Donderdag I December 1921
Een beduidend mensch
142
108 jaargang.
BUITENLAND.
FEUILLETON.
Binnenland.
Boeken en
Tijdschriften.
Landbouw, Veeteelt en
Visscherij.
Provincie-N ieuws.
abonnement
Prijs per kwartaal, in Goes f 2,
buiten ^Goes f_2,
Afzonderlijke nummers 5 cent.
VerschijntMaandag-, Woensdag
en Vrijdagavond.
fiOESCHE
Uitgave Naaml. Vennootschap Goesclie Courant
ADVERTENTIÜN
van 1 5 regels f 1,20 elke regel
meer 24 cent.
Driemaal plaatsing wordt tweemaal
berekend.
Familieberichten 1lOjregels fj2,40
Bewijsnummers 5 cent.
en Klceutvens A 'Ross' Drukkers-en Uitgeversbedrijf. Advertentiën worden aangenomen
tot 13 uur voormiddag.
COURANT
NOODLIJDENDEN.
De indexcijfers, die onlangs door de
centrale commissie voor de statistiek te
Weenen zijn openbaar gemaakt toonen
aan, dat in korten tijd de prijzen der
voornaamste levensmiddelen zooals meel,
rijst, mais, aardappelen, vet c.d. met
meer dan 100 pCt. zijn geslegen.
Daar de angst voor een noggrooter
duurte en voor nog nijpender honger
snood de menschen er toe bracht zoo
veel mogelijk in te slaan, had deze
aandrang van koopers en de omstandig
heid, dat het aanbod zoo gering is ten
gevolge, dat sommige lovensmiddclcn
als rijst en varkensvet gikeel van
di markt zijn verdwenen. Dat ge-
wetenlooze woekeraars bovendien nog
belangrijke voorraden achterhouden met
speculatieve bedoelingen, maakt den
toestand natuurlijk nog ernstiger.
Wanneer men bijv. hoort, dal de ge
middelde prijs voor een ei in October
35 kronen bedroeg en een kilogram
varkensvet 1000 kronen kostte, dat de
prijs per K.G. van rundvleesch na van
280 kronen in Januari tot 125 kronen
in September te zijn gedaald, in October
weder tot 340 kronen opliep, worst van
207 kronen per K.G. tot 380 kronen,
dan kan men zich er cenig denkbeeld
van maken, hoe hoog de nood In
Oostenrijk nu de winter voor de deur
staat, gestegen is.
Ook in buitgckliind is het nog lang
geen vetpot. Duitschland werkt momen
teel ver beneden den prijs, wat natuur
lijk voor het land onvoordeelig is, daar
de mark in 't binnenland aanmerkelijk
hooger in waarde is dan in 't buitenland.
Aan de pijlsnelle daling der valuta heeft
men zich in Duitschland nog niet kun
nen aanpassen en hiervan profiteert het
buitenland, dat de waarde van de mark
beter kent dan Duitschland zelf. Dit
duurt slechts zoolang totdat men in
Duitschland bemerkt dat men bij be
talingen van in 't buitenland gekochte
goederen, met de mark minder ver
komt dan in 't eigen land. Dan zullen
de prijzen der Duitsche producten snel
stijgen tot een meer normale hoogte.
In het Vaderland troffen we eenige
aardige curiosa aan van dc spjjs- en
drankiysein den eetwagen van een
Internationalen trein, die verleden
week uit Duitschland naar ons land
reed. De mark stond toen op 1 cent.
Men bedenke bovendien, dat de prijzen
in die restauratiewagens altijd tamelijk
hoog zijn.
In Duitschland kostte een diner met
soep, visch, vleesch, groente en aard
appelen, toespijs, een half fleschje mine
raalwater en koffie, f 0,48Vj- Uit de
likeuren kon men een keus doen van
7 tot 12 cent. De duursle heele lleseh
Rijnwijn kostte 4-0 cent, de duurste
heele flesch Moezelwiju 50 cent.
Fransche Bordeauxwiju kostte 45 cent
de heele flesch, Duitsche Champagne
84 cent. Het ontbijt, bestaande uit
voortreffelijke koffie (2 kop) met suiker
en melk, overvloedig en goed wit
uoon
ANTHONY HOPE.
Er werd begonnen met het werk en
de renten werden betaald, maar ik kon
niet zeggeo, dat de havenbonw groote
vórderingen maakte en werkelijk be
twijfel ik, of er toen meer dan hon
derdduizend dollars in de zakken van
de ondernemers en de arbeiders terecht
kwamen.
