N°. 22
Zaterdag 19 Februari 1921»
li>8e jaargang.
Ultgavs Kill Hl. Ysun. .JGoesek» Courant". liapSïs>' Miwtent. W, vaa Barieveté
Bij dit no. behoort
een Bijvoegsel.
De Nederlandsche industrie
in het gedrang.
FEUILLETON
HET HUWELIJK VAN LADY
TANCRED.
HET ORAKEL VAN LONDEN.
Revue.
ABONNEMENT
Pril pir kwartaal, in Goes 1 2,—
buitass Gom f 2,—;
Afzonderlgke Dammers 5 ceai.
Veriehfnti Maandag,-, Woenidag
sa TrHipT*!
GOME COIIIUM'
advkbtentiEn
va» 1—5 regels f 1,20 «lkc regel
mtier 24 seat.
Orinasal plaatsing wordt twins aal
berekend.
Familieberichten 1—10 refill 12,40
Bawytuummari B cent.
AdverteatiBn wordia aangenomen
tot IS aar mrBiMiii,
üe N ij verheidsraad heeft zich ver
dienstelijk gemaakt door een enquête
in te stellen naar den toestand waarin
zich momenteel de Nederlandsche
industrie bevindt en de uitslag van die
enquête is alles behalve bemoedigend.
In het buitenland heeft rneu het
zwaard weer voor het gereedschap
verwisseld en het gevolg daarvan is
dat de buitenlandsche industrie zich
in korten tijd zoo sterk ontwikkeld
heeft, dat men er hier te lande de
ernstige gevolgen van ondervindt.
De Nederlandsche industrieeleu ge
voelen over het algemeen de buiten
landsche concurrentie reeds als een
zeer ernstige belemmering voor een
goeden afzet hunner producten in het
binnenland.
Bij afzet naar het buitenland geldt
voor bijna alle exporteerende indu
strieën, dat zij in meerdere of mindere
mate concurrentie ondervinden.
Dit komt in de allereerste plaats
hierdoor, dat onze industrie geruimen
tijd door het verschil in kolenprijs met
het buitenland in zeer ongunstige
condities geplaatst is, welk bezwaar
eerst in den laatsten tijd eenigszins
opgeheven is.
Daarbij komt het verschil in loonen
wat zich voornamelijk tegenover
Duitschland, TsjechoSlowakije en
Oostenrijk doet gevoelen.
Ook het 'verschil in arbeidstijd is
van groote beteekenis.
De Nederlandsche industrie heeft
nu eenmaal noodgedwongen rekening
te houden met den achturigen arbeids
dag. Dit dwingt tot een bescheiden
productie of, wanneer het aantal ar
beiders noodgedwongen moet uitgebreid
wordeu, tot een dure productie.
Het wordt daardoor buitengewoon
moeilijk voor de Nederlandsche indusrtie
de .concurrentie van de buitenlandsche
te doorstaan.
In het buitenland wordt over het
algemeen veel langer dan 45 uur per
week gewerkt en waar er al wettelijke
bepalingen bestaan is de mogelijkheid
deze uit te schakelen veel gemakkelij
ker dan dat in ons land het geval is.
De Nederlandsche industrie voelt de
45-urige werkweek over het algemeen
als een rem, die een met kracht aan
gevatte productie onmogelijk maakt.
Wil men krachtig produceeren dan
is het drieploegenstelsel met al de
daaraan verbonden kosten al spoedig
noodzakelijk en wordt het afgewerkte
product zoo kostbaar dat de concur
rentie door het buitenland, verder
produceeren niet wenschelijk maakt.
Een factor die de Nederlandsche
industrie in een ongunstige positie
plaatst is ongetwijfeld ook de hooge
prijs die men hier voor de uit het
buitenland te betrekken grondstoffen
en half-fabrikaten moet betalen.
