138 Zaterdag 22 November 1919» ICI68 jaargang..
'.VERVANGT NATUURBOTER-
Bij dit nummer behoort
een bijvoegsel,
PLAATSELIJKE KEUZE.
55 FECJIILL^'TÏm
Anna dn Avonturierster
ABONNEMENTADVEETENTIËN
m roi it*\T~^-
Ateottdetlflke aommors S cent. \J[ \jF M Jl k3^LiM lij |||feS| ^fjl M M FamUisbericlLn 1-10 regels f 1,8!)
Versobjnti Maandag., Woensdag- A, 6
Uitga?* Nasml. Venn. „Göesche Courant". - DiieotearW. van BtnureU. Advartentlën worden aangenomen
en Vrldagavond. tot 12 uur faormsddnga.
Ingezonden Mededeeling.
-- -
-
1 V
i*Éh ;.d i
de beide generaals er v*n onder den
indenk kwamen. Zij hadden da bedoe
ling gehad door hun perioonlgk
optreden,door hun betoog ds eommisele
van ondersoek ia een hoek te dry ven.
Het tegenovergestelde gebeurde ech
ter. De commissie wss ongevoelig
voor den militairen toon dien de beide
gonerassla lieten hooren. Do verklaring
door Hindenburg mede namens Lu
dendorff afgelegd, dat zij niet erken
den het recht van de commissie om
aan hen verantwoording te vragen,
werd als kennisgeving aangenomen,
ült de verklaringen dar twee vrienden
bleek dat reeds in 1916, toen Dultich-
land don 12den December mot vredes
voorstellen kwam, de toestand van het
leger reeds zoodanig was, dat men
den vrede hard noodlg had. Da belde
generaals wilden echter slechts eon
„eervollen" vrede. De entente ook.
Komisch ls het dat in dat DQltsche
vredesaanbod, den nadruk wordt
gelegd op de onoverwinnelijkheid van
het leger, terwjjl men toch zoo na
aan den atgrond stond.
Natuurlgk ksn men zich door zijn
tegenstanders niet in de kaart laten
k\jkan, maar telkens en telkens weer
blijkt dat men het in de politiek niet
soo nauw met de waarheid neemt.
Tegenover de beschuldiging aan het
adres van Ludendorff, dat hü een
tegenstander van den vrede zou z{a
geweest, maakte deze de opmerking
dat dit beslist niet waar was en dat
kg alch nooit ln dien geest had uit,
gelaten. HQ sloeg hierbij met de
vuist op de tafel. De vuistslag van
generaal Hofmaan te Bresk-Litowsk.
Maar hier was des» krachtsultlng
zonder succes. Tijdens het verhoor
bleek het hoe slecht de generaals
waren Ingelicht omtrent de vredes
pogingen van president Wilton.
Meermalen moest Hindenburg ver
klaren dat bij vertcblllande feiten
vandaag voor het eerst hoorde.'
Da beslissende uitspraken van de
mannen dia DnlSsohland's lot in han
den hadden, steunden meermalen op
losse gronden. Wel hebben zy als b{j
latnï ie gevoeld dat het de geallieer
den te doen was om Dnltschland's
vernietiging. De dolkstoot die het
Duitselie volk het leger in den rug
had toegebracht werd ook nog eens
gememoreerd. Het Duitsche voik zou
kleinmoedig en zwak i(|n geweest.
Het is jammer dat de geniale
strateegen en organisatoren, die deae
beide mensahen toch geweest sQn
lich op deie wjjse over hun volk
hebben uitgelaten. Vergaten zij niet
dat hun schitterend leger, dat met de
taaiste volharding gestreden heeft,
nlt dat volk Is voortgekomen Tub
tchen volk en leger bestaat geen
tegenstelling 1 Het Is een geheel. Dat
wordt maar al to vaak over het
hoofd gezien. Het Duitsche volk dat
tijdens den oorlog en ook thans helaas
noch, de zware beproevingen voor.
beeldig draagt, is te groot voor zulk
eon klein verwet. Ns afloop der
vsrhaoren werden de zittingen der
commissie tot voor onbepasiden tijd
verdaagd.
Marchandeer?,n.
Over de punten van voorbehoud
op het vredesverdrag, wordt druk
geconfereerd door de beide soa stores
Hlchcook en Lodge. Qtchcoek is de
de democraat en rechterhand van
president Wilson, Lodge is republic
koin on da vader van de bowasto
panter;. Mor. wil een oplossing vincScn.
