J*° 110 Zaterdag 17 September 1921, 108 jaargang. Bij dit nummer behoort een Bijvoegsel. REME4NTE-W1NKELS. 20 FEUILLETON. HET D009END ZWIJGEN. State n-Generaal. ABONNEMENT Prijs per kwartaal, in Goes f2, buiten Goes f 2, Afzonderlijke nummers 5 cent. Verschijnt Maandag-, Woensdag en Vrijdagavond. GOME Uitgave Nnaiul. Vennootschap Goesche Courant ADVERTENTIËN van 5 regels f 1,20 elke regel meer 24 cent. Driemaal plaatsing wordt tweemaal berekend. Familieberichten 110 regels f 2,40 Bewijsnummers 5 cent. en Eleeutvens Rass' Drahkers-en Uitgeversbedrijf. Advertentiën worden aangenomen tot 12 uur voormiddag. COURANT Zij die zich met ingang van 1 October op ons blad abonneeren ontvangen de tot dien datum verschijnende nummers gratis. Verscheidene gemeenten zijn overge gaan tot het in het leven roepen van zoogenaamde gemeente-winkels. Soms vindt men die voor allerlei voorwerpen van dagelij ksch gebruik, soms ook beperkt zich de gemeente winkel tot het leveren van voorwerpen, die in nauw verband staan met een gemeentelijk bedrqf, en verkoopt b.v. de gasfabriek of de electrische cen trale fornuizen, gastafeltjes, lampen, bi anders en velerlei andere artikelen, welke bij het gebruik van gas of elec- triciteit noodzakelijk aangeschaft moeten worden. Het spreekt van zelf, dat, wanneer een gemeente handel drijft in huis houdelijke artikelen, kleeren, schoeisel, gas-artikelen enz, de in die gemeente gevestigde handelaren in diezelfde arti kelen een ernstige en niet steeds eer lijke concurrentie ondervinden. Ernstig zal de concurrentie zijn om dat de gemeente in den regel goede waar tegen billijken prijs levert. En oneerlijk is die concurrentie in den regel omdat de gemeente als ver koopster met heel wat miuder finan- oieele- en andere bezwaren te kampen heeft dan de gewone winkelier en daar door bij lagere verkoopsprijzen toch dezelfde winst zal kunnen behalen. Het is voor een gemeente-winkel niet moeilijk om bedrijfskapitaal te krijgen. De gemeente-kas is daar goed voor en de rente zal iii den regel lager zijn dan die w elke de winkelier moet betalen. Daarbij komt, dat de gemeente winkel in den regel gevestigd wordt in een gemeente-eigendom en dat is al een zeer groot voordeel gewoon lijk geen belasting betaalt, terwijl veler lei uitgaven, zooals voor reclame enz. uit de gemeente-kas voldaan worden. De gewone winkelier ziet dus niet alleen in den gemeente-winkel een instelling, die hem een oneerlijke con currentie aandoet, hij begrijpt boven dien, dat hij door zijn gemeente-be lasting zelf mede bijdraagt om dien ongewenscbten concurrent in het leven te houden. Wil men dergelijke onbillijkheden voorkomen dan moet de gemeente- winkel dus, wat zijn exploitatie betreft, dezelfde levensvoorwaarden hebben als andere soortgelijke winkels. Een gemeente-winkel moet eigenlijk een gemeentelijke demonstratie zijn, waaruit duidelijk blijkt, dat een handel in bepaalde artikelen, onder de voor iedereen geldende levensvoorwaarden, de goederen tegen billijken prjjs kan leveren, zóó, dat er dan toch nog een behoorlijk inkomen voor den onder nemer overblijft. De redenen waarom gemeente-winkels Oorspronkelijke detective-roman door R. J. B. De man, die dezen Bouddha had vereerd, wiens schocnheidsgtvoel en gemoed hier bevredigd waren geworden, was niet meer en een gevoel van on eindig medelijden met sir James, de wereldreiziger, die zoozeer gesnakt had naar rust, werd iu mij wakker. Met moeite kon ik mijn oogen afwenden van dit beeld en kijken uaar de overige schoone voorwerpen die in de kamer waren. Tegenover den Bouddha stond een antieke, mahoniehouten kast en daar in, achter de geslepeD, holle ruiten een Japansch servies van het doorschijnendst porcelein met kopjes als bloemblaadjes zoo fijn. Op de kast stond een vaas van blauw email, van slanke omlijning een rank wezen, een volmaakte vorm, een voorwerp uit een andere wereld. In de hoeken groote, veelvervige Chineesche pullen. Langs in het leven geroepen worden zijn dik wijls zeer verschillend. Maar altijd moet er een bepaalde reden voor zijn. 