N°. 106
Donderdag 8 September 1031
108 jaargang.
Buitenland.
17 FEUILLETON.
HET D00DEN0 ZWIJGEN,
Binnenland.
Provincie-Nieuws
ABONNEMENT
Prijs per kwartaal, in Goes 2,
buiten Goes f 2,
Afzonderlijke nummers 5 cent.
VerschijntMaandag-, Woensdag
en Vrijdagavond.
GOESCHE
Uitgave Naaml. Vennootschap Goescke Courant
ADV ERTENT1ËN
van 1 5 regels f 1,20 elke regel
meer 24 cent.
Driemaal plaatsing wordt tweemaal
berekend.
Familieberichten 110 regels f 2,40
Bewijsnummers 5 cent.
en Kleenwms ét Boss' Drahkers-en Uitgeversbedrijf. Advertentiën worden aangenomen
tot 12 nnr voormiddag.
COURANT
IERLAND
Reeds hebben wij in ons vorig nr.
gemeld dat de Sinn Feiners de Brit-
sehe voorstellen onherroepelijk
hebben verworpen. Ze hebben dit
gedaan in een schrijven dat allesbe
halve malsch is, maar dat toch den
weg naar verdere onderhandelingen niet
geheel afsluit, al wordt dan ook geen
moeite gedaan de scherpe steenen die
uit het zand van dien weg opsteken,
te verwijderen.
In het antwoord van Sinn Fein,
wordt gezegd, dat het lersche volk
geen vrijwillige unie met Brittannlë
erkent. Het eischt het fundamenteele
en natuurlijke recht om vrijelijk voor
zichzelf te kiezen, ten einde de roeping
der natie te vervullen. De Ieren heb
ben zich met overweldigende meerder
heid voor de onafhankelijkheid van
de gevestigde republiek verklaard, en
hebben dit besluit meer dan eens be
vestigd. Brittannië treedt op, alsof
Ierland gebonden is door een bezegelde
unie, die afscheiding uifsluit. Steu
nende op deze zienswijze eischen regee
ring en parlement van Rrittannië het
recht voor zich op, voor Ierland te
regeeren en wetgevend op te treden,
waarbij zij zelfs het lersche gebied
tegen den wensch van de bevolking in
willen verdeelen en iederen Ierschen
burger, die de gelofte van trouw weigert
af te leggen, dooden of gevangen zetten
De Britsche voorstellen waren geen
uitnoodiging aan Ierland om vrij en
uit eigen wil zich te vereenigen met
de vrije naties van het Britsche ge-
meenebest, maar om voorwaarden te
aanvaarden, die voorgoed een infe-
rieuren status zouden scheppen. De
Britsche dominions zijn alle tegen
heerschappij van Brittannië beveiligd,
niet alleen door de erkenning van hun
constitutioneel recht, die haar gelijk
heid van positie en absolute vrijheid
van Britsche inmenging geeft, maar
ook door de duizenden mijlen, die hen
van het moederland scheiden. Ierland
zal noch door den afstand, noch door
een recht beveiligd worden. Ierland
zal worden verdeeld in twee kunstma
tige staten, beide afbreuk doend aan
eikaars invloed en beide onderworpen
aan de Britsche militaire en econo
mische controle.
De leren moeten vrijheid hebben
de historische en geografische feiten
van Ierseh standpunt te beschouwen.
Zij zijn bereid er in toe te stemmen
dat een neutraal imperiaal arbiter uit
spraak doet tusschen Ierland en Brit
tannië. Als de Britten dreigen hun
zienswijze met geweld door te zetten,
kunnen de Ieren niets anders doen dan
weerstand bieden.
,/W;j stellen", besluit het antwoord,
„het beginsel voor van een regeering
met toest-rnming v»n de ireregier-
den, dat volgens de Engelschen bij
uitnemendheid een Britsch beginsel is.
Dit beginsel is de eenige grondslag
welke de kardinale opvattingen van de
Britsche en lersche vertegenwoordigers
verzoent. Op dezen grondslag zijn wij
bereid, onverwijld gevolmachtigden te
benoemen".
Oorspronkelijke detective-roman
door
R. J. B.
„Er zijn maar zoo weioig'tnensehen
meer die een oude Japausche vaas nog
kunnen apprecieeren," zeide sir Jamts
op spijtigen toon, „die daar ure» lang
stil naar kunnen zitten kijken en kun
nen wegdroomen. Eu daarom kun je
ook met bijna niemand er over praten,
de menschen van tegenwoordig zitten
liever in de bioscoop of kletsen op jours
en halen elkaar over deu hekel."
