N°. 139.
Donderdag 34 November 1921*
108 jaargang.
BUITENLAND.
Binnenland.
Landbouw, Veeteelt en
Visscherij.
Boeken en
Tijdschriften.
Stadsnieuws.
ABONNEMENT
Prijs per kwartaal, in Goes f 2,
buiten ,Goes f 2,
Afzonderlijke nummers 5 cent.
VerschijntMaandag-, Woensdag
en Vrijdagavond.
GOISGHE
Uitgave Naaml. Vennootschap Goesehe Courant
ADVERTENTlEN
van 15 regels f 1,20 elke regel
meer 24 cent.
Driemaal plaatsing wordt tweemaal
berekend,
familieberichten 1lOjregels fj2,40
Bewijsnummers 5 cent.
en Kleenwens Boss' Drukkers- en Uitgeversbedrijf. Advertentiën worden aangenomen
tot 13 nnr voormiddag.
COURANT
DE PRINS CHARMANT-
De prins van Wales schijnt een char
mant persoon te zijn, iemand die zich
beminnelijk weet te maken, wat in den
tegenwoordigen tijd met zijn onbemin
nelijke menschen een bijzonder diplo»
matiek talent vereisoht. Op de meeste
illustraties, waarop de prins van Wales
staat afgebeeld, zien we hem met den
glimlach op de lippen. Dat nu is juist
de kunstte glimlachen om bet spel
dat op bet achouwtooneel der wereld
wordt gespeeld. De menschen willen
den glimlach op het vorstelijk gelaat,
een huilende koning is een onding.
En het„Lach dan paljas, al is je
hart gebroken 1' kunnen we hier toe
passen ^Glimlach, prins van Wales,
al dreigt de opstand van Qhandi's
volgelingen 1"
De prins van Wales heeft geglim.
lacht, heeft zich niet boos gemaakt,
althans dit niet getoond over de
relletjes die bij zijn intocht in Bombay
uitbraken.
Hij heeft de inlandsche vorsten uit.
genoodigd, hem in het regeeringsge-
bouw een niet officieel bezoek te brengen,
waarbij zij van hun kant af zouden zien
van hun rechten op saluten van ver
schillende aantallen kanonsschoten,eere-
wachten en andere plichtplegingen.
Slechts degenen die Indië kennen,
merkt Reuter's correspondent hierbij op,
kunnen apprecieereu wat deze verzaking
van zulke eerbewijzen voor de inland
sche vorsten beteekent, en de prins was
zeer voldaan over de eensgezinde in
stemming die zijn vrenschen in dit
opzicht vonden. Door een schaduwrijke
laan van overhangende boomen bewoog
zich een lange optocht auto's die een
schitterend gezelschap aanvoerden in
uniformen en staatsiegewaden, waarin
goud, zilver en rood overheerschten.
f laats nemende in de staatsiebungalow,
die uitziet over de blauwe baai, ont
ving de prins twaalf voorname gasten,
van wie ieder aanspraak had kunnen
maken op een saluut van negen of
meer kanonschoten. Het valt niet mee
om daar afstand van ledoen! Met elk
van hen sprak de prins vijf minuten.
Daarna drukte hij een groot aantal
minder edelen de hand.
Met de alleredelsten sprak de prins
vijf minuten. Vermoedelijk op de klok
af, want de prins is een sportsman en
beschouwt misschien dit praten met de
inlandsche vorsten als een tong-sport.
De minder edelen kregen een hand
druk. Dus toch nog wat van «1e
Rtokvisch- En zoodoende zal het den
prins waarschijnlijk gelukt zijn om
tout le monde et ton père tevreden
te stellen.
„C'est le ridicule qui tue". Het is
het belachelijke dat doodt, maar het
is de glimlach die ontwapent. Als
glimlacher heeft de prins van Wales
een geenszins onbelangrijke zending te
vervallen.
