Zaterdag 5 Maart 1921,
168e jaargang.
Bij dit oo. behoort
een Bijvoegsel.
Stadsnieuws
N°. 28.
ABONNEMENT
Prjs per kwartaal, in Goes i 2,—
buiten 6c ai 12,—;
Afzonderl|ke nommers 6 cant!
Verschjnti Maandag-, Woensdag;
se Vtr*da*> v -*d
«OME a COlKiW
Uitgave Naaml. Venn. Goesche Courant uBMpsi en Eleenwens Ross' Drukkers-en Uitgeversbedrijf.
ADVMRTICNTïHEi
van 1—5 regels f1,20 elke ragsl
meer 24 cent,
Driemaal plaatsing wordt tweemaal
beraktnd.
familieberichten 1—10 regala f 2,40
Bewyeuummers S sant.
Uitgeversbedrijf. tdT,rUntiën worden aangenomen
tot 12 ainr vacralHagai
BuiteaUftd.
DE MARKT TE LONDEN.
Over da bepaling van de grootte
der Dultsche schadeloosstelling wordt
te Londen een telle strSd gevoerd,
het is alsof op de markt de huisvrouw
slaat tegenover den koopman, al}
tracht er een centje af te krfigen,
maar do koopman bljft op ajn stuk
•ST geallieerden verlangden 226
milliard gouden marken, te voldoen in
42 jaarlDkiehe stortingen en 12VspCt.
van de waarde van den Duitsehen
uitvoer gedurende dele periode.
Duitschiand echter rekende aldas:
.die 226 milliard gouden marken ver.
tegecwoordigen een contante waarde
van 50 milliard mark, daarvan af gaan
20 milliard mark voor alles wat aan
materiaal, schepen en koloniëa ls
Uitgeleverd, xoodai er nog SO milliard
te voldoen overblijft, welke Duitsebi
land ln 30 Jaar wil betalen. Vollk dns
kragen de geallieerden «et wat ze
verlangen, roepen de Onitichera uit.
Wordt bierby niat uit het oog ver
loren dat de 30 milliard een contante
waarde vertegenwoordigen en dns
terstond ion moeten worden betaald
Lloyd George oaeft na de ulteenset-
ting van Simons toornig uitgeroepen,
dat de Dultsche voorstallen de moeite
van een bespreking nlet.waard waren
eu dat de Daitichera den toestand
abiolaut verkeerd begrepen. Ia het
Be- V Tagebla t herinnert Theodor
Wolff er aan, dat Zaterdagavond te
Stram berg b'j Barlja een gewapende
bende een autobui heeft aangevallen.
De reizigers moesten alle voorwerpen
van waarde, die sy by ilch droegen
afstaan. Enkelen hunner wilden zich
verletten en zelden dat hetgeen sy
b$ ziob droegen alles was wat zfl be
zaten. De leider der roovers sou het
zelfde gezegd hebben all Lloyd George
n.l. dat xU een totaal verkeerd begrip
van den toestand hadden.
Wat voorts da Dulnehe voorstellen
betreft, ig willen voor 8 milliard van
de 30 milliard gouden marken een
leening sluiten en de eerstvolgends 5
jaar annuïteiten vau een milliard good
marken betalen, ln hoofdzaak in goe
deren. De elsch tot heffing van 12i/i
pCt. op den Dulssehea uitvoer was
bedoeld als een aanspraak van da
geallieerden op deelname aan een in
de toekomst te verwachten verbete
ring van Duttichland's economische
positie met dit beginsel, dat door de
Duitiebers ln principe wordt erkend,
wordt echter reeds bj de voorstellen
rekening gehouden, soodat deze eisch
der entento komt te vervallen. Toorti
wordt by de Dultsche voorstellen ver
ondersteld
a. Dat de volksstemming In Opper
SilesiS ten gunste van Duitaohland
uitvalt en Opper-Sllezlë mitsdien bij
Duitsohland biyft j b. Dat beper
kingen ie hot handelsverkeer uit den
weg worden geruimd en een stelsel
van economische vryheld en rechts
geiykhsid wordt ingevoerd.