Daarbij komen dan hier te lande,
nog hooge kosten voor vervoer en
havenkosten. Het is van algemeene
bekendheid, dat voornamelijk in de
havens van Rotterdam en Amsterdam
buitengewoon hooge prijzen tegenover
10S
Naar hst Engelseh
wan ELINOR GLTN.
H(] wilde geen sympathieke kame
raad voor haar xttn, tarwjjl «entl-
menteel peinsde over een anderen
man.
Een oogenhlik trilden haar lippen
en hU zag dat MJ doel getroffen had,
en wal daar big om en werd nog
ngdlger terwyOzij verder liepen. Eg eed
haar opnlenw pijn willen doen all bij
kon, want Jaloeile kan van een engel
een wreeden vUand maken. Zij wac
delden iwijgend varder en een blik,
schier van vreee, kwam in haar ge,
voelvolle oogen. Zg vreesden b{j den
Fan en sgn fluit te komen. En ja I
toen eU da iteenen trappen afdaalden,
•tond hg daar, ver van haar af, mot
zijn rag naar hen toe, oeuwigdurend
lUn kunstigs muiiek makend, ter
verheuging van al wat daar groeide
die in Duitsche havenplaatsen gerekend
worden.
De Nederlandsche fabrikanten hebben
zeer zware belastingen te dragen en op
hen drukken tegelijkertijd de lasten
der sociale wetgeving, die in den laat
sten tijd beduidende sommen eischen
en over het algemeen veel hooger dan
die in het buitenland moeten zijn.
De lage valuta is oorzaak, dat de
vroegere beduidende afzet naar ver
schillende landen ernstige bezwaren
biedt.
Vele industrieën ondervinden bij
export niet zoozeer het bezwaar der
gedeprecieerde valuta in het betrokken
afzetgebied dan wel die van Duitschi
land en andere concurreerende landen.
De lage valuta van tal van landen
maakt dat bij overstrooming van ons
eigen land door producten uit het
buitenland, de Nederlandsche industrie
onmogelijk met de buitenlandsche prij
zen kan concurreeren.
Daarbij hebben vele Nederlandsche
industrieën van verhoogde invoerrechten
in andere landen te lijden. Zij zien
zich daardoor een groot deel van haar
afzetgebied in het buitenland ontnomen
en missen de gelegenheid hare relaties
daar uit te breiden.
De Twentsche industrie klaagt over
een markentoeslag die onze regeering
aan in Duitsche fabrieken werkende
Nederlandsche arbeiders toekent en die
met de beste bedoelingen gegeven wordt
maar in het oog van vele Nederlandsche
fabrikanten eigenlijk niets anders is
dan een subsidieering der Duitsche-
concurreerende fabrieken.
Hebben deze fabrikanten door buiten
landsche concurrentie te lijden, andere
industrieën zooals de sigaren-, de con
fectie- en de bond-industrieën onder
vinden een groote binnenlandsche cjn-
currentie van de zijde der zoogenaamde
werkloozen en der thuiswerkers.
Over het algemeen wenscht de Neder
landsche fabrikant, wat de regeling
van den arbeidstijd betreft, opheffing
van de verschillen met de toestanden
in het buitenland.
Men heeft van eenige zijden de
wenschelijkheid geuit, om, in navolging
van den toestand in Duitschland, de
mogelijkheid te openen, dat door
gemeenschappelijk overleg van werk
gever en arbeiders van de wettelijke
bepalingen ten aanzien van den arbeids'
tijd kan worden afgeweken.
Van verschillende zijden wenschte
men meer regeeringsbescherming o. a
door invoerverboden, beshermende
rechten, een compensatoir valutarecht,
een exportpremie en differentieels
rechten in de Nederlandsche koloniën,
hoewel verscheidene industrieën het
laatste beslist meenen te moeten ont
raden.
Algemeen is het verlangen, dat de
kolenprijzen meer in overeenstemming
zullen gebracht worden met die in de
omringende landen en natuurlijk komt
men er ook algemeen tegen op, dat
de regeering en verscheidene gemeenten
zich met dikwijls belangrijke opdrachten
met voorbijgaan van de Nederlandsche
industrie, tot buitenlandsche fabrieken
wenden.
