GOESGHE COURANT
BiJVOEGSEL
Binnenland.
Stadsnieuws
Kunst en Wetenschap.
Provincie-Nieuws.
Landbouw, Veeteelt en
Visscherij.
School en Kerk.
Sport.
Gemengd Nieuws.
VAN DE
van ZATERDAG 13 AUG. 1921.
De passenellencle.
Door liet Handelsblad is de strijd
tegen de passen aangebonden en
het blad geeft geregeld ber chten
van menschen, die zonder pas
over de grens komen, onder anderen
mevr. Roland Holst is op slinksche
wijs uit ons land in Daitschland ge
komen, omdat haar pas niet voorzien
was van de voorgeschreven visa, die zoo
moeilijk le krijgen zijn.
In datzelfde blad schrijft nu een
grappenmaker den volgenden open brief
aan den minister van justitie
Excellentie,
Bent u nog niet onpasselijk van het
krantengeschrijf over passenellende
Komt zoo iets te pasPast het een
blad als het Handelsblad dagelijks
zulke ongepaste passages over de door
u toegepaste, zoo passende passeumaal-
regelen te plaatsen Is het geen pas
kwil, dat, terwijl Uwe Exc. oppast,
dat niemand zonder pas de grens
passeert, dat blad, gelijk nog pas, bij
het gepeupel in de pis tracht te koineD,
door geheel te onpas een pas gepas-
seert pas incident te pas te brengen in
den gepassioLeerden slrijd voor passen-
looze grenspassanten.
Ik zou er voor passeD, Excellentie.
Pas op, gij komt in een impasse, als
gij dit alles langer passieloos iaat pas-
seeren. Snijd dien courantiers den pas
af of gij komt in de pastei. Leer hun
zich aan te passen aan uw paspoorten
poespas en bij hun eersten mauvais
pas, zou ik ze rampassen. Geloof mij,
Excellentie, zeil op mijn kompas; du
sublime au ridicule il n' y a qu'un
pas, n'estce pas?
Dien ééuen pas verwacht van u met
gepasten eerbied,
UEd. dw.,
Mr. PASSEPARTOUT.
Van 't verhevene tot Let be
lachelijke is slechts een schrede, niet
waar P
0. K. Elout.
Donderdag 11 Augustus was het 30
jaar geleden dat de heer 0. K. Elo.ut,
di bekende hoefijzercorrespondent van
het Handelsblad, zijn journalistieke
loopbaan aanving.
Uit den N jderlandschen Journalis
tenkring heeft zich een comité gevormd
om hem een stoffelijk blijk van waar
deerïng aan te bieden.
Een ton voor vijf man
De nieuwe maréchausseekazerne te
Epe, welke pl. m. f 100.000 kost, zal
in gebruik worden genomen door 5
manschappen. (Avp.)
zondagse uiting apotheken.
Zondag a.s. en de daarop volgende
week, ook 's avonds na 8 uur, zal
de apotheek van den heer v. Kalm'hout
voor het publiek zijn geopend.
g eslaagd.
Te Sneek slaagde voor het examen
voor Kerk-organist, de heer N. C. de
Jonge, alhier.
De Kermis.
De voorboden van de kermis zijn er
weer. De zwaargeladen wagens met
palen en planken en zeilen en kleu
rige schotten en zinken dakbedekkingen
rijden weer door d^ straten van ons
stadje, staan weer op de Groote Markt,
Vlasmarkt en Beestenmarkt, waar men
reeds druk bezig is met het opslaan
van tenten, kramen en établissementen.
Het is verwonderlijk in welk een korten
tijd tal van rappe hauden een vloer
kunnen leggen, de wanden van zoo'n
kermishuis kunnen opslaan en het be
kronen met 't dak.
De jeugd heeft vacantie en profiteert
daarvan door met groote opmerkzaam
heid het bouwen van de kermis gade
te slaan, hier en daar een handje te
helpen of, bezield met de beste be
doelingen, in den weg te loopen. Vol
verwachting klopt hun hart, vol ver
wachting van de dingen, die komen
zullen. Ook de huiselijke tooneeltjes
die zich in en om de woonwagens afspe
leu verheugen zich in de belangstelling
der kindereu En misschien drootnen
zij 's nachts over een heerlijk vrij leven
van reizen en trekken.
