N° S3 Dinsdag SS Februari I9S1 lf)8e jaargang.
VERHENIGINÖ
ABONNEMENT
?r|s psr kwartaal, ie Cfoes 2 2,
feilt»)? Soes i 2,—
Afzonderlijke nomaae?» 5 cent
Viraefcgaïs SJaaadss. Woensdag
^rgü-.g v -*d
ADVBBTKNTlSS
*»s 1—5 regels f 1,20 sits rvgsl
meer 24 «et;..
Driemaal plaatsing wordt tweern nA
berekssd.
Funilieberichten 1—10 regels f 2,40
BawysauffiïSsM s- 5 «eet
en Kleeuwens Ross' Drukkers- en Uitgeversbedrijf. kdrertautiSB worries aaagsautae;
tot 13 SOT «MrMlMaiS.
Uitgave Naaml. Venn. Gcesclie Courant
Ingezonden Mededeeliag1
GEBRUIK STEEDS LUX VOOR
HET WASSCHEN VAN
ALLE FIJNE STOFFEN
DE LEVER'S ZEEP-MAATSCHAPP!J. VLAARD1NGEN.
Fabrikants van Sunlight Zeep
van de
N.V. GOESCHE COURANT
en
N.V. v/h Fa's P. KLEEUWENS
ZOON en J. A. ROSS.
Zooals uit een kennisgeving onder
de rubriek advertenüën in dit nummer
blijkt, is de Kon. goedkeuring van de
Statuten-wijziging, noodig voor de
overdracht van de N.V". v/h Firma's
F. KLEEUWENS ZOON en J. A.
ROSS aan de N.V. GOESCHE COU
RANT, in het Staatsblad verschenen,
en deze daardoor officieel bekrachtigd,
zoodat vanaf 1 Jan. 1921 door de N.V
Goesche Courant beide zaken worden ge
ëxploiteerd onder den naamGoesche
Courant en Kleeuwens Ross'
Drukkers- en Uitgeversbedrijf.
De heer A. W. A. Ross, die tot
1 Januari 1921 als directeur der eerst
genoemde vennootschap fungeerde, heeft
ontslag als zoodanig genomen en vanaf
dien datum de directie overgedragen
aan den directeur van de Naaml.
Venn. GoeBche Courant.
De Directeur,
G. W. VAN BARNfiVELD.
li i a 1 a d
VOOR DEN ÜROOTEN STRIJD.
War naar eau groot® bokswedstrijd
pm worden g e Leads®«(MB weken
van te voren Us biadca e? reads vol
»«a. Da kampioenen, worden ««later-
vlswa, teder verklaart natuurlijs sake?
ts gjju van de overwinning op aga
segeastakdor eu op allerlei raaolsu-n
wordt het zelfvertrouwen van de
hecreti in stand gehouden, want wis
dit verliest) words als gesUgtme uit
den ring gedragen.
Zoo gsas het ook bij politieke boks.
v, «tisüydss:, sooall er binnenkort een
te Londen gel worden gehouden en
waar de Daiiscbe minister Simons in
het strijdperk zal traden tegen Lit,yd
George en syn muKer Brined Daar
om kijf. eie sterree aan den diploma-
«leken bokshemei thans besig om over
de deken lulde te verkondigen dat
sg niet suilen toegeven, geen millime
ter zuilen wijken.
Minister Suaors ia la Zuid-DaitseU-
Isisd den boer op gewesst ca beeft
een beroep geaaf-a op de eenheid van
het Dultsahe volk in de donkere dagen
die komen zuilen, als f.1. Dultschland
de voorstellen der anten te weigert is
«anvr,arden en de geallieerds» de
Sancties zullen willen toepassen.
Lloyd George heeft ln het Lager,
huis gezegd, dat hg, b(j de a.r. soa'
fercnsls er op aal aandringen, dat
Duusehland de etssntlaele bepalingen
vau het vredesverdrag zal nakomen,
wat naar «ga meaning tot dusverre
niet was g&rahled.
Even later jprak dit politiek duikel-
hoen zifih weer tegen toen hjj vol
geestdrift uitriep Doch laten we
het belangrijkste niet uit het oog
ver.ieaen, de DutUehe oorlogsvloot is
verdwenen. Briitencia rules the wa.
vesi Hurrah 1 Hurrah I (Engeland
heereoht over do see). Het Daittehs
leger Is ook vardweaes, de DuUseha
oorlogsmachine ook en de koloniën
dito.