Het zoude immers al te ridicuul zijn,
ale Amerika hei vredesverdrag, het
werk van haar president, niet ratlfl.
ceerde. Zelfs de democratische Was.
hlngton Post, hoewel de moering
toegedaan dat de punten van voorbe
houd het verdrag in de wieg hebben
gesmoord, past kunstmatige sdemha-
liog toe. Door enkele zeer kleine vet -
anderiDgsn, zon de tegenwerking van
den president tegen het programma
van Lodge misschien kunnen worden
weggenomen, zegt het blad. Waa
neer Lodge sijn punten van voorbe
houd slechts in een andersn vorm
wilde gieten dan de tegeuwoordlge,
dan zouden de democraten voor de
ratificatie kunnen stemmen. Men be
weert dat Senator Lodge te vinden
zou sijs voor een compromis.
Lloyd George heeft Maandag in het
Lagerhuis een rede gehouden, en
blesk zjn redo aan het Gildenhal-
banket, die zooveel stof heeft doen op
dwarrelen reeds weer vergoten te
zgn. Hij sprak er met geen woord
over en deed of er geen vuiltje aan
de lucht was. Het is verwonderlijk
hoeveel staatslieden asn amnesie in
den een of anderen vorm ïgden. Een
blokkade van Rusland bestaat er niet,
zeide George, gnt, niets anders dan
het Eu dat kon hij toch niet
helpen. Eu vredesonderhandelingen
mot de bolsjewikl, daar wordt niet
over gedacht. Hoogt'tecs sollen de
geallieerden op een koffie-krsnje eens
een woordja spreken over den toe
stand in Rusland. Anders niet. De
Westminster Gazette merkt terecht op
dat de regeering en haar bondgenoo-
tan geen Rmsiech politiek hebben.
Verkiezingen..
De uitslag der verkiezingen ln Belgis
is thans bekend. De katholieken
krijgen 73 zetels, de socialisten 70,
de liberalen 34, de frontpartij 5, de
oud strijders 2, de Reualisanea Natio
nale 1 en de middenstanders 1. In de
oude Kamer zaten 99 katholieken,
46 liberalen, 39 socialisten en 2
christen-democraten. De katholieken
verliezen de meerderheid, die ijj sinds
1884 bezaten.
In Italië zijn de verkiezingen even
eens gunstig verloopen voor de socia
listen. Vermoed wordt dat de socialisten
150—200 zetels lullen bezetten. Te
Milaan is, om deze overwinning ln
gepaste vrooigkheid te vieren een
Door eenige Kamerleden, voorstanders
van deze beweging, is een voorstel van
wet aan de ICamer aangeboden strek
kende tot wijziging van de drankwet,
door inbrenging van het beginsel vaD
Plaatselijke Keuze.
Thans bezit de Kroon de bevoegdheid,
om voor bepaalde gemeenten het ver-
leenen van nieuwe vergunningen uit te
sluiten en de bestaande vergunningen
te doen vervallen. Deze bevoegdheid is
thans afhankelijk van het initiatief van
den gemeenteraad. Het wetsontwerp
verleent die bevoegdheid ook wanneer
bij stemming blijkt, dat eene groote
meerderheid der ingezetenen wenscht,
dat de genoemde maatregelen worden
genomeu. Dit is een begin van ver
wezenlijking van het denkbeeld van
Plaatselijke Keuze, waarvan het hoofd
beginsel ligt, „niet in de bindende
kracht der stemmingen, maar in het bij
de drankwetgeving ernstig rekening
houden met de overtuiging van de
ingezetenen, aan welke daarom gelegen
heid moet worden gegeven zich te uiten
door eene stemming."
De voorstanders hebben begrepen,
dat men zacht aan moet beginnen, wil
het lijntje niet breken. Zij stellen zich
tevreden met medezeggingschap der
bevolking in de uilvoering der thans
bestaande drankwet.
Zij vallen dus niet met de deur in
huis, maar kloppen beleefd aan, om
aandacht te vragen voor hunne plannen.
De herziening der drankwet, die nog
wal een paar jaar op zich zal laten
wachten, vindt dan een bevolking, die
zich ongemerkt reeds vertrouwd ge
maakt heeft met de opvatting, dat bun
oordeel daarover moet worden gevraagd.
Wilde men nu reeds lot invoering
van Plaatselijke Keuze voor den ver
koop van alle alcoholische dranken
overgaan, dan zouden de belangen van
duizenden daardoor worden geschaad.
Er zou een storm van protesten op
steken- onder de benadeelden en zij
zouden op de sympathie kunnen
rekenen van een groot deel van het
publiek.
De voorstellers hebben dus zeer juist
ingezien, dat een overgangstijd noodig
is, wanneer zij hun plannen niet geheel
willen zien duikelen.