KinderdroomenNiet gebaseerd op
de realiteit.
Maar ook vele oudere stadsbewoners
maken een wandeling naar de drie
pleinen waar zich straks de kermis-
drukte, de feestvreugde der Zuid- en
Noord-Bevelandsche kermisgasten zal
eonoertreeren, om te zien hoe ver men
al is opgeschoten. De kermis interes
seert jong en oud en laat niemand
onverschillig.
Er komt dit jaar nog meer dan
anders. Volgens het lijstje, dat wij
reeds eenigen tijd geleden publiceerden
zal men kunnen genieten van kinder—
draaimolen, danstent, onderzeebooten-
caroussel, wafelkraam, schiettent, stoom-
caroussel, bioscoop, theater, van een
luchtschommel en een zweefcaroussel,
van een aeroplane. Ook komt er een
somnabule. En natuurlijk vindt men er
de gebak galanterie-, suiker- en paling-
kramen een slagmachine, een koektenl
en een flesschentent.
Men raadplege onze advertentie
rubriek
Wij besluiten deze inleiding met den
wenseh dat de volgende week in het
tceken moge staan van een gezellige,
drukke, ouderwetsehe kermis.
Geslaagd.
Voor het te's Gravenhage gebonden
examen Fransch L. O. slaagde o. m.
mej. T. Berg, alhier.
Gemeenteraad.
Door den heer J. F. van der Leeuw
is wegens gezondheidsredenen ontslag
gevraagd als lid van den Raad dezer
gemeente. Als zijn opvolger staat ver
meld de heer E. C. van Dissel, en
daarna de heeren J. van Poelgeest en
G. Adriaansen.
Prins van Oranje.
In de Schouwburgzaal van de „Prins
van Oranje" zullen vanaf Zaterdag 20
dezer door de Ia Mar's Tooneel en
Operette-ensemble voorstellingen wor
den gegeven van „Amsterdam zoo het
weent en lacht", oorspronkelijk blijspel
in vier bedrijven.
Nadere bijzonderheden zullen per
advertentie worden bekend gemaakt.
Een aardige verrassing.
Men meldt ons
Donderdagmiddag werd aan de
vrouwtjes uit hat gasthuis een aardige
verrassing bereid.
Ds. De Vries offreerde hen een
autoritje naar Wilhelminadorp en terug.
Ze vertoefden ruim een uur bij Z.Eerw.,
hebben aldaar den tuin bewoöderd en
werden geïnviteerd op een kopje thee
en eenige versnaperingen.
Te ongeveer 8 uur nam. arriveerden
de oudjes weer aau 't Gasthuis, zeer
tevreden en voldaau. Het aangename
toeblje zal bij hen in dankbare herin
nering blijven.
Reimerswaal.
Naar de M. Ct. verneemt, berust
het door ons aan het Handelsbl. ont.
leende bericht aangaande waargenomen
pogingen öm do overblijfselen van
Reimerswaal voor verderen ondergang
te bewaren, blijkbaar op een misver
stand, voor zoover het Zeenwsch Ge
nootschap der Wetenschappen daarin
genoemd wordt. Bij het bestuur van
dat Genootschap is een dergelijk plan
niet in overweging.
Ovezaud Donderdagavond in ouder
deze gemeente een knaapje aangereden
door een auto. De chauffeur schijnt
geen schuld le hebben. Nadat het
kind door den dokter verbonden was,
is het door de auto naar huis gebracht.
Iiiezelinge. Dezer dagen had de
molenaar Ant. Bierens het ongeluk in
aanraking te komen met een cirkel
zaag zoodat hij ernstig aan den arm
■werd verwoud. Dr. Pheilfer verleende
de eersie geneeskuudige hulp en achtte
overbrenging naar Middelbuig nood
zakelijk.
