uOhNUIh h Löl I
n\ m
r AUCI ruv *ttir f AI iïi I iirr - ,=r' -
De Bentebaart
het Eeatehoekj®.
Dinsdag 25 November 1919, 106' jaargang,
ADVSRTENT1ËN
SsV /t -,^.-5 Bewijsnummers 5 cent,
Uitgave Sssaiï. Venn, „OoeselM Courant". Directeur t W. Tan Bsraevelé. Advertwttttn worden Mngenomea
tot 12 uur woormiddnga»
ABONNEMENTi
Pi-g» ser kwartaal, la Goes i 1,25
buiten Gosi f 1,40.
Afzonderlijke comaori 5 cent.
Verschorst: Maandag-, Woensdag
en Vrfdagavoss-I.
EN
(Uit te knippen en te bewaren.)
Eenige mededeelingen omtrent het
gebruik van de rentekaart en het
rente,hoekje zullen velen thans onge
twijfeld zeer welkom zijn.
Laten we dan in de eerste plaats
den nadruk er op leggen, dat het bezit
van een rentekaart voor een verzeke
ringsplichlige het bewijs is, dat hij of
zij ook verplicht verzekerd is.
Wie dus na 3 December a.s. geen
reutekaart heeft ontvangen en wel ver-
zekeringsplichtig is zal daarvan direct
het nadeel ondervinden, dat er voor
hem geen premie wordt betaaldmaar
is bovendien ook strafbaaromdat
hij zich niet tijdig heeft aangemeld
Onmiddellijk deze verplichting nog
nakomen, zal het aangeraden middel
zijn om deze nadeelen zooveel mogelijk
te beperken.
De betaling van de premie geschiedt
door het plakken van een zegeltje op
de rentekaart.
Op de rentekaart moet na 3 Dec.
a.s. bij de eerste loouhetaling in iedere
week een zegeltje worden geplakt. In
de eerste week op het vakje genum-"
merd met 1, in de tweede week op
het vakje genummerd met 2 en zoo
vervolgens. Hoewel dit geen ver) lich
ting is, verdient hét aauheveling, dat
deze zegeltjes door den werkgever van
een datum worden voorzien, b.v. op
een zegeltje, dat geplakt wordt op
Zaterdag 6 December 1919, schrijve
men met inktpotlood: 6/12 '19.
Voor iemand die per maand betaald
wordt, mogen bij betaling vijf zegeltjes
tcgelijkertyd worden geplakt. In der
gelijke gevallen is het voldoende, dat
alleen het laatst geplakte zegeltje wordt
gedagteekend, n.l. met een datum val
lend in de laatste week, waarover de
betaling loopt.
Overigens is het verboden om woor
den of leekens op de jentekaart of de
zegels te schrijven.
Het plakken van de zegeltjes moet
geschieden door den werkgeverdie
de* kan koopen aan elk postkantoor
en bij den Raad van Arbeid.
Van welke waarde de te plakken
zegeltjes moeten zijn staat op de aan
plakbiljetten en in advertenties. (Zie
acbierzijde dezer courant.')
De rentekaart sal in de kamende
telkens voor een gebeel jaar geldig
zijn, maar voor de eerste maal is zij,
om redenen van administratieven aard,
voor korteren tijd geldig. Men lette
daarom zeer nauwkeurig op den dag
tot wanneer dese kaart geldigis. Deze
dag staat vermeld op de binnenzijde
der kaart.
Een week voor den laatsten dag der
geldigheidsduur moet de kaart afgege
ven of opgezonden worden aan den
Raad van Arbeid in welks gebied men
dan gewoonlijk werkt.
In de plaatsen waar geen Raad van
Arbeid gevestigd is, kan dit geschieden
door afgifte aan het postkantoor. Zoo
wel de Baad van Arbeid als het
postkantoor geeft een bewijs van
ontvangst daarvoor af.
Voor de eerste keer zal de kaart
waarschijnlijk nog niet volgeplakt zijn
als hij opgezonden moet worden, men
lette dus goed op) den laatsten dag
der geldigheidsduur. Indien de rente
kaart wordt bewaard door den werk
gever, is deze verplicht tot tijdige
inlevering.
