N\ 39 Zaterdag 2 April 108e jaargang. Bij dit bo. behoort een Bijvoegsel Hooger porto. FEUILLETON HET HUWELIJK VM LADY TANÖRED. ABONNEMENT Pr|« par kwartaal, la Qoai 1 2,— halton does 1 2, Afsonderigke no tamers 5 cast, VaraohSnti Maandag', Wsestislag. m VffiMavmNL GOESCHE (XHIUYU Uitgave Naanil. Venn. Goesclie Courant ÜiplB en Kleeuwens tSTRoss' Drukkers-en Uitgeversbedrijf. 4dT* ADVEBTBNTlfiN van 1—5 regels 11,20 alka rsgsl maar 24 eant. Driemaal plaatsing wordt twaamaal berekend. Familieberichten 1—10 regell f 2,40 Bawysnnmmari 6 aant. IdvartantiEn wordan aanganomai tot 12 war mrat«i|i, Met 1 April gaat de verhooging der frankeering voor couranten in en wordt het bedrag daarvoor van op 1 cent gebracht. Weliswaar worden hierdoor alleen de couranten voor abonné's buiten Goes getroffen, doch waar het aantal abonné's op Zuid*en N.-Beveland buiten Goes on geveer drie vierde van liet totaal der oplaag bedraagt, brengt dat voor ons nog een zeer aanzienlijke verbooging der uitgaven mede. Ofschoon minister König bij de bei handeling in de Tweede Kamer heeft gezegd, dat wij dat bedrag wel op onze abonné's konden verbalen, willen we van dien wenk geen gebruik maken. Onze abonné's zullen tegen onze twijfel aan de juistheid van het minis terieel inzicht zeker geen bezwaar hebi ben. Wij van onzen kant meenen dat in een tijd van algemeene prijsdaling zoo min mogelijk tot verhooging moet worden overgegaan. Ofschoon de frankeeringskcsten dus met 100 procent zijn verhoogd blijft de abonnementsprijs van ons blad voor alle abonnés deseelfde n.l. f 2,per 3 maanden. Ongewenschte toestanden als gevolg van de Kieswet. Het schijnt een vergelijking, die van weinig eerbied getuigt maar zij is toch volkomen juist, dal namelijk van een nieuwe wet en van een nieuwe dienstbode dezelfde groots verwachtin gen gekoesterd worden. In den beginne lijken zij uitnemend, maar de praktijk leert wel spoedig dat 't anders is. De nieuwe dienstbode blijkt al heel gauw geen ideaal te zijn en een nieuwe wet toont na korten tijd gewerkt te hebben, talrijke leemten en gebreken, die dan door wetswijziging weer verholpen moeten worden. De nieuwe kieswet is gebaseerd op bet algemeen kiesrecht wat weer samen hangt met den kiesdwang. Jarenlang hebben de arbeiders, en niet het minst de uiterste linksche groepen, voor het algemeen kiesrecht gestreden en nu het tot stand gekomen is eischt men van allen die in de termen val len ook, dat zij hun belangstelling in bet bestuur over stad en land zullen toonen door aan de verschillende verkie zingen deel te nemen. De zoogenaamde Vrije Socialisten wil len evenwel met bet kiesrecht niets te maken hebben, zij verlangen er niet naar onder de tegenwoordige toestanden en verkondigen tot de samenstelling van vertegenwoordigende lichamen mede te werken en stellen zich dus liever aan de voorgeschreven vervo'giDg en straf bloot dan dat zij een tocht naar het stemlokaal ondernamen, hoewel zij, door het inleve ren van een blanco stembiljet wat 120 Naar hst Engelech van ELINOB GbYH. Franelo Markru'-e vond dat haar ziekte nog een goeden kast had ge had, omdat de begrafenis plaats had gehad, terwijl z3 nog baar kamer had moeten hondea. Zara had sieli zonder tegenspraak in alles geschikt. ZU had zelfs niet het verlangen te kennen gegavon Mlrko nog eens te zien. Z{ had geen ziekelijke grillesde ziel van daa knaap had zjj liefgehad en betreurde ze; niet het arme, lijdende lichaampje. Het was haar esc Woost dat Mirno en Murkrute elkaar outmost en als toekan van vergeving de hand ge' drnkt hadden en de arms Kimo zon nn dien namiddag afscheid van haar komen nemen. Hy ging Engeland aanstonds ver laten, en wilde teruggaan naar zijn algen land en familie. In zfia groot Li? ^»Bn ,0ffld,r vsrdare bandon, hoopto h® dat ij hom zouden wllien oatvan- gen, hij had nn maar één doel meer niemand hen verhinderen kan even min eenigen invloed op