De Local Option (Plaatselijke Keuze)
is een gewas van vreemden bodem en
het zal te bezien siaan of het hier
voldoende wortel zal willen schieten.
Het Nederlandsche volk laat zich niet
verdeelen in geheel-onthouders en
dronkaards. Dan zou de zaak zeer ge
makkelijk zijn op te lossen ten voor-
deele van de eersten, maar wij zijn
dichter hij de waarheid wanneer we op
de duizend gebruikers een of meer
rekenen, die er 'jwisbruik van maken.
^Het is natuurlijk de vraag in hoever
men elk gebruik als een voor de ge
zondheid schadelijke liefhebberij wil
qualifleeeren, en daarover loopeu de
opinies, ook der geneesheeren, nogal
uiteen. Wanneer iemand zich gede;
primeerd voelt, kan een borrel heilzaam
zijn, en er zijn medici, die de schadelijke
gevolgen van het gebruik daarvan veel
doos
E. FHILIPS—Oppznhiim.
Het was eene zeer kleine, aardig
gemeubileerde kamer, eigenaardig
door de vreemde kleuren en den
overvloed van genrige bloemen, die
overal Veripreid «tonden op de zonder
lingste en onverwachtste plaatien.
Eene groote schaal met donkerroods
anjelieren icbitterde In een donker
hoekje tegen den achtergrond van
een donkerbruinen muur. Eene kruik
met roode rozen op een klein tafeltje
■cheen nog mooier van kleur door de
donkere gordijnen daarachter. Anna,
die haar bontmantel had afgeworpen,
droeg een donkerkleurig gewaad. HU
leunde achterover in een laag «tooit je
en keek naar hare bevallige bewe
gingen, het «pel harer blanke handen,
toen sU zich over do een of andere
zonderlinge machine heenboog. Zij
waa inderdaad eene vrouw om te be
minnen en bemind te worden, mooi,
geringer achten, dan de gedrukte stem
ming die daardoor wordt verdreven.
Natuurlijk bestaat het gevaar, dat
men zich zoo vaak gedrukt voelt, of
meent te voelen, dat van gebruik mis
bruik ontstaat, maar voor die enkele
zwakkelingen gaat het toch niet aan
het aangename en onder sommige
omstandigheden zelfs heilzame gebruik
aan alle anderen te ontzeggen. Wanneer
alles, wat ons lichaams- of zielehei]
zou kunnen bedreigen, wordt wegge
nomen, dan is het ten slotte geen deugd
meer om braaf te zijn, maar of het
leven niet wat duf en dor wordt f
Toestanden zooals die in de baker
mat. van juffrouw Local Option be
staan, waar de eene helft der bevol
king aan de andere decreteert, wat
zij al of niet mogen gebruiken en
waar het eene jaar een stad z.g.n. is
„droog" gelegd om het volgende weer
„nat" te worden, waar men zelfs in
eigen huis zich het gebruik van een
glaasje bier of wijn, om maar het
onschadelijkste ie noemen, moet ont
zeggen, en sommigen ziel) een half
uur sporen getroosten om aan dat
verlangen te voldoen. Zulke verhou
dingen lijken ons niet wenschelijk.
De aard van het Nederlandsche
volk in aanmerking genomen, is het
niet waarschijnlijk, dat daarvoor een
meerderheid zal zijn te vinden. Een
dergelijke vrijheidsbeperking zal het
zich vrijwillig niet laten opleggen.
Dat liet drankmisbruik wordt be
streden en de gelegenheden, die in
verleiding brengen, beperkt, desnoods
minder aantrekkelijk gemaakt, moge
instemming vinden bij de meerderheid,
wij zullen toch nog heel wat verder
van den tijd af moeten zijn toen Dr.
Schaepman eiken werkman zijn twee
borrels daags gunde, voor dat een
absoluut drankverbod hier ingang zal
vinden.
Buitenland.
Twee vrienden.
Hindenburg en Ludendorff sjn ver
hoord door da otquêse commissie uit
de Duitsche nationale vergadering.
Eep historische gebeurtenis. Das mill-
iar tuoeit verantwoording afleggen
tegenover de bnrgera. Een fsit d*t in
Dultschland noch nicht dage weien
Da aanwesigheid van Hindenburg in
do hoofdstad heeft verder geen ssb>
leiding gegeven tot relletjes, dank zy
da voorzorgsmaatregelen van Noske.