Natuurlijk ondervinden de onder
scheidene industrieën de verschillende
bovenbedoelde belemmeringen in meer
dere of mindere mate, maar over het
algemeen is er een bepaald crissis te
rondom hem.
ZU vergat Triitram, tg vergat
hooiesr ifj van hem vervuld wai,
hoe hartstochtelgk "-U hem liefhad,
vergat xalti dat si) niet alleen wat.
ZO lag weer het vuur van den haard,
en het kleine flgnnrtja van haar arm
broertje, toen bg over het plaatje
boog sn met *jjn teer wijsvingertje
weel naar den Pan. Zij hoorde hem
weer met agn hoog kinderstemmetje
leggen: Kgk oen», Chérliette, h'J
liet er niet nit looali de andere men
iehen 1 KUk en hij maakt ook muiiek I
Ali -ik by Mama ban en jy daar
wandelt, dan moet je er om denken
dat ik het ben I
En Triitram, die haar gadeeloeg,
willinlet, watj hy van haar moest
denken. Want baar eelaat wal nog
blacker geworden dan gewooniyk
"r d°okare oogen iwommen in
lüfiDO&i
Goede hemel 1 wat moeit iy dien
man hebben liefgehad 1 In wilde woe<
de liep hg naait haar voort, totdat
iy dloht by hst itandbeeld waren
gekomen, ln het midden van de iter,
omringd door iyn pergola van pllai!
teri, welke 'i somen venlerd waren
met kllmroian.
constateeren door het geheel of ge-
deeltelijk stilleggen van vele fabrieken
waardoor de werkeloosheid met al de
daaraan verhonden ernstige gevolgen
van dag tot dag toeneemt.
Zelfs de bouwbedrijven toonen bij
den nog steeds heerschenden woning
nood in tal van plaatsen een vrij
groote werkeloosheid.
Wat de Nederlandsche industrie
voornamelijk belet de vleugels uit te
slaan zijn de gevolgen van de invoering
van den 8'iiiigen arbeidsdag.
Wat deze zijde van het vraagstuk
betreft mag nog wel even de aandacht
gevestigd worden op de resultaten van
het onderzoek dienaangaande door de
Maatschappij van Nijverheid ingesteld,
welke dezer dagen op een algemeene
ledenvergadering te Amsterdam ter
sprake gebracht zijn.
In de meeste industrieën bestond een
60-nrige werkweek welke thans in een
45-urige is veranderd en waar de
loonen meestal gelijk gebleven zijn is
de post werkloon met 10 pCt gestegen
wat in den regel ook beteekeut, dat
de productie-prijzen met 10 pCt ver
hoogd zijn.
De oude productie kan slechts
teruggekregen worden door meer per
soneel in dienst te nemen maar dit
personeel bleek minder geschikt zoo
dat men, vooral in het kleiu-bedrijf,
een zekere arbeidsmoeheid ging con
stateeren, en men van arbeiderszijde
daar op nog steeds korter arbeid bleef
aandringen.
Wat de groot-industrie betreft, het
is nu wel voldoende gebleken, dat door
de arbeiders tengevolge va« den kor-
teren arbeidsduur over het algemeen
niet intensiever gewerkt wordt.
De grootere reederijen hebben veel
van den verkorten arbeidstijd te lijden.
In het ongeregelde scheepvaartbedrijf
is een vast gereglementeerde werkdag
onmogelijk en men ziet daar dan ook
duidelijk de kosten toenemen en de
arbeidsprestatie afnemen.
Het is zeer te betreuren, dat uit
diverse antwoorden op de door de
Maatschappij van Nijverheid ingestelde
enquête gebleken is, dat de arbeids,
lust is afgenomen, er geen belangstel
ling meer in het bedrijf getoond wordt
en niets meer gedaan wordt om het
werk zoo snel en zoo goed mogelijk
af te maken.