Wanneer over de conferentie te
Washington ook eens een ontwape
nende glimlach gleed 1 Wellicht zou
dhn een gelukkig resultaat worden
bereikt. Thans heeft in de derde vol
tallige vergadering Briand uiteengezet
dat een groot leger voor Frankrijk
noodzakelijk is. Balfour verklaarde dat
Briand's rondborstige uiteenzetting van
den angst en de bevoegdheid van
Frankrijk, door iedereen op de confe
rentie volkomen zon worden begrepen.
Dit laatste is toch werkelijk niet te
hopen tenzij men begrijpt dat Frank-
rijks angst een ziekelijk verschijnsel is,
verwant aan vervolgingswaarzin.
Ten slotte is besloten de kwestie
van de ontwapening te land te ver
wijzen naar de commissie van vijf
groote mogendheden uit de conferentie.
De commissie voor de aangelegen
heden van de Stille Zee en het Verre
Oosten heeft met algemeene stemmen
een resolutie aangenomen waarin zij
zich uitspreekt vóór territoriale en
administratieve intrigiteit van China.
De Belgische verkiezingen
De offlcieele uitslag van de Belgi
sche Kamerverkiezingen is nog niet
bekend.
Waarschijnlijk zal de stemmenver
houding in de Kamer onveranderd
blijven. De katholieken zouden over
75 stemmen beschikken (winst 2 stem
men); de socialisten over 08 (verlies
2 stemmen); de liberalen over 36
(winst 2 stemmen). Echter zal men
eerst de cijfers van de overschotten
moeten afwachten.
De see van ambtenaren.
Een inzender in de N. R. Crt.,
directeur eener ijsfabriek, zendt aan
dat blad de volgende klacht, die vjor
zichzelf spreekt
Binnen 24. uur hadden wij het ge
noegen de volgende heeren ambte
naren te mogen ontvangen en te woord
te staan
1 ambtenaar van de arbeidsinspectie
1 ambtenaar van de arbeidscontröle
1 ambtenaar voor de Rijksverzekerings
bank 1 ambtenaar RijkBverzekering-
bank afdeeling Raad van Beroepde
ambtenaren van den Rijksaocountants-
dienst 1 ambtenaar van het Bureau
voor de Statistiek1 ambtenaar van
de Bouwpolitie1 ambtenaar van de
Belasting (Loonbeslag)1 ambtenaar
van de Belasting voor Looninformate
1 Belastingambtenaar om tegenwoordig
te zijn bij het denatueeren van ons
zout en 1 ambtenaar van de Staats-
mijntn.
Afgezien van de serie belastingen
en andere plagerijen, welke de industrie
tegenwoordig het leven zuur maken,
bewijst bovenstaande opsomming dat
ieder industrieel er tegenwoordig ren
minste één dag in de week voor vrij
moet maken om diverse heeren te woord
te staan.
Deze belasting is moeilijk in cijfers
uit te drukken, maar dat ze zwaar
drukt behoeft geen nader betoog.
P. S. Na het teekenen van boven
staande, meldden zich nog wederom
aan Z Majoor van Politie plus 1
Controleur van de Arbeidsinspectie.
Wie volgt?
De Kamerverkiezingen.
De heer P. Fruijtier beeft in de ver
gadering der R. K. Kieevereeniging te
Kloosterzande meegedeeld, dat hij geen
hernieuwing van zijn mandaat als
Kamerlid aanneemt. (Tijd.).
Helpt ons1 Redt ons I
De algemeene commissie voor Buiten-
landsche NoodeD, penningmeester mr.
J. W. van der Vlugt, Zomerluststraat
18 te Haarlem, Postgiro 2292 te Am
sterdam, zond ons een dringende bede
om steun voor hongerend Rusland.
De Rijksmiddelen.
De Rijksmidden hebben in October
1921 opgebracht f 36.836.811,71, dat
is zeven ton minder dan in October
1920.