Door den Raad van Arbeid wordt
de ontvangen kaart gecontroleerd en
de waarde berekend. De waarden van
de verschillende rentekaarteD vormen
tezamen den grondslag van de rente,
waarop men later bij invaliditeit of
ouderdom recht krijgt.
De rentekaart moet men zelf bewa
ren, of tegen bewijs aan zijn werkgever
in bewaring geven.
In het laatste geval kan men deze
te allen tijde doen teruggeven.
Zij, die niet jegens hun werkgever,
verbonden zijn voor al de werkdagen
vallend in een kalenderweek, dus b.v.
losse arbeiders en werksters, zijn ver
plicht om bun rentekaart bij zich te
hebben.
Ieder arbeider of werkgever, die in
het bezit is van een rentekaart, is
verplicht om deze op de daartoe gedane
vordering te vertoouen aan de daarvoor
aangewezen ambtenaren of beambten
van den Raad van Arbeid,
In geval van overlijden van den
verzekerde moet daarvan binnen 7 dagen
worden bericht gezonden aan den Raad
van Arbeid en daarbij de rentekaart
worden overgelegd.
De Raad van arbeid zal dan de
noodige voorlichting verder geven op
welke wijze WEDUWEN of WEE
ZEN rente kan worden aangevraagd.
Ook bij het bereiken van den 65-
jarigen leeftijd of bij voorkomende
invaliditeit moet de loopende rentekaart
worden overgelegd bij de aanvraag om
rente.
Het renteboekje moet telkens bij de
opzending van de rentekaart worden
overgelegd. Daariu wordt dan door den
Raad van Arbeid de waarde van de
ingeleverde reutekaart bijgeschreven en
bij de nieuwe rentekaart weder terug
gezonden.
Ten slotte wordt nog de aandacht
gevestigd op de bepaling der wet,
waarin staat
,/De arbeider kan niet vorderen
„betaling van zijn loon in geld,
„indien hij zijn rentekaart niet aan
„zijn werkgever in bewaring heeft
„gegeven en hij aan de werkgever
„niet overlegt een rentekaart niet
,/VOldoende open zegelvlakken voor
„de zegels, die ter voldoening der
„premiën daarop geplakt moeten
„worden."
De reutekaarteu moeten zindelijk
bewaard worden.
Verminkte of onherkenbare zege Is
of zegels geplakt na afloop van den
geldigheidsduur zijn van onwaarde.
Zie verder de in dit nummer voor
komende advertentie.
Buitenland.
Sehoofiroetend,
Io san onderhond dat :ea unado.
werker van de ,N. R Crt." heelt
gehad mat den OoafenrykscUen kan
selier dr. Rseaer, wijst desa laatste
or nog aan» op, dat snelle an stelsel-
matige? halp voor Waenon coodig is.
Men moet oa» Diet laten wachten,
andera zal men wellicht te laat komea.
Om rechtvaardig te sfle, moet Ik op
merken, dat de Enïame.stston en met
name Frankrijk, zich ons lot beginnen
aan te tfskken. Verichsidene missisa
zjjc is den laatsten 'tijd te Woenen
geweest en: de toeiianden daar ca te
gaan en bon regeeringen voorstellen
ts does. Tot zoover Ce. Renner. De
Entente heoft hnlp gezonden in den
vorm van commissies van ondersoek.
Terwijl al maanden lang iedereen weet
dat te Wasser? schrijnend gsbrok
heorscht, dat de bevolking omkomt
van den honger, komen er hoeren
om ecas na te gaan op welke wijze
men sterft door gebrek aan voedsel
en door de koude. Ia Waonan hesrsoht
thans kond winterweer en een sneeuw
jacht stormt door de straten en over
da pleinen. Da voedselvoorraden zpa
zoo goed als cp en er komen geen
nieuwe blansn. De laatste vloaseh-
rantsoenen zïjn rondgedeeld. Brood
graan 1b er niet. Da door Italië aan
geboden 30 000 ton graas kunnen
clot wordea vervoerd, omdat da
Entente geen vergunning wil geven.
