N° 101.
Zaterdag 27 Augustus 1921,
108 jaargang.
Bij dit nummer behoort
een Bijvoegsel.
GEZINSLOON.
12 FEUILLETON.
HET DOODEND ZWIJGEN.
Buitenland.
Binnenland.
ABONNEMENT
Prija per kwartaal, in Goes f 2,
buiten Goes f 2,
Afzonderlijke nummers 5 cent.
VerschijntMaandag-, Woensdag
en Vrijdagavond.
GOESCHE
Uitgave Naaml. Vennootschap Gcesche Courant
ADVERTENT1ËN
van 15 regels fl,20 elke regel
meer 24 cent.
Driemaal plaatsing wordt tweemaal
berekend.
Familieberichten 110 regels f 2,40
Bewijsnummers 5 cent.
en Kleeuvrans Ross' Drulikers- en Uitgeversbedrijf. Advertentiën worden aangenomen
tot 13 nor voormiddag.
COURANT
Er is in de laatste jaren een hevigen
strijd ontbrand tusschen de voorstanders
van loon naar arbeidsprestatie en die
van loon naar behoefte
Tot dusver heeft vrijwel steeds loon-
uitkeering naar arbeidsprestatie plaats
gehad.
Men verdiende naarmate men een
grootere of kleinere hoeveelheid handen
arbeid, dan wel hoofdarbeid van hooger
of lager gehalte afleverde.
En dit is iuderdaad heel logisch.
De vlijtige verdient m.er dan de luie,
de sterke meer dan de zwakke, de ge
leerde meer dan de weinig ontwikkelde.
Deze loon-uitkeering naar arbeids
prestatie houdt geen rekening met de
behoefte van den werknemer, houdt
dus geen rekening met zijn al dan niet
gehuwd zijn en in het laatste geval
met de grootte van zijn gezin.
Dit vinden vele huisvaders van groote
gezinnen erg jammer en tevens onbillijk.
Want het is te begrijpen, zeggen zij,
dat iemand die gehuwd is en b.v. tien
kindereu heeft, zich heel wat meer
weelde zal moeten ontzeggen dan zijn
ongehuwde collega met hetzelfde salai
Wat hij dus wenscht is le een huwe
lijkstoeslag, 2e een kindertoeslag. Hij
eischt dus voor denzelfden arbeid die
een ander verricht hooger belooniug,
enkel en alleen omdat hij een gezin
heeft te onderhouden.
Schijnbaar is dit billijk.
Wie grooter zorgen heeft, moet over
ruimer inkomsten beschikken, maar
wanneer hij bij gelijke arbeidsprestatie
die ruimere inkomsten alechts uithoofde
van zijn groot gezin verkrijgt, is het
duidelijk, dat wat hij meer verdient
dan een ander, niet zoozeer een arbeids-
belooning dan wel een soort onder
steuning zal zijn.
Particuliere werkgevers zullen er niet
gauw toe komen die ondersteuning te
geven. Wanneer gezinsloon een eiseh
der gezellen werd, zouden de patroons
natuurlijk bij voorkeur ongehuwden in
dienst nemen.
De voorstanders van gezinsloon be
grijpen dan ook heel goed, dat de staat,
dit is de gemeenschap, den bijslag voor
gehuwden zal moeten betalen en zij
verwachten allereerst van den staat zelf
het voorbeeld van gezinsloon voor zijn
ambtenaren.
Dat het gevaar van die zijde niet
denkbeeldig is bewijst wel de salaris
regeling van het onderwijzend personeel.
Minister De Visser heeft er zijn goed
keuring aan gehecht dat den onge
huwden f 400 minder werd toegekend
dan aan de gehuwden.
De eersten hadden zoogenaamd geen
gezin te onderhouden
Maar zij doen hetzelfde werk en is
het niet grievend anderen, die hetzelfde
of wellicht minder doen, met een hoo-
gere belooning te zien weggaan, enkel
en alleen omdat zij zich de weelde van
een vrouw en veel kinderen gepermi-
teerd hebben
Bovendien, kan het zeer dikwijls
voorkomen, dat juist de ongehuwden
veel meer zorgen dan de gehuwden
hebben.
Zij hebben ook dikwijls een eigen
home met een huishoudster, een moeder
of een zuster, die geheel of gedeeltelijk
onderhouden moeten worden.