De President liet eenige kuilen gra
ven, een paar muren bouwen en toen
na ongeveer twee jaren de zaak zoover
gevorderd waB, werden de weinige
werkwillige arbeiders ontslagen en de
arbeid werd geheel gestaakt.
Korten tijd r.a dit gebeuren had ik
de eer te worden uitgenoodigd voor
een diner in het „Gouden huis", dat
was in Juli 1882.
Ik behoef zeker niet te zeggen, dat
ik deze uitnoodiging aannam, niet
alleen omdat het grootendeels als een
bevel moest beschouwd worden, maar
ook, omdat de President bijzonder
goede diners gaf en hoewel jonggezel
(tenminste in Aureataland) er een uit—
brood, boter en marmelade kostte 10
cent. Men kon daarbij allerlei eierge-
rechten nemen, b.v. twee spiegeleieren
met ham voor 16 cent.
Nu ging de trein de Nederlandsche
grens óver, en er kwam een andere
spijs- en dranklijst op tafel, dezelfde
gerechten en dranken, maar de prijzen
waren anders geworden.
De kop koffie, die straks 2'/a cent
had gekost, kostte er nu 40 het
kopje soep van 21js cent kostte 50
cent. De 2 spiegeleieren met ham
bereid van de eieren en de ham die
uit Duitschland waren meegebracht
kostten nu f 1,75, elf maal zoo veel.
De itesch Rijnwijn van 40 cent stond
nu geprijsd voor f8.50, de Moezelwijn
van 50 cent voor f 9.
De bevoorrechte positie van het
buitenlandsche ruilmiddel tegenover net
Duitsche wordt hierdoor nog eens helder
aangetoond. Op den duur zal deze niet
bestendigd kunnen blijven en zal weer
een evenwichtstoestand moeten intreden.
Ook de koningin van Engeland
profiteert van den lagen markenkoers.
Het Berlijnsche Abendblatt verzekert
dat een der beste Berlijnsche modezaken
gisteren twee japons aan Koningin
Marie heeft verzonden. De kleeren
moeten bij de bruiloft van de dochter
van het Engelsche koninklijke paar te
pas komen. De eene japon is een
diner-japon van blauwe crêpe georgette,
versierd met een groote witte chrysant,
en heeft 14,000 mark (dus ruim 12 pnd.
st.) gekost. De andere japon is
voor groote avondpartijen bestemd en
is vervaardigd nit oranje goudbrokaat
van Lvon, versierd met gouden loover-
tjes en grijze marabout veeren. Deze
japon heeft 22,000 mark (dus nog
geen 20 pnd. st.) gekost.
Revue
De conferentie te Washington heeft
definitief besloten tot opheffing van de
buitenlandsche postkantoren in China.
Bij een spoorwegongeluk te Duffel,
nabij Antwerpen, waar een expres-trein
van Brussel op een passagierstrein is
geloopen, die op een zijspoor stond,
zijn 8 personen gedood en 12 gewond.
De economische malaise.
In een Zaterdagmiddag te Den Haag,
onder voorzitterschap van den minister
van Landbouw in diens departement-
gehouden vergadering van de commissie
voor de economische politiek, zegde de
minister van Landbouw, nadat uitvoerig
waren besproken de oorzaken Tan de
zeer moeilijke financieele omstindig-
heden waarin de handel en industrie
verkeeren toe, een kleine sub-commissie
te zullen benoemen.
Deze zal bestudeeren de vraag of
het wenschelijk is om door het instellen
van tijdelijke invoerverboden, het heffen
van tijdelijke verhoogde invoerrechten
of het verleenen van credieten aan de
industrie, de buitenlandsche concur-
stekend iagerichte huishouding op na
hield. Met een gevoel van welbehagen
merkte ik bij mijn aankomst, dat ik
de eenige gast was en dat de President
zelfs mijn gezelschap voldoende vond
om zijn avond te vullen. Ik stelde mij
voor, dat hij met mij over een zaak
wilde spreken en dat vond ik een
aangename gedachte.
Wij aten in de beroemde veranda,
het eten was boven allen lof verheven
en de wijn voortreffelijk. De President
was zijn gezelschap wel waard en of
schoon hij, zooals ik reeds gezegd heb,
geen man van bijzondere beschaving
was, had hij toch in zijn leven veel
ondervonden en zieh gemakkelijke,
rustige manieren aangewend, die mij
dadelijk een gevoel van ongedwongen
heid gaven. Ook deed hij mjj de eer
aan, mij als een man van de wereld
te behandelen, iets dat voor een jongen
man, zooals ik, zeer vleiend was.