Da in Zald-S-avlë aangekochte aard?
appelen Eljn bovroren, daar de onder-
hsadeiiagen om deze aardappelen vrj
te krijgen, gsruimen tijd in beslag
namen. De Zuid Slavischs rogsoring
wilde In voorrechten heffen. Hoo Chris-
telgfc, nietwaar De eenige huisbrand
dis nog rost, Is hout en de voorraad
loopt ten einde. De laatste boom in
de omgeving van Weensa zal weldra
gekapt zjn. De geallieerde commissie
van herstel vergadert dagelijks, maar
aQ verschaft gesu hulp. Inmiddels
trachten bolsjewistischs elementen
party to trekken van den bestaandan
toe-stand en voeren haar sloopesds
propaganda.
Do hulp van da Entente ia dus wel
doeltreffend as energiek. Ia de sneeuw
staat een bedelaar. Z(jn kleederen sljB
gescheurd en door de gaten heen
bespeurt men het bloots lichaam.
Door da schoenen steken de teanen
bees en het sneeuwwater driagtbinuen.
Da man huivert van ellende. HQ is
ntager en uitgeteerd ab het is hem
aan te zien dat hg steds langen tijd
do wselde van een warm, krachtig
maal niet heeft gekend. Een heer
nadert, gehuld in een warmen pelsjas.
Op het hoofd de glanzende hooge
hoed, over de schoenen de slobkousen.
Ds bedelaar steekt de hand uit en
vraagt om een geldstuk. De heer,
inplaats van in sya bears te tasten,
stelt den bedelaar een aantal vragen.
Wanneer of hfi het laatst gegeten
heeft, wear hjj woont, of hi; getrouwd
is, waar hg gewerkt heeft Ea als hat
verhoor eindelijk is afgeloopsn, zegt
de heer: ,Nn sul ik 66rst eens onder
zoeken of hot al'emsïl waar is, wat
je me vertelt oa dan kom Ik da vol
genas week wel een» ter ng. Zorg dan
maar, dat je hior weer staat."
Ziedaar da wfjze, waarop da ge-
alUoerden hu!p verleaner,. Hot ge-
sebi dt niet spontaan, hst gaat niet
van gamcher harto.Sei gebeurt schoor
voetend. Schoorvoetend geeft men
ondersteuning, die daardoor waarde
loos wordt. Gaan groot gevoel van
msdsdoogon. Dok hier asn miserabele
kleinheid.
Na zou men dit gebrek aan energie
knueen wyien aan de gevolgen van
den oorlog, die de krachten heeft
gesloopt. Ms ar is men tss aanzisn van
andere kwïsties ook zoo passief?
Nee»! Ia HoogarJ^ heeft da Entente
tenslotte haar wil doorgeset. Sisphan
EYledrlch is tot aftreden genoopt en
Karl Huizar is ratels: er president ga-
wordrn Dit geschiedde order bedrel
ging dat de geallieerden de betrek
kingen met Hongarije zon verbreken.
Hongarije zon overgelaten worden
aan san toekomst zonder brandstoffen,
geld,verkeersmiddelen ou grondstoffen.
Óf zoo ale do vertegenwoordiger der
entente Sir Georg® Clark het uit
drukte: „Wanneer ds baad, die ik h.b
uitgestrekt, niet wordt aangenomen,
verlaat ik Bosdspest mat het bezorgde
bawastifn, dat Hongarije z\ja eigen
toekomst op hat epsl set." Dit hoeft
Hongarije niet aangedurfd ea het heeft
ds hand van Sir George aangenomen,
ia de hoop dat bat san vriasdsnhand
zal 'nikken te »8<ï. Maar als de entente
Hongarije ar weer boven op kan
helpen, waarom wordt Wast.an dsn
slot gaholpsB Men kau dus wel, sis
men maar wil.
Amerika sciiQnt ails belangstelling
te habbeo verspild aan da debatten
over hat vredesverdrag. Mem heeft toen
zooveel over zichzelf gesproken ea
gedacht dat anderen is hut vergeet
boekje zijn gcrazkt. Het eigen belang
ls d-ut ook buitengemeen interessant.