Maatschappij tot bevordering van
landbouw en veeteut in Zeeland.
De algemeene vergadering van de
Z.L.M. zal plaats vinden op Donder
dag 1 December 1921 des voormiddags
te 10 ure in de sociëteit „St. Joris"
te Middelburg.
De agenda vermeldt o.a. de volgende
punten
MededeelingenActie vleeschkeu-
riDgswet.
Begrooting 1922. Daze wijst aan in
ontvangsten (waaronder een post van
f 17000 voor contributie van +6000
leden) en uitgaven f 22000.30.
De post onvoorzien bedraagt f 126.30.
Presentiegelden. Het Hoofdbestuur
stelt voor de presentiegelden voor de
leden van het Dagelijksoh Bestuur en
van het Hoofdbestuur af te schaffen.
Orgaan.Het Hoofdbestuur stelt voor met
ingang van 1 April 1922 het Zeeuwsch
Landbouwblad op te heffen en als
orgaan aan te nemen het Algemeen
Nederlandsch Landbouwweekblad, waar
aan een inlegvel voor Zeeuwsch veree-
nigingsnieuws zal worden toegevoegd.
Voor dit blad zal een leesgeld van
f 2, per jaar en per exemplaar betaald
moeten worden met dien verstande, dat
aan de leden de vrijheid wordt gelaten
of zij het blad al dan niet wenschen
te ontvangeD.
Contribntieregeling. Het Hoofdbe
stuur stelt voor het jaar 1922 de vol
gende contribntieregeling voor
Beneden 1 H.A. f 0,50 per H.A.
1860 leden, van 13 H.A. f 1 per H.A.
1132 leien, 8—5 H.A. f 2 per H.A.
477 leden, 5—10 HA. f3.50 per
H.A. 582 leden, 10—20 H.A. f 5 per
H.A. 608 leden, 2040 H.A. f 6 per
H.A. 686 leden, 4060 H.A. f 7 per
H.A. 406 leden, 60 80 H.A. f9 per
H.A. 107 leden, 80—100 H.A. f 12
per H.A. 63 leden, boven 100 H.A.
f 15 per H A. 6 leden, plus f 0.10
per H.A. boven 100 H.A.
In verband met het bovenstaande
merken we op dat een besloten ver
gadering van het Hoofdbestuur plaats
vond op Donderdag j.l.
De geit.
Dat de geit „de koe van den arbei
der" een hoogere plaats in gaat nemen
bewijst, dat de regeering door tueschen-
komst van het fokstation te Seroos-
kerke een volbloed stamh.ïekgeitje aan
liet koopen van C, Butler te Biezelinge
bestemd voor Ned. Indië.
De nationale tentoonstelling
van pluimvee, konijnen en duiven
te Middelburg.
Nu de insobrijjvingstermijn voor de
in December te houden nationale ten
toonstelling van pluimvee, konijnen en
duiven ten einde spoedt en Zaterdag
a.s. slnit, hebben wij nog weer eens
eeh bezoek gebracht aan bet bureau
van den secretaris-penningmeester, den
heer K. Meertens, en hebben ons daar
kunnen overtuigen van de belangrijke
irzendingen, o.a. ook van watervogels
die zijn toegezegd, terwijl de inzen
dingen komen zoowel uit alle deelen
van Zeeland als ook vaa plaatsen
buiten ons gewest. We hebbeD tevens
de fraaie medailles in oogenschouw
genomen, die reeds binnen kwamen en
een oog geslagen in de keurige admi
nistratie, die er zeker ook toe zal
medewerken alles goed te doen slagen.