Kapelle. Naar de N. Z., meldt zal
alhier op 31 Augustus, 1- en 2 Sep
tember een groote tentoonstelling wor
den gehouden van fruit, groenten en
bloemen. Verschillende medailles zullen
worden uitgeloofd, terwijl een en ander
door de hier bestaande muziekgezel
schappen zal worden opgeluisterd.
Scliore. Een zoontje van G. de Pree
werkzaam op de hofstede van dhr. J,
Glerum trof gisteren het ongeluk dat
een hooivork, met een der punten, in
zijn oog viel.
Dr Kolft' van Kruiningen verleende
heelkundige hulp er bestaat hoop dat
hel oog behouden blijft.
Krabbendijke. De gemeentereke
ning over 1920 sluit met een nadeelig
slot van slechts f 101,767a. (Over 1919
f 2-150.537j). De inkomsten bedroegen
f 132581.61 en de uitgaven f132686 37£
Aan havengeld k 'am tweemaal zoo
veel binnen als aanvankelijk geraamd
was.
Woensdag had alhier een ernst:g
ongeluk plaats. Terwijl "de oudste zoon
van den timmerman v. D. bezig was
met eene motor hout te zagen had hij
het ongeluk om met zijn hand in een
der zagen te raken met het ongelukkig
gevolg dal twee vingers geheel werden
afgezaagd, terwijl twee andere vingers
deerlijk gehavend zijn. Dokter Honde
link verleende de eerste geneeskundige
hulp. Later is v. D. met de aulo van
den heer Woulersen naar Middelburg
vervoerd.
Zaid-Berelandsrlie Pad vinders.
Men schrijft ons
Zuid-Bevelandsche Padviuders kam
peeren met drie teriLen in de duinen
bij Cadzand, alwaar ook padvinders u;t
Terueuzen en Middelburg in de buurt
kampeeren. 't Water moet uit het dorp
gehaald worden. De gezondheidstoestand
is goed. Vrijdag gaan de Z -B. Pad
vinders een tocht langs de Belgische
Badplaatseu maken en komen Dinsdag
a s. terug.
De Socialisatie en de landbouw.
Aan de redevoering door het Tweede
Kamerlid Bakker op de laatste alge-
meene vergadering der Z, L M. ge
houden over bovenstaand onderwerp,
ontleenen wij nog het volgende
Spr. wees erop, dat het aantal kleine
landbouwbedrijven steeds toeneemt,
waar men toch ook hier gaat in de
richting der socialisatie, door de ge
meenschappelijk geëxploiteerde fabrie
ken, en ook reeds bij den afzet van
de producten. Uit laatste door de ex
portveilingen, terwijl ook de inkoop
van grondstoffen reeds gezamenlijk
geschiedt. Na do ontwikkeling van een
en ander met cijfers te hebben aan
getoond, zegt spr. dat ook daaruit te
bewijzen zou zijn, dat in den land
en tuinbouw inderdaad het grootbe
drijf toeneemt en de kleine bedrijven
daarvan de organen zijn. De voorstan
ders van socialisatie denken dan ook,
dat land- en tuinbouw zich in hun
geest ontwikkelen. Doorgaande in die
lijn merkt spr. op, dat er bjj de
grondeigenaars minder gehechtheid aan
den grond is dan vroeger en 'bij soci
aliseering van den grond het verzet
ook minder zou ziju dan vroeger, mede
door de hooge belastingen op die
gronden. Toch zou ook de onteigeniug
van den grond geleidelijk moeten ge
schieden Spr. gaat vervolgens na dat,
naast een land- en tuinbouwraad een
groot aantal commissies noodig zouden
zijn voor de controle over verschillende
onderdeelen van het bedrijf, zooals
boekhouden, werkprestatie, loonrege
lingen, enz., want ook dan zullen de
arbeiders wel niet met ieder loon te
vreden zijn. Onder de nieuwe toestanden
zullen ook allerlei strijdpunten worden
opgeworpen. In iedere provincie zou een
kantoor moeten zijn. waarmede al die
commissies voeling houden, en ook
een bankinstelling dieni aanwezig (e
zijn om gelden te verschaffen. Ook
verdeeling en prijsbepaling worden
geregel l. Alle pachtbedrijven zouden
moeten verdwijnen, maar dit kan niet
want ook in de nieuwe maatschappij
zullen kleine bedrijven aanwezig moeten
zijn, opdat de bedrijfsleiders in den tijd
van den oogst losse werkkrachten
moeten kunnen recruteeren uit die
menschen, welke oen zeer klein be
drijfje hebben.