President Wilsoa heeft thans .eea
nieuwe njj verheids-eocierentls bijeen
geroepen ea in siJa oproepingsbrief
verklaard,dat alle leden der eonietenilo
er naar nmtsn trachten, dat alle
tskken van nijverheid wordea ge
dreven met zoodanige eerbiediging
van recht en billijkheid, dat ds werk
lieden zich gedrongen zulten gevoelen
tot het tewerk stellen van hna bests
pogirgen, dat do ondernemers een
voordeel zullen trekken dat voor de
arbeiders ces aansporing is en dat het
pnblisk geen schade zal lijden. Rara
hoe ken dat Of de oBderneaters zijn
octevreden en dearbeidar ls tevreden.
Of én onderusmers éa arbeiders z(ja
tevrrdsn en dan is hst publiek het
kind van da rekening. Of ds arbeiders
zQn ontevreden. Maar deze mogelijk
heid mogGU wQ niet veronderstellen,
want daartoe bestaat tegenwoordig
geen aanleiding meer.
Hervormingen.
Do Koaing der Belgen heeft met
naluister Vandervelde, és sociaal demo'
craat, oen onderhoud gehad, naar
aanleiding van de overwinning door
de Belgische socialisten, bi) de jongste
vet kinzin gen behaald. Zoo ging imler-
tjd Trosistra naar hei Loo, waardoor
Spsnnhoff werd geïnspireerd tot een
geestig liedje en aoo zal misschien
Emlal Hallebroek deze gebeurtenis
een ureal bestegen.
Ds koning heett ook da Brasselache
burgetneastor Msx bj zich ontvangen
om ts spreken orar dsn polltieken
toestand. De grooie vraag 1st Wis
sal door den koaing worden belast
mat de vorming van evn kabinet.
Zooali gswooaijjk stellen de partijen,
welke in aanmerkisg komen de ra-
gcsrlngtsetels ts bezetten, hun sisehen.
Ieder wil hot landsbelang op zijns
wijze dienen. Da socialisten wenschea
hst in de grondwet opnemen van het
algemeen kiesrecht voor mannends
opheffing of de demoeratliosricg vso
dan senaat, den achtnrlgen werkdag,
de kostelooss sociale verzekering voor
alle arbeiders, de afschaffing van het
stakingsarlikol Sn hot strafwetboek,
de aoeialiaatis(l?) van de nog niet in
Genesis's gegeven mijnen, da regeling
van den verkoop van steenkool, uit
breiding van alle ouderwQs tot da
arbeiders, het verkorten van den
dienstplicht tot een mlnlmnm, onmid
dellijks verdediging van het recht der
ond-strijders, der verminkten, gedepor
teerden en audere door den oorlog
getroffenen.
Hei is een hesle essi. Ongeveer
tont comma ehsz nous. Maar die koste-
looss verzekering van arbeiders. Wat
verstaat men onder arbeider? Ea
waarom alleen voor arbeiders. En
waarom dan kostelooze verzekering
De socialisatie sta»; ook op hot pro
gramma, Maar voorzichtigheidshalve
zal men de riskants bawerkiog slechts
uitspreken over die mijnen weike nog
nist In bedrijf zjn ge?t#Id.
Ook da liekar libsraie partij heeft
eea politiek menu, waarop cis voor
naamste sehctcl prijkt het vrouwen
kiesrecht. Deze kwestie wil mandoor
eea volksreferendum doen beslissen.
Rusland.
Da Esten en Litton hebben Milan
ingenomen na een zlgomeeaeu aanval
tegen hot front der Russiseh-Dahsche
troepen van kolonel Bermondt. Bazo
overwinning, waardoor aan Bermondt
zijn operstlsVasls wordt ontnomen,
zal allicht de tsra.keer var: os Duit-
sehe troepen in de Oostzee proviccies
bespoedigen. Reads seint Wolff dst de
gzaren divisie zich op den terugtocht
bevindt. Gensras! Ebsrhardt,de plaats
vervanger van ?on ü-r Golss, zal wel
sljt? best does «rza terugtocht te
bsUendlgsn tot ovar da Duitsche
grenzen.