En bovendien moeten zij financieel
gestraft worden omdat zij niet gehuwd
zijn
Hoevele redenen zijn er niet, welke
dit huwen dikwijls beletten en waar het
vrouwen betreft, die ten huwelijk ge
vraagd moeten worden en toch ook
maar niet de eerste de beste candidaat
kunnen aannemen is het buiten
gewoon onbillijk haar bij dezelfde
arbeidsprestatie een beduidend kleinere
belooning te geven alleen omdat zij
niet gehuwd zijn.
Wil men de menschen met groote
gezinnen uit de staatskas steunen dan
kan dit op veel billijker wijze geschie
den dan door meer loon voor dezelfde
arbeidsprestatie te geven.
Men kan hèn b v. steunen door ruimen
aftrek bij de belastingen en ruimen
kinderaftrek.
Veel verder zullen staat en gemeenten
o.i. niet mogen gaan.
Gaan zij verder dan nemen Staat en
gemeenten feitelijk de zorg voor de
tinderen van de ouders over en dit
heeft voor de gemeenschap niet alleen
groote financieele- maar ook moreele
bezwaren.
In dat geval leven de kindereu op
overheidskosten. Die kosten worden
dus door de gemeenschap gedragen en
wel allereerst door de ongehuwden, die
door een kleiner inkomen rechtstreeks
voor de verzorging van de kinderen
hunner collega's zullen aangewezen
worden.
De steun der groote gezinnen door
ongelijk loon voor gelijken arbeid
brengt in vele kringen groote onte
vredenheid.
Staatszorg voor groote gezinnen fce-
teekent niet alleen steun van die ge
zinnen, beteekeut tevens het in de
hand werken, het doelbewust in de
toekomst aansturen op groote gezinnen
Dit brengt een belangrijke vraag
naar voren.
Is ons land is Europa over het
•algemeen gebaat door groote
gezinnen
Verschillende politieke partijen die
op de vergrooting van eigen macht
bedacht zijn, zullen hierop diverse
antwoorden geven, doch wij willen de
vraag afgescheiden van eenig politiek
doeleinde, godsdieustig- of zedelijk in-,
zicht beschouwen.
Een staat, die in zielental achter
uitgaat of niet noemenswaard vooruit
gaat (Frankrijk) moet de uitzetting der
Oorspronkelijke detective-roman
door
R. J. B.
gezinnen in de hand werken.
Voor andere staten is dit niet alleen
onnoodig maar zelfs gevaarlijk.
Voor gezonde naties kan de uit
zetting spoedig zoo groot worden dat
nieuwe gebieden voor overbevolking
noodig worden, waarin de zucht naar
verovering van vreemden bodem, dus
de toekomstige oorlog schuilt.
Nog zijn er uitgestrekte deelen van
Europa waar honger en ellende wordt
jeleden, nog gaan er ook in ons
land jaarlijks duizenden kindereu
door gebrek aan goed voedsel en ver
zorging ten onder.
Is er dan werkelijk aanleiding om
doelbewust een sterke opvoering der
bevolking in de hand te werken, om
bij het dure voedsel het aantal honger
lijdende kleinen in de eerstvolgende
'aren nog te vhrgrooten?
Het lijkt ons door niets geboden
en ook daarom komt het ons niet
noodzakelijk voor de gezinnen der
gehuwden op staatskosten tot zoo groot
mogelijke uitzetting te brengen.
T.
Een pauze vol spanning, men kon
het ademhalen der hecren hooren.
„Niemand dan kunnen we de zit
ting als opgeheven beschouwen. Sir
James Box moet ik eveuwel beleefd
verzoeken mij naar het bureau te willen
volgen tot het geven van eenige nadwre
inlichtingen."
Ik daiht dat het kltine mannetje
zou stikken van woede.
„Maar veronderstelt u dan, dat ik
op eenige wijze annex ben aan den dood
van c'ien jongen man brulde hij.
„Ik denk niets," mijnheer, „maar u
zult mij verplichten rustig mee te gaan
en mij die inlichtingen te verschaffen,
welke u mij zult kunnen geven."
„Ik denk er niet over mee te gaan
„In dat geval zou u mij noodzaken,
gebruik te maken van de krachten die
mij ten dienste staan, maar ik hoop,
dat u verstandiger zult zijn."
Met de grootst mogelijke kalmte
werden deze antwoorden gegeven, ver
beeldde ik het mij of glinsterde spot in
de oogen van Bradford Ik voor mij
achtte hel geenszins onwaarschijnlijk,
dat het onsympathieke mannetje in
ieder geval iets meer van deze zaak
afwist, maar ik kon het denkbeeld maar
niet van me afzetten, dat de inspecteur
sir James een lesje wilde geven wegens
zijn onhebbelijke manier van antwoor
den tijdens het verhoor.
