K° 77
Zaterdag 2 Juii I92L
108 jaargang.
abonnement
Bij dit nummer behoort
een Bijvoegsel.
Aan de Lezers
KEN PRAATJE OVER
VLEESCH KEURING.
FEUILLETON.
One maanden Schooier,
Buitenland.
EEN OPLOSSING.
l'rijs per kwartaal, in Goes f 2,
buiten Goes f 2,—.
Afzonderlijke nummers 5 cent.
Verschijnt: Maandag-, Woensdag
en Vrijdagavond.
(jOESCHE
Uitgave Naanil. Vennootschap Goesche Courant
ADVERTENTIÈN
van 15 regels f 1,20 elke regel
meer 24 cent.
Driemaal plaatsing wordt 'tweemaal
berekend.
Familieberichten L10 regels f 2,40
Bewijsnummers 5 cent.
en Kleeutvens Ross' Drukkers- en Uitgeversbedrijf. Advertent'ën worden aangenomen
tot 12 unr voormiddag.
M
Door te koopen bij de adver
teerders in dit blad bevordert gij
UW EIGEN VOORDEEL
UW EIÜEN COURANT
Reeds vele jaren geleden hebben
verschillende gemeenten bepalingen en
verordeningen vastgesteld om de vleescb
keuring te kunnen regelen, hoewel die
bepalingen na verloop van tijd meestal
weer ingetrokken werden.
Reeds in 1826 bestond te Maastricht
een gemeentelijk slachthuis, Venlo
volgde in 1837 en Den Bosch in 185-3.
Bij arrest van den lloogen Raad
van 15 Mei 1855 werd het gemeente
bestuur onbevoegd tot het nemen van
dwingende bepalingen verklaard, maar
men trok zich daar in Maastricht
weinig van aan want in 1856 werd
daar het besluit genomen dat zonder
schriftelijke toestemming van het hoofd
der Gemeente het vee, met uitzondering
van varkens, niet anders dan in het
Gemeentelijk slachthuis geslacht mocht
worden.
De gemeenteraad en de gezondheids
commissie in Den Bosch verzochten
den Koning aan Gemeentebesturen het
recht te verleenen het privaat slachten
te verbieden.
Daarna kwam in 1868 minister
Heemskerk met een wetsontwerp rege
lende het veeartsenijkundig staatstoe
'zicht en Politie waarbij de keuring
van vee en vleesch tot een zaak ver
klaard werd, die door het Rijk gere
geld zou kunneu worden.
Met den minister verdween ook dit
wetsontwerp.
Minister Fock meende, dat zoo de
keuring van levensmiddelen al noodig
werd geacht, die aan de zorgen van
de gemeenten moest worden overgelaten
waarmede de Rijkskeuring van de
baan was.
In 1873 en 1874 bevalen de inspec
teurs van het staatstoezicht op de
Volksgezondheid den minister aan, de
openbare slachthuizen toe te staan,
maar eerst de z.g.n. Hinderwet bracht
in 1875'gunstige resultaten.
Van dien tijd af konden aan het
oprichten van slachthuizen geen hin
derpalen meerin den weg gelegd worden.
tn Januari 1886 werd te Rotterdam
een openbaai slachthuis geopend en
twee jaren later volgde onze hoofdstad.
Daarna volgden snel na elkaar
Utrecht, Groningen, Den Haag, Haar
lem, Alkmaar, Den Bosch, Dordrecht,
Roermond, Sittard, Nijmegen, Arnhem
en Venlo.
Enschedé en Leeuwarden zullen
spoedig volgen.
Toch stonden de bewoners van al
24
DOOR
C. DE B L IJ.
Toen hij verdween, was de algemeeiie
vechtlust uitgewoeden werd er
tusschen de verschillende partijen „afge
dronken".
De ceremoniemeester tlnisterde me
in 't oor
„Speul moar weer van „Lang sulle
se leve
Ze zaten nu genoeglijk bij elkaar,
en ik hoorde het lieve bruidje zeggen
„Ik heb toch een goeie partij edoau,
want als 't ie sterreft, krijg ik f 15
in de week pensioen 1
liet was Kerstavond 1 Buiten koude
en neerstroomende regen, binnen warm
te en vroolijk licht
T wee bedela ars-schooiers -straa tin uzi -
kanten stonden voor een groote villa
in Bwsuin
Achter de opengeschoven gordijnen,
zagen we een helverlichten kerstboom.