Mein ilatohflE wsr wills» du noch
mehr, zou men kannen vragen.
Londen sal misschien antwoord op
die vraag brengsa. Volgens het 8
Uhr-Abendblate zoodon do entente-
regesrlogcn het plan hebben opgevat
de Dottnehe regeericg te verzoeken
de Dulfeehs voorstellen nog vóór het
begin der esnlersmie van London
aan de enteate voor te leggen. En
als deze onbevredigend xjjn, sullen
dan de harde sancties in werking
treden Lloyd George heeft in het
Lagerhuis gusegd, det de regeeringett
parlementen en volken dan eerst
overtuigd moeiteo zijn dat het niet
anders kan dan met geweld.
Dit wjss niet op een automatisch
ia werking treden der waarborgen.
Zouden de parlementen daarin oen
woordjo mee to spreken krijgen
Revue.
Lloyd George heeft ia het Lager
huis verklaard, dat de uitlevering van
den gewesen kolver door Nederland,
door Engeland noch Frankrijk de
moeite van een "vijandig optreden
tegen ons land waard werd geacht.
Da corr. van de N. R. Ct, meldt
aan xfln blad
De begrafenis van de gewesen kel
nerin, die nog steeds leeft, besorgt
hsel t hoofdbrekens ssss ds laden
der familie Rottensollern ca aan do
andere Duüsehe vuretelfke families.
Het plas bestaat de begrafenis met
de grootst mogelijks plechtigheid te
Potsdam ta desa plaats vinden. Na
fis begrafenis sou volgens de Nsue
Berliaer Zeitucgjcen receptie wordea
gehouden op het Csciilsn Hof, het
slol vsr. de gswassn krouaprlosss
O-ieiia Vo r s'ese receptie is een
bljsoid r csientoelagl bsp-ald. Alle
vorstelijke parsonee. die den Bi uwen
tijd reeds gsdesl.eiyk hebben erkend
en sioh slat meer san de stres ga
halswe.t n bosdea, snüac niet wor
dea geaoodlgd.
Tijltij srin heeft dan Zwitaarschsn
bondsraad medegedeeld, dat de Sot-jet
trocpar. Wllaa SBilan bezttmn, Icdlsn
de ïrospen van dea Volkoshohd
daarhsea worden geaoBden.
ïolgoas berichSsn uit Weenen, zou
do Hesgaarzehe regoerlng in het
geheels lasd het itu-drtcht hebben
afgekopüigd ln vesbaisd met etn
dreigende algemoens sisklcg.
Binnenland.
De verhoogde potilnritvm.
De verhoogde postUrievsu zuilen
vermoedelijk f April r.v. in werkisg
tredea.
Ziekenkattm en Ziektewet,
Ds alg. vergsdarlng van het Nsd.
Terbosd van Ztekuskastsn en -Fosd-
sen, waar uauweslg waren alle oan<
gesloten prov. boude.?, benevens afge
vaardigden van Patrimonium et> bet
Alg.'Nsd, WerkUsden. Verbond, heeft
haar teleurstelling er over uitgespro
ken, dat bg da besprekingen tasfchca
woikgavers1 en werknemers vakasn,
trales, betrsffssde de regaliag der
siekêagelduUkoerlEg, hst Verbood
niet ia gehoordzü keurt een regeling
ale danr os. t worpen wordt, een
privaatreclitsriöho regeling der ver
sekerir-g, fcj eollceiiaf arbeidscontract
mst rkico-ovardraoht op tedrijfe.
rlslccvereeniglnsea af, omdat het
behesr zal komen la banden van
Centraal Beheer, d.i. de bekende ccóp.
veresElglng van werkgevers op ver-
zskeriogsgobied en dit sttüSig Is met
het biginsel vsa zelfbeheer* door
de venakorder.
2e. omdat sulk een regeling nooit
allen kan omvatten, en tenminste
700000 ptr.onen er bulten feigvsn.
3e. zuik een regeling nimmer af.
doende kan vooralen is tjdea van
werkloosheid, werkstaking en uitslui
ting, opheffen of langzaam uitsterven
van vakken, overgaan naar een ander
vak, voor eigen rekening gaan werken
en*.