den uitslag der verkiezing zouden uitoefenen. Nu schrijft de wet voor, dat wie zon der geldige redenen niet aan een stem ming deelneemt gestraft zal worden. Wie even nadenkt zal begrijpen hoe buitengewoon zwaar door deze bepaliug de taak is die aan de onderzoekings- en rechterlijke ambtenaren op de schouders gelegd wordt. Men dient na iedere stemmiBg eerst na te gaan wie thuis zijn gebleven en moet dan van elk dier thuisblijvers on derzoeken of hij een geldige reden van verhindering gehad heeft, dan wel of hij opzettelijk is weggebleveD. In de practijk is dan ook al spoedig gebleken, dat deze wetsbepaling niet in den vorm waarin zij tbans is gegoten uitvoerbaar te acbten is. In kleine gemeenten waar bet onder zoek naar de weigerachtigen niet veel moeite veroorzaakt, werden de daders gestraft, in groote gemeenten liet men ze loopen en dit onderscheid in behan deling van burgers die eenzelfde over treding begingen, is zoo ODgewenscht dat men dan beter de strafbepalingen voor allen kan schrappen. Alle burgers moeten voor de wet gelijk zijn en van den een kan niet iets worden geduld waarvoor de ander beboet wordt. Van de duizenden die te Amsterdam in Juli 1918* bij de Kamerverkiezingen niet ter stembus verschenen, waren er ongeveer vierduizend die geen geldige reden voor hun wegblijven konden geven. De kantonrechter zou eiken over treder nu afzonderlijk moeten hooren en dit zou in werkelijkheid hierop neerkomen, dat voor velen de overtre ding reeds zou verjaard zijn vóér er stappen tot vervolging waren gedaan. Men lieeft toen te Amsterdam alle op deze overtrediugbeirekking hebbende stukken naar het Departement van Justitie opgestuurd in afwachting eener nadere beslissing welke evenwel uitbleef zoodat alle zaken reeds in den zomer van 1919 verjaard waren. Na de raadsverkiezingen is ander maal dezelfde weg gevolgd en ook die overtredingen zijn al weer verjaard. Hieruit volgt wel, dat voor de groote steden, ondanks de wettelijke bepa lingen, stemplichtovertredingen niet vervolgd kunnen worden. En omdat alle burgers voor de wet gelijk moeten zijn is het billijk, ook de overtreders in de kleinere gemeenten niet meer te straffen, met andere woor den dus de wet op dat punt zoo spoedig mogelijk te veranderen. Een'andere leemte in de tegenwoor dig» wet is de volgende. Zooals bekend worden behoudens onvoorziene omstandigheden, zooals b.v. uitbreiding eener gemeente door bijvoeging van andere slechts ver kiezingen gehouden om een voor ieder vertegenwoordigend lichaam, door de wet aangegeven aantal jaren. De gekozene, die in den tusschentijd komt te overlijden wordt opgevolgd door dengene die na hem op de lijst bet hoogste aantal stemmen behaald beeft. Voor vertegenwoordigende lichamen als de Tweede Kamer worden .gltijd zich ioo spoedig mogelQfc door het leven te slaan, en lUn geliefde vrouw en kind opzoeken, in gelukkiger ■feren. Dit war in hoofdzaak wat hg Zara vertelde, toen h(J kwam, en x$ kusten elkaar, en wa&sehten elkaar alles goeds on namen afscheid, wellicht voor altoos. De Apache en da Mist in Londen, die nu wel nooit voltooid zouden worde», vreesde by, omdat het hem te vee! verdriet soa doen, zou hj baar aandoe, als een herlr-no- rlEg aan hun Jarenlang samenleven en den sterken band, die hen bond de herinnering aan die belde dooden. En Zara, neerslachtig alt zij was, schreide nog lang, nadat hij was weggegaan. En toen werd i3 zich bewust dat nu die gebeele periode in haar leven voorby was en dat het vooruitzicht van wat nog komen zon, geen hoop meer bood. Francis Markrute had naar Wrayth geseind om te trachten Tristram te bereiken, maar die was er niet. HU was er in 't geheel flat geweest. HU had gevoeld, dat hU het niet langer kon aanzien hij moest ergens verweg allee» ïSn, aan zee. Er was een zware storm op handen; dit paete bU sUn gemoedsstemmingen dus had hU zelfs sUn bediende te Londen achter- zooveel