S°. 5!
Zaterdag 30 April 1021
108e jaargang.
Bij dit nummer behoort
een Bijvoegsel.
Plaatselijke Keuze.
3 FEUILLETON.
KEIZER NAPOLEON
Buitenland.
Binnenland.
Landbouw, Veeteelt en
Visscherij.
abonnement
Prijs per kwortsal, in Goes f 2,
buiten Goes f 2,
Afzonderlijke nummers 5 cent.
VerschijntMaandag-, Woensdag-
A Vrijdagavond.
GOESCHE
Uitgave Nas ml. Vennootschap Goeselie Courant
ADVERTENT1ËN
van 15 regels f 1,20 elke regel
meer 24 cent.
Driemaal plaatsing wordt tweemaal
berekend.
Eamilieberichten 110 regels f J2,40
Bewijsnummers 5 cent.
en Kleenwens Ross' Drukkers- en Uitgeversbedrijf. Advertentiën worden aangenomen
tot 13 nar voormiddag.
i.
Het wetsvoorstel van het Tweede
Kamerlid Rutgers c.s. tot invoering van
de plaatselijke keuze, heeft in woord
en geschrift al tot heel wat heftige
debatten tusschen vóór- en tegenstan
ders geleid.
Voor wij het aan critiek onderwerpen
is het zeker wel gewenscht onzen lezers
het een en ander van onze tegenwoor
dige drankwet inede te deelen.
Wij kunnen dan tevens doen uit
komen wat eigenlijk de bedoeling van
de voorstanders van plaatselijke keuze
is en welke veranderingen de drankwet
door deze nieuwe inmiddels dooi
de Tweede Kamer reeds aangenomen
wetsvoorstellen ondergaan zal.
De wettelijke bepalingen tot regeling
van den kleinhandel in sterken drank
en tot beteugeling van openbare dron
kenschap, kortweg gezegd de drankwet,
dateert reeds van 1881.
De gewijzigd, nu nog geldende wet
dateert uit den tijd van het ministerie
Kuijper (19011905).
Zij verscheen in 1904 in hel Staats
blad.
Het hoofdbeginsel van deze wet is,
dat de verkoop van sterken drank
slechts geoorloofd is wanneer men het
bezit van een bijzondere vergunning
verkregen heeft.
Die vergunningen worden maar niet
willekeurig verleend. Er moet in elke
gemeente steeds een bepaalde verhou
ding bewaard blijven tusschen het
aantal verleende vergunningen en het
aantal inwoners en wel zoo, dat de
volkrijkste genfeenten relatief het minste
aantal vergunningen mogen hebben.
Voor gemeenten met 20,000 of
minder inwoners bedraagt het maximum
der toegelaten vergunningen 1 op 300
inwoners, voor gemeenten met meer
dan 20,000 inwoners 1 op 400 inwoners.
Overschrijdt eene gemeente dus het
bevolkingscijfer 20,000 dan heeft zij
plotseling, door hel veranderd verhou
dingsgetal, een te groot maximum der
toegelaten vergunningen.
Dit maximum ondergaat dan even
wel geen verlaging maar de eerstvol
gende vergunning wordt niet verleend
voordat het inwonertal zoozeer is toe
genomen, dat deze verleening naar het
nieuwe verhoudingscijfer berekend, ge
oorloofd is.
Doordat bij de wijziging van de
Drankwet in >904 niet alle vergun
ningen welke er daarna door een ver
scherping der bepalingen te veel waren
vervielen, doch deze in zekeren zin
als verkregen rechten zijn beschouwd,
kreeg men in vele gemeenten den nog
bestaanden toestand, dat het werkelijk
aantal vergunningen, dat voor de be
rekening van het maximum meetelde
dit maximum overschreed.
Toch heeft dit aantal de neiging
om tot dat van het toegelaten maxi
mum te dalen.
Het is b.v. mogelijk een nieuwe
vergunning te verkrijgen indien twee
verklaringen van afstand worden inge
leverd.
In (Ion polderDe Zuid-Kraaljert.
Napoleon glimlachte hij dat alles,
zeggende„voila 1' homme comme il
doit être.» (Ziedaar de mensch, zooala
hij behoort te zijn.) Verder wilde de
keizer wel een3 van den boer weten,
of hij dien magtigen persoon wel eens
meer gezien had gehad, omdat hij ge
meend had, dat hij hem dadelijk bij het
binnentreden herkende. De boer zeide
hierop „ik docht wel dat. ji et wer,
om dat ik zag, dat ieder tegen jou en
ji tegen niemand je complement méókte,
ook zou ik je wel erkennen e'n, omdat
je in min hiliis hangt met je wuf er bi."