Spreker zeide voorts niet de moge
lijkheid van socialisatie te ontkennen,
maar wel de mogelijkheid eener sociali
satie, die een zegen voor het maat
schappelijk leven zou zijn.
Een individualistisch bedrijf kau
nooit dan tot volkomen schade van dat
bedrijf en dientengevolge ook tot schade
van de gemeenschap worden gesociali
seerd. Dit omdat daardoor de persoon
lijke energie, waardoor de maatschap
pelijke voortbrenging op hooger peil
komt te staan, zou worden gedood.
Dat zou zeker ook met het landbouw
bedrijf het geval zijn en spr. denkt
dan aan de fokkerij, de selectie, vooral
ook aan de kleine intensieve tuinbouw
cultuur. Eu al zeggeu nu de voor
standers van socialisatie, dat ook in
hun stelsel de prikkel voor de ont
plooiing van de meusehelijke energie
zal blijven bestaan, omdat men ook
veekeuringen zal houden, ook tentoon
stellingen zal organisceren enz., dan
meent spr. toch dat de mensch nog
andere prikkels noodig heeft. De harde
strijd om het bestaan, de zucht J.oi
zelfbehoud zijn de prikkels, waardoor
de mensch wordt opgewekt, om zich
met geheel zijn hart te werpen op den
arbeid, en met zijn hersens alles uit te
denken wat kan dienon om zijn bestaan
te verbeteren.
Spr. vraagt of een gesalarieerd man,
die de bedrijven möet leiden met pijn
lijke nauwgezetheid waken zal over
alles, zooals de landbouwer moet doen
voor wie liet wel gelukken van zijn
onderneming een levenskwestie is. Spr.
meent, dat dit een witte raaf zal zijn.
Juist is gebleken, dat vooral de pacht
boeren de verhoogde opbrengst van
deu bodem hebben bevorderd.
De maatschappij van nu leeft, die
van straks zal dood zijn als de sociali
satie werd ingevoerd. De mensch, zou
een klein stukje worden van een groot
raderwerk. Het leven zou veel duurder
worden, te meer ook waar de boeren
stand hoogere eischen zou stellen dan
tot nu toe, zoowel op loon- als woning-
gebied.
Werklooze landarbeiders.
De minister van binnenlandsche zaken
heeft aan de landarbeidersbonden mee
gedeeld, dat hij vooralsnog geen vrijheid
kan vinden, voor de werklooze land
arbeiders een steunregeling te treilen.
Hervormingsdag.
De Alg. Synode der Ned. Herv.
Kerk heeft besloien tot het uitschrij
ven van een dag van verootmoediging
en dankzegging op 31 October a s.
De Schoolstrijd.
In Bergopwaarts constateert prof.
dr. H. Til. Obhink dat de overmatige
8ehoo!bjuw tengevole van de nieuwe
onderwijswet schatten gelds verteert en
schrijft dan
„En toch acht ik de schatten gelds,
die op deze wijze worden weggegooid,
nog niet eens den ergsten kant van de
zaak. Het ergste is de moreele schade
die wordt aangericht. Vroeger bracht
de schoolstrijd scheiding lusschen de
twee groote groepen de liberalen en
de orthodox-chiistelijken. Nu gaat de
nieuwe schoolstrijd plaatselijk de chris
tenen onder elkaar verdeelen en er is
een voortdurende bron van telkens
nieuwen twist.