candidaten gesteld, dat de lijst der plaatsvervangers groot genoeg is om in de komende vier jaar eventueel openvallende zetels weer te kunnen be zetten. Maar bij gemeenteraden, voorname lijk in kleine gemeenten, is dit niet het geval en wanneer de reservelijst uitgeput is, kan niet meer, zooals vroeger, tussehentijds een nieuwe stem ming gehouden worden. De leemte welke de wet thans ver toont wordt het duidelijkst gedemon streerd door den toestand in de gemeente Vlieland. Door bedanken of overlijden is daar bet getal raadsleden van zeven tot vier verminderd en dat der wethouders van twee tot een. Van deze vier overgebleven raads leden hebben er onlangs twee bedankt zoodat de burgemeester, één wethouder en nog één raadslid overgebleven zijn en aanvulling is niet mogelijk daar de lijsten uitgeput zijn. Het overgebleven raadslid is niet tot wethouder benoembaar en bet college van B. en "W. moet dus tot September 1923 blijven bestaan uit den burger meester en één wethouder. Maar de raad van Vlieland mag volgens de gemeentewet niet vergaderen als niet ten minste vier raadsleden tegenwoordig zijn. Anders moet de ver gadering voor dezelfde onderwerpen ten tweeden en ten derden male belegd woiden en kunnen in deze laatste ver gadering de zaken worden afgedaan Men beeft deze puzzle nn aan Ged. Staten van Noord Holland ter oplossing gezonden en deze hebben medegedeeld, dat volgens de gemeentewet de wet houders en de twee raadsleden die be dankten in functie blijven totdat zij door andere vervaDgen zijn. Dat is alles heel mooi in theorie maar in de practijk zullen zij die reeds bedankten stel al dat zij in de gemeente blijven wonen zich van de voorschriften van Ged. Staten weinig aantrekken. Het is duidelijk dat wat na anderhalf jaar reeds in Vlieland voorvalt zich in vele gemeenten zal kunnen voordoen vóór de vierjarige periode verstreken is. Wetswijziging blijkt hier dringend geboden te zijl. Ten slotte nog iéts over den kies Wij kunnen oas voorstellen, dat, nu men de groote massa die zoovele jaren luid om het algemeen kiesrecht geroepen heeft eindelijk baar zin heeft gegeven, men ook verlangt, dat allen thans van bun recht gebruik zullen maken en bun belangstelling in het besturen van stad en land, in de sameastelling der verte genwoordigende lichamen zullen toonen. Maar er zijn volksgroepen, die van geen dwang en geen medewerking onder de tegenwoordige maatschappelijke verhoudingen willen weten. Wij wezen er reeds op, dat zij eenvou dig een ongeldig stembiljet zonden kun nen inleveren, maar zij maken propa ganda voor hun beginselen door zich opzettelijk aan de wetsovertreding schul dig te maken en zonder geldige redenen van de stembus weg te blijven. Nu zij hiervoor niet gestraft worden hebben zij iets anders bedacht om te gelaten en was naar een woest kust- plaatsja in Dorsetshire gegaan dat if kende en waar hU van niemand iets hoorde. EU wilde Vrij t ag weer ternggaan en dan daarop volgenden dag Zara bezookon, xooais kQ aznge, kondigd had. Gedurende dien tos. schentUd moest hU het maar nit zien te vechten met da spookbeelden, die hem vervolgden. Het was nn Zaterdagochtend en Francis Markrute was genoodzaakt zijn nicht te verlaten. Grooie onder nemingen eischtec si)» aanwezigheid to Ecrljuhj wilde daar een week big ven es dan naar Momflohet gaan. Ethalrida had Zara allerhartelijkste brieven geschreven. Haar aanstaande had haar de hoele treurige historie verteld aa nu begreep het tragi, eche in Zara's oogan ea hield nog meer van haar om haar zwUgen en haar eergevoel. Maar dit alles scheen de bedroefde ontvangster dier brieven niets te zeg gen, nn de eene, do eenige persoon, die voor haar gewicht in de schaal legde en ook alles wist, zoo heel anders schreef. HU wist alles en gei voelde cèch sympathie, nösh mede' lUdeu, niets dsn afkeuring voor haar. Eu nu zij weer beter was en weer koe denken, kwelde haar