De generaal-veld maarschalk zsl wel
in bewondering hebbes gestaan over
de capaciteiten van ago vroeger en
sergeant majoor Noske. Da zaai waarin
de commissie haar zitting hield wae
ei-vol. Do moeste toesehoswers moes
ten zich met ean staanplaats verge
Boegen. Op de voor Hindacbarg
bestemde plaats lag een bos Chrysan
ten, waarom een lint ln ds onde
rflkskleuren was gewonden. Het pleit
voor het doorzicht van den voorzitter
der commitiie Gathein, dat hij dat
vijandig bonqoet niet nlt de zaal heeft
doen vci-wgderen. Toen de beide
generaals binnenkwamen, stonden alle
aanwezigen eerbiedig op. Gotheis
kwam met uitgestoken hand op Hin
dert bnrg toe, doch deze nam do aan
geboden hand niet aan. Een tactische
font waarover ds veldmaarschalk wel
licht gedurende de vergadering ba
rouw zal hebben gekregen. Immers
de heer Gotheis, hield da leiding der
debatten met zulk een strengheid, dat
bekoorigk en vrooigk. Zij co eerzuch
tige plannen, en dat waren er vele,
schenen veraf te liggen, als droomen
van eene andere wereld, waar de weg
oneffen sn de hemel sltgd grauw was.
Eau met eeo damasten tafellaken be
dekt tafeltje werd gebracht. Er waTen
koekjes en dunne boterhammetjes
voor Ecnison oen Boort van Elysisch
feest, waaraan hij nog lang zou denken.
ZP praatten luchtig en rookten
sigaretten tot Anna met een lachje
het venster opende es de koele nacht
lucht binnen liet.
Ennlson stond naast haar. Zij staarde
over de etad die nu stil en somber
daar lag, want het was over midder
nacht. Voor een oogenbllk leidden
hare gedachten haar terug naar den
avond, toen zQ en Conrtlaw teiamen
voor het venster van haar atelier te
ParUs hadden gestaan, eer de komst
van Bir John zoo vele veranderingen
in haar leven bad teweeggebracht.
Zg was stil, de glimlach verdween
van hare lippen. Zfj had sedert dien
tgd iets meer van het leven gezien.
Doeh er was ook nn nog zooveel on
bekends, zooveel om te loeren. Dsxen
avond had zy het zonderlinge gevoel
dat eene groote verandering kaar te
wachten stond. De groote onbekende
wereld lag nog voor haar, waarin
niemand alleen kan binnengaan. Zfl
voelde eene nieuwe warmte in haar
bloed, een vreemd gevoel van ver
heffing beving haar. Zy had verdriet
en gevaar en teleurstelling gekend.
Misschien brak de dag harer beloonlag
spoedig aan. Zy keek haar metgezel
aan en zag vreemde disgen ln zgn
gelaat. Voor een oogenbllk scheen
baar hart stil te staan. Toen liet zgj
het gordyn zakken en ging in de
kamer terug. Sydney probeerde een
nieuw lied dat op dé plano stond.
„Ik gelooi dat gU van plan zljt te
blyven tot ik n wegjaag," zeide sg.
„Ziet gij hoe laat het ia V"
„Ik mag n komen opzoeken vroeg
Eaiiiion, toen sSae hand de hare
aanraakte.
„Ja„, antwoordde zy, zonder hem
aan te zien. „Op dan een of anderen
namiddag.'
XXIII.
„Dit is het einde nog niet"
„Ik heb gezegd op den oen of
anderen namiddag," merkte z$ op,
haar warmen mantel losknoopend en
hare handschoenen uittrekkend,
„maar ik bedoeldezekerniet vandaag"
„Ik ontmoette u toevallig," her
innerde hy haar. „Onze wegen lagen
denzslfden kant uit."
„Eu onze plaats van bestemming
ook,ichyot het, "voegde zg er glimla
chend bj.
„GU hebt mij gevraagd te komefl
theedrinken,' protesteerde hg.
„Ik moet hst wel doen uit zelfver
dediging,* antwoordde zy. „Hot is
een heerigke dag voor wandelen,
maar veel te kond om op het trottoir
te biyvon staan."
„Natuuriyk', zeide hy, aarzelend
naar xyn hoed grUpend, „kan Ik
zelfs nn nog wel weggaan. Uwe
repntatie voor gastvrijheid zou er
echter onder ïyden, want thee waz
bepaald genoemd."
„Dan doet gfl boter te bellen,"
zeide zU lachend. „Het ioopen heeft
mfjn eetlust opgewekt, en ik wil niet
gaarne tot vyf nar wzehteD. Ik beo
benieuwd, waarom ter wereld de
gordfloen dicht zUn. Het is nog licht
en ik wil nog gaarne eens naar
die vurige roode zou zien. Zoudt gg
ze open wtllen trekken?"