Ds vergadering verklaarde verder,
dat at) op het etsedpunt staat, dat de
prnc le voor de verzekering gedragen
wordt door werkgevers en werknemers
ieder voor de helft, tens{j en voor
xooverre bepaalde werkgevers bereid
sis om meer te betalen das de helft
en sprak den wensoh uit, dat in de
wettelijke regeling van de zlekestverl
surging de zelfstandigheid van doop
dit gabled werkzame vereenigingen
geëorbledigd zal worden.
Landbouw, Veeteelt en
Visselieiïj.
Werklootenkaiien van landarbeiders.
De minister van arbeid heeft goed
gevonden, dat het subsidie ten behoeve
van de werkloozenkssseu van den
Neder!., dan K.K. en den Chr. Land-
arbeidersbond, gedurende het tjdvak
1 November 1920 tot 30 April 1921,
wordt gesteld op 150 pet. van de
werkslgk. Ingekomen bijdragen van
de laden. Daarbij heeft de minister
achter uitdrukkelijk bepaald, dat, ook
als onverhoopt na 30 April 1921 de
inkomsten vs,a de werkloosenkasssa
Eist voldoende sullen zp, om haar
in stsat te stellen, aan haar regie.
mentaiie verplichtingen ts voldoes,
niettemin aan het tegenwoordig sub
sidle van 100 pet. de hand zal wor
den gehouden.
Stadsnieuws
Bwsbnkomst van Vrijzinnigsn
ti Goes,
Zaterdagavond had ia de groote
zaal der Sociëteit V.O.V. een bijeen
komst plaats van vrijzinnige vrouwen
en mannes, georganiseerd door het
bestuur der Kiesvereniging .Vooruit,
gang". Do saai was flick beset.
Eea aardig strijkje, ouder leiding
van den hoer F. X, Mannhardt, speelde
met opgewektheid de lymbolieke
„Madalon de la Viciolre".
Hierna opiade de vcorsltter, de
hear V, A. C'omtandte, de vergadoring
en heette do aanwezigen hartelijk
welkom. De groote opkomst heeft de
vorwaehiing civeftrottsó. Ds neuseo
der laden vast hat comité van actie
ea van hst bestuur van .Vooruitgang"
krollen van trots.
Spreker heette hierna welkom
maj. dr. Baals van Amsterdam,
die zoor sympathiek is opgetreden,
daar Ai, ofschoon ongesteld geweest
zijnde, tcoh hedenavond hier In Goes
is. De Zstuw is over 'f algemeen wat
schuchter tegenover vreemden, maar
de aanwezigen sullen u saker sym.
pathiak tegemoetkomen, daar udaar.
mede is aangevangen, (applaus).
'Mijnheer de Muralt, Ik zou kun
nen ieggsa;eM3 bin bllë da j'er
bin", (applaus).
Dhr. de Muralt heelt het aaardrak
an wa stellen hst op prijs dat hij
hier is gskemen, ook al geelt hij aan
Terneuzen gewoonlijk de voorkeur
boven Goes,
8pr. bracht hulde aan dsn heer
Mannhardt, die bereidwillig het strijk) a
heeft gearrangeerd en gaf daarna het
woord aan msj. dr. Badle die den
voorzitter dat.k bracht voor zfin
vriendelijke woorden.
Het was spr. san buitengewoon ge
noegen om voor de kiesverssriiging
te komen epreken. Dit zfln woorden
die spr. ait het hart komen. Spreek
sters vader wen n.l. een Zeeuw, ge.
boertig van Middelburg ta van hém
kan gezegd worden, dat bü was .goed
Zeeuwse!», goed rond".
Spreekster begon mei ts zeggen
geen mannenhzatster te zijp. niet
vijandig te staan tegenover de sterke
ecxe in hz&r gehes).
Maar op 't oogenbllk wordt ons land
geregeerd door mannen, waarvan we
niet alles kunnen goed vinden wat
sa doen.
We leven «nel en wanneer onze
grootoudsrs eens is de zaal konden'
kijken, zoudsn zg verwonderd zijn
hier een vrouw bat woord te zien
voeren. Maar er is tegenwoordig een
bloeiende Internationale feministische
beweging.
Mochten de mannen in Nederland
de vrouwenbeweging ln asa hoek
trachten te drukken, dan souden wij
eenvoudig steun aan de vrouwenver-
eeniglng ln het buitenland vragen.
Spr. hoopt eehter dst dit niet noodig
zal zijn en dat ons land vooraan xal
biijvea staan op dit gebied.