Napoleon gaf lagchende te kennen, dat
het hem genoegen deed, dat hij en zijne
vrouw in dit landmanshuis hingen, met
den wensch om die afbeeldingen eens
te mogen bezigtigen. Daartoe geleidde
de boer den keizer en de keizerin naar
eene nabij gelegene kamer, waar de
portretten hingen, welke, zooals men
Volgens de tegenwoordige Drankwet
kan de Raad eens in de 5 jaar de
Kroon verzoeken een besluit te nemen
waardoor bet aantal vergunningen
kleiner wordt.
De wet kent een verlaging van bet
maximum bet moeilijker maken van
liet verkrijgen van nieuwe vergunningen
en ook den maatregel die tot resul
taat heeft, dat Burg. en Weth. geen
nieuwe vergunningen meer mogen ver-
leenen.
De derde maatregel is een combinatie
van liet systeem van -uitsterving en het
verval van alle na 1 Mei 1904 ver
leende vergunningen,
Bij dit laatste nu sluit zich het
wetsontwerp-Rutgers tot invoering van
de plaatselijke keuze aan.
Volgens dit ontwerp treedt in de
plaats van den derden maatregel het
verval van alle vergunningen zoowel
die van vóór als van na 1 Mei 1904.
Voor het vervallen van die welke
reeds vóór 1 Mei 1904 verleend werden
zou den houder dan een jaarlijks uit
te keeren lijfrente vergoed worden.
De rechtbank bepaalt het bedrag
daarvan en de kosten worden door Rijk
en gemeente elk voor de helft gedragen.
In dezen vorm zal de Raad ook
dezen maatregel eens in de 5 jaar aan
de Kroon kunnen verzoeken.
Weigert de Kroon dan zal steeds het
desbetreffend Koninklijke Besluit, met
redenen omkleed, in de Staatscourant
geplaatst worden.
Het wetsontwerp-Rutgers brengt
tevens eene aanvulling van de wijze
waarop de aanvrage geschieden kan.
Wel wordt den Raad het initiatief
recht niet ontnomen, doch naast den
Raad ten aanzien van alle drie de
verzoeken wordt het initiatief ge
geven aan het J/ia deel der kiezers
voor den Gemeenteraad mits 3/i der
opgekomen kiezers zich er voor hebben
verklaard.
Men krijgt dan in de gemeente dus
een soort referendum, een plaatselijke
keuze.
Het wetsontwerp-Rutgers slaat dus
den weg van het volks-initiatief en het
volks-referendum (volks-uitspraak) in.
In 1925 kan voor de eerste maal
het verzoek tot de Kroon gericht wor
'den, hoewel de Kroon altijd vrij blijft,
het verzoek te weigeren, wat wel niet
vaak zal voorkomen.
De zoogenaamde „verloven" worden
ongemoeid gelaten, al is het begrif
„sterken drank», door nieuwe wette
lijke bepalingen thans zoo ruim geno
men, dat de in de verlofslosaliteiten
te schenken dranken sterk worden
ingekrompen.
Het ontwerp-Rutgers geldt niet voor
wijn met een alcoholgehalte van 22
pCt. of minder en vruchtenwijn met
een gehalte van 15 pCt. of minder.
Heeft de plaatselijke keuze tot het
vernietigen van alle vergunningen in
eene gemeente geleid, dan kan natuur
lijk een volgende keer de verslagen
minderheid weer een stemming op touw
zetten, waarbij weer een meerderheid
der kiezers verruiming van de gelegen
heid tot verkoop van sterken drank
wensoht.
Dan is de helft plus één der hun
stem tegen de afschaffing uitbrengen
den reeds voldoende om weer een
voorstel tot opheffing van het plaatse-
wel begrijpen kan, niet van de fraaiste
waren.
Napoleon nam een lorgnet om ze
eens goed te bezigtigenkeek eei-3t
naar het zijne, bij hetwelk hij schaterde
van lagcheii,' er bijvoegende: „je suis
diahlement bien portrailté la.» (Daar
ben ik duivels goed op afgebeeld.)