Ons w6.d medegedeeld dat de dieren
voor f 20.000 tegen brand zijn ver
zekerd, dat alle maatregelen zijn ge»
nomen om vernrssen van dieren te
voorkomen. Het pluimvee zal zooveel
doenlijk worden ondergebracht in de
beide groote veranda's van het Buiten-
tuingebonw, de konijnen in een speciaal
te bouwen tent, waarvan de wanden
met dubbele rieten matten worden
afgeschut. De duiven zullen worden
ondergebracht in het bestaande gebouw,
thans dienst doende als stoelenberg-
plaats. De ingang voor bezoekers, die
ook toegang znllen hebben tot de zaa',
waar bet buffet geplaatst is, zal uit
sluitend door het hek van de zijde van
het Molenwater zijn.
De te geven bioscope-voorstelling
voor de leden der samenwerkende
vereenigingen belooft ook een succes
te worden, daar de heer Smits, de
exploitant van de Schonwburg-bioscope
er in geslaagd is zeer goede films op
bet gebied van pluimvee enz. te ver»
krijgen.
Voorontwerp Landbouw*arbeidswet.
Zaterdag 26 dezer wordt op initiatief
van het Kon. Ned. Landborwcomité
te Utrecht een vergadering gehoucHi
met alle aangesloten bonden ter be
spreking van het voorontwerp Land-
bouw-arbeidswet. Is deze vergadering
zal dr. Posthum» allereerst een verslag
geven van de internationale arbeids-
conferentie te Genève. Daarna zal de
bespreking volgen over voornoemd
wetsontwerp aan de hand van een reeks
door het comité gestelde vragen. Het
hoofdbestuur der Z. L. M. zal op die
vergadering vertegenwoordigd worden
door den heer Jac. Welleman.
In Tijden van Oorlog, door Jac. van
Veenendaal, is een aardig verhaal voor
kinderen, die zeker met ingehouden
adem de avonturen van Trien, haar
broertje Kamiel en Wakker, den kees
hond znllen volgen.
De vader, een Belgisoh soldaat,
komt als geïuterneerde, de moeder,
aanvankelijk door de Duitschers mee
gevoerd weet te ontsnappen naar Hol
land, waar tenslotte na een langen tocht
der kinderen het gelukkig weerzien
plaats vindt.
Het werkje, frisch geïllustreerd door
J. Visser, is uitgegeven door de N.V.
Uitg. Maatschappij ,/IIaga», Den Haag.
Wilhelm Wundt.
In de Nieuwe Reeks Groote Denkers
(uitgave van de Hollandia-Drukkerij
te Baars) bespreekt Dr. A. H de
Ilartog den Duitschen filosoof Wilhelm
Wundt, (geboren 1832 te Neckerau bij
Mannheim) en geeft een korte, klare
uiteenzetting van dieas systeem. Het
uitgangspunt van Wundt's kennisleer
is; de onmiddellijke ervaring, die ons
gegeven is. De tegenstelling, die door
de kennisleer gewoonlijk wordt ge
maakt tusschen voorstelling en voor
werp, verschijning en ding op zichzelf
(Kaut) reduceert Wundt verder tot de
tegenstelling van het aanschouwelijk
en begripmatig gekende.
Over psychische infecties.
In de serie „Uit Zenuw- en Ziele-
leven", eveneens uitgegeven door de
Hollaridia-Drukkerij schrijft H. J. de
Wuiff, Arts te Rijnsbnrg over boven
genoemd onderwerp. Elke psychische
infectie berust, aldus de schrijver, op
suggestieve werking. De psychische
infecties spelen in de geschiedenis
doorloopend een groote rol, wat in
den wereldoorlog weer is geb'eken
De schrijver stipt hierna aan de
psychische infecties der middeleeuwen
(epidemische bezetenheid,heksen-proces-
sen, der natuurvolken, welke vaak
stennen op heideusche godsdienstige
motieven, en komt daarna tot de
psychische infectie op religieusen
(christelijk) grondslag die men tegen
woordig bij de beschaafde volkeren
wel ziet. (Katwijksche visschers-geval)
De godsdienst is in dergelijke
gevallen de mom, die de bestialiteit
verbergen moet.