Terwijl de toestand van het noord-
wettelijk leger vaa generaal Josdo
sltsj hachelijk is, heeft Denlkin het
hot front dor bolsjewlki doorbroken
oa dso tegenstander een vornlstlgeDdo
nederlaag toagebraeht. Aldus een
draadloos bericht. Geheel betrouwbaar
gei .deze madedeeUog, waar geen bron
van herkomst bjj vermeldt is, mis
nehlen niet zQo. Maar toch kan de
conclude getrokken worden dat de
str§4 tegen ds bolsjewlki mot afwis?
reiend succes gevoerd wordt oa dat
verraselngen niet zQu buitengesloten.
Da bobjawlk! hebban met de rand
staten een ovareeakomst getloten
omtrent het unwlBselau van gtjïeliare.
Da «orrespondant van de Dally Tele
graph seinde bovendien aan zgti blad
dat Letland bereid zou zijn een of
su defensief verbond met Sovjet-
Rutlasd se sluiten.
Binnenland.
Uitvoer.
Dispensatie is verleend vso hot
verbod van uitvoer vsn mout, slijp-
middelen su tafelmosterd,
■flofej*.
Door de prodacsnfen, die sich ver
bonden hebben tot nakoming der
bakende voorwaarde?, m?.g 20 pet.
der productie over da week van 915
dezer worden uitgevoerd.
Bet collectief contract in het
grafisch bedrijf.
De Centrale Raad van Vakbonden
heeft, naar het Hule-ges. meldt, eon
circulaire gezonden aan het algemeen
hoofdbestuur dar drukkerij bonden,
waarin oa. gezegd wordt dat, Indien
de thans voorgestslde loonen werke.
ljkheid woi dsn, dis niet alleen voor
het geheeie grafische bedrijf een levens
kwestie beteekeni, maar dat dan
tegsljkertgd door het eigenmachtig
optreden vaa een enkels groep be-
langhebbendeo, de geheeie Neder-
landsche industrie? in haar hartader
wordt aangetast.
De zaak' Van Orosnendael.
De minister van blnasnlsrdichs
zaken, tfjdoiyk voorzitter van den
raad van ministers, heeft aan s'en
voorzitter van da Twceda Kamer bjj
lehiijvaa van 22 November hat vol
gende medegedeeld:
Naar aanleiding van de mededeelteg
den lldsn November 1. door dsn
heer Van Groesendasl in de Kamer
gedaan, dat hg to Brussel mei geen
andere autoriteiten dan da Frac'cha
legatie gesproken heeft over het hon
den vaa een plebisciet in Limburg,
heb Ik de eer erop te wjjzsn, dat
dszo mededeelteg niet is in overeen',
stemming met do iaiichtingen, waar
over de regeering' bssehiki.
Ik moet san deze verklaring echter
uitdrnkkelQk too joegen, dat de regee,
ring ic deze zaak gssn enkele nadara
mededeelteg kan doenander» te
handelen ware te strijd mat 'e lands
belang.
Harderwijk.
Do mialstar van Oorlog heeft esn
commissie ingesteld walke de klachten
betreffende hst ir.terneeringskamp te
Harderwijk zal onderzoeken. In deze
commissie heeft o.a. zitting ds. J. W.
Kmyt, het Tweede Kamerlid, dat over
dese kwestie aan interpellatie ge?
hgnden heoft..
Qemoedibeewaren.
De minister van Arbeid heeft toe<
gezegd een wetsontwerp ts zullen
indienen om dengenen dia gemoads?
beswaren hab'oen tegen het teakenen
van de formulieren der Invaliditeits
wet, daarvan vrjj te stellen.
Voor Oostenrijk Hongarije.
Naar da Netie Frela Preste meldt
ls Zaterdag nis Neiarland aan levens-
mlddelestrnin vsn 19 volgeleden
Wêgons sangakomen. Het hstreilkier
het groots geschenk vaa levensmid
delen alt Nederland voorde behoeftigs
kinderen sa ziekenbnispatlënteü te
Woanea en Boedapest.
Het blad schat dit edel bawQs van
practieche barmhartigheid van Neder
land op hooge waardo.
Begrafenit Domela Nieuwenhvis.