Sir James scheen zich te bedenken
en mompelde„Nu goed, ik zal met
u meegaan, maar de verantwoordelijk
heid van uw handelwijze is voor u."
„U kunt van mijn auto gebruik
maken," zeide B-adford hoffelijk.
We gingen allen naar beneden, waar
we de dames moe en bleek, als een
^bouquet min of meer verflenste bloemen,
in hel salon bijeen zagen zitten, ik
had opgemerkt dat het lichaam uit de
gang was weggehaald, waarschijnlijk
was het overgebracht nsar een zieken
huis om den volgenden dag gerechtelijk
geschouwd te worden.
De inspecteur maakte duizend excu
ses tegen de dames, dat hjj heD zoo
lang had doen wachten edging daarop
naar het strijkje, noteerde de namen
der muzikanten, die hij wel scheen le
kennen en daarna was het een groote
uittocht.
Het was omstreeks half twee gewor
den, toen we, na onze gastvrouw de
hand te hebben gedrukt we hebben
maar niet bedankt voor den aangenamen
avond in Arthur's auto plaats
namen. Er werd geen woord gesproken,
alle drie waren we te zeer met onze
eigen gedachten bezig en allen poogden
KONING FEISOEL.
Dezer dagen is Emir Feisoel ge
kroond tot koning van Irak. Irak is
een nieuwe naam voor Mesopotamië
en Emir Feisoel is de zoon van den
sjerif van Mekka, welke laatste tijdens
den oorlog belangrijke diensten bewees
arn de EDgelsche zaak. De Engelschen
wensohten natuurlijk als handige za
kenlui een belooning te geven voor de
verrichte dienstprestalies en wilden
den vader in den zoon eeren. Daarom
moest voor Feisoel een baantje ge
zocht worden en liefst <en, bij de
uitoefening waarvan ook de belangen
van Engeland zouden worden behartigd.
Aanvankelijk wilde men Feisoel tol
heerscher van Syrië promoveeren, maar
hiervan waren de Fransolien niet ge-»
diend en zij verjoegen den emir, wat
bijna tot gevolg had dat de wankele
toren van het Engelsch-Fransche bond
genootschap in duigen viel. Men vond
eehier spoedig wat nieuws voor Feisoel
Mesopotamië was als geknipt voor
liem. Daarheen moest een trouwen
dienaar gezonden worden, want het
land was rjjk aan petrolenmbronncn
en aan vijanden van Engeland, die het
Britsche gezag niet wilden erkennen.
Bovendien ligt ten oosten Ptrzië, dat
bolsjewistische neigingen vertoont en
zijn in 't Noorden de Turksche natio
nalisten, ook al geen vrienden van
Engeland.
Er was echter één moeilijkheid.
Churchill had op 14 Juni in bet La
gerhuis de belolte afgelegd, dat Meeo-
potamië zichzelf zou mogen gaan be
sturen en dat alleen de wettelijk ge
kozen volksvertegenwoordiging van dat
land den koning zou kunnen aanwij
zen. Over de wijze waarop de Enge'
we op onze wijze het mysterie, dat ons
omhulde op te lossen. Ik zag dat tante,
die leeft op haar zenuwen, klaar wak
ker was en gevoelde zelve ook niet de
minste behoefte aan slaap.
De auto stopte, tante vroeg aan
Arthur of hij r.og even mee naar
binnen ging en was zichtbaar opge
lucht, toen hij hierin toestemde. Het
is verwonderlijk hoe tante Arthur
geheel en al vertrouwt en tegenover
hem al haar achterdocht, die zij tegen
alle menschen koestert, totaal aflegt.
Nu is het onbetwistbaar dat van Arthur
een sterkenden, rustgevenden invloed
uitgaat, maar dat taite daarvoor zoo
vatbaar is, had ik niet durven hopen.
HOOFDSTUK IV.
Moord of zelfmoord
We gingeD, na onzen mantel en
hoed te hebben afgelegd in de huis
kamer zitten.
„Maak jij voor jullie maar een
wiskv soda klaar," zei tante tot mij,
„ik kan de eerste uren toch niet
slapen en ga een beetje op den divan
liggen, sloren jullie je maar niet aan
mij."