Aan den ouden schoolstrijd moest
een einde komen. Maar het e:nde is er
niet. De strijd heeft alleen een ander
karakter aangenomen. De twee groote
legers ziju gedemobiliseerd, en de strij
ders naar huis gezonden. Men gaf ze
echter hunne wapenen mee, en nu
hebben ze zich groepsgewijze weer tot
tal van kleine legertjes vereenigd, die
nu in dorpen en gehuchten met hevig-
he.d deu guerilla-oorlog voeren tegen
hunne vroegere strijdmakkers.
De schoolstrijd heeft zich verplaatst
van het Binnennof naar het dorpsplein.
Of er veel mee gewonnen is f"
Kleedervrijheid.
Een inzender in de Gereformeerde
Kerkbode voor Rotterdam verzet zich
tegen de „Kleervrijheid" in de' Gerc-
formeeide kerken. Niet alleen ten op
zichte van de predikanten acht hij een
uniform voorschrift gewenschl, maar
ook zou hij de verdere ambtsdragers
en ook de kerkgangers ze f tijdeus de
godsdienstoefening aau een regeling, de
kleedmg betreffend, onderworpen willen
zien. Niet alleen jongere, maar ook
oudere zusters der gemeente kleeden
zich vaak onwelvoeglijk, maar bij
broeders ouderlingen, diakenen en col
lectanten ontbreekt eveneens vaak veel
aan de stemmigheid van kleeding, „en",
zegt de schrijver, „het laat zich be
grijpen, (lat vele broeders en zusters
ontsticht worden als broeders, die tot
eenigen dienst bij de Kerk des Heeren
op den Sabbathdag zijn betrokken,
door das, jas of vest deze ontstichting
opwekken".
„Dat de Heere en Ziju Woord dit
onverschillig zou laten", aldus de schrij
ver, „wagen wij le betwijfelen... De
apostel Paulus spreekt zelfs van deftig
heid bij de bediening des Woords, en
zou hij diezelfde deftigheid dan niet
begeeren bij alles wat en allen, die hij
den dienst in het Huis des Heeren
zijn betrokken
Bovendien, als de Heere onder de
oude bedeeling voor den bouw van
den tabernakel de plaatsing van de
strikjes en linten etc. laat aanwijzen
en de kleedij voor den Priesteidienst
in bizonderheden laat voorschrijven is
het dan te denken, geachte redactie,
dat bij den Nieuw-Testamentischen
eeredienst een kleervrijheid als bij ons
wordt waargenomen, Hem aangenaam
kan zijn P"
Tot zoover de inzender in de Gere*
f rmeerde Kerkbode. Well.cht krijgen
wij dus binnenkort in de Gereformeerde
synode een voorstel, betreffende een
verordening op het aautal vestknoopen
kleuren snit van das,lengte van mouwen
en broekspijpen voor ouderlingen, di, ke
nen en collectanten naar het voorbeeld
van de oude bedeeling, die aan de
priesterkleeJij ook de plaatsing van
de strikjes en lintjes voorschreef.
(N. R. Ct.)
Ned. Herv. Kerk.
De Alg. Synode der Ned. Herv.
Kerk heeft met 109 stemmen aan
genomen de conclusie der commissie
over het wegnemen van de bepaling
in de reglementen betreffende de on-
vereenigbaarheid van het Kamerlid
maatschap met het prelikambt. De
commissie wilde opheffing van de be
paling, onder voorwaarde, dat de be
trokken predikant toestemming krijg
van den kerkeraad en van het classikaal
bestuur welke zich moeten hebben
overtuigd dat in de vervulling van
het ambtswerk op bevredigende wijze
wordt voorzien.
In behandeling kwam vervolgens het
rapport van den heer Bongers over
het Reglement op de vorming van
filiaalgemeenten, ingediend door de
vereentging van vrijzinnig hervormden.
De meeiderheid der commissie ont
kent, dat men naast den geloofsgrond
der kerk, een andeien zou kunnen
stellen, die er toch niet mede in strijd
zou mogen zijn en wijst er o.m. op
hoe uiterst bezwarend de beoordeeling
is van den geloofsgrond voor het clas
sikaal bestuur, aan hetwelk het regle
ment zulks wil opdragen Vtlgens het
oordeel der minderheid kunnen en
moeten de bezwaren, waarvoor zij niet
blind is, door beleidvol optreden wor
den overwonnen.