Sir James ging nog een poosje voort
met zijn verontwaardiging te luchten
over de huidige bewoners van dit
aardsehe tranendal. Wij waren den
uitgang van de Gardens genaderd en
Damen afscheid, na te hzbben beloofd
dat we zeker zouden korren en nadat
sir James ons zijn adres had opgegeven.
Dtze riep toen een taxi aan en liet
zich naar huis rijden. Wij besloten
De lersche kwestie is met dit ant
woord alzoo niet verder gekomen. De
Engelsche bladen zijn dan ook niet zeer
ingenomen met het schrijven van Sinn
Fein.
De Daily Chronicle zegtDiepe
teleurstelling zal in het gansche rijk
gevoeld worden bij het lezen van l)e
Valera's brief. Zulk een ernstige be
slissing lijkt de voortzetting der onder
handelingen onmogelijk te maken. Men
kan slechts hopen, dat te elfder ure
betere raadgevers van Dail Bireann hun
invloed kunnen doen gelden, opdat nog
het pad gevonden wordt om de ramp
van den hernieuwden strijd te ver
mijden.
De Daily Mail meent dat De Valera
klopt aan een open deur en is van
oordeel dat, wat Sinn Fein wil, ongeveer
neerkomt op wat Lloyd George aanbiedt.
De Daily Expres legt er nadruk op,
dat de denr nog open is.
De Times dringt er bij de regeering
op aan Sinn-Fein-gevolmachtigden tot
een beraadslaging uit te noodigen.
Woensdag (heden) komt de Engelsche
ministerraad in Schotland bijeen en
ongetwijfeld zullen velen benieuwd zijn
op welke wijze Lloyd George zal rea-
geeren op dezen iaatsten brief van
Da Valera.
Tot voorzitter van de tweede alge»
meene bijeenkomst van den Volkenbond
te Genève is benoemd minister jbr.
vaa Karnebeek. Deze heeft het voor
zitterschap aanvaard met een toespraak,
waarin hij hulde bracht aan zijn voor
ganger, Paul Hijmans (Zou men hier
een gunstig voorteeken in mogen zien
ten opzichte van de Nederlandsch-
Belgische onderhandelingen f) In allen
gevalle is deze benoeming een eer voor
onzen minister van Suitenlandëche
zaken en voor Nederland.
Mr. M. W. F. Treub.
Naar het Ned. Corr.-bureau meldt,
zal prof. mr. M. W. F. Treub zper
binnenkort uit het dagelijksch bestuur
van den Vrijheidsbond treden en voor
het lidmaatschap-van de Tweede Kamer
bedanken.
Als opvolger van mr. Treub als lid
van de Tweede Kamer zal wo den
aangewezen de heer H. Albeda.
Wijziging der Ouderdomswet
Medegedeeld wordt, dat een wijziging
der Ouderdomswet 1919 in voorberei
ding is, waarbij voorgesteld zal worden
de inkomensgrens alsmede de leeftijds
grens uit art. 10 te doen vervallen.
Burgemeester van Arnhem.
Tot burgemeester van Arnhem is
benoemd mr. S. J. B. de Monchy,
griffier der Prov. Staten van Zuid
Holland.
De vijfde jaarbeurs.
Dinsdag is de vijfde Nederlandsche
jaarbeurs te Utrecht geopeud in tegen
woordigheid van Z.K.H. Prins Hendrik
en tal van autoriteiten.
Kapelle. Maandagavond werd de
eindles van de leerlingen der Land-
terug te wandelen.
„Het is toch. een goeie kerel," zeide
Arthur na enkele minuten.
„Ik kan me nn heelemaal niet meer
voorstellen dat Bradford hem verdacht
heeft," antwoordde ik.
„Dat geloof ik ook niet, maar 'tis
mogelijk dat Bradford hem meegeno
men heeft om den dader in den waan
te brengen, dat hij op een valsch spoor
was."
„Dan had hij hem zoo gauw niet
los gelaten."
„Dat moest hij wel doen toen hij
de vrijwel absolute zekerheid had dat
Box zoo onschuldig was als een lam
metje. Bovendien zijn er nog wel andere
manieren om deD dader zand in de
oogen te strooien. We willen eens zien,
wat, de middag-editie er van zegt."
Arthur kccht een blad van een
passeerend krantenventer, die luidkeels
„De moord bij lord Carson!" annon
ceerde. Een klein entre-filletje stond
erin de courant, Arthur las het voor
„De verdachte sir James Box is na
te zijn verhoord weder op vrije voeten
gesteld. Zijn onschuld staat vast. De
politie is het spoor bijster en neemt
thans in tegenstelling met haar aan
bouw- en Hu'shoudschool gehouden in
de Openbare School alhier.
