Provincie-Nieuws
Landbouw, Veeteelt en
Visscherij.
Stadsnieuws
zitter der Fed. van Nederl. Stenografie
leeraren I. Pitman in Nederland en
N. O.-I., Directeur-Generaal der Kon.
erk. Pitmanseholen, werd ter gelegen
heid van het 25-jarig bestaan in tegen
woordigheid barer leden en leerlingen
op 16 April 1921 in het gebouw Musis
Sacrum, Arnhem, het eere-diploma voor
belangrijke diensten aan de Federatie
bewezen, uitgereikt aan den heer P. A.
M. A. Driessen, directeur der Kon. erk.
Pitmanschool, 's Hertogenbosch, tevens
oprichter van de. Kon. erk. Pitman-
school te Goes en Middelburg, en mej.
A. Bos, directrice der Kon, erk. Pit
manschool te Zutphen.
Benoemingen bij het bijz. onderwijs.
St. Ct. 79 bevat een Kon. besluit
van 18 April 1921, waarbij o.m. wordt
bepaald
„Alvorens over te gaan tot het
benoemen, hetzij van een hoofd der
school, hetzij van een onderwijzer tot
bijstand van het hoofd, zendt het
hoofdbestuur aan den inspecteur een
opgave van zoo mogelijk ten minste
drie bevoegden in volgorde van voori
k»ur. Eene volledige lijst van de
sollicitanten met de door hen) inge
zonden stukken wordt hierbij overlegd.
Indien het schoolbestuur een hoofd of
een onderwijzer wenscht te benoemen,
die niet naar de te vervullen betrek
king heeft gesollioiteerd, wordt daarvan
met opgaaf van redenen en met ver
melding van den naam en de laatste
lijk bekleede betrekking mededeeling
gedaan bij de toezending van de lijst
van sollicitanten.
De inspecteur zendt zijn schriftelijk
met redenen omkleed advies met de
in het eerste lid bedoelde stukken
binnen veertien dagen aan het school
bestuur terug.
Indien het schoolbestuur meent een
ander te moeten benoemen, dan in de
in het eerste lid bedoelde opgave is
geplaatst, geeft het daarvan kennis aau
den inspecteur, tenzij deze in zijn
advies, genoemd in het tweede lid,
dien ander reeds had aanbevolen".
(Tot nog toe bestond de bepaling
dat de inspecteur eerst een aanbeveling
van drie opmaakte).
Geref. Kerken.
Op Piikster-Maandag zal te Kapelle
een Zendingsdag worden gehouden
vanwege de Classis Goes der Geref.,
Kerken.
-»
Dinsdag was het 25 jaar geleden
dat ds.- R. J. van der Veen te Goes
werd beroepen. Woensdagavond om
half zeven wordt dit jubileum herdacht
in de Geref. Kerk aldaar, waarbij door
verschillende sprekers het woord zal
worden gevoerd.
Geref. Gemeente.
Bedankt voor Rilland-Bath door H.
Kieviet te Veenendaal.
Chr. Evang. Gem.
Naar de „Z." meldt, herdachten bij
de Chr. Evang. Gemeente te Goes
Zondag j.l. hun 25-jarig jubileum als
ouderling dhrn. J. M. Straub en J. de
Schipper, de laatste tevens als kerke-
raadslid.
't Heeft geholpen.
Voor eenigen tijd is melding gemaakt
van een predikant, die om zijn stofte-
lijken nood te demonstreeren aan zijne
gemeente van den kansel bekend
maakte, dat hij daar voor haar stond
met een geleende broek aan.
Deze bedienaar des Woords had
reeds herhaalde malen zijn nood aan
den Kerkeraad geklaagd, doch zonder
gevolg. Zeker gedachtig aan het bijbel
woord „zeg het der gemeente", nam
hij bovengenoemd krachtmiddel te baal
en niet zonder resultaat. Binnen kor
ten tijd was het tractement van f 2600
op f 3500 gebracht.
Waarmee wij volstrekt niet zeggen
willen, dat dit desperate middel door
eiken predikant in nood dient toegepast
te worden. (N.R.Ct.)