Het resultaat der diverse besprekin
is geweest, dat men zich tot de regee
ring zal wenden met het verzoek
verschillende bepalingen betreffende
den arbeidstijd meer soepel dan tot
dusverre te maken.
Wij komen nu tot het vraagstuk der
werkloosheid en dan kan geconstateerd
worden dat deze in de hand gewerkt
wordt door de bedrijven, die wel zouden
kunnen werken maar toch stil liggen,
't zij omdat de fabrikant de kat uit
den boom wil kijken, 't zij omdat hij,
waar de te verkrijgen winst momenteel
uiterst gering is, zich door het stop
zetten van zijn fabriek verweert tegen
de actie van arbeidersorganisaties die
hem tot het doen van verschillende
concessies trachten te dwingen.
De strijd tusschen den fabrikant,
die langzamerhand zijn bestaan be
dreigd ziet en de arbeidersorganisatie
die zijn macht zoo volledig mogelijk
wil uitschakelen, neemt steeds scheri
peren vorm aan en het valt dan ook
Toon Hapte hy cpaeni vooruit met
een luiden uitroep van ergernis, want
de Faniflnit wai gebroken en de
•tukken lagen op dsn grond.
Wie kon dat gedaan hebben
Toe Zarai het xag, ontsnapte haar
•en imartelgke kreet. Voor haar, voor
bet mystieke deel van haar vreemde
ilel, was dit een voorteeken. Da fluit
van den Pan wal gebroken, en ook
Mirko sou niet meer epelen,
Met een kreet all van een gewond
dier viel ie neer op de stsenin bank
en, haar gelicht in haar mof verber
gend, icbretde ie beate tranen. Het
wal of met ééamaal de ipannlng van
haar ilel gebroken wai,
Triitram raakte er geheel door van
•treek. Hy wilt nlat wat hy doen
moeit. Wat ook de reden van dit
eohrelen mocht sjjo, het deed hem
pijn hst aan te ilen, haar lóó te xlen
lehreleo, alsof haar hart gebroken
wai.
Want haar ïyden werd verooriaakt
door lelfverwQt, lelfverwjt omdat »y,
geheel opgaande ln haar eigen sorg
over haar liefde, in den laatsten tyd
haar kleine broertje geheel vergeten
had, en hy wal loover weg, en wal
nu mlnehlen ilek, mluchleu lelfi
niet te verwonderen, dat tal van fabri
kanten een voor de arbeiders moei
lijken tijd gebruiken om te trachten de
groeiende macht hunner organisaties
te verkleinen.
Er is over deze kwestie nog heel
wat te zeggen maar wy moeten onze
besprekingen thans beëindigen.
Naar dezer dagen bekend is geworden,
zal hel verbond van Nederlandsche
EabrikanteDvereenigingen 24 Februari
a.s. tê~ Amsterdam een congres houden
waartoe ook verscheidene ministers zijn
uitgenoodigd en waar de vertegenwoor
digers der Nederlandsche industrie de
maatregelen zullen beramen om de
nood van dezen crisistijd te lenigen en
de schade zóo miniem mogelijk te doen
zijn. T.
Buitealand-
Ia overoude tgden sprak het orakel
van Delphi woorden, die op ver-
ichlllendo wijze konden worden
opgevat. Slndedion heeft de beichai
ving zoodanige vorderingengemaakt,
dat we ln Londen een orakel hebben
dat een taal ipreekt die niet voor
een tweeledige uitlegging vatbaar ie,
hetgeen een groot voordeel li. Echter
moet men niet geloovan wat bet
orakel zegt. daar de waarheid meestal
het tegenovergestelde ii van de geuite
bewering.