Daarna naar dat van zijn vrouw
maar dit viel hem bitter tegen, dewijl
het niet zijne bij hem staande vrouw,
maar Josephine was. Bij deze onver
wachte ontmoeting sprak de keizer geen
woord, keerde zich om, en ging naar
de vorige kamer.
loen Napoleon in deze kamer ge
komen was, hield hij zich nog een
oogenblik met den man des huizes op,
van welken hij vooral wilde weten, of
hij niets bepaaldelijk aan hem te ver
zoeken had- De boer gaf te kennen
dat hij hoegenaamd geene verzoeken
te doen had, alleenlijk werijchte hij,
dat een voorraad kruit van zijne hof
stede weggevoerd mogte worden, dat
hem en de zijnen verontrustte. Napoleon
het ondoelmatige inziende, om eene
hofstede tot kruitmagazijn te gebruiken,
lijk verbod aan de Kroon te doen
aanbieden.
Men kan zich dus in tal van
gemeenten om de vijf jaar op een
heftigen strijd tusschen vóór en tegen
standers van gemeentelijke vergunnin
gen voorbereiden.
Zooals bekend, is het wetsontwerp-
Rutgers de vorige week met 39 tegen
29 stemmen in de Tweede Kamer
aangenomen.
Mannen en vrouwen hebben bij
plaatselijke keuze een- gelijk stemrecht.
Een groote verbetering van het
voorstel-Rutgers op aandrang van
den heer Schaper is zeker de
bepaling, dat de meerderheid van drie
vierden der kiezers, welke noodig is
om tot een voor de afschaffers gunstig
resultaat te komen, tevens de meer
derheid moet uitmaken van hen, die
op de kiezerslijst gep'aatst zijn.
Een voorstel-Abr. Staalman om niet
alleen den houders van vergunningen,
welke vóór 1 Mei 1904 verleend wei«-
den, doch aan alle vergunninghouders
bij het verlies der vergunning een
lijfrente toe te kennen, is in de Kamer
verworpen
Ziedaar in groote trekken de Drank
wet en het wetsontwerp-Rutgers zooals
het de vorige week door de Tweede
Kamer is aangenomen. T.
(Slot volgt).
DE ONTVANGST DER
DUITSCHE VOORSTELLEN.
De nieuwe Duitsche voorstellen
waarvan wij den inhoud in ons vorig
nr. hebben gemeld, zijn te Washington
ontvangen en de secretaris van staat
Hughes heeft aan de gezanten der ge-
al'ieerde mogendheden verzocht om met
hem aan zijn department samen te
komen ter informeele bespreking ervan.
Vóór het Amerikaansche antwoord aan
Duitschland wordt verzonden zal worden
afgewacht hoe de opvatting der ge
allieerde regeeringen is betreffende de
voorstellen en de Ver. Staten zullen
geen enkele stap doen, zander eerst
te weten, dat hij de bondgen :oten
aangenaam is.
In Duitschland hebben de nieuwe
voorstellen een goede pers.
De pers der rechterzijde waardtert,
ondanks haar aanvallen op minister
Simons, diens eerlijkheid eo zakelijk
heid. De Tagliche Rundschau noemt
de nieuwe voorstellen veel beter inge
kleed dan die van Londen. Ze zijn
goed doordacht, overzichtelijk eD maken
daardoor veel meer indruk dan de
vorige voorstellen.
De democratische bladen steunen
Simons zonder voorbehoud en verwach
ten dat de nienwe voorstellen althans
een einde zullen maken aan de op
vatting in het buitenland over Duitsch
land's onwil om- te betaleu.
De Vorwiirts ziet geen reden om
Simons in de hoogte te steken, maar
°/io van het Daitsche volk zal inzien
dat het niet anders ging. De sociaal
democratie zal in elk geval kaar
onafhankelijkheid van de regeering
niet tot schade van de Duitsche politiek
gebruiken.
In Engeland is de stemming niet
gaf dadelijk order, het weg te voeren,
waaraan reeds den volgenden dag gevolg
gegeven werd.
Hoe weinig de keizer zich vergunde,
wilde hij toch voor zijn vertrek al de
aanwezige huisgenooten zien, en gelastte
dat de vrouw des hnizes voor hem
moest komen. Deze was een lief, vrien
delijk doch eenigszins vreesachtig m msch
Zij trad dus wel beleefd, doch zeer angst
vallig binnen en viel voor den keizer
op de knieën.
De keizer beval haar ten spoedigste
op te staan, wilde haar vervolgens,
om haar uit de verlegenheid te helpen,
een stukje taart laten eten, waarvoor
zij echter bedankte. Overigens scheen
Napoleon eenig medelijden met deze
goede vrouw te hebben, waaraan het
gerust toe te schrijven is, dat hij
volstrekt geene vragen aan haar ristte
en haar maar spoedig liet vertrekken.