Da vrouwenbeweging vindt haar
oorsprong in de Frantohe revolutie,
da filosofen aaiden, toen z$ ós rechten
van dan mensch nagingen, dat ds
vrouw niet langer moest worden ach
tergesteld bij den man.
Het militairisme verhinderde de
onmiddellSka ontwikkeling der femi
nistische opkomst, Bonaparte kwam.
Spr. west ln verband hiermede
op het betuehte artikel, dat zoo lang
in ons wetboek heeft gestaan i .Het
onderzoek naar hst vadsrsehap Is
verboden". Dat was een srtikfl van
Napolsób.
In de eerste helft der negentiende
esnw hadden de meeste mensshen
ook geen geld om aan kil deshtsrs
sen goede opvoeding te geven.
Toeh waren er knappe vrouwen.
Spr. noemde er o a. de namen
Koo»je Buiken en Woiff eo Deken, die
ln Zeeland een bakenden klank hebben
In de rowaaa van deze belden
komen uitspraken voor, die ook thaas
oog gsldeo.
Uit Amerika ovtr Engeland kwam
op het einde der 19e esuw de roep
dt-r nieuwe vriheUotdeln ook ln
Nederland. De geweld'ge ontwlkke
liitg dor techniek, de uitvinding der
machines bracht een revolutie teweeg
la de vrouwoEwereld.
De huishouding werd vereenvou
digd, ds vrouwen kregen meer vr|sn
e$d. Er waren ar die eindelooia
handwerken gingen maken, er weren
er dis werk -zochten op het gebied
der filantropie, politiek, ksaitsn en
wetenschappen.
Spreker ve« er op dat de natuur
geen scherpe grenzen hesfl getrokken
tussehen speciaal mannen, en vrouwsn
werk. Toen dit werd ingezien kwam
maa tot de conclusie, dat elkeen
recht heeft op het werk (en ook het
loon) waarvoor men den meestsn
aanleg heeft sn de beste voorbereiding
heeft genoten. Hierdoor ontstond ook
oen strijd voor een betere opleiding,
betere ontwikkeling, beter onderwijs.
Veis Nedarlaadscho mannen hebben
gelukkjg een open oog gehad voor
de betoogen derfetnit-lrtsn.Uaar Inden
beginne wilden vele geleerde heeren
de academic wal openstellen vaor
vrouwen, als zs maar niet net studeer,
den is het vak dat zij zelf doceerden.
Gelukkig li dit veranderd, we hebi
ben alle" academische takken van
wetenschap veroverd. Alleen kanton
rechter knonen we nog niet worden,
maar wel kuenen we op den kansel
staan. Spr. bracht hulde aan Jan
Rudolf Thorbecke, aan wien de vrou
wen in dit verband veel te danken
hebben.
De principes van den Vrijheidsbond
zijn in hst kort
Vrgheid voor iedere partij en voor
iedersn burger om zich vrt) te mogen
ontwikkelen. En Thorbeeke hsat voor
dia vrijheid veel gedaan. Spr. wees
op de vr{held van drukpers en da
vrSheid van vereenigen rn verga
deren.
In sommige andere landen bestaat
die vrijheid nog niet, b.v. enkele
jaren geleden nog in Duitsehland.
Dan is er het recht van petitionne
ment (om op audiëntie te gaan naar
Den Haag) waar door de vrouwen
nog veel ts weinig gebruik van wordt
gemaak». Aomi men hg het hoog-to
ressort, dan ontvangt men vssk een
willig gehoor i tarwg! vsls ki- -r
tirataet|eg ons vaak allerlei ln den
weg leggen.
Ook voor hst onderwgt voor vrou
wen bteft Thorbsek2 veel geüssB i
zoo httft hjj dlrxct de instelling van
meiejssboogsrebmgsiricbol.n voorzien
en #cz« hasbsn al bsstaan voordat
de mefsjts naar ds R. S. B. S voor
jongens gingen. (Pas in 1870/71).
Hij ls het geweest, die aan de
eerste vrsuwal$he siudente (Alesta
Jacobs) dea toegang tot da Grcnlng-
sehe Universiteit heeft geopend. Spr.
gaf hierover enkele aandoenlijke
bijzonderheden. Z(j kwam eerst raa
Jaar op proet en op zijn sterfbed,
teekende Thorbecke het besluit, dat
mevr. Jacobs vérder koa rtudearso.