De honderden kaarsjes flikkerden eu
straalden ons tegemoet, vertellend van
vreugde daarbinnen
deze plaatsen nog steeds bloot aan de
gevaren van den sluikhandel in vleesch.
De zoogenaamde koudslachters ves
tigen zich in kleine dorpen aan den
rand van groote gemeenten gelegen.
Zij hebben in die kleine dorpen met
geen verordeningen rekening te houden
en het grootste ambtenarencorps is niet
tegen de vindingrijkheid en brutaliteit
van deze vleeschknoeiers opgewassen.
Er bestaat b.v. in de allernaaste om
geving van Rotterdam een bloeiende
handel in wrak eu dood vee en hoewel
voor het frauduleus invoeren van
vleesch alleen hechtenis wordt geëischt,
zijn strafbepalingen onvoldoende ge
bleken om ondeugdelijk vleesch te
weren.
Van tallooze zijden, door allerlei
vereenigingen op hygiënisch gebied,
landbouwinaatschappijen en b.v de
Vereeniging van Burgemeesters is op
een Rijkswet aangedrongen.
Tenslotte riep de heer Lovink, des
tijds Directeur-Generaal van den Land
bouw, meerdere autoriteiten te samen
en in die vergadering werden een vijftal
dierenartsen aangewezen om een opt-
werp voor te bereiden Het resultaat
van dezen arbeid was de Koninklijke
Boodschap van 22 Februari 1913
waarbij het desbetreffend wetsontwerp
werd aangeboden.
Juist toen bet ontwerp in 1014 in
behandeling zou komen brak de we
reldoorlog uit waardoor de aandacht
der regeering voor geheel andere zaken
gevraagd werd. Toch bleef het ontwerp
de belangstelling der Kamerleden
trekken.
"De grondslag daarvan was, dat vleesch
als belangrijk onderdeel van de volks
gezondheid deugdelijk moet zijn eu
wat aau dezen eisch te kort komt zich
aan de volksgezondheid wreekt.
Men wenschte daarom ook de huis-
slachtingen onder de bepalingen te
doen vallen.
De regeering verdedigde het door haar
weglaten der huisslachtingen met de
mededeeling, dat alhoewel de overheid
op publiek terrein maatregelen moet
nemen, zij zich op het particulier ter
rein niet begeven mag. Men achtte
daarom voor de huisslachtingen be
scherming van overheidswege misplaatst.
lil het voorloopig verslag werd deze
bewering evenwel aan de practijk der
huisslachtingen ten platteland» ge
toetst.
Het kan toch niet ontkend worden,
dat vleesch van huisslachtingen afkom
stig voor een groot deel zijn weg
vindt naar huurlieden, familieleden en
zelfs in den handel komt.
En waar blijft ten slotte de grens
tusschen nood- en Imisslachting.
Tal van particulieren met ziek vee
zouden om de keuring te ontgaan van
noodslachtingen, huisslachtingen maken
en de regeering heeft dit ook latei-
ingezien en de huisslachtingen in het
wetsontwerp opgenomen.
Hoe de wet dient uitgevoerd te
worden is een vraagstuk van plaat
selijke zorg.
Bij zeer uitgebreide Gemeenten zou
Als betooverd keken we er naar
Onder de portiek van de groote deur,
pakten we onze instrumenten uit, en
begonnen te spelen
„Stille nacht, heilige nacht!..."
Plotseling werd de deur opengerukt.
Onze stemming werd wreed verstoord,
door een barsch „Wat motten jullie
hier
„Ach, meneerlamenteerde ik.
„'t Is zulk verschrikkelijk weer 1
Ilebt u niet een kleinigheid voor ons
Scheer je weg I" Dat was
legen ons I Tegen den hond „Binnen
blijven, Lola 't Is voor jou veel te
nat buiteu 1"
MoraalTwee mensc'aen mogen wel,
iraar een hond mag niet krepeeren
van ellende 1
Een einde verder werd het schoone
„In de menschen een Welbehagen
als volgt lil praktijk gebracht
Op ons bellen verscheen een meid.
Zoodra ze ons zag, deed ze de deur,
zoo ver als 't kon dicht
„Och, me'ssie, vroag is an meheer
of mefronw ofle we niet op Kerstavond
een'stukkie moge speuleP"
De deur gaat dicht en we staan in
den regen te klappertanden van de kou.