De Dnitache voorstellen hebben zelf»
Lloyd George met stomheid geslagen.
Hy zal Woensdag niet zpreken. Earit
Donderdag «al het antwoord der ge
allieerden worden overhandigd. In-
middel» beraadslagen de deskundigen
over do* sancties, wolke toegepast
zullen worden wanneer Daitschi
lsnd de elsction der entent» niet aar
vaarduit Fransche bron worden de
volgende vermeld
le. een heffing van 50 pet. van
Dultsche goederen, ingevoerd in de
geallieerde landen
2e. de instelling van een douane-
grane, waardoor het gebied links van
den BJa van het overige gedeelte
van Dottsohlaad economisch geschei
den wordt;
3e, de bszetting van de Duiticha
kolenhsvens rechts van dsn Ryu, en
ten slotte als uiterste maatregel de
inbeslagneming van de Dultsche
douanerechten.
De Daiischers schijnen zich met
deze straffen zl vertrouwd te hebben
gemaakt en meenen dat de uitwerking
er van dan maar moet worden afga
wacht, waarop de Fransche pers na
tuurlik uitroept dat de druk der
waarborgen door Duitschiand wordt
onderschat en inderdaad heeft Brland
aan den voorziitsr van den Volken
bond getelegrafeerd, dat Lloyd
George onmlddellfike militaire sancties
tegen Duitschiand noodlakeiyk acht.
Later lt echter gebleken, dat alleen
sprake zal zyn van een bezetting van
de Blnkolenhaveni Bubrort en
Duizbnrg.
NatuorlQk achten de Engelsche,
Fransche en Belgische bladen de
de Dultsche voorstelUn onaannemeiyk.
Eau enkel staaltjeDe Faryichs Vlo
tolre schrijft
Geen Franscbmau, die bf, het lezen
van hetgeen de Dultichzrz ocs durven
aanbieden, in z{n hart niet iets ven
den toorn en de woede voelt die hy
ln de eerzte Augustusdagen van 1914
gevoelde.
VermoedslSk zal da btlef aan Lloyd
George van het Ned. Verbond van
Vakvereeniglngen niet den kalmee-
randen Invloed hebben op de entente-
elsohen als het schrgven der moham
medanen, dat vermoedeiyk heeft hy-
gedragen tot de voorgenomen matiging
van het verdrag van Barrel. Lloyd
Qeorge heeft n.l. een antwoord gazon!
den, waarin duldeigk doorklinkt het
Waar bemoeien jullie ja mee? De
Engelzehe premier schrift o.s. dat
men ook niet heeft geprotesteerd tegen
do deportatie van Belgische en Fran
sche arbeiders naar Duitsohland, ge
durende den oorlog. Men zie hierover
verder de rubriek Binnenland.
Da Griekscho nationale vergadering
heeft san Londen doen weten, dat
het de Tnrksche kip slecht» ln geheel
geplnkten toestand wil an-sarden,
m.a.w. ast Griekenland hei verdrag
van Sèvres niet wil zien gewQzlgd en
geen afstand weascht ia doen van
Smyrna en Tnraclë. Natcuriyk gaan
Konstantinopel en Angora gaarne met
de wUiigiiig aeeoord.
De politiek der geallieerden gaat
niet over rozen.
Binnenland.
De ziekteverzekering.
Naar het Volk mededeelt, «ga de
grondslagen van het wetsontwerp I.e.
ziekteverzekering, dat wordt uitge
werkt door de arbeiders- en werkt
geveriorganisailes, de volgende:
Het uitgangzpunt is, dat alle arbei
ders, die in loondienst zyn, onder de
Ziektewet zullen vallen, dus zoowel
de georganiseerde als de ongeotganl.
leerde, de vaste zoowel all de losse
arbeiders. De premie komt geheel ten
laste van de werkgevers. Een deel
van de premies wordt gestort in een
fonds, opgericht voor het bestrgden
en voorkomen van ziekten. Uit alt
fonds kunnen subsidies worden ver
leend aan zlekenbutsen, sanatoria en
dergeiyke inrichtingen. Da uitkeerlug
bedraagt 80 pCt. van het loon en
wordt gedurende tan hoogste 26 weken
per jaar verstrekt.