In dan laateten tijd echter slaat de
vrouwen da schrik om het hart an
worden we op allerlei gebied achter-
uitgedrongen. Dit ls oen gevolg van
de laatste groote verkiezingen, nu de
vrgzinnigen Biet maer ace de rejec
ting zijn,
Spr. weas op het cobosntratiepro-
grsuxna 1912, waarop da lage wc;d
bevochten en waarin hst blanco
artikel' voorkwam van het art. 30 dat
de vrouw het kiwteeh* onthield, uit
de grondwet te lichten.
Bei vertrouwen in de eonceu ratie
ls niet beschaamd, het passief vrou
wenklesreeht kwam onder mlsivvsr
Cort van der Linden later kwam ook
het actieve vrouwenkiesrecht. Men
zegt door de sweep van Troelssra,
maar dat is niet juist. Wa souden het
toih gekregen hebben, omdat de
tijden er r|p voor waren.
In den oorlog dedon de vrouwen
maaneswerk en ze deden dat goed.
Ook hier te lande is dit op kistna
schaal geschied en ook hier zou man
dan toeh spoadlg tot het laaie!» zjj
gekomen, dat de vrouw het actsa-e
vrouwenkiesrecht vardioaae.
Reeds zijn er gameenteraadsvsrkia
slogan geweest, waaraan de vrouwsn
actief hebben deelgenomen en op ue
eind van de maand April sulles -ie
▼rouwen ia Amsterdam raesdooa,
Spr., die presidente van hef et»m
bureau is, demonstreerde hos a
stemming in z'n werk moest g*
Man moest stemmes op i
Jkr de Muralt: De vrijheidshouil!
(gelach).
Spr. heeft eens een repetitie gehoa
den ia da iHksvereentglog es de vroa
wen hadden maar twee biljesteu
oagaidlg Ingevuld (applaus). Hierna
wats spreekster ep dsn stemplicht en
kwam hierna tot haar eritUk op de
regeering.
Verkeerd vinden we dat boe lahgor
hoe meer in het land het gtszinsioon
begint door te dringen, Dit beteekent
dat men niet betaald zal worden naar
het werk dat men levert, maar naar
allerlei bfkomstlge omntaBdighoden.
Dit ie het geval bjj de lager onderj
wjswst, die een slag genouma mag
worden ln het gezicht van do vrouw,
die we niet hebben verdiend (applaus).
Het ontwerp art. 25 zo»mde spr.
schandelik. Ds eerste helft was klak
keloos overgenomen uit de oude wet
van 1878,en luidde dat ln hoogere klas'
zender lagere school b| voorkeur esn
onderwijzer zal worden aangesteld ea
en de laatste helft, dat lts de lagere
klassen bi) voorkeur een huiponöer-
wgzeres xal worde» aangesteld.
Gelukkig zin ds protests» togen
d verdrijving der bevoegde onder-
wjjzsres niet "zonder uitwatki. g gei
bleven. Het eerste gedeelte te geschrapt
maar da huipondorw(jzeres ie olet
verdwenen, of-choon de ministsr een
toezegging in die richting had gedaan.
In den vervolge sulles dus vrouwea
les geven, die minder weten das de
kinderen der hoogste klasse zelf.
De lijn van de coëdcozt'e (iztnen-
opvoedieg van jongens en meisje»),
moet worden voortgezet tot hef per
soneel.
Het ls eehter esa bewust streven
vas hoogerhand om de vrouwen naar
beneden te driven. Dit is buitenge
woon onaangenaam.
Spr. gaf eenige voorbeelden, waaruit
bleek, dat zfl niets overdreef. Zoo alja
er 3 inspecteurs M,0. waarvan mrar
één vrouw en die ls nog spseiaal
aangesteld voor het huishoudonderwijg.
Met dan onderwijsraad is het bQnu
precies zoo, er zijn alleen maar een
paar vrouwen in voor huishoudosdsr-
wijs en frëbslen. Dat kunnen wel
Onze jonge meisjes krijgen zoo
doende niet, wat ze noodig hebben.
U kunt medewerken daarin ver-
betering te brengen, door te zorgen
dat de reehteche partijen niet meer
aan het roer zullen blijven, maar dat
zullen kernen de vrijheidspartijen.
Dan zullen de denkbeelden van
Thorbecke weer worden verwezenlijkt,
(Applaus).
Daarna volgde de door het strik