Hij vertelde mij op vertrouwelijken
toon allerlei gebeurtenissen uit zijn
jonge jaren en daar hij overal geweest
was, waar andere jonge menschen nog
niet geweest waren, en veel -dingen
gedaan had, die zij niet hadden gedurfd,
waren zijn gesprekken natuurlijk voor
mij bijzonder interessant.
Ik wil mijzelf niet tot voorbeeld
stellen, zei hij, na een van zijn won
derbaarlijke geschiedenissen. Ik hoop
rentie te bemoeilijkeu en de binnen-
landscbe industrie te steunen.
Voorts zal de minister een tweede
sub-commissie benoemen ter overweging
van de vraag in hoeverre de staat bij
het geven van opdrachten een nog
grootere of eenigszins andere preferentie
zal kunnen verleenen aau de buiten
landsche industrie, dan tot nu toe
geschiedt.
Smijten met geld.
In het rapport van de bezuinigings
commissie (commissie Riok) komt deze
blijkens de Telegr. tot de conclusie
dat op verschillende departementen en
instellingen belaugrijk te bezuinigen
valt.
Het rapport vermeldt o.m. dat het
hoofdbestuur der posterijen en telegrafie
een bestelling deed aau bureau-meu
belen, die bij elkaar bijna f 93000
zouden kosten.
50 kleine bureaux-minisire li f 388,50
12 groote bureaux-ministre il f 456.
75 schrijftafels a f 215.
12 bureaukastjes a f246.
36 bureaukastjes a f 220.
13 kasten a f 666.
2 idem h f 1081.—
4-0 kleine kasten h f 315.
220 stoelen a f 37.40
37 armstoelen a f 78.10
25 tafels h f 31.90
20 tafels b. f 53.—
50 tafels it f 64.—
15 tafels af 96.
Deze meubelen waren ontworpen
door een sierkunstenaar.
De commissie wees voorts op de zeer
hooge uitgaven voor de meubileeiing
van de werkkamer van den chef van
den technischen dienst der telegrafie.
Die kosten hadden, ongerekend de
uitgaven voor raambedekking, ruim
f 8800 bedragen. Het gebouw is van
een centrale verwarming voorzien
niettemin werd een sierhaard aange
bracht, welke bijna f 420 kostte. Voor
een betimmering van varenhout werd
pl.m. f 2350 uitgegeven, voor meubelen
f 1954, waaronder f 850 voor een
schrijfbureau. In de kamer was een
sierlijke kast geplaatst voor het opber
gen van archiefstukken, die f 2200
had gekoBt.
Verder werd uitgegeven f 1090 en
f 850 respectievelijk voor een tapijt
en een lichtkroon.
Naar het oordeel van den minister
mocht aan den aesthetischen vorm der
meubelen geen waarde worden ontzegd.
Deze zon aan het werk der ambtenaren
ten goede komen.
In het bijzonder heeft het de aan
dacht van de commissie getrokken,
dat de kosten wegens het leveren en
het aanbrengen van lampen voor het
nieuwe gebouw van het centraal
bureau voor de statistiek f 20.400.
hebben bedragen en dat voor de
inrichting van een vergaderzaal
f 13.000.is besteed. Deze zaal heeft
vermoedelijk belangrijk meer dan
f 20.000. gekost. Deze zaal is bestemd
voor de vergaderingen van de centrale
commissie voor de statistiek, welk
college in den regel slechts 2 maal
alleen maar dat de diensten, die ik
bewezen heb aan 't algemeen welzijn,
de dwaasheden van mijn privaat leven
zullen uitwisschen.
Hij zei dit niet zonder eenige ont
roering.
Uwe Excellentie, antwoordde ik,
kan zith zelfs het recht toeëigenen
om in dit opzicht dezelfde toegevend
heid te verwachten, als Cesar en
Hendrik de Vierde.
Zeker, zei de President, u bent
zeker nooit zoo geweestZoo 1
Dat geloof ik niet, antwoordde
ik, de behendigheid van den President
bewonderend, want hij had er misschien
geen flauw begrip van, wie die twee
waren.
De maaltijd was al geëindigd en de
tafel opgeruimd, voordat de President
gestemd scheen te zijn voor het be
handelen van een ernstig onderwerp.
Hij liet sigaren komen en terwijl hij
ze mij aanbood, zei hij
Bedien u en schenk nog eens in.