Het Chr. Nat. Vakverbond, dat zich
op het standpunt stelt dat de Ziekte
wot-Talma onvorwyid moet worden
uitgevoerd, neemt aan de besprekingen
geen deel.
In etilte voorbijgegaan
De 40 jarige echtvereenlging van
den gewezen Dnitschen keizer en
keizerin, li in ztllte voorbygegaan.
De toestand der keizerin iz van dien
aard, dat aan eenig feestvertoon niet
gedacht kan worden. De krachten der
keizerin nemen uiterst langsaxm af-
Da hertogin van Brunswgk eu prins
Eltel Friedrlch waren uit het buiten
land overgekomen. J-l. Zaterdag arrl
veerde te Doorn ook de gewezen
kroonprlnz van Wlerlngen, om «yn
ouders geluk te wenseheu. Zondag
werd een groot aantal bloemstukken
aan hat huls te Doorn bazorgd.
Eet eertle Fueteprogram voor
gemeentepolitiek.
Het werkprogram door de vereenig-
de vriilnnlge pzrtgen te Amsterdam
vastgesteld voor de a.i. raadzverkle
zingen bevat da volgende punten i
I. Onvoorwaardelijke handhaving
van wetteigka orde en vryheld door
het daartoe bevoegde gezag.
II. Herstel van het door de roekei
looze filnsncloele politiek van den
laatsten tyd ernstig geschokte gemeen
teeredlet.
III. Verlaging der gemaenteiyka
Inkomstenbelasting.
IV. Iugrgpende bezuiniging bg da
verzehlllende takken van gemeente
dienst.
Tegengaan van bureaucratie en
van het ln dienst houden van over
bodlge werkkrachten.
Herstel van een gezonden flnantii
eelen toestand der bedryven.
V. BeBindlging van het ztelsel van
overheidsbyslag in da kosten in het
leven der burgers.
VI. Liquidatie van de gedurende
de oorlogsjaren tot stand gekomen
criiislnstslllngen, speciaal door ophef
flog van het gemeenteiyk wlukelbe-
dryf-
VII. Geiykstelling van man en
vrouw in arbeldspoiltie en salarieerlng
VIII- Bevordering van handel,
scheepvaart en n{ verheid.
IX, Particulier initiatief als grond
•lag van maatscbappeigke welvaait
Behoud van een krachtigen midden
«tand als onmisbaar voor productie
en verdeeling.
Afwyzing van de onder den naam
van socialisatie aaogeprosen hervori
ming van het producilestelsel.
X. Aanmoediging van het particu
lier initiatief ter snellere voorilenlng
in den woningnood.
Uitbreiding van de stad door tuin',
dorpen.
XI. Ontwikkeling van het onder-
wys ln practlsehe richting, soodat het
mesr dan tot heden opleidt tit ge
schiktheid voor het maatschappeiyk
leven en da gezinstaak.
Bevorde.lng van l.shameiyke onti
wikkeling en sport.
XII. Bevordering van de volksge
zondheid. Oplossing van het melk-
vraagstuk, met vermijding van de
vorming van een nieuw gemeente,
bedrgt.
XIII. Ondersteuning van goede
kunst. Bevordering vau het vreemde-
linrenverkeer.
XIV. Behartiging van de belangen
der nieuw geannexeerde gedeelten
onser gemeente, mede door bygiëni-
eche maatregelen en door verbetering
der verkeerswegen.
In een Maandagavond door de fa-
sioneerende partgen gehouden verga-
dei ing ls dit program goedgskenrd.
Landbouw, Veeteelt en
Visscherij.
Wettelijke bescherming van arbeiden
in het landbouwbedrijf.