Na de verwijdering van de vrouw des
hnizes gelastte Napoleon den oudsten
zoon voor hem te brengen. Deze was
een niet zeer vriendelijk persoon. Op
eene eenigszins onverschillige wijze
plaatste hij zich voor den keizer, het-
ongunstig. Wel meent de Times, dat
het uitgesloten is, dat de geallieerden
de voorstellen in hun huidigen vorm
zullen aannemen, maar het blad ziet
toch aanknoopingspunten. De Daily
Chronicle is van oordeel, dat de nieuwe
nota, vergeleken bij haar voorgangsters,
overweging verdient en ichrijft verder
,,Maar het is duidelijk, dat de angst
voor een bezetting van het Roer
gebied een mate van boetvaardigheid
teweeg heeft gebracht, die geen beroep
op verstand en gerechtigheid totdusver
had kunnen bewerken. Als Dujtschlan'd
deze aanbiedingen nu kan doen, had
het die even goed maanden geleden
kunnen doen. Hoe jammer, dat het
dit niet gedaan heeft, vóór het, door
te wachten, het bewijs leverde, dat
geweld het eenige argument is, dat zij
eerbiedigt".
De Daily News laat uitkomen, dat
de nota niet uitmunt door helderheid
en dat het noodig duidelijk is te maken,
voor men een definitief oordeel vornlt,
of de 50 milliard gouden marken een
maximumcijfer is, waarin ook posten
zijn begrepen als de kosten van weder
opbouw van het verwoeste gebied en
overneming van de schulden der ge
allieerden aan Amerika of dat een van
beide sommen of alle twee opgeteld
moeten worden bij de 50 milliard.
Het feit dat een onafhankelijk
onderzoek van Duit9chland's betaal-
vermogen voorgesteld wordt, doet
denkeD, dat het genoemde cijfer vat
baar is voor uitbreiding en het zin
spelen op het toenemen van de termijnen
naarmate Duitschland's welvaart zich
ontwikkelt.,schijnt tot dezelfde conclusie
te leiden.
Be Fransche pers is absoluut
tegen het Bultsehe aanbod.
Het ..accootd van Parijs behelsde
vaste jaartermijnen, ter waarde van
226 milliard, in 42 jaar t'e storten,
benevens wisselende annuïteiten gelijk
aan 12 procept der waarde van den
■Duitschen uitvoer, Het totaal daarvan
zou in 42 jaar 70 milliard gouden
marken kunnen bereiken. Duitschland
biedt dus thans 96 milliard minder
aan dan volgens het accoord vair Parijs.
De rente wordt op 4 procent gesteld.
Te New York bere kt de normale rente
10 procent.
Natuurlijk zijn al deze tegenwer
pingen maar voor den vorm. De reden,
waarom men het Duitsche voorstel
onaannemelijk acht is jjeze Mea wil
het Roergebied gaan bezetten.
Aardig komt dit uit doordat in de
Socialistische Peuple Jouhaux zich
reeds het hoofd breekt over de firian-
cieele voordeelen, die de annexatie van
het Roerbekken zou brengen. Jouhaux
betwist dat de exploitatie door de
Franschen jaarlijks 3 milliard gouden
marken zouden kunnen opbrengen en
wijst er op dat een regeeringsgezind
blad de explotatie-kosten op 250 mil-
lioen schatte.
Wanneer de socialisten aldus een
beroep op de portemonnaie doen om
de regeering er van te doeu afzien van
een bezetting, vijst dit wel op het
vaste voornemen om daartoe over te
gaan en het laat zich dan ook aanzien
dat de waarschuwing van Jouhaux, die
ook de woningnood in bet Roergebied
tr bij haalt', in den wind zal worden ge
slagen.-Men krijgt den indruk dat de
welk zigtbaar dat magtige hoofd hin
derde. Omdanks dit alles wilde hij
zich toch een enkel oogenblik met hem
onderhonden. Ten dies einde zeide Na
poleon, dat hij vernomen had, dat hij
nog ongetrouwd wa^, en vermits hij
reeds eenige jaren begon te krijgen,
welke de redenen waren, waarom hij
niet huwde. Zonder aarzelen en op de
ongemanierdste wijze zeide hij „Om
dat ik er geen zin in eè (heb).» Deze
taal, welke letterlijk aan Napoleon
werd overgebragt, beviel, zooals van
zelf spreekt, geenszins. Hij werd daarom
verzocht zich ten spoedigste te ver
wijderen.