Door een kiertje, klinkt heel bedeesd
„Manne, Mijnbeer geeft eiken Zondag
in de kerk!" Commentaar is hier over
bodig
oprichting of verbouwing van bestaande
slachterijen tot kleine centrale slacht
plaatsjes zeer aau te bevelen zijn, in
de allereerste plaats om het benoodigde
ambtenarencorps dat elke slachting
moet controleereu zoo klein mogelijk
te doen zijn.
Welke wegen staan den gemeenten nu
open teneinde de door het Rijk
gewenschte regeling te verkrijgen.
Men kan allereerst, onder leiding van
een dierenarts een keuringsdienst
inrichten en wel zoodanig, dat de
slagers thuis kunuen slachten, want
art. 47 der vleesehkeuringswet geeft
een uitstel van 5 jaren te rekenen
vanaf 1 Januari 1919 van de voor
waarden waaraan slachterijen en der
gelijke inrichtingen moeten voldoen.
Wensoht een gemeente een dergelijke
regeling te treffen dan heeft zij dus
hieraan te voldoen, dat met ingang
van I Januari 1924 de slachterijen aan
zekere eischen voldoen, van welke wel
de voornaamste zullen zijn de ondoor
dringbaarheid voor vocht van bodem
en muren ter hoogte van 2 M., vol
doende licht en lucht, regeling van
den afvoer van afvalwater enz.
Voor vele slagers ten plattelaude
zullen de verbouwingen groote bezwaren
meebrengen.
Er is bovendien nog een omstandig
heid waarom centrale slachtplaatsen de
voorkeur verdienen.
Bij de bovengenoemde regeling
koint de keurmeester bij de menschen
aau huis het vleesch keuren wat
slechts in zeer kleine gemeenten
inogeljjk is, want de luxe om naast
een dierenarts een hulpkeurmeester
aan te stellen, kunuen de meeste
gemeenten niet dragen.
Komt men boven de gemeenten van
2000 inwoners dan kali een dieren
arts die ook de huisslachtingen moet
nagaan, het werk niet meer alleen af,
vooral ook omdat de wet voorschrijft,
dat voor en na de slachting gekeurd
moet worden.
De zoogenaamde leveude keuring
bevordert de doeltreffendheid der keu
ring na het slachten omdat zij aan
wijzingen geven kan die bij de tweede
keuring van groot belang zijn.
Wil een gemeente dus aan de wet
voldoen dan is Doodig le. eeue ver
ordening, 2e. het aanstellen van een
dierenarts, hoofd van den keurings
dienst, en de kosten der keuring kun
nen op de slagers verhaald worden.
De keuring houdt dan tevens de
controle op den winkel vleeschverkoop
eu om het smokkelen met ondeugdelijk
vleesch tegen te gaan. Deze controle
kan niet aan politie of veldwachters
worden toevertrouwd.
Toch is een keuringsdienst nis boven
omschreven, niet aan te bevelen.
Het is veel ratioDeeler, dat aan een
goede verbouwing van één der slage
rijen, de voorkeur boven een verbou
wing van alle wordt gegeven.
Zoo komen we tot de bespreking
van de oprichting eener centrale slacht
plaats.
Een dergelijke slachtplaats kan in
NeeD, dan hadden we op 2den
Kerstdag een ander onthaal in de groote
villa van mijnheer Van Houten We
stonden in de open veranda te spelen.
Daar ging de deur open. Het dienst
meisje vroeg ons in de gang te
komen. Mevrouw zelf stopte ons «en
gulden toe eu een kop warme illee met
eenige koekjes werd ons daar aange
boden.
„Toe", sprak ze, „is het niet te veel
gevergd, als jullie nu ook nog een
stukje voor ons spelen
Graag voldeden we aan haar ver
zoek, want, vooral een schooier, is een
vriendelijk woord zeer welkom
Het bordje, „Centrale Armenzorg",
„Liefdadigheid naarVermogen" of „Men
geeft niet aan de deur» is niet zoo
zeer een wapen tegen brutale bedelaars,
dan wel „een goed woord, een warme
dronk
Dikwijls zal men teleurgesteld wor
den, maar er bestaat ook nog Doe
wel, en zie niet om
Om op andere bijbelteksten te
komen Een klein staaltjeIn Hi]—
vei8um <:n bij den Pastoor, èn bij de
Predikanten, niets opgehaald Ik het
bij allen mijn visitekaartje achter met
„Klopt en u zal worden opengedaan
Als typische tegenstelling daarvan,
nog even ditIn 's Hertogenbosch
speelden we in Hotel Central. Een
elke gemeente gesticht worden, maar ook
kunnen meerdere gemeenten zich com
bineeren en .gezamenlijk een dergelijke
inrichting bouiven.