Da Nederlandiehe Verseniging voor
Wetteigke Bescherming der Arbeiders
heeft dezer dager, te U.recht een
algemeene vergadering gehouden, ln
verband met ae omstandigheid, dat
Nederland vermoedeiyk binnen zeer
afzlenbaren tgd, in verband met de
.questions agrlcoles', voorkomende
op de dagorde met de Derde Inter
nationale Arbeidseonferentle, voor de
vraag zsl worden gesteld, op welke
wise de wetgeving hier te lande er
toe zal hebben bij te dragen den
arbeidsduur bg den iandbonw binnen
bepaalde grensen te beperken.
De vergadering werd by gewoond
o.a. door den minister van Arbeid,
Aalberae, zoomede door de heeren
Van Hoek en Zaalberg, onderschei'
deoigk directeur generaal van den
landbouw en van den arbeid.
Benige punten werden ln dess
vergadering aan de orde gesteld ln
verband met de vraag, hoe de Arbeids
bescherming bg dca landbouw ln
Nederland dient te worden geregeld.
Door verschillende personen werd
over deze vraagpunten prae,advies
uitgebracht.
De voorziitsr vatte tenslotte het
oordeel der vergadering in 't kort
samen. Hy wees er op, dat men het
er allen wel over eens was, dat een
wetteiyke vaststelling van den
arbeldstyd ln het landbouwbedryf
niet op deselfde wyze als bg de
industrie zal behooren te worden
geregeld. Een regeling zal er moeten
komen, waardoor het bedryf niet
wordt belemmerd. Er zal een wet
mooten komen ter regeling van de
zaak In haar geheel, doch veel zal
bg de nltvoering aan de commlzsiei
vau belanghebbenden kunnen worden
overgelaten.
Mondt en klauwzeer.
In de week van 13 tot 19 Februari
kwamen ln Zeeland ln 2 gemeenten
3 veebeslagen voor.
Uitvoer.
Gras, klaver en ander groenvoeder
in verschen en geeondenseerden toe
stand, mag worden nltgevoerd.
Meeldauw in kruisbeszenstruiken.
De heer Sd. Nettesheim te Venlo
heeft een attest verspreid, afgegeven
door J. Karelse Aan,, te Wemeldlnge
waarin verklaard wordt dat een be-
■pnltlng van door den Amerikaansehen
meeldauw zterk aangetaste kruisbes-
senstrulken met een carboUceumop
lossing, uitgevoerd ln Juli 1920 zeer
gunstigs resultaten had opgeleverd-
De inspecteur, hoofd van den phyto-
pathologlschen dienst raadt belang
hebbenden ten sterkste aan, deze van
klaring als zonder eenige waarde te
beschouwen, aangezien gebleken ii
dat een besputtlng in Jnll, ali de meeli
dan» schimmel reeds een bruine kleur
heelt aangenomvn, geen gunstig resul.
taat kan opleveren, omdat de ln dien
t{d te gebruiken sproeivioeistof daar
voor niet sterk genoeg genomen kon
worden.
Schooi en Kerk.
Qeref. Gemeenten.
Op het tweetal te Amsterdam komt
voor dl- G. H. Kersten te Ierieke.
Post en Telegrafie.
P. T. T. Perzoneel.
Benoemd tot telgr. 2e klasse te
Goes G. J. Vermeulen.
Boeken en Tijdschriften.
Wg ontvingen een brochure over
,De Opheffing van de departementen
van Marino en van Oorlog en da
instelling van een departement van
Defensieuitgegeven door de alg-
ver. van Marine-officieren en de
Marine-verseniging.
De samenstellers der brochure z{n
tegen samensmelting van Oorlog en
Marine en betoogen o.a. dat de maritlei
me verdediging van Ned. Iadië
hoofdzaak voor de vloot ligt buiten
den geiiehtskrlng van hst Dep. van
Oorlog.
Vanaf hut jaar 1814 worden uit
voerige gegevens verstrekt, betreffen
de de periodes, gedurende welke het
Dep. van Marine samengevoegd was
met dat van Koloniën en dat van
Oorlog. Telkens werd na een paar
jaar die samenvoeging een falllnre
bevonden.
De nieuwe Arbeidswet.
No. II van onze Wetgeving, popu
laire toelichting op de Nederlandiehe
Staatswetten, vormt: ,De nieuwe ar'
beldswet in ultveericg* door J. H.
