p,„ fii\pn riiwvn rAI ÏD1 UT S- - 137. Donderdag 30 November 1919. 106" jaargang. «««„„.Mo I lilii.XI jflli. mm lil li Kil III ""—"•rssr'™— Afzondorljke Bommers 5 cent. J| F B Jk Fl li BIJ igiyjSAj II Sli M F*mlllaberIohten 1—10 regel» f 1,80 Bij dit nummer behoort een bijvoegsel. Doel en middelen. 54 FflUlbLKTON. Anna de Avonturierster ABONNEMENTADVKRTENTlfiN Bewijsnummers 5 cent, Verichg»tMaandag-, Woensdag- PtaétólKasn Uitgave ftaaml. Vsnn. „GoeseSw Courant''. Directeurfi, W. vza BmeioM. AdvertentiSn worden aangenomen sa Vrgdngavond. tot tg uur «oormidilaga. lezen van prof. mr. J. A. Veraart. Zooals wij hier boven schreven, is het systeem van de Oecon. Bedrijfs-' organisatie zooals prof. Veraart zich die voorstelt, zoover mogelijk doorge voerd, d. w. z. zoover als de Boek- drukkersbond met de ideeën van den vertrouwensman kan meegaan. In zijn „Vraagstukken" geeft prof. Veraart aan, op welke wijze de prijs politiek van het economisch georganiseerd bedrijf moet worden gevoerd „Eerst invoering van het minimumprijstarief dan onder drang van medewerkende vcreeuigingen en van de resultaten van een goed systeem jrn den kostenden prijs, verhooging van de tarieven, tot de maximale waardeering bij bepaalde productie is bereikt. Tot zoover ging alles goed en wan delde de Bond aan de hand van den heer Veraart, maar dan komt het oogenblik, waarop zicli de wegen scheiden als hij verder gaat„Ver" volgens sluiting van het bedrijf,eindelijk bedrijfsconcentratie en beperking van productie." Zoover wilde de boekdrukkersbond niet gaan en zij beeft haar vertrou wensman laten schieten. Ook de gedeeltelijke invoering van dit systeem heeft den arbeiders in de typografie geen windeieren gelegd en het is geen wonder, dat de economi sche bedrijfsorganisatie den socialisten een doorn in het oog is. Het feit, dat dit stelsel reeds in praclijk is gebracht en voor de werknemers met gunstige resultaten, doet hun eigen nog van verre schijnend licht der socialisatie verduisteren. Zij zien daarin zelfs een groeiend gevaar voor de van hun standpunt zoo gevaarlijke tevredenheid der arbeiders. Uit een bericht in het ochtendblad van de N. Rolt. Crt. blijkt, dat van het plan tot wederzijdsche cautiestelling voor liet geval van wederrechterlijke contractsverbreking is afgezien. Buitenland, AMERIKAAHSCH, Hat haalt al dadolflk verwondering gewekt dat het vredestraetaat waar van de aanvaarding door de entente aan Daltschlasd l< opgedrongen, be palingen bevatte betreffende den Volkenbond, immer» die vredesvoor waarden waren In strüd met de grondslagen van den Volkenbond, en waren een ontkenning van den geest wsa'made een verbond van volkeren doortrokken moet zjjn, wil de memeh' beid Inderdaad een deel harer illozlei verwesealykt lien. Bovendien, de volkenbond zon dezen naam niet ver dienen too er ook maar een enkel land van bleef bnltengeiloten, want dan zon bet ileehts zUn eea verbond tnsscben enkele natie», en van derge- 18 ke verbintenissen hebben wj al boel wat misère beleefd. Eon dergelijke voreeniglog van allo mogendheden verkeert nog lang niet In status na- seendl. En als dit kindje binnenkomt, zal het gejuich niet aangeheven worden Ingezonden Mededeeling. door de thans levends geslachten. Is hst wonder dat men, toen men een. mzal den Volkenbond mot de haren in het vredesverdrag had gesleept, er geen weg meer mee wist, en dat men, wanneer de kwestie van don Volken bond ter sprake kwam, de bepalingen van hst vredesverdrag in en geren sin, wegmoffelde en wanneer men disputeerde over de „eliclien", men de artikelen betreffende den Volken bond met den mantel van hat egoïsme bedekte De Amerlkaanscha Senaat heeft than a een tiental punten van voor behoud op het vredesverdrag, door de Senaatscommissie voor de buitenland eche aangelegenheden voorgesteld, aangenomen. Da