-
Scherer te St. Laurens.
Geref. Kerk.
De lidmatenvergadering van de Geref.
Kerk van Herwijuen sprak zich met
alg. stemmen uit, om na goedkeuring
van de classis Tiel, die 12 April zal
worden gehouden, ds. R. Brouwer van
Baarland voor de tweede maal te be
roepen.
Een Gulden, Winckel. Febr. Maart.
Bij het lezen der verschillende arti
kelen in dit tijdschrift wordt men tel
kens getroffen door de liefde voor de
letterkunde, voor de filosofie, vcor de
schoonheid, die er uit spreekt. Dit is
dan ook een blad, waar men niet maar-
even in bladert, maar een dat men
werkelijk van a tot z leest, waarnaar
men telkens grijpt.
Wij nemen ditmaal over een citaat
uit een beoordeeling van Democratie,
van Just Havelaar, door Gerard van
Bekeren.
„Democratie is geen vervlakking van
het volk tot vormelijk beschaafde bur
gerij, noch de kerkering der per
meisje, hoewel ze een vooroordeel tegen
Christina schijnt te hebben. Ik was in
staat de jonge lui behulpzaam te zyo,
door hun de bezittingen van den Over
ste Mc. Gregor toe te wijzen, die vol
gens onze wetten, wegens hoogverraad
van dien maD, aan het hoofd van den
Staat vervallen waren. De dokter en
Madamo Desvarges zijn eveneens een
paar geworden, en men verheugt zich
er in, dat men nu zeker wel het laatste
woord over haar man en diens lijden
zal hebben gehoord. Jones heeft ons,
zooals je wel zult weten, sedert een
jaar verlaten. De arme kerel is nooit
weer bekomen van den angst, dien hij
heeft uitgestaan in dien nacht, om te
zwijgen van de verkoudheid, die hij
opdeed in den tochtigen steenkolenkelder
waar hij zijn toevlucht gezocht had.
De Bank heeft hem op zijn dringend
verzoek ontslagen en ons een jongen
Puritein gezonden, die er niet tegen
op zal zien om tijdelijk een kleine
leening te sluiten.
Ik wenschte wel, dat ik je een even
bevredigende schildering van de open
bare aangelegenheden kon geven. Jij
stond hier ineer of minder achter de
soonlijkheid door het gezag der menigte.
Als het volk geen ras meer heeft ver
keert de meuschheid in gevaar, omdat
de geest dan niet zal kunnen zege
vieren.
Ras is elementaire geest, bet stijl
begrip in zijn oorspronkelijke natuur-
gedaante, het volk de materie waarin
de geest zich openbaren zal. De tragedie
van het volk blijft, dat het zich tot
't bewuste leven niet geheel kan ver
heffen het volk zonder leider is als
de ongelouteide vrouw vrouw, om
dat het een kracht van onbewustheid
is, een kracht die eerst door zich met
den hewnsten geest te vereenigen tot
de rust en tot de daal kan komen
zender te verwildeien. Alleen dau komt
het volk tot geestelijken bloei, wanneer
de bewuste geesten een idee vertegen
woordigen, die het volksgeheel in vrij
heid bewonderen kan. In Christus vinden
wij de bewust geworden ziel, de
natuurgeworden geest.
In Christus leeft de volks-ziel.
V EILINGSVEREENIGING
Züid-Bbvet.axd.
Dinsdagmorgen had de algemeene
vergadering van de Veilingsvereeniging
„Zuid-Beveland" in de Prins van
Oranje, alhier plaats.
De voorzitter, de heer li. A. Hanken,
heette in zijn openingswoord de aan
wezigen hartelijk welkom, schetste in
't kort het resultaat van het afgeloopeu
jaar en sprak de hoop uit dat 1922
een voorspoedig jaar zal zijn ook voor
de veiling.
Daarna werden de notulen der vorige
vergadering door den secretaris, den heer
A. van der Poest Clement, voorgelezen
De heer A. P. Lindenbergh, Wemel-
dinge, protesteerde tegen de uitdruk
king, dat er niets uit te betalen was
aan voor oorlogsresico ingehouden
veilingspercentage en spreekt van
draaierij.
De voorzitter antwoordde dat daar
voor nooit wat ingehouden is. Spreker
heeft nog nooit gedraaid en hij komt
op tegen deze uitdrukking. Wel heeft
spreker den menschen de waarheid in
hun gezicht gezeg.'. Spreker heeft nog
nooit een cent van de veiling getrokken.
De notulen werden hierna onveran
derd goedgekeurd.
Door den secretaris werd hierna
het jaarverslag voorgelezen. Wij ont
leenen hieraan het volgende
In het afgeloopen jaar waren én
opbrengst én hoedanigheid van het
fruit goed te noemen, de groententeel-
ten evenwel zijn door de abnormaal
groote droogte als mislukt te beschouwen
Het kwantum bessen, per groote
veiling verkocht, was beduidend grooter
dan in voorgaande jaren, Ook appels
en peren zij'n in groote hoeveelheden
geveild.
In 1920 totaal nog geen miljoen
K.G. appels, in 1921 bijna 2£ miljoen
K.G. peren in 1920 plm. 360.000 K.G.,
in 1921 ruim 1 miljoen K.G. Het
totaal aantal veilingen bedroeg 181,
waarvan 75 groote en 106 kleine
veilingen.
coulissen en weet, dat het geenszins
gemakkelijk is, om de machine aan den
gang te houden. Vijftien jaar lang
heb ik dat alleen klaar gespeeld, en
hoewel men mij dikwijls slechts een
avonturier noemt (ik beweer niet, dat
dat onwaar is) zoo denk ik toch op
mijn eetewoord dat ik tameljjk behoor
lijk geregeerd heb. Maar ik heb er nu
genoeg van. Ik ben heusch niet meer
zoo krachtig, als ik geweest ben, beste
Martin. Wat de jiren betreft, ben ik
nauwelijks boven den middelbaren
leeftijd, maar ik heb een duivelsch
leven achter mij, en het zou mij
niet verwonderen, als het met den
ouden Marcus Whittingham nog ta
melijk gauw gedaan zou zijn. Mijn
eenige kans is nog, volgens Anderson,
dat ik mij wat rust gun, en die kans
wil ik mij verzekeren. Eerst heb ik
beproefd, om een opvolger te vinden
(dewijl een nakomelingschap mij ont
zegd werd) en ik heb ook aan jou
gedacht.
[Slot volgt).