Luther's woorden te Worms.
Gelijk men weet wordt er aan ge
twijfeld of Luther te Worms wel de
bekende woorden heeft gesproken „Ik
kan niets anders. Hier sta ik. God
helpe mij. Amen." Wel staat vast,
dat hg in dien geest heeft gesproken,
maar niet precies die woorden.
Dr. I. M. J. de Hoog herinnert er
nu in de Hervorming aan, dat geen
mindere dan Ranke, in zijn Deutsche
Geschichte im Zeitalter der Reforma
tion, na in den 5en druk van den
twijfel te hebben gewag gemaakt, in
eeu lateren druk, van 1894, met een
beroep op twee oude vlugschriften,
door Köstlin uitgegeven, de woorden
in de oude aangehaalde lezing hand
haaft.
Zeeuwsclie Polder- en
Waterschapsbond.
Uit het Jaarverslag 1920 van den
Zeeuwschen Polder- en Waterschaps
bond blijkt, dat van de gelegenheid tot
het vragen van adviezen ruimschoots
gebruik werd gemaakt.
O.a. werden de volgende quaesties
behandeld
Een buitengewoon lid vroeg of de
Kantonrechter te Goes 6 October 1919
niet ten onrechte besliste dat de gebrui
kervan een in een sloot zich bevindenden
dam niet tot het onderhoud van de door-
voerbuizen is verplicht wanneer deze
buizen op aanwijzing van het gemeente
bestuur niet in den dam maar in den
gemeenteweg zijn gelegd. Geantwoord
werd dat het vonnis geacht werd juist
gewezen te zijn volgens den letter van
art. 66 2 Politiereglemeut, ofschoon
het uit billijkheids-oogpunt moest wor
den betreurd, dat de gebruiker van een
dam, die het leggen van buizen nood'
zakelijk maakt, in casu niet tot onder
houd van die buizen kon worden ge
dwongen. Had niet het gemeentebestuur
de plaats der buizen aangewezen dan
zou de landgebruiker op grond van art.
112 sub 6 Wegenreglement vervolgd
kunnen zijn gewordeD, welk art. straf
baar stelt hem, die geen buizen in den
dam legt.
De besturen vaii twee polders welke
deel uitmaken van een Waterschap
kwamen met de vraag, hoe verbetering
van afwatering zou zijn te verkrijgen
wanneer het waterschapsbestuur daar
omtrent gqen voorstel wilde doen. Gead
viseerd werd aan deze polderbesturen,
om na vooraf ingewonnen technisch
deskundig advies, een voorstel ter algs-
meene vergadering van ingelauden te
doen. Werd dit voorstel niet aange
nomen, dan zouden de besturen zich
hebben te wenden tot Ged. Staten, die
ingevolge art. 88 lid 1, Wet 1900 de
bevoegdheid hebben de uitvoering van
noodzakelijke waterstaatswerken te be
velen.
Een lid van een polderbestuur wilde
verhinderen, dat vee vanaf aanliggende
weiden de waterleidingen in onderhoud
bij zijn polder, dicht loopt. Kunnen
door het polderbestuur afheiningen
worden aangebracht. Zoo niet, welke
maatregelen kunnen ertegen dan worden
genomen
Geantwoord werd, dat de pachters
der aanliggende weiden niet kunnen
worden verplicht om afheiningen aan
te brengen. Ook is liet-polderbestuur
zelf niet bevoegd om deze aan te
brengen.
Wegens belemmering van den geregel-
den afloop van het water in de water
leidingen is echter de eigenaar van het
vee volgens art. 19 Politie-Reglement
strafbaar. Hem zou hierop kunnen
worden gewezen en zoo zon men hem er
eerder toe kunnen brengen om mede te
werken tot eene minnelijke schikking
ter verkrijging van een afheining.