Ennlson sprong op, maar hg be
reikte de gordynen niet. Zij werden
beiooglng gehouden, Een bom werd
gegooid, doch gelukkig werden door
de ontploffing geen slachtoffers ge
maakt. Hst socialistisch partybestnnr
te Milaan heeft daarop een algemeeno
staking- geproclameerd.
Binnenland.
Oudelieden zorg.
Het hoofdbestuur van den Bond
van Staatspeasionoeering vestigt de
do aandacht van Dlskonfën, Armbe
sturen enz. op do geringe premie
welke ingevolge de Wat op de vrU-
willige ouderdawsveriekeriog tnott
worden gestort door menschen welke
hun 65e leven*jaar reeds dieht ge-
nadeid zijn en spoort deze instellin
gen aan te stenneD, wanneer or ouden
van dagen zgn welke die premis niet
kunnen missen.
Uitvoer.
Dispensatie is verleend van da uit
voerverboden van turf, triple xplaten,
cichorei en peekoffie, stsniol en ca
psules, wikkelband en pltriet en
Haarlemmerolie.
De uitvoer 'van kachelglanspasta
en van breiajacMnonaalden ls vry.
De broodkaart.
Als wlttebroodkaart voor het 117de
tydvak, hetwelk loopt van 21 tot en
met 29 November aanstaande, zal
dienen de Ryksbroodkaart ln de
paarse klenr op licht bruinen onder
grond.
Met groot verlof.
(Offieieel.) De dienstplichtigen der
lichting van 1919, ingeigfd In het
tjdvak van 17 tot 21 Februari 1919
by de genie (motordlenst) zullen op
23 December 1919 ln het genot van
groot verlof worden gesteld.
Exploitatie Steenkolenmijnen.
Binnen enkele degen is de indiening
bg do Tweede Kamer te verwachten
van een wetsontwerp tot het voor
rekening van den Staat in exploitatie
brengen van «teenkoleamgnen ln Vlo-
dojp.
Gemeentelijke Gezondheidediemt
By het departement van arbeid is
in voorbereiding een wetsontwerp,
strekkende om aan de Kroon de be
voegdheid te geven, in gemeenten
gezameniyk een gezondheldidienst te
doen instellen, en zoo te verkrygen
dat in of voor Iedere gemeente een
gezondheidsdienst bestaat.
Weensche kinderen.
Te Botterdam zfln 215 Israëlitische
kinderen nlt Weenen aangekomen.
l'rovincie-nieuws.
De finanoieele toestand dep
provincie Zeeland.
Op de agenda voor de najaarsver
gadering der Provinciale Staten komt
voor een voorstel tot wyslglng van
de opcenten op de RUksbelastlngen.
Voorgesteld wordt 59 opcenten op
de grondbelasting voor de ongebouwde
eigendommen, waarvoor in de zomer
vergadering was bepaald 4850 op
de gebouwde eigendommen lnplaata
van 40-, op de personeele belasting
50 Inplaats van 33op de vermogens
en de Inkomstenbelasting 20 inplaats
van 14 opcenten.
Dit voorstel gaat vergeield van een
uitgebreids toelichting, waaraan hot
volgende is ontleend
De gewone uitgaven bedroegen in
1914 f548 912, ln 1915 f601.730, ln
1916 f633.957, ln 1917 f 714.945, in
1915 f875.209, en geraamd voor 1919
plotseling uiteen geschoven en een
man kwam uit zUn schuilhoek te
voonchfju. Een uitroep van verbazing
ontsnapte Ennison. Anna sprong met
een gU op.
„Ggi* riep zg uit. „Wat doet gU
hier Hoe durft gtf ln myne woning
komen
De man liep naar het midden der
kamer. De laatste paar maanden
hadden Montsque Hlll zeer doen
veranderen en niet tot zUn voordeel,
Hg was nog wel opzichtig gekleed,
met veel opvallende juweelen en
glimmende laarzen, maar zUn alge
meen voorkomen en ulteriyk was veel
minder geworden, zgne wangen
waren opgezet en zjne oogen met
bloed beloopen. Hy zag er uit als
Iemand, die ln vele nachten niet
geslapen heeft. Toen hy nu sprak,
klonk zUne stem byoa woest, maar
er lag toch een zenuwachtige klank in.
„Waarom niet?' riep hy uit. „Ik
heb het recht hier te zgn. Ik heb mg
verborgeD, omdat er geen ander
middel was u te zlau. Ik had niet
gerekend op hem."
(Wordt vervolgd).