De heer Tammens, wees op het ge
vaar dat nog meerdeien de kerk zullen
verlaten als de gevraagde wijziging
niet wordt ingevoerd. Daa. entegen zal
vrede en rust worden beverderd wan
neer men zoowel de rechizinuige als
de vrijzinnige minderheden op deze
wijze bevredigt.
De conclusie der meerderheid werd
ten slotte met 127 stemmen aange
nomen.
Beroepen (toez.) te lleinkenszand J,
B. Netelenbos te Middelburg.
Voetbal.
G.V. V.
Zondag a.s. 9pelen op het terrein
aan den Polderschen weg voor de
Bei^r-wedstrijden van G. V. V.
G. V. V. I (Goes)—Zwart Wit I
(Rotteidam) en voor de winnersronde
klasse B Ajax I (Icrseke)E. M, M. I
(Goes).
Het nieuwe speelgoed! Tfc Am
sterdam kost een rit in tramlijn 22,
die rondom het Centraalstation loopt,
slechts 1 cent.
Het nieuwe speelgoed, vertelt het
N. v. d. is lijn 22, waarin nog
steeds drommen dreumessen rond het
Centraal Station trammen. Gelukkig
laat men de volwassenen voorgaan,
anders zou er tot dusver op conduc
teur en wagenbestuurder na waar
schijnlijk nog geen „groot mensch» in
geweest zijn. Twee agenten houden de
woelige queue in toom, die zich Zondag-
uitstrekte over een lengte van ettelijke
meters. Maandagmiddag was er iets
minder, maar toch altijd nog ruim
voldoende belangstelling Hoelang het
nieuwtje zijn aantrekkingskracht zal
behouden, valt moeilijk te voorspellen.
Waarschijnlijk zal het nog wel een
tijdje duren.
Eén der agenten had zelf nogal schik
in het geval, maar de ander vond het
een vervelend baantje. Hij beklaagde
de arme conducteurs, die daar deu ge-
heelen dag mee opgescheept zaten. En
sommige groote menschen zijn al even
erg, vertelde hij. Gisteren had hij een
heer en dame opgemerkt, die vijfmaal
het toertje gemaakt hadden. Het leek
wel, of de menschen nog nooit een tram
gezien hadden.
Inmiddels waren ons alweer verschei
dene trams gepasseerd. Van vorenloopen
de wagens met klein grut leeg en
dadelijk van achteren weer vol. Een
voorbijganger, die er nogal plezier in
had, deelde onder groot gejuich een
handvol centen uit.
Een vrouwtje was hooglijk ingenomen
met de nieuwe instelling Het was net
zoo duur als de draaimolen en het
duurde langer. Voor een dubbeltje was
je nu je kinderen een heelen tijd kwijt,
terwijl je zeker wist, dat ze qnder. toe
zicht stonden. En terwijl ze tramden
deden ze tenminste „geen ander kwaad".
Dronken kinderen Te Rotterdam
zijn aangehouden vier jongens van
912 jaar, die hadden ingebroken in
den Doelen en daar 21 llesschen oranje
bitter hadden gestolen. Zij hadden, zoo
meldt het „Hbld.", aeze verborgen in
een pakhuis bij den Dot-leu, waar zjj
zich aan den inhoud der flessehen hadden
te goed gedaan, met het gevoig, dat
zij bij de ontdekking allen stomdronken
waren.
Giftige gassen in den strijd
tegen ongedierte. De katoenworm in
Atnet'ka, die sedert jaren de grootste
verwoestingen aanricht» in de katoen
plantages der Zuidelijke Staten zal
voortaan met giftige gassen worden
bestreden. De chemische legerafdeeling
eu het departement van landbouw
zullen samenwerken om dit gas op de
doelmatigste wijze daarvoor te gebrui»
ken. Op het oogenblik bestrijdt men
er ook met succes de rattenplaag mee
in de groote zeehavens. Een „gasaan
val" van 15 minuten doodt iedere rat,
die zich in de werven eu onder de