De hierna volgende advies-aanvrage
vereischte zeer veel studie. De quaestie
was in het kort, dat een polderbestuur
sinds jaren vergunningen uitreikte tot
uitoefening van het vischrecht in de
wateren van den polder. Een ambachts
heer, uitgaande van het standpunt, dat
in zijn ambachtsgebied het vischrecht
een ambachtsheerlijk recht was, had
tegen eenige vergunninghouders, die
vischten, procesverbaal laten opmaken
wegens inbreuk op dit recht. Het pol
derbestuur wilde nu weten wie ge
rechtigde was. De conclusie van het
advies was, dat aangenomen diende te
worden dat wanneer aan die ambachtsi
heerlijkheid indertijd een vischrecht
was verkocht geweest een feitelijke
quaestie die dezerzijds zonder inzage
van stukken niet kon worden beoor
deeld dit recht ofschoon in 1798
afgeschaft, in 1811 als gewoon zakelijk
recht aan den ambachtsheer is terug
gegeven. Mitsdien kon het door niet
uitoefening gedurende 30 jaar teniet
zijn gegaan. Op grond van art. 641
B.W. mocht het polderbestuur zich als
uitsluitend gerechtigde beschouwen.
De ambachtsheer diende dus het tegen
deel te bewijzen. Slaagde hij in het
bewijs van zijn beter recht, dan kon
hem wellicht verjaring worden tegen
geworpen.
Aankoop van grint.
Daar van de commissie voor gezam.
aankoop van den ZuidiHoll. Bond nog
geen mededeelingen zijn gedaan i. z.-
den aankoop van grint, heeft het be
stuur van den Bond reeds voorberei
dende maatregelen genomen om zelf
de hand aan den ploeg te slaan.
Vervuiling Polderwater.
Naar aanleiding van een schrijven
der Z. L. M. werden informaties inge
wonnen omtrent de vervuiling van het
polderwater in Zeeland deze bleek niet
van ernstigen aard te zijn en de maat
regelen ertegen afdoende.
Leden.
Het ledenaantal bedroeg aau het
einde van het jaar 95, dat der buiten
gewone leden 34.
Propaganda.
Door het houden van propaganda-
avonden en het zenden van circulaires
zal worden getracht alle polderbe
sturen van het nut van den Bond te
overtuigen.
De melbprtys.
In een Maandag te Middelburg ge
houden vergadering van den Bond van
Melkvereenigingen op Walcheren is
besloten om met ingang van Maandag
2 Mei den melkprijs te (verlagen met
2 cent per liter. De prijs voor parti
culieren zal dan worden bepaald op 16
cent per liter
Afscheid aan Zeeland.
Schoorvoetend, nog 't rumoer der stad in
[de ooren,
Kwam in uw midden ik als vreemd
ging aan
Reeds lang was voor mijn ziel de zin
[van 't land verloren,
Mijn voet ontwend op stillen weg te
[gaan.
Een hang naar druk gewoel bleef lang
[mij bij;
Uw stilt omhuiverde mijn ziel met
[beven
Totdat uw imlde hand zich opende
[voor mij,
En in uw oog uw ziel voor mij ging
[leven
Toen heeft, o wondre keer, uw stilte
[mij bekoord,
En heb ik rust voor 't moede hart
[gevonden
En in de trilling van uw licht een
[stem gehoord,
Wier wonder zoet geluid mijn liefde
[hield gebonden.
Nu wenkt mij weer de stad met haar
[intenser willen
De drukte van„'t beweeg doet huivrend
[nu mij aan.
En 't vochtig oog ziet warm uw luchten
[trillen.
Ik hlijf in droef gepeins bij uw herinnel
[ring staan.
Wees uit de verte nog een laatste maal
[gegroet,
O Zeeuwsche la ,d, wiens sappig groene
[dreven,
Zoo vaak getuige waren van mijn vol-
[gemoed
Bljjf in mijn daakbren toon voor altoos
[leven.
Zoo uwer een, in andere landauwen,
Mijn wegen kruist in droef of blij ge-
[beuren,
Vraag mij terug, wat nooit mij werd
- [onthanden,
Voor u staan open al mijn liefdedeuren.
B.
Znid—Beveland gefilmd.