Ver. Staten wenschen geen enkele verplichting te aanvaar don, tenzij de beide Huizen, (de Benaat en het Huls van afgevaardigden) zulks goedkeuren en gelasten. Daar komt het in 't kort op neer. Geen verplichting om de territoriale integriteit, of de politieke onafhanke lijkheid van eenig ander te handhaven of om tusschenbeidea ta komen in de geschillen van andere natiesgeen verplichting tot eenige bijdrage inde altgaven van don Volkenbond; geen verplichting tot hef aanvaarden van eenig mandaat, tot het sitting nemen ln een commissie. Geen enkele plicht wenioben de Amerikanen te aanvaar den dan na goedkeuring door de volksvertegenwoordiging. Van esn president wordt niet gesproken, men schijnt zich reeds te hobben gewend san hst feit dat de president siek is. De Ver. StateHNrathouden hun Instem- mlng aan de bepalingen, betreffende Sjantoeng en behouden zich volle vrflheld van actie voor. Zjj behouden voor zichzelf bet uitsluitende recht om te besllsion, welke kwesties onder hun blnneclattdsche jurisdictie vallen. En hiertoe worden alle vraagstukken, die geheel of gedeeltelijk binnenland- sche aangelegenheden raken, ïooals Immigratie, arbeidswetgeving, kuit- vaart, het tarief, den handel, het tegen gaan van den handel ln vrouweD en kinderen. Men vraagt sleh mat ver bazing sf, waarom of er ln Washington een arbeldsconfarentle wordt gehou den. Da Amerikanen sullen later kan nen zeggen ,Dank je stichtelijk, w{j houden ons niet aan jullie uitspraken." Hot is je reinste Monroe politiek. l'Etat e'est moil Siyle LouisQuatorz® 1 Van onderling overleg boort men niet. De Ver. Staten voor en de Ver. Staten na. Wanneer straks alle mogendheden mot deielfde gevoelens bezield naar de conferentie van den Volkenbond zullen gaan, dan krijgen we oon wereldconcert, waarin ieder de eerste viool wsnscht te spelen. Da harmonie zal dan ver ta zoeken ifln en het zal hiermede eindigen dat men elkaar met den strijkstok om de ooren slaat. De democratische senatoren sullen wel niet voor dit gewijzigd verdrag stommen. De heer Hicrtcock, de leider der democraten ln den Senaat, en voorstander van asnnemicg van het vredesverdrag zonder voorbehoud, is van meening, dat do punten van voor- bshond het tractaat hebban vermoord. Hicbcock is Wilton gaan condoleeren en beiden hebben beraadslaagd hoe ze het lijk volgens de regelen der kunet zullen afleggen. Wij vreezen, dat de president bS het vernemen der droevige tQdlng weer is ingestort. Of is de ziektn van Wilson Hechts een broedperiode en zal er plotseling een nieuw vredeskuikea uit presidenten hoofd krnipen. Maar een kniken is nog geen vredesduif! De verkiezingen in Frankrijk en België. Da uitslagen van de verkiezingen, welke in Frankrijk en Belgis gehou den s3d, sflc nog niet volledig bekend, maar wel weten we reeds dat terwijl in BelgiS de socialisten 28 zetels ge wonnen hebben en de liberalen 8 en de katholieken 15 zetels verloren, ln Frankrük de socialisten een groote nederlaag hebben geleden. In Frankrijk werd voor het eerst volgens een stelsel van evenredige vei tegen woordiglng g ekozen, De alt slag van da stemming van .Zondig is dat Olemenceau een overwinning be haald heeft op de socialisten. Zooals te verwachten was. Immers bet succes is populair. Uit de uitslag blijkt verder, dat de Franschen wenschen terug te keeren naar orde en regel maat en zich gaarne onderwerpen willen aan een gestreng gezag k Ia Olemenceau. Ds gematigde en con servatieve groepen sjn uit deze ver kiesing versterkt te voorschijn geko men. In Belgis li de uitslag van de ver, kiesing, het rosnltaat van het algemeen stemrecht, geheel anders dan in Frankrjk. Verwacht wordt dat de socialisten wel 30 zetels znllen winnen. Hst annexlonistlsche Comité de Poli tique Nationale heeft een gevoelige nederlaag geleden en het Vlsamseh- geilnde