Ik ben het niet eens met sommige
menschen, die zeggen dat men niet
moet rooken en drinken te gelijk, 't is
waar, wijn smaakt beter zonder rook
en rooken beter zonder wijn, maar 't
is toch aangenamer om ze samen te
genieten, dan ieder apart.
Ik voldeed aan zijn verlangen, en
weldra zaten we zwijgend tegenover
per jaar een dag bijeen komt. Overigens
blijft die zaal ongebruikt.
De Arbeidsioet.
Blijkens de Memorie van Antwoord
i. z. de BegrootiDg van Arbeid voor
1922 overweegt de minister het denk
beeld om het mogelijk te maken, dat
binnen zekere grenzen en onder con
trole der overheid, overeenkomstig
door werkgevers en werknemers in
gemeen overleg getroffen regelingen,
kan worden afgeweken van de 45-urige
arbeidsweek.
Ook is de vraag in onderzoek of
niet het thans van kracht zijnde stelsel
volgens hetwelk overwerkvergunningen
worden verleend, in dier voege zal zijn
te herzien, dat, wanneer voor een be
paalde groep van ondernemingen sei-
zoendrukte of andere bijzondere om
standigheden afwijking van de wettelijke
voorschriften noodig maken, de gele
genheid daartoe wordt geboden bij
een algemeene miuisterieele beschikking
geldende voor alle tot die groep
behoorende ondernemingen.
Bub.t, van Montparnasse.
De Hollandia-Drukkerij te Baani
zond ons bovengenoemd boek van
Charles-Louis Philippe in de vertaling
van Gerard van Eokeren, welke de
overzetting van het hoofdwerk van
Philippe in de Nederlandsche taal met
zorg en liefde heeft verricht. De ge
schiedenis van het meisje van de straat,
Berthe, van Pierre, haar vriend en van
den souteneur Bubu wordt hier ver
haald eenvoudig weg, zonder vee! om
haal van woorden.
Deze personen doen eenigszins ge
symboliseerd aan, zijn minder scherp
naar bet leven geteekend als b.v. die
in Jésus la Caille van Carco. (Misschien
komt dit boek een volgende maal aan
de beurt om te worden vertaald). Bij
de lezing van Bubu, van het leed der
geslachtsziekte, dachten we aan Goethe's
woorden„Denn alle Schuld riicht
eich auf Erdan". Maar niet steeds aan
den waren schuldige. Is Berthe slecht?
Is Bubu slecht f Het is niet aan den
mensch hier ter veroordeelen, en dat
doet Philippe dan ook niet, zijn volle
liefde gaat naar de slachtoffers van het
vaak wreede leven uit.
Over zulk eeu slachtoffer handelt
ook het boek Een moderne Historie
van Victor Hugo Wiokström, uit ge
geven eveneens door de Hollandia-
Drukkerij. Hier is de geslachtsziekte
het middelpunt van het boek, het
lichaams. en zielegif dat de jonge
oificiersvrouw ten gronde richt.
Is zij niet een schuldelooze f Maar
ook aan haar wreekt zieh de, laten
we het noemen wereldschnld. De
wereld-schuld die ook door den oorlog
zooveel slachtoffers maakte.
In haar dagboek schrijft en schreit
de jonge vrouw haar leed uit op aan
grijpende wijze. Het gezin van den
elkander te rooken en onzen wijn te
slurpen. Plotseling zei de President
Mr. Martin, het land bevindt zich in
een gevaarlijken toestand.
Groote hemel, Excellentieriep
ik, bedoelt u door de aardbeving
(Er was namelijk eenige dagen te voren
een lichte schok gevoeld).
NeeD, mijnheer, antwoordde hij,
door de financiën. De havenbouw is
veel kostbaarder, dan ik verwacht had.
Ik heb een schriftelijk bewijs in handen
van den ingenieur, dat er eigenlijk al
negen honderd drie duizend dollars
voor zijn uitgegeven en ze is nog
niet klaarnog litng niet klaar.
Daar was nog geen qnaestie van, ze
was uauwelijks begonnen.
Lieve hemel 1 waagde ik te zeggen,
dat lijkt me een heele som, als men
bedenkt, hoe weinig daarvoor verkre
gen is.
U kunt de juistheid van hel
schriftelijk bewijs niet in twijfel trek
ken, Mr. Martin, zei de President.
Ik betwijfel de juistheid van dat
bewijs zeer sterk en zou graag gevraagd
hebben, wat de ingenieur daarvoor
gekregen hadmaar ik haastte mij te
zeggen, dat het boven allen twijfel
verheven was.