De Directie van de Ned. Mij voor
Cinematografiefilmfabriek „Polygoon"
is zoo vriendelijk ons een tiental
momenten te zenden van de Zuid
Bevelandsche Lentefilm.
Deze bewijzen dat de opnamen,
gedaan door den heer J. A. Ockse,
uitstekend zijn geslaagd.
Ze zijn buitengewoon scherp. De
belichting is voortreffelijk en zelfs de
opname te Schore van de. schapen,
welke onder zeer ongunstige omstan
digheden werd gedaan, is brillant. Bij
het „afdraaien" van de film die wij
ontvingen, wat met de hand geschiedde
tegen het door het raam invallend
licht. jammer dat de bioscoop, die
we in Goes krijgen nog niet gereed
is, dan hadden we eens kunnen proef
draaien, konden we ons nog eens
overtuigen dat inderdaad op onzen
tocht door Beveland de mooiste
plekjes zijn gekozen en de meest
karakteristieke dingen zijn opgenomen.
De directie schrijft dat de tocht
vruchtbaar is geweest voor haar en
speciaal voor ZuidBeveland. Bij dit
laatste sluiten we ons volmondig aan.
Nlenwdorp- Dinsdagmorgen reden
twee wagens beladen met hout, achter
elkaar in den Noord-Kraaijert. De
vrachtauto van den heer G. uit
Middelburg, die wel den eersten, maar
niet den tweeden wagen zag, reed
tegen het voorwiel van den laatsten,
waardoor de wagen zwaar wsrd
beschadigd en eeu der paarden zoo
danig gekwetst, dat het per wagen
naar Goes, ^aar de eigenaar dhr. J.
Westdorp woont, moest worden ver
voerd.
Rilland-Battl. Zondagavond om
streeks half tien brak een felle brand
uit in een houten loods, welke dient
tot bergplaats van petroleum en brand
stoffen op het stationsemplacement al
hier. Het gebouwtje stond in een oog
wenk in lichtelaaie. Met behulp van
drie slangen op de waterleiding wist
men tenslotte den brand te blusschen
en het stationsgebouw, dat reeds aan
't branden wa6, te behouden.
De leiding van het blusschingswerk
berustte bij den heer J. v. d. Sande.
Krabbendijhe, Vrijdagavond had de
heer J. P. Willems het ongeluk met
zijn motorfiets te vallen. De motor werd
beschadigd, doch de berijder bekwam
gelukkig geen letsel.
Door de landbouwvereeniging
„E. M. M." tlliier werd Maandag j.l.
aanbesteed de leverantie van 56500 KG.
Chilisalpeter. Ingeschreven werd door
de heeren L. van Fraassen te Waarde
voor f20,75 firma J. Kostense te
Kruiningen voor f 20,32 N.V. Vee
voeder en Kunstmesthandel te Vlake
voor f20,32; F. de Jonge te Ovezaude
voor f 20,25 M. Pieper te Waarde
voor f20,19; firma Jac. Krijger te
Krabbendijke voor f 20,14 Ant. Kole
te Colijusplaat voor f 19,92 Timmer
man Melis te Goes voor f 19,78.
Alles per 100 K.G.
Ovezand. Op de Maandag gehouden
voorjaarsveemarkt waren aangevoerd 34
stuks hoornvee en 1 veulen.
Vraagprijzen hoog, handel gering.
Colynsplaat. Maandag slaagde te
's Gravenliage voor hulpkeurmeester
voor vee en vleesch de heer I. Verburg,
te Kortgene, vroeger te Colijnsplaal.
Kapelle. In de Dinsdagmiddag ge
houden bestuursvergadering van de
Veilingsver. IC, B. en Omgeving werd
tot Dir.-Boekhouder benoemd de heer
J. van Liere Gz. alhier.
Driewegen. In de Maandag gehou
den raadsvergadering waren alle leden
present. Besloten werd tot het aan
vragen van ontheffing tot het geven
van lichamelijke oefeningen. Vastgesteld
weiden verordeningen op het archief
op de warenwet en het vervolgonder
wijs. Gewijzigd werd het reglement
voor het armbestuur met betrekk'ng
tot de uitbesteding van kinderen en
de bepaling omtrent de benoeming
van leden van het armbestuur. Tot lid
der Commissie tot wering van School
verzuim werd herbenoemd de heer W.