Men kan dan zijn eischen aan het
gebouw hooger stellen en de hygiene
komt veel beter tot haar recht, door
dat men bij het bouwen, tevens alle
hulpmiddelen kan aanbrengen die er
toe kunnen medewerken het vleesch
zoolang mogelijk voor bederf te vrij
waren.
Een behoorlijke centrale slachtplaats
welke een gemeente met de omliggen
de gemeenten voor gezamenlijke reke
ning houwt, zal ongeveer aan de
volgende eischen moeten voldoeu
le. een groot slaehtlokaal
2e. een klein lokaal voor wnsschen
van ingewanden
3e. een klein lokaal voor dooden
en broeien van varkeus
4e. een lokaal Yoor den dierenarts,
tevens in te richten tot laboratorium.
5e. e>-n woning voor den hul pkeur-
meester met kantoor.
Voor vernietiging van afgekeurd
vleesch kan men dan van de ovens
der gasfabriek gebruik makeu.
in een slotartikel zullen wij het
vraagstuk der vleeschkeuring, welke
door de nieuwe Rijksvoorschriften nu
in elke gemeente verplichtend <«ordt
gesteld, nog even nader bekijken.
Slot volgt)
Het conti et in het Engelsuhe mijn
bedrijf, dat 31 Maart is uitgebroken
en 89 dagen heeft geduurd is thans
opgelost. In het Lagerhuis heeft
L'oyd George een overzicht van de
regeling gegeven, na te hebben mede
gedeeld dat de mijnwerkers den eisch
uopeus den winstpot geheel en al
hebben opgegeven. De voornaamste
eigenschap van (le regeling was het
vaststellen van een nieuw toonstelsel
waarbij do arbeider» toet de patroons
dee en In do w nsten van de
industrie. Aldus verkrijgen de arbe>-
ders een directe eu individurele aan
sporing tot ijver. In de geschiedenis
van geeu cukel land is er een dei gelijk
systeem van aandeel lil de winst
bekeml geweest De regeling vuorziet
in een standaard-minimum loon, zooals
het geauddelde in 1914 was, plus 20
pet., met een verdeeling van de verdere
baten op een grondslag van 83 pet.
voor de arbeiders en 17 pet. voor de
eigen :ars. De regeling zal duren tot.
30 September 1922, en beide pariijen
zullen dan een opzeggingstermijn van
drie maanden ia acht moeten nemen,
als zij haar wenschten te eindigen.
Er zal een geleidelijke loonsver
mindering zijn gedurende Juli,
Augustus en September, deze zal in
de eerste maand 2 shillings per schoft
bedragen, in de tweede 21/v sh. en in
de derde 3 sh Na die periode zoude
permanente regeling vau kracht worden
Heilsoldaat verkocht daar de Strijd
kreet. Ongemerkt stopte hij mij een
een blad eu bovendien een dubbeltje
in de haudeu
Oudejaarsavond IWe zijn in
Baarn. Eeu heer komt z'n huis uit
en vraagt „Willen jullie een bord soep,
jongens
Het was de heer Bakker, redacteur
der Baarnsche Courant. Hij noodigde
ons binnen.
Nimmer zag ik zulk een eigenaar
dig redactiebureau. Een allerbelangwek
kendste combinatie van curiositeiten en
antiquiteiten, allemaal geschenken.
O.a» werd ons een stoeltje getoond
waarop onze geëerbiedigde Koningin,
als kindje, gezeten had.
„Jongens! Doe eerst je natte spullen
uit I Warm je wat bij de kachel, dan
zal ik voor jullie een bordje soep
halen.
De tafel stond gedekt. Onderwijl
kwam een jongmensch binnen, die
kunstschilder bleek te zijn. Hij had
een groote kruik bier voor „Vade tje
Bakki r» gehaald. Ook hij zette zich
zeer genoeglijk bij ons aan de gedekte
tafel.
Er werd gebeld I Nog een gast
trad binnen. Het was een werkman,
die, bedeesd met z'n pet iu de hand,
hij de, deur bleef staan.
en de regeeringssubsidie zou ophouden
te werken. Die subsidie zou gedurende
deze periode beschikbaar zijn, trn
einde een verdere daling van de loonen
te voorkomen. Over hot verler-uen
dezer subsidie van 10 millioen pond
stelling, zal het Lagerhuis h'den
(Vrijdag) siemmen.