Op de vragen van de leerares en
leeraren werd door de dames vlug en
gevat tot bevrediging geantwoord.
Mej. Veltmau gaf les in de vakken
Koken, Hunhoudeiijk werk, Waschbe-
handeling, Warenkennis, Vcedings en
Gezondheidsleer.
De heer de -Koeijer, Wemeldinge, in
Natuurkunde, Scheikunde, P/antkunde,
Zuivelbereiding en Voedingsleer.
De heer Blok in Fruit- en Groenteuteelt,
Onder de aanwezigen merkten we
o.i. op Mevr. v. d. Have-Bakker, Gfoea
en deu heer C. Stevense Rijkslandb.
leeraar, Goes, de onderwijzeres van de
Landbouw- en Huishoudschool teZierik
zee mej. Lindenbergb, den heer A. v. d.
Have, Mevr. A v. d. Have-Lucieer,
de h eren Ganseman en J. Tollenaar,
afgevaardigden van de Landbouwv-er-
eeniging V. I. O. S. alhier, benevens de
vereenigtng van Oud-leerlingen van de
Landbouw- en Huishoudschool te Kloe-
tinge en de pas gevormde cuisusleden
te Oudelande.
De belangstelling was groot. Mevr.
v. d. Have-Bakker bood in passende
bewoordingen de diploma's aan de
dames. Spreekstei verheugde zich dat
de kennis was vermeerderd en hoopte
dat deze macht verwerkt en in de
practijk overgedragen zal worden.
De heer Stevense sprak namens het
Dep. van Landbouw zijn hooge tevre
denheid uit over het behaald succes.
Spreker wees op het voorrecht maar
ook op de verplicbtiDg om practisch
het geleerde te beoefenen en de aan
dacht te vestigen op het Huishond-
onderwijs. Spreker spoorde aan om Ie
vormen een vereenigiug van Oudleer
lingen.
De heer J. Tollenaar sprak namens
de Laudbouwveieeniging die een stoot
had mogen geven tot oprichting van
dezen cursus.
Mej. Jacoba Tollenaar dankte in
hartelijke bewoordingen leerares en
leeraren en overhandigde ieder een
blijvend aandenken, dat met dank werd
aanvaard.
Aan 14 meisjes (2 waren uitgevallen)
werd een diploma uitgereikt te weten
de dames Cornelia Korstanje, Maatje
de Groene, Leuntje NijsBe, Sara de
Schipper, Catharina Cornelia Butler,
Johanna Lena Burger, Jaca Cornelia
de Back, Leintje van Willigen, Jacoba
van Willigen, Jacoba Tollenaar, Catha
rina Jacoba Stsal, Maria Mol, Maria
Jannetje Eversdijk en Jacomina Adriana
Burger.
Maandagmiddag kwam de Raad
der gemeente alhier in openbare zitting
bijeen, allen tegenwoordig. Burgem.
Bicrens, voorz., deelt mee dat de kas
van den gemeente-ontvanger 15 Aug.
opgenomen is en in orde is bevonden. De
gemeente ontvangt f 1248 uit het
batig slot van de brandstoffen commissie
Goes.
Wethouders Zegers en Fraanje wor
den a's leden van de commissie alhier
dank, gebracht door den voorzitter.
Goedkeuring van Ged. Staten van de
jaarwedde van den ambtenaar B, Stand,
voor het administratieve werk f 329,
voor het sluiten van huwelijken f 100.
De gemeenterekening 1920 wordt
vankelijk vermoeden aan, dat zelfmoord
is gepleegd."
Aan dit kort bericht ging vooraf
een levensbeschrijving van den ver-
slagene en van den vermeenden moor
denaar, welke eveneens door Arthur
werden voorgelezen.
„Het berichtje zal wel door de
politie zijn geïnspireerd," merkte hij
op, „overigens is er iets onlogisch in
de verklaring dat de politie, die het
spoor bijster is, aanneemt dat zelfmoord
is gepleegd, men zou zoo meenen dat
zij voor deze laa'ste ve*onders*elling
toch haar goede redenen moet bobben."
We wrren bij ons huis aangekomen
en tante wachtte ons nog met de thee.