Noels en gekozen lot lid der schat'
tingscommissie vacature D. Mulder, de
heer L. W. B. A. Mulder.
Den wegwerker P. Koole werdve -
gund om Zaterdags om 4 uur te eindigen.
Tijdens den duur van denzomertijd zal
het sluitingsuur voor de herbergen op
Zaterdagavond om 11 uur nieuwe tijd
zijn,
Uitvoer van suikerbieten.
Op vragen van den 'heer Braat be
treffende het toestaan van den uitvoer
van suikerbieten aan houders van een
zg. bona-fide contract, heeft de minis
ter van landbouw- nijverheid en handel
geantwoord
Ondergeteekende heeft de Naamlooze
Vennootschap Nederlandsche Uitvoer-
maatschappij in de gelegenheid gesteld
consenten te endosseeren voor den
uitvoer van suikerbieten, daarbij ver
zoekende, deze werkzaamheid zoodanig
te doen plaats hebben, dat daardoor
de terugkeer tot normale toestanden
zooveel mogelijk wordt bev.rderd.
Geheel overeenkomstig dit verzoek
heeft de Naamlooze Vennootschap
Nederlandsche Uitvoermaatschappij de
bepaling gemaakt, dat alleen vergun
ning tot uitvoer wordt geëndosseerd
ten behoeve van de houders van sui
kerbieten', die kunnen bewijzen, dat zij
dit artikel inderdaad hebben verkocht
aan buitenlandsclie suikerfabrikanten.
De genoemde maatschappij heeft door
dezen maatregel willen voorkomen, dat
eeu abnormale speculatieve tusschen-
handel ontstaat, ten gevolge waarvan
een deel van den prijs, welken de
suikerfabrikanten betalen, zoude wor
den onthouden aan de verbouwers der
suikerbieten.
Ondergeteekende is daarom van mee
ning, dat deze bepaling in het belang
der landbouwers is.
De meening van den heer de Boer.
De heer K. A. de Boer, lid der
Eerste Kamer heeft op het schrijven
van de Centrale Suiker Maatschappij
in het Handelsblad geantwoord en zegt
o. m., na te hebben opgemerkt dat de
C. S. M. tracht de concurrenten, de
coöperatieve fabrieken weg te werken
door in haar 10 jarige contracten de
boeren de verplichting te laten teeke
nen, dat zij geen niewe aandeelen
mogen nemen in coöperatieve fabrieken
en dat beperking van den uitvoer van
suikerbieten voor de binnenlandsche
suikervoorziening niet noodig is en
eigenlijk niets anders is, dan een proi
tectie van de C. S. ten koste van den
landbouw
„En nu heeft mij verbaasd de bui
tengewone naïveteit waaimede u dezen
maatregel in uw brief nog tracht goed
te praten. In het belang van de indu
strie en tot het tegengaan van werk
loosheid moest de uitvoer van suiker
bieten naar België worden beperkt,
omdat de Belgen meer voor de bieten
kunnen betalen dan de binnen), fa
brieken.
Met zulke argumenten wordt deze
beperking verdedigd en dat in een tijd
dat onze geheele industrie kampt om
haar bestaan tegen de ongelijke con
currentie met de landen met lage valuta,
en, het zij tot eer van onze industri-
eplen gezegd, de stemmen die om be
scherming roepen slechts zeer zwak
zich uiten en gelukkig bij de regee-
ring geen gehoor vinden.
In zulk eeu tijd wordt voor uw
Maatschappij een uitzondering gemaakt
en wordt zij do r een beperking van
den bieteuuitvoer beschermd ten koste
van de boeren.
En die maatregel wordt goedgepraat
met dezelfde argumenten die voor an
dere industrieën als ondeugdelijk zou
den worden afgewezen wanneer zij op
die gronden om bescherming gingen
vragen. Tweeërlei opvatting die hier
uit te verklaren is, dat bij elke indu-
strieele bescherming het gaal om de
belangen van een groep consumenten
die zich weten te verdedigen, en in
het geval dat het hier bétreft, alleen
de landbouw het gelag heeft te betalen.