element zsl in de nienwe Hamer zeer worden versterkt. De sec, democratische minister Yander- velde schreef het sueesn zijner partfl voornamel0k toe aan den bloei der vakvereenigingen. Vermoedoigk zal echter geen der liet wordt langzamerhand voor ieder duidelijk, dat wij onder alle verwar ring en verschil van meening over de wijze, waarop het moet geschieden, bezig zijn aan den opbouw mede te werken van een nieuwe samenleving. Dé verschuivingen, die er op eco nomisch gebied hebben plaats gehad en de veranderde inzichten over maatschappelijke problemen, hebben in een paar jaren tijds, de vroegere wereld met baar goed en kwaad tot een verouderden en onboudbaren vorm van samenleving gestempeld. De snelheid, waarmee dit proces zich beeft voltrokken, maakt een goede oplossing zeer moeilijk, en de haast waarmee dit moet geschieden zal ons over tal van overwegingen eu bezwaren doen heenstappen, die vroeger als onoverkomelijk zouden zijn beschouwd. Deze voortvarendheid moge nood zakelijk zijn, zij kan echter ook gevaarlijk worden, en ontaardende in lichtvaardigheid, ons laten stranden op blinde klippen of zandbanken. Nu wij de veilige oude vaarwaters, die goed betond en verlicht ons den weg wezen, hebben verlaten en in geheel onbekende nieuwe stroomingeu een koers moeten zoeken, komt bet er dubbel op aaD, wie het is, die bet helmbout omklemt. Wij hebben nu stuurlieden noodig, die ook vroeger vanuit de veilige betonniug zich durfdeu wagen in nieuwe vaarwaters, wanneer zij meenden, dat daarmee een voordeel was te behalen. Het schip van Staat moet worden geleid door mannen, die aan hun lange ervaring een juist inzicht in den nieuwen koers paren, en in 's hemelsnaam geen leidsmannen, die maar raak varen, omdat zij de gevaren niet kennende, deze onderschatten. Gelukkig voor ous zljo er reeds gestrande schepen genoeg, om allen, die niet totaal verblind zijn daarvan te doordringen. Onder de Koersaanwijzigingen vinden wij twee richtingen, die als nieuwe groote vaarwaters worden aangemeld. Het zijn de „socialisatie" en de „oecono- mi8che bedrijfsorganisatie". Over de eerste hebben we het al eens gehad. Deze wordt ook het meest besproken, omdat er eea politiek agitatiemiddel uit is gesmeed. De tweede is minder bekend. Zij is, hoewel van R.Kath. huize, niet aan een politiek programma vastgeknoopt. Haar vorm is meer concreet en haar systeem is zelfs gedeeltelijk practisch verwezenlijkt. Dit heeft zij voor op de socialisatie- plannen. De invoering van het systeem der O. B. heeft in ons land het eerst plaats gehad bij het boekdrukkersvak. De Bond van Boekdrukkers, die als doos E. FHILIPS—oppbnhsim. Een lacht gefluister van verwach ting, eea diepe stilte kondigde de komst vin „Alcide" aan. Daarna een storm van toejuichingen. ZU stond daar en glimlachte tegen da toehoor ders als togen hare vrienden. Van het eerste oogenbitk af was er altijd tuseehon haar en hare toehoorders dia stroom van sympathie geweest, welke alleen eene zekere soort van genie weet voort te brengen. Toen song zjj. Ennison luisterde en zjne oogen glinsterden. Lady Ferringhall luister- de, en hare wangen werden bleek. Haar goheele gelaat werd strak van bedwongen toorn. Zjj vergat Anna's opofferingen, vergat hare eigen slechtheid, vergat den last, dien zij hare smier op de schouders had go, logd. Z\1 was wosdond en bitter ja- loersch. Anna song, zooals »5 gewoon was te zingen. ZU was chic, voor naam, ongewoon. Wat recht had »U zich „Alelde" te noemen Hot was schandelik, een bedrog. Ennison luisterde, en h(j vergat, waar by was. H(j vergat Annabels vergeefsche po glngon om sjjne aandacht te trekken, al die doellooze galanterie van het oogenblik. De bestudeerde onverschll- haar vertrouwensman Mr. Veraart aan stelde, is daarmee in het schuitje der O. B. gekomen. Hij wordt