Wanneer Lloyd George ln bet
Engelsohe Lagernnls xegt, dat de
toeitand ln Ierland ln vergaiyking
met zei maanden geleden is verbei
terd, lfjkt dit ulet geheel juist. Nog
dagelgki leest men oorlogsberichten
uit Ierland, over den itryd lunchen
Sinn Fein en do Eogeliche troepen
wS horluoerett alleen maar aan da
achiitparty by het nation te Mallow,
Lloyd George deelde modi dat de
B.K. Bisschop van Perth, in Australië
een wapenstilstand had voorgesteld,
evauwel wilde de overheid ln Ierland
daaraan den eiseh verbonden ilea,
dat de wapens door de Sinn Feiaeri
zonden worden Ingeleverd. En in
plaats dat Llcyi George na zegt:
,Bsgr{peiyksrw9ie hadden deopitan-
delingen gezien het dwaze optreden
der Engelscha ordehandhavers geen
zin', zegt hy.Daarmede leverde
Sinn Fein het bawgs, dat het 't denk
beeld van de onafhankelijkheid met
da wapens te veroveren nog niet had
laten varen.
Deie bewering li er wederom geheel
naait. Legden de opstandelingen bjj
het begin dar onderhandelingen de
wapens neer, dan zou de Britsche
regeering alle vredes voorwaarden
kunnen dioleercn.
De bekende schrijver G. K. Ches
terton waarschuwt tegen het dryvea
Tan Loyd George e.r. ,Er bestaan',
zegt hy, .twee algemeene Indrukken
over de Engelschen ln Ierland, die
de geheele wereld ln verbysterlng
brengen. De eerste Is dat Engeland
het regeeren van Ierland heeft opge
geven. Wat wy daar uitroeren, is in
het geheel geen regeeren. Men geeft
het trouwens niet eens voor regeeren
uit. Het li op sijn best oorlog voeren,
en een heel wilde soort van oorlog.
Eu de tweede Is dat da oorlog van
die byiondare soort ie, die nu alge,
meen Pruisische oorlog wordt genoemd
en waarover de Engelschen nog altgd
van een verschs en echte veront
waardiging gloeien, nit den tyd toen
Pruisen hem tospaite."
Chesterton heeft blijkbaar het orai
kei van Londen doorzienhg hecht
wel doodl
ZJ) snikte en snikte en wrong haar
hinden en Trietram köu het niet
langer verdragen.
Zarat zei hy, geheel in de war, ln
's hemels naam, schrei zoo niet. Wat
is er aan de hond T Kan ik je niet
helpen, Zore En bg ging naait haar
zitten en legde zgn arm om haar en
trachtte haar naar zich toe te trekken
hy moest haar troosten, wat ook haar
verdriet mocht &yn.
Maar zt schrok en vloog ophy
was de oorzaak van het vergeten van
haar broertje.
Bask me niet aart riep sO harts.
tochte!|k, en In haar zich laten gaan
openbaarde zich het Zuldeiyke. dra1
matisohe in haar karakter. Is het
niet al genoeg voor me dat Ik weet,
dat jy het zgt en mOn denken aan
jou, dia me hem hebben doen ver-
geten Ga heen 1 Ik moet alleen zyn 1
en als een p{l uit den boog vloog
iy de paden langs en verdween ach,
ter een hooge heg uit het gezicht.
En Tristram bleef op de steaoen
bank zitten, te verbaasd om zich te
verroeren.
Ziedaar dan haar bekentenis! zei
hy tot zichzelf, toen hy zljndackver-
ook niet veel waarde vermoedelijk
aan die edele verontwaardiging over
den .Pruislschsn oorlog", door de
Britten zoo voortreffelijk gespeeld.
Biykbaar ls hy niet van de nilvei
telt van den heer Doret, atgevaar>
dlgde van Haïti op de eerete ver
gadering van den Volkenbond te
Gerive, die alle daar zoo mooi ge-
etaleerde idealen ernstig nam en
werkeiyk geloofde dat het de bedoe
ling was as te verwezeniyken. Zeer
logisch stelde Doret voor, dat over
het geheele gebied van den Bond, in
het bOsocder op de scholen, een vre-
deipropag&nds moeten worden Inge,
steld, om den geest te ontwapenen.