't Zij, dat schaarschfe aan een bepaald artikel de gemeenle tot ingrijpen noopt en dan zal zij noodgedwongen ook een flinken ver koopsprijs moeten vaststellen 't zij, dat het berekenen van te hooge prijzen door een vereenigde groep belangheb benden, de gemeente tot concurrentie in het belang harer ingezetenen -doet besluiten. Zijn deze factoren niet aanwezig, is er dus geen reden voor het in liet leven roepen van gemeente-winkels, dan oefene men geen invloed op den vrijen ban del uit. De vrije mededinging der voort brengers is het beste middel om op den duur de bevolking van goede en deug delijke waren te voorzien. Zoowel de voortbrengers als de ver bruikers zoeken steeds de voordeeligste markt en de scherpzinnigheid der huis mo'eders om de winkeliers op te sporen, die de beste waar tegen den laagsten prijs leveren is inderdaad groot te noemen. Inmenging der overheid belemmert de vrije mededinging en verdient slechts toejuiching als politie-maatregel tegen vervalsching of bedrog, dus voorname lijk in het belang der volksgezondheid of ter voorkoming van onrechtvaardige groote winkeliers-winsten. Dat gemeente winkels over het alge meen bij het publiek niet in den smaak vallen is wel te Amsterdam gebleken. Toen overal vau alles te krijgen was, bleven de klanten van de gemeente winkels weg. Trouwens, men is in Amsterdam zeer treurige en zeer kostbare er varingen door de gemeente-winkels rijker geworden. Waar deze in vele andere plaatsen nog bestaan, schijnen zij inderdaad den neringdoenden in die plaatsen niet steeds eerlijke concurrentie aan te doen. Daarvan getuigt ook wel de dezer dagen door den minister van Binnen- landsche zaken aan Gedeputeerde Staten gezonden circulaire, waarin deze er op wijst dat het gemeentewiukel bedrijf eerst dan bestaansrecht heeft, indien alle kosten, welke op het bedrijf van den gewonen handelaar lusten, ook ten laste van het gemeentebedrijf komen. Eerst dan is toch de con currentie der gemeentelijke winkels met particuliere bedrijven op com mercieel gezonde basis gegrond. Hieraan wordt veelal blijkbaar niet voldaan, aangezien door de gemeentewinkels groote voordeelen worden genoten, als vrijdom van huur, belasting e.d. en niettemin wordt toeh nog vaak verlies geleden. U gelieve de gemeentebesturen in uw provincie welke daarvoor in aan merking komen, met nadruk er op te wijzen, dat de gemeentelijke win kels aan voormelde vereischte be lmoren te voldoen en anders rede lijkerwijs dienen teworden opgeheven, zoowel in het belang van de ge meenten, als ter beëindiging van een oneerlijke concurrentie met den han deldrijvende» middenstand-4. de wanden divans met zijden kussens van een gele k'eur, waarop met goud borduursel exotische vogels. Lage Turki sclie rooktafeltjes stondeD verspreid, van ebbenhout met ivoor ingelegd en met een blad van mozaïkwerk. Bij een ervan stond een Turksche waterpijp, nog gevuld, met lange slang en ivoren mondstuk. Tn liet midden van het vertrek een bewerkt koperen wierookvat, vermoedelijk door ongeloovige honden geroofd uit een Mohamedaanschen tempel. Er hing in het vertek een zoete reuk van Oostersche kruiden het was als een decor uit de Duizend en een nacht en ieder oogenbiik zou' men kunnen verwachten de bevallige zwart- oogige Shéhérezade te zien liggen in langoureuse houding op een divan en te hooren het rinkelen van de gouden banden om armen en beenen. Aithur en Bradford waien vol be wondering en waagden het niet door een prozaïsche opmerking de stilte die hier