Tante voegde de daad bij het woord
en ik maakte den drank gereed en
bracht het trommeltje biscuits. We
zaten bij de kachel, geen gezellig
haardje, want dat geeft volgens tante
een te grooten stofboel, ik zat in m'n
hooggerugden armste el, waarin ik een
paar kussens had gelegd, Arthur in
schen deze moeilijke klip omzeilden,
s-hrijft het „Vaderland"
Maar de Engelschen weten van geven
en nemen en zij hebben er dit op
bedacht, dat waar het land nog niet
rijp kon worden geacht voor een vol
ledige» parlementairen vo rn, met een
foetalen vorm darrvan kon worden
volstaan. De Engelsche hooge com
missaris Sir Percy Cox richtte dus door
middel van zijn politieke amb'enaten
eenige vragen'tot de voornaamste no
tabelen, sjeiks en hoofden der gemeen
ten en dezen riepen vergaderingen van
gedelegeerden bijeen. Onder de gestelde
vragen was ook deze, of men een demo
cratische constitutioneele monarchie
gcedk-urde en zoo ja of men Feisoel
als heerscher wilde erkennen. De gede
legeerden, die missch-en nooit van zoo'u
ding als een constitutioneele monarchie
hadden gehoerd, hebben die vraag
bevestigend beantwoord en ziedaar
emir Feisoel door liet recht van
zelfbeschikking tot koning van Irak
aangewezen Een algemeene raad, te
Bagdad bijeengekomen, heeft tot zijn
kroning besloten, welke nu is geschied.
Tot zoover dit blad.
Of koning Feisoel een gemakkelijke
laak zal hebben moet de toekomst
leeren. Maar in ieder geval hebben de
Engelschen hier een van hun befaamde
politieke troefkaarten uitgespeeld en
het is dan ook niet te verwonderer,
dat de Matin over den pracht-slag in
t geheel niet te spreken is en het
zondenre^ ister opsomt, waaraan En-
ind zich in het Oosten tegen het
bondgenootschap met Frankrijk zou
hebben schuldig gemaakt.
In Dublill heerscht de meeuing dat
het Sinn Fein parlement de voorsleilen
van Lloyd George zal verwerpen, maar
tegenvoorstellen zal doen als grondslag
voor nieuwe onderhandelingen. Men
verwacht dat, indien het bestand ge-
handha fd kon worden, vroeg of laat
een schikking tot stand kan komen.
Uit Londen wordt gemeld, dat het
lnchtseliip R 38 boven Hull is ont
ploft en in de rivier de Humber is
gestort. Naar bericht wordt zouden er
van de 49 personen, die aan boord waren,
slechts twee overlevenden zijn, onder
wie de commandant. Verschillende
menschen daalden per parachute, aan
één der parachutes hingen drie men
schen.
Het vredesverdrag tusschen Oosten
r\Jk en de Ver. Staten is Woensdag
te Weenen gr teekend.
Nu de Spaansche Staatsman Quino-
nes de I.eoi e geweigerd heeft als rap
porteur over het Opper-Silezische
geschil op te treden vermoedelijk
omdat Spanje zoowel Frankrijk ala
Engeland te vriend wil houden zal,
naar Havas meldt, de Japansche diplo
maal Isjii rapport uitbrengen aan den
Raad van den Volkenbond.
J)e Reis van de Koningin en
de Prinses.
Woensdagmorgen is de Merope te
Amsterdam aangekomen en om 9 uur
verlieten de Koningin en de Prinses
en hunne reisgenooten, nadat afscheid
van de bemanning genomen was, het
schip, om per auto naar het Loo te
vertrekken.
De Noorsche reis heeft drie weken
geduurd. De eerste veertien dagen was
het weer tamelijk buiig, de laatste week
was het echter heel mooi.
De Koningin en de Prinses hebben
van de reis eel genoten. Herhaaldelijk
heeft de Koningin verklaard, dat Zij
bijzonder voldaan was. Zoowel Hare
Majesteit als de Prinses zagen er bij
aankomst hier gebruiad en opgewekt uit.
De Koningin heeft zich gedurende
de reis bezig gehouden met teekenen
en schilderen. De mooiste punten van
de Noorsche fjordeakust heeft Zij in
beeld gebracht.
De motorboot heeft goede diensten
gedaan voor het rondvaren in de fjor
den, en ook hebben de Koningin en
de Prinses verscheidene tochtjes aan
land gedaan per auto, maar ook in de
typische Noorsche karretjes, de kariols.
Confectiebedrijven.