Het heeft een paar wijze politieke
katers werkeiyk nog eenige moeite
gekost, zoo schrijft do N. B. Cr., om
den braven man te overtuigen, dat
de Bond in een tyd, waarin geen
twee buren, om zoo te X3gg6n, elkaar
het licht ln de oogen gunnen, ïich
niet op het gebied der ethiek kan
wagen.
Lloyd George en ethiek zyn twee
verschillende begrippen.
Hit New,York wordt gemold, dat
by Brooklya een spoorwegbotsing
heelt plaatsgevonden, waarbg 215
perionen gekwetst sjjn.
De Giornale d'Italia meldt, dat men
te Ac eona aan boord van een schip,
dat met een lading goederen uit Bui-
land aankwam, 160 000 gond roebel!
ontdekt heeft, bestemd voor bolsje
wistischs progapanda.
Een wel tragische buiceiyke twist
ls die, welke te Benllly tot den dood
van een tachtig-jarigen grjsaard ge,
laid heeft. De oude man had ruila
met zyn vrouw en sloeg haar mst
een stnk gereedschap; de vronw
sloeg, ondanks hsar een en.zeventig
jaar, torug en trof haar man met een
st ik op het hoofd. Hg was onmid-
dellgk dood. De oude vronw is in
hechtenis genomen.
Het Berliner Tageblatt vreest, dat
met de 21 milliard goudmarken, welke
zooils Minister Stmon» in zgn rede
voeringen in den Bgkidag opmerkte,
tot en met 21 Mil a.s. betaald sollen
sjjn, by da onderhandelingen to Lon
den eenvoudig geen rekening zal
worden gehouden.
9
De Slnn-Feiners hebben ln Ierland
verscheidene spoorbruggen in de lncht
laten vliegen.
De Daily Telagr/ph verneemt uit
New>York, dat de regeering met bet
oog op hst typhus gevaar bepaald
heeft, dat de relslgera van alle schei
pen, welke aldaar aankomen, niet
aan land mogen gaan, voordat er
twaalf dagen liggen tusschen het
vertrek nit de plaats vanwaar sy
komen. Dit beteekent, dat de passa
giers van de snelvarende transatlan
tische stoomschepen zei dagen in
quarantaine moeten bljjven.
Binnenland.
Ophtffing van het kaaemaakverbod.
Naar het N. v. d. D. meldt, trekt
de regeering met 6 Maart het kaac-
maakverbod. In.
Eet heengaan van Dr. van Leeuwen,
Dr. J. van Leeuwen (i. d. a. p.),
wethouder en!, gemeenteraadslid van
mogen weer verzameld n*d. Het was
nu voor hem geen vermoeden en geen
argwaan meer, er was iemand is 't
spel. Iemand, dien sg liefhad en
door zyn toedoen had zg dien ver
geten en dit Idee deed hem in
eem sgn redeneering atop zetten. Wat
beteekende dit? Had hg haar dan
toch per ilot van rekening een of
ander gevoel Ingeboesemd haar
aan hem doen denken Was dat het
geheim van haar vreemd, geheimzin,
nlg gezicht, dat hem achtervolgde en
hem steeds weer een raadsel wal?
Wai er ln haar hart letl gaande?
Masr bg-, verder nadenken moeit
hy die bemoedigende gedachte weer
loslaten, went Eieti beweei dat haar
gedachten aan hem, gedachten van
liefde waren geweeit.
En terwyi hg zoo afwisselend zgu
best deed om de zaak te baredeneerm,
en dan weer razend werd van harts
tocht en argwaan en smart, ging hg
ten slotte naar huls, denkend dat hy
de beproeving van de lunch wel
alleen zou moeten doormaken, doch
toen de gong sloeg, kwam xy lang'
zaam de trappen af.
Wordt vervolgd.)