de vader daarvan genoemd. Onder zijn leiding is dit systeem zoover mogelijk doorge voerd. De onderlinge overeenkomst tusseheu werkgevers en werknemers is vastge legd in een collectief contract. Voor de nakoming daarvan^ door ieder lid zijn beide - partijen iu haar geheel aan sprakelijk. De nogal vrijmoedige op vatting daarover, die bij sommige leden werknemers bleek te bestaan, zal wel aanleiding geven om de gestanddoening van het gegeven woord door boetebe palingen, gedekt door eene waarborg som, af te dwingen. De georganiseerde gezellen mogen slechts werken bij georganiseerde pa troons. Deze bepaling maakt het voor bijna elk wergever noodig zich aan te slui ten, en voor elk werknemer, die niet wil aangewezen zijn op de enkele on georganiseerde drukkerijen, is aanslui ting bij een der werkliedenorgauisaties noodzakelijk. De positie der werklieden kan hierdoor vele verbeteringen onder gaan. Er werden klassen ingesteld naar leeftijd en bekwaamheid en de indee ling van het personeel had plaats volgens een daarvoor opgemaakte schaal. Het ontslag of de aanneming van nieuwe krachten mocht geen verande ring in deze verhouding brengen, en bij vermindering van personeel moch ten niet de slechtste krachten worden geëlimineerd, maar moesten de laatst aangenomen werklieden het veld rui- ruimen. Dit laatste was voor de patroons een vrijheidsbeperking, - die hun wel eens moeilijke oogenblikken heeft be zorgd. Verder werden in het collectief con tract allerlei bepalingen opgenomen betreffende arbeidsduur, minimumpro ductie, arbeidsloon, leerlingeuregeling, verlofdagen, ziekteuitkeering, epz. -De verschillende gemeenten werden in negen klassen ondergebracht. (Bij de nieuwe regeling met 1 Januari 1920 waarschijnlijk in 7 klassen). Er werden districts'- en centrale commissies ingesteld om eveatueele geschillen te beslechten. Dit alles kwam ten goede aan de werknemers, doch ook de werkgevers kregen door dit systeem, dat allen ongeorganiseerden arbeid in den ban deed, meer msfeht. In navolging van Duitschland werd een uniform tarief vastgesteld vao alle drukwerk. De leden waren verplicht zich daaraan te houden en tegen over treding waakten de gezellenorganisaties mede. Om hun standpunt nog te verster ken, werd een overeenkomst aangegaan met handelaars in papier en artikelen in de grafische vakken, die slechts aan georganiseerde drukkers mochten leve ren. Hiermee is in het kort het systeem der O. B. in het boekdrukkersvak ge schetst. Wie van dit onderwerp meer wil weten, raden wij aan het werk te llgheid, welke tot de wapenrusting sfjner kléine wereld behoorde, viel vin hem af. HQ boog zich voorover en sng de vrouw, die h{ beminde, in da oogen, en het schoen hem toe, dat hom zingende antwoordde mot Iets als hartstocht hier eu daar door de vrooljjfc spottende woorden, dio zoo gemakkelijk en verleldolQk mu zikaal over bare lippen kwamen. Geen van belden nam deal san het appUue, dat op haar weggaan volgde. Zjj witten echter belden, dat er Iets tnischen bes waz gekomen. Hun gesprek werd gedwODgea. Eene roode vlek schitterender dan rouge, brand de op hare wangen. ,Zjj ls bewonderenswaardig knap,* telde bij. ,Zij schijnt hier zoer populair te zjjn,* merkia z(j op. Zingt gjj ook?' vroeg hQ. „Ik heb het opgegeven,' antwoord de sB. .Eén genie in de familie la genoeg. Vindt gij ook niet?