Ja, zei hij utet overtuiging, ge
heel boven allen twjjfel verheven. Ziet
u, Mr. Martin, in mijne positie ben ik
proost, het gelukkig gezin vormt hier
de tegenstelling. Zoo had het ook voor
Gunhild kunnen zijn.
Goede lectuur noemen wij deze twee
boeken omdat ze ons het leed en het
leven van medeschepselen doen kennen
en doen meevoelen, fn den strijd tegen
de geslachtsziekten zijn zij scherp ge
slepen wapens.
Voorontwerp Landbouwarbeidsioet
Het Kon. Ned. Landbouwcomité
heeft in zijn bijzondere algemeene ven
gadering, j.l. Zaterdag te Utrecht ge-
honden, een motie aangenomen waarin
het als zijn meening uitspreekt dat het
voorontwerp-],an dbouwarbeidswet, zoo
als dat bij den Hoogen Raad van
Arbeid aanhangig is gemaakt, op grond
van den bureaucratischen opzet en de
bezwaren van practischen aard en
voorts op grond van het feit, dat aan
de werkgevers en werknemers in den
landbouw op onvoldoende wijze gelegen
heid is gegeven om bij de uitvoering
mede te werken, onaannemelijk is.
Hierbij wordt overwogen, dat een
wettelijke regeling van den arbeidsduur
in het landbouwbedrijf in Nederland
niet mag worden getroffen, zoolang
niet een internationale bespreking over
den arbeidsduur in den landbouw heeft
plaats gehad en dat in afwachting van
een toekomstige internationale arbeids-
couferentie, een onderzoek moet worden
ingesteld naar de noodzakelijkheid van
een goede wettelijke regeling ter zake,
omdat die noodzakelijkheid nog niet
uit de bestaande arbeidstoestanden in
den landbouw is gebleken.
Suikerfabriek „Zeeland".
Bergen op Zoom. Maandag 28 Nov.
bracht de commissaris der Koningin in
Zeeland een bezoek aan de suikerfa
briek „Zeeland" alhier- Z. II. E. G.
werd aan het station opgewacht door
den voorzitter, den heer Welleman,
alsmede de leden van het Dag. Best.,
de heeren llanken en Elenbaas. Op
de fabriek werd de directeur alsmede
de heer Snijder voorgesteld. Het heele
bedrijf werd daarop zoowel op terreinen
als in gebouwen nagegaau. Met groote
belangstelling nam Z. E. van alles
kennis en drukte zijn bewondering uit
over alles, wat dit jaar tot stand was
gebracht.
Baarland. Zaterdag vergaderde de
gemeenteraad. Alle leden waren tegen
woordig.
De verordening ter uitvoering van
de vleeschkeuringswet onderging eenige
wijziging.
Het loon van den gem. kantonnier
werd van 1 Nov. 19211 Maart 1922
vastgesteld op f 2,25 daags.
Het 1ste suppletoir kohier H.O. 1921
werd opgemaakt zoomede het le sup
pletoir kohier hondenbelasting 1921.
wel gedwongen tot mildheid. De re
geering kan tegenover andere werk
gevers geen slecht voorbeeld geven
door te lage loonen. Maar afgescheiden
daarvan, we staan hier voor een feit.
Zonder nieuwe geldmiddelen kunnen
wij niet verder doorwerken, en ik wil
u wel in vertrouwen meêdeelen dat de
politieke toestand de voortzetting van
het werk dringend noodzakelijk maakt.
Ik heb niet alleen met mijn persoonlijke
eer voor de zaak ingestaan, maar we
moeten ook rekening houden met de
tegenwerking van den Overate, Mr.
Martin, en die tegenwerking begint
onaangenaam te worden ja, ik kan
wel zeggen, zéér onaangenaam.
De overste, mijnheer de Presi
dent 1 zei ik met een opgewondenheid,
die was toe tc sohrijven aan het over
vloedig diner, de Overste is een hond I
Juist, -antwoordde de President
met een toegevend lachje, de Overste
is geen ware vriend des vaderlands,
tot groot ongeluk van het land. Maar
hij is machtig, hij is rijk, hij is na mij
de hoogste bevelhebber van het leger.
Bovendien geloof ik, dat hij op goeden
voet staat met de Signorina. De toestand
is bepaald wanhopend. Ik moet geld
hebben, Mr. Martin. Zonden uwe
Directeuren een nienwe leening met
mij willen sluiten
Wordt vervolgd.)