Het is de nawerking van de opvat
ting die in de oorlogsjaren heeft post
gevat, dat tegenover den landbouw
alles geoorloofd is en die nog voort
duurt, ook al is de noodstand voorbij
die voor elk ingrijpen der regeering
toen ter tijd een voldoende veront
schuldiging was.
De practische gevolgen van een
onbeperkt vrijen uitvoer van suiker
bieten laat ik geheel in het midden,
maar ik kom op tegen het onrecht dat
dien landbouw door dit besluit wordt
aangedaan omdat
het voor de binnenlandsche suiker
voorziening onuoodig is, het den strijd
van de boeren tegen uw machtige
Maatschappij noodeloos verzwaart
en de argumenten waarmede deze
beperking wordt verdedigd voor iedere
andere industrieele bescherming als
ondeugdelijk zouden worden afgewezen.
Paardenfokkerij in Zeeland.
De Prov. Regelingscommissie voor
de Paardenfokkerij deelt in haar veri
slag over 1920 mede, dat in 1920 in
Zeeland werden goedgekeurd 262
hengsten, waarvan 212 dekten tegen
177 in 1919 en 168 in 1918. We
zien dus, zegt het verslag een geregelde
toeneming van het aantal hengsten,
waaruit blijken kan, dat de paarden
fokkerij in onze provincie zeer intensief
wordt beoefend en met alle overtuiging
in een vaste richting wordt gedreven.
Alle hengsten toch zijn van het zware
koudbloedras. Geen enkele warmbloed-
hengst deed dienst en geen enkele
warmbloedmerrie werd'rgedekt.
In hel belang van den handel is
het te hopen, dat spoedig in het
buitenland de erkenning van ons stam
boek zal verkregen worden.
Er zijn in Zeeland thans 29 heng-
stenvereenigingen, die te zamen 36
hengsten bezitten. Bij de dure prijzen
zoekt men steun in coöperaiie.
Veemarkt.
Ter markt van 26 April 1921 waren
aangevoerd 47 biggen, 8 loopvarkens,
2 drachtige zeugen, 1 kalf.
Ongeluk,
Zaterdag fietsten de gebroeders J.en
M. v. Melle van Vlissingen naar hier.
De laatste bad het ongeluk, dat de
voorvork van zijn rijwiel brak, waardoor
hij kwam te vallen. Bewusteloos en
bloedend bleef hij liggen en moest per
auto naar Middelburg worden vervoerd.
In het gasthuis aldaar kwam hij na
eenigen tijd tot bewustzijn en daar
het bleek, dat hij niet inwendig was
gekneusd, kon hij Zondag naar huis
terugkeereu.
Up to date.
De Bank-Associatie Wertheim eu
Gompertz 1834 en Credietvereeniging
heeft aan haar kantoor op de Groole
Markt aangebracht een inrichting voor
het opnemen van draadiooze telegrafi
sche berichten. Ten gerieve van het
publiek worden nu op deze wijze de
koersen van de Amsterdamsche effecten
beurs opgenomen en wel iederen werk
dag (behalve Zaterdags) om half twee,
kwart voor twee, twee uur, kwart na
twee en half drie (sluiting der beurs).
Zaterdags worden de koersen 's morgens
gegeven.
Het toestel is speciaal voor het
opnemen vrn deze beursberichten en
wordt slechts geplaatst bij ledeu der
Vereeniging voor den Geld- en Effecten
handel te Amsterdam. De antenne is
een z.g. drie draads-anteune. De instal
latie, d:e in enkele dagen geheel gereed
zal zijn, is keurig uitgevoerd, zij is
geleverd en geplaatst door de Neder
landsche Seintoestellenfabriek. De
Bank-Associatie is de eerste bankin
stelling hier ter stede, welke op deze
moderne wijze zich de Amsterdamsche
koersen doet toekomen.-
Overgeplaatst.
De commies titulair bij de Posterijen