onophoude lijk de vraagHoe kon Tristram laten zien hoe ongewensebt bet is hen tot stemmen te willes dwingen. Zij voldoen thans zoogenaamd aan bun verplichtingen, maar ridicnliseeren den kiesdwang door mannen als bet A msterdamscbe straattype „Hadt-je- me-maar" candidaat te stellen. En bet ergste i«, dat deze protest- candidaat werkelijk kans heeft om bij de tusschentijdsche Amsterdamsche verkiezing gekozen te worden. Want naast de stemmen der kleine groep van de Vrije Socialisten ver werven candidaten als „Hadt jeme- maar" de stemmen van de vele onver schilligen en onwetenden, die van een „lolletje1' houdeD, wien bet eigenlijk weinig kan schelen wie er ten slotte gekozen worden endie„Hadt-je-me-maar" graag in den Raad brengen om hem daar als politieke clown te kunnen zien optreden. De Amsterdamsche Raad is toch al een verzameling van vogels van zeer diverse pluimage geworden en een half idiote landlooper als „Hadt je-me-maar" kan het spel dan volmaken. Hoe hier met de belangen van de hoofdstad gespeeld wordt, hoe Amster dam, dat toeh al met zoo groote financieele moeilijkheden te kampen beeft, door dergelijke volksvertegen woordigers naar den kelder geholpen wordt, laat de op een „lolletje" be luste onverschilligen en onwetenden koud. Dezer dagen is het voorloopig ver slag verschenen over bet wetsontwerp tot wijziging van de kieswet. Over vele thans meer of minder noodzakelijk gebleken wetswijzigen heb ben de Kamerleden zich uitgesproken. Wat, zooals wij in dit artikel aan gaven, vooral in de praktijk tot moei lijkheden aanleiding gegeven beeft ii natuurlijk ernstig onder het oog ge zien, al waren desbetreffende voorstel len tot wijziging niet van de regeering uitgegaan. Men heeft er thans op aangedrongen maatregelen te nemen tegen bet onvol tallig worden van de gekozen colleges tengevolge van uitputting van de can- didatenlijsten. Sommige kamerleden wilden den stemplicht weer afschaffen omdat het daarmee beoogde doel niet bereikt is. Zij verklaarden op het medestemmen van vele der kiezers die zonder stem plicht zouden wegblijven, bovendien geen prijs te stellen. Andere leden wenschten daarentegen den stemplicht te behouden. Zij gaven toe dat de resultaten niet aan de verwachtingen hebben beant woord maar betoogden, dat de nakoming beter verzekerd behoort te worden. De tbans voorgeschreven strafprocei dure is te omslachtig. Het is duidelijk dat tegen het in voeren van strafbepalingen geen bezwaar zal bestaan zoo de regeering ook werkelijk bij machte is de straffen ten uitvoer te brengen. Is zij dit niet, dan toont zij haar eigen machteloosheid en belpt mede den eerbied voor de wet waarop baar gezag berust te ondermijnen. In dat geval is het verstandiger den kiesdwang met alle gevolgen welke aan- de niet nakoming der voorschrif ten verbonden zijn uit de kieswet te verwijderen. T. toch slles vernomen hebben Had hg haar gevolgd Zoodra ie uit zou mogen gaan, zou zU Jenny gaan ondervragen. En Tristram, aan da woeite zee, een storm gelïk In zUn binnenste, woadde ook op hst water kwam eveneens tot sommige gavolgtrekkini gen. B® wilde naar huls teruggaan en aan zUn vrouw zeggen, dat zg nu moesten schelder., dat h(J itu haar verladen kende en haar niet meer lastig wilde vallen. Hg sou haar geen verwgteu doen, waartoe zou dat die nen? En, daarbg, sU had reeds ge noeg geleden. Eg wilde dadeigk naar het buitenland gaan en een dag lang bU zgn moeder te Caor.es blUvon en haar de getroffen schikkingen mee- dselen en dat bU en Zara overeen gekomen waren om gescheiden te leven hU zou haar geen redenen moedeelen en dan zou hU naar Indié en Japan gaan. ZUn verdere plannen waren maar vaag. Het waz hem of het laven voor hem tè on mogelijk was geworden om het ver der onder oogen te zien. In ieder geval zon hi niet naar Engeland terugkeeren voor hy met een rustig hart aan Zara zoo kunnen terugt denken. En was die week van