Na twee uren tosvens verlangde
Napoleon maar weder naar eenige
andere plaatsen te gaan, waar hij
meende, dat zijne tegenwoordigheid
vereischt werd, zijnde de aan oen
zeedijk van de Westerschelde aange
legde batterijen en het fort Bath. De
wijl de batterijen niet goed met een
rijtuig konden bezocht worden, steeg
de keizer te paard, door drie generaals
en eeDige ingezetenen des eilands bege-
i leid wordende. Doch het was niet mo-
soeialistische bladen met de Duitsche
voorstellen in hun maag zitten. Zij
behoorden deze te verdedigen, maar
praten er maar een beetje overheen.
Anders de Matin, die in plaats van
goud, gal in den mond schijnt te
hebben.
Het blad zegt, dat Frankrijk volgens
dit aanbod slechts een vierde van zijn
schuldvordering zou ontvangen en meent,
dat de nieuwe voorstellen betreffende
het vraagstuk van Opper-Silezië uit
sluitend in het voordeel van Duitsch
land zijn.
Misschien zullen de Duitsche aan
biedingen de zooveelste twistappel wor
den tusschen Frankrijk en Engeland,
die het volgens de officieele berichten
altijd zoo roerend eens zijn.
Hooge Raad pn Arbeid.
De Hooge Raad van Arbeid zal in
een op 13 Mei a.s. te houden ver
gadering zijn advies vaststellen betref
fende de wetsontwerpen in zake de
ratificatie van de op de Internationale
Arbeidsconferentie te Washington ge
sloten verdragen In dezelfde vergade
ring zal de Raad een advies vaststel
len over de wenschelijkheid in de
Arbeidswet 1919 een bepaling op te
nemen, waardoor de moge'ijkheid zou
worden geopend in door den Minister
van Arbeid, goedgekeurde collectieve
contracten van enkele voorschriften van
die wet af te wijken.
Eenige maanden geleden had de
Minister van Arbeid aan den Hoogen
Raad van Arbeid bericht, dat hij,
overeenkomstig het advies van den
Raad, zou wachten tot April 1921
met het nemen van een beslissing over
de vraag of het wenschelijk is tct
iu voering van do Ziektewet-Talma over
te gaan. Thans heeft ds Minister het
advies van den Raad gevraagd over
een hem door dr. Pusthuma e.a. toe
gezonden proeve van een Ziektewet
overeenkomstig de denkbeelden van de
heeren Posthuma en Kupers.
Plantenziektenkundige Piemt.
Met ingang van 1 Mei wordt de
naam Phytopathologische Dienst ge
wijzigd inPlantenziektenkuudige
Dienst. Deze naam moet dus op de
adressen worden vermeld.
Zomertijd.
Op vragen van den heer Braat be
treffende den zomertijd heeft Minister
Ruijs de Beerenbrouck geantwoord, dat
de vaststelling van het tijdperk, voor
hetwelk de zomertijd geldt, is geschied
na overleg met de Ministers van Land
bouw en van Waterstaat. Tot inkrim
ping van den zomertijd is niet besloten,
omdat het economisch belang der t(jds-
vervroeging, ook in verband met den
dienst op de spoorwegen, den doorslag
moest geven.
Een maatregel om te bevorderen,
dat de plaatselijke autoriteiten de
publieke ktokken op zonnetijd deen
loopen, waren niet in overeenstemming
met de wet van 23 Maart 1918 (in
voering. zomertijd).
gelijk hem te volgen, dat deels aan
de bekwaamheid des vorstelijken rui
ters, deels aan de vlugheid van zijn
paard zal toe te schrijven zijn geweest.
Hoe het ook zij, niemand kon den
keizer bijhouden. Het verste dat een
ruiter hem volgde, was tot bij Hoede-
1 kenskerke.
Nog moet hierbij gemeld worden,
dat een der Napoleon begeleidende
generaals, reeds op de hofstede, door
het schrikken zijns paards, er af viel
en daardoor zijn been brak. Dit belette
hem natuurlijk om verder te rijden.
Het been werd op de hofstede, door
eenen daar aanwezig zijuden officier
van gezondheid gezet. Napoleon
bekreunde zich zeer weinig over zijne
togtgenooten, zoodat hij zelfs niet eens
bemerkte, dat er bij zijn vertrek een
der generaals van zijn paard viel.
Te Bath gekomen zijnde vertrok hij,
na kezigtiging des forts, naar Antwer
pen, werwaarts Marie Louise ook ging,
doch de reis niet langs den zeedijk
nemende.
EINDE.