Zij zag nog bleek van de doorgestane
emoties en was heel vriendelijk tegen
mij en Arthur, wieu ze vroeg te blijven
eten, een uituoodigiDg, welke hij gaarne
aannam. Aan tafel werd geen woord
gerept over „de zaak" en toen we na
tafel gezellig in mijn boudoirtje zaten,
en ons het kopje koffie met het glaasje
Bénédictine uitstekend lieten smaken,
terwijl Arthur genoot van mijn Snlli-
vans, bewoog het gesprek zich voor
namelijk op het gebied van literatuur.
Omstreeks half elf kwam John mei
aangeboden sluitend met een nadeelig
slot van f 1039,34.
Tot nazien woiden benoemd de
heeren Fraanje, Zuidweg en van
Wingen.
Goedkeuring van den raad, op den staat
van oninbare posten groot f 1096,60' en
herziening wijziging begrooting 1921
volgen. Volgens Ged. Staten moet de
post f100 gratificatie veldwachter,
afgevoerd worden en alzoo met f 100
verminderd worden.
Wordt aldus besloten. (Zoo de heeren
wijzen moet de raad het prijzen Cori.)
Daarna is aan de orde de bepaling
van het tijdstip van opheffing der
Openbare school B
De heer Fraanje vraagt of de over
gave kan plaats hebben en de school
voor 1 Februari 1922 al zal zijn ver-
boawd.
De voorzitter hoopt van ja, indien
wij niet teleurgesteld worden. In
geheime zitting wil de voorzitter meer
meedeelen en ontpoppen.
Aangenomen wordt dan de school
over te geven aan de Chr. Herv.
schoolvereeniging per 1 Februari 1922,
en het woonhuis naast de school te
verkoopen, publiek te veileu in 3
perceelen.
De motor- en rij wiel verordening wordt
gewijzigd, volgens het voorstel van B.
en Wen aanwijzing van Ged. Staten
wordt de maximum snelheid 20 K.M.
De heer Berman stelt voor 15 K.M.
Spreker vraagtmoeten de belangen
van de automobilisten of die der
burgerij worden behartigd? Een beschrij
ving van de gevaarlijke bochten volgt,
die aan Ged. Staten voorgelegd moeten
worden, vo'gens spreker. Wethouder
Zegers had in de vorige zitting reeds
vast willen stellen 20 K.M., dan
hadden wij de aanmaning van Ged.
Staten niet behoefd. Men rijdt toch
wel zachter in de kom van het dorp;
buiten het dorp gebeuren ook de meeste
ongelukken.
De heer van Wingen sluit zich
aan bij Wethouder Zegers, de woeste
rijders kunnen toch bekeurd worden
zelfs in de groote steden is geen
maximum-snelheid aangegeven.
De heer Ganseman zag graag dat
de kom van het dorp ingekrompen werd
en de borden wat verplaatst werden.
Met 4 tegen drie werdt het voorst
Berman aangenomen.
Aan J. Fopma, S. Wisse, Adra.
Wisse, A J. Nijssen en H. Noels
wordt ontheffing H.O. ve.leend. Het
geld voor de straatverbetering is ge
plaatst f 3000 -tegen 6 proeent en
f 3000 tegen 6| procent.
In besloten zitting worden de han
delingen van de grafdelver te Bieze-
linge behandeld.
Na heropening deelt de voorzitter
mee, dat door B. en W. is voorge
steld wegens onpraetische handeling
den grafdelver tegen L Jan. 1922 te
ontslaan.
Wordt aaDgenomen met 5 voor, tegen
2 stemmen. Heffing belastingen is het
laatste punt. Op voorstel van den voort
zitter wordt aangenomen de belastin
gen te laten heffen door het Rijk. De
heer Ganseman argumenteert hiertegen,
de voorzitter weerlegt. In beginsel werd
besloten het Rijk te doen innen.
den dat lord Cornway aan de tele'oon
werd geroepen.
„Het telefoonkantoor is toch om
negen uur al gesloten," riep ik uit.
Arthur zei niets maar ging naar de
vestibule. Een oogenhlik later liet hij
vragen of ik eens bij hem wilde komen.
Hij liep met groote paseen op en neer,
bleef stil staan toen hij mij zag. Zijn
gezicht zag wit, zijn oogen schitterden,
de mond was saamgeknepen.
„Je moet niet schrikken," stiet hij
nit, „sir James Box is een nui geleden
vermoord gevonden nabij zijn woning."
Ik stond sprakeloos maar voelde mij
beven over mijn gansche lichaam.