De federatie van bonden van cón-
fectiefabrikanten dringt er in een
adres aan de Tweede Kamer op aan,
„dat zoo spoedig mogelijk maatregelen
worden genomen om algeheele ontred
dering van onze bedrijven met daar
aan gepaard gaande groote werkloos
heid en kostbare steunregelingen te
voorkomen."
„Men zou", zoo wordt onder meer
in het adres gezegd, „moedwillig de
oogen sluiten voor onbetwistbare feiten
zoo men ontkent, dat onze sociale
wetgeving den strijd van onze nijver
heid én in eigen land én op de
wereldmarkt zeer moeilijk maakt. De
handelsbalans, welke een steeds dalen
den uitvoer bij stijgenden invoer aan
toont, spreekt ook in deze meer dan
elke beschouwing."
Opheffing pas-visa.
Belga seint, dat de pas-visa naar
België vanaf 15 September a s. zullen
worden opgeheven.
De vrijheidsbond.
Het hoofdbestuur van den Vrijheids
bond heeft aan een commissie, bestaaude
uit de heeien m. J. Bentfort van
Valkenburg te Rotterdim, dr. W. G.
van den Berg te Groningen, dr. W.
W. van der Meulen te 's Gravenhage,
dr. I. H. J. Vos te Amsterdam en W.
A. J. Bastiaan te 's'Gravenhage, opge
dragen het vormen van een vereeniging
van gemeenteraadsleden in den Vrij
heidsbond. Deze commissie heeft eeni-
gen tijd geleden haar taak aangevangen,
en het ligt in de bedoeling, zoo mo-
r'en eenigen fauteuil, die in onze
huiskamer staat. „Die is voor de
gasten", zegt tante. Als ik er in zit
word ik te lui, beweert ze. Zelve zit
ze uit principe nooit in een geuaak-
kelijken stoelvermoedelijk uit woede
daarover is haar rug zoo lastig en
krimpt tante vaak van de rheumatiek.
Ik had de lichtkroon boven de tafel
uitgedoofd en het stopcontact van de
electrische schemerlamp ingeschakeld.
Arthur lag met het hoofd achterover
en de oogen gesloten. Ik zag dat hij
scherp dacht, de aderen ip zijn voor
hoofd waren gezwollen, de lippen op
eengeklemd. Ik was benieuwd zijn
opvatting te hooren over betgeen heden
avond geschied was, zijn exposée van
den moord te Brighton lag nog versoh
in mijn geheugen.
Buiten regende het en ik hoorde de
druppels met eentonig getik-tak tegen
de ruiten. Tk voelde me even alleen en
rilde. Arthur sloeg de oogen op en
glimlachte.
„Wat een naar weer héf Je bent
zeker nog niet verlangend naar je bed."
Ik schudde energiek het hoofd.
„Wat een type, hé, die Bradford,"
begon ik om het gesprek op het ge-
wenschte terrein te brengen.
„Een prachtkerel, hij heeft deze zaak
ook weer voortreffelijk en met een
zekeren humor behandeld, hij is feite
lijk de beste man van Scotland Yard,
maar hij verwaarloost alweer den psycho-
logischen kant van de zaak. Overigens
een man, waarmee ik bijzonder graag
mijn krachten eens zou willen meten
en tot op zekere hoogte voortreffelijk
mee zou kunnen samenwerken. Ik ben
hem trouwens al eens van dienst ge
weest in de affaire van baron Gold
stein, die zich een valsche Rembrandt
in de handen liet stoppen en er 'n echte
Ruben, voor weggaf. Hij dacht na
tuurlijk dat het omgekeerde het geval
was. Maar de misdaad die zoo juist
heeft plaats gehad lijkt me zoo ge
compliceerd wat betreft de beweeg
redenen, die daartoe hebben geleid,
dat het me al zeer onwaarschijnlijk
toe lijkt dat het Bradford zou geluk
ken een gunstig resultaat te hereiken
en de motieven bloot te leggen, die
hebben geleid tot den dood van den
armen Merrybone."
„Maar Bradford heeft dien dwazeu
Sir James al zoo ongeveer geaires-
teerd."
„Ho, ho, een fijne wraakneming,
vermoed ik." Ik kleurde van voldoe
ning omdat ik hetzelfde had ge
dacht.
„Overigens, het is niet onmogelijk
dat die mijnheer Box het schot heeft
gelost, wat weten we eigenlijk van
hem af. Juist daarom heeft Bradford
hem meegenomen om wat meer van
dien eigenaardigen man, die zoo maar
uit de lucht is komen vallen, te weten
te komen."
Wordt vervolgd.)