Schaper. Het ware mosliyk geweest
iemand te vinden, die met meer liefde
en met meer kennis van zakon dit
onderwerp sou weten te behandelen
dan Schaper, die wel een der vaders
van de Nederlandsch» arbeid swet:
geving mag worden genuemd. Opklare
«gxe worat een uiteenzetting der ver:
schillende wetsartikels gegevsn, voor
teder heeft hg de dorre stof verteer
baar gemaakt. Een uitgebreide in-
heudiopgave alsmede een atphabetlsch
register vergomakkeigkan het gebruik
van dit werkje, dat zoowel in werk
gevers- en werknemershauden op s'n
plaats ls.
In de Inleider zegt Schaper o.a.
Wil deze wetteiyke bescherming doel
treffen, dan eiseht zy bij de toepassing
den moreelen stenn en de volle meaei
werking van velen. De Begeerleg dient
niet slap en weifelend de wet toe te
passen, de arbeidsinspectie, waarover
de laatste jaren niet veel te klagen
viel, hesft gvorig en volhardend haar
taak te vervallenhaar outilleering
mag niet onvoldoende zyn, zoowel op
teohnischiindustrlael en medisch als
op administratief gebied. De politie van
alle schakearlng moet willen mede,
werken en vooral ook zal de rechter-
lfjke macht loyaal de wetten moeten
willen toepassen. Tenslotte maant
Schaper de arbeiders aan om te zorgen
dat de bepalingen der wet worden
gehandhaafd.
Het kan verwondering wekken, dat
de sohrgver geen beroep doet op de
werkgevers en- deze nog te veel door
den bril van wantrouwen bekgkt. Een
zinnetje als.Wanneer een werkgever
meer kan verdienen met het over
treden dan met de nakoming der wet,
dan brengt «go, z| het slecht begrei
pen, eigenbelang mede, het laatst»
te doen", «al misschien door het
positieve van da bewering by vele
werknemers een verkeerden Indruk te
weeg brengen. Zelfs Schaper preekt
voor sQn eigen parochie 1
Chb. Hist. Kibsvermin.
Bljkens een in dit nummer voor
komende advertentie heeft de Chr.
Hist. Klesvereen. Goes op Maandag
i s. een openbare samenkomst belegd
ln de Soc. V.O V., alwaar zal spreken
de heer J. R. Snoeck Henkemans, lid
van de Tweede Kamer, over het onder
werp: nieuwe vraagstukken.
Toor onze Chr. Hlst. lszers zzl een
aansporing, om dezen uitstekenden
spreker te gaan hooren, onnoodig zyn.
Z0 zullen zeker in grooten gttile
opgaan naar deze bgesnkomst-
llaar ook da politieke tegenstander
zal het waarscbyniyk Interessant
vinden de meening van den heer
Snoeck Henkemans eens te vernemen
over de Nieuwe Vraagstukken.
B. H. B. S. Bond.
Men schrgft ons
Voor de teerlingen van de vierde
en vyfde klasse van de R. H. B
School, leden van den R. H. B. 8. Bond
hield Woensdagmiddag de heer E
Frenkel een lezing over Zwavelzuur.
Al liep op enkele punten de lezing
een beetje boven de kennis der leeri
lingen der vierde cursus, toch had
•preker een zeer dankbaar onderwerp
gekozen-
Als de voornaamste dingen van het
zoo belangrijke zwavelzuur gaf spre
ker da bereiding ervan volgens het
loodenkamerproco» en de aether-ba-
relding.
Hiertutiehen nog een paar andere
experimenten.
De lezing van den heer Frenkel ls
zeer goed geslaagd, en zal, zooalsde
voorzitter van dan Bond, in zyn woord
van dank «egt, de ambitie der leer<
lingen voor het sehelknndevak ver'
hoogen.
Onzz oddk Begraafplaats.
Man sohryft ons:
Wanneer we op bovengenoemde
plaats vertoeven waar het stof onzer
voorgeslachten sinds eeuwen een
rustplaats vond, zien we met belang
stelling de restauratiewerken der
begraafplaats aan.