bijna gestalte aannam, te storen. Wij gingen heen uit dezen droom en betraden de tweede kamer. Hier was niet die rijkdom, dien we in hel vorig vertrek hadden aangetroffen. Be langrijk waren de Japansche houtsneden Wil dit zeggen, dat gemeente-win kels steeds nit den booze zijn Natuurlijk niet en vooral daar niet, waar zij zuiver prijsregelend kunnen werken. Een Amsterdammer beklaagde zich b.v. dezer dagen, dat hij voor 1 ILL authraeiet f 3,95 moet betalen, terwijl ze in Zaandam voor f 2,75 en f 3. franco thuis wordt bezorgd. Dat - komt doordat in Amsterdam enkele groothandelaren zich gecombi neerd hebben tot den „kolengroothan- del Amsterdam", welk lichaam met de kleinhandelaren een contract heeft ge sloten, waarbij laatstgenoemden zieli verbinden, alle door hen benoodigde brandstoffen van dat lichaam te betrek ken, waartegenover dan genoemde ko- lengroothandel zorg draagt, dat niemand der kleinhandelaren beneden den vast- gestelden prijs verkoopt. Ziehier dus weer ecu geval waarin een gemeentelijke kolenhandel ten bate der ingezetenen prijsregelend zou kan ken werken. Maar het is duidelijk, dat de- ge meente, om elke oneerlijke concurren tie te vermijden, dan ook rekening dient te honden met alle onkosten welke op het bedrijf van den gewonen handelaar drukken. T. TWEEDE KAMER. De i u te el latie-Marchant over de reconstructie van het kabinet heeft plaats gehad. Maar wie mocht deuken dat de heer Ruijs de liee.enbrouck daardoor uit de sfeer der geheimzinnig heid is gelokt en van deze gelegeuh°id gebruik heeft gemaakt om de-bedoelin gen van bet gereconstrueerde (sic) kabinet helder uiteen ie zetten, die komt bedrogen uit De reden, waarom alleen generaal Pop en Mr. de Vrits heen zijn gegaan, terwijl het overige ucel van het kabinet is teruggekeerd, waardoor ook minister Ruijs behouden bleef, die toch ook het ontwerp-Pop had onderteekend, werd goedgepraat door den Premier, met de mededeeling, dat weliswaar dit ontwerp door hem was geteekend, maar alleen omdat eenige onderdeelen bv. de loting bij Binnenl. Zaken thuis hoorden. Mr. Marchant wees er op, dat wat als regeeriagszaak was geëntameerd als een persoonlijke zaak werd opgevat toen er een malheur mee plaats vond. Het ongeluk met art. 27 van het ontwerp Pop was eenige weken geleden de reden dat het kabinet zijn porte feuilles aanbood, nu noemt men het eeD zaak, die den Premier niet bond, doch slechts om de loting diens hand- teekening droeg. Mr. Dresselhuys, de voorzitter van den Vrijheidsbond, wees er op, dat men nog moet afwachten of de ministers van onderwijs en arbeid innerlijk zoo zijn gereconstrueerd, dat zij het mes durven zetten in maatregelen, die zij zelve hebben geïntioduceerd. Vermakelijk was, dat na de gebleken ODmacht om aan het hoofdstuk van den godsdienst in de grondwet te raken en na de oneenigheid der beide aan den wand, waarbij er een was waaronder we den naam van een der kunstenaars uit de school van Hokusai aantroffen. Het was de afbeelding van een meisjesfiguur, gehuld in een wijde kimono, die zij samenhoudt met de rechterhand, terwijl ze met de linker haar papieren zonnescherm boven 't hoofd houdt. Ze had in haar houding het berustende, overgegevene, lichtelijk onderdanige, dat het kenmerk moet wezen vau de Japansche vrouw van den ouden stempel en tevens het sier lijke, gracielijke voorkomen van een blcem, dat het Japansche meisje tot een decoratief poppetje maakt 't Was alsof de schilder niet had willen geven het portret van eenig levend wezen, maar een conterfeiteel van de ziel der Japansche vrouw. Langen tijd stond ik in %een con templatie voor deze oude prent en het trof me hoe groot het velschil is tus- schen de hedendaagsehe West-Euro- peesche vrouw eo in 't bijzonder het Engelsche sport-meisje en dit ideaal van dien