* .Ik veronderstel', zelde hj peinzend dat gil W30t, wat hier onlang» ge; beura ie"?" .Ik heb het in de couranten gele zen." Hij speelde met zjjn programma. „Die man moet gek zgn geweest," ging hj voort. „Hij verklaarde haar echtgenoot ts z|Jd, sooals gij weet, eu verlangde, dat de rechters zijne trouwakte zagen." „Zondt gij over Iets anders willen spreken, zotde Annabel, „of mijn weerspannlgen cavalier terughalen?" „Alles lievar dan dat," fluisterde h|j „Ik hoopte reeds half, dat gU mg zoudt toestaan o naar huis te bren gen." „Indien gij u over vijf minuten van deze heerljka plaats kunt losrukkeG," antwoordde «J, „denk ik wel, dat ik de anderen kan kwgtraken." „Dat zullen wi) doen," zeido bj. „Zoo sir John niet juist sir John w«», zou Ik u vragen met mj te gaan noupeeren.' „Breng mijne reputatie niet in ge. vaar, eer Ik gevestigd ben," ant woordde sij glimlachend. „Later, dunkt mfl, z\)n er geene grenzen voor wat men doen mag onder eigen kanissen.' „Ik ben niet bang voor air John," lelde hij, „maar ik stel voor het te wagen." „Breng mij niet ln verzoeking," zeido zij lachende en haar avond mantel omslaande. „Gij moogt mU naar hals brengen in een vigilante, ais gij wilt. Verder wil ik de Voor zienigheid heden avond niet tarten." Op zijn weg naar hala van Caven dish Squara maakte by een omweg om voorb|] Ansa's woning te gaan. Hoewel hj van natuur en opvoeding kalm was, was bfl sich dexsn avond bewust van een vreemd gevoel van opgewondenheid, van vrooljkheid, maar getemperd door eenlge teleur stelling. Hare suiter had hem verteld, dat het waar was. Anna was gehuwd. ZD was dus toch eene volleerde tooneelepeelster. Hare houding jegens hem Is den laatsten tgd was onge twijfeld berekend. ZJn langdurige strüd met zichzelf, zijne pogingen ht.si' te vermgden waren volstrekt niet noodig. Hij Hep niet langer ge vaar door met haar om te gaan. Z8oe polsen blopion sneller onder het loo- pan, zgno voetstappen waren luchtig. Hij vertraagde zijne schreden, toen fcj hare woning bereikte. De vensters waren nog donker misschien wss z9 nog niet thuis. H(j stak eene siga ret aan en slenterde rond. Het was dwaas te hopen, dat hij haar dien avond nog zou bezoeken, toch vond bij het aangenaam daar te blijven, hoewel een vroege vorst den avond koud maakte, es er aan te denken, dat bj*haar elk oogenblik kon zien. Hij lachte een paar maal b(j zich zelf, terwijl hU hoen en weer liep. H(j voelde zich weer een jongen, de smaak voor avonturen wat b8 hem opgewekt, do gansohe nog niet ent- dekte wereld van welluidende dingen, van liefde en poësie en hartstocht scheen hem weer toe werkelijk te bestaan, en bij self een avonturier op den drempel er van. Toen kwam een vigilante aanrijden en zgn hart bonsde. Zij sprong op het trottoir juist voor de plek, waar hj stond, en zQn bloed stolde bflna toen b{ zag, dat z9 niet alleen was. Een jonge man keerde alch om, ten einde den koetsier te betalen. Toen bemerkte zij hem. „Meneer Ennison," riep zij uit, „zljt gi) hot werkeiflk?" Er wat geen spoor van vrtlegen- heid in hare manieren. Zij stak hem vriendelijk de hand toe. Zi) scheen werkelijk blij hem te zien. „Hoe dwaas, dat ik bijna ln nwe armen moest springen juist op mijne stoept* merkte zij vrooiyk op. „Hebt gU haast Wilt u binnen komen en eer kop koffie gebruiken HU aarzalde en keek naar haar begeleider. HU zag nu, dat die nog weinig meer dan een jongen was. „Dit Is meneer Sydney Courtlaw meneer Ennison," zeido zij. „GU komt binnen, nietwaar Sydney?" „Als ik mag," antwoordde hU. „Uwe koffie Is to goed om te weigeren." ZU ging vooruit, terwfl aU den gobesles tUd tot Ennison sprak. „Weet ge, dat ik benieuwd was, wat er van tt geworden was," seide zij- >Ik kreeg den eersten avond die mooie rozen van u met een heel klein briefje maar geen adres. Ik wist niet eens, waarbeen Ik moest sebrUven om B te bedanken." „Ik ben op reis geweest," seide hij. „Het leven van een particulier recre- tarls Is werkelijk eene slavercS- Ik moest onmiddellUk vertrekken." „Het doet m{j genoegen, dat gij een behoorlUk excuus hebt, dat gij mfl niet kwaamt opsoeken." seide zij op gewekt. „Maak het u als 't u blieft gemakkelflk, terwijl ik voor de koffie zorg." (Worrtf vervolgd).

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1919 | | pagina 1