Een naf'onale raad, alt ook
district araden, zuilen worden Inge
steld, bestaande uit evenveel mijn
eigenaars als mijnwerkers, die alle
geschilpunten zullen regelen. De
nuiionale raad zal boven de districts
raden staan voor de regeling der loonen
en zal iu hoogste instantie o.m. uit
maken wat als bedrijfskosten van de
mijnen geboekt mag worden. Wanneer
hij niet tof, een beslissing kan komen,
zal de tnsschenkomst van een onaf-
hanke ijk scheidsgerecht kunnen worden
ingeroepen.
Lloyd George beschreef de regeling
als een groote maar zeer hoop
gevende proefneming, die een
sintienwerking van patroons en
arbeiders meebrengt tot een tot
dusver nog niet bestaan hebbenden
omvang, die naar hij hoopte, nieuwe
verbindingen zou scheppen tusschen
kapitaal en arbeid. Daarom geloofde
hij dat, hoe kostbaar en vernietigend
hel conflict ook was gewee-t,
wanneer de plannen in oen geest
yam goede gezindheid worden uitge
voerd, he> vi ik me-r dan vc gueding
voor de gele'en v r ie-sen zou krijgen.
Misschien z-illeu iie Grieken nog
b<r>u\v htiji'H over hun weigering
oui de ge.ullnerde bemiddeling in het
ooi flict met de Turken geboden, te aan
vaarden, althans zij heaben bij Ismid,
de havenplaats aan de golf van dien
uaam, die een inham is van de Zee
van Marmora, een nederlaag geleden.
Aanvankelijk hebben de Kemaüsren
deze stad nog niet geheel kunnen ver
overen, daar zij binnen het bereik vau
het vuur der Griekeclie oorlogsschepen
ligt en dat de Tulken daar last vail
hadden, blijkt uil hun protest bij de
geallieerden tegen dit b. mbardement.
Thans is ech'er hei be icht gekomen
dat de stad ooor de Grieken is ont
ruimd zoodat de weg naar K oust anti—
nopei, d-t «<og „eeu 100 KM. ver
wijderd Jigt, voor de KemaJisten open
is. t<e geallieerden hebbeu een neutrale
linie vastgesteld 10 K.M. ten Noorden
van Ismid, maar het is de vraag of
de Kemalisten deze niet znllen over
schrijden. De aankomst van den bolsj'e-
wistischen volkscommissaris T-jitsjerin
te Angora, zal hun zelfvertrouwen
ongetwijfeld doen toenemen.
In isuitschland vraagt men zich
af of de PooIscIih benden «rerke ijk
terugtrekken uit het bezette gebied,
of dat men slechts van een schijnbe
weging kan spreken.
De Eugelsche generaal Henniker
heeft nu aau den aanvoerder van de
Duitsche zelfweerbaarheid, generaal
lloefer, meegedeeld, dat de terugtocht
van de Poolsebe opslandelingen uit de
eerste, iu het ontruimingsplan voor
ziene zone, voltrokken was. Daarop
I „Kom er -in kameraad, geneer je
niet; ga toch zitten.» Dit zeide onze
brave heer Bakker, die intusschen met
een groote pan soep was binnengekomen.
Daar zaten we vereend om den gast
vrijen disch. Het was wel een ge-
mé eerd gezelschapdo.ch onze ver
bazing zou nog stijgen.
Onderwijl we het heerlijk bord soep
nuttigden, kwam een kellner binnen.
Hij was even uit een café, in de buurt,
weggeloopen, want hij had vreese'ijke
hoofdpijn
„Ken je me even helpen, baas?»
„Wel zeker, jongen Ga tnnar zitten I"
De heer Bakker begon het hoofd
yau deli patient te bestrijken, en zeide
tegen ons
„Eet jullie maar door!»
Dat de s. ep van hemzelf koud werd,
daaraan scheen bij nier e denken.
„Is 't a weer beier?"
„Ja h»asèt is over!»
De kellner verdween zonder be
talen. Op mijn vraag zeide de bewon
derenswaardige gastheer
„Nee, jongen, betalen laat ik me
niel Je kunt me een groot plezier
doen In een straat hier dichtoij,
woont een arme vrouw. Haar jongen
is al jaren ziek. Gaat daar heen en
speelt voor hem jullie mooie muziek
(Wordt vervolgd.)