Ten slotte richt de schrijver dem
blik naar eenige moderne bewegingen,
die hij om hun karakter, ontstaan en
vnoitp'anting ook tot de psychische
infecties rekent (Christian Science, de
Theosofische beweging en de meer
afwijkende mobilisatie van het Heils
leger)
Kunstvrienden.
Voor een (/stampvolle" zaal (Slot
Oostende) gaf Maandagavond de Orkest
en Tooneelvereenigiog „Kunstvrienden"
alhier, een welgeslaagde uitvoering
van „Ooschuldig", oorspronkelijk
tooneelspel in 6 tafereelen. Met dit
stuk hebben „Kunstvrienden" een zeer
gelukkigen greep gedaan, het is een
ouderwetsch stuk, een stuk waarin de
schuldige, de kantoorbediende Stan-
genberg, die wissels vervalscht en geld
steelt en de verdenking van die mis
daad doet rnsten op den eersten klerk
Karei Wolters, behoorlijk wordt ont
maskerd. Daar Wolters liefde heeft
opgevat voor de dochter van zijn
patroon Louise Albertsen en tevens
voor zijn oude moeder en zuster zorg
droeg, worden door de schurkenstreek
twee huisgezinnen in de ellende
gestort en een der gevolgen is dat
Wolters oude moeder sterft.
Ten slotte wordt de onschuld beloond
en Wolters in zijn eer hersteld.
„Onschuldig" is een sterk tooneel-
st uk met tal van spannende momenten
Zoo b.v. dat het tafreel „Onschuldig
veroordeeld" met al de klerken op het
tooneel een scène voortreffelijk van
regie; zoo „Vader en Kind", zoo ook
„de Ontmaskering".
Wat het spel betreft, dit was zeer
goed verzorgd en gaf blijken van
ijverige stadie en liefde voor de mooie
tooneelepeelkunst. De hoofdpersonen
Albertsen, zijn dochter Louise, Stan-
genberg en WolterB waren uitstekend
en tooiden zich geheel te hebben
ingeleefd in het gemoedsleven der
personen, die zij moesten uitbeelden.
Zij gaven een spel, zooals men het
van dilettanten niet dikwijls te zien
krijgt.
Doch ook de figuren vanhettweele
plan werden zeer goed uitgebeeld. We
noemen hier Jansen, den boekhouder
bij Albertsen, de oude van der Belt,
die voortreffelijk was van grime en
houding en mevr. Albe-tsen. Ook de
overigen echter waren goed, er waren
geen zwakke plekken en zelfs de beide
loopjongens komt een pluim op de
pet toe voor hnn aardig spel. De rollen
werden door a'len uitstekend gekend.
Bravo I
De regie had met beperkte middelen
voor een zeer aannemelijk kantoor-
interieur en voor een aardige huis
kamer gezo>gd. De kamer in het
paleis van Portia, die we onlangs van
het Haarlemsch Tooneel te zien kregen,
(De Koopman van Venetië) zag er veel
minder keurig nit.
We willen ten slotte enkele kleine
opmerkingen maken een zeer licht
tegenwicht tegenover het vele goede
dat geboden werd. Misschien zal men
er een volgende maal ziju voordeel
mee kunnen doen.
Zuo zonden we wi.len, dat door
sommigen wat. duidelijker werd gespro
ken en vooral ook de uitspraak zoo
goed mogelijk verzorgd. Dat de tooneel»
speler niet dadelijk moet beginnen te
spreken als het scherm opgaat, doch
waohten tot het stil is in de zaal, werd
nog al eens vergeten.
Het zangstukje in het 2e
tafreel mislnkte, zooals de meeste zang-
stokjes bij tooneelnitvoeringen, steun
van een piano zou hier wellicht ver
betering gebracht hebben.
De pruik van Jansen sloot niet vol
doende aan het voorhoofd, het leef
tijdsverschil tusschen moeder en dochter
Albertsen was niet groot genoeg. Dit
wat de grime betreft.
In de pauzes speelde een uitstekend
strijkje mooie mu. iek, de directeur G.
G. Verrest heeft van zijn orkestje veel
genoegen, er ziin groote vorderingen
He; talrijke publiek gaf herhaalde
lijk blijken van instemming en juichte
meermalen de spelers toe.
Een zeer geslaagde avond en een
succes zoo groot, dat wij onwillekenrig
de vraag stellen of er geen aanleiding
zou zijn de uitvoering eens te herhalen
Gösta Berlins.
In het gebouw der vereeniging voor
Vrijz. Godsdienstigen hield ds. E. van
Rnijtenberg (Oostbnrg) een lezing over
Gösta Berling van Selma Lagerlöf.
Ruim 30 jaar geleden, zoo zeide spr.
is in Zweden een boek verschenen, dat
stormendeihand alle kunstlievende har
ten heeft veroverd. De schrijfster, een
eenvoudige onderwijzeres was plotseling
geëerd en srezien. Selma Lager öf geeft
in haar eersteling-roman „Gösta Ber
ling» niet een gewoon verhaal, geen
p>ychologi-che roman van onzen tijd.
Eigenlijk is het alleen te vergelijken
met de heldendichten van klassieken en
middeleeuwers.
Gösta Berling, de hoofdpersoon, is
een half sprookjesachtige figuur, zooals
't geheele verhaal een samenstelling is
van „Wahrheit nnd Dichtnng». Haar
stof ontleende de schrijfster aan de
fantastische oude Zweedsohe volksver
halen, die in Wennland Lagerlöfs ge
boortestreek, alom verteld werden.
De sage van Gösta Berling schildert
het noest-fantastische leven van een
aantal dolende ridders, avonturiers,
„cavaliers", die een jaar lang volgens
contract met den Booze, de macht
hebben op 't landgoed Ékeby. Hnn
prins en aanvoerder is de afgezette
predikant Gösta Berling, romanticus,
dichter en zanger, held van honderd
avonturen, onweerstaanbaar is zijn
macht over de vrouw, waarvan de
liefdesgeschiedenissen met verschillende
meisjes nit den omtrek getuigen. Maar
hij is niet alleen de groote zondaar,
hij is ook de mensch met het nobele
hart, hij kan heel zwak zijn, maar in
zijn sterke oogenblikken is hij van ver
heven grootheid.
Zoo zijn ook de andere cavaliers
menschen met liefderijke harten en
soms met uitingen van roerende piëteit,
zooals ze dat „Op het kerkhof" en in
„De Heiligenbeelden» doen zien. Wan
neer bij het einde in 't jaar weer legen
Kerstnacht door de cavaliers de ver
dreven majoorsvrouw op haar geliefd
buitengoed stervende is teruggeseerd,
vindt zij veel veranderd Het land ie
in dit jaar in allerlei opzicht achter
uitgegaan. Maar de macht van „het
booze» is niet eeuwig. Eu ook uit de
nietswaardige cavaliers kan God nog
bruikbare menschen maken. Gösta Ber-
ÜDg, de levensfantast, de idealist, is
uil de letensmoeheid en de onvoldaan
heid van het doellooze tot de levens
werkelijkheid teruggekeerd. Hij heeft
„de wegen des levens» die dikwijls
moeilijk en zwaar en onbegaanbaar
lijken, als wegen Gods herkeud.
De schitterend voorgedragen lezing
van ds. Ruijtenb rg werd met groote
belangstelling aangehoord. De heer
Kloosterman leidde den spreker met
j enkele woorden in en dankte aan liet
slot van de lezing namens alle aan
wezigen. Vijftien nieuwe personen
teekeuden op de lijst der lezingen in.
i Het lokaal wisa-ugenaam verwarmd.
Naar wij vernamen, zal deze spreker