Deze begraafplaats waarover dag
en eeuwen henen gleden werd omi
streek» 1405 gesticht, en bg het aan
leggen der nieuwe begraafplaats
buitea de stad, ia 1822 geslote J.
Hoevelen rusten hier in en om de
kerk, die de belangen Goes heb
ben behartigd. In 1611 echtte de
Toenmalige raad het gaweoseht dat
de begraafplaats door een muurwerk
zou worden omgeven, opdat deze
plaats eene rustige afzondering sou
•go, bulten het straatrumoer. Latere
geslachten achtte dezen muur oen be
letsel voor het vrge verkeer, men
had nu een andere begraafplaats en
men verwyderde ln 1835 den muur,
legde voetpaden over het Kerkhof
aan, boseh, lover, en gras verdwenen,
menig graf stortte door ouderdom ln.
Deie putten warden met steen of
zand gevuld, en de oude begraaf-,
plaats kreeg een onaanzlenigke ge
daante, men plaatste ter versiering
olmen-boomen.
Nu beeft da raad het vorig jaar
besloten deze oude begraafplaats in
zyn oorspronkeiyke gedaante te doen
herstellen en tevens de straat 3 meter
te verbreiden, hlerv'oor komt den raad
zeker een woord van dank toe. De
omgeving is er vooral by marktdag
zeer druk, het gevaar voor voetgan
gers, en voertuigen zeer groot, de
straat was by het toenemend drnkker
verkeer met allerlei moderne voer:
tuigen veel te smai. Een muur zal nu
weder de oude begraafplaats omrin
gen, het hek dat vroeger tot ingang
bg begraven diende, komt weder op
zgn vroegere plaats to staan (Wost-
ijde), sierplanten en gras, zullen
weer aangebracht worden. De oude
Goesche begraafplaats komt nu weer
ln orde,'want Goes had vroeger
vier begraafplaatsen.
Als hier vreemde troepen lagen
kregen deze voor hun gezinnen een
begraafplaats bnlten het Goesche
kerkhof. De Spaansche begraafplaats
vond men aan den weg naar Wilhel.
mlnsdorp, (vroeger Stoofweij. De
Britsche begraafplaats der Engelschen
aehter de kerk, OostzUde, nog bekend
als Britsjes kerkhof De begraafplaats
voor Fransche, Dultsche Zwltsoriehe
en Ootte-rgksehc troepen op het
Ravaign achter de Brouwersg&Dg.
Het onderhond van het ouue kerk
hof is wsdar in handen van het ge
meentebestuur. Vorigs eeuwen onder'
hielden de gexameniyke Gilden de
versiering eu de muur van de begraaf
plaats. Met genoegen zien wy dit
stukje oude historie restaureeren.
Sluiting Afothiein.
Zondag a.s. en de daaropvolgende
week ook 'z avond* na 8 uur, zal de
apotheek van den heer La Porta
voor het publiek zgn opengesteld
Overplaatsing.
H. B. Wigerzma commies titulair
der P. en T. alhier li met Ingang
van 16 Maarts.s. overgeplaatst naar
Nymsgen.
Thiosofu.
Bigkens een in dit nr. voorkomende
advertentie zal Maandag as. de heer
D. H. Pries Jr. voorzitter der Hermei
Loge van de Theoicfiiche Vereenlgli-g
te Vlissingen een lezing houden over
„Reïocamatle, grepen uit de Theoio,
fischo levensbeschouwing".
Velen zullen ongetwffeld in dit
onderwerp belang itellon en menigeen
zal verlangend k|n door een bevoegd
•preker nader te worden ingelicht
over de Theosofie, die, naar Mevr.
Bezant, de presidente der Internatioi
nale Theosofische Verseniging, zegt ii
,het stelsel van waarheden, dat ten
grondslag ligt aan alle godzdienitan,
zonder bet uitsluitend bezit van één
van die te zyn".
Hat ligt in de bedoeling, om by
voldoende deelname te Goes een our-
•nz op te richten waar dan geregeld
de grondbeginselen der Theosofis
sullen worden behandeld.