Het stoffelijk overschot vsn wijlen
dsn heer Domela NieHwenhuis Is
Vrijdagavond per trein van Hilversum
naar Amsterdam vervoerd en werd
gab:acht naar het gebouw van de
diamantclub Coneordl», die tot rouw
kapel was ingericht. Een. eerewacht
van arbeiders heoft dien nacht het
Ijjk bews&kt.
Zaterdagmorgen is da kift naar het
Centraal Station gedragen door een
aantel bootwerkers.
Da kist was alleen gedekt door de
roods vlag. Tal van kransen werden
door arbsldersafgevaardigdau gedra
gen. achter de lijkbaar volgden nog
visr opsn wagens met bloemen. Men
schat de stoet die volgde op rulin
tisc duisond. Hot was een indruk
wekkende betooging. Nadat het Socia-
liatDch mannenkoor den doode had
toegezongen, vertrok om één uur de
trein ises het stoffelijk overschot naar
Westervald, waar ds crematie plaats
had.
Koninklijk Nationaal Steuncomité.
Het overzicht van de werkzaamhe
den van het Kou, Nationaal Stens-
comité la 1918 is als 12a bundel
verschenen
Io den bouw vaa middenstands-
woniugsu werden 'subsidies tot een
bedrag van ruim f 1,900,000 toagesegd,
wsaraeia böna voor f 8,500,000 werd
gebouwd.
Zasr omvangrijk was de bemoelïig
van het Kon. Nationaal Steuncomité
inzake de vertrekking aan minder
gegoeden van sajet en van bons voor
klompen en ashoenen, waarmede on
geveer f 15.000,000 gemoeid was.
Aan het eind van den bundel vindt
men de balans op 31 December jl.f
waaruit blijkt, dat van den aanvang
in 1914 af giften tot f5,000,000 bin
nankwamen en de staat f33,750,000
bjdioeg.
Landbouw, Veeteelt en
Visscherij.
Zeeuwsche Maatschappij tot bevordering
van Landbouw en Veeteelt in Zeeland,
Da vergadering van de Z. L. M,,
Vrijdagmiddag te Middelburg gehou
den, was aaar druk bezocht door
afgevaardigden uit alle daehn der
provincie, alsmede door Z Ec. den
commissaris der Koningin, inr. H. J.
Djj ijkmeester.
De voorzitter, jhr. J. vaa Vredea-
bnrch, heette de aanwezigen, vooral
den commissaris, welkom en stelde
ca hot vaststellen der presentielijst aa
hst goedkeuren van de notulen der
vergadering van Jnnl j.l. eau deordo
het voorstel tot wQzigicg van art. 23
vaa het Huishoudelijk reglement,
volgens welke wjiigisg de hoofd
bestuursleden, do voorzitter en do
commissieleden la hst vervolg voor
het bijwonen van vergaderingen ruilen
oatvangon reiskosten eerste klasse op
treia, tram en boot; voor verblgf-
kosten XI,per etmaal cf voor
gedeelte daarvan par nar 42 cent voor
liet daggedeelte en 57 cent voor het
nacktgedeelts ea bovendien f2,50
presentiegeld.
Dit voorstal ward z. h. s. goedge
keurd.
Nu kwam ter tafel hat voorttsl om
het Zseuwsch Land- en Tuinbouwblad
In hst vervolg slechts éénmaal per
week to doen verschQses, maar dan
te het formaat van den tijd, tosn het
ook éénmaal verscheen.
De heer Ds Rnyier de WUdt deel
de mede, dat esne commissie ls be
noemd door het Nederl. Landbouw-
comité om ta komen tot een nationaal
landbouwweekblad.
Da voorzitter meonde, dat aanbe
steding waarop de heer Hombacn had
aangedrongen, niet helpen zal. De
tegenwoordige uitgaver is geen lid
van den boekdrukkstsbond en bij
aangesloten drukkers zal men nooit
voordeelig uit zjn. Wat betreft sa
menwerking met andere deelen van
oer land, wS»t »pr. op de woorden
van den heer De Ruyter de Wlldt, en
ha spreekt de hoop uit, dat men aal
komen tot een groot nationaal Week
blad voor den landbouw, dat ook een
goed recdeerende advertentie-rubriek
aal hebben.