„Bradford was aan de telefoon, de
politie heeft het lijk omstreeks half
tien gevonden, heeft aan stukken die
in den binnenzak staken de identiteit
en het adres vastgesteld en heeft de
vermoorde naar zijn woning overge
bracht. Stom, want het was beter ge
weest daarmee te wrchten tot dat
Bradford er geweest was. Die is pas om
tien uur gewaarschuwd. Ik moet er
naar toe. Ik heb om de auto van
Scotland Yard gevraagd."
„Mag ik mee
„Zou je dat nu wel doen
Ook werd verleend de bevoegdheid
tot heffing van belasting op bouw
terrein.
Over heffiDg van de vermogensbe
lasting was men het niet direct eens.
Wethouder Vereeke stelt voor dit
niet te doen, geen enkel procent.
Spreker is van meening dat de meer
gegoeden toch moeten betalen.
De heer Fraanje wil 10 pCt. stellen,
dan kunnen de belastingen er naar
geregeld worden.
De heer Berman is voor heffing
volgens, spreker is het onwaar dat de
meer gegoeden het meest betalen. De
vermogenden betalen van hun ver
mogen, de anderen betalen van hun
loon, hunne verdiensten.
Het voorstel Fraanje wordt verwor
pen, dus geen heffing.
De voorzitter deelt mee dat de steen
f 98 minder kost en de straatlegging
goed opschiet.
De heer Rottier wil grond bij
minnelijke schikking voor bouwterrein
afstaan.
De voorzitter deelt de ontstemming
des heeren Blok mee over zijn pas-
seerii g voor den aankoop vat. een arneu-
belement voor het .gemeentehuis.
De heer Ganseman vraagt of het
nog geen lijd is om een andere com
missie te benoemen.
De heer Fraanjedit wordt laat,
eigenlijk moest in 1921 nog vergaderd.
De voorzitter zegt te willen wachten
op de Herv, School te B. doch het best
zal wezen hiervoor plaatsen te reser
veeren.
De heer Fraanje vraagt hoever B.
en W. zijn met den toren De voor
zitter alles is gedaan wat behoord;.
Op definitief antwoord van den minister
van O. K. en W. wordt gewacht.
De Raad gaat nogmaals in geheime
zitting over om te spreken over de
schoolverbonwing. Na heropening deelt
de voorzitter mee dat de gemeente
architect voor 15 September klaar moet
zijn anders znllen maatregelen getroffen
worden.
Wemeldinge, De aanwijzing van P.
J. Dominicus, alhier, voor den verkoop
van rentezegels, als bedoeld in art.
230 der Invaliditeitswet, is op diens
verzoek ingetrokken.
Voor dezen verkoop is aangewezen
A. van Hoorn aldaar.
Baarland. Te Wageningen slaagde
voor het examen tuinbouwkunde 1. o.
o.m. de heer II. L. K. Leijs, alhier.
Ovezand. Ongelooflijk en toch waar
gebeurd. Een dezer dagen werd een
eenvoudige en brrve werkman door zijn
werkgever naar den z.g. Poel gezonden
ten einde eenig werk te verrichten. Op
bestemming aangekomen zette of legde
hij zijn rijwiel in ruste en overzag zijn
te doen werk. Opeens komt een langoor
(haas) en wil met 's werkmans velo op
marsch, maar o wonder, raakt in dit
rijtuig verward, en wordt door den
werkman hetzij per ongeluk of uit
moedwil, als dood eruit vaudaar ge
haald. Een strooper is bedoelde werk
man niet. (N. Z.)
Waarde. Zaterdag had de opening
plaats der scherpe oaan, systeem „Veld'
man", van de schietvereen. „Oefening
„Ik zal je niet in den weg loopen,
ik beloof het je."
„Maar het is daar toch geen plaats
voor een jong meisje."
„Toe, je hebt gisteravond beloofd...."
t Is goed, 't is goed."
Arthur was nu een en al actie, op
zijn gelaat lag een zeldzaam vastbe
raden en energieke trek. Het was
alsof het hem speet, dat hij dien dag
verluierd had, of hij zijn scha moest
inhalen, hij gnf den indruk van een
sterk gespannen veer.
We gingen naar tante, die een voor
gevoel had van naderend onheil en
direct vroeg: „Wat is er gebeurd P"
„Sir Box heeft een ongeluk gehad,"
zei ik, „we moeten er dadelijk heen."
„Zoo laat nog," vroeg ze, „zou je
dat nu wel doen
„Arthur brengt me weer thuis, toe
mag ik gaan, gaat u maar gerust naar
bed."
Ik had tante niet de volle aar
heid gezegd, maar gelukkig informeerde
ze niet verder en berustte zuchtend in
het onvermijdelijke,
i Wordt vervolgd.)