icheiding voor Zara een week van verdriet en Buitenland. UITSPRAKEN. Ia Duitsehland gaat het met de communistische beweging op en neer, hier en daar vlamt het vuurtje, en soms zeer heftig op, nieuwe .brand punten* ontstaan en oude vuurhaar den vergloelev. Zeer bedreigd wordt de (treek tui- schen Leipzig en Halle in welke laatste stad de polltlettroepen het communistische hoofdkwartier echter hebben uiteengejaagdernstige taerioh' ten komen nit Dresden, waar iu verschillende bedrgven de arbeiders door de communisten tot atakan gedwongen *$n, bovendien doen de raddraaiers alle moeite om de bewa- ging naar Zuid—Saksen te doen over slaan. Uit ateden elders in Duitsehland komen berichten van botsingen tunehen de politie en de oproerlingen b.v. te Mannheim, waar drie dooden vielen, en te Karlsruhede politie bleef meester van den toestand. la de onzgdige zöne «taken 34 mUnen in den omtrek van Hamborn. Vier compagniefin der bezettingstroe' pen uit Wezel zijn naar htt bedreigde gebied gatrokken en hebban gewerkt als olie op de golven. In het bezette gebied ia het nergens tot onlusten gekomen. Te Beriya is het na enkele mlflukte aanslagen met Faiohen rustig gebleven. In de laatste dagen «Un aldaar 500 com munisten in hechtenis genomen. In MiddenDuitsehland bedraagt het aantal ^aangehouden raddraaiers een 1400. De Duitsche regeering wil nog geen gebruik maken van het paardenmid del om de Bgksweer naar de bedreigde gebieden te zenden, daar zU niet den schUn van provocatie en van militaire reactie op zich wil laden. Men kan zeggen dat de pogingen den commnnivten, die er tenslotte toch op gericht zUn om de huidige rageerlng omver ta werpen zijn mlalnkt. Het tegendeel Is bereikt, want de regeering heeft een kalme houding aangenomen en den indruk gegeven dat zU zich niet zenuwachtig maakt. Het bigkt wel meer en meer dat de bevolking niet is gediend van bet drgvan d;r communisten, en weer tot inzicht is gekomen dat energieke arbeid het beste geneesmiddel is voor Duitichlaed. Daaraan li ook toe te schrijven het geringe succes van het vaak zoo aantrekkelUk gebleken staklngslokmiddel der oproerkraaiers. De arbeiden hebben zich uitgesproken tegen het terrorisme der communisten. Dat heeft ook de Ecgelsche onaf. haukelüke arbeiderspartij, de linker, of socialistische vleugel van de groote Labour Party, gedaan, die zich op het congres te Southport met 521—97 stemmen heeft uitgesproken tagan d* 21 puntess van Moskou. Door dit besluit komt er vanzelf een splitsing in de onafbankel|ke party en verliest deze 20 pet. van de leden, maar de kwaliteit der party gaat er dan ook op vooruit. Ex Keizer Karei heeft met Paichan een uitstapje gemaakt naar Boedapest. Hg li daar echter vermes-, deiyk niet ontvangen op de wgze, zooale hy zich gedroomd had, anders was hij wel ln Zwitserland gebleven. Begaat Hortby heeft hem te ver staan gegeven dat bet voor den ex- igden geweest, voor hem was het een hel. Zaterdagochtend, nadat haar oom naar Dover was vattrokken, werd er een briefje aan Zara gebracht. Het waren wederom slechts een paar woorden alleen maar om te zeg gen dat, als het haar schikte, hy Tristram om twee uur by haar sou komen, hg zou dan om drie uur ln zgn auto naar Wrayih rijden en Maandagsochiendi Engeland verlaten. Haar hand beetde xöó dat zg geen antwoord kon ichrgvm. Zeg den boodschapper, dat lk hier zal zUn, zei ze, en bleef daarna nog een heele poos voor zich uit zitten staren. Toen viel haar lets in. Of zU er al genoeg voor hersteld was of niet, zei moest aanstonds Jenny gaas onder vragen. En tot wanhoop van haar kamenier, pakte zg zich ln bont en reed wag. Toen zij ln de buitenlucht kwam, voelde zg zich buitengewoon Hauw, maar haar wil hield haar op de been en toen xU eindelUk het vuile dienstmeisje trol, maakte deze aan haar twijfelingen aanstond» een einde. (Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1921 | | pagina 1