Oosterschen dichter met het penseel. Arthur maakte mij opmerk zaam op een groote glazen kast met oud porcelein en chinoiseries, op enkele mooie waaiers aan den wand. coalitiehelften, inr Rutgers nog eens verklaarde, dat de rechterzijde in het diepste levensbeginsel één is. Mr. Van de Laar, het geweten der anti-revolutionnairen, rafelde die z.g. beginseleneenheid zoowel als de prac- tische eenheid tot op den draad uileen. Waarom men dan toch bijeeublijft Omdat mr. Van de Laar, met prof. Chantepie de la Saussaye de coalitie een //baantjestrust" acht; op de recht sche banken deed men bij de uitspraak alsof me 1 lachte Tegenover de klacht van mr. Dres selhuys over veranderlijk beleid hield de minister-president een 1 >fzang op het stelsel Van Dijk, dat minder zou kosten en een meer piraat leger geven. Ook de katholieken waren met dit stelsel ingenomen. Hebben de katholie ken dan het succes behaald, dat de soldaten builen de kazerne zullen blijven Voorloopig deelde de voorzitter mede, zullen ook de bestaande kazernes, voor zoever ze met kampementen kunnen worden gelijkgesteld, in gebruik blijven (met een bordje er aan /ydit is een kampement(opmeiking van Dressel huys).. Merkwaardig was nog de heer dr. Schokking (c,-h.), die aan de bewering van den minister-president dat een nieuwe pa'tijgroepeering volgens den wensch van mr. Marchant (v. d.) op verscheping der verschillen van alle kanten zou uitloopen, steun trachtte te geveu door te beweren, dat een groot beginsel he- gemeenschappelijk bezit der rechtsche partijen was, terwijl bij de linkerzijde een negatief beginsel de afwijzing van dat gemeenschappelijk beginsel gemeen was. (Deuk maar aan de processies Mr. Marchant). Dr. Schokking antwoordde op deze iuterpellat'e zeker niet tot geringe ontsteltenis van zijne coalatiegenooten dat de Katholieken zijn verzet tegen de rocessies meer waardeerden dan de instemming der linkerzijde. Lat er trachtte Dr. Schok king zijn uitlating nog w. t te verzachten door zelfs te verklaren, dat de Christelijk Historischen nooit gezegd hadden aan de eene zijde de pagamisten aan de andere de christenen. Een poging van den heer Schaper om publicatie van alle adviezen enz. aan de Kroon, welke met de recon structie van het kabinet in verband staan, vond bij Ruijs de Beerenbronck geen weerklank, zoodat de questie of de rechtsche partijen het reeds eens waien geworden over de reconstructie, voordat de leiders der linkerzijde wer den gehoord, niet km worden uitge maakt Tentoonstelling Z L. M. Koninklijk bezoek aan Zeeland. Woensdagavond 9.50 uur is de Ko- ninkl. treiu te 's Heer Arendskerke gearriveerd, en aldaar op dood spoor gereden. H. M. de Xoningiii en de Prinses 1 vertoonden zich Diet vóór den volgen den morgen 9 uur, toen zij zich naar den burgemeester, Jhr. Lewe van Nijen- i Tensloltf- kwameD we in de serte, waar we een pracht-verzameling vlin ders vonden en een collectie schelpen vandenwonderlijksten vorm eu de teêrste kleur overtogen door een zilveren glans van parelmoer. „Het. zou de moeite waard zijn te weten te komen aan wie deze schatten zullen kom-n door den dood van den eigenaar",, merkte Arthur op, toen we weer in de studeerkamer zaten. «Het zou me spijten als lady Carson er mee ging strijken," zei ik. //Voor zoover ik heb kunnen nagaan" sprak Bradford, „is zij de eenige, die in aanmerking komt, sir James heeft overigens geen familiebetrekkingen." i „Het zou mij niet verwonderen als sir James al zijn bezittingen vermaakt heeft aan het Britsch museum", was Arthurs opinie, „de goeie man was nog te kort hier om famili -ziek te worden, hij had alle capaciteiten in zich om een goede suikeroom te wor- deu, maar dat wilde hij niet weten." (Arthurs meening bleek later de juiste te zijn. Bij testament opgemaakt onder de auspiciën van een notaris en van mr. Albers schonk sir Box zijn schat ten aan den staat, die ze in dank aanvaardde slein, begaven,|die reeds aanwezig was, en na met dezen te hebben gesproken en langs de haag van menschen, die stonden opgesteld, te zijn gewandeld, waarbij enke'en werden toegesproken, namen Hare Majesteit en de Prinses afscheid te heiben genomen van den burgemeester, in de auto phats. Langs den dijk stonden de schoolkinderen opgesteld, die een toe passelijk lied zongen. Het was ongeveer 10 uur toen de Kou. Auto's de grens van de gemeente Middelburg bereikten, waar de burge meester H. M. opwachtte en het eerste welkom toeriep. Langs den stationsweg en kaden ston den duizenden mensoheu opgesteld. Bij het Oost-Indisch Huis werd door mejuffr. Wielands, namens de rijks ambtenaren, een fraai bouquet aange boden. Om kwart over tien werd aan de woning van den commissaris der Ko ningin aan de Abdij afgestegen. Na een kort verblijf aldaar giDg de tocht naar de Tentoonstelling, waarbij de Prins, de Commissaris en de Bur gemeester eveneens volgden. Bij den hoofdingang was de Vrij willige Landstorm van Walcheren op gesteld, die door H. M. werd geïnspecteerd, waarna zij door het gemeentebestuur van Vlis-ungen en het dagelijksch bestuur der Z. L. M. verwel komd werd. Onder de tonen van het Wilhelmus redeu de auto's naar het Kon. Pavil joen, waar tal van autoriteiten op landbouwgebied werden voorgesteld. Daarna ving de wandeling aan langs de stands. Op H M. verzoek werd het publiek ook zooveel mogelijk toegelaten. Eenige militaire vliegtuigen kruisten boven de Tentoonstelling. Met veel belangstelling werd een en ander in oogenschouw genomen. Ruim 12 uur vertrokken de hooge bezoeksters naar Middelburg, waar na de lunch een tubade werd gebracht door de kleine West-Kappelaars onder leiding van den heer G. Houtekamer en rythmische oefeningen onder leiding van den heer Mazure. Dit alles was zeker zeer goed, maar een veel treffender oogenbiik was het toen de Prinses, wie door een paar Westkapelsche meisjes een mandje met bloemen, een groot plak chocolade en een foto van hun aardig clubje was aangeboden, aan allen haar eigen portret overhandigde en daarna dap per mededeed aan rondedansen en spelletjes van de boerinnetjes, voor de kleinen, maar ook voor allen, die van dit vroolijk en ongedwongen tooneeltje getuigen waren, om nooit te vergeten. Daarna begaf zich de stoet naar de Statenzaal, waar een aantal leden van de Prov. Staten aanwezig waren. In de Statenzaal In de Statenzaal werden H. M. en de Prins door den Commissaris der Koningin begroet met de volgende toespraak Uwe Majesteit Uwe Koninklijke Hoogheid Het is mij een hooge eer Uwe Ma jesteit en Uwe Koninklijke Hoogheid „De groote vraag in deze duistere zaak", zeide Arthur, terwijl hij opstond en Bradford de hand ten afscheid toe stak, „lijkt mij dezewas er een bij zondere reden, waarom sir James heden- avond, tegen zijn gewoonte in, om negen nur uitging en zoo ja, welke was die reden. Het komt mij voor, Bradford, dat wij moeten trachten die v.aag op te lossen." Ook ik drukte den inspecteur vrien delijk de hand en deze leidde me naar de auto en beval den chauffeur terug te komen, na ons thuis te hebben afgezet, hij had nog eenige instructies te geven, zei hij. Tante Jane was nog op en ik be knorde haar zachtjes omdat ze niet naar bed was gegaan, ofschoon het al over half één was. Ze had voor ons' een paar sandwiches klaar gezet, die wij smakelijk oppeuzelden, want we hadden trek gektegen. Arthur deelde tante heel voorzichtig de waarheid mede en het scheen dal zij er niet al te zeer door werd geschokt. „Het is een vreemde, angstwekkende tijd," was het eenige wat ze